De Volksbond. J\Q. 918. ZATERDAG 23 AUGUSTUS. Uitgever: L. J. YEEEMAN, Heusden. Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. VOOR 1 Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonne mentsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prijs- verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. Onze eeuw is, onder meer, ook de eeuw der vereenigingen. Op geen gebied wordt meer iets verkregen of een vereeniging moet er zich voorgespannen hebben. Het kloppen aan de poort door één enkel persoon gaat in het algemeen alarm verloren daar moeten eenige honderden of duizenden hun vuisten doen neerdalen voor men binnen de vesting gewaar wordt, dat er iets gaande is. Er is ook heel wat gaande op elk ge bied. Vandaar tal van vereenigingen, die ieder voor zich een bepaald doel najagen. Niet zelden verbiedt het lidmaatschap der eene dat eener andere, m. a. w. de meeste zijn in 't leven geroepen voor bepaalde krin gen, voor liberalen of orthodoxen, voor katholieken of protestanten, voor Christenen of Israëlieten, enz.; voor vakgenooten, voor liefhebbers van bepaalde spelen enz. Eene echter bestaat er, die alle Neder landers, zonder eenige uitzondering, onder haar vanen wil geschaard zien; eene, die niet vraagt naar geloof, of richting of vak, of liefhebberijeene, die strijd voert tegen een der grootste en meest listige vijanden van ons volk en die alleen dan de over winning zal behalen, wanneer alle goedge- zinden zich vereenigd hebben. Deze vereeniging is de Volksbond en de t vijand, tegen wien ze ageert, de sterke drank. De Volksbond is nog jong. In 1875 werd ze in 't leven geroepen door den volijverigen Philippona, naar wien ze een korten tijd Multapatiorsbond heette. Ze is thans verspreid over vele gemeenten van ons Vaderland, doch over lang niet ge noeg. Men zou zoo zeggen onder haar vaan del moet zich alles bevinden, wat tegen 't misbruik van S. D. gekant is. Duizenden hebben steeds een verontschuldiging gezocht voor 't niet teekenen der afschaffersformule in het motief, dat ze wel gekant waren tegen misbruik, doch volstrekt niet tegen een matig gebruik. Welnu, dit laatste wenscht de bond te bevorderen. Waar blijven nu die scharen, die met de afschaffers den spot dry ven? Zeker het lijstje der afdeelingen van den Volksbond is niet onbelangrijk, maar tegen een vijand, zóó sterk, moeten alle goedge- zinden als één man opstaan en aarde aanbrengen aan den dam. Of zou men denken dat nu de wet tot beteugeling van 't drankgebruik in 't leven geroepen is, de overheid wel verder zor gen zal? Dan bedriegt men zich zeer. De regeering houdt thans toezicht over de plaatsen, waar S. D. verkocht wordt, voorzoover haar dit mogelijk is. Het is een publiek geheim, dat daaraan niet overal de hand gehouden wordt of kan gehouden worden. Ze zorgt voor kosteloos vervoer en logies van personen, die de kracht van den jenever op hun maag te licht geschat heb ben. Ze verbiedt, alweer zooveel mogelijk, de combinatie van sommige bedrijven met het tappen van drank en ziet den tapper op de vingers bij het schenken. Maar dat is ook al. De regeering kan niet tot een bepaald persoon het woord richten ze kan niet waken over de zwakken, geen lans breken voor vrouwen en kinderen, geen volksfeesten organiseeren enz. Ze kan alleen zeggen; dit moogt ge niet doen en u straffen, zoo ge 't toch doet. Al 't andere wordt aan ons overgelaten. Laat ons eens met eenige cijfers aan wijzen, hoe sterk de vijand nog is, nu de drankwet haar tiende jaar is ingetreden. In 1871 bedroeg het verbruik 281.600 HL. 1872 305.600 1873 322.700 1881 400.000 Dit is het hoogste getal dat bereikt is. Sedert is het verbruik ongeveer op dezelfde hoogte gebleven. Wanneer we 't jaar 1881 als grondslag aannemen en rekening houden met de toeneming der bevolking, dan komen we gemiddeld over 5 jaren vóór 1888 tot een gebruik van 445.000 HL. En zie nu hier de werkelijkheid 1882. 390.000 HL. 1886390.000 HL. 1883. 395.000 1887. 395.000 1884. 400.000 1888. 395.000 1885. 390.000 Per hoofd gerekend drinken we dus minder dan tien jaren geleden, al is ook het geheele verbruik slechts zeer weinig achter uitgegaan. Dat is ten deele een gevolg der drank wet, ten deele bewerkt door den invloed van vereenigingen, als de volksbond, die men met dit resultaat geluk wenschen mag. Ofschoon nu onze streek niet tot de zwartst gekleurde behoort, is er voor een vereeniging als de Volksbond nog alle reden van bestaan. We hebben hier een lijstje van het ge bruik per hoofd, over 1888: Heusden 19,05 LiterHedikhuizen 7,27; Heesbeen 2,50; Herpt, 7,23Oud-Heusden 4,84; Aalburg en Wijk 4,50; Neder-He- mert 3,45; Bokhoven 11,14; Bezooien 7,62; Waalwijk 14,36 Baardwijk 8,65; Drunen 6,73; Nieuwkuik 7,27; Andel 6,02Vrijh. Cappelle 9,17; Den Bosch 15,01Ammer- zoden 9,82 Drongelen 4,47 Almkerk 3,36; Dussen 5,43; Veen 4,04; Geertruidenberg 13,68; Gorinehem 15,58; Woudrichem 7,57 en Werkendam 9,17. Tot vergelijking geven we hier nog 4 groote plaatsenAmsterdam 1 7,95 Rotter dam 16,39; Schiedam 7,65 en Utrecht 16,53. Wanneer men nu bedenkt, dat onder per hoofdallen, dus ook vrouwen en kinderen begrepen zijn, dan wijzen sommige van bovenstaande getallen op iets meer, dan men noemen kan matig gebruik; de meeste echter blijven beneden het gemiddelde voor 't gansche land, dat 9,35 bedraagt. De Volksbond nu, wil met alle gepaste middelen dit cijfer steeds doen dalen. Laat ons zien door welke middelen. Ie. De vereeniging bestrijdt den S. D. als volksdrank. Ze doet dat door waar 't pas geeft te getuigen tegen de vermeende zegenrijke ge volgen van een glas jenever; door gelijk gezinden te vergaderendoor goedkoop bier aan te bevelen en controle uit te oefenen op de fabrikatiedat men thans nog niet van deze controle gediend is, is wel jammer doch sluit in zich een compliment aan onze bierbrouwerijen, die puike waar leveren en zich spoedig in den grond zouden boren, indien ze anders deden. 2e. Ze houdt een oog op stipte naleving der drankwet. Dat dit noodig is, is van algemeene be kendheid. Behalve in lokalen, met het ver gunningsrecht prijkende, wordt op tal van plaatsen in 't geniep S. D. geschonken en 't is voor degenen, wien het aangaat, niet altijd gemakkelijk dit te constateeren. De Volksbond verheelt het ook niet dat ze zeer teleurgesteld wordt door vele leden der rechterlijke macht, die het tappen zonder vergunning zoo licht tellen bij de strafvor dering en zoo weinig krachtig optreden tegenover hen, die zich bij herhaling aan overtreding schuldig maken. Iets pijnlijks ligt er ook in te lezen dat Volksbond aan één der Commissarissen des Konings het eerelidmaatschap aanbiedt, »als huldë voor de wijze, waarop door Z.Ed. de strikte en onpartijdige handhaving der wet wordt be vorderd.* Rekent maar na: er zijn elf titu larissen. Verdienen die overblijvende tien geen hulde wat dan? Verder bevordert de Bond het sparen, den huisarbeid en de veredeling van volks vermaken. Ze mag zich zelfs de eer toe rekenen aan de postadministratie door hare spaarbons van 5 ct. de idee aan de hand te hebben gedaan van het sparen door middel van postzegels, welk idee zelfs in Engeland navolging gevonden heeft. Volksbond houdt ook een waakzaam oog op de militaire cantines, die hier en daar nog jenever tappenop de zeemilitie, die eiken dag op 's lands kosten op een oorlam getrakteerd wordt en op nog vele andere steenen des aanstoots, waarvan we alleen nog noemen de zittinguren der ontvangers, die in vele streken in de herberg gehouden worden. Ziedaar 't een en ander omtrent een Ver eeniging, die op veel omvangrijker steun aanspraak heeft, dan waarop ze thans, 15 jaar na haar bestaan, roemen mag. Met de woorden, waarmee ze haar verslag van dit 15-jarig bestaan eindigt, roepen we aan het slot elk welgezinde toe: »sehaart u aan haar zijde en helpt er voor zorgen dat na nog eens 15 jaren het nut van Volksbond niet meer behoeft te worden aangewezen, maar door ieder openlijk en luid wordt erkend.* JLSni ten land. De westelijke en Noordelijke departe menten van Frankrijk zijn Maandagnacht door een cycloon bezocht, waardoor te Cherbourg groote schade is aangericht. Te Dreux zijn niet minder dan 500 huizen meer of min beschadigd en een 20tal zijn geheel verwoest. Te Epone zijn mede door een cycloon meer dan 3000 boomen, eiken en populieren, ontworteld of afgebroken en al de huizen in de vallei zijn van hunne daken beroofd of gescheurd. Een zelfs is niets meer dan een puinhoop. In het dep. Dordogne is tusschen Escu- deuil en Moremont eene oppervlakte van stellig 1500 vierk. mijlen zwaar geteisterd door het onweder, dat van hevigen en over- vloedigen hagelslag vergezeld ging. De oogst is er dan ook geheel vernield. Een treurig voorval had dezer dagen plaats op het exercitieveld te Braconne, bij Angoulême. Een 15-jarige herder vond, terwijl hij bezig was de schapen te hoeden, een niet afgeschoten bom. Bij eene poging, die hij aanwendde om het kruit uit den kogel te halen, ontbrandde dit laatste, ten gevolge waarvan de bom uiteenspatte en den armen jongen letterlijk in tweeën sloeg. Twee kinderen, die bij hem in de buurt speelden, kregen mede belangrijke verwon dingen, doch hun toestand is niet hopeloos. Te Wiesbaden is op het kerkhof het kort geleden van Bad-Wildungen gebrachte lijk van de weduwe Marie Fossard de Lillebonne opgegraven en in beslag genomen, op grond van vermoedens van vergiftiging. De over ledene heeft een vermogen van eenige mil- lioenen nagelaten. Haar onverwachte dood word in verband gebracht met het door haar gekoesterde voornemen om haar tes tament te veranderen, dewijl zij wenschte te hertrouwen. Haar toekomstige echtgenoot maakte het gerecht op verdachte bijzonder heden opmerkzaam. Ook de echtgenoote en een dochter der overledene zijn indertijd plotseling gestorven. Milan Christrics, oud-gezant van Servië te Berlijn, is van zijn gemalin gescheiden. De in baar vrijheid herstelde schoone Arte- mise, van wie in het vorstelijk scheidings- proces van Koningin Natalie zoo vaak sprake was, zal, naar men beweert, spoedig een ander huwelijk aangaan, waarvan de wereld verbaasd zal opzien. In sommige gedeelten van Ierland wordt een hongersnood gevreesd, tengevolge van de ziekte onder* de te veld staande aard appelen. De regeering doet haar best om aan den nood het hoofd te bieden. Het pas aangenomen wetsontwerp voor den aanleg van spoorwegen in de bedreigde streken zal daartoe krachtig medewerken, omdat daar door vele boeren werk zullen kunnen vinden. Naar gemeld wordt, overweegt de En- gelsche regeering krachtige buitengewone maatregelen tegen de socialisten, aan wie men de schuld geeft van de jongste insubor- dinatiën in het leger. In een onderhoud met een berichtgever dor Temps* te Lissabon heeft majoor Serpa Pinto weder eens een verhaal gegeven van zijn wedervaren in Afrika. Onder de door hem medegedeelde bijzonderheden was deze, dat de Koning der Makokolo's een ellendige dronkaard was. Eiken namiddag kwam hij aan den oever der rivier om te drinken en naar de krokodillen te kijken. Zijn grootste vermaak was een kind aan deze dieren te doen toewerpen en het aan te zien, hoe zij er om vochten en het verscheurden. Indien de moeder zich het minste beklag veroor loofde, deelde zij in hetzelfde lot. Later sneuvelde de wreedaard in het gevecht met de Portugeezen. Verder vermeldde de majoor het inbe- slagnemen van twee groote kisten met handboeien voor slavenvervaardigd te Birmingham. Voor het overige noemde hij de Engelschen wegens hunne handelingen tegenover de Portugeezen vrijbuiters en dieven. jaaraandoeningen van de ademhalings werktuigen komen minder voor, maar daar entegen zijn hoofdpijnen een der voornaamste vormen der ziekte. De Russische Regeering heeft bij Fransche wapenfabrieken 500.000 geweren besteld. De teekening van de contracten werd lang verdaagd ten gevolge van verschil over het model, seint Reuter uit Petersburg, om de Franschen te troosten in deze dagen van Keizerlijke vriendelijkheden. Uit Belgrado wordt gemeld, dat eene stoomboot der stoomvaartmaatschappij Ga garin aldaar 20,000 Berdangeweren met de daarbij behoorende ammunitie heeft aan gebracht, een geschenk van czaar Alexander aan de Servische regeering. De Russische stoomboot werd, zoolang zij langs de oevers van den Donau stoomde, vergezeld door het Bulgaarsche wachtschip. Te Rome woedde Zondag een allerhevigst onweder, gepaard met hevigen hagel. In de omstreken werd groote schade toegebracht aan den oogst. Als eene merkwaardigheid wordt gemeld, dat hagelkorrels zijn gevon den, welke 700 gram wogen. Uit Boston wordt gemeld, dat een snel trein bij Woodhall ontspoorde en in brand geraakte. Er zijn vele gewonden. Dertig geneesheeren zijn vertrokken om hulp te verleenen. Een later bericht zegt dat reeds 15 dooden en 26 gewonden te voorschijn zijn gebracht. De Amerikaansche zwemmer Dalton, die reeds eenige dagen aan de Fransche kust op mooi weer wachtte, om op zijn rug het Kanaal over te zwemmen, is thans werke lijk in zijn voornemen geslaagd. Na 23y2 uur in het water te zijn geweest, bereikte hij, geheel uitgeput, by Folkestone de En- gelschekust, waar eene ontzaggelijke menigte hem toejuichte. Hij werd op dezen tocht in een reddings bootje vergezeld door zijn vriend kapitein Dunn en een zeeman. Te Breslau is de influenza weer met groote heftigheid opgetreden. De ziekte-ver schijnselen zijn niet dezelfden als 't vorig De werkstaking der beambten van den »New-York Central* spoorweg heeft te Albany aanleiding gegeven tot ernstige on geregeldheden. De werkstakers, die in op tocht door de straten trokken, kwamen in botsing met de politie. De agenten waren genoodzaakt van hunne revolvers gebruik te maken, met het gevolg, dat eenige per sonen ernstig gewond werden. Vijftien politie-agenten, die in handen van het grauw vielen, werden deerlijk mishandeld. Uit New-York wordt d.d. 20 Aug. ge seind Te Wilkesbarre, in Pennsylvania', heeft een cycloon gewoed. Verschillende huizen zijn verwoest. Men gelooft, dat veertig per sonen gedood en honderden gewond zijn. Het dorp Summerville is geheel vernield en andere dorpen in de Wyoming-vallei zijn zeer beschadigd. De verliezen worden op een millioen dollars geraamd. Te Cale, in Martin (Indiana), hebben onbekenden de woning van een zeer geacht methodistisch predikant David Plumb in brand gestoken, met het gevolg dat zyne vrouw en 3 kinderen in de vlammen om kwamen en de predikant zelf zoo deerlijk gewond werd, dat er niet de minste hoop was op zijn behoud. Wat tot deze misdaad kan gedreven hebben, is een raadsel. De Times* bevat een bericht uit Mon tevideo van den 18 dezer, volgens hetwelk de toestand aldaar zoowel politiek als finan- tiëel zeer gespannen zou zijn; men vreest er dergelijke gebeurtenissen als in Argen tinië. Het volk en het leger zijn zeer ge beten op de tegenwoordige regeering en den president, wegens de tegenspoeden, door de Republiek sedert Maart ondergaan en de schandalen betrekkelijk de nationale bank. De president heeft militaire voorzorgsmaat regelen genomen. et Land van f en Altera. He Langstraat en de oniiiielerwaait

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1890 | | pagina 1