Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de
Bonimelerwaard.
KIESRECHT.
WÊÊ?
M 1210.
FEUILLETON.
Kunstenaars-Eer-
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 14 JUNI.
1893.
TOOK
Dit blad rerschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagmor-
gen ingewacht.
De memorie van antwoord op het voor-
oopig verslag over bet ontwerp tot rege
ling van het kiesrecht is verschenen. Het
s, zooals te verwachten was een vrij lijvig
-tak, waardoor echter de behandeling niet
vertraagd zal worden, daar misschien tot
veler teleurstelling de minister al zeer weiaig
wijzigingen heeft aangebracht. De minister
heeft het voorloopig verslag gelezen, mis
schien herlezen, maar volstrekt geen roeping
gevoeld om op het voorgestelde terug te
komen. Yan toegewendheid, van onderling
overleg is voor als nog in deze zaak geen
sprake, misschien dat het openbaar debat
iaartoe nog de gelegenheid geeft, maar ook
daarop bestaat weinig kans. Het kiesrecht
schjjnt een begeerljjk recht, als men het
niet bezit, maar is men in het bezit gesteld,
dan maken velen daarvan geen gebruik en
het getal tehuis blijvers is meestal aanzien
lijk. Was de minister teruggekomen op het
voorgestelde, dan had hij zeker eenige on
tevreden liberalen kunnen winnen, maar
aan de andere zjjde zou het verlies groot
zjjn geweest, en daarom was wjjziging voor
den minister niet wel mogeljjk.
Een aanzienlijk deel der liberalen is voor
uitbreiding van het kiesrecht, dit gevoelen
wordt gedeeld door een gedeelte der Anti
revolutionairen, alleen de Katholieke ver
leren zich uitdrukkelijk tegen het ontwerp.
Dit ziet men bjjv. bjj de verkiezing in
Gouda. Liever een liberaal die met hart en
tjiel voor het kiesrechtontwerp is, dan een
der onzen die het bestrijden zal, zegt men
*n anti-revolutionaire zijde en de Katho
lieken proclameeren den candidaat van een
iiberale kiesvereeniging, omdat hjj met het
■ntwerp niet kan medegaan, zoodat men
au reeds kan nagaan dat het ontwerp hef-
ge voor- en tegenstanders bjj de verschil-
onde partgen zal vinden. Omtrent dien af
loop is nog weinig te zeggen. Hoofdzaak
«1 wel zjjn, om, nu wjj zoo ver gekomen
tjjn, zoo spoedig mogeljjk tot afdoening te
komen, zoo het kan, nog in dezen zomer
na afloop der discussie over de bedrijfsbe
lasting. Ook de minister vraagt de behan
deling, want hjj zou de wet met 1 Jan.
1894 willen invoeren, zoodat men in Juni
1894 voor het eerst de verkiezingen zou
hebben met de nieuwe kiezers.
In een hoofdbezwaar van vele liberalen,
de kenteekenen van bekwaamheid en ge
schiktheid, is geen verandering gebracht.
Alleen is tot een vereischte gesteld, dat
men moet ingeschreven zijn op het be-
volkings-register, daardoor meent de minis
ter dat bedelaars, landloopers enz. geweerd
zullen worden van de stembus. Ook is de
wjjze, waarop de aanvraag om het kies
recht te bezitten, gedaan moet worden, bg
de wet geregeldin het eerste ontwerp
werd zulks overgelaten aan een algemeenen
maatregel van inwendig bestuur.
Andere aangebrachte wjjzigingen raken
I buitenland.
in weerwil van het algemeen stemrecht,
zegevieren. i Te Antwerpen heeft zich eene maatschappij
Litbreiding van het kiesrecht is zeker een gevestigd voor de exploitatie van het aan-
Rteds verscheidene jaren had Pierre de
Pierrepont te vergeefs beproefd zjjn tante,
Mevrouw De Moctauron, over te halen
haar portret te laten schilderen door Fabrice,
voor wiens bjjzondere knapheid hjj instond
bjj hield haar voor, dat het een eer voor
baar zjjn zou en ook een voordeel, zoo zjj
een der eersten was om een kunstenaar te
vaardceren, die een schitterende toekomst
tegemoet ging.
>Ik zal die schitterende toekomst af
wachten^ antwoordde zjj. Ik houd er niet
van beginnende kunstenaars voort te helpen.
De schilderijen, die Fabrice in 1875 in
zond, zjjn >Ontspanning in 't klooster*,
zjjn »Wasehvrouwen van l'IJvette* en zjjn
»Portret van Lady S***« genaamd de dame
met de halsketting, verschaften hem zooveel
roem, dat Mevrouw De Montauron besloot
tindtljjk toe te geven aan het verlangen van
baar neef en een man in bescherming te
nemen, die dit, niet meer noodig had. Nadat
zjj met Pierrepont had gesproken, verzocht
zij den schilder in den loop van den zomer
eenige weken op haar landgoed »Les Genéts*
te komen doorbrengen, waar zij meer vrjjen
tjjd had dan te Parjjg, en waar zjj met rust
sprong in het donker, niemand kan zeggen trekkingspunt der in 1894 daar te houden
wat het gevolg zal zgn van de kieswet vanwereldtentoonstelling. Het zal bestaan in
den Minister lak, maar dat is zeker, deeen luchtkasteel, dat door zes groote ballons
zaak moet zoo spoedig mogeljjk geregeld ^qq boven den grond zal worden
worden, nu zjj eenmaal aan de orde is ge-opgetrokken. Voor de ballons alleen zal
steld. Uitstel doet hooger eischen stellen,j g2,000 meters zgde noodig zgn. De op-
- - 'eu waarmede men nu tevreden is, zoodat stggiug zal geschieden op een veld ten zuiden 00
volstrekt geen der beginselen waarop de de bond voor Algemeen stemreeht in Zuid-der stad, dat eene oppervlakte van 4* heet.alleen geschorst, maar ook gearresteerd is.
en in de grootere huizen moesten de be
woners zich op zolders of op de daken tegen
het instroomende water beveiligen. De ellende
is groot.
Volgens berichten uit Odessa aan de
Daily News* zgn uit Wladiawostock ver
schrikkelijke tjjdingen ontvangen betreffende
de bejegening aan de veroordeelden in het
Siberische eiland Onora ten deel gevallen,
tengevolge waarvan de gouverneur niet
wet rust, en zgn alleen van technischen Holland reeds ontboden is, zal men laterbeeft. Ballons en kasteel zullen te zamen
aard.
Heeft men in het voorloopig verslag ver-j Hoever men kan gaan, is zeker moeielgkballons 60,000 kilo zal bedragen. 15,000
schillende stelsels tegenover dat van den te bepalen. Torbeeke ging naar het gevoelen meters staalkabel zullen noodig zijn om het
minister gesteld, één voor één worden zjj van velen na 1848 veel te ver. De onder- geheel in bedwang te houden. Het kasteel
door den minister in zgn antwoord tot hun gang van den Staat was te wachten als dafc de plaats van de mand inneemt, zal
waarde teruggebracht. j Jan en Alleman invloed kon uitoefenen op 30 meters lang en 5 breed zgn en 150 per-
Belasting als grondslag, woningcensus, de regeering. Die Jan en Alleman van toen aonen kunnen bevatten.
gebruik eener woning, eigen huishouding was de burgerjj, haar optreden een ergenis -
(huismauskiesrecht) meervoudig stemrecht, voor de aristocratie, die tot toen alle macht Het is, volgens >1 ndépenc ancc,« gebleken,
zooals men nu in België zal beproeven om in handen had. Zullen nu de mannen, die ^ue^er' e mau' le e 8n^z gevat
den democratischen stroom te keeren, worden toen deelgekregen hebben aan de regeering, werc^ a^s der juweelen van de gravin
gewogen en te licht bevonden. Bjj den zich verzetten dat meerderen dit voorrecht 7an Vlaanderen, nie^ medeplichtig is^ aan
minister is geen schgn van toenadering te deelen In alle gevallen kan de tegenwoor-diefstal en P°lhie maar wat
bespeuren. i dige regeling niet bljjven. jwÜ8 gemaakt.
Zal nu een meerderheid te verkrjjgen zgn? De in de memorie van antwoord mede-Iets nieuws. Te Parjjs zal een con-
heeft
Twintig gevangenen hebben zich zelf ver
minkt, om het hun door den gouverneur
opgelegde dwangjuk te ontgaan. Tal van
gevangenen ontvluchten naar de woestjjn
en moesten onnoemeljjke ontberingen door
staan. Velen werden gedood en door anderen
opgegeten.
Een rjjk koopman te Wilna, Basilewski
genaamd, heeft zich schuldig gemaakt aan
een afschuwelijke misdaad. De eenige zoon
van Basilewski, oud 28 jaar, wilde zich in 't
huweljjk begeven tegen den wil zjjns vaders
met een jonge Poolsche, uit het dorp Rohe-
koff. In een oogenblik van drift haalde de
grjjsaard een dolk te voorschjjn, die hjj zgn
zoon in het hart stak. Het lgk stopte hg in
De in de memorie van antwoord mede-
In het belang des lands is dit wenscheljjk.gedeelde cjjfers toch zgn voor de tegen-C0Urs vangrgsaards worden gehouden.eën~zak en den volgenden morgen vertelde
Wel hebben wij hier geen beweging tewoordige gebrekkige regeling verpletterend. De zaak gaat uit van de redactie der aftn alleüi die bet hooren wilden »dat de
vreezen als in België, waar men op het Er zgn 11 maal honderdduizend maunelgke Science médicale.* Opgeroepen worden 'jonge man naar de tentoonstelling teChicago
laatste oogenblik tot een schikking kwam, ingezetenen, waarvan thans slechts onge- heeren en dames boven de 90 jaren, uit wft8 vertrokken.* Maar de buren, die achter
om het volk te bevredigen, wel zal hier veer 3 maal honderdduizend kiezer zjjn, te ane landen. Drie prjjzen, gouden medailles, docht koesterden, waarschuwden de politie,
geen cordon om het gebouw der vertegen- j veel of te weinig zou men kunnen zeggen, zunen worden toegekendaan den oudste, EeM ODderzoek werd ingesteld ten huize
woordiging gesteld moeten worden om de j want bjj hen die uitgesloten zjjn, worden aail den kraste, aan den helderste van hoofd. van Basilewski en nu kwam de misdaad
vertegenwoordigers tegen de volksdriften te velen gevonden in staat om een betere keuze zjj (be mededingen zullen reis- en verbljjf- aan »t licht
beschermen, maar uitbreiding van kiesrecht te doen dan velen, die thans het kiesrecht kosten vergoed krjjgen. ^Ve ens z"n hoo en ouderdom zal Basi
is eenmaal aan de orde gesteld, en het isbezitten. egens zgn oogen ou er om za
een van die onderwerpen, die geen rust; Wat erger is, sommige gemeenten, meestalPnrjjs is plotseling door een aantal nihi- ewj- 1 °le 0 e,.?° 8 rB Ter<'°r
schenken voor zjj afgedaan zgn. De tegen- aanzienlijke, moeten zich met 3 of 4 per- listen verlaten, die naar Londen vertrokken ee 1 oc za g naar 1 ene wor en
standers kunnen zich met de gedachte cent kiezers tevreden stellen, andere kleine De oorzaak daarvan is de volgende: Ter auneu>
troosten, dat groote maatregelen nooit de gaan tot 12 ja zelfs tot 16 pet. wat het Maart schoot zich een medisch student Alle Israëlieten te Lustdorff en Groot
vruchten dragen noch ten goede noch ten aantal ingeschreven kiezers betreft. Zulk een
kwade, die men daarvan verwacht. Zullen onbilljjkheid tegenover de aanzienlijkste ge-
de voorstanders van uitbreiding van het meenten, moet verdwjjnen
stemrecht, dat zjj als het eenige afdoende Wat het lot van het ontwerp zal zgn is
middel beschouwen om de maatschappelijke alsnog onbekend. De minister en ook het
toestanden te verbeteren, zeker teleurgesteld ministerie staat of valt er mede. De liberalen,
uitkomen, de tegenstanders zullen misschien die tegen de voorgestelde uitbreiding zgn,
uitroepen: Wat is nu toch veranderd? Men mogen wel overwegen, wanneer alle mid-
ziet het in de naburige landen, sedert jaren delen van verzoening mislukken, hoe zjj bjj
in het bezit van het algemeen stemrechtde eindstemming zullen stemmen, de toe
jaren moeten verloopen eer de democratie
vrachten trekt van het algemeen stemrecht.
Duitschland kan de vreesachtigen dezen
zomer weer een lesje geven.
Het algemeen stemrecht moet daar be
slissen tusschen regeering en rjjksdag, en
hoogst waarschjjnljjk zal het militairisme,
en meer onafgebroken voor haar portret
kon poseeren.
En dus zou Jacques Fabrice, zooals wjj
gezien hebben, omstreeks 't eind van Augus
tus zich naar »Les Genets* te begeven, in
het departement van de Ome, en daar den
markies De Pierrepont ontmoeten, die dade-
ljjk na afloop van de wedrennen te Deauville
zich daarheen begaf.
III.
BEATRICE.
Baronnesse De Montauron, bjj welke wjj
de lezers thans binnenleiden in 't gevolg
van den markies De Pierrepont, was een
uiterst geestige en totaal ongevoelige vrouw
zij had zich echter een reputatie van edel
moedigheid weten te verwerven, door een
jonge wees, een verre bloedverwant van
haar man, bjj zich in te nemendeze moest
haar voorlezen, en was haar ziekte ver
pleegster en kamenier.
Beatrice de Sardonne was een dochter
van" den Graaf De Sardonne, die door wed
rennen half en door beursspeculaties geheel
geruïneerd was. Bjj zgn dood liet hjj zgn
dochter duizend francs rente achter. Dat was
het klooster of armoe.
Mevrouw De Montauron, die oud en
ziekelijk werd, dacht sinds eenigen tjjd er
over een gezelschapsjuffrouw te nemen om
haar het gewicht van haar eenzaamheid en
ziekeljjkheid te helpen dragen. Ze verlangde
dat deze gezelschapsjuffrouw van netten stand
zou zgn, om de eer van haar huis te kunnen
komst des lands hangt voor een groot deel
van dit ontwerp af. Mislukt deze poging,
wat zal dan het gevolg zgn? Mogen wjj
bewaard bljjven voor dwangmiddelen, zooals
die in België zgn toegepast 1
ophouden; zjj verlangde dat zjj een goed
karakter had (en 't is zeker, dat de arme
juffrouw dat zou noodig hebben); zij ver
langde eindelijk, dat zij er aardig zou uit
zien, opdat haar tegenwoordigheid de mannen
zou aantrekken, op wier gezelschap mevr.
De Montauron zeer gesteld was. Mejuffrouw
De Sardonne scheen uitmuntend aan al die
eischen te voldoenzjj was van goeden huize,
buiten gewoon gedistingeerd en zeer lief;
zelfs een weinig te veel naar den zin der
barones; maar men moest een weinig toe
geeflijk zjjn. Zjj was zeer rijzig van gestalte,
maar uiterst voornaam. Zjj had de hooge
schouders van haar familie, donker blauwe
oogeneen licht bruine teint met twee
kuiltjes, die zich in haar wangen vertoonden,
als ze glimlachte, wat heel zelden gebeurde.
Haar kleeding was natuurlijk heel een
voudig bjjna altijd een zwart zjjden japon
zonder versiering, somtjjds, bg het eind
van haar rouw, een japon van bruinroode
zijde, die haar nauw omsloot en haar, bg
elk harer bewegingen deed schitteren. Zij
gehoorzaamde aan de dikwjjls vernederende
bevelen en beerschzuehtige grillen van d
barones met geduld of ten minste met
onverstoorbare kalmteeen loodrechte plooi
tusschen de twee wenkbrauwen, die zich
soms eensklaps scherp vertoonde, getuigde
alleen van de geheime weerspannigheid tegen
haar bjjna dienstbare positie.
Dit schoone meisje, dat zoo vol bekoorljjk-
heid en geheimzinnigheid was, had, zooals
men kan begrjjpen, zeer talrjjke en niet altijd
even fijne bewonderaars onder de jonge en
te Parjjs, Lodewjjk Sawicki, een Pool, die en Klein-Liebenthal, drie belangrjjke en
betrokken was in nihilistische samen- dichtbevolkte voorsteden van Odessa, hebben
zweringen, dood. De kamer, die hg bewoond l»st gekregen om onverwjjld te vertrekken,
had, werd gerechteljjk verzegeld. Sawicki Geleideljjk zal dezelfde maatregel worden
had n.l. twee verzegelde pakketten docu- toegepast op al de Joodsche wjjken rondom
menten en geschriften nagelaten, die door de groote steden. Deze maatregel, nog ver-
zjjn grootmoeder aan een haar genoemden ergerd door de overjjlde uitvoering, ver
persoon moesten overhandigd worden. De oorzaakt weder nieuwe ellende onder de
Russische regeering eischte die twee pak- arme Israëlieten en maakt ook den toestand
ketten op en daar haar eisch toegestaan is, van de reeds overbevolkte wjjken, waar de
hebben de Parjjsche nihilisten de vlucht
genomen.
De overstroomingen in Oostenrjjk moeten
vreeseljjk zgn. Meer dan 50 kleine steden
zgn overstroomd en honderden bunders land
met te veld staand gewas zjjn ondergeloopen.
In de dorpen zjjn de hutten weggespoeld
oude vrienden van den huize. Haar ernstige
welvoegeljjkheid, haar koude terughoudend
heid ontmoedigden spoedig die verdachte
bewonderaars. Misschien had ze in de een
voudigheid van haar ziel en zich harer
schoonheid bewust, in 't eerst gemeend, dat
sommige van die eerbewjjzen voortkwamen
uit een oprecht gevoel en eerlijke voor
nemensmaar met haar fijn en echt vrou
welijk gevoel begreep ze weldra, dat al die
pretendenten naar alles dongen, behalve
naar haar hand. Deze overtuiging, welke
eiken dag van de twee jaar, die ze nu bg
mevr. De Montauron doorbracht, bevestigd
werd, had bjj de zwaarmoedigheid van de
verarmde wees heelwat bittere verachting
gevoegd. Bovendien, al ware ze niet zulk
een net meisje geweest, bezat mejaffrouw
De Sardonne tegen die meer of min ver
dachte aanslagen een wapen, dat sterker
was dan al de verachting, sterker misschien
dan het gevoel van eerhaar hart was niet
meer vrij. 't Gebeurt zelden dat een meisje,
reeds van haar kindsheid af, in 't geheim
van haar gedachten, den man niet heeft
gekozen, dien zij zou willen huwen als haar
keus afhing van haar smaak. Bjjna altgd
is er in haar omgeving de een of ander
uitverkoorne, die juist beantwoordt aan het
ideaal, dat een jong meisje zich kan maken
van een man, dat wil zeggen van een be
minde; want voor dien gelukkigen leeftjjd
zgn beide uitdrukkingen een.
Béatrice de Sardonne was nauwljjks twaalf
jaar, toen zjj reeds getroffen was door de
buitengewoon vriendelijke ontvangst, die in
Joden in enkele steden nog worden toe
gelaten, onhoudbaar.
Het comité voor landverhuizing onder be
schermheerschap van baron Hirsch heeft be
richt ontvangen, dat de Porte voortaan aan
uitgeweken Russische Israëlieten den toe
gang tot Palestina ontzeggen zal. Het comité
haar familie en omgeving ten deel viel aan
een jeugdigen buurman van het land, dien
men des winters te Parjjs weer ontmoette,
't Was voor 't kind duideljjk, dat haar tantes,
haar nichtjes en zelfs haar lieve moeder meer
dan gewoonljjk geagiteerd waren, als het
bezoek van den jeugdigen buurman werd
aangekondigd. Het gesprek, dat op 't land
wel eens kwjjnt, zelfs onder vrouwen, werd
eensklaps weer levendig.
't Was duideljjk, dat de komst van den
verwachten gast in al die vrouweljjke harten
een aangename onrust teweeg bracht: men
ging aan 't venster staan om hem te eerder
te zien: kortom, nG Pierre de Pierrepont
verscheen en nier /„ju 1 <rsteljj; >r
zjjn paard om 1
den ile dames met >ig e; p -
gezichten naar buiten, terwyl Béarie uie
door de bladeren heen gluurde, haar jeugdig
hart licht bewogen gevoelde, geëveuredigd
aan haar jaren.
Die kinderindrukken groeiden met haar
op en namen van jaar tot jaar een dieper
en ernstiger karakter aan. Markies De
Pierrepont was voor iedereen het type van
een hoffeljjk en behoorljjk manmaar hg
was voor Béatrice iets meer, want haar op
voeding, haar smaak, haar vooroordeelen
zelfs drongen haar meer dan iemand anders
tot bewondering van dezen bevalligen edel
man, die alleen scheen geschapen voor weelde,
edele bezigheden en elegante ledigheid, voor
den oorlog, de jacht en de liefde.
Naar den iOn druk van Octave Feuillet.
V-
DOOR B. (3
A. J. II i 1 t TT H 1 V il 1 _l 1 t
i niet meer tevreden zgn.
i 24.000 kilo wegen, terwjjl de kracht der
/Wordt oervulyd./