FEUILLETON. ZATERDAG 1« MAART. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. 1892. VOOR Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abo*nement«prjj«: per 3 maanden f 1.00. rerhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Adyertentiën 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte, Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht. Met de instelling ran het herhalings- onderwjjs zjjn die avondscholen verdwenen, maar de leerlingen dier avondscholen zjjn niet op de herhalingsschool gekomen. De Een der zegeningen van de wet tot minder bekwame, de verzuimers van de rageling van het lager onderwjjs van 1878schooljaren kunnen geen herhalings-onder- was het voorschrift van art. 17: »Voor!wjjs ontvangen, omdat zjj weinig of nieis van zooveel doenljjk wordt aan hen, die het »gewoon schoolonderwijs genoten hebben, gelegenheid gegeven tot het genieten van herhalings-onderwjjs. Bö de laatste wetswijziging werd dit artikel onveranderd behouden, misschien wel omdat men dat artikel volkomen onschuldig oordeelde. Wat toch heelt het uitgewerkt? Wel vaardigde de toenmalige minister een cir- bezitten, dat herhaald behoeft te worden, zoedat zjj het toelatingsexamen dat voor het herhalings-onderwijs gevorderd wordt, niet kunnen afleggen. De leerlingen, die dit examen kunnen doen, die het onderwjjs zoaden kunnen volgen willen niet omdat de oude leer vakken der lagere school weer eens her kauwd worden al is het met eenige wijzi ging. Men zou gaarne nog eenige uren per culaira uit, om dat onderwjjs alom te re- week besteden gedurende de lange winter- gelen, om de onderwjjzers die het zouden avonden aan het rekenen of aan wiskunde geven, behoorljjk te bezoldigen, enz., maar of aan teekenen. of Man iets anders dat wat heeft en het artikel en de vurige liefde der hooge regeering voor deze zaak ge baat? Leest men nu in de groote dagbladen de rubriek >onderwjjs« dan terneemt men, dat van 1 Nov. tot 29 Februari 3 leerlingen van het herhalings-onderwjjs geprofiteerd hebben, waar minstens 12 maal 3 leerlingen moesten geweest zjjn, of dat het herhalings- onderwjjs met 14 leerlingen begonnen, met 4 geëindigd is, en dergelijke bemoedigende berichten. Wjj kunnen wel zeggen dat het herhalings-onderwjjs ten platten lande over het geheel weinig of niets beteekent, eq dat wjj meer achteruit dan vooruit zjjn gegaan. De vroegere avondscholen gaven voor leerlingen, die wilden leeren, nog iets; het is waar, vele leerlingen maakten er gebruik van, die in hun schooljaren de ge legenheid om te leeren verzuimd hadden, uie dat verzuimde zoo mogeljjk nog wilden inhalen, maar er waren toch ook leerlingen, die iets meer wilden leeren dan de lagere school hen gegeven had; rekenen, meet kunde, teekenen, waren de vakken, waarin toekomstige ambachtslieden meenden te kort te komen en waarin zjj met belangstelling op de avondschool onderwjjs ontvingen. V. (8 Meer dan ooit gevoelde de professor, dat hg Agnes beminde, dat zjj voor zjjn geluk ouoïitbeerljjk was. Nog nooit had hjj voor eene vrouw zulke een diepe bljjvende ge negenheid gevoeld, die zoo geheel verschilde van al zjjne vroegere liaisons. Dat was geen vluchtige begoocheling der xir.n?n, waarop de ontnuchtering maar al te snel volgde, geen oppervlakkige, voorbjj- gaaude hartstocht, maar eene diepe ware liefde, te gloeiender en sterker, naarmate -ern later overvallen was. ELier vond hjj wat hjj bjj alle andere vrouwen miste, den glans van schoonheid f-sii de betoovering der onschuld gepaard, jeugdige lieftalligheid met zedeljjke reinheid verbonden, vrouweljjke bescheidenheid en ned-righeid met kracht van karakter ver eenig d. Agnes was niet een van die lichte, ver anderlijke naturen, geen jjdele salondame, geen hartelooze kokette, geen van die zelf zuchtige, eigendunkelijke schepsels, die hjj slechts te goed kende, maar een wezen uit eene andere hoogere wereld, schoon en vlek keloos als een engel uit den hemel. Hjj self kwam zich in hare nabjjheid beter en men meent noodig te hebben aan Eugelsch of Fransch bijv. als men vee of paarden- kooper wil worden maar dat lezen en schrgven, die aardrjjkskunde en geschiedenis geeft men gaarne cadeau en bljjft tehuis. Zoo doende is het herhalings-onderwjjs van weinig of geen beteekenis in de meeste ge meenten. En toch dat onderwjjs is dringend noodzakeljjkverlaten de leerlingen met hun twaalfde jaar vrjj geregeld de school omdat dan voor hen de cursus uit is, en ontvangen zjj verder geen onderwjjs, dan zal het geleerde spoedig vervliegen, en ieder die met jongens van vjjftien of zestien jarigen leeftjjd te doen heeft, zal zich nu en dan wel eens moeten afvragenzjjn dit nu de vruchten van ons zoo hooggeroemd onderwjjs? Heeft die jongen in zes jaar niet meer kunnen leeren? Hjj heeft meer geleerd, maar veel is vergeten, omdat het geleerde niet onderhouden is. Had hg tot zjjn vjjftiende jaar geregeld herhalings- onderwjjs ontvangen, dan zou men andere resultaten van het onderwjjs mogen ver wachten. Hoe te komen tot goed ingericht her halings-onderwjjs. Gaat men voort zooals tot nu het geval geweest is dan komt men reiner voor, geen aardsche, onzedige wensch kwam in zjjn hart op, als hij bjj haar ver toefde, -haar te zien, haar altjjd bjj zich te hebben, was alles wat hjj van haar begeerde. In den geest tooverde hjj zich aan hare zjjde een nieuw schooner leven voor, droomde hjj van een gelukkige toekomst vol vrede en onbeschrjjfeljjke zaligheid. Maar, vroeg hjj zich af, bemint zjj mjj zooals ik baar liefheb? Zal en kan zjj mjjne neiging beantwoorden? Is het niet dwaas op rnjjn leeftjjd op zulk een geluk te hopen, zulk een gewaagden stap te doen?« Opnieuw kwam de twjjfel in zjjn hart,op; maar de mededeelingen van de moeder, dat Agnes den docter had afgeslagen, dat zjj geen anderen man buiten den professor en den afgewezen vreier kende, de veelvuldige bewjjzen van hare groote vereeriug voor hem, het bewustzjjn van zjjne beroemdheid en zjjne hooge maatschappelijke positie, de hem ten dienste staande middelen, om al hare wenschen met betrekking tot de familie te kunnen vervullen, deden zjjne bezorgheid en alle zyne bedenkingen verdwjjnen. Agnes, zeide hij tot zichzelf, is eene reine, idéale natuur, zjj vereert mjj buitengewoon en is mjj hoogst dankbaar. Van dankbaar heid en vereering tot liefde is maar eene schrede. Als ik haar mjjn hand aanbied en mjj tegeljjk verplicht, voor de kinderen te zorgen, zal zjj mjj niet weigeren, maar mjj toebehooren. Zg zal in mjj steeds den wel doener harer familie zien, en mjj daarom liefhebben en trouw zjjn. Alleen de tegen woordigheid der moeder en de herinnering er waarschijnlijk nooit. i toch ook weer zoo moeiljjk niet, als men De inrichting voor dit onderwjjs moet hoort op vergaderingen hoeveel belangstel geheel gescheiden zjjn van de lagere school. Hng gekoesterd wordt voor het onderwjjs Het moet gegeven worden liefst in een van de kinderen des volks. En ook achter ander lokaal, men heeft reeds lang genoeg gebrek aan kennis kan men zich moeieljjk op de schoolbanken gezeten, door daarvoor verschuilen. Hoevelen bekleeden eervol de bezoldigde onderwjjzers of door geschikte betrekking van lid eener commissie van personen, die, even als op de Zondagscholen plaatseljjk schooltoezicht die bij hun be- vrjjwillig de zorg op zich nem<m, en die noeming weinig meer van een school af- dan als specialiteiten kunnen optreden, wisten dan dat zjj daar tot hun twaalfde Waarom kan de geneesheer geen uur uit- jaar verkeerd hadden. De wet heeft die breken om de gezondheidsleer te onderwjjzm, commissie ingesteld, en de benoemden die kan de predikant geen godsdienstleer onder- zich die benoeming laten welgevallen ver- wjjzen aan die jongelieden, kunnen fabri- klaren dat zjj zich voor dat toezicht ten kanten geen uurtje zaken behandelen, die volle berekend achten, anders zouden zjj voor de jongelieden in hun volgend leven,immers bedanken? van het hoogste nut zjjn? j En het toezicht op het herhalings-onder- Nu leest men in de bladen de oproepingwjjs is volstrekt zoo moeieljjk niet als dat van een onderwjjzer op een traktement op de gewone lagere school. Waar zal het van f 500 met de verplichting om herha- eerst in onze omgeving de poging beproefd lingsonderwjjs te geven. Alsof dit ieders worden om het herhalings-onderwjjs zoo in werk wasRicht men naast de herhalings-te richten dat het aan de leerlingen ten school een inhalingsschool op dan is dat goede komtwie zal daartoe het initiatief de plaats van den onderwjjzer om zich nemen? voor te bereiden tot het geven van onder wjjs aan grootere leerlingen, want waarljjk dat is ieders werk nietOnmisbaar voor den bloei van het herhalings-onderwjjs is de steun der werkgevers. Wanneer die on verschillig zjjn, behoeft men geen pogingen aan te wenden om het tot stand te brengen. Zjj moeten de leerlingen aanbrengen, hun toezicht en hun medewerking zjjn nood zakeljjk, een commissie van werkgevers moet, zal het goed geregeld worden, aan het hoofd staan. Particulier initiatief moet bjj dit onderwjjs hoofdzaak zjjn, het is toch reeds voldoende gebleken dat het ofïïciëel optreden in deze zaak gefaald heeft. Een commissie van werkgevers voor het her halings-onderwjjs voor jongens, een com missie van huisvrouwen tot regeling van het herhalings-onderwjjs voor meisjes, want ook deze mogen niet losgelaten worden als zjj op elf-jarigen hoogstens twaalf-jarigen leeftjjd de school verlaten. Maar boe die belangstelling te wekken? Ja dat zal de groote inoeiljjkheid zjjn maar Buitenland- aan Christina hield hem tegen om dadeljjk met Agnes te spreken. Vooral hield hem de gedachte aan de ijverzuchtige huishoudster bezig, wier be nende aanspraken en neiging hem ernstige zorgen veroorzaakten. Wat zal de arme zeggen? overlag hg medelgdend. Als zg de waarheid verneemt, zal het eene vreeseljjke scène geven, maar eindeljjk zal zjj er zich over troosten. Natuur ljjk zal ik voor Christina en Bernard zorgen en hun toekomst verzekeren, zjj zullen geen nood hebben, en gemakkeljjk leven. Op geld komt het mjj daarbjj niet aan, als zjj verstandig is. Maar het scheiden van den jongen valt mg zwaar, ik zou hem gaarne bjj mjj houden. Maar ik zal hem dikwjjls zien, en hem niet uit het oog ver liezen en voor zjjne opvoeding waken, opdat hjj eens een flink mensen worde, en de steun zjjner moeder kan zjjn, meer kan zjj vau mjj niet verlangen. Op deze wjjze trachtte de professor de vermaningen van zjjn geweten en de zich aan hem opdringende zorg te stillen. Meer dan alles echter versterkte hem den aanblik van het schoone geliefde meisje in zjjn besluit, om zoo mogeljjk nog heden aanzoek om haar te doen. Zooals zjj nu voor hem stond, met het liefeljjk ernstige gelaat, de onschuldige, bovenaardsche oogen, en den zachten glim lach om den mond scheen zjj hem een ideaal toe, van de reinste vrouweljjkheid, aan het beeld geljjk van de maagdelijke Madonna. Het kostte hem slechts één woord, hjj Bjj de begrafenis van 27 slachtoffers der mjjnramp te Anderlues was de kerk te klein om alle ljjkkisten te bevattenver scheidene moesten in het voorportaal big ven staan. Vjjf honderd gendarmes bewaarden de orde. Het graf waarin de lichamen der slacht offers werden neergelaten, was 20 meters lang. De paarden die zich in put no. 2 be vonden, moeten aan hun lot overgelaten worden, daar het uiterst gevaarljjk bljjft, in dien put af te dalen. Op last der inge nieurs is de toegang versperd. De Koning heeft aan den van Henegouwen 6000 frs. gezonden ten behoeve der getroffen huisgezinnen. De Gemeenteraad van Parjjs zond 5000 frs. De directie der mjjn heeft bekend gemaakt, dat aan de werklieden het volle loon zal worden uitbetaald, tot op het oogenblik dat de werkzaamheden hervat kunnen worden. Het hof van assises te Luik behandelde Woensdag den dynamiet-diefstal te Ombret, bjj Luik. Den beschuldigden werd ten laste gelegd dat zij negen kisten dynamiet door inbraak hebben ontvreemd, dat zjj zonder vergun ning die ontplofbare stoffen hebben ver voerd, dat zjj getracht hebben, het kruit huis van Ombret in de lucht te doen vliegen, en eindeljjk, een samenzwering hebben ge vormd, waarvan het doel was: vernieling, moord en plundering. De aangeklaagden bleven onder die zware beschuldiging zeer kalm. Minder kalm waren misschien sommigen der rech ters, want de 9 kisten met dynamiet waren voor het gerechtshof gebracht als over tuigende bewjjsstukken. Het hof veroordeelde Hansen tot 15 jaren dwangarbeid en Bustin en Langen- dorf tot 12 jaren eenzame opsluiting, ter wijl het drietal voorts gedurende 20 jaren onder politie-toezicht wordt gesteld. Weer is te Parjjs eene dynamietbom ont ploft. De bom was neergelegd «p een der vensters van de kazerne Lobau, alzoo in de onmiddelljjke nabjjheid van het Raad huis. De ontploffing ging met zulk een knal gepaard, dat personen op een afstand van 21/, kilometer dien gehoord hebben. De eetzaal in de kazerne is zoo goed als verwoest en alle vensterruiten in den voor gevel zjjn in stukken gevlogen. De schild wacht voor de kazerne heeft niemand ge zien die iets neergelegd heeft. Als door een wonder heeft niemand eenig letsel bekomen. politie heeft zjjne be- De prefect van ambten opgedragen, hem eene ljjst te doen geworden van de in het departement der gouverneur, gejQe vergjyf houdende Fransche en buiten- landsche anarschisten. Eene ljjst van 300 personen is hem daarop ter hand gesteld. Of het eene eerste ljjst is, wordt niet op gegeven. De vreemde anarchisten zullen het land worden uitgezet. Men zegt dat de prefect vele ongeteekende behoefde de hand slechts uit te steken, om dezen schat te bezitten, en zich van zulk een groot geluk te verzekeren, kon hjj zich nog bezinnen, mocht hjj langer dralen, en moesten niet voor zulk een geluk alle vrees en overweging wjjken? Ik zou een dwaas zjjn, dacht de professor, als ik Agnes niet vroeg, en wachtte, totdat een anderen man mg haar ontneemt. Zjj zul mij gelukkig maken, mjjn leven verhel deren, aan tujjn huis nieuwen glans ver- leenen. Ik heb reeds te lang geaarzeld, en te veel om anderen gedacht, meer dan mjjn plicht gedaan. Waarom zou ik niet het geluk aannemen, dat mjj wordt geboden? Wat kan mg verhinderen der geliefde mjjne hand te reiken? Wat bekommer ik mjj over de wereld, als Agnes mjj behoort en mjjne vrouw wordt? Geheel vervuld van zulke gedachten, wachtte de professor ongeduldig op het ge schikte oogenblik, waarop hjj Agnes alleen kon spreken. Eindelijk stond de moeder op, om naar de zich in de andere kamer bevindende kinderen te zien. Hjj gebruikte dit oogenblik, om zjjn aan zoek te doen. Ernstig en waardig sprak hjj van zjjne liefde, van de diepe innige neiging, die hjj voor haar gevoelde, van zjjne wenschen en zjjn hoop, van zjjn positie, die hij haar kon aanbieden, van zjjne vriendschap voor haar gestorven vader en voor hare familie, welke hjj beloofde te zulle» verzorgen. »Ik weet,* besloot hg zichtbaar bewogen, »dat ik geen jongeling meer ben, maar ik gevoel, dat ik u even warm en innig lief heb, als een jonge man een meisje kan beminnen. Hoewel ik niet mag verwachten, dat gjj mjjne neiging met denzelfden gloed beantwoordt, zoo hoop ik toch dat ik u niet geheel onverschillig ben, en dat het mjj gelukken zal, uwe liefde t9 verdienen. Ik verlang slechts dat gjj mjj vertrouwt, en het recht geeft om u zoo gelukkig te maken, als in mjjne macht staat. Als gjj mg wilt toestaan, uw beschermer en den vaderljjken voogd van uwe familie te worden, geef mg dan uw hand en wordt mjjne vrouw.* Verrast en als droomende bjj dit onver wachte geluk, staarde Agnes den professor aan, alsof zjj hare ooren niet vertrouwde. >0 mjjn God,* riep zjj verward. »Is het dan waar, of slechts een droom? Dat kan u onmogeljjk ernst zjjn.c »Mjjn heilige, mjjn volle ernst,* verzekerde hjj, haar bjj de hand vattende, die zjj niet durfde terugtrekken. Tegeljjk sloot hij haar in zjjne armen en drukte op hare maagdelgke lippen de bruids- kus, zoodat zjj niet langer aan haar geluk kon twjjfelen. Dat was geen droom, maar de volle waar heid, geen bedriegeljjk beeld harer phantasie, maar onomstootelijke zekerheidwat zjj nauweljjks waagde te denken of te hopen, was vervuld, haar grootste wensch was overtroffen. van ii en Altena, c Langstraat en Bommelerwaaril. Franco per post zonder prjjs- mm Horn lis- (Wordt vervolgd.!

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1892 | | pagina 1