Del Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. DËRSTE BLAD. M 1239. ZATEKDAG 23 SEPTEMBER. Onze eerste leesavond. 1 ElILLETON. E imstenaars-Eer- Uitgever: Ia. J. YEERMAM, Heusden. I 893. «fe, f%; hï.'öfe MB VOOR V Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: p«r 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters Daar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor gen ingewacht. Hieuwe Abomiés op «leze courant ontvan gen O It AT IS «Ie nummers «lie nog in «len loop «lezer maan«l versch|)nen; alsmede, zoo lang «le voorraad strekt, de verschenen bladen.waarin voorkomt het extra-feuilleton Aiaar Ruiten". no De Voorzitter: en hiermede, heeren en dames, zijn onze huishoudelijke werkzaamheden afgeloopen en geef ik het N^ord aan den heer Barend deSchut- tëy, die de spreekbeurt voor dezen avond welwillend op zich genomen heeft.* Barend de Schutter: Hooggeachte Vergadering! Wanneer we onzen blik doen weiden over ons eigen dierbaar vaderland en de andere groote mogendheden in Europa, dan zien we treurige verschijnselen. Dan zien we, om op mijn bijzonder terrein, dat der krjjgskunde, te big ven, een zoo verre gaande onverschilligheid voor militaire zaken, dat iemand, die niet gemillimeterd is, de h&ren te berge voelt rijzen. Dat is vooral Sier te lande het geval en mgn hart bloed 'waanneer ik denk aan de gevaren, die daaruit kunnen voortvloeien. Wat toch is in onze dagen schering en inslag in gesprekken en in de bladen? Dat is de kieswet, dat zijn landbouwfeesten, luchtballons en schilderij tentoonstellingen van het onderwerp, dat ons dezen avond zal bezighouden geen woord, geen letter. Ik ben zeker dat ge er den heelen winter ook niets van te hooren zoudt krggen, wanneer ons geacht bestuur niet de goedheid gehad had de nieuwe Schutterjjwet op de agenda te plaatsen en pÏQ inleiding daarvan op te dragen aan een ^einzoon van mgn grootvader, wiens beeld zóo treffend geschetst is door den school meester. »Ziet gjj dien heldenstoet, mgn zoon »Die langs de straten wandelt? Met deze hartvertreffende woorden vangt de Romance aan, waarin Van der Linden uitdrukking geeft van de hooge ingenomen heid der burgerjj van zjjn tgd met de schut terij. Men mag zeggen dat de ingenomen heid dank zg ook deze romance, tot op den huidigen dag levendig gebleven is. Zoo ge twijfelt, ga dan naar de stad op het uur dat de parade zal plaats hebben en zie hoe alles uitloopt. Ik heb het bijgewoond dat eenmaal de bevelvoerende officier ten einde »Ik vertel u niets nieuws, mevrouw, vooronderstel ik De vreemde verandering, die er in mgn leven is gekomen, kan voor ieder een raadsel zjjn, maar voor u niet. 't ls onmogelijk, dat gjj ten minste de werkeljjke reden niet weet en laat me zeggen de verontschuldiging.* »Somtijds zonder t.wjjfel,* fluisterde de jonge vrouw, »heb ik die gedachte gehad. Maar hoe kon ik gelooven, dat een teleur stelling, al was ze nog zoo bitter, een man zoo Ze aarzelde. »Zoo diep kon doen zinken!* voltooide Pierrepont den zin. »Maar, mgn God, mevrouw, gij- waart toch mgn vertrouweling in dat noodlottige uur van mgn leven! Herinner u eens, bid ik u, wat die teleur stelling, waarvan gij spreekt, voor me moest zijn. Op den leeftijd, waarop de bestemming van een man zich als op een helling be vindt, is het dikwjjls een vrouw, die de raad was door al die bewijzen van sym pathie. Hij had gekommandeerd»recbts in de flank, marsch!* en er tot verduide lijking bijgeroepen: »de Kerkstraat in!« maar de Kerkstaat stond vol menschen, die gierden van de pret en ongenegen waren te wjjken, zoodat de bevelhebber genoodzaakt zgn om in een ommezien tot een bewon deraar om te slaan. Niets is beter geschikt om de liefde tot de schutterij aan te kweeken dan hare wapenoefeningen en hare voorbeeldelooze tucht. Neen, lach niet als ik van tucht spreek. Ik weet, dat die hier en daar te wenschen was een tweede aanduiding te gevennouoverlaatheb ik het zelf niet, tot mgn dan maar rechtuit het Kerkplein overinnige droefheid, bjjgewoond dat mijn com- Een storm van toejuiching brak los, diepagnie onder de oefening over koetjes en mijn vaderlandsch hart goed deed en ik zei kalfjes liep te babbelen en zelfs niet door tot mezelven Barend, zoolang de Schutterij bedreiging met een gulden boete tot zwijgen nog zooveel vermaak schenkt aan de bur- te brengen was? Ja, heb ik niet een kerel gerij, gaat Neerland niet verloren!* onder mijn bevelen, dien ik al honderd Ik zou u verder kunnen wijzen op de maal aangespoord heb in de maat te loopen geanimeerde bijeenkomsten van het kader en er niet toe te krggen is? Hg slingert der plattelandschutterij, die zelden ver- maar raak en zegt geen maatgevoel te zuimd worden, dank zg het tal hartige hebben. »En je bent pianist,* zei ik. »Ja« dronken, ingesteld op Koningin en Vader- antwoort hg, »maar op een trommel kan land, maar liever kom ik in eens tot de ik niet loopen!* vraag: vanwaar dan de algemeene stil- Wat echter aan de tucht maukeert, ligt zwjjgendbeid nu de Minister van Oorlog 'm niet aan de wet, maar aan de personen, een nieuwe dienstregeling heeft ontworpen?* Een winkelier, een horlogemaker en een Is die niet overwaard besproken te worden candidaat-notaris in den schuttersraad, wat Is het niet van meer belang hoe onze moet dat worden? Zulke menschen hebben dierbare landsdouwen tegen den invaller geen roeping, ze hebben 't te druk met hun beveiligd zullen worden, dan te bepalen of zaken. Zie, ik wil mg zeiven niet verheffen, landloopers en bedelaars kiezer zullen wor- maar in schutterjj-zaken mag ik, kleinzoon den of niet? en naamgenoot van den vereeuwigden Hoewel daarover nog geen woord ge- Barend de Schutter een woord meespreken sproken en geschreven is, verklaar ik hier en ik acht het een groote vooruitgang dat met de hand op het hartMinister Seyffardt voortaan de straffen zullen gelijkgesteld heeft den dank der natie verdiendDe worden met die bjj de militie. Dan zullen de schutterij wet zal eenmaal daar staan als een onwaardige leden van 't gilde 't wel laten eerezuil tot verkondiging van zgn roemAl met ons te spotten. Daartoe zal ook bij komt ze niet verder dan in den Raad van dragen de aanstelling van nieuwe, heusche State, ook zal ze daar begraven liggende,officieren. Die zullen geen loopje met zich nog spreken van zgn lof!* nemen laten, wat men zich nu, helaas, wel Als er iets op af te dingen ware, maar ik eens permitteert, wil daar geen nadruk op leggen, dan zou, Laat me uwe aandacht ook vestigen op j schutterij kan 't werk niet af, in tgd van nood zal het leeuwendeel voor de militie komen, thans ligt in deze wet het bewijs dat de zeemilitie te kort schiet en hulp zoekt bij haar, de achterafgezette zaster. Machinisten en vuurstokers van de binnen- en buitenlandsche stoomvaart en dezelfden van de groote door stoom gedreven in richtingen te lande, nader door den minister aan te wijzen, zullen tot zeeschutter ge promoveerd worden. Ook genieten die eer het personeel van het loodswezen, van de kust en oeververlichting, en van de sein- en kust wachtdienst, benevens de werklieden op de rjjkswerven en andere maritieme in richtingen. In tgd van oorlog zullen echter de land- sehutters op zee kunnen ingedeeld worden en nu kan de kunstverdediging gerust zijn. Van de inboorlingen moeten we 't hebben, mijne hoordersZij hebben ouders, echtge- nooten en kinderen achter zich en zullen eer sterven dan deze den vijand ten prooi laten. Nu eerst komt de orde aan mgn groot vader-zaliger tot zijn recht waar ze, gelijk ik thans ook doe, eindigt: «Ja, wakk're Schutters, zoolang als gij »Onze grenzen verdedigt en kusten, »Zeggen wij, als wij 's nachts naar bed (toe gaan, »Maar aan 't Vaderland: wel te rusten!* Buitenland. "W-MI I") Nava8 del Rey, te Zaratau zgn 12 personen omgekomen. Te Lillo werden 4 bruggen weggeslagen, te Valladolid zgn 6 personen verdronken en 300 huizen verwoest, het museum staat onder water. De geheele oogst is in die streek vernield, Te Tordesillas werden 300 huizen ver woest. Er vielen zulke geweldige hagelbuien, dat de hagel op sommige plaatsen een meter hoog lag opgehoopt. Maar de geheele uitge strektheid van de verwoestingen en de el lende is nog niet te overzien, omdat op vele punten het telegraafverkeer is gestoord. Hoe groot de schade is, kan dus ook nog niet worden geraamd, maar deze zal bjj- zonder groot zijn. De Regentes en de Regeering zonden dadeljjk fondsen naar de noodlijdende streken en de Ministerraad besloot een buitenge woon crediet aan de Cortes te vragen. Overal in Spanje worden reeds inzamelingen gehouden voor de slachtoffers van de ver woestingen. Evenals prof. Pettenkofer te Munchen heeft ook prof. Strieker, hoogleeraar te Weenen, proeven genomen met cholera- bacillen op het menschelijk lichaam. Van de 8 personen, die voor de proefneming zich vrijwillig hadden aangeboden, hebben bij 6 zich geen uitwerkselen geopenbaard. De twee eerste proeven werden genomen op dr. Hasterlik, bij wien zich in het ge heel geen ziekteverschijnselen hebben voor gedaan, niettegenstaande hij tegelijkertijd Geweldige stormen en stortvloeden, die ernstige overstroomingen veroorzaakten, een zeer ruim gebruik bleef maken van hebben een groot deel van Spanje geteisterd, j yruchten en in het zuur gelegde eetwaren. De verwoestingen zijn 't ergst in Toledo en £>e derde proefneming had plaats op eenen Oud-Castilië. Te Villacanas, Toledo, werden knecht van het ziekenhuis, en ook deze reeds 50 ljjken uit de puinhoopen opge- leidde niet tot eenig resultaat. Na hem volgde het de ineensmelting van de schutterg met een nieuwe, wonderschoone bepaling in dedolven, meest van vrouwen en kinderen.1 de assistent van prof. Strieker, die zwak de militie zgn. Concentratie is echter de nieuwe wet. Het is u niet onbekend dat geest onzes tjjds, maar 't blgft voor mg voortdurend een massa schutters reizend een betreurenswaardige zaak dat men de zgn. De een in wijnen, de ander in tabak schutterij uit haar isolement rukken wil.die in ijzerwaren, deze in tarwemeel, gene Ze is zoo'n bewonderenswaardig fraai ge- in specerijen. Wat een verlies dat voor 't heel, ze heeft in zich zoo geheel de eigen- 1 vaderland is, is onberekenbaar. De menschen schap van te voldoen aan de diensten van vinden 't zelf verdrietig zoo dikwijls en zoo haar gevergd, dat ik ze noode met de lang van de schutteroefeningen verstoken te militie zie ineensmelten. zgn. Nu heeft de Minister hun vurig ver- Voortaan zal ieder Nederlander geroepen langen ingewilligd en toegestaan, waar ze worden aan de wapenoefeningen deel te nemen; die niet bjj de militie is ingelijfd, krijgt zgn nummer bg de schutterg. Dat is een schoone bepaling. Er zjjn toch tegen woordig tal van lieden, die nooit een ge weer in de hand gehad hebben en geen ook zgn, aan deze deel te nemen. Ze be hoeven nu niet meer hun leegen tjjd te ver slenteren of in de herberg door te brengen, maar kunnen dien besteden tot heil van 't land Het hoofdpunt echter ligt elders, ligt in gelegenheid verzuimen te smalen op de een hoofdstuk dat ik »de zeeschutter* vaderlandsche instelling, waarbij ik de eer zou willen noemen. Ziet daar een spiksplinter heb als sergeant te fungeeren. Het is toch nieuwe soort, tegelijk de kroon op het hoofd maar waarmen moet maar eerst ingedeeld der schutterjj. Heeft het altijd geheeten de beslissing geeft, die haar ten goede of ten kwade wendt. Voor mij is uw vriendin die vrouw geweest. Zooals ze mij en iedereen toescheen, met haar schoonheid en voorge wende deugden was ze het bekoorlijk beeld van geluk, dat ik aan mijn haard wenschte te zien Langzamerhand had ik mgn geheele toekomst, mijn geheele leven vereenzelvigd met haarGij weet al wat mij van haar scheidde, al den weerstand, al de hindernissen die uit den weg geruimd moesten worden Gij weet, dat ik alle opofferingen me wilde getroosten Gij weet, dat ik alles aannam, al de ontberingen, alle moeite, dat ik wilde werken, zoo zg maar mijn vrouw werdGij weet, hoe lief ik haar had, met welk een dwaze, ik durf bijna zeggen heilige teederheid En als zij een dergelijke liefde schandelijk heeft bedrogen, zijt ge verwonderd dat ik wan hopig ben geworden, en dat ik haar een ellendige noem.* Mijnheer De Pierrepont, ik beklaag u van ganscher harte; maar past het aan u, aan uw verstand, aan uw rechtschapenheid, een vrouw een ellendige te noemen, omdat, omdat ze u niet wilde huwen?* »Niet daarom noem ik haar zoo, maar omdat ze rnjjn hartstocht maanden en jaren heeft aangemoedigd, omdat ze me liet ge looven, dat ze haar deelde en, omdat ze al dien tgd loogOch kom, mevrouw, was ik een kind? Kon ik me vergissen in haar houding, haar blikken, haar toon, zelfs in haar zwijgen? Zei dat alles me niet, dat ze me beminde? Gij zelf meendet het immers ookEn dat alles was niets dan leugen en koude coquetterie't Was, omdat ik zelfs met mijn middelmatig fortuin een mooie partij voor haar wasmaar zoodra een rijker pretendent zich aanbood, wierp zg zich in zijn armen, zonder er iets om te geven, dat ze mgn hart brak.* »Als ge wist, Mijnheer, als ge kondet weten, hoe onbillijk ge zijt!« »Ze wierp ziGh in zijn armen?* ging hij al meer opgewonden voort, en kunt ge niet begrgpen, al wat er toen in me omging, al de smart, de ontgoocheling, de vernedering, de wilde jaloezie, die ik toen gevoelde Ik meende eerst me te doodenmaar het leven, dat ik thans leid is zoo goed een zelfmoord als elke andere met de schande boven dien dat is waar Mijnheer De Pierrepont, ik bid u, wees kalm, ik bid u!« »Ze heeft me gek gemaaktze heeft me op alle manieren slecht gemaakten ze zal 't wetenDaar straks weigerde ze mij laatdunkend een kleinen diensten dat om die jonge vrouw te beleedigen, die niet veel deugt, dat is waar, maar toch honderd maal beter is dan zij Welnu ze zal haar vergiffenis vragen, of ik zal haar Er werden vele moeders gevonden, die in van constitutie den invloed der bacillen de armen jonge kinderen hielden gedrukt; ree(js op den tweeden dag begon te be- zjj hadden haar kleinen willen beschermen gpeUren. Hg klaagde over hoofdpgn, koort in den doodstrijd. Van alle zjjden komen gigheid en slapeloosheid, maar met 4* verhalen van heldhaftige reddingenver- vierden dag begonnen die verschijnselen scheidene mannen vonden den dood in hun verminderen en na eene week was hg ge* pogingen om de ongelukkigen te redden, heel hersteld. Na den adsistent bood zich Te Villacanas zgn 200 huizen geheel ver- een candidaat in de medicjjnen voor eene woest. proefneming aan, die behalve diarrhee ge- Trembleque en Lillo liggen nagenoeg in durende eenen geheelen dag, verder geen schadelijke gevolgen ondervond. Een ander persoon dronk bouillon, waarin gedurende 24 uren bg een warmte van 37° cholera- bacillen gekweekt waren. Ook deze onder vond, behalve wat diarrhee, geen Terderen last. De laatste proefneming eindeljjk ge schiedde op een zwak en slecht gevoed per soon. Deze werd ernstig ziek, moest veel braken, maar herstelde na 8 dagen. Zgn gewicht dat vroeger 50 kilo bedroeg, was puin. De spoorwegljjn ten westen van Madrid naar Cuenca is op vele plaatsen door het water verbroken, en overal uit de provincie Guadalajara komen berichten van verwoes tingen in steden en dorpen zoowel als op het veld. In Oud-Castilië zjjn het de provinciën Salamanca en Valladolid, die vreeselijk ge leden hebben. Te Simancas, te Geria, te man doodenik haat hem toch al haar maneen eerljjk man, 't kan waar zijn, maar ik haat hem en bij den hemel, bij zal 't portret van mijn maitresse maken of ik dood hem!* Mijnheer De Pierrepont,* riep de jonge vrouw, hem bij den arm grijpend, bij al wat me ter wereld lief en dierbaar is, zweer ik u hoort ge dat Beatrice onschuldig is aau 't geen ge haar verwijt! »Dat heeft ze u gezegd!* zei Pierrepont smartelijk lachend. »0, mijn God!* hernam Mevr. d'Aymaret buiten zich zelve. »Ja zeker, ze heeft het mg gezegd, ze heeft me alles gezegd ze zei me, dat ze van haar kindsheid af nie mand bemind heeft dan u, dat de gedachte uw vrouw te worden voor haar de hemel was, dat ze u aanbad en dat uw tante haar gedrongen heeft uw hand te weigeren, anders zou ze u onterven toen heeft ze zich opgeofferd, en ze is een martelares gewor den Ziedaar de waarheiden gij zoudt de slechtste der mannen zijn, als ge ooit misbruik maaktet van mijn schuldige on bescheidenheid Maar ik moest het on geluk, de misdaad, toch voorkomen.* Met een verwonderden, besluiteloozen, aarzelenden blik zag hij haar aan. Maar de meedeeling der jonge vrouw had een ken merk van waarheid, dat hem trof. Spoedig begreep hij haar en haar zachtkens bij de hand vattend zei hij geheel verslagen »Is 't mogelijkJa, ik weet, dat gij nooit liegtO, wees gezegend voor de weldaad, die gij me bewjjst! O, hoe dank ik uGij geeft me, helaas, niet het geluk, maar den moed en de eer weer!* »Dat onthoud ik zei ze en drukte hem stevig de hand. Ze vertelde hem toen in meer bijzonder heden, hoe Beatrice door Mevrouw De Mon- tauron gedwongen was, want ze had nu geen reden meer om hem iets te verbergen. Een luid applaus in de zaal brak hun spreken af, en zei dat een bedrjjf was ge ëindigd. »Mijn waarde heer,* zei mevr. d'Aymaret opstaand, »wij hebben beiden rust noodig, en ook tgd om na te denken en ook, men zou in de loge daar ginds ongerust worden.* Pierrepont maakte met de hand een teeken van de volmaakste onverschilligheid. »Kom morgen te twee uur bij me,« her nam ze; »we hebben een zeer ernstige zaak te bespreken, deze nl.welke houding we moeten aannemen voor Beatrice.* »Tot morgen, mevrouw! en nog eens, mgn hartedank!* Toen zij weer in haar loge ging, vertrok hij door een zijgang. k NIEUWSBLAD t Aaar den lOn druk van Octave Feuillet. door B. (32 j «■■I I IIW IHülllHHmilHNlIIII mm«MIII I I II III I I III II 1111 Ml IIWII III ll I II III Wordt vervolg dj

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1893 | | pagina 1