Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bomnielerwaard.
FEUILLETON.
DE DIEFSTAL.
Uitgever: L.» J. YEEEMAK, Heusden.
1154. WOENSDAG 30 NOVEMBER.
1892.
DE BOEKEN DER SIBYLLE.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters Daar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjj dagmor
gen ingewacht.
In overoude tjjden regeerde over een
machtig rjjk een groot koning; hjj behartigde
het welzijn zjjner onderdanen, en mocht zich
in den algemeenen voorspoed verheugen.
Wat had hjj nog te wenschen? Niet het
tegenwoordige, maar de toekomst baarde
hem zorg. Hoe zou het met zjjn machtig
rjjk, met zjjn goed volk, met zijn geslacht
in de toekomst gaan? Zouden zijn opvolgers
even gelukkig zjjn als hjj, zou ook hun
regeering een weldaad voor het volk zjjn?
Wie kon hem rust geven? Wie kon htm
helpen, en hem zekerheid verschaffen? On
verwachts kwam er uitkomst voor hem. Een
oude vrouw komt tot hem, zuchtende onder
het gewicht van een negental boeken. In
die boeken was de toekomst ontsluierd,
daarin was beschreven hoe het met deze
staat, met het geslacht van den vorst zou
gaan. Zjj, de wijze vrouw, door de goden
geholpen, had die boeken bijeengebracht, en
wilde die aan haar vorst verkoopen om hem
van zijn zorgen te ontslaan. Maar de koop
som was zeer hoogzou de vorst de koopsom
voldoen, om misschien teleurgesteld te wor
den als hjj die boeken opende, kon hjj de
Sibylle vertrouwen? Hjj aarzelde lang, maar
eindeljjk wees hij het aanbod van de hand,
het geld kon nuttiger besteed worden, naar
tij meende.
Na eenigen tjjd kwam de Sibylle weder,
nu echter had zjj nog slechts zes boeken,
waarvoor zjj veel meer vroeg dan voor de
negen. Drie boeken waren door haar reeds
vernietigd. Ook nu was het aanbod vruchte
loos, de vorst behield zjjn geld, de vrouw
haar boeken. Bjj de derde verschjjning had
zjj nog slechts drie boeken, maar de prjjs
was weder hooger. Hoe begeerig de vorst
mocht zjjn om de toekomst te weten, hg
zond de Sibylle weder heen en tot hem is zjj
niet teruggekeerd Hjj is gestorven, onbekend
met het lot dat zjjn rjjk en zjjn geslacht
wachtte. Tot hem is zij niet teruggekeerd,
maar zjj is niet gestorven. Herhaaldeljjk ver
toonde zjj zich aan de menschheid, niet in
boeken, maar in den loop der gebeurtenissen
heeft zjj haar voorspellingen neergelegd. Uit
't verleden bljjkt het heden, uit 't geen is,
wat wezen zal. Wel is dikwjjls de prjjs
O
Nalnurljjk moest deze partij de aandacht
der gewone bezoekers in hooge mate op
wekken, zoowel omdat Gideon hun voor
vechter was, en den roep als bekwaam
biljardspeler had op te houden, alsook omdat
er om geld zou gespeeld worden. Het edele
ibiljardspel is gelijk het edele schaakspel.
De overwinnaar is het gewoonlijk om de
eer te deen, en de overwonnene betaalt
verder niets dan het speelgeld. Maar hier
was het anders; ook Gideon's medehelper
wilde zich terugtrekken.-
>Speel zoo goed gij kunt,* zeide Gideon
Tot htm »ik betaal alleen het verlies, zoo
wij het moeten verspelen.*
De partij begon met een briljanten stoot
van Gideon's kant, met een dubbele carom-
ballage, die de ballen als uit één middelpunt
een straalsgewjjze beweging over het biljard-
doek deed maken, en rechtsstreeks haren
loop gaf, zoodat men zoude zeggen, dat hij
door een onzichtbare hand werd bestuurd.
De tegen pari gen van Clarisse's minnaar
speelden met minder glans. Zij speelden zeer
gewoon. Zij waagden niets en lieten niets
over aan het toeval. Zjj toonden zich niet
verstrooid, niet begeerig naar den bjj val van
hen op de galerjj, maar wel zeer nauw
lettend op de plaats der ballen. Overigens
waren beide partijen even sterk en de een
stond den ander goed ter zjjde, terwijl
Gideon's kameraad het spel niet goed ver
stond, en inplaats van diens inzichten te
volgen en te bevorderen, die zeer dikwijls
bedierf en schipbreuk deed ljjden.
hoog, maar gelukkig de regeering, gelukkig
het volk dat op den juisten tjjd een wjjs
besluit weet te nemen. Bleef de vorst in
onzekerheid verkeeren, wij behoeven niet te
aarzelen, de toekomst ligt voor ons open,
als wjj slechts in het verledene kunnen lezen,
aan waarschuwingen ontbreekt het niet.
Hoe dikwjjls worden de boeken ons aan
geboden, en sturen wjj de sibylle heen
De maatschappelijke toestand is alles be
halve rooskleurig. Tal van teekenen waar
schuwen ons dat veel niet in orde is. Nog
zjjn de negen boeken voorhanden die ons
kannen leeren wat gedaan moet worden.
Wachten wij met over elkander geslagen
armen den loop der gebeurtenissen af, dan
zullen ons de zes boeken duurder te staan
komen en treurig zal het zjjn als wjj big ven
wachten tot de sibylle voor goed verdwjjnt,
en het te laat zich laat hooren.
In België eischt men thans algemeen stem
recht, de regeeriDg aarzelt, o hoe gaarne zou
zjj de waarschuwende woorden van de sibylle
in den wind slaan, maar spoedig zal zjj
terugkeeren met hoogere, dringender eischen,
die dan ingewilligd zullen moeten worden.
Europa is gewaarschuwd voor den vreese-
lijken vjjand, die het leven der inwoners be
dreigt. De sibylle heeft haar waarschuwende
stem doen hooren, de wetenschap heeft de
middelen gegeven om den strijd met de hoop
op goeden uitslag te voeren; zullen wjj af
wachten tot meerdere offers van ons geëischt
worden of zullen wjj alles doen wat in ons
vermogen is om den vreeselljken vjjand te
keeren Zal Hamburg voor ons een spiegel
zjjn of zullen wjj alle waarschuwingen in
den wind slaan, om misschien reeds zeer
spoedig onze zorgeloosheid te betreuren!
Bet spooksel van armoede, door werke
loosheid veroorzaakt, waart rond. Nog is de
nood niet zoo hoog gestegen of redding is
nog mogelijk, maar men mag geen afwach
tende houding aannemen, te laat zouden
velen zich dit beklagen. Nu is nog slechts
voedsel noodig, aarzelt men dit te ver
schaffen dan kunnen ziekten niet uitbljjven,
en weduwen en weezen, van hun verzor
gers beroofd, zullen veel meer eischen dan
op dit oogenblik nog noodig is. Moet de
sibylle eerst een zestal boeken verbranden
eer men naar haar waarschuwende stem
Gideon verloor de eerste partjj. De tweede
begon voor hem onder zeer ongunstige
stooten.
In dezelfde verhouding dat het spel hem
verhitte en ophitste, of slechter bij een mis
stoot stemde, in diezelfde mate verliet hem
ook zjjn tegenwoordigheid van geest en
werd zjjn hand minder vast. Hjj naderde
nu juist eene kleine tafel, waarop een flesch
met geestrjjken drank stond en dronk in
volle teugen daaruit.
Maar niettegenstaande deze te hulpkoming,
die overigens meer nadeelig dan nuttig was,
verloor hjj ook deze partjj en behalve dat
nog een derde en een vierde; toen sloeg
zijn tegenparljj hem voor, dat hjj hem tien
punten voorgeven wilde.
»Neen, in geen geval neem ik dat aan!*
riep hjj mismoedig uit. »Maar quite of
dubbel, als gij wilt.*
Men nam alles aan wat hjj voorsloeg, en
speelde tot het oogenblik, dat Grosson den
gasten aankondigde, dat het twee uur na
middernacht was en dat hij zjjn koffiehuis
sluiten moest. Toem men alles oprekende,
bevond men, dit Gideon negenhonderd francs
verloren had en wjj weten dat hjj slechts
honderd vijftig francs in den zak had. Ol-
Bchoon zjjn hoofd door den brandewijn ver
hit was, zoo begreep hjj toch zeer goed het
pijnlijke van zijn toestand. Hjj was aan
twee onbekenden geld schuldig. Iedereen
weet, dat speelschulden heilig zijn, en geen
uitstel toelaten. »Ja, ja!« zeide hjj tot zich
zeiven. V\ at mg volkomen helder voor den
geest staat is dit, dat madame Rosemeijer
morgen niet naar Saint-Cloud zal gaan. Het
was zeer goed, dat zij de partjj afsloeg.*
Hjj wendde zich daarop tot de beide over
winnaars, en 'overhandigde hen honderd
vijftig francs, er bjj zeggende, dat hjj,
zooals zjj wel denken konden, geen negen
honderd francs bjj zich had, maar dat hij
zal gelieven te luisteren?
Hoevele vorsten zjjn reeds de slachtoffers
geworden van hnn verzet tegen dringende
eischen. Onze maatschappjj handele wjjzer,
zjj willige goedschiks in, waar dit noodig
moch bljjken, en voere geen noodeloozen
8trjjd, waar de nederlaag bjjna zeker is. On-
gewaarschuwd zjjn wjj niet, wat men op
redeljjke gronden eischt, raag niet geweigerd
worden. Had men op het einde der vorige
eeuw een bloedige revolutie omdat de waar
schuwingen der sibylle roekeloos in den
wind waren geslagen, men zjj op het einde
dezer eeuw voorzichtiger en men stelle alles
in het werk om te voorkomen, dat het ge
weld de beslissing moet brengen.
Er is veel wat om verbetering vraagt,
men aarzele niet, overtuigd dat iedere aar
zeling, iedere vertraging slechts nadeelig
kan zjjn.
Ieder zie om zich en zeker zal hjj iets
vinden wat door hem kan gedaan worden
tot instandhouding der maatschappjj en dus
in zjjn eigen belang, want uit geweld kan
nooit iets goeds komen. Wie het zwaard
opneemt, zal door het zwaard vergaan,
heeft eens de mond der wjjsheid gezegd, die
les ga toch niet verloren in deze dagen van
spanning en strjjd
liuitenland.
In de Belgische gemeente Moorseele zjjn
ruim zeventig menschen vergiftigd door het
gebruik van vleesch van een aan miltvuur
gestorven rund. Verscheidene zjjn reeds ge
storven en er liggen er nog ongeveer 40
ziek.
De krjjgsraad te Rjjssel heeft 't noodig
geacht een streng voorbeeld te stellen. Bjj
de laatste groote manoeuvres heeft een der
manschappen van de reserve, zekere Lortbiois,
een der officieren met den dood bedreigd en
mishandeld. De schuldige iB deswege ter
dood veroordeeld.
Regeering besloten aan de families der
slachtoffers van de ontploffing in de rue des
Bons-Enfants, ieder een pensioen van 500
francs te verleenen. De Gemeenteraad van
Parijs heeft besloten dezelfde toelage te geven,
zoodat elke familie 1000 fr. 's jaars zal ge
nieten.
Het Hof van Appèl te Pargs hield zich
Vrjjdag bezig met de Panama-zaak. Geen
der beklaagden was tegenwoordig. Bjj den
aanvang der zitting verzocht mr. Barbout,
advocaat van Ferd. de Lesseps, in overeen
stemming met de andere verdedigers, de
behandeling der zaak nit te stellen tot 18
Januari 1893. De voorzitter stemde toe, er
bjj voegend, dat dan ondersteld wordt dat
de verdedigers zich verbinden, de beklaagden
op dien datum te doen verschijnen; behoudens
den heer Ferdinand de Lesseps, die onge-
'steld is. De zaak wordt dus tot 18 Jan. aan
staande verdaagd.
Uit Parjjs wordt gemeld
Een sneltrein komende van Beauvais is
Vrijdagavond tegen een anderen trein aan
gereden bjj het station Bornet-Fosseuse. Er
werden vier waggons verbrijzeld en onge
veer dertig reizigers ernstig gewond.
Volgens de XlXe Siècle heeft de Fransche
hen verzocht, hunne namen en adres te
geven, en dat hjj de eer zou hebben, hen
morgen te betalen. Deze voorslag werd met
de meeste heuschheid aangenomen, waarna
men uiteenging.
Gideon vergat in het heengaan om den
heer Grosson af te ranselen, hjj gevoelde zich
zelfs tegenover den koffiehuishouder ver
plicht, dat hjj hem niet aan zijne rekening
herinnerde, en het speet hem, dat hij hem
niet eerst betaald had, gelijk juffrouw Julia
hem had aangeraden. Al zjjne vrienden ver-
wjjderden zich. Geen enkele naderde hem.
Niet één drukte hem de hand. Niet één
zeide tot hem: »Gij hebt goed gespeeld,
Gideon; maar het geluk was niet met u!«
Waarschijnlijk vreesden zij, dat hjj geld
van hen wilde leenen om zjjn speelschuld
te betalen.
De nacht was donker, de lucht zwoel en
warm, en Gideon, vrjjer adem scheppende,
kon nu een weinig orde in zjjn gedachten-
loop brengen, en over de sints eenige uren
ingetreden verergering van zijn toestand na
denken. Hjj slenterde in droevige stemming
over de boulevards, toen hjj op eens door
een onbekende werd aangesproken, die hem
van uit het koffiehuis gevolgd was.
»Mijnheer,« zeide deze. »Ik ben van avond
toevallig in het café de la Paix gekomen,
waar ik anders nooit heenga, toen heb ik
mg van de galerjj verwijderd, in een hoek,
waar gjj mjj niet kondet zien, maar van
waar ik uw spel zonder veel moeite gade
sloeg, en van al het voorgevallene getuige
wasGij speelt voortreffelijk, gij zjjt
sterker dau uw tegenpartjj.*
»Gelooft gjj dat, mijnheer?* zeide Gideon
een stap terugtredend en gereed zjjn boozen
luim op dezen onbekenden lofredenaar bot
te vieren.
>Ik wil u mijn gedachte mededeelen; de
partjj stond niet geljjk; gjj had een helper
De socialistische gemeenteraad te Saint-
Denis heeft aan zjjne leden elk jaarljjks
eene toelage van 3000 fr. toegekend, na
vooraf reeds aan den maire eene ruime
bezoldiging te hebben toegestaan. Doch ver
mits zelfs te Saint-Denis de begrooting niet
tot in het oneindige rekbaar is, schrjjft het
»Journal des Débats*, zoo moest er iets
gevonden worden om de hierdoor gemaakte
bres in de gemeentel jjke financiën te stoppen.
Natuurlijk dat het tekort nu verhaald werd
op den politiedienst. De raadsleden hebben
kort en goed de 50,000 fr. geschrapt, die
jaarljjks daarvoor uitgetrokken worden, en
den wachtpost der politie op de vlakte van
Saint-Denis opgeheven. Op die wjjze is het,
dat de ware socialisten hun persoonlijk be
lang weten te vereenigen met den haat, dien
de politie, de gendarmes en andere ver
tegenwoordigers van het gezag hun in
boezemen. De vraag is het thans, of de
handelwijze naar den smaak zal zjjn van
de bevolking, die aan de genade van de
dieven en moordenaars wordt overgelaten.
Het is immers niemand onbekend, dat zelfs
mèt de bestaande politie de voorsteden van
Pargs een roovers- en moordenaarsnest zgn.
Hoe zal het nu ginds wezen, als ook die
onvoldoende politie verdwenen zal zgn? Doch
dit zjjn alle overwegingen, die voor de raads-
die u nadeelig was en die uw nederlaag
bewerkte. Op deze manier moesten natuurljjk
de beide anderen het winnen. Maar ik bljjf
er bjj, gjj zjjt een flinke speler.*
»Zeer goed, mjjnheer!* antwoordde Gi
deon, wiens eigenliefde door deze loftuiting
gestreeld was, »maar de galerjj had dit
kunnen zeggen.*
»Ja, men is onrechtvaardig tegenover u
geweest.
»Speelt gij biljard?* vroeg Gideon.
»In mijn tijd was ik een goed speler, maar
ik zou het tegen u niet uitgehouden hebben.
Desniettemin,* voegde hjj er bjj, »hebt gjj
negen honderd francs verloren, wat voor
een man van uw leeftjjd een niet onbeduidende
som is.«
»Helaas jazuchtte Gideon, wiens half
leden van Saint-Denis vaa ondergeschikt
belang zgn.
Uit Londen wordt gemeld
In de dokken is een hevige brand uit
gebroken. De geheele brandweer is op de
been om het vuur te bestrjjden.
Later wordt bericht:
Het gebouw waarin den brand uitbrak,
was eenige honderden vierkante meters groot
en zeven verdiepingen hoog. In korten tjjd
waren 20 stoomspuiten aan het werk; de
brand dunrde den geheelen nacht voort en
het pakhuis, met een waarde van omstreeks
drie millioen gulden, is geheel vernield. Zes
brandwacht8 zgn bjjna verstikt door het
ontbranden van eenige zakken zwavelzjj
zgn naar het ziekenhuis overgebracht.
Dr. Nansen, de Noordpoolreiziger, toeft
Dog steeds te Londen. Volgens eene mede-
deeling van hem aan den Londenschen
correspondent der Liverpool Post*, zal het
gewicht van den door hem mee te nemen
mondkost berekend voor twaalf man
gedurende vjjf jaar zestig ton bedragen.
De provisie zal grootendeels uit vleesch en
groenten in blik bestaan. Versch dierljjk
voedsel zullen de koene reizigers zich slechts
door middel van eigen jacht en visscherjj
kunnen verschaffen.
De Londensche politie schjjnt in het
jongste voorval in Whitechapel geen zaak
van beteekenis te zien en heeft, zegt men,
van verdere nasporingen afgezien.
In Ierland is in de laatste dagen ontzet
tend veel regen gevallen. De rivieren zgn
buiten hare oevers getreden en vrjj wat
schade is aangericht. Tusschen Cork en het
westen des lands is het verkeer bjjna ge
heel gestremd, de treindienst is op vele
plaatsen gestaakt. Te Kantark werd een
j huis door den hooggezwollen stroom mede-
gesleept, voordat de bewoners in staat waren
zich te redden.
De Russische Rjjksraad heeft een wets
ontwerp betreffende de naturalisatie in be
handeling genomen. Kennis van de Russische
taal is niet noodigieder die een onbespro
ken gedrag en één jaar in het land gewoond
heeft, en voldoende middelen van bestaan
1 bezit, kan Rus worden, Israëlieten uitge-
sloten 1
dronken toestand vertrouwelijk deed zgn en
die buitendien geljjk een drenkeling zich
aan een stroohalm vastgrgpt. »Aeh ja! Enj
als het dit alleen nog maar ware
»Dus gjj hebt nog andere schulden?*1
vroeg de onbekende, »maar deze som is het
dringendste. Gij hebt beloofd om morgen
zevenhonderd vijftig frans te betalen als ik
1 goed verstaan heb. Zonder twjjfel bezit gij
die som.*
»Ik? Ik heb geen penning meer in
den zak.*
»l)at is erg, en te meer daar de heeren
volgens de bestaande ïegelen gespeeld hebben.
En gij weet wel wat een speelschuld tusschen
lieden van eer beteekent.*
»Ik zal een wissel voor hen klaar maken
en zij zullen moeten wachten geljjk de
anderen.*
»Uw vader zal u wel helpen.*
>Mjjn vader is dood en mijne moeder
ookIk sta alleen in de wereld. Ik be
zit vriendenmaar zjj zgn evenmin rjjk als
ik en ik ben vierduizend frans schul
dig Nu kent gjj mjjn toestand, mjjn
heer ik heb de eer u te groeten.*
»Nog één oogenblik, jonge man!* zeide
de onbekende. »Wjj kannen alles in orde
brengen.*
»Gjj zegt, dat gjj alles in orde kunt
brengen Dus wilt gjj mg geld voorschieten
Waarom niet?*
»0, mijn lieve heer, dat is te veel goed
heid Ik zal een wissel in orde maken,
gjj zelf moogt de voorwaarden bepalen, als
u wilt en ik zweer u, dat ik u zal betalen,
vroeger of later, op mjjn woord van eer!*
»lk ben geen woekeraar!* zeide de on
bekende op strengen toon»
»Vergeef mg mjjnheer,* antwoordde
Gideon. »Ik wilde u niet beleedigen; maar
geld is handelswaar, en het is natuurljjk
»Dat men den prjjs voor die waar naar
believen bepaalt,* viel de onbekende hem
in. >Dat is billjjk. Ook is de voorslag, dien
ik u doen zal, niet geheel onbaatzuchtig.
Ik geef vjjfduizend francs zonder wissel,
zonder dat gg gebonden zult zgn, om het
mjj ooit terugtegevenmaar onder ééne
voorwaarde.*
»En die is?«
»Gg weet wel,* zeide de onbekende, die
nu zeker was, dat hij gehoor zou vinden,
»dat men in een koffiehuis geen lieden meer
vindt, die in de Duizend en een nacht*
tehuis behooren, om een buidel met Zechinen
gevuld, aan zulke spelers aan te bieden, die
sommen verliezen, welke zjj niet kunnen
betalen. De kalif Haroen-al-Raschid is re«ds
lang dood en gjj zult derhalve niemand
vinden, die u op uw eerlijk gezicht of ver
trouwende op uw handteekening, vjjfduizend
francs zou leenen.*
»Nu, wat verlangt gg dan van mjj?
Spreek op!«
NIEUWSBLAD
(Wordt vervolgd J
