Het Land van Heusden en \llena, de Langstraat en de Bominelerwaard.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON,
M 1183.
Uitgever: U. J. YEKRMAH, Heusden.
ZATERDAG 11 MAART.
1893.
lit het Leven van een mijner Vrienden.
YOOR
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
van een speelgoedkraam hem bewondering
afdwingen. De ander zwelgt vol verrukking
de tonen in van Beethovens heerlijke sym-
phoniën en stopt de ooren toe voor een
draaiorgel. Men heeft er gezien, die geeuwden
terwjjl een schoon natuurlandschap voor
hun voeten uitgespreid lag en anderen, die
spinnen haar web zagen weven met grooter
aandacht, dan ooit oud-Rome de Gladiatoren-
gevechten aanschouwde. Wie zal zeggen
Adam zette groote oogen op, toen hij
▼oor de eerste maal 't paradijs bezag. Boe
lustig sprongen de herten, hoe lieflijk geurden
de bloemen, hoe vrooljjk klaterden de
bronnenNa eenigen tjjd echter sloop hgdat Opzoomers wjjsgeerige werken verve-
verdrietig langs deze en duizend andere lender zijn dan Dickens »Samuel Pickwick?*
heerlijkheden heen, wijl ze hem begonnen En toch zijn er, die op de eerste drie blad-
te vervelen, doordat hg ze alleen genieten zijden van een wijsgeerig boek iadutten,
omgeving. Die 't lot treft met verrelende matig genoten sommen le doen terugstorten,
lieden te moeten omgaan, weet daarvan een
woord mee te spreken. Niets kennen ze,
niets uiten ze, ze big ven voor alles koud,
alles aan hen is dor, ongenaakbaar, trooste
loos vervelend. Als circuspaarden loopen ze
steeds in hetzelfde kringetje rond, herhalen
moest. De liefderjjke Schepper schonk hem
de vrouw, welker schoonheid en liefde den
tuin nieuwe heerljjkbeid verleenden. Doch
spoedig verloor ook deze gave hare aan
trekkelijkheid en om zich de verveling te
doch daarentegen met groot behagen de
kluchtige avonturen van den goedleefschen
Samuel tot den einde toe lezen.
Wat wij niet verstaan, wat ons niet
wat onzen geest
De >Figaro« bericht, dat een Russisch
eskader in Augustus of September voor
Havre zou komen en dat het onder kom-
mando zou zijn van den troonopvolger.
Dat de goede verstandhouding tusschen
Rusland en Frankrijk door een tot nog toe
iederen avond hetzelfde kaartspel en dezelfde y0or oningewjjden onbekende oorzaak schade
anecdoten. Wat anderen verveling noemen, geleden heeft, zooals beweerd werd, schijnt
heeten zjj gezelligheid en genoegen. Die in <jus njet; waar
zoo'n kring verzeild geraakt, zg op zijn
hoede, want de verveling behoort tot de
besmettelijke ziekten.
Kent ge ze lezer? Dan zult ge toestemmen,
dat deze kwalificatie niet te hard is. De
cholera heeft dezen zomer te Hamburg
vreeseljjk gewoed, doch haar slachtoffers zijn
niet in vergelijking van de millioenen, die
te zgn.
Te Rome wordt veel gesproken over het
bezoek, dat Keizer Wilhelm en zijne echtge-
noote aan koning Humbert zullen brengen,
wanneer het Italiaansche echtpaar den 22
April zgn zilveren bruiloft viert. Wie zich
herinnert met hoe groote geestdrift de
Duitsche keizer bij zgn eerste bezoek, dat
hg vóór vijf jaren te Rome bracht, door
0 innerljjk beweegt, wat onzen geest niet in Europa zedeljjk ten gronde gaan alleen:
verdrijven, vervielen beiden nu tot de zonde,onderhoudt, wat ons hart niet roeren kan, j door verveling. Men meent tegenwoordig;^6 °Pge^on(^eri Italianen werd ontvangen,
waarvoor ze tot harden arbeid ver buiten j dat alleen is vervelend. I dat de alcohol daarom zoo geliefd wordt, i za^ e* z*ck over verwonderen, dat ook
het paradjjs veroordeeld werden.
Deze geschiedenis herhaalt zich met ieder-
bondgenoot worden gemaakt,
i Het bezoek van den Duitschen keizer strekt
hij
zoo dikwijls
't heeft en hoe hjj den tijd besteden
een
hjj
zal.
Kinderen zijn gelukkig voor zichzelven
en allerliefst voor anderenzoolang zij
prentjes te bekjjkenhoutjes te snijden
bessen te plukken en van tantes lekkers in
ontvangst te nemen hebbendoch ze worden
den hunnen tot last zoo spoedig de mate
rialen verbruikt, het spelen verboden en de
tantes vertrokken zgn. Dan helpt geen straf
predikatie, geen liefkozinggeen belofte,
slechts één ding kan helpeneen nieuw
middel van onderhouding, een nieuwe werk
zaamheid. Vinden zij die niet, dan vervelen
ze zich en uit verveling doen ze kwaad,
want iets doen is de roeping van ieder ge
zond kind.
Men zou zoo zeggen, de verveling ligt
aan de omgeving. En inderdaad, een spoor-
Hierbjj mag niet uit het oog verlorenomdat deze den mensch voor een oogenblik 00^ maa^ groo^e toebereidselen voor de
worden dat onze stemming de dingen ver- ontrukt aan de smart, aan de ellende. Welnu,fees!eIijke ontvangst van koning Humbert s
niet weet hoe goed guldt of in een waas wikkelt. Een lief-,de verveling is smart, is ellende en een
hebber van muziek kan oogenblikken hebbengoed deel van de offers door den alcohol
dat hij liever 't oor leent aan de Wacht- j wordt gevormd door menschen, die zich|n 3 e eerste plaats tot opluistering van de
parade dan aan een ouverture van Wagner,vervelen.
wijl de vrooljjke lichte cadans van Eilenberg j
bruilofts-feesten, maar toch heeft het ook
Of daar ook kruiden tegen groeien? Politieke ^k™ie, els bewijs, dat
L,., j rr i j ij het bondgenootschap tusschen Duitschland
op t oogenblik beter met zgn gemoeds- Zeker, maar de meesten zoeken deze 5 t
stemming overeenkomt dan de diepzinnige buiten zich en daar wassen ze niet. Daar en ^a^® sedert s keizers vorige bezoek niet
harmoniën van den grooten meester. Zoo wassen alcohol, opium, zedeloosheid, luiheid,
kan 't gebeuren, dat in de schouwburgzaal liederlijkheid, ontucht alles erger dan
de kwaal.
Wie in handen der verveling valt, die
wordt niet beschut, noch door een prachtige
een dol blijspel ons meer amuseert dan een1
ernstig treurspel op dat moment zou doen
kunnen.
Onze geest behoeft even als onze maagwoning, noch door luisterrijk gezelschap,
afwisseling van spjjs. Alle dagen dezelfde noch door muziek of reizen, want het
kost, al ware deze de meest voedzame, vreeseljjk spookdat hg ontvluchten wil
smakeljjke, weltoebereide, zou niet minder volgt hem in de volle zalen en op hooge
ondragelijk zijn dan dagelijks dezelfde stu- bergen. Dat komt omdat verveling eigen-
diën,
men
gedachten en lectuur. Derhalve zegt
lijk ontstaat uit innerlijke leegheid. Wie
van zekere dingen nietze zijn ver- r jjk is in zichzelven verveelt zich nooit, 't
velend, maar ze worden vervelend, n.l. door
wegcoupé schijnt een vervelender ruimte te1 herhaling en opwarming.
zgn dan bjjv. de Rembrandtzaal van het
Rijks-museum, waarin de »Naehtwacht« en
de Schuttersmaaltijd hangen; een dak
kamertje vervelender dan een balzaal, een
paar M. tuin vervelender dan een Alpen
landschap.
Toch is dat niet zoo. Geen plek ter wereld
is in zichzelf vervelend, maar wij zgn het,
wjj die zoo'n plek vullen, tooien of ontsieren.
De geestelijke horizon van den enkelen
mensch beslist over zijn indrukken. De een
loopt als met gesloten oogen voorbij de
kunstwerken der meesters, terwijl de waren
(3
Het was een ander vertrek dan dat,
waarin wjj het middagmaal gebruikt hadden,
veel eenvoudiger en gezelliger. Een tech
nisch meesterljjk geschilderd, maar niet
zeer nauwkeurig gelijkend portret van mijn
gastheer, dat aan den muur hing, viel mij
terstond in het oog. Wg zaten tegen
over elkander aan een kleine tafel, bij
eenigzins gedempt lamplichtbuiten ons
"was er niemand en de knecht, die ons be
diende, verscheen slechts als hg gebeld werd.
De spijzen waren op Weener wijze toebe
reid, en in plaats van de blufferige cham
pagne stond er eene flesch krachtige,
zuivere roode wijn op tafel, zooals de
heerlijke dalen van Tyrol opleveren, die ik
vroeger in gezelschap van Wendel, zoo
gaarne dronk.
Thans hebben we elkaar wedergevonden,*
zeide mijn vriend en keek mg met vochtige
oogen aan.
»Ik kan nog niet bekomen van mijne
verwondering u zoo terug te zien,* merkte
ik op.
»Het ging mg niet veel beter,* zeide
hij; >maar ik heb de laatste uren, terwjjl
gjj wat uitrusttet van de vermoeienis der
rus, niet stil gezetenik heb naar dit
middel gezocht, dat ons weêr tot elkander
Dit gevaar dreigt in 't bjjzonder boeken
en redevoeringen, waarin ernstige zaken
behandeld worden. Ook couranten, die niet
op afwisseling in spijs bedacht zgn.
Waarom worden verdichte verhalen, no
vellen, romans en hoe deze lectuur verder
heeten mag, zoo gaarne verslonden? Wjjl
die het voordeel hebben door schildering
van duizenderlei toestanden en verwikke
lingen van allerlei aard, de belangstelling
telkens opnieuw aan te wakkeren.
Afwisseling moeten we hebben, in onze
lectuur, in ons gezellig onderhoud, in onze
kon brengen, zooals vroeger. Oprecht ge
zegd; de eerste uren van ons wederzien
bevielen mg volstrekt niet.*
»Mg ook niet. Maar zeg mg nu eindelijk,
Wendel, wat is er in 's Hemels naam met
je voorgevallen?*
»Gjj ziet het,* antwoordde hij met
weemoedigen blik, »ik ben een rgk man
geworden.*
»Dat overkomt menigeen en gewoonlijk
is de oorzaak zoo natuurlijk dat men er
verder niet meer over spreekt. Bij u even
wel is het iets anders. Gjj waart altjjd
zeer onpractisch, hebt nooit aanleiding tot
spelen noch tot speculeeren, gjj
lot gehad en nooit een rjjken oom
Zoo ver ik weet hadt gij ook nooit ver
langen naar rjjkdom en weelde. Kunste
naar worden wildet gjjmet dien wensch
zag ik je van mij heengaan, en nu vind ik
een millionair terug. L)aar moet iets bij
zonders zgn voorgevallen mijn vriend!*
»Eene voor de hand liggende mogelijk
heid hebt gjj niet genoemd.*
»lk weet het: een rgk huwelgk. Maar
die gedachte is mij te gemeen.*
Versier haar dan met de liefde.*
Waarlijk? welnu, door de liefde werpt
een rgk huweljjk goede renten af.«
>En meent gjj dat door een rgk huwelgk
ook niet de liefde zou kunnen rendeeren?*
De toon en de blik, waarmede deze
woorden gesproken werden, waren wat
overbluffend. Ik zweeg dus.
»Gjj hebt gelijk gehad,* ging hjj voort;
ik ben geen kansten aar geworden.*
»Maar een man zjjt gjj geworden, dat
zjj hg alleen, of onder menschen is. Is hg
alleen, dan ontwerpt hij zich uit eigen ideën
en die van vreemden een wereld welke hemel
en aarde tegeljjk omvat. Vele kunsten ver
staat hjj, niet de kunst zich te vervelen.
Verveling is een getuigenis van innerlijke
armoede wie zal zoo dwaas zgn zich
zelven zulk een uit te reiken?
Buitenland.
Uit Parjjs wordt gemeld
De Senaat verwierp het in overweging
nemen van een voorstel, om in de liquidatie-
kas der Panama-maat8chappjj alle onrecht-
zegt meer.
»Het mag meer zeggen, maar het is
niet zoo schoon. Vriend, wanneer was ik
gelukkiger dan in den tjjd, toen ik als
vagebond door de Alpenlanden naar Italië
trokIk was vast overtuigd, dat mjjne
terugkeer eene triomftocht zou zjjn en dat
de avontuurlijke zwerftocht van den schil
dersjongen eenmaal een pikant hoofdstuk
in de levensbeschrjjving van den beroemden
kunstenaar zou worden. Een jeugdig idealist,
al is hjj maar een jjdele knaap, neemt in
de rjjen van aardsche zaligen de eerste plaats
in. Ik heb die plaats spoedig verloren. In
de «choone stad Milaan zag ik Da Vinci's
A V-«irtlmaal* een triomf der muur
schildering,* voegde Wendel er glim
lachend bij.
»Ik nam daar in den nood weder het
oude handwerk op. Naar Genua gaande,
bracht het toeval mij in aanraking met een
werkgever, en voor het barokke standbeeld
van Columbus kreeg ik het denkbeeld mg
aan de beeldbouwkunst te wjjden. In ieder
geval wilde ik van daar uit over zee naar
Rome gaan; daar was oude, echte kunste-
naarslucht, die wilde ik eerst inademen, dan
zou het overige niet uitbljjven. Op zekeren
dag trad ik aldaar een logement van de Via
nuova binnen. Dat, mjjn vriend, was de
eerste schrede naar het landgoed Zurkow op
Riigen.
»In dat logement leerdet gjj haar kennen,
nietwaar
Wie
>Het bekoorlijke meisje, dat met haren
vader op reis was en daarna uwe vrouw
is verzwakt.
Het pauseljjk orgaan »Le Moniteur* toont
zich volstrekt niet ingenomen met de komst
van den Duitschen keizer, en wel op grond,
dat daardoor de kans op eene toenadering
tusschen Frankrijk en Italië zal vermin
deren. Evenwel zal keizer Wilhelm ook den
Paus de noodige eer bewjjzen, want reeds
is bepaald, dat de keizer en de keizerin,
evenals in 1888, ook nu een plechtig be
zoek zullen afleggen op het Vaticaan.
Uit officieele opgaven bljjkt, dat de pokken
in Engeland zich in de maanden Januari
en Februari belangrjjk hebben uitgebreid.
Terwgl het aantal sterfgevallen door
pokken in de 32 grootste Engelsche steden
van II December tot 7 Januari j.l. nog
slechts 18 bedroeg, klom dit cjjfer in het
tjjdperk van 7 Januari tot 5 Februari tot
57, terwgl in de twee weken van 5 Febr.
tot 19 Febr. nog 17 pokkenlijders zgn over
leden.
De meeste sterfgevallen komen voor te
Manchester, Oldham, Londen en Halifax. In
de hospitalen te Londen klom het aantal
pokljjders van 38 op 8 Januari tot 153 op
20 Februari j.l.
werd.*
»Gij fantai8eert,« zeide Wendel Blees;
mjjne geschiedenis is nog veel romantischer,
bjjna akelig romantisch.*
tik brand van verlangen haar te hooren,
zeide ik.
»Dan zal ik snel en kort verhalen.
In een priëel van den logementstuin zette
ik mjj vermoeid neder en bekeek de spjjs-
kaart. Ik zocht niet naar het fijste gebraad,
maar bjj de prjjsopgaven naar het keinste
cijfer, hetgeen gij trouwens wel kunt be-
grjjpen. Voor de Italianen was het nog geen
eten8tjjd, de tuin was dus nog bjjna leeg
achter een citroenboom zat slechts een heer
met witten baard, die tusschen de groene
bladeren door, steeds naar mij keek. Hg
schoof zjjn bord op zjjde en richtte zjjne
blikken nog scherper op mjj. Eindeljjk stond
hg op, kwam aan mjjn tafeltje en drukte mjj
de hand. Hij deed dit zonder een woord te
spreken, en ging daarna weer naar zgn
tafel terug, iets vóór zichzelven mompelende.
Toen nam hjj uit een lederen taschje een
photographie en zag beurtelings naar mij
en naar het portret, terwgl hij zgn hoofd
treurende op zijn hand liet rusten. Weder-
keerig moest ik telkens naar hem kg ken, en
werd daarbjj onrustiger, mjj inbeeldende dat
hjj een groot kunstenaar was, die in mjj ter
stond het genie ontdekt hadgjj ziet, ik was
niet ver meer van het uiteinde van zoo
menig kunstenaar het krankzinnigenge
sticht. Er moest een wonder gebeuren om
mjj daarvoor te bewaren en dat wonder
geschiedde.
»Toen ik«, ging mijn vriend Wendel
De Engelsche Regeering heeft ook een
ontwerp ingediend om het drankmisbruik
tegen te gaan, dat in Engeland ook zeer
groot is, f 44,35 's jaars gemiddeld per
hoofd. De Engelsche werkman besteedt ge
middeld V» ™n zgn loon aan sterken drank.
Nu is op aandrang der matigheids-ge
nootschappen een wet aanhangig, waarbjj
districtsgewjjze keuze om te beslissen over
het aantal tappergen wordt ingevoerd, die
evenwel wel verminderd, maar niet ver
meerderd mogen worden. De tappers, wier
bedrjjf opgeheven wordt, bekomen geen
schadeloosstelling. Zjj zullen echter 3 jaar
tjjd hebben om hun zaken aan kant te
doen.
De verkiezingen-' in Servië, die heden
plaats hebben, beginnen reeds zeer heftig.
Niet alleen werd de liberale burgemeester
van Grabovats door de vrienden van zjjn
radicalen mededinger vermoord, maar ook
te Goratchitza bezetten een troep boeren,
die den radicalen candidaat steunen, het
stadhuis en moesten door de troepen ver
dreven worden. Bjj het gevecht werden tien
der boeren doodgeschoten en zeven gewond.
Een dergel jjk begin belooft inderdaad veel.
Cleveland, de nieuw benoemde president
van N.-Amerika, heeft onder overgroote be
langstelling zgn intrek in het Presidents
huis genomen. Met schat de menigte op
200.000 personen.
Cleveland zal de beschermende handels-
staatskunde zoo niet opheffen dan toch be
langrjjk temperen. Het was vooral de
teleurstelling over de werking van het
Mc. Kinley tarief, die aan de republikeinen
de meerderheid verschafte en met de demo
craten president Harrison deed vallen.
Te New-York is Woensdag nacht een
lichte schok van aardbeving gevoeld. Er is
gelukkig weinig schade aangericht.
De >New-York Herald* ontving Zondag
een telegram uit Panama met het bericht,
dat in Zuidelgk Honduras (Centraal-Amerika)
eene nieuwe revolutie is uitgebroken. De
generaals Policarpo Bonilla en Terrencio
Sierra hadden den vorigen dag met 1000
man Cholutica aangevallen en het garnizoen,
dat 1500 man telde en onder het bevel
van generaal Matute stond, verslagen.
De overbijjfselen van dit leger trokken
op het eiland Amapala terug. De insur-
genten rakken nu op Tegucigalpa, de hoofd
stad, aan. Hier is het garnizoen aan het
voort, »het hoogst noodige gebruikt had,
stond ik op, om mijn onzekeren weg te ver
volgen. Eensklaps sprong de heer bij den
citroenboom op, hield mjj terug en wilde
weten wie ik was.*
>Een politiebeambte dus riep ik uit.
»Mjjn goede vriend*, zeide Wendel, »als
gjj de waarheid mjjner geschiedenis raden
wilt, moet gjj u aan de grootste onwaar-
schjjnheden houden. De man hoorde mjjn
levensloop aan, kocht nieuwe kleederen voor
mjj en hield mg dagen lang als zgn gast. Hjj
was vriendeljjk, bjjna teeder voor mjj, al was
hg mg ook geheel vreemd. Meermalen zag ik
hem weenen. Ten slotte noodigde hg mg uit
naar Rügen mede te gaan, waar hjj een land
goed had; hjj wilde voor mjjne toekomst
zorgen.
»Hjj had u dan plotseling zoo lief ge
kregen?*
»Weet gjj waarom? Omdat ik treffend
geleek op zgn overleden zoon.*
»En gingt gjj met hem mede?*
>Natnurljjk volgde ik hem niet dadeljjk
ik ging naar Rome. Eerst toen mjj daar de
lust tot de kanst geheel vergaan was, toen
ik mijne nachtrust moest vinden aehter de
muren van het Colosseum, te midden der
vleermuizen, kwam mij de uitnoodiging van
den ouden heer weder in de gedachte. Ik
schreef hem dat ik nu wilde komen en
vroeg of hjj een broodwinning voor mg
had, onverschillig wat, indien ik maar den
kost voor mij zeiven kon verdienen. Hjj zond
mjj geld, en ik reisde langs den kortsten
weg naar Riteen.
ttisrut vvroi/iy
ilMIWSMA»