Laud van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bominelerwaard.
Europa's toestand.
FEUILLETON.
Eene Oostersche Geschiedenis.
M 1202.
WOENSDAG 17 MEI.
1893,
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Uitgever: Lu J. VEERMAN, Heusden.
Adrertentiën ran 16 regel» 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letter» naar plaatsruimte.
Adrertentiën worden tot Din»dag- en Trfdagater-
gen ingewacht.
De toestand in de meeste landen van Oud-
Europa is zeker niet rooskleurig. Heerscht
alom malaise op velerlei gebied, in de meeste
landen heeff men nog bijzondere zorgen en
bjjzondere bezwaren, die weggeruimd moeten
worden. Weken zullen de vertegenwoordigers
van het Engelsche volk waarschijnlijk bezig
gehouden worden om de positie van Ierland
te regelen en komt men tot eene beslissing
in het Lagerhuis, dan zal het Hoogerhuis
waarschijnlijk zijn veto laten hooren. De
Lords toch houden niet van ingrijpende
veranderingen, en mochten zij toegeven dan
staan wij slechts aan het begin van ingrij
pende veranderingen, want ook Schotland
en Walles zullen een zelfstandige Regeering,
home rule eischen. Voegt men daarbij de
werkstakir^en, die den handel met groote
verliezen bedreigen, dan heeft de Regeering
van den n^ooten ouden man genoeg te doen,
aaet -geen andere zaken te be-
!'Aitie van Engelands grooten
tegenstan Ier is niet rooskleuriger. Reeds nu
komen berichten tot ons dat de verwach
tingen omtrent den oogst in Rusland niet
hooc jtpnen zijn, dat weder vrees voor
wordt gekoesterd, dat de cholera
".V dat, in een woord, de toe-
rtólking in vele streken betreu-
Voegt men nu nog daarbij
Moordige Regeeringsvorm door
I^ng is veroordeeld, dat men
J^toil, en dat een revolutionaire
partij m spijt van alle geweldige middelen
der Regeeriu^, niet stil zit maar steeds jjvert
willekeurig gezag van den
]F - i - Aeen einde te maken, dan is
<r
;k na te gaan, dat Frankrijk
niet veel vertrouwen kan stellen in de hulp
en de steun van den Noordschen Colossus,
welke betuigingen van vriendschap ook ge
wisseld mogen worden. Frankrijk tracht de
Panama-schandalen te vergeten, maar wordt
daaraan bij voortduring nog herinnerd.
Carnot moge een uitstekend president zjjn,
toch maakt men zich van verschillende
zijden gereed om hem te vervangen als de
tjjd van zijn aftreding gekomen is. Het wet
gevend lichaam heeft zijn tjjd overleefd.
Wanneer men van een vergadering zegt,
dat zij moet heengaan en dat het in het be
lang des lands zal zijn als geen der afge
vaardigden herkozen wordt, dan waarlijk
kan men niet zeggen dat zij zich verdien
stelijk heeft gemaakt voor het Vaderland
Wanneer zal Frankrijk weer eens een krach
tige Regeering krjjgen, in staat zich boven
de partpen te verheffen om het gezag tegen
rood en zwart en wit te handhaven?
VI
I*
Dl
Italië heeft feest gevierd, en de band
tusschen het volk en het vorstenhuis is
versterkt, maar de vonken en het geknetter
van het vuurwerk duren slechts kort en met
de republikeinen moet zoowel daar als in
Spanje en Portugal rekening gehouden
i worden. Een onverwachte gebeurtenis kan
jde goede verstandhouding verstoren, de
j rust in gevaar brengenwaarljjk ook in die
landen is de Koningskroon niet benijdens
waardig
België heeft moeieljjke dagen doorleefd
maanden lang heeft men gespot met den
duidelijk uitgedrukten volkswil, men heeft
met het kiesrecht gesoldop allerlei wijzen
heeft men beproefd aan het algemeen kies
recht te ontkomen, eindeljjk heeft men door
geweld gedwongen het hoofd in den schoot
gelegd en te elfder ure een voorstel aange
nomen dat tot het algemeen kiesrecht moet
voeren. Het algemeen stemrecht moet niet
afgedwongen worden. Aeht men het nadeelig
voor het algemeen belang, dan moet men
niet voor geweld wijken en dat toch heeft
de Regeering in België, na maanden tijd
verspilling, gedaan. Niet de invoering van
het algemeen stemrecht maar de wijze waarop
die verkregen is, zal in het vervolg ge
vaarlijk bljjken. Men heeft daar nu geleerd
hoe men de Regeering kan dwingendie
les zal zeker voor het volk niet verloren gaan
moge het land daarvan in de toekomst de
treurige gevolgen niet ondervinden
Komt men nu op de gedaue coucessiën
terug, gaat men nu het tot stand georaehte
op kleingeestige wijze beknibbelen, dan kon
wel eens spoedig bljjken, dat de tjjd van
terugkeeren lang voorbjj is
In Duitschland is eindeljjk de reeds lang
verwachte crisis uitgebroken. De legerwet,
vermeerdering van militaire lasten ten doel
hebbende, is in weerwil van alle pogingen
door Regeering, Bondsraad, bevriende par
tijen aangewend, verworpen en een bemid
delingsvoorstel ondervond hetzelfde lot. Nu
zal het Duitsche volk uitspraak moeten doen,
want de Rijksdag is ontbonden.
Voor of tegen uitbreiding van het mili
tairisme zal de vraag bjj de stembus zjjn.
Eenstemmigheid daaromtrent bestaat slechts
bjj een enkele partjj, en er is geen Bismarck
meer om met jjzeren hand den wagen in
het spoor te houden. Van deze verkiezing
hangt niet slechts voor Duitschland maar
voor geheel Europa zeer veel af. De Re
geering zal alles inspannen om de overwinning
te behalen. Binnenland en buitenland zullen
dienst moeten doen om stemmen te werven.
Heftige artikelen tegen Frankrjjk en Rus
land heeft men te wachten, alsof het oor
logsgevaar aanstaande is en Duitschland
onmachtig staat tegenover overmoedige
(i
Er bevond zich in de stad Cairo een
jong mensch, Sidi-Mahmoud genaamd, welke
op de plaats van het Esbekisch woonde.
Zijn vader en zijne moeder waren sedert
eenige jaren overleden, en lieten hem een
middelmatig fortuin na, genoeg om te leven,
zonder dat hij door handenarheid het brood
behoefde te verdienen. Anderen zouden be
proefd hebben, om een schip met koopmans
goederen te bevrachten of eenige kameelen
met kostbare stoffen beladen, aan de kara
vaan welke van Bagdad naar Mekka reist,
mede te gevenmaar Sidi-Mahmoud ver
koos een vreedzaam levenzijne vermaken
bestonden in te rooken, sorbets te gebrui
ken en gedroogde konfituren van Damaskus
te nuttigen.
Hoewel hjj welgemaakt van ljjf en leden
was, en regelmatige gelaatstrekken bezat,
zocht hjj geene liefdesavonturen, en hij had
reeds verscheidene malen aan personen,
wtlke ben »-i. >t i.i.uweii, en hem
en i,ulijken voorstelden,
geantwoord, dat het nog geen tijd was, en
dat hjj geenen lust gevoelde, om eene
vrouw te nemen.
Sidi-Mahmoud had eene goede opvoeding
genoten; hij las zonder moeite de oudste
boeken, schreef fraai, kon verzen van den
koran, de aanmerkingen der uitleggers van
buiten, de moallakats der beroemde dichters,
welke aan de deuren der moskeën geplakt
worden, opzeggenhjj dichtte zelfs een
weinig, en vervaardigde gaarne zacht
vloeiende en welluidende verzen, die hij
op zijne wjjze en met veel bevalligheid
voordroeg.
Door het vele rooken en droomen over
de frischheid van den avond, op de mar
meren steenen van zjjn terras, geraakte
het hoofd van Sidi-Mahmoud een weinig
verhit: hij had het plan gevormd, de min
naar van eene peri of ten minste van
eene prinses van den bloede te worden.
Dit was de geheime reden, waarom hjj
huweijjksvoorstellen met zoo vele onver
schilligheid ontving, en het aanbod der
slaven-kooplieden weigerde. Zjjn eenigste
gezelschap was zjjn neef, Abdul Malek, een
jongman van eenen zachten en vreesacfatigen
aard, die in de zedigheid van zjjnen smaak
scheen te deelen.
Op zekeren dag begaf Sidi-Mahmoud
zich naar de bazar, om eenige fleschjes
vjjanden, die van de tegenwoordige gelegen
heid willen gebruik maken om Duitschland
te verpletteren.
De tegenstanders der legerwet zullen als
landverraders, als soudeniers in dienst van
Frankrjjk gebrandmerkt worden en iedere
beuzeling zal aangegrepen worden om
Frankrjjk te prikkelen. De regeering van
Frankrijk zal in de eerste weken Europa
voor het oorlogsgevaar moeten hoeden, want
alleen zal een meerderheid voor de aanstaande
legerwet kunnen verkregen worden door
voorspiegeling van dreigende gevaren, door
het opwarmen van de revanche, door het
oprakelen van chauvinistische redevoeringen.
Zoo ging het bjj een vorige verkiezing
van den rjjksdag, zoo zal het ook nu gaan
want de keizer wil zjjn »mennekesc hebben.
Oostenrijk heeft op dit oogenblik genoeg
te doen met de regeling zijner financiën om
zich niet met het buitenland te bemoeien.
Alleen woelingen op het Balkan-Schiereiland
zouden zijn tusschenkomst kunnen vorderen.
Europa's toestand is niet bevredigend. De
rust, het geluk der volken is te veel af
hankelijk van het toevalniemand weet
wat de dag van morgen geven zal, zoolang
het zwaard alom gereed gehouden wordt
om tarieven-quaostiën te beslissen.
Protectionisme en militairisme bedreigen
Europa's rust, bedreigen de algemeene wel
vaart, veroorzaken voor een groot deel de
tegenwoordige malaise 1
De tarieven oorlogen toch veroorzaken
alom groote schade en zjjn de beschermende
rechten de vrucht van het algemeen stem
recht, dan zou dit daarom alleen reeds ge-
vonnisd zjjn. Amerika, Frankrjjk, Duitsch
land, de landen met algemeen stemrecht
huldigen het protectionisme ten koste van
eigen welvaart, zoodat dan ook reeds tal
van stemmen opgaan om van den inge
slagen weg terug te keeren en een einde te
maken aan den tarieven strjjd door den
handel en de nijverheid de zoo noodige vrjj-
heid van beweging terug te geven. Benadeelt
men toch zjjn naburen, zelf ljjdt men niet
minder
Hoe veel bedragen de militaire budgetten
van de vredelievende staten van het vrede
lievende Europa
Hoevele millioenen worden jaarlijks schan-
deljjk verspild van de gelden, die met moeite
door de burger ij worden bjjeengebracht!
Geen enkele Staat scbjjnt zich aan die dwaze
uitgaven te durven of te kunnen onttrekken
wilt gg vrede bereid u dan voor den oorlog,
en met die paradoks in den mond vraagt
men steeds meerdere schatten, steeds een
grooter getal manschappentevreden is men
nooit, steeds hoogere eischen worden gesteld
en wil de vertegenwoordiging niet als on-
atur-gull en eenige droogerjjen van Kon-
stantinopel, welke hjj benoodigd had, te
koopen. Hjj ontmoette, in eene zeer nauwe
straat, eenen draagstoel, door vleesch-
kleurige, fluweelen gordjjnen gesloten, door
twee muilezels gedragen en vooraf gegaan
door prachtig gekleedde redeks en chiaoux.
Hjj drong zich tegen den muur, om den
stoel té laten voorbjjgaanmaar hij kon
het niet doen, of had den tijd, door eene
opening der gordjjnen, die door een tocht-
windje opgeheven werden, eene zeer schoone
vrouw te zien, welke op kussens van goud
laken neergezeten was. De dame, die op
de dikte der gordjjnen vertrouwde, en zich
veilig waande voor eiken vermetelen blik,
had haren sluier wegens de hitte afge
slagen. Het was slechts één oogenblik;
maar dit was voldoende, om het hoofd
van den armen Sidi-Mahmoud op hol te
brengende dame had een sneeuwwitte
tint, wenkbrauwen, als met een penceel ge
schilderd, eenen kleinen mond, welke wan
neer hjj zich opende, een dubbele rjj Oos
tersche parelen vertoonde, fijner en helderder
dan die, welke de armbanden en halssieraden
eener begunstigde sultane uitmaken, en
eene edele en vorsteljjke houding.
Sidi-Mahmoud, door zoo vele schoon
heden verblind, bleef langen tjjd onbeweeg-
ljjk op dezelfde plaats staan; en daar hjj
vaderlandschlievend afgeschilderd worden,
dan moet zij jaar op jaar de sommen voor
de verdediging aangevraagd, toestaan, en
mocht zij zoo vermetel zijn een sommetje
te schrappen, dan zal zjj het spoedig ge
noeg verhoogd op een aanvullingsbegrooting
terugvinden, de verdediging toch zal on-
mogeljjk zjjn, als het blauwe laken van een
soldaten pantalon niet in groen veranderd
wordt, een stuk weg niet verlaagd of een
djjk niet veihoogd wordt, en met de marine
is het nog vrjj wat erger
Het Duitsche volk kan nu toonen, dat
het van het militairisme genoeg heeft, als
het de meerderheid van zjjn rjjksdag hand
haaft, en zoo mogeljjk versterkt; als het
een beslist neenlaat hooren, waar de
regeering versterking van het leger aan
vraagt; als èn op de vergaderingen èn bjj
de verkiezing duideljjk big kt dat men meer
In de prefectuur werd een lunch aange
boden, terwjjl daar avonds een diner zon
plaats hebben.
Aan de leden van de Kamer van Koop
handel in genoemde stad verklaarde Dodds,
dat de heele kust tot Abomeh door Frank
rjjk moet gekoloniseerd worden. Behanzin
is niet meer te vreezen, en de bevolking
van het binnenland, niet meer beducht voor
dien vorst, zal weldra handelsbetrekkingen
aanknoopen met de Fransche factorgen.
Over de oorzaken van graveel heeft dr.
Galippe een hoogst belangwekkend verslag
ingediend, dat op de jongste vergadering
der Académie des Sciences te Pargs is voor
gelezen. Acht jaren heeft dr. Galippe het
onderwerp bestudeerd en proeven genomen.
Alle steenen door hem onderzocht, bevatten
een bjjzonder soort van microbe, die de
chemische decompositie veroorzaakt, welke
dan genoeg heeft van den ge wapenden rrede I ka|kachtig0 afgcheiding teweeg brengt. Hjj
en geen vermeerdering maar vermindering
van de oorlogsuitgaven dringend noodig
acht. En het Duitsche volk, sterk en machtig
uit zich zelf, sterk ook door het drievoudig
verbond, kan dien eisch stellen, en was het
zoo gelukkig, dat de regeering naar die
stem des volks luisterde, dan zou zeker de
tjjd gekomen zjjn dat ook de andere mo
gendheden het goede voorbeeld volgden,
want alom drukken die uitgavenwordt de
eerste stap in die richting gedaan, geeft
het Duitsche volk het voorbeeld, dan zal het
daardoor meer roem verwerven en meer
doen voor de algemeene welvaart dan door
de roemrjjkste overwinning op het slagveld.
Moge het Duitsche volk beseffen dat het
oog van allen, die het wel meenen met de
welvaart van Europa, op Duitschland ge
vestigd is, dat Europa met spanning den
uitslag van den verkiezingsstrjjd verbeidt,
omdat daardoor voor geruimen tjjd zal be
slist worden, wat Europa's lot zal zjjn.
Moge de militaire staat bjj uitnemendheid
de eerste zjjn, die aan het militairisme den
oorlog verklaart, dan zal men nogals
reeds lang Caprivi vergeten is, Duitschland
prjjzen als de vredestichter in Europa, na
jaren lange uitputtende oorlogs-uitgaven 1
Buitenland.
De pokziekte breidt zich over België
voortdurend uit en daar zjjn thans reeds
ruim 40 gemeenten door die ziekte besmet.
Vooral worden de provinciën Antwerpen,
West-Vlaanderen en Henegouwen bezocht,
maar over het algemeen is de ziekte ver
spreid door het geheele land.
Generaal Dodds is te Marseille aange
komen. De ontvangst vanwege de autori
teiten en de bevolking was allerharteljjkst.
vergat dat hij uitgegaan was, om aankoopen
te doen, keerde hjj met ledige handen terug,
maar voerde in zjjn hart de heerljjke ver-
schjjning mede.
Den geheelen nacht droomde hjj van de
schoone onbekende, en zoodra hjj opstond
vervaardige hjj ter harer eer een lang ge
dicht, dat met de bloemrjjkste en harts-
tochteljjkste vergeljjkingen doorzaaid was.
Niet wetende, wat te doen, na zjjn dicht
stuk voleindigd en op een schoon blaadje
papyrus, met groote letters in roode inkt
en gouden bloemen overgeschreven te hebben,
verborg hjj hetzelfde in zjjne mouw en ging
uit, om dit stuk aan zjjnen vriend Abdul,
voor wien hjj geene geheimen had, te laten
zien.
Terwjjl hij zich naar het huis van Abdul
begaf, ging hjj voorbjj de bazar, en trad
in den winkel van den koopman, om eenige
fleschjes atar-gull te koopen. Hjj vond er
eene schoone vrouw in eenen langen witten
slujjer gehuld, welke slechts het linkeroog
onbedekt liet. Sidi-Mahmoud herkende dade-
ljjk aan dit linkeroog de schoone dame van
den draagstoel. Hjj ontroerde zoo sterk, dat
hjj genoodzaakt was, tegen den muur te
leunen.
De dame met de witte slujjer bemerkte de
ontroering van Sidi-Mahmoud, en vroeg hem
beleefdeijjk, of hjj zich ongesteld gevoelde.
nam de proef op de som. Hjj heeft in speek
sel vjjf jaren lang deze microben gekweekt,
en honderden kleine steentjes werden er in
afgescheiden, die volstrekt geljjk waren aan
die welke in het menschelgk lichaam worden
gevormd. De geleerden van de Académie
verklaarden, dat zjj het onderzoek van dr.
Galippe van de grootste waarde achtten
voor de voorkoming en genezing van een
zeer pjjnljjke ziekte.
Eenige Fransche officieren hebben te
Niambuntang de Britsche vlag neergehaald
en tegeljjkertjjd een opperhoofd der inboor
lingen weggesleurd. Niambuntang ligt bjj
Panchang aan de Gambin op Britsch ge
bied.
Het dorp Zeil, in het Groothertogdom
Hessen, is grootendeels in asch gelegd ten
gevolge van een vuurtje, dat spelende kin
deren van dorre takken stookten. De felle
wind bracht vonken van dat vuurtje op het
dak eener nabjjgelegen woning en binnen
korten tjjd stonden 130 gebouwen op 45
boerenerven in volle vlam. Het grootste
deel van het verbrande was verzekerd, maar
de 600 van dak en have beroofde personen
verkeeren toch in droevigen toestand.
De ex-koningin Nathalie van Servië heeft
haren zoon doen weten dat zjj er niet aan
denkt weer voor goed naar Servië terug te
keeren, alvorens ook de terugkeer van haren
gemaal Milan geen verzet van de zjjde der
bevolking zou ondervinden.
De rede waarom de Vorst van Bulgarjje
zoo spoedig naar zjjn land is teruggekeerd,
bljjkt thans werkeljjk te zjjn het ontdekken
door de geheime Hongaarsche politie te
Semlin, van eene samenzwering tegen den
minister-president Stambuloff. Reeds was de
De koopman, de dame en Sidi-Mahmoud,
'gingen in het achterste gedeelte van den
winkel. Een kleine neger bracht een glas
versch water, waarvan Sidi-Mahmoud eenig#
teugen dronk.
Waarom toch heeft mjjn gezicht zulk
eenen levendigen indruk op u gemaakt?
Vroeg de dame op eenen zeer zachten en
teergevoeligen toon.
Sidi-Mahmoud verhaalde toen, op welke
wjjze hjj haar bjj de moskee van den Sultan
Hassan gezien had, op het oogenblik dat
de gordjjnen van haren draagstoel een weinig
geopend waren, en dat hjj sedert dat oogen
blik van liefde voor haar stierf.
Waarljjk, zeide de dame, is uw hartstocht
dan zoo plotseling ontstaan? Ik geloofde
niet dat men zoo schieljjk verliefd konde
raken. Ik ben inderdaad de vrouw, die gjj
gisteren ontmoet hebt; ik begaf mjj in
mjjnen draagstoel naar het bad, en daar
de hitte verstikkend was, had ik mjjnen
slujjer opgeslagen. Maar gjj hebt mjj niet
goed gezien, en ik ben niet zoo schoon als
gij zegt.
Bjj het uitspreken dezer woorden ligtte
zjj haren slujjer op, en ontblootte een aller
schoonst gelaatzoo volmaakt, dat zelfs de
njjd er niet het minste gebrek aan zoude
kunnen vinden.
(Vtordt varvêlfd./
