ltd Land van Ikusden en Allena, de Lanaslraal en de Hoininelerwaard. Oorlogsmateriaal ter zee. zaterdag 26 augustus. FEUILLETON. K unstenaar s-Eer Uitgever: L. J. YEERMAM, Heusden. 893. Dit. blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrg dagmor gen ingewacht. Wanneer de zeehelden Mork en York, de Ruiter en Tromp uit hunne graven konden opstaan, wat zouden ze staan zien van 't geen er uit de vloot hunner dagen gegroeid is! Wat de twee laatste betreft, verbaasd zouden ze wezen, maar tevreden in geenen deele en 't luttel getal schepen gezien heb bende, dat thans den naam Nederlandsche vloot uitmaakt, vreezen we dat ze maar liever weer naar hun rustige ligplaats terug zouden keeren. Ze zouden ook niet meer bestand zjjn tegen hun oude aartsvijanden, die ze in de 17de eeuw met goed gevolg bekampten en afklopten. Ja, als er op zee of te land iets is, dat een geheel andere gedaante heeft aange nomen, dan zijn het die trotsche zeekasteelen, die twee- en driedekkers uit vorige eeuwen, waarvan nog hier en daar een deel als curiositeit te zien is. Of de zeegevaarten van onze dagen zich zoo kranig zullen houden als hunne voorgangsters, mogen we alleen hopen, zeker is dat niet. Wel worden af en toe schijngevechten gehouden, aan vallen op de kusten gedaan en afgeslagen, maar dat alles is slechts spel in verhouding tot wat de werkelijkheid te zien zal geven 't is als of men een afdeeling wielrijders de zakken vol dynamiet-patronen stopt, ze ver biedende er een te gebruiken en dan tegen zware cavallerie laat oprukken Het zjjn voornamelijk drie zaken die een groot en ommekeer in de krjjgsvloot bewerkt hebben. Allereerst de vervanging van het zeil door de stoommachine, vervolgens de bewapening en de daarmee samengaande bekleeding van den scheepswand met ijzer of staal. De stoom verleent aan de schepen snel heid. De eerste schroefstoomschepen (4000 ton inhoud) liepen in het gunstige geval 13 knoopen per uur, de tegenwoordige grootste soort (12000 ton) loopen 16 knoopen, dat is 30 Kilometer per uur, wat de snelheid van den spoortrein nabij komt. Eén groot voordeel hadden echter de zeilschepenn.l. de bijna onbegrensde duur der reis en de onafhankelijkheid van aanlegplaatsen. Drinkwater buitengesloten, kon men voor maanden mondkost meevoeren. Er zijn voorbeelden dat zeilschepen twee jaren lang het anker niet uitwierpen. Dat is bjj de stoomvaart een onmogelijkheid. In het begin van het stoomwezen konden de schepen geen week zee houden, tegen- woordior nu het kolen verbruik tot een minimum is gedaald (30 van vroeger), nu men den stoom zoo zuinig gebruikt, dat van krachtverlies geen spake meer is, nu de snelheid zoo is toegenomen dat oorlogschepen van 10000 ton den Atlan- tischen oceaan in 7 dagen oversteken, waartoe 40 jaar geleden nog 15 dagen noodig waren, nu kunnen de stoom schepen van hier of Engeland uit, althans Kaap de Goede Hoop bereiken zonder ge noodzaakt te zijn op de vaart kolen in te nemen. Met de invoering van den stoom is de sierlijke takelage der vroegere schepen als onnut verdwenen. De vorm der schepen, dienstig tot een snelle voortbeweging door middel der schroef, past niet voor beweeg kracht van den wind. Alleen kruisers voererj. nog zeil, van de andere is de boven bouw tot op het allernoodzakelijkste terug gebracht. In 1859 is het getrokken geschut inge voerd. Van dien tijd af dagteekent de val der houten schepen en de opkomst der ijzeren of stalen. Tusschen deze en het geschut volgde nu een wedstrijd, die nog niet uitgemaakt is en wel nimmer uitge maakt woruen zal, zoolang 't mogelijk blijft het geschut te verzwaren. Veertig jaar geleden wierp de grootste driedekker uit zijn 120 vuurmonden een gewicht aan kogels van c. 1900 K.G. Tegenwoordig hebben de groote oorlog schepen slechts 4 kanonnen, maar deze braken 3000 K.G. uit. Het Engelsche fregat Warrior is het eerste geweest dat gepantserd werd met een 4,5 duims ijzeren huid. De zwaarste kanonnen schoten toen 68 ponders, die tegen die dikte niets uitrichtten. Maar spoedig verscheen het lange, zware ge schut met getrokken loop en het pantser bleek te dun. In 1860 was het reeds aau- gedikt tot 8 cM., 20 jaar later weer ver dubbeld en tegenwoordig is een pantser van 2 voet dikte iets zeer gewoons. Intusschen is nieuw materiaal opgekomen in de torpedo's, kleine vaartuigen, wier snelheid op zee haars geljjke niet heeft, varende met 40 K.G. geladen bus schiet katoen, die automatisch een 500 M. kan voortbewogen worden en tegen welker enorme springkracht de dikste scheeps wanden niet bestand zijn. Het ligt in den aard der zaak dat de nooit stilstaande hervorming van 't oorlogs materiaal voortdurend invloed uitoefent op hochs, hield von Bismarck eene uitvoerige de grootte der schepen en de uitgebreidheid rede, waarin hij herinnerde aan de Augus- der machines. Terwijl de bewapening tusdagen van 1870, die den grondslag voor zwaarder en 't pantser dikker werd nam de Duitschlands eenheid gelegd hebben. Hij breedte van 't laatste af en daalde 't getal maakte zich echter ongerust dat men het der kanonnen. Een schip, omgeven door unitarisme wil stellen in de plaats voor wat een gordelpantser ter dikte van 2,8 d.M. toen bereikt is, dat men de grondwettige en voerende een viertal der grootste kanon- j grondslag wil ondermijnen en een keizerlijk nen, heeft een scheepsruimte van 10000 centraal-gezag in het leven roepen. »Zie ton noode, wat, om een vergelijking te j slechts, zoo zeide hij, hoe men deu post van maken, een derde deel is van den tonnen- j Rijkskanselier scheidt van dien van Pruisi-ch zijn noodlottige liefde voor Mejuffrouw De Sardonne, dat zij bij dit jonge meisje hem tot tolk had gediend, kortom dat zij voor een goed deel had bijgedragen tot de ver nedering, die hij had ondergaan en die nog bitterder was geworden door 't huwelijk van Beatrice met Fabrice. Ze vermoedde dus wel, dat er een onpleizierige verhouding (24 tusschen hen zou gekomen zijnmaar ze kwam er met den vrees af. Zij vond hem De inlichtingen, die Mejuffrouw De la'een weinig bleek, maar kalm en hoffelijk; Freillade aangaande het huwelijk van Beatrice zelfs schertste bij. Na bijna vroolijk hare inhoud onzer heele vloot uit de 17de eeuw. Ten slotte stippen we nog aan de nieuwste wijze van verlichting door electriciteit. In vroeger jaren was 't des nachts niet moge lijk te opereeren tegen den vijand. Thans zijn de oorlogschepen voorzien van electrische lampen, die met de snelheid des bliksems den horizon en al wat binnen den gezichts kring valt, vegen als een bezem. De elec trische lamp staat tegenover de oude ver lichting als de stoom tegenover het gebruik der zeilen. Ze maakt de reis te nacht even gemakkeljjk als bij het licht en deze om standigheid heeft voor 't krijgswezen ter zee zeer groote waarde. Uit een en ander blijkt dat het oorlogs materiaal ter zee reuzenschreden gedaan heeft, maar of 't in den oorlog bruikbaar zal bevonden worden, kan niemand verzekeren. Gebeurtenissen als het zinken van den monitor de Adder en het oorlogsfregat Victoria doen daaromtrent het ergste vreezen. Er is één geluk bijalle natieën werken ook in dit opzicht tegen elkaar opwanneer de een zijn kanonnen verwisselt voor stuk ken van 2 cM. meer wijdte, dan volgt de ander dit voorbeeld na; wanneer de eenen zjjn schepen morgen met staal van 3 dM. pantsert, dan doet overmorgen de ander het met staal van 3,2 dM. Ten slotte moet dat uitloopen op totaal onzeewaardige vloten, drijvende zeereuzen, die bij 't minste onge val naar den kelder gaan: totdat eindelijk de oogen opengaan en de dwaasheid der menschen zichtbaar worde en alle oorlogs vaartuigen worden omgezet in vreedzame koopvaarders. Buitenland. De oud-kanselier vorst Bismarck ontvangt in den laatsten tijd te Kissingen weder tal van huldebetuigingen. Zondag waren het omstreeks duizend heeren en dames uit Thüringen, die hem hunne opwachting kwamen maken. In antwoord op de be groetingstoespraak, besloten met de noodige had gegeven, waren wat den vorm betreft wel wat kwaadwillig, maar overigens heel nauwkeurig; en zjj ontslaan ons dus van de moeite dienaangaande in bijzonderheden te tieden. 't Was ook waar, dat De Pierrepont sedert eenige weken in Frankrijk vragen over zijn reis beantwoord te hebben, zei bij Beste Mevrouw, ik moet nogmaals mis bruik maken van uw vriendschap. Ik heb u een raad te vrageo. »Ik begrijp niet, datje mij nog tot raad- opzichte niets te vreezen hebt. Niet later dan gisteren heb ik Béatrice gesproken, en daar zij wist dat ge waart terug gekomen, was ze besloten, zei ze, haar man niets van 't voorgevallene te vertellen. Ze meent, dat ze zijn rust niet opzettelijk behoeft te storen en 'took niet net gehandeld zou zijn jegens h. »Gij denkt dus dat ik me, zonder in moei lijkheden te komen, bjj hem kan presen teeren »'t Zou misschien grooter moeilijkheden geven, als ge niet gingt. Fabrice zou uw wegblijven niet begrijpen; hij zou naar de minister-president; hoe op de te Frankfort gehouden conferentie van ministers van financiën het voorzitterschap werd waar genomen door een aan den Rijkskanselier onderschikt bureaucraat, den rijks-seretaris der schatkist. Dat is in strijd met de grondwet. De Rijkskauselier en de Keizer zijn krachtens de Grondwet slechts de uit voerende organen van de wetgevende fa .toren, den Bondsraad en den Rijksdag. De Rijkskanselier mag slechts als Pruisisch minister-president in den Bondsraad invloed uitoefenen door de 17 stemmen, waarover Pruisen daar beschikt. Gaat men echtei uit van de meening, dat de Rijkskanselier bui tendien een toonaangevende grootheid is, en dat zijne staats-secretarissen staan boven de ministers der afzonderlijke bondsstaten, dan verkracht men de Rijksgrondwet en is men op weg naar den eenheidsstaat. Dut juist beschouw ik als gevuarlijk en noodig te bestrijden. Wjj moeten in gelijkmakerij en onderdrukking niet verder gaan. De Grondwet is goed; zij was een zware arbeid en heeft offers genoeg gekost. Laat men er dan ook niet aan gaan tornen. Het spreekt wel van zelf dat de mannen van den nieuwen koers fouten maken, maar het is ook onze plicht hen daarvoor te waar schuwen, want de oude koers heeft toch een 40-jarige ervaring achter zich. De regee ringen moeten ook vóór de handhaving der Rijksgrondwet waken voor alles moesten echter de Landdagen flinker van zich af spreken. Vau de gewonden bij de rnijuontploffing in de mjju »Kaiserstuhl« bij Dortmund, waarvan Zondag de telegraaf bericht ge geven heeft, zijn sedert dat bericht weder 7 aan hunne brandwonden overleden. Dit doet, bij het aantal ljjken uit de injjn opgehaald, het aantal slachtoffers der vreese- lijke ramp nu reeds tot 59 stijgen. J.l. Donderdag, den verjaardag van keizer Frans Jozef, blijken te Praag ernstige on geregeldheden te hebben plaats gehad. Ruiten werden vernield; de gendarmenie werd met steenen geworpen toen zij de orde wilde herstellen, waarbij over en weer personen gewond werdende militaire muziekkorpsen, die uitvoeringen op de pleinen der stad zouden geven, werden daarin verhinderd, terwijl schotschriften op den Keizer werden verspreid, kortom, het was een toestand, zoo ernstig, dat de gevolgen niet te voorzien waren. Aan het beleidvol optreden der over heid is het dan ook geheel te danken, dat de zaken niet in ven waar bloedbad zijn geëin digd. Kennelijk droegen de ongeregeldheden ditmaal geen nationaal karakter, maar waren zij geheel tegen de persoon des Keizers ge richt, en het is daarom dat d«s aanvoerders der Czehische partij trachten de verantwoor delijkheid voor het gebeurde van zich te werpen en toe te schrijven aan de sociaal democraten. Een feit is het echter, dat deze partij in Bohemen zoo goed als niets te be duiden heeft, terwjjl de antidynastieke be weging wel degelijk een gevolg is van de Czechische woelingen, en het is dan ook te verwachten dat het Donderdag gebeurde van belangrijken invloed zal zijn op de staat kunde, welke de regeering verder ten aan zien van Bohemen zal volgen. wijsheid, dat hij haar in zijn vertrouwen zou genomen hebben; want na eerst ge vreesd te hebben, dat hij na zijn wreede teleurstelling erg opgewonden en boos zou zijn, hal ze hem zoo bedaard en koel ge- von leu, dat ze er mee verlegen was. Zoo deze onverschilligheid van Pierrepont op recht was, getuigde ze van een lichtzinnigheid in hartszaken, die de vrouwen niet kunnen billijken. Maar met de kennis, die zij van 't trotsch en gesloten karakter van den mar kies had, vreesde ze eerder, dat die schijn bar koelheid dienen moest om een wond De Italiaansche minister van biunen- landsche zaken heeft een krassen maatregel genomen. Ten gevolge van den omvang dien de anti-Fransche betoogingen te Rome genomen hebben en waarbij, naar hetschjjnt, het niet-uitvoeren van gegeven bevelen van invloed geweest is, zjjn de heer Callenda, prefect van Rome, Sandri, directeur van politie, en de inspecteur van politie in de wijk waar het Fransche gezantschapbötel gelegen is, in de uitoefening van hun ambt geschorst. Voorts heeft de minister tot de prefecten in het geheele land een circulaire gericht, waarin wordt aaugemaand, de bevolking op te wekken, door bewaring der goede órde getuigenis af te leggen van haar vaderlandsliefde. Erkend wordt, dat de eerste opgewondenheid verklaarbaar moet worden geaeht, doch tevens wordt uitdrukkeljjk verklaard dat de regeering nu niet langer in haar gedragslijn gehinderd wenscht te, worden. De prefect van Messina heeft den Fran- schen consul zijn leedwezen betuigd over de beleediging, Frankrijk's wapenschild aan gedaan. oorzaak gissen en haar misschien vermoeden, te verbergen, die te smartelijker en onrust- was teruggekeerd; maar hij was slechtsgeefster wilt hebben, zei ze treurig. door Parijs getrokken, zonder er iemand te j »Daar zal ik steeds mee blijven voort- bezoeken, om zich onmiddellijk naar »Les gaan Ik ben 't met mijzelf niet eens wat voor niemand goed zou zijn. Ik raad u dus de betrekking, die u moet hindereu, wel te beperken maar niet af te breken. vrijmoedigheid wenschte hij dan ook het jonge gezin geluk met de inrichting van hun buis. Iljj verontschuldigde zich nog maals, dat hij niet bij tijds voor het huwelijk I was terug kunnen komen, dewijl hij door een ernstige ongesteldheid van zijn vriend; lord S*** op Malta was gehouden. De hand van Béatrice streek krampachtig over Marcelle's lokken, zoodat de juweelen in haar ringen fonkeldendit was het eenige blijk van aandoening, dat de jonge vrouw gaf. Ze daukte Pierrepont voor den arm band, dien hij haar uit Londen had ge zondenze vond hem heel sierlijk; toen vroeg ze met belangstelling naar de gezond heid van mevrouw De Montauron. Pierre pont antwoordde, dat zjjn tante van dag tot dag jonger werd, en dat het een genot was haar te zien. Niemand beweerde het Genéts te begeven, waar zijn tante onge duldig begon te worden. Eerst sinds een paar dagen was bij met Mevrouw De Mon tauron te Parijs 'eruggekcerd en bewoonden zjj tlrgante kamers op den boulevard hoe ik mij tegenover Fabrice moet gedra gen De nauwe vriendschap, waarin wjj leefden, is u bekend Ik heb geen enkele 1 reden om met hem te brekenmaar voor ik hem bezoek, zou ik gaarne zeker willen Maleshtrbe, niet ver van 't hotel, waar zjjn, dat mijn komst bij hem zijn vrouw, Marram e De la Freillade vertoefde, j noch hem, noch mijzelf in verlegenheid zal Zjin terste bezoek was aan de burggravin j brengen In andere woordengelooft ge, o'Ayuiaret, die niet ver van daar in 't park- J dat Mejuffrouw De Sardonne, Mevrouw 1 Monceau woonde. Hjj had haar met een! Fabrice wil ik zeggen, haar man heeft be enkei woord van zjjn aankomst verwittigd kend gemaakt met de gevoelens, die ik en zij wachtte hem met eenige verlegenheid, j voor haar bad en dat ik aanzoek heb ge- Ze bad hem niet durven schrijven en had daan om haar hand? Ge begrjjpt, dat, als na zjjn vertrek naar Engeland, ook geen't zoo is tjjding van hem ontvangen. Zij kon niet»Pardon dat ik u in de rede val, maar vergeten, dat zjj hem had aangemoedigd in ik kan u stellig verzekeren, dat ge te dien barender was, omdat ze in 't geheim bloedde. Tien minuten later ging Pierrepont binnen bjj Fabrice, en op de aanwjjzing van l' »Ge hebt gelijkIk zal er heen gaan een bediende, ging hjj met de gemeenzaaiu- zelfs dadelijk; denkt ge dat ik ze zal thuis heid van vroegere jaren dadelijk in 't atelier. treffen? Heeft mevrouw Fabrice een vasten j Hij klopte even en, een gordijn oplichtend, jtegendeel, hoewel ieder 't dacht. De markies bezoekdag?s 'stond hjj tegenover Béatrice, wier lippenj wilde, nadat hjj de portretten op de ezels »Ja, 's Maandags 't Is heden Dins- eensklaps een kreet wilden uiten, maar ze zeer geprezen had (en waarljjk waren't dag... Maar ge zijt altijd zeker Fabrice bleef stom. Ze zat eenige schreden van een meesterstukken) de zitting niet langer onder in zijn atelier aan te treffen denkelijk schildersezel, hield een boek in de hand eu breken, en ging heen. Hij ging heen en met zjjn vrouw... want ik geloof, dat hjj streelde met de andere de golvende lokken!droeg in zjjn verbeelding dat huisljjk ta- bezig is baar portret te maken.j van Marcelle, die voor haar knielde. jfereeltje mee, zoo vol geluk en bevalligheid, j »Ha, dat tref ik j In dit groote vertrek, dat met tapijten j dat hij voor zich zelf zoo vurig gehoopt en Hij sprak vervolgens van nieuwe stukken, behangen en van eenige meubels in strengen gedroomd had. over eenige praatjes van den dag en ver-stjjl voorzien was, vertoonde het geheel een trok spoedig. Toen hjj haar hartelijk de j van die kamerstukjes, zooals men ze van hand drukte, zei de jonge vrouw met gevoelde oude Vlaamsche schilders ziet waar »Ik ben erg big, dat ge 't zoo verstandig opneemt »Het reizen vormt de jeugdantwoordde Pierrepont lachend en vertrok. Helaas, wat zijn die gelukkige huislijke ta fereeltjes vaak bedriegeljjk! Als men 's avonds een vriendeljjke huiskamer binnenkomt, of het werkzame leven één schijnt te zijn met als men voorbij 't hek gaat van een lachende geluk en huiselijken vrede. villa vol zon, bloemen en kinderen, hoe vaak Fabrice slaakte een blijden uitroep enzegt men danhier woont het geluk liep naar Pierrepont, die door de warmteEn hoe vaak heeft men 't mis Mevrouw d'Aymaret hau gehoopt, toen van deze ontvangst geheel gerustgesteld! zij hem een compliment maakte over zjjn werd over 't zwjjgen van Béatrice. Met veel J\ö 1231. fj Aaar den iOn druk van Octave Feuillet. door B. it (V/ordt vervolgdj

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1893 | | pagina 1