Een weelde-artikel.
WOENSDAG 3 9 PEBRUABI
1890,
Uitgever: L. J. VETERMAN, Heusden,
'65.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
verhooging.
Franco per post zonder prijs»
Advertentien 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagmorgen ingewacht.
Agent voor FrankrijkWester Co., 20 Rue Hérold, Parjjs.
Er zijn onder de rookers maar weinigen,
wien het volkomen onverschillig is, waar
uit ze den meer of minder geurigen rook
opzuigen. Slechts zij die daartoe behooren,
zijn dan echter de ware rookers. Ze malen
niet om een mooi pijpje of een sierlijk etui,
ze rooken, alleen om te rooken. Wanneer
men hier kan spreken van hartstocht, zou
men zeggen het rooken is hun een harts
tocht geworden. Doch dat kan moeilijk, 't
Is een gewoonte, meer niet.
De meesten echter zijn voor de bijko
mende omstandigheden ganschelijk niet on
verschillig. Een mooie pijp is voor velen
niet zelden een reden om meer sigaren te
rooken dan de beurs wel veroorlooft en
menigeen die voor gekorven tabak weinig
smaak heeft, rookt ze niettemin, terwille
zijner pijp.
't Is daarom niet te verwonderen, dat de
weelde ook onder de rookers haar offers
kiest. En daar doet ze wel aan. Indien er
dan toch weelde moet heerschen, laat ze
dan ongestoord haar scepter zwaaien bij
een bedrijf, dat geheel en al weelde is.
Menigeen, die van een pijpje houdt, zal
reeds begrepen hebben, dat we met »een
weeldeartikel 't oog hebben op meerschuim,
een stof, waarvoor zelfs rookers van pro
fessie eerbied hebben, een stof, die zoo ge
wild en waarnaar zooveel vraag is, dat de
kunst reeds lang aan de natuur 'de hand
heeft gereikt bij de vervaardiging.
Het meerschuim draagt een naam, die
in onze taal letterlijk uit het Duitsch is
overgenomen en beteekent schuim der zee.
Die naam is voor iemand, die er iets om
trent de afkomst uit zou willen afleiden,
zeer geschikt om hem op een dwaalspoor
te brengen. De Turken noemen het een
voudig schuim en misschien heeft West-
Europa, omdat het steeds in gezelschap van
barnsteen, een stof, die uit zee gevischt
wordt, verkocht wordt, daaruit het gevolg
getrokken dat het ook uit zee afkomstig is.
Hoe dit zij, meerschuim wordt als steen
kolen en ijzer in den grond gevonden en is
dus een delfstof. Het is een witte of geel
achtig witte stof, vet en taai, zeer week en
licht en gemakkelijk te snijden. Het wordt
gevonden in Griekenland en in de omstre
ken van Thiva in Livadie. Het meeste komt
echter uit Klein-Azië, waar men het in de
omstreken van de stad Eski tusschen de kalk
in aderen vindt, die 5 M. onder de opper
vlakte loopen. Deze kalkgroeve behoort aan
een Turksch klooster, welks bewoners de
landlieden in den omtrek tegen vasten prijs
toestaan het kostbare mineraal op te graven.
In gewicht, weekheid en gelijkmatigheid
der massa, toont het meerschuim niet miu-
der verscheidenheid dan in kleur. En zeer
dikwijls is het met andere stoffen zoodanig
vermengd, dat de bearbeiding hoogst moei
lijk is en de moeite niet loont. Het wordt
tegenwoordig uitsluitend gebezigd tot het
vervaardigen van pijpen. Vroeger hield men
zich daarmede in Turkije en Griekenland
bezig, doch de exploiters der mijnen
schijnen beter rekening t« maken, door
de stof ruw in den handel te brengen
en tegenwoordig vindt men de grootste
fabrieken te Weenen, waar jaarlijks 100,000
meerschuimen pijpen vervaardig! worden.
De makelaars tusschen deze fabrieken
en de delvers zjjn Turksche baidelaars.
Deze reizen heen en weer tusschen Kon-
stantinopel'j en Eski, een afstand^van 60
uren en wenden zich in de laatste"plaats
tot een z. g. meester, van wien ze vertrou
wen, dat hij het geluk hebben zal, rijke
aderen te vinden en stellen hem voor aan
den arbeid te gaan. De ondernemer vraagt
nu een voorschot om zijn lieden te betalen
en begeeft zich, na dit ontvangen te hebben,
naar buiten, bidt daar om een gelukkige
vondst en werpt een steen over den schou
der of laat een vogel vliegen. De plaats
waar de steen terecht komt of waar de
vogel zjjn eerste rustplaats uitkiest, is dan
de plek waar begonnen zal worden. Dik
wijls komen ze nu op een rijke bergplaats,
niet zelden ook op een plek, die arm is
aan meerschuim. Hetgeen opgegraven wordt,
wordt zorgvuldig van aarde gereinigd en
een weinig gepolijst, zoodat uiterlijke ge
breken der stof volkomen bedekt worden
en zelfs een kenneroog niet in staat is de
waarde te schatten. Menig stuk wordt door
hen verkocht als volkomen gaaf, waarvan
de fouten eerst bij de bearbeiding aan den
dag komen, zoodat het als onbruikbaar
wordt afgekeurd.
Er is geen andere stof bekend, waarin
de beeldhouwer zoo fijn en nauwkeurig kan
werken als in meerschuim, dat volmaakt
zuiver is. Koppen van zulke uitgezochte
stof zijn echter uiterst zeldzaam en van
fabelachtigen prijs. Niet zelden toch vindt
een fabrikant onder een waarde van f 100
geen enkel stuk, dat geheel zuiver, en tot
in het hart massief is.
De ruwe stukken worden gesneden, zoo
dat ze ongeveer den vorm eener pijp hebben
vervolgens op den draaibank verder behan
deld met de vijl en met bimsteen gepolijst,
daarna in olie of was gelegd en ten slotte
uitgehold en nogmaals gepolijst.
De Turken vervaardigen de pijpekoppen
ook uit de weeke stof. Meerschuim wordt
n.l. hard, wanneer ze aan de lucht bloot
gesteld wordt. Terwijl ze nog week is, perst
men ze in vormen, boort er daarna een
opening in en droogt ze in de zon. Daarna
worden ze in melk gelegd, tot de stof zich
daarvan verzadigd heeft en daarna in den
handel gebracht.
Al het meerschuim, dat bij de behande
ling afvalt, wordt zorgvuldig verzameld om
te dienen totBde productie van een mindere,
toch nog altijd dure soort.
Het wordt daartoe gestampt of gemalen
tot poeder en met water aangeroerd tot
een brij, waarna aan het mengsel kaolin en
kiezelzuur wordt toegevoegd, men kookt
vervolgens de massa en doet ze in kistjes,
die een linnen bodem hebben. Het overtol
lige water sijpelt nu langzaam weg en de
stof is spoedig zoo dik, dat ze, na een poos
in de droogkamer gestaan te hebben, tot
bearbeiding geschikt is.
De uit deze stof vervaardigde koppen
zijn van natuurlijk meerschuim nauwelijks
te onderscheiden, alleen de meerdere zwaarte
verraadt dat men hier met kunstmeerschuim
te doen heeft. In duurzaamheid staat ze ver
achter bij de echte stof, die ook veel schooner
doorrookt.
De z.g. oliekoppen, welke door het rooken
een bonte kleur aannemen worden uit meer
schuim vervaardigd, dat met andere stoffen
vermengd, opgegraven wordt. Ze worden
na hunne vorming in talk gedoopt en met
vernis bestreken.
Wanneer men meerschuim in een oplos
sing van suiker legt en na de7 stof goed
gedroogd te hebben met magnesium in 't
vuur brengt, krijgt het een schoone zwarte
kleur en wordt hard, zonder zijn andere
eigenschappen te verliezen. Voor rookgerij
is zulk meerschuim te verkiezen boven het
witte.
Dewijl meerschuim zeer poreus is en veel
vocht opzuigen is het niet bestand tegen de
tanden en behoeft derhalve steeds een mond
stuk van andere stof. Men kiest daartoe
barnsteen.
Uit het bovenstaande blijkt, dat het koopen
van meerschuim geheel een zaak van ver
trouwen is. De winkelier is in den regel
omtrent de echtheid evenmin op de hoogte
als de kooper. Zeker is het, dat alle goed
koop meerschuim, dien naam volstrekt niet
dragen mag en dat men, zelfs al besteedt
men een flinke som voor een pijp, in lang
niet zeker is echte waar voor zijn geld te
krijgen.
-önitenland.
12 Februari is sultan Khalifah-ben-Saïd,
van Zanzibar, plotseling overleden. Zijn
broeder Seyid Ali is tot sultan uitgeroepen.
Na den dood van zijn broeder Bargash-
ben-Saïd, die den 27 Maart 1888 stierf,
volgde sultan Khalifah-ben-Saïd dezen op,
zoodat hij bijna twee jaar geregeerd heeft.
In dien tijd streefde hij er steeds naar, de
voetstappen van zijn broeder en voorganger
te volgen, die immer een open oog voor
de belangen zijns volks had, en op alle
mogelijke wijze de beschaving trachtte uit
te breiden.
Bijgestaan door den beroemden Engel-
schen reiziger en diplomaat, John Kirk,
thans lid van het congres te Brussel, stelde
Khalifah's broeder alles in het werk om
Livingstone en Stanley zooveel mogelijk be
hulpzaam te zijnbovendien schafte hij den
slavenhandel op de kust van Zanzibar af,
en vermeerderde onze kennis van de Ara
bische wereld, door een belangrijk werk over
Mahomedaansche jurisprudentie uit te geven.
Zooals wij zeiden, zette de nu overleden
sultan het beschavingswerk van zijn broeder
voort. Ook hij trachtte zooveel mogelijk
den handel in slaven tegen te gaan, zoodat
hij dan ook zijn medewerking aan het
Brusselsch anti-slavernij-congres had toege
zegd. Zijn ontvangst van Stanley en de be
looningen, die hij aan de inboorlingen schonk,
die Stanley op reis hadden vergezeld, liggen
nog versch in elks geheugen gaven opnieuw
een bewijs, hoezeer hij in de algemeene
beschaving belang stelde.
In den laatsten tijd nam zijn rijk aan
merkelijk in uitgebreidheid af, ten voordeele
van Duitschland en Engeland. Ook ver
minderde daardoor zijn inkomsten, zoodat
hij zich gedwongen zag een deel van zijn
hofhouding weg te zenden.
Op den dag van zijn overigden benoemde
de keizer van Duitschland den sultan tot
ridder le klasse van de orde van den Rooden
Adelaar.
moord voorhanden zijn. De Mahomedaansche
wet verbiedt echter lijkopening, zoodat de
aard der ziekte niet geconstateerd kon worden.
Het overlijden van den sultan van Zan
zibar, Suïd Khalifa, wordt in de koloniale
kringen te Berlijn beschouwd als eene zaak
van tamelijk ernstige beteekenis, omdat zijn
opvolger, Saïd Ali, bekend staat als een
groot vriend van Engeland, en als ten nauwste
bevriend met de voornaamste Arabische ge
slachten ter Oost-Afrikaansche kust. In het
vorige jaar wilde de overleden Sultan zijnen
broeder, den tegenwoordigen Sultan gevan-
gen nemen wegens zijne intriges, maar
Saïd-Ali vluchtte toen onder Engelsche be-
I scherming. Men ziet nu met zekere span-
ning tegemoet of Saïd-Ali bij zjjne vroegere
houding tegen Duitschland zal volharden.
in het Hongaarsche Ministerie van Koop
handel, die zich aan verduistering, tot een
bedrag van f 42.000, had schuldig gemaakt
en bjj zjjn verhooren getracht had de eer
lijkheid van den Minister en van den secre
taris-generaal in verdenking te brengen, is
tot 4y2 jaar tuchthuisstraf veroordeeld.
Te Petersburg zijn uit Irkutsk 183.800
onsen goud aangebracht uit Siberië en de
Amurvelden. De kostbare vracht was be
geleid door 300 kozakken.
Een Rus, Kovchoroff, heeft te Petersburg
een plan in relief van de Parjjsche tentoon
stelling gemaakt, groot 6 vierk. meteralle
gebouwen zijn van hout of was, de boomen
van pluchehet water werd voorgesteld
door kleine spiegeltjesde verhoudingen
zijn in acht genomende Eiffeltoren heeft
een hoogte van 1/a meter. Kovchoroff werkte
4 maanden aan zijn plan.
Het arrond.-gerechtshof van Odessa heeft
32 advokaten en 4 procureurs geschorst, de
meesten Israëlieten.
De Duitsche aardrijkskundige Rohlfs vraagt
omstreeks 500.000 Mark voor een nieuwe
Emin Pacha-expeditie. Hij wil, dat Emin
met behulp van die gelden een nieuwe on
derneming zal uitrusten, om door het Duitsche
gebied naar Uganda terug te keeren. Zijn
verschijning zou daar voldoende zijn, om
de vroeger door hem beheerde provinciën
te herwinnen, en Duitschland een handels
weg naar het binnenland te openen.
Volgens bericht uit Massoeah is op 26
Januari tusschen de troepen van Dedjoc
Sejoum en die van Ras Aloula een gevecht
geleverd, waarbij laatstgenoemde geslagen
en ernstig gekwetst werd.
Het stoffelijk overschot van den Sultan
van Zanzibar is te Zanzibar aangekomen.
Dokter Martin, werkzaam aan boord van
het pantserschip »Bodicea,« en dokter Worth,
van het Britsch consulaat, hebben lijkschou
wing gehouden en verklaren, dat geene
uitwendige teekenen van een gewelddadigen
Dezer dagen hield de heer Freshfield voor
de leden van het Geogr. Genootschap te
Londen een voordracht over zijn onderzoe-
kingsreis in den Kaukasus, door hem met
den heer Dant ondernomen, deels ook met
het doel om zoo mogelijk licht te verspreiden
over het lot van de reizigers Donkin en
Fox, die in den vorigen winter bij het be
stijgen van een hoogen berg heetten te zijn
omgekomen. Dit vermoeden is door den heer
Freshfield bevestigd, zoo al niet tot zeker
heid gemaakt. Op den berg Dychtan (17.000
voet hoog) vond hij met Dent, op 11.000
voet hoogte de laatste sporen van de beide
reizigers, die klaarblijkelijk op dit punt
weder afdalende, door het loslaten® van de
sneeuw in de diepte gestort en omgekomen
zijn. Overigens bleek uit de mededeelingen
van den reiziger dat acht der bergen in den
Kaukasus hooger zijn dan de Mont-Blanc
en vijftien 15.000 voet hoog. De vier hoogste
bergen zijn de Elbruz, de Koschtantac, de
Schkata en de Dychtan.
Johann Kokan, de gewezen chef de bureau
Te Villars wierp vrouw Pernot bij een
twist met haar man, terwijl deze bij het
vuur stond, hem een kan petroleum over
het lijf. Hg geraakte terstond in brand; de
vrouw zag het lijdelijk aan. Pernot, op straat
gevlucht, werd in deerlijken toestand naar
het hospitaal gebracht, waar hg spoedig den
geest gafde vrouw is in hechtenis. Men
denkt aan een vlaag van verstandsver
bijstering.
Het Grieksche stoomschip »Spiridion Va-
gliano*, te Azof met mais geladen en met
bestemming naar Falmouth, heeft bij kaap
Lizard schipbreuk geleden. 8 man werden
gered; de kapitein en 13 man vonden hun
dood in de golven.
Iïet schip is geheel wrak.
De 141 bij de jongste opstootjes te Lis
sabon gevangen genomen en op oorlogs
schepen achter slot gehouden personen, zul
len in de aanstaande week terechtstaan.
Het te Nevr-York verschijnend blad »The
Worldlaat een waar paleis bouwen. Het
gebouw, welks kosten ongeveer 9 millioen
gulden zullen bedragen, zal bestaan uit 12
verdiepingen. In den koepel, die op het ge
bouw wordt geplaatst, bevinden zich nog
zes verdiepingen, zoodat het geheel bestaat
uit 18 verdiepingen.
Op de bovenste verdieping wordt een in
richting gemaakt tot het doen van weer
kundige waarnemingen.
Yoor eenige dagen drong een dief in de
villa van den heer X. te Colombes, bij af
wezigheid van den eigenaar.
Daar deze veel aan hoofdpijn lijdt, had
hg gewoonlijk een geneesmiddel daarvoor
in huis om goed te kunnen slapen, en de
flesch, dat geneesmiddel bevattende, stond
dien nacht op den schoorsteen der eetzaal.
Toen de dief al de voorwerpen van vraarde,
die hg kon meedragen, had bijeengezameld,
kreeg hij dorst. Hij zag de flesch staan,
proefde eens, het smaakte en hij dronk er
een geheel glas van. Toen wilde hij zijne
pakken opnemen, maar hg voelde zich door
onoverwinnelijken slaaplust overvallen, hg
legde zich op een rustbank en toen hij wak
ker werd zat hg in de gevangenis.
De heer X. was tehuis gekomen, had den
dief slapende gevonden en de gendarmen
gehaald, die den slaper ongehinderd naar
de gevangenis overbrachten.
Bijna eiken dag brengt tegenwoordig in
Duitschland, dank zjj den keizer, eene ver
rassing.
Sedert lang werden er klachten aangehe
ven, dat er in het leger bij het exerceeren
van de recruten velerlei verkeerdheden be
stonden en veelvuldig mishandelingen voor
kwamen. Terwijl er vroeger, zoodra het een
of andere blad het waagde, deze zaken aan
te roeren, de strengste vervolging tegen zoo
danig blad werd ingesteld, vaardigde thans
keizer Wilhelm II eene gestrenge kabinets
order uit, waarin het feit der mishandelin
gen erkend wordt, maar tegelijkertijd met
grooten nadruk ter kennis van het leger
Land van flensden
en Alteiia,
e Langstraat en de
oininelerwaard.
awfiiwp)wi-i.iluinw»«j '—aca—C———■Wit"*'*—■B——XEP1^