Een Too venaar. WOENSDAG 3 SEPTEMBER. f A& 921. Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden. 1 VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonne mentsprijs: per 3 maanden 1.00. Franco per post zonder prijs- verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. Too veren? Maar dat is toch al te dol! Zullen wij, kinderen der verlichte 19de eeuw, nog aan toovenaars en spoken gelooven?« Ja, lief lezeresje, dat zult ge. We zullen u een toovenaar voorstellen, op wien ge niets zult hebben aan te merken en we zullen u spoken laten zien, voor welke ge niet behoeft te griezelen. Wat meer is, ge moogt uw geloof aan onze verlichte eeuw getrouw bewaren en ge zult ons toestemmen, flat ook onze toovenaar daarmede in geen "enkel opzicht in tegenspraak is. We hebben dien toovenaar opgedaan op de kermis, een echte Hollandsche kermis, waarvan het gerucht gaat, dat ze een zeer ver basterd kind onzer beschaafde eeuw is. bracht daar dag aan dag 't geëerde publiek in^verbazing, en nam iedereen, op een zeer enkele na, bij den neus. Die toovenaar, ge zult het al te een voudig vinden, is een gewone spiegel. Niet een bolle of holle, maar een dood gewoon plat stuk spiegelglas. Om de wonderen te bespreken, welke daarmee te voorschijn geroepen worden, dienen we ons allereerst rekenschap te geven van den dienst, welken ons een spiegel bewijst. Deze dienst bestaat daarin, dat hij de lichtstralen der voorwerpen terugkaatst, onder denzelfden hoek, als waarin ze op hem vallen. Denk u in plaats van den spiegel den rand van een biljart, dan zult ge ook daar dezelfde onveranderlijke wet opmerken. De bal, recht op den band gestooten, komt recht terug; volgt hij echter een weg, die schuinsch op den band loopt, zoo is ook de volgende weg schuinsch, doch naar de tegenoverliggende zijde. Neemt men twee spiegels, tegenover elkaar en evenwijdig geplaatst en daartusschen een brandende kaars, dan vertoonen zich in beide een eindelooze rij lichten, daar elk de beelden van zijn overbuurman weerkaatst. Hier treedt reeds de toovenaar te voor schijn. Een winkelier, die zijn beperkte ruimte grooter wil doen schijnen dan ze is, een Nabob, die zijn gezelschapszaal een waarlijk interessanten aanblik geven wil, heeft eenvoudig de wanden met spiegels te behangen, en bij den eerste zullen de klanten versteld staan over zóóveel ruimte in een oogenschijnlijk klein lokaal, terwjjl de gasten, bij den laatste op 't bal genoodigd, wanen in een eindelooze ruimte van licht te zweven, onder een ontelbare massa danslustigen. Alleraardigst en verrassend is het ook, twee spiegels met eene zijde tegen elkaar en daartusschen een brandende kaars of lamp te plaatsen, of er een teekening tusschen te houden, en dan te zien, hoe 't aantal vlammen vermeerdert, naar gelang de hoek, dien de spiegels maken, grooter wordt. Oos telijk van het eiland Lewis, een der Wester eilanden van Schotland, ligt de rots Arnish, welke een vuurtoren draagt, waarin geen lamp, doch alleen een spiegel aanwezig is. Op Leurs, 500 voet verwijderd, staat een gewone vuurtoren en vandaar valt door een opening een hel licht op den spiegel, die daardoor op zijn beurt de rots tot een vuur baak maakt. Deze kleine wonderen beteekenen echter niets bij dat groote waarover op verschil lende kermissen de menigte een en al ver bazing was. Na in een niet al te zindelijk tentje, waar binnen 't even hard regende als daar buiten te zijn toegelaten stonden of zaten de kermisgasten voor een smoezig gordijn, vol berouw zoo'n nest binnen te zijn gegaan. Maar toen het gordjjn was op gehaald verdween ook het berouw. Daar stond halverwege tusschen 't volk en den achterwand een tafel, op die tafel een steenen schotel en op dien schotel lag het hoofd van een man, met gesloten oogen en een lijkkleur op 't gelaat, om van te rillen. En dat was nog niet het ergste, want na een poos opende dit afgehouwen hoofd de oogen en de mond sprak een duidelijk hoorbare taal. Daarna viel het soherm en de liefhebbers mochten voor hun opvolgers plaats maken. Bedrog? Zeer zeker, too ver jj, niets anders en de spiegel is hier de toovenaar. Dat tafeltje heeft een driehoekig blad en staat op drie pooten met één poot naar de toeschouwers gekeerd. Id de twee zijden, die zichtbaar zijn, zijn tusschen de pooten spiegels bevestigd, die nauwkeurig tegen den vloer sluiten. De achterzijde is open. Wanneer men zoo'n tafel een weinig van zich af plaatst en goed zorg draagt dat de toeschouwers een weinig hooger geplaatst zijn, zullen deze in die spiegels niets anders zien dan den vloer daar omheen. Legt men op den vloer een kleed, dan zal men be merken dat onder de tafel het patroon niet doorloopt, of op planken, dat de naden daar ter plaatse een andere richting nemen. Doch dat is dan ook, wanneer de spiegels ongeschonden zijn, het eenige herkennings- teeken. De vertoon er strooit daarom eenige handen stroo of hooi over den vloer en na dit gedaan te hebben waant ieder dat hij onder den tafel doorkijkt, hetgeen in wer kelijkheid het geval niet is. Vooraf heeft natuurlijk een der kermisgasten plaats ge nomen onder de tafel, zjjn hoofd door 't blad heen gestoken en om den hals een schotel geplaatst zonder bodem. Dat is het levende, sprekende menschen- hoofJ, dat vertoond is voor keizers, konin gen enz. en dat, hoe dood eenvoudig het kunstje ook is, steeds een verrassenden in druk maakt. Iets nieuws op dit gebied is tegenwoordig de zwevende kop, die in de ruimte hangt zonder dat 't mogelijk is, ook bij de sterkste verlichting te bespeuren hoe hjj aan de zol dering bevestigd is. Ook die kop, vrjj han gend in de ruimte, spreekt en geeft ant woord op de tot hem gerichte vragen. Na een poos aldus bekeken te zyn, verdwijnt hij voor de oogen der nieuwsgierigen en in zijn plaats staat een vaas met bloemen of een goudvischkom, die even als de kop zonder steunpunt schijnen te zweven. »Schijnen< zeggen we, want ze hebben wel degelijk een steunpunt en de heele ver tooning is niets dan een vernuftige toepas sing van de bovengenoemde wet der vlakke spiegels. Laat ons trachten dit te verklaren. Men moet daartoe hebben een spiegel zoo breed als het tooneel is, waarop men verkiest te werken. De onderrand komt gelijk met de voorzijde van 't tooneel en de bovenrand leunt tegen den achterwand. De spiegel ligt dus schuinsch met een hoek van 45 graden. Wanneer men zorgt door gordijnen de zij kanten van den spiegel voor de oogen der toeschouwers te verbergen, zullen deze, naar 't tooneel ziende, meenen den achterwand te zien, terwijl ze in werkelijkheid een stuk van de zoldering aanschouwen. Deze moet dus door 't aanbrengen van behangsel en enkele versierselen het voorkomen van een kamer wand verkrijgen. Is dat met zorg gedaan, dat zal niemand bespeuren, dat hij in een spiegel ziet. Deze nu heeft ongeveer in 't midden een opening, waardoor het bovenljjf van een mensch zich heenwringen kan. Zaak is het den persoon een middeleeuwschen halskraag om te doen, zoodat alweder de randen der opening bedekt zijn. Men kan nn van boven af den kop ver lichten en niet een of hij zal wanen een vier kant kamertje voor zich te zien, waarin een kop zweeft. Is de laatste een poos bekeken, dan ver mindert men het licht, tot de kop in 't duister hangt. Fluks duikt nu de man weg en zet in zijn plaats een ander voorwerp op een trapje onder den spiegel, het licht wordt weer toe gelaten, flauw in 't eerst, maar steeds heller en ziedaar, de kop is veranderd in een vaas vol prachtige bloemen. Om de proef op de som te hebben, steke men bij dergelijke vertooningen, eenige lichte voorwerpen, b.v. erwten, bij zich en werpe die ongezien naar den kopmen zal ze rin kelend langs den spiegel hooren afglijden. In den tijd toen men nog heusche toove naars had, werden de lieden door de wonderen van den spiegel niet zelden zeer beangst ge maakt. Een dezer beroemdheden heeft de be ruchte Katharina de Medicis in een spiegel het portret getoond van haren gevreesden vijand, den eersten Koning uit het huis Bourbon. Dit kan niet anders geschied zijn dan door een tweeden spiegel, waarin het beeld van een werkelijk persoon zich afspiegelde, welk beeld op den eersten spiegel door Nostroda- mus dat is de naam van den beroemden toovenaar opgevangen werd. Door iemand achter een scherm te plaatsen en daarboven een spiegel te houden kan men deze tooverij gemakkelijk nadoen. Ten slotte nog een woord over doorzichtige spiegels die gebezigd worden tot de vertoo ning van geesten, eveneens op de kermis een geliefkoosd schouwspel. We weten niet of Basch nog reist; in zijn tijd was hij daarin een specialiteit. Wanneer dit nummer aan de orde komt, worden uit de voorzij van 't tooneel ter breedte van een paar M. de planken weg genomen. Op den rand wordt een enorm groote glasruit gezet, van het fijnste kaliber, hellend naar de zjjde der toeschouwers, zoo dat de bovenrand tegen 't gordijn rust. In de diepte daarvóór plaatst zich een persoon, gehuld in een laken. Door een sterke verlichting spiegelt zich zijn beeld af op de glasruit en de toeschouwers zien het spook. Daar echter de ruit doorzichtig is, ontwaren ze ook den persoon, daarachter staande, en nu komt het hun voor alsof deze persoon zich in de onmiddellijke nabijheid van het beeld bevindt. Dit echter is een optisch bedrog. De bedoelde persoon zelf ontwaart het beeld niet eens en zoo hij er naar grijpt of naar schiet, moet hij vooraf wel terdege met den persoon in de diepte overeengekomen zijn hoe hun onderlinge stand wezen moet, om geen dwaze vertoo ning te maken. Het zou ons niet verwonderen, wanneer menigeen, ofschoon hij toch van jongsaf met zijn spiegel op goeden voet staat, zoo veel niet achter dit eenvoudig meubel ge zocht zou hebben. Buitenland. Uit Brussel wordt gemeld: De toestand in de Borinage is van ern stiger aard geworden. De leiding der be weging is aan de werkliedenparty ontsnapt, om over te gaan in handen van plaatselijke hoofden, die de werklieden tot verzet op hitsen. Na eene gehouden bijeenkomst met den gouverneur, zijn de mijnwerkers begonnen met optochten in de verschillende streken, onder het zingen van de Marseillaise en van socialistische liederen. Zy begaven zich naar onderscheidene mynen, om de goedgezinden te noodzaken, den arbeid te staken, doch werden in dit opzet verhinderd door de aanwezigheid der gendarmes. Daarna hebben nieuwe optochten plaats gehad. Er heerscht groote opgewondenheid. Te Quaregnon trok eene bende van 300 man naar de woningen der werklieden, die aan den arbeid zijn gebleven en beleedigde hen. Te Wasmes werd een der werklieden aangevallen en met steenworpen aan het hoofd gewond. Vier der leiders zijn in hech tenis genomen, wegens aanslag op de vrij heid van den arbeid. De gouverneur van Henegouwen heeft den raad van industrie, uit patroons en werklieden bestaande, tegen Woensdag a.s. saamgeroepen om te beraadslagen over de werkstaking in de Borinage. Op enkele plaatsen is het werk hervat, maar het aantal werkstakers bedraagt toch nog meer dan 15,000. Naar gemeld wordt, zullen afgevaardigden der mijnwerkers zich, naar Duitschland, België en Frankrijk begeven, om den mijn werkers voor te stellen gelijktijdig het werk te staken, ter verkrijging van loonsverhoo- ging en den achturigen arbeidsdag. Over den uitslag en de gevolgen der jongste Russische reis van Keizer Wilhelm leveren bij voortduring met name de En- gelsche bladen de meest uiteenloopende be schouwingen. »The Standardb.v. is van oordeel, dat zij tot niets geleid heeft en als volkomen mislukt is te beschouwen, en blijft des Keizers betrekkelijk overhaast vertrek aan deze omstandigheid toeschrijven. Daily Telegraph c daarentegen is, op gezag zijner berichtgevers, het gevoelen toegedaan, dat tusschen beide Keizers eene volledige over eenstemming is tot stand gekomen. Zelfs over de Bulgaarsche aangelegenheden zou de Czar te spreken en zeer goed te spreken geweest zijn. Ook Daily News« wordt uit Berlyn in gelicht in dezen geest, en zyn berichtgever meent zelfs te kunnen mededeelen, dat een onderhoud tusschen den Czar en Keizer Frans Jozef ophanden is. Te Parchim (Mecklenburg), Moltke's ge boorteplaats, is het plan gevormd ter eere van zyn negentigsten verjaardag (26 October) een inzameling van gelden over geheel Duitschland te houden, ten einde het huis waar Moltke geboren is, aan te koopen en het hem als nationaal geschenk aan te bieden, met verzoek het huis met de over schietende gelden te bestemmen tot de een of andere stichting. Een rijk architect van Weenen trok zich uit zyn zaken terug om met zijn dochter, die ernstig ziek was, naar het zuiden te gaan. Te Meran maakte het schoone jonge meisje kennis met een officier, die ook om ge zondheidsredenen daar vertoefde. De jonge lieden werden verliefd op elkander, maar de vader wilde zyn toestemming voor het engagement van de twee zieken niet geven. Daarop vluchtte het jonge paar, doch het meisje werd door den vader weder terug gehaald. De jonge man reisde hen na. Den volgenden ochtend werden in het hotel twee schoten gehoord. Men vond de twee ge liefden dood in elkanders armen. Zy hadden zich een kogel door de zieke longen gejaagd. Een part. corr. der >N. R. Ct.« te Ber lyn meldt: Uit diplomatieke bron wordt gemeld, dat Vulkomitsch, Bulgaarsch agent te Konstan- tinopel, den sultan een eigenhandig schry ven van vorst Ferdinand heeft overgereikt. Men vermoedt, dat dit schryven betrekking heeft op de voorgenomen onafhankelyk-verklaring van Bulgarije en het uitroepen van prins Ferdinand tot Koning, waarover naar het heet tusschen Konstantinopel cn Sofia reeds in zooverre overeenstemming is verkregen, dat Turkije de onafhankelijkheid van Bulgarije zal erkennen. Naar mij medegedeeld wordt, zal er eerstdaags bij een uitgever alhier tegelijk in de Duitsche en Fransche talen eene brochure verschijnen onder den titel: »Staat er in Bulgarije eene catastrophe voor de deur?« en in opdracht van prins Ferdinand geschreven door een diplomaat, die vroeger in Bulgarije een bedrijvige rol vervulde. De in den titel gestelde vraag wordt door den schrijver beslist ontkennend beantwoord, en aan het slot van het geschrift wordt men voorbereid op de te wachten staande onaf- hankelijk-verklaring en Bulgarije's verhef fing tot koninkrijk. De hoofdstrekking der brochure is uit voerig aan te toonen, dat de tot hiertoe algemeen op rekening van vorst Alexander gestelde vooruitgang in beschaving van Bulgarye alleen te danken zou zijn aan de Russische generaals, die aanvankelyk onder hem werkzaam waren. Onder vorst Alexan der zou er in Bulgarye een verschrikkelijk verward huishouden geheerscht hebben. Bulgarye zegt de schry ver heeft reeds lang opgehouden een gevaar voor den Europeeschen vrede te zyn, en wanneer de staatsrechterlijke toestand van Bulgarye door het proclameeren zjjner onafhankelijk- geaanctioneerd wordt, dan zal Europa daar tegen zeker niets in te brengen hebben. Het handschrift van de brochure moet aan prins Ferdinand voorgelegd zijn geweest. De Bulgaarsche Minister van Financiën zou ontdekt hebben, dat indertijd bij eene afrekening over legerfournituren een som van 100,000 roebels aan Rusland te veel uitbetaald is. Hij heeft thans restitutie van dat bedrag verzocht. De weduwe van majoor Panitza, die, zoo als men weet, wegens een samenzwering tegen Vorst Ferdinand van Bulgarije werd terechtgesteld, heeft een jaargeld dat 's Vor sten moeder, Prinses Clementine, haar wilde verstrekken, van de hand gewezen. Volgens particuliere berichten uit Bel grado, zou de ex-koningin Nathalie voor nemens zyn, de brieven openbaar te maken, welke koning Milan haar schreef na de nederlagen bij Slivnitza en Pirot. Daarin gaf Milan zijn voornemen te kennen om öf afstand van den troon te doen, óf zich van eti Aitiiiii 'Pe Langstraat en <Ie Boniinelerwaard.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1890 | | pagina 1