Hei Land van Heusden en \lleiia, de Langstraat en de Bominelenvaard.
M 1213.
Brieven uit Amsterdam.
FEUILLETON.
Kunstenaars-Eer-
Uitgever: L.. J. YEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 24 JUNI.
1893.
door B. (6
■w
VOOK
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagmer-
gen ingewacht.
Waarop Amsterdam roem mag dragen,
dat is op haar Genootschap «Liefdadigheid
naar Vermogen*. Of de hoofdstad dat
wezenljjk doet, is een andere vraag, die ik
niet toestemmend zou durven beantwoorden.
Indien ze het deed, zou niet sedert nu
ruim 3 maanden het kantoor voor alle
aanvragen gesloten zijn en de directie niet
op alle verzoeken moeten antwoordenwe
kunnen bjj den hnidigen stand der kas
geen nieuwe verplichtingen op ons nemen.
Deze onverkwikkelijke toestand neemt echter
niet weg dat de inrichting van het Genoot
schap voorbeeldig is, wel waard daaraan
een oogenblik de aandacht te wjjden. De
tjjd zal komen, dat in iedere gemeente een
dergeljjke inrichting werkzaam zijn zal.
En wanneer dan alle liefdadige vereenigingen,
die nu naast elkaar werkzaam zjjn, de
handen eendrachtig zullen ineenslaan en
staat en gemeente door 't toekennen van
onderstand erkennen, dat deze manier de
eenige mogeljjke is, dan zal daarmede een
hoofdpunt der sociale kwestie zjjn opgelost.
Het Genootschap heeft de gemeente ver
deeld in 35 districten. Natuurlijk ver
schillen die zeer in omvang. Heeren- en
Keizersgrachten en tal van andere grachten
en straten bljjven buiten den werkkring,
daarentegen zjjn er buurten, waar een op
eengepakte armeljjke bevolking een splitsing
in kleine districten noodzakeljjk maakt,
waar b. v. twee straten een ruim arbeids
veld aanbieden voor een, twee dozjjn ijverige
personen. Een straat met een 300 woningen,
van welke vele 8 a 10 gezinnen, daar de
meeste 4 a 6 gezinnen herbergen, die men
door elkaar wel op 5 personen stellen kan,
geeft reeds een 6000 menschen, een stadje
op zichzelf.
Het is de bedoeling van het G. de districten
zoo klein mogeljjk te maken, opdat de ver
schillende besturen in hun arbeidsveld vol
komen thuis geraken.
Een districtsbestuur bestaat tot heden uit
1020 leden, die wekeljjks vergaderen onder
't presidium van een door het hoofdbestuur
benoemden voorzitter.
Deze districtscommissie werkt niet zelf
standig, maar wordt in beweging gebracht
door draden, die uit het kantoor op de
Raamgracht naar alle 35 onderafdeelingen
loopen.
Geen behoeftige zal eenigen baat vinden
door zich bp die coinmipsiën aan te bevelen
zjj hebben de macht niet op eigen initiatief
«Maar,* zei Pierrepont, «dan zullen hun
schildergen niet erg geljjken!*
Ja, dat is juist het vreemdsteze geljjken
wel; ze doen zelfs meer dan gelijken, omdat,
terwijl ze de stoffelijke trekken van een
gelaat getrouw weergeven, zij tevens de
uitdrukking er van verheerlijken Dat komt,
omdat er geen enkel menscheljjk gelaat is,
of het heeft zjjn dichterljjk merk, zijn licht
glans, voor wien die weet te zien. Maar
zoek dat merk, dien glans niet in de ziel
van het modelze zjjn in 't oog van den
schilder, evenals al de verdienste en al de
bevalligheid van een maitresse meestal in 't
oog van den minnaar zitten! En das, mijn
vriend, reken niet te veel op mijn licht om
u te leiden bij uw belangrijke onderzoekingen;
ik zou vreezen u in de war te brengen.
Evenwel wil ik heel graag aan de dames
worden voorgesteld, ofschoon ik vreeslijk
bang voor haar ben. Maar ik verzoek u die
plechtigheid tot morgen uit te stellenik ben
wat vermoeid. Ik denk, dat ik een weinig
te veel gebruik heb gemaakt van den uit
muntenden kelder uwer tante; en dit kan
u meteen mgn bedroevende langwjjligheid
yerklareu, die anders mgn gewoonte niet is.
te arbeiden, doch wachten daartoe de be
velen af van 't hoofdkantoor.
Wil das iemand een behoeftige aanbevelen
bjj L. n. V., dan gaat hjj naar dit kantoor
op de Raamgracht, of wel de behoeftige
meldt zich daar zelf aan, met opgave van
zijn verlangen.
Ik veronderstel nu dat 't kantoor hem
aanneemt, wat de laatste maanden, vanwege
den tragen loop der gelden, totaal onmoge
lijk is. Aldaar wordt dan korteljjk naam en
adres genoteerd in een daartoe expresseljjk
gedrukt formnlier, 't welk daarna gezonden
wordt aan den districts voorzitter, wien 't
geval aangaat.
Deze zendt dit formulier zoo spoedig doen-
ljjk naar een der 1020 districtsbezoekers,
dames of heeren. Regel is dat elk bezoeker
niet meer dan 5 gezinnen onder behande
ling krjjgt. In bijzondere gevallen mag daar
echter van afgeweken worden.
Ook is het regel de gezinnen voor eiken
bezoeker zooveel doenljjk dicht bij elkaar te
zoeken, opdat deze van een zeker klein deel
van 't district een juist inzicht krjjgt in de
daar heerschende nooden, kostwinningen enz.
De bezoeker begeeft zich nu naar het
bewuste gezin en terwijl hij zijn oogen goed
den kost geeft, informeert bij en noteert
het volgende, 't welk alles later op bet
formulier wordt ingevuld.
1. Hoelang te Amsterdam woonachtig?
2. Indien man of vrouw overleden zjjn,
wanneer
3. Trouwdatum.
4. Namen en ouderdom der inwonende
kinderen. Of ze school gaan. Of ze werken.
Of ze gevaccineerd zjjn.
5. De uitgaven van 't gezin aan: a. huur,
b. ziekenfonds, c. begrafenisfonds, d. brand
verzekering, e. schatting van de noodzake-
ljjke wekeljjkscbe uitgaven.
6. Beroep van man, vrouw, kinderen.
Bjj wien vroeger, bjj wien thans werkzaam.
Verdiensten per week.
7. Onderstand van 't burg. armbestuur,
de kerk, particulieren.
8. Beleende goederen en sieraden.
9. Achterstand in huur.
10. Staat van woning en inboedel.
11. Taxatie van den inboedel.
12. Of er belangstellenden zjjn, die hulp
verleenen kunnen.
13. Bjj wie information zjjn in te winnen.
Zooals men bemerkt, wordt bier alleen
van «de kerk* gesproken als liefdadigheids
instelling. Het G. ondersteunt zonder aan-
ziens der religie.
Gewapend met deze inlichtingen en wat
hem verder goeddukt nog buiten zjjn
boekje te vragen, gaac hjj nu op infor
matie uit en verzuimt ook niet in de buurt
kondschap te verkrijgen. De laatste zal hjj
steeds, vooral als ze niet gunstig is, onderj
reserve aannemen.
Is hjj nu geheel op de hoogte van den
toestand, dat vult hg zjjn formulier in en
voegt daaraan toe, wat strekken kan om
dien toestand in helder licht te stellen. Ook
mag hij daarin adviseeren op welke wijze
het G. naar zjjn oordeel hier het best hulp
'verschaffen kan. Treft hjj bjj zjjn eerste
bezoek broodsgebrek aan, dan mag hjj
daarin onmiddellijk voorzien, waarvoor hem
f 2,50 krediet gegeven is.
Het formulier met bjjgaand rapport ver
zendt hjj aan den voorzitter die het in de
eerstvolgende vergadering ter tafel brengt.
De vergaderingen worden wekeljjks ge-
houlen, daar verloopt dan weinig tgd mee.
De districts-bezoekers mogen nu over het
geval op- en aanmerkingen maken en den
gevraagd «sa onderstand toestemmen of weige
ren, uiistellen ook, iiidi n de infor-
I matiën ni< t volkdig zjjn. Is alles in orde
en krjjgt de vergadering den indruk dat
hulp hier werkelgk goed besteed is, an
stemt, ze toe en de 5 voorzitter geeft den
bezoeker een kas-aanwijzing voor 't toege
stane bedrag, 't welk ten kantore tegen naar
geld ingewisseld kan worden.
Op deze wjjze moet in een groote stad te
werk gegaan wordon, wil men zekerheid
verkrjjgen dat het geld aan geen onwaar-
digen wordt besteed. Nog gebeurt het een
enkele maal dat het G. bjj den neus wordt
genomen, want de geslepenheid der luiaards
en ondeugden is groot, maar dit geschiedt
zelfs wel in kleine gemeenten waar de lieden
elkaar van haver tot gort heeten te kennen,
geen wonder dus dat op eenige duizenden
een enkele door de mazen glipt.
Over verschillende wjjzen van onder
steuning kan ik thans niet meer uitweiden,
mgn brief zou al te lang worden. Ik zal den
volgenden aan de praktjjk wjjden. Die in de
werkzaamheden van 't G. belang stelt, zal
dan een volledig overzicht daarvan hebben.
Het vorige jaar heeft het G. f 108.507,92
uitgegeven en op 1 Jan. '93 was er nog
f 33.628,91° in kas.
A. Juni 1893. J. L*
Buitenland.
Ik houd er niet van over mgn kunst te
babbelen. Gjj kent mgn devies, dat ik boven
de deur van alle ateliers zou willen zien
staan: werk en zwjjgU
Na deze woorden bleef Fabrice alleen.
Zjjn aangroeiende roem had hem reeds
eenige jaren in de Parjjsche salons doen
veikeerenmaar, even als de meeste mannen,
die buiten die kringen geboren zjjn en die
er wat laat in zijn overgeplant, gevoelde hjj
er zich altjjd wat verlegen en ongerust en
had er dus maar een middelmatig ver
maak in.
Den volgenden dag, reeds vroeg, liet
mevrouw De Montauron den markies do
Pierrepont verzoeken bjj haar te komen.
Toen hg in haar kamer trad, had ze juist
haar eerste ontbjjt gebruikt.
«Niet ongesteld Tante, hoop ik?« zti hii,
de hem toegestoken hand ku->
«Neen; ik heb je van morgen laten
vragen, omdat wjj op den da^ met zeker
zjjn alleen te zjjn; en ik wil wat mei je
praten. Ga eerst zitten. En nu, ik ben recht
tevreden over je grooten man; een weinig
linksch, een weinig beschroomdmaar dat
is in die groote talenten wel aardig. En nu,
laat ons over ernstige zaken spreken. Hoe
ver zjjn we?... Wat denk je van mgn
meisjes?*
«Hemel, tante, ik ben nog in het tjjdperk
van opmerking. Heel dat zevengesternte
van lieve persoontjes verblindt me een
weinig, begrijpt u?«
«Het zjj zoo! Ik vraag ook niet, datje
Te Schneidenmühl, in de Pruisische
provincie Posen, heeft zich plotseling eene
grondverzakking voorgedaan, met het gevolg
dat in een gedeelte der stad de straten zjjn
dadeljjk je meening zult zeggen. Maar
die acht dagen, dat je zoo onophoudeljjk
met haar in aanraking komt, moet je toch
eenige indrukken, eenigen voorkeur hebben
gekregen.*
«Wel tante, acht dagen, waarljjk dat is
te kort, om ze goed te leeren kennen
«En hoeveel tgd zou er naar je meening
noodig zjjn, om ze goed te leeren kennen?*
«Wel, eenige weken, denk ik.«
«Eenige weken! riep de barones; och,
arme jongen, al ging je honderd jaar met
haar om, dan kende je ze nog met! Een
jong meisje is het ondooryrondelijkste
dat er op de wereld is. De goede God alleen
kan weten, wat ze worden zullen, als ze
getrouwd zijn... en dan nog!*
«En toch, tante.
«1: weet wat je wilt zeggen... en ik
antwoord ja vooruit, dat er in zoo'n zaak
maar drie dingen zgn, waarvan men te
voren kan verzekerd zgn, namelijk: de
familie, de bruidschat en het gelaat. Ove
rigens moet men alles aan het toeval over
laten, daar het nog geen gewoonte is de
vrouwen op de proef te nemen even als de
paarden hoewel men thans een wet op
de echtscheiding in behandeling heeft
dat zou een vooruitgang zgn. Maar, laat
ons zienom die algemeenheden te verlaten,
me dunkt, als ik een man was, zou ik zot
zgn op mejuffrouw d'Alvarez Zegt ze
niets tot uw hart, die mej. d'Alvarez?
«Ze zegt me te veel, Tanteze heeft
een wenig te gloeiende oogen naar mgn
opengescheurd en verscheidene huizen in
zoover zgn ingestort, dat men ter voor
koming van groote ongelukken de wag
gelende muren heeft moeten omverhalen.
Ongeveer 400 personen hebben hunne
woningen moeten ontruimen. Op bevel uit
Berljjn is een bataljon van de genietroepen
met een detachement van het spoorweg
regiment derwaarts gezonden om hulp te
verleenen.
Deze grondverzakking is het gevolg der
mislukte boring van een Artesischen put.
Er was aldaar een bron, die, naar het
scheen, drinkbaar water zou opleveren.
Ten vorigen jare had het gemeentebestuur,
met het oog op het mogeljjke gevaar voor
cholera, de aandacht op die bron gevestigd.
Het water werd toen onderzocht, doch niet
naar eisch bevonden. Daarom werd er eene
boring begonnen, om te beproeven of er uit
eene meerdere diepte beter water ver-
krjjgbaar zou zgn. Toen men bjj dit
werk tot eene diepte van 54 meters was
gekomen, kwam het water met eene ge
weldige kracht opwerken, waarbjj het eene
groote hoeveelheid zand opvoerde. Nog
altjjd in de hoop op succès bleef men aan
het boren, waartoe men, om den arbeid te
bespoedigen, de buis door middel van een
krachtig werkend ramblok in den bodem
dreef. Toen scheen eenklaps de buis verstopt
te zgn, althans zjj gaf geen water meer,
terwjjl langzamerhand het water naast de
buis kwam opwellen en mede veel zand
uit de diepte opvoerde. Tot 26 Mei 11. nam
dit zoodanig toe, dat er besloten werd, de
buis uit den grond op te halen en het
boorgat met zand, steenen en mestspecie te
stoppen. Dit hielp echter niet, daar de
woeling in den bodem aanhield en het
water in de huizen uit den grond kwam
opzetten. Den 2en Juni kreeg dit zulk een
dreigend aanzien, dat de deskundigen ad
viseerden, het gevaarljjke middenpunt der
werking te omgeven met een grooten ge-
metselden bak. Dit geluktemaar den 15
dezer stortte al dat metselwerk, in en
wat men ook verder deed, het onheil
breidde zich uit, tot er eindeljjk in de
straten hier en daar spieeten ontstonden,
de muren van verscheidene huizen begonnen
te scheuren en in eene buurt de huizen zoo
begonnen te waggelen dat zjj ten spoedigste
moesten worden ontruimd. Een telegrafisch
bericht van gisteren meldt, dat er des j
ochtends weder een woonhuis van drie ver
diepingen is ingestort en er wegens het
groote levensgevaar niets aan kon worden
gedaan. Een uur later is er weder een huis
smaak. Met uw welnemen, ze is een vol
maakte Venus.
«Ba, wat weet jjj daarvan. Niets is be-
driegeljjker dan de oogen, dat moet je op
je leeftjjd wetenDe blauwe zgn dikwgls
't ergstEn dat aanbiddeljjke Ameri-
kaantje, miss Nicholsoneen gezichtje
als een engel en een bruidsschat van drie
millioeri met nog daaraan geëvenredigde uit
zichten
«Ze is heel goed, Tante; maar ze loopt
als een jongenen dan, vindt u niet,
dat zjj en haar vader wel wat naar petro
leum ruiken?*
«Hoe dwaas!» Maar we bewaren Miss
Nicholson voor lateren dan dat heer
lijke blondje, Mejuffrouw Lahaye?
«Ook heel goed, Tante; maar haar vader
doet in wgnen dat is jammer.*
«Ja, maar in 't groot! En wat zeg
je van Mejuffrouw d'Aurigney, een schoon
heid van 't eerste water en zoo gedistin
geerd
«Heel gedistingeerd, Tante! Zoowat een
groote ijsmassa.*
«Heel goed, een ijsmassa! Eerst was je
bang voor een Venus en nu voor het tegen
overgestelde. Maar, mgn jongen, ben je
dan bang voor alles!Wat beteekent
dat
U is 't toch met me eens tante, dat die
Mejuffrouw d'Aurigney er uitziet als een
jjsklomp
«Jjj ziet er uit als een jjsklompIk
zal waarljjk gaan meenen, dat je uit overleg
ingestort en zag men hetzelfde bjj andere
huizen tegemoet. Tot op dit oogenblik lagen
er reeds 23 huizen omver, tengevolge waar
van 80 gezinnen bjj andere ingezetenen
werden opgenomen.
De laatst bekend geworden uitslag der
Rgksdag-verkiezingen in Duitschland heeft
tot eene herstemming geleid, zoodat het
aantal verkozen afgevaardigden 213 bljjft en
het aantal herstemmingen 184 wordt. Van
de verkozenen zouden volgens eene gewone
verdeeling slechts 82 vóór- en 131 tegen
standers van het legerontwerp zgn, maar
tot de laatsten behooren 6 of 7 katholieken,
die het amendement-von Huene niet vjjandig
gezind zgn, benevens enkelen die wel voor
eene schikking zouden zgn te vinden, ter
wijl verder ook de Polen tot de tegenstan
ders gerekend worden, ofschoon daaromtrent
niets zekers te zeggen valt. In elk geval
echter bedraagt de meerderheid tegen het
legerontwerp 10 stemmen, welk cjjfer door
de herstemmingen ongetwjjfeld zal worden
vergroot, zoodat de regeering wel een ge
deelte van hare eischen zal moeten laten
vallen.
De volksvertegenwoordiging in het groot
hertogdom Hessen is tot eene buitengewone
zitting bjjeengeroepen, ter beraadslaging over
middelen om de landbouwers te gemoet te
komen in het groot gebrek aan veevoeder
tengevolge der langdurige droogte. In Pruisen
zgn bevelen gegeven om hun zoo ruim
mogeljjk gras uit de staats wouden te leveren.
Ook in andere bondsstaten worden voor-
loopige maatregelen genomen, in afwachting
van hetgeen later zal worden besloten.
Maandagmiddag werden de Italiaansche
werklieden te Bern door een bende van
200 Zwitsersche werklieden met steenworpen
van de werven van Kirchenfeld verjaagd.
De politie nam 15 personen in hechtenis;
door de Italiaansche kanselarjj is een on
derzoek ingesteld. Des avonds hielden
dezelfde werklieden een betooging voor het
huis van arrest, om hun gevangen kame
raden te bevrjjden. De politie werd met
steenen geworpen en met revolverschoten
begroet, waardoor verscheidene agenten ge
troffen werden. Daar er geen troepen be
schikbaar waren, werd de alarmklok geluid
om de brandweermannen tot hulp van de
politie op te roepen.
De Berner «Bund* schat het getal ge
kwetsten op 100; een vjjftigtal wordt in
verzekerde bewaring gehouden. De bevel
hebber van het politie-korps is gewond.
Een bataljon voetvolk, sterk 800 man, is
allen versmaadt.*
«Maar, beste Tante, u vraagt me mgn
opmerkingen, en ik geef ze u openhartig.*
«Ja, maar je vindt op alles aan te merken
en voor drievierden zgn 't kinderachtige
aanmerkingen.*
«Alleen om u een weinig te vermaken.
Tante.*
«Maar 't vermaakt me volstrekt niet!
KomaanMejuffrouw Choloin
een weinig luchtigmisschien
maar zoo elegant, zoo bekoorljjk
«En zoo goed opgevoed, Tante
gisteren hoorde ik haar moeder van haar
zeggenMgn dochter heeft een uitmuntend
karaktermaar wjj, haar vader en ik,
spreken haar nooit tegenze is een
losgebroken paardjeals men haar iets
in den weg legt, slaat ze achteruit!*
«Haar moeder is een gans, zei de barones
maar ge trouwt de moeder nietEn
nu kom ik tot de fijnste parel uit mjjn
juweelkistje, Mejuffrouw De la Freillade
van haar mag je geen kwaad spreken!*
«Zeker, Tante; ik geloof dat dit de beste
uit uwe verzameling is.<
«Een gezicht als een madonna, hernam
de barones en bovendien geestig, verstandig,
zedig Haar onderwjjzeres zelfs is een type,
een wezenlijke volmaaktheidLeg je vooral
er op toe haar te leeren kennen, mjjn jongen
«Ik beloof het u, Tante!*
«En nu, mgn vriend, laat me alleen. Ik
moet schrjjven. Stuur me Beatrice.*
NIEUWSBLAD
IS aar den lOn druk van Octave Feuillet.
/Wordt vervolgdj