iel Land van Heiisden en Altena, de Langstraat en de Bomnielerwaard.
TWEEDE BLAD.
Uit het Parlement.
Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Uitgever: JL. J. YEERMAM, Heusden.
M 1161. ZATEKDAG 24 DECEMBER.
1892,
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
In de zitting van Mnandag zag de Minis
ter van Financiën zijn begrooting zonder
stemming aannemen, nadat hij de gevraagde
inlichtingen gegeven had.
Herziening van het personeel is zeer ge-
wenscht, en om daarmede te spoediger ge
reed te komen, wenscht de Minister par-
tiëele wijzigingen voor te stellen. Ook het
verleenen van pensioenen aan de weduwen
en weezen van onderwijzers keurt de Minis
ter goed, maar om daartoe te geraken moet
overleg plaats hebben met den Minister van
Binnenl. Zaken.
Nog veel is in onderzoek of zal onder
zocht worden.
Als Engeland wil medewerken tot een
bimetaillieke unie en de verhouding tusschen
goud en zilver afdoende geregeld wordt,
dan is de Min. daarvan niet afkeerig, maar
men moet niet vergeten dat de hermunting
14 millioen zou kosten en dat is een groot
bezwaar. Klaagde de heer Van Gijn over
het uiterlijk der nieuwe guldens, de Minis
ter vond die nog zoo slecht niet, vooral
omdat de munt vrij wat zou moeten kosten
als men verbetering wilde. Wat niet veel
gebeurt, een amendement van den heer
Hentsen om f 2000 te korten van de kosten
voor een commissie tot onderzoek van suiker,
welke commissie weinig of niets te doen had,
werd met algemeene stemmen aangenomen.
De heer De Kanter was niet zoo gelukkig
met een amendement om f 1800 op de be
grooting te brengen voor traktementen van
predikanten. Jaren lang bestaan vacaturen
in 't Bilt in Friesland. Vroeger betaalden
volgens overoud gebruik de grondeigenaren
het traktement, maar een vonnis van de
rechtbank heeft hen van die verplichting
ontheven en nu kunnen die gemeenten geen
predikant krijgen. Als precedent werd ge
wezen op de stichting eener nieuwe katho
lieke gemeente in Limburg, Waaraan vroeger
f 400 gegeven was, noch de Minister, noch
de meerderheid was te bewegen daarop in te
gaan. De banden tusschen Kerk en Staat
moeten losser gemaakt, niet versterkt
worden, en zoo werd het amendement met
47> tegen 37 stemmen verworpen.
Na Financiën, Oorlog, en wel eerst een
suppletoire vestingbegrooting voor 1892 ten
behoeve der stelling van Amsterdam, die
nog altijd geen zekerheid heeft dat bij in
sluiting voldoend drinkwater voorhanden
zal zijn. Nu werd ook geld gevraagd om
zoetwater-vjj vers te maken, maar op voor
stel van den heer Conrad, gesteund door
de commissie van rapporteurs, werd die be
grooting met f 100.000 verminderd. Het
amendement werd aangenomen met 73 tegen
17 stemmen, het wetsontwerp met 68 tegen
21 stemmen.
Uit het debat bleek, dat het vertrouwen
in de stelling Amsterdam nog juist niet
algemeen is. De heer Rutgers sprak van
geldverspilling, de heer Seret daarentegen
zou met gerustheid zijn stem aan deze
suppletoire begrooting geven. Niet alzoo
met de begrooting van oorlog voor 1893.
Het debat openende, constateerde de afge
vaardigde van Gorinchem, dat wij niets
vooruitgegaan waren, en hierin werd hij
door velen gevolgd. De winter-verloven
geven ons een ongeoefend leger, vooral als
van den diensttijd nog moet afgetrokken
worden de tijd, besteed aan de bestrijding
van het mond- en klauwzeer.
Het ontwerp Bergansius spookte ook nog
rond en de voorstanders van dut ontwerp
toonden zich ontevreden met dezen minister,
die dan ook zijn verdediging begon met de
verklaring dat niets scheen te deugen, wat
den heer Seret deed zeggen, dat voor mar
telaar te poseeren nog geen bewijs is dat
de zaken in orde zijn. Behalve de militaire
specialiteiten namen ook eenige burgers aan
het oorlogsdebat deel, echter niet om de
al of niet verdedigbaarheid van ons land,
de inrichting der levende en doode strijd
krachten te bespreken, maar om een paar
andere punten te behandelen. Zoo sprak de
heer Levy over den staat van beleg ook
buiten oorlogstjjd, en behandelde de heer
Travaglino de Katholieke feestdagen. De
Israëlieten krijgeD verlof op hun feestdagen,
waarom de Katholieken niet?
De Heer Van Houten verklaarde zich
tegen de begrooting op grond van het
«indcjjfer. Onze defensie kost te veel. Waren
den Minister van Marine zijn drie schepen
niet toegestaan, had hij mogelijk voor deze
begrooting gestemd, maar nu gingen die
uitgaven onze krachten te boven. Zou de
heer Van Houten niet veranderen, als bij
bedenkt dat bij de aftreding van dezen
minister weder een nieuwe zal komen, die
misschien geheel andere plannen wil doen
ingang vinden, die aan andere geweren,
aan andere kanonnen, aan andere inundatie-
werken en forten de voorkeur geeft en veel
van het tegenwoordig materiaal zal van de
hand doen voor een appel en een ei?
Waarom die drie oorlogschepen weder in
het debat gebracht? Waarom niet liever
ook bij Marine niet alleen die drie schepen,
maar nog vrij wat meer geweigerd, om
daardoor onomwonden te verklarenmen
is het geld uitgeven moede, het eindcijfer
der begrooting moet aanzienlijk verminderd
worden, wil de vertegenwoordiging daaraan
haar goedkeuring hechten, want waarlijk
de debatten geven geen groote gedachte van
onze verdedigbaarheid, in weerwil van al
het geld dat jaarlijks wordt besteed. Zelfs
wanneer deze begrooting verworpen wordt,
zijn wij weinig of niets verder; de debatten
kunnen alleen belang inboezemen aan mili
taire specialiteiten, die het bovendien, helaas
volstrekt niet eens zijn, en zich zelfs in
buitenlandsche tijdschriften in het haar zitten.
Bij de behandeling der artikelen was be
zuinigen het wachtwoord, jammer dat de
sommen zoo gering waren. Het militair
huis der Konin gin-Regentes moest het eerst
schade lijden, in weerwil van het verzoek
van den Minister om uit deferentie voor de
Regentes de f 1600 toe te staan om 2
kapiteins tot majoor te bevorderen. Met 47
tegen 34 stemmen nam de Kamer het
amendement aan, terwijl de Minister nog
een terechtwijzing van den heer Kerkwijk
ontving, dat hij de Regentes in het debat
had gebracht. Ook werden f 4900 geschrapt,
om den inspecteur van het militair onder
wijs twee officieren toe te voegen. Een be-
middelings-voorstel van den heer Seret baatte
nietmet 52 tegen 30 stemmen werden de
f 4900 geschrapt.
Nadat de Minister verklaard had, dat hij
niet meer met verhoogingen het debat zal
vooruitloopen, kregen de militaire schrijvers
als bjj uitzondering hun verhooging.
Wilde de Minister f 46000 hebben om
electrisch licht aan te brengen in de militaire
akademie te Breda, de commissie van rap
porteurs stelde voor die uitgaaf te doen
vervallen, en zonder stemming werd dit
amendement aangenomen. Nu nam de
Minister een paar amendementen over, o.a.
om een post van f 8000 op f 2000 te brengen
voor onderhoud van de gebouwen te Ommer-
schans. Minder gedienstig was de Minister
voor de post om te Chicago kaarten van
het Ministerie van Oorlog ten toon te stellen.
Kregen de schilders hun f L2000 niet, ook
de Minister moest tehuis blijven. Met 54
tegen 39 stemmen werd de post afgestemd.
Verder werd bezuinigd f73500, uitge
trokken voor de garnizoens-verandering in
Limburg en Noord-Brabant, met 59 tegen
35 stemmen viel ook die post. Eindeljjk
werd nog met 68 tegen 28 stemmen f3000
geweigerd voor het herstellen van het wacht
huis te Groningen.
De vestingbegrooting werd zonder stem
ming goedgekeurd, nadat de Minister er de
post vun f 275.000 uitgelicht had, uitge
trokken voor de zoetwater-vijvers in de
stelling Amsterdam.
Na een heftig voorloopig verslag kan
wel eens een zeer kalme discussie volgen,
bjj de oorlogsbegrooting heeft men gezien
dat een heftige discussie door een zacht
zinnige stemming kan gevolgd worden, want
met 81 stemmen tegen 14 werd zij goed
gekeurd.
De tegenstemmers waren de h.h.: Schepel,
Tijdens, Smeenge, Pyttersen, Hentsen, Van
Kerkwijk, Viruly, Zjjlma, Lieftinck, Heldt,
Van Houten, Van Karnebeek, Rutgers en
Gleichman.
Het noorden is dus het best vertegenwoor
digd ender de tegenstemmers. Anti-revolu
tionairen en Katholieken hebben den Minis
ter gesteundde tegenstanders behooren tot
de linkerzjjde. Vrede op aarde, klinkt het
reeds sedert eeuwen, en toch staat men nog
ruim 20 millioen om den strijd te kunnen
voeren. Wanneer zal men zoo verstandig
worden, om aan de krjjgsuitgaven eens een
einde te maken?
Nog blijven over Koloniën en Waterstaat.
llinneniand.
Ter bevordering eener geregelde bestelling
der bij de aanstaande jaar wisseling ter post
komende stukken, wordt de gelegenheid
opengesteld, om brievenkaartjes en gedrukte
nieuwjaarswenschenwelke men op 1 Jan.
a. s. besteld wenscht te zien, reeds van den
23 December a. s. af, ter post te bezorgen
met uitnoodiging aan het publiek, om van
die gelegenheid, zooveel mogelijk, gebruik
te maken.
De bedoelde stukken zullen ter onder
scheiding van die, waarvan de bestelling
op den gewonen tijd moet plaats hebben,
van een over de geheele lengte van het adres
getrokken kruis behooren voorzien te zijn.
Den 31en December, na 12 uur middags,
zal op het al of niet voorkomen van een
kruis op de stukken niet meer door de
postambtenaren behoeven te worden gelet;
zoodat wij onze lezers aanraden, om, bij
het gebruik maken van adressen met een
kruis, hunne nieuwjaars-correspondentie
uiterljjk 29 December, 's middags, op de
post te bezorgen.
Op Zondag 1 Januari a. s. zal de dienst
der brievenpost, voor zooveel de verzending
en bestelling betreft, worden uitgevoerd als
op werkdagen.
De uren van openstelling der Kantoren
op dien dag blijven vastgesteld als voor den
Zondag.
Als aanstaand geneeskundig inspecteur
voor Zuid-Hollandter vervanging van
wijlen dr. Carsten, noemt men dr. Ver-
spyck, thans inspecteur van het Genees
kundig Staatstoezicht in Gelderland en
Utrecht, voor wiens plaats dan de adjunct
inspectie in de provinciën worden opgeheven.
Gisterenavond is in de Warmoezierstraat
te 's-Hage gevondeneen kind van het
vrouwelijk geslacht, circa 14 dagen a 3
weken oud, gewikkeld in 3 flanellen hemden,
twee borstrokken, twee rokken, een navel
band, een wit japonnetje, een slaapmuts,
een halsdoek, een witte luier en een wollen
zwart gehaakten doek, alles ongemerkt. De
commissaris der le afdeeling verzoekt in
lichtingen.
Gisterennacht is brand ontstaan in het
logies der bemanning van de mailboot Prins
Hendrik* te Vlissingen, gemeerd liggende
aan de Kolenkade. Dat logies en de tweede
klasse-kajuit zijn uitgebrand. De schade is
aanzienlijk.
Dinsdagavond jl. vergaderde in de Volks-
bierhalle te Sappemeer de afdeeling van de
Soc.-Dem. bond, waar als spreker optrad
de heer Stienstra van Harlingen, met het
onderwerp »lood voor brood.* Toen de ver
gaderden den spreker in optocht naar het
station uitgeleide deden, werden ze gesom
meerd om uiteen te gaan.
Daar hieraan niet dadelijk voldaan werd,
is de massa door een charge van maré-
chausées en huzaren uit elkaar gejaagd,
waardoor één zwaar, en verscheidenen licht
gewond werden.
Te Honselersdjjk is Dinsdag ochtend de
79-jarige oud-strijder P. Dijkshoorn, door
de duisternis misleid, te water geraakt én
verdronken.
Het thans tusschen de Exploitatie-maat
schappij en de expeditie-onderneming Yan
Gend Loos bestaande contract voor het
houden van factorgen is voorloopig voor
een jaar, dus tot ultimo December 1893,
verlengd.
Na een offerblok bestolen te hebben, is
onder Vaars een gevaarlijk persoon aange
houden hij was in het bezit van verschillende
inbreekinstrumenten.
J.l. Maandag is door den arbeider Johannes
Schreuder uit de Waal opgebaggerd eene
levende slang, welke 1.57 meter lang is en
vermoedeljjk tot de vergiftige soorten be
hoorde, om welke reden het dier terstond
is afgemaakt en door den geneesheer der
gem. Hendrik-Ido-Ambacht, dr. E. A. Fauel,
geconserveerd en tot onderzoek naar de
Veeartsenij school te Utrecht is opgezonden.
De Nederlandsch-Amerikaansche Stoom
vaart-maatschappij heeft hare agenten aan
geschreven, dat zjj, met het oog op de maat
regelen die de Amerikaansche regeering
big ft toepassen op de schepen met landver
huizers aan boord, van 1 Januari 1893 tot
nadere aankondiging geen tusschendeks-
passagiers meer zal vervoeren.
Dezer dagen ontstond in den circus Carré
te Amsterdam eene botsing tusschen een
student en een pikeur, Heinrich Perzina.
De student wierp den pikeur een glas in
het gelaat, waardoor deze eene diepe snede
aan de kin kreeg. Perzina is gisteren over
leden, en de justitie heeft aanleiding ge
vonden het lijk gerechtelijk te doen schouwen.
Dat de toestand in het Noorden nog
niet veel verbeterd is, big kt uit hetgeen
uit Winschoten geschreven wordt:
Hoewel het rustig bljjft, heerscht er onder
het groote publiek eene onaangename stem
ming, die zich lucht geeft in allerlei min of
meer onderdrukte uitingen.
De voorstellingen in verschillende bladen
gegeven, zijn niet allen even juist. Er zijn
in het geheel uit Deventer gekomen 240
huzaren, van welke 50 in Winschoten zijn
en blijven. De overige zijn over de om
liggende dorpen verspreid. Het hoofd
kwartier is gevestigd te Winschoten.
Ook is de kapitein der maréchaussee, Oos
terman, van Assen naar Winschoten ver
plaatst, om het bevel te voeren over de tal
rijke maréchaussées daar en in den omtrek
gelegerd.
Telkens hebben op de dorpen, nu hier, dan
daar, min of meer ernstige schermutselingen
plaats. Zondag is o. a. te Beerta van achter
de heggen op de huzaren geschoten die echter,
ter wille van de vrouwen en kinderen, niet
hebben teruggeschoten. Te O.-Pekela werd
Zaterdag duchtig gechargeerd op de menigte,
waaruit een paar mannen zwaar gewond
werden door de sabelslagen. Bij Delfzijl
moeten eergisteren avond ongeregeldheden
hebben plaats gehad. Gisteren heeft de inspec
teur der cavalerie alhier eene conferentie
gehad met de verschillende detachements
commandanten uit de omliggende dorpen, en
door hem moeten strenge orders zjjn uitge
vaardigd om met geweld de wanordelijk
heden te onderdrukken.
De bevolking in Winschoten is kalm,
hoewel tusschenbeiden des avonds wel eens
een pistoolschot wordt gehoord, in de lucht
afgeschoten, waaruit blijkt dat het volk ge
wapend is.
Het detachement van 100 man infanterie
van het 8ste regiment uit Arnhem, dat
eergisteren middag te Groningen aankwam,
vertrok reeds 5.30 weder van daar naar
Delfzijl en environs, waar de rust ook te
wenschen moet overlaten. Een nieuw detache
ment van 100 maa staat te Arnhem gereed,
om op het eerste bericht naar Groningen te
vertrekken.
Uit Amersfoort is per extra trein een
detachement van het 5e regiment infanterie,
ter sterkte van 3 officieren en 115 minderen,
naar Groningen vertrokken.
In het dorp Nieuwolda hebben de glas
ruiten het opnieuw moeten ontgelden, niet
alleen bjj de boeren maar ook in het ge-
meentehnis, het werkhuis en bij den predi
kant der hervormde gemeente. Zoowel te
Midwolde als te Finsterwolde zijn samen
scholingen van meer dan drie personen ver
boden, en dit verbod wordt door de bereden
politie streng gehandhaafd. Te Scheemda
hebben 100 werkloozen een tocht naar den
burgemeester ondernomen, aan wien ge
vraagd werd, werk van gemeentewege te
verschaffen. Het bestuur der socialistische
afdeeling aldaar deelde mede dat het niet
voor de gevolgen wilde instaan, wanneer
niet dadelijk werk verschaft werd. Vanwege
de gemeente is men nu begonnen met het
laten kloppen van keien. Een gedeelte werk
loozen is daarmede nu bezig. Gemiddeld
wordt per dag daarmede 40 ct. verdiend.
Ook daar is een piket huzaren gehuisvest.
Het detachement infanterie is na aankomst
der huzaren weer uit Winschoten naar het
garnizoen vertrokken. Ook te Hoogezand
waar het nog altjjd onder de fabrieksar
beiders broeit, is paardevoik aangekomeH,
ter versterking van de aldaar gedetacheerde
maréchaussée. Het is gebleken dat in den
laatsten tjjd geen arbeider meer uitging
zondergeladen revolver I
Te Heesch heeft zekere v. d. W. op straat
onverwachts een slag op het hoofd gekregen,
die zoo aankwam, dat hg een uur daarna
bezweek. De vermoedelijke dader v. B. is
in hechtenis. - Onder Ridderkerk is bjj den
graanhandelaar v. G. uit een kast ongeveer
f 1000 aan bankpapier ontvreemd. Dader
onbekend. - De vischlogger Quartet c heeft
te Maassluis het havenhoofd belangrjjk be
schadigd door er met kracht tegen aan te
varen. - Te Hilvarenbeek is geschoten op
het huis van den Rijksveldwachter. De kogel
drong in het beschot eener bedstede, waarin
de kinderen sliepen.
Burgerlijke Stand.
Heusden, van 15 tot 22 Dec.
Woudrichem.
Over de maand November.
Afloop Aanbesifeclinger».
Aan het ministerie van waterstaat, handel
en nijverheid werd Woensdag aanbesteed;
lo. de uitvoering van werken tot voort
zetting der normaliseering van de rivier De
Waal bij de Altena, onder de gemeenten
Beuningen en Valburg, prov. Gelderland,
tusschen de kilometerraaien XXIX en XXXII
der herziene rivierkaartde minste insehrjjver
was J. P. de Groot te Giessendam, voof
f 33,476.
2o. Het maken van werken tot verbetering
van de rivier de Maas, tusschen de kilo
meterraaien 199 en 200, onder de gemeenten
Maasbommel, prov. Gelderland, en Megen,
prov. Noord-Brabant. De minste inschrijver
was W. P. de Vries te Rossum, voor f 9280.
Bemengd en ^A.ller'lei.
Om schoenen en laarzen bjj het poetsen
snel glimmend te krijgen, voege men bjj
het schoensmeer een paar druppels petro
leum. Het leder wordt daardoor niet alleen
spoediger glimmend, maar neemt ook een
dieper zwart aan.
Mevrouw: »Maar Betje, is nu je vrijer
weer in de keuken, en je hebt me gezegd
dat je hem afgeschreven hebt?*
Betje: >Ja, mevrouw, maar nu eet hjj
het genadebrood.*
>Past die nieuwe japon je goed, Marie?*
>0, heerljjk! Ik kan er me bjjna niet in
bewegen en haast geen adem halen.*
Geboren Petronella Jacoba, d. v. A. van
Rjjswijk en G. J. M. van der Ros; Agneta
Ohristina, d. v. G. J. Reas en E. Koek;
Petrus Jacobus, z. v. A. Stouthamer en A.
Waldecker.
Overleden. Helena Pieternella Hansen,
2 j.Bastiaan Hendrik van Baak, 67 j.
Getrouwd: Antonie Hartman, 23 j. en
Antonia Baks, 20 j.
Geboren: Teuntje, d. v. Lambertus Pel-
likaan en Dirkje Willemina PellikaanGerrit,
z. v. Daniël Kaptein en Geertruida Adriana
Kentie; Helena Christina Adriana, d. v.
Arie Smits en Catharina GostelieEvert
Jacobus, z. v. Marinus Boelen van Andel
en Barendina Cornelia van Vugt; Leven
loos kind van het mannel. gesl. r. Herman
Ottevanger en Jenneke Kant.
Overleden Gerrit MeeuwisAdriaan van
den Heetcamp, 20 j.Johanna Catharina
Kentie, wed. v. Thierry Schotman, 50 j.
Peter Daim, wed. v. Geertrujj van Sint-
uiaurtensdjjk, 72 j.Neeltje Baks, wed. v.
Leendert van Tilborg, 58 j.IJinert van
Straten, 35 j.Teuntje Pellikaan, 13 d.
Laurens Bakker, 3 m.
