Tentoonstelling
FEUILLETON.
ZATERDAG 23 APRIL.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ïl
1 HU*.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.
Advertentiën 1—6 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen ingewacht.
Verlaten wij nu de inzending der heeren
G. J. Vincent Co. dan vinden wjj eenigs-
zins verder de belangrijke inzending van de
heeren G. H. van Helden, horologiemaker
en J. Joosten, chronometer, instrument en
horologiemaker, beiden te Dordrecht. Zij
munten uit door groote verscheidenheid op
beider gebied en deelen dan ook mede goed
in de aandacht, die het publiek hier aan
het tentoongestelde bewjjst. De heer Frans
van Engelen te 's-Bosch, zond een mooie
collectie schenktoestellen, bierpompen als
anderzins in, die elk, welke vergunning
exploiteert in verzoeking zou brengen zich
een of meer dier fraaiigheden aan te schaffen,
zoowel ter illustratie van het buffet als tot
tijdsbesparing, ten minste het openen en
sluiten van karaffen en flesschen is bjj som
mige toestellen tot niet gereduceerd. Men
heeft slechts een kraan om te draaien of
op een gutta-percha bal te drukken en het
verlangde vocht vult het glas op kop. Lang
zamerhand komen wij aan het houtsnijwerk
van den heer J. Keur te Zandvoort, blijkens
catalogus reeds in Februari en Augustus
van het vorig jaar, te Amsterdam en Veen-
dam bekroond. De collectie wordt nog al
bezien en is die ten volle waard en kan
wedijveren met het overige, dat hier op
deze tentoonstelling, met betrekking tot dit
vak, is bijeengebracht. Enkele stukken zijn
aangekocht voor de verloting.
Vreemd genoeg, tusschen deze uiteen-
loopende zaken, schenktoestellen, barometers
enhoutsnjj werk, vindt men de teeken methode.
»De vrjje hand« van de heeren Meerwaldt
en Hinse, hoofden van scholen te Amster
dam. Het zjjn flink uitgevoerde platen, die
de aandacht van onderwijzers wel verdienen,
jammer dat de prijs wat hoog is; dertig
gulden, dit is een bezwaar waar menig niet
toeschietelijk gemeentebestuur voor terug
deinst, in zake leermiddelen. De couloir
nu verder betredende, vinden wjj nog een
gedeelte van de inzending van de heeren
De Lint Co., te Rotterdam, handelaars
in bouwmaterialen. Eene heraldieke leeuw
en een tympaanvulling met gekleurd heiligen
beeld bekroonen de verdere inzending
mozaïek-tegels, sommige zeer fraai van kleur.
Een prachtig zwartmarmeren buffet met blad
van Por d'Or van den heer A. Singels Az.
te Dordrecht besluit deze couloir, terwijl een
drie- a viertal vitrines de belangrijkheid er
van nog verhoogen. Men vindt in deze
vitrines, fantaisie-schoenwerk van den heer
Ansems te Dordrecht, dat er keurig uitziet,
verder een vitrine met twee reusachtige
bouquetten in marsepein, inzending van den
heer J. M. Luijke te Dordrecht, terwjjl de
firma Keus een paar keurig afgewerkte
costuums exposeert.
De vitrine, opgesteld door de firma Becker
en Scalonge te 's-Hage bevat inrichtingen
tot het bewaren van bloemen. Zeer aardig
zjjn die versierde bloempotjes gemaakt van
kurkschors, schelpen enz. Begeven wjj ons
nu naar de linkercouloir. Het trekt al reeds
dadeljjk onze aandacht dat wij hier meer
in het gebied der bouwmaterialen zjjn. Hier
in dit eerste vertrek vindt men ze te kust
en te keur. Alles, wat tot versiering tegen
woordig bjj het bouweD zooal noodig is,
is hier in ruime mate aanwezig. De heer
J. de Jong te Utrecht zond een belangrijke
inzending in. Udelfanger steenterwijl de
heer G. J. Hamer te Deventer een be
langrijke collectie bouwmaterialen in terra
cotta tentoonstelt. De firma Kniiff en Hoe-
bée, in Bouwmaterialen te Dordrecht, zond
een flinke en ruim bezienswaardige ver
zameling tegelwerk en versieringsstukken
voor gevels in, die wel de moeite waard is
eens te bezichtigd te worden. De Lint Co.
te Rotterdam exposeeren hier mede majolica,
vloer- en wandtegels, terwjjl zij mede eenige
proeven van parketvloeren in eikenhout en
een fraaie collectie Japansch goudleer inzond.
De firma Jurgens en Co. (H. Dübken),
stukadoors te Dordrecht, zonden eene col
lectie Sgrafitto-gevelversieringen op platen,
profielversieringen en gestampte cement-
werken in.
De inzending cementtegels en cement-
steenen van den heer C. J. Vroege te
Alblasserdam voldoet mede zeer goed en
is, indien ik mjj niet vergis, eigen fabrikaat
ik meen, dat de fabriek zich onder Alblas
serdam bjj den Hoogendjjk bevindt. Een
paar fraaie biljarts van den heer L. van
Tetterode te Dordrecht, waaronder een,
waarvan het blad uit één stuk marmer ver
vaardigd is, vullen met de billart-inzending
van de heeren Schoemaker Zoon te Zwolle,
vrjj wel de vloerruimte dezer couloir, die
echter in de twee laatste kamertjes nog veel
belangrjjks bevat. Hier toch, in het voor-
(16
In woeste vertwijfeling lachte zjj wild en
luid. Geprikkeld door haat, wraak en ij ver
zucht, verried de hartstochtelijke vrouw het
jaren lang zoo zorgvuldig bewaarde geheim
zooals de door storm gezweepte zee alle
dammen en grenzen geweldig verbreekt, en
door geene macht terug gehouden, zich over
de voor eenige oogenblikken geleden nog
gelukkige weilanden stort, onverschillig voor
den jammer der getroffenen.
»Ik lieg niet,* riep zjj. »Vraagt hem
zelf, of hij niet heeft beloofd mjj te zullen
trouwen, of ik niet de moeder van zjjn
kind ben.<
Elk van deze woorden was een doodeljjke
dolksteek voor Agnes, en vernietigde haar
gedroomd geluk. Met onbarmhartige hand,
vernietigde Christina haar hoog ideaal, nam
zjj alle hare illusien weg, verwoestte zonder
verschooning het verheven godenbeeld, dat
in het stof gevallen voor haar lag.
De man, dien zjj had vereerd en aange
beden, tot wien zjj als tot een God had
opgezien, was maar een gewone huichelaar,
een leugenaar en verrader, die haar misleid
en bedrogen had.
Agnes kon niet langer twjjfelen, hoe
gaarne zjj ook had willen tegenspreken.
Dat was geen waanzinnige, maar een arme,
laatste, vindt men een belangrijk schoor
steenstuk op tegeltjes door de Haagsche
plateelbakkerij »Rozenburg« ingezonden.
Het is geschilderd op tegels naar eene
schilderjj van Duchattel en is flink en
kranig behandeld. De kleur is ook aange
naam. De binnenbekleeding voor een schoor
steen, mede op tegels geschilderd, trekt ook
door goede en losse teekening de aandacht.
Het laatste appartement bevat de collectie
meubelen van den heer C. H. Eckhart te
Rotterdam. Hier zjjn wjj, wat het meubel
en décoratievak aangaat, bjj een van de
schoonste inzendingen van dien aard. De
kamer geheel renaissance ingericht, rondom
betimmerd, bevat een geheel ameublement
met buffet. Dit buffet alleen reeds is, als
werkstuk, het beziens overwaard. Een
keurig tapjjt en zacht geschilderd plafond
maken deze kamer tot een der keurigste
plekjes der tentoonstelling. Wjj verlaten nu
den couloir en begeven ons naar een
hooger gelegen gedeelte. De trap opgaande
komen wjj op den corridor, die naar front-
loge en galerjj leidt. De wanden zijn hier
behangen met proeven van photografie welk
werk zeer verdienstelijk is en uitmunt, door
bepaald schoone afwerking. Calligraphie
wordt hier ook vertegenwoordigd door de
calligrafen J. H. Schmitz te Amsterdam,
Moll en Bautz te 't Gravenhage.
Vooral de cenonborden van den heer
Schmitz behooren mede tot het beste dat
hjj inzond. Een diploma voor de leden van
Vak en Kunst, benevens een rjjk georna
menteerde calligrafie op perkament, beiden
van den heer Adr. Schotel, schilder-decorateur
te Dordrecht, kunnen een vergelijking met
de overige hier tentoongestelde werken van
penteekenkunst, glansrijk doorstaan. Vooral
de teekening op perkament munt uit door
artistieke bewerking. Aan het rechtsche
einde der corridor vindt men de Hindelooper
kamer. Hier tegenover heeft de heer Germ,
een bekend bloemist te Dordrecht, een groote
collectie Makart-bouquetten en bloemen
manden tentoongesteld en menigeen zal hier
van zjjn gading vinden tot vulling van
vazen of potten op schoorsteen of anderzins.
De hout- en marmerschilderingen van den
heer C. Lary, te Dordrecht, zjjn het bezien
wel waard, daar sommige stalen zeer goed
geslaagd zjjn, en met de overige proeven
in dit vak, op de tentoonstelling aanwezig,
een bewjjs leveren, dat de Dordrechtsche
huisschilders in hun vak met eere kunnen
mededingen.
zwaar gekrenkte, bedrogen vrouw, die hjj
had verraden en in den dood gedreven.
Zoo sprak de leugen niet, geen lasteraar
ster; elke van hare beschuldigingen, elk
harer aanklachten droeg den stempel der
waarheid, en berustte op daadzaken en on-
omstooteljjke bewjjzen, die zjj niet kon
weerleggen en geloven moest.
Voor hare oogen stond de ongelukkige
vrouw, de moeder van zijn kind, die hjj ver
leid, verlaten en meedoogenloos verstooten
had, toen zjj hem overtollig was geworden.
Valsch en harteloos, had hjj zjjn eed ge
broken, de heiligste banden verscheurd, de
vrouw die hem had bemind, die haar on
schuld, geljjk alles had opgeofferd, onbarm
hartig prjjgegeven, en zich van zijn eigen
schuldeloos kind ontdaan.
Wat was echter de smart van de arme
Christina, vergeleken bij het leed, dat Agnes
in dit oogenblik ondervond, door het on
recht, dat hjj haar had aangedaan Had
hjj niet haar geloof verwoest, haar gods
dienstig gevoel gekwetst, haar vertrouwen
vernietigd Omdat A'/nes zoo rein, zoo on
schuldig was, daarom te minder kon zjj
zjjne afkeuringswaardige wjjze van han
delen begrjjpen en verontschuldigen. Onbe
kend met de toegevende moraal der zoo
genaamde groote wereld, met het leven en
drjjven der hoogere maatschappjj, met de
verzachtende omstandigheden, die de pro
fessor voor zich kon aanvoeren, kon zjj
hem niet vergeven, dat hjj haar de waar
heid had verzwegen. Met de onnadenkende
gestrengheid der onervaren en in uitersten
vervallende jeugd, moest zjj zijne onwaar
heid, zjjne vermeende harteloosheid en zjjne
onbarmhartige zelfzucht, zonder verschoo
ning vloeken.
Als een schadeljjke nachtvorst, doodde
de bekentenis van zjjn schuld, de teedere
bloesems in haar rein hart, die der neiging,
welke zich nauweljjks hadden ontplooid,
dadeljjk weder verwelkten en stierven. Zij
voelde met schrikbare zekerheid, dat zjj
hem niet beminde, nooit had bemind. Slechts
door dankbaarheid misleid, van den zorg
harer familie ontheven, eu door zjjne hooge
positie verblind, was zjj zijne vrouw ge
worden.
Niet de professor, maar een beeld harer
phantasie, een voor haar onbereikbaar ideaal
was het voorwerp van hare aanbidding ge
weest. Met vreeselijke duideljjkheid zag zij
hare dwaling, haar zelfbedrog, en in plaats
van de gehoopte zaligheid, zag zij slechts
de ellende van een ongelukkigen echt aan
de zijde van een ongelukkigen man. dien
i zjj niet meer kon achten, die met al zjjn
rijkdom en aanzien, harer onwaardig was.
Terwjjl Agnes zich aan deze beschouwin
gen overgaf, was de arme Christina weder
in hare vroegere neerslachtigheid vervallen.
Zooals bjj de meeste zoo hartstochteljjke
naturen, volgde na het uitbreken van de
woeste vertwjjfeling, een zooveel te grootere
verslapping. De storm had zich neergelegd,
en daarmede waren ook de gedachten om
zich te dooden verdwenen. Opnieuw verhief
zich de slechts gewelddadig onderdrukte
levenslust, vóór alies echter de herinnering
Sommige inzendingen op den corridor
hadden veilig thuis kunnen blijven, daar
het artistieke karakter, dat bij grafische
kunsten moet voorzitten geheel of ten deele
ontbreekt. Niet alzoo van de inzending van
den heer J. L Schouten, fabrikant van ge
brand glas te Delft. Een raam met ruiten
van gebrand glas in lood gevat, door ver
schillende kleinere ruitjes omringd, vormen
hier een aangenaam hoekje. In het midden
bevindt zich een vrjj goed gelijkend portret
van onze jeugdige Koningin, mede in glas
gebrand. Na een bezoek gebracht te hebben
aan de kamer, door den heer De Kat van
Hardinxveld ingericht, alsmede aan de Hin
delooper kamer, die beiden de bezichtiging
in ruime mate waardig zjjn, stappen wjj
van onze beschrijving af, om hem in een
volgend no. voort te zetten.
Buitenland.
Aan de »N. Ztiricher Zt.c wordt uit
Luxemburg gemeld, dat een groote menigte
door de straten trok, roepende: Weg met
den Nassauer, leve de Republiek*. De politie
dreef de menigte uiteen, waar bjj verscheidene
personen werden gewond. Aanleiding tot
de betooging moet zjjn de voortdurende af
wezigheid van den Groothertog, die, na 3
maanden te Weenen te zjjn geweest, einde
Maart te Luxemburg gekomen was en begin
April weder vertrok.
De Luxemburgers hadden na den dood
van Koning Willem III gehoopt weder een
hofhouding in hun hoofdstad te krjjgen,
maar de Groothertog en Groothertogin zjjn
meest altjjd uit het land, terwjjl ook de
Erfgroothertog Nizza en Monte Carlo ver
kiest boven Luxemburg. De Groothertog
heeft zich tot nu toe weinig bemind weten
te maken en de Fransche partjj in Luxem-
burg trekt van deze ontstemming van de
menigte party tot bevordering van repu-
blikeinsche bedoelingen, zegt de corres
pondent.
De minister van binnenlandsche zaken
in Frankrijk heeft aan alle prefecten een
rondschrijven gericht, waar bjj hun voor
schriften gegeven worden ten opzichte van
aan den geliefden knaap, waaraan haar
moederhart zich had vastgeklampt, als het
schip dat door de hooge golven wordt op
geheven, door het kleine, maar sterke anker
wordt vastgehouden.
Zjj schaamde zich over hare zwakheid,
en had berouw over hare hevigheid, met die
goedmoedigheid, welke men juist bjj zulke
hartstochteljjke personen dikwjjls vindt. Ge
heel veranderd, zonder boosheid, bjjna ver
zoend, naderde zjj met neergeslagen oogen
de tot nu toe zoo gehate vrouw, om afscheid
van haar te nemen.
»Gjj moogt niet heengaan,* zeide Agnes,
als uit eenen zwaren droom ontwakende,
»als gjj mjj niet uw woord geeft, dat gjj u
zelf geen leed zult aandoen.*
»Dat zweer ik u,« antwoordde Christina
ernstig. »Ik zie in, dat gjj mjj voor eene
groote zonde hebt bewaard, en dank u daar
voor. Reeds ter wille van het kind moet ik
leven, hoe zwaar bet mjj ook valt. Met Gods
hulp zal ik mjjn leed dragen, en injj in mjjn
lot schikken.*
Waarheen wilt gjj nu gaan,* vroeg
Agnes medeljjdend.
»Naar Berljjn, bjj mijne familie.*
»En de knaap?*
>Neem ik mede, maar zegt het den
professor niet, gjj kunt niet gelooven, hoe
lief hjj den jongen heeft, en hoe het kind
aan zjjn vader hangt.*
»En toch kon hjj zich van hem scheiden,
en de moeder verlaten.*
Dat alle», antwoordde Christina weenend,
»wil ik hem gaarne vergeven, als hjj mjj
den len Mei. De prefecten worden vooral
aangenaamd, alle samenscholingen te ver-
mjjden in den omtrek der stembureaux, op
dat de vrijheid der gemeenteraadsverkiezingen
verzekerd bljjve. Ook de manifestation moeten
verboden worden, dahr de leiders niet kunnen
instaan voor het behoud der ordede
autoriteiten zullen, zoo noodig, het behoud
der orde met geweld verzekeren. Voorts
worden de noodige maatregelen getroffen
ten einde doeltreffende samenwerking te ver-
krjjgen tusschen de militairen en de burger-
ljjke overheid.
Door den minister van oorlog zjjn aan
de generaals; door den minister van justitie
aan de gerechtshoven, overeenkomstige in-
structiën gegeven.
De politie van Saint-Etienne heeft heden
ochtend een kist in beslag genomen met
10,000 anarchistische manifesten. De slacht-
offeis van Xeres worden in dat geschrift
verheerljjkt.
Uit Parijs wordt gemeld
De commissie voor 1 Mei heeft het manifest
vastgesteld, dat moet verschgnen in het uit
te geven blad en dat namens alle mede
werkende vereenigiDgen geteekend wordt.
Onder meer staat daarin te lezenWanneer
gjj wilt, proletariërs der geheele wereld,
slaven van het werktuig van de mjjnen, van
de werkplaatsen, waar men u exploiteert
en besteelt zonder dank of genade, waar gjj
zonder medeljjden vermoord wordt, weldra
zullen uwe ketenen vallen. Het loon, de
vernederende aalmoes van de on menschel jjke
barbaren, u opgedrongen door de roovers
van de macht, zal van de aarde verdwjjnen.
1893 opent een ruimer, een beter verschiet.
Uit naam van uwe vrouwen, die ljjden,
uit naam der kinderen, naakt en ellendig,
sluit de gelederen, snelt naar de vereenigingen
en laat ieder gereed zjjn de hand te leenen
aan het groote werk der emancipatie, dat
wjj ondernomen hebben, aan het werk der
hernieuwing, waarvan de uitslag den duizend
voudig herhaalden uitroep zal kronen »Leve
het Internationaal Verbond der arbeiders 1*
slechts mjjn jongen laat. Ik wensch hem,
en ook u geluk en zegen, hoeveel leed gjj
mjj ook berokkend hebt, en vergeef mjj, als
ik u gekrenkt en bedroefd hebt, zooals ik
hem, en u uw schuld vergeef, vaartwel.*
Vaartwel
Onwillekeurig benjjdde Agnes de onge
lukkige vrouw, met wie zjj gaarne had ge
ruild. Christina was vrjj, kon het huis ver
laten, en gaan waarheen zjj wildezjj
beminde den professor en bezat een schoon
kind, waarvoor zjj kon leven en zorgen.
Hoe treurig ook het lot van de verstootene
was, zoo scheen het Agnes in vergeljjking
met eigen lot inderdaad benjjdenswaardig.
Zjj was gebonden, geketend aan den on-
beminden man, die haar bedrogen had en
dien zjj niet meer achten kon. Zjj behoorde
hem geheel toe, zjj was zjjn eigendom, en
hjj had een onherroepeljjk recht op haar
persoon en op haar geheele leven.
Een koude huivering overviel haar toen
zjj daaraan dacht, zjj beangstigde zich voor
de onzekere toekomst, en haar jonkvrouwe-
ljjk gevoel verhoogde dien angst en den
tegenzin tegen baren schuldigen echtgenoot.
Een oogenblik dacht zjj er aan, en over
lag zjj, of zij hem niet alles zou zeggen,
hem bekennen zou, dat zjj hem niet beminde.
Zjj wilde zich aan zjjne voeten werpen en
hem verzoeken haar vrjj te latenmaar zjj
zag in, dat haar dit niet kon helpen en
haar weerstand hem nog meer zou bekooren.
Buitendien ontbrak haar den moed, om hem
te spreken, en zjj vreesde hem weer te zien.
SBLAD
et Land van
en iltena,
[te Langstraat en de
Boniinelerwaard.
Franco per post zonder prjjs-
van Oude en Nieuwe Kunstnijverheid uit
geschreven door de Vereeniging VAK
en KUNST te Dordrecht, geopend
tot i Mei a.s.
Slot volgt.
{Wordt vervolgd.)