Brieven uit Amsterdam,
ISO I.
Ü08
1
OEN SI) AG 18 FE BP.U A IT.
k
VOOR
Uitgever: L. J. YEERMAH. Heusden.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden ƒ1.00.
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte,
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Het is een moeiljjk ding vooruit te be
palen, waarover men schrijven zal. Iedere
week toch brengt nieuwe stof op de proppen,
waaronder allicht iets is 't geen de buiten
wacht interesseert. Zoo zou ik nu b.v. een
schoone gelegenheid hebben te schrijven
over de ontdekking eener bacil in de hersens
van den gewezen hoofdcommandant der
brandwacht, wien maar niet aan 't verstand
te brengen was, dat hij, trots zijn comman
dantschap, niettemin ondergeschikte was. Ik
weet niet of Koch's middel ook helpt tegen
deze bacil, die men zelfstandigheids waan zou
kunnen noemen, wel dat men 't niet ge
probeerd en den lijder eenvoudig aan den
!jjk gezet heeft.
In verband daarmee is 't opmerkelijk, dat
tegelijk een andere bacil, die der besluite
loosheid, sedert jaren woekerend in de
boofden der gemeenteraadsleden zelve, ge
weken schijnt. Die is door de effecten-hande
laars op de vlucht gejaagd met het dreigement
',elf een beurs te zullen bouwen, indien de
aad nog langer talmt. En nu zullen we
poedig van onze nieuwe beurs te hooren
krjjgen.
Ik zet dat nu echter alles- apart om een
en ander te vertellen uit de wereld van ons
gewoon lager onderwijs.
Dit wordt gegeven, althans wat het open-
oare betreft, op een honderdtal scholen, ver
deeld in twee klassen, le en 2e, alleen
daarin van elkaar onderscheiden dat de
laatste klasse f 10 per jaar schoolgeld eischt
m de eerste vrijen toegang geeft aan kin
leren van alle ouders, die minder dan f 15
oer week verdienen. Ik heb hier al terstond
gelegenheid op een wanverhouding te wijzen:
bet is n.l. onderwijzers van f 800 a, f 900
oer jaar niet geoorloofd hun kinderen op
de scholen le klasse te doen, terwijl dit
wel toegestaan wordt aan hoofden, die
f 2400 traktement trekken
De scholen zijn voor 't tneerendeel inge
richt tot herberging van 350 leerlingen, en
bevatten acht lokalen, benevens een gym
nastiek en speelplaats. Het personeel bestaat
uit één hoofd a f 1870 en f 500 vergoe
ding voor woning, 2 eerste ond. a f 1200,
1 tweede ond. en dito onderwjjzeres a f 600,
1 teekenonderwijzer a f 400, een gymnastiek-
oud. a f 400, 2 ond. voor handwerken a
f 400 en f 200. Onderwijs in gymn. wordt
gegeven onder schooltjjd, dat in teekenen
8 i handwerken 's avonds tusschen 5 en 7
uur. De hoofdacte is voor de eerste onds.
vereischte, voor de anderen geeft ze f 200
verhooging van salaris.
Bij den tegenwoordigen overvloed van
personeel is 't geen zeldzaamheid 't geheele
getal onderwijskrachten, althans de manne-
ljke, in 't bezit der hoofdacte te vinden en
onder de sollicitanten als derde, bezitters
dier acte aan te treffen.
De benoeming van onderwijzers (mann.
en vr.) hangt te Amsterdam uitsluitend af
van de hoofden der scholen. De voordracht
doorloopt den weg door de wet voorge
schreven, doch ze wordt door hen opge
maakt. Die niet in den smaak valt der
heeren hoofden, die op de proefles dcor een
of andere omstandigheid minder gelukkig
is, ziet zijn kans op promotie vervliegen.
Daar komt bjj, dat 't niemand der jonge
onderwijzers geraden is in eenig opzicht met
zjjn chtf van gevoelen te verschillen, er zijn
altijd menschen, die dat niet kunnen ver
dragen de kans op beoordeeling is in dit
geval totaal verkeken, dewijl het uitkomen
voor zjjn gevoelen heel licht verward wordt
met brutaliteit.
Tegen deze almacht der hoofden zal te
eeniger tijd een dam dienen opgeworpen.
Het is de Bond van Onderwijzers, die daar
toe het zijne zal moeten doen en er dan
ook reeds aan gewerkt heeft. Sedert eenigen
tjjd is onder de onderwijzers der hoofdstad
het bewustzijn levendig geworden dat alleen
»Vereeniging* kan leiden tot herstel der
grieven, 't Geldt hier toch het lot van ruim
800 personen, voor wie de kans om hoofd
te worden onnoemelijk klein is en die dus
in hun betrekking een gevestigde positie
wenschen te verwerven.
Van dien Bond is reeds veel kwaad ge
sproken; men heeft 't voorgesteld alsof hjj
was opgericht tegen de hoofden, alsof hij
onder soc. dem. vlag voer. 't Een noch 't
ander is 't geval. Op da meeste scholen
heerscht tusschen hoofd en personeel vol
maakte harmonie. Het »bovenmecsterij
op de dagschool te doen gezen. Ze willen J verscheidene plaatsen zeer hind^rHj'-
na-aam ».-.■»r w-
daartoe wat tijd uitsparen op geschiedenis
en aardrijkskunde en de morgenschooltijden
een kwartier verlengen.
ringen in bet verkeer
De procureur-generaal bjj het hoogge
rechtshof te Leipzig is per telegraaf naar
Dat ziet er zeer onschuldig uit, maar als Berlijn ontboden, waar hij een onderhoud
men nu weet, dat de meeste teeken-onder- Beeft gehad met den Keizer, den Rijkskan-
wgzers tevens op de dagschool werkzaam
zijn, rijst al terstond de vraag: moeten die
dan hun f 400 toelage behouden? Ja, zeggen
de hoofden, maar aangezien iemand, die
ond. geeft in teekenen, niet tegelijk andere
werkzaamheden kan waarnemen, welke dus
op de schouders van anderen geladen moeten
worden, zou dit uitbetalen van een extra
toelage een groote onrechtvaardigheid zijn.
De Bond heeft juist in een anderen zin
geadviseerd. Wel ver van de avondschool
af te schaffen, wil die haar behouden en
selier en den minister van justitie, naar be
weerd wordt over de maatregelen, welke
eventueel tegen vorst Bismarck zullen ge
nomen worden.
efr> de Dnitsclm yegppring op de landverhuizing
zijn ontstaau. n ar Brazilië is ingesteld, tot dusver echter
zonder veel gevolg, zal nu worden uitgebreid.
De Warsaw Courier« heeft een inschrij
ving geopend om bijdragen te verkrijgen,
waarvoor den Poolschen landverhuizers weer
middelen worden verschaft om naar Europa
terug te keeren.
Toen graaf Herbert von Bismarck dezer
dagen te Rome een bezoek bracht aan
Crispi, heeft hij dezen uitgenoodigd naar
Priedrichsruhe bij zijn vader te komen en
aldaar eenige dagen uit te rusten van de
beslommeringen, die hij als minister gehad
heeft. Crispi moet beloofd hebben aan die
r uitnoodiging te zullen voldoen, zoodra hij
uitbreiden. En daar is alle reden toe. Wat
zijne particuliere zaken wat geregeld zal
de meisjes thans in 4 uren per week krijgenBebbcn
van de handwerken, is bespottelijk weinig:
van een vak, voor de kinderen des volks' millioen zal het nieuwe
van zoo uitnemend gewicht. I Italiaansche ministerie, gelijk aanvankelijk
'teen en ander kunnen mee-i bericbt wer(1' bezuinigen, maar omstreeks
deelen om:reut andere -werkzaamheden van30 miilioen, waarvan 8 millioen op de be
lli
zou
nog
De groote werkstaking in het kolen-
district in het Zuidwesten van Pennsylvanië
is uitgebroken. Reeds nu nemen er 15.000
mijnwerkers deel aan. De hoogovens zijn
reeds uitgedoofd wegens gebrek aan kolen-
aanvoer. De mijnbezitters kunnen om den
ongunstigen stand van zaken geen loons-
verhooging toestaan niet alleen, maar zijn
gedwongen de loonen met 10 pCt. te ver
lagen. Men voorziet groote ellende onder
de bevolking.
Uit Buenos-Ayres wordt bericht, dat de
hitte aldaar buitengewoon hevig is. Meer
dan 40.000 koeien, paarden en schapen zijn
alleen in de provincie Buenos-Ayres door
gebrek aan water- of ten gevolge der hitte
bezweken. Een veehouder te Santa Fé ver
zicht
een ernstige grief uitmaakt
spelen raakt gelukkig uit den tijd. Dat!den Bond, welks werkzaamheden zich in 't(Kroo^nS van oorlog, 4 millioen op de
neemt echter niet weg, dat de afstand tus- j kort laten samenvatten in verbetering van j exPecbtie naar Afrika, 4 millioen op de be- loor zelfs 8000 schapen,
schen hoofd on personeel iu financieel op- j 't lot des ouderwijzersen die tot dat doel 'footing van marine en 14 millioen op de
van denj reeds stappen gedaan heeft om traktements-1 Hndere departementen van bestuur.
verhooging te krijgen, on overeenkomsten Men zegt, dat het half door de wolven
fe sluiten met leverancie rs van kleederen, J opgegeten lijk van Padlewski, denmoorde-
schoenen, sigaren enz., met directeuren van ;aar van Seliverstoff, is gevonden tusschen
Lm,„m.ni.ii-1.- Kasanli; uit brieven,
Bond.
Wat is 't verschil tusschen een hoofd en
zijn le onderwijzers? Het is, dat de eerste
éénmaal in zijn leven een gelukkigen dag jschouwburgen, waardoor de leden een zekere jPhilippopoli en Kasanli; uit brieven, die
gehad heeft, 't welk de anderen nog niet j korting wordt toegestaan, doch daar ditmen bij den doode vond, zou de identiteit
te beurt viel. Noch ouderdom, noch ervaring minder op mijn weg ligt, laat ik het bierbij. zijn gebleken.
gelden op een vergelijkend examen, 't Is; Op vele plaatsen, zooals te Haarlem, I% XT
1 De ex-komngin Nathalie in bervie moet
louter toeval, wie daar met een prjjs uit-Rotterdam enz., begint men in te zien, van
jzich tegenover den Belgischen gezant uit
komt. De meest dwaze gevallen kunnen .hoe uitnemend gewicht een groote ver-
1 r gelaten hebben, dat zij den volgenden winter
zich dan ook voordoen Zoo was op zekere eeniging van onderwijzers worden kan, om AT-
n J te Nizza zal doorbrengen en daar blijven
tot de meerderjarigheid haars zoons.
De Warsaw Courier* zond voor eenigen
tijd een harer medewerkers naar Brazilië
om berichten in te winnen over den toe
stand der landverhuizers, die in grooten
getale, vooral uit Polen, naar Brazilië ver
trekken. Ondanks de moeielijkheden, welke
De militaire raad van onderzoek in zakede Braziliaansche regeering hem in den
de bekende feiten op 1 dezer aan het stationweg legde, is de verslaggever toch met een
de vraag of du Luxembourg te Brussel der miliciens, j groot aantal bijzonderheden teruggekeerd.
men
school voor een poos een 2de ond. die 'tite komen
maar niet tot ln kon brengen. Niemand afdeelingen op. Hoe grooter dit getal wordt,
tot lotsverbetering en richt
van hoe grooter beteekeuis de stem van
den Bond worden zal.
Amsi, 16 Feb.
J. L.
II uitenlaratL
der hoofden wilde hem hebben, ofschoon
't heette dat hij bjjzonder knap was. Het
faalde den man ten eenenmale aan de on
misbare kunst van handhaving der tucht:
hij kan geen klas van 20 k. in orde houden.
Diezelfde persoon, die als onderwijzer on
bruikbaar was, is thans hoofd aan een der
odenb. scholen alhier! Zulke gevallen doen
zich voor en geven recht tot
't verschil tusschen hoofd (f 2400) en len
ond. (f1200) niet veel te groot is. Nog
een ander geval. Laatst solliciteerden naar
een hoogere klasseschool een hoofd en zijn loopen, betrekkelijk beperkt ziju, en moet
le ond. De uitslag was, ofschoon geen van het gebeurde niet zoo erg zijn als aanvan
beiden benoemd werd, dat de laatste een kelijk gedacht werd.
hooger cjjfer behaalde dan de eerste en tot
heeft zijne instructie geëindigd. Naar men
verzekert, zou het aantal manschappen, dat
eene disciplinaire straf te dier zake zal be-
Twee Brusselsche knapen, van 13 en 14
jaren, huurden onlangs ieder een tweewieler,
waarvoor zij een horloge en een fluit in
pand gaven, reden daarmee heen en kwamen
niet terug. In een achtergelaten briefje aan
hunne ouders berichten zij, dat zy naar
Brazilië gingen. Langs welken weg de jon-
het mondeling ex. opgeroepen werd, waarbij
zijn hoofd mocht toekijken.
Toen indertijd het salaris der hoofden
vastgesteld is, kwam daarbij in aanmerking,
dat ze ook in de avonduren toezicht hadden
te houden bij teekenen en de handwerken.
Langzamerhand echter hebben velen dat toe
zicht opgedragen aan hun onderwijzers. Er ^eüs da"heen zullen rijden, is niet recht
waren er zelfs die hun ond., welke ver- j'düldelök- De politie doet haar best, hen op
hinderd waren dit op zich te nemen, nood-e sPoren*
zaakten, tegen geldeljjke vergoeding een j Op verschillende plaatsen in Duitschland
plaatsvervanger te stellen. heeft een sneeuwstorm gewoed. Zoo wordt
Tegen dergelijk misbruik heeft de Bond o.a. uit Hamburg gemeld, dat aldaar sinds
geprotesteerd en op 't oogenblik is de z. g. j Donderdagavond een hevige sneeuwstorm
avondschool tot een ware schoolkwestie j woedde, en dat van den kar t van het noorden
geworden. j allo spoortreinen tengevolge der vele sneeuw
De hoofdeE n.l., inziende dat mettertijd groote vertragingen ondervonden. Ook te
aan de verordening de hand zal gehouden j Augsburg woedde een sneeuwstorm. Op de
spoorlijnen naar Kobbelbu te en naar Soldau
moest wegens de opgeboipte sneeuw het
worden, waarbij bun het toezicht is opge
dragen, willen nu dit lastige aanvulsel van
den dag afsclaffen en hebben voorgesteld, verkeer gestaakt worden. Ook in den Harz
het onderwijs in teekenen en handwerken is zooveel sneeuw gevalle dat er tusschen Het toezicht, dat in deze haven reeds door
Zijn verslag komt in hoofdzaak hierop
neer. De Braziliaansche regeering wil 10
millioen vreemdelingen naar Brazilië lokken.
Alleen de »Norddeutsche Lloyd« heeft reeds
140,000 landverhuizers aangebracht en ont
ving daarvoor 300 mark per hoofd. Deze
landverhuizers worden bij groepen van 50
in het binnenland verspreid en worden daar
verder aan hun lot overgelaten. Zij hebben
geen levensmiddelen en geen geld en ljjden
daarbij nog veel aan koorts en van wilde
dieren. Daar zjj van elke gemeenschap met
de buitenwereld zijn afgesloten, kunnen zij
aan hunne bloedverwanten in Europa niet
schrijven.
Door gebrek gedwongen, moeten de land
verhuizers zich dan getroosten den langen
weg naar Rio de Janeiro af te leggen en
inmiddels hun onderhoud vinden door te
bedelen of zwaar werk tegen gering loon
te verrichten voor de planters. Te Rio Grande
vond de schrijver 700 landverhuizers in zeer
ellendigen toestand bij elkaar. Zij vonden
huisvesting in een houten loods, maar een
even groot aantal was gedwongen in de
open lucht te kampeeren.
De schrijver heeft te Bremen onder eede
e juistheid zijner mededeelingen bevestigd.
De nog ontbrekende som van 100,000
kronen voor den Noordpooltocht van den
Noorschen reiziger Fritjof Nansen is nu
volteekend. Koning Oscar gaf 20,000 kronen.
Dr. Nansen zal waarschijnlijk zijn reeds
vroeger gemeld plan uitvoeren en op dien
tocht een luchtballon, een ballon captif«,
meenemen, welke hem, naar hij verwacht,
goede diensten bewijzen zal.
Marie Astour te Cannes, verleden jaar
met drielingen gezegend (nog in leven),
heeft thans vier kinderen ter wereld ge
bracht, allen, evenals de moeder, welvarende.
Omtrent den toestand des vaders verneemt
men niets.
De stad Richland (Wisconsin in Amerika)
is in rep en roep gebracht door de gevan
genneming van een jonge modiste Rosa
Zoldoski, beschuldigd van moord, gepleegd
op de negentien-jarige Ella Marly.
Rosa Zoldoski, die nog slechts negentien
jaar oud is en zeer mooi, woonde bij dokter
Mitchell, een der voornaamste geneesheeren
van Richland Center, wiens vrouw eveneens
eenige maanden geleden plotseling is over
leden. Den achtsten der vorige maand gaf
Iiosa een partijtje, waaraan ook Elle Marly
deelnam, en er werd onder meer ook thee
gedronken.
Zoodra Ella thuis was, gevoelde zij zich
ongesteld en na eenige uren smartelijk lijden
stierf het meisje. Er werd een onderzoek in
gesteld en 't bleek dat zij was vergiftigd
door strychnine. Het gevolg was, dat Rosa
werd gevangen genomen. Men weigerde in
den beginne geloof te hechten aan de schuld
van een meisje, dat zoo te goeder naam en
faam bekend stond als Rosa.
Het onderzoek nam echter zjjn geregelden
loop. En nu bleek 't dat niet alleen Ella
was vergiftigd met strychnine, doch ook de
overleden vrouw van den dokter. Rosa
wordt nu beschuldigd van moord, gepleegd
op mevrouw Mitchell en Ella.
De eenige verontschuldiging welke zij
kon aanvoeren is dat zij verliefd was
op dokter Mitchell.
Volgens berichten uit Chili zijn de steden
Pisagua en Iquique tengevolge van de be
schieting verbrand.
tm
van flensde'
en
m&n
Langstraat en <Ie
lOiiielerwaard.
Franco per post zonder prijs-
j i