Hel Land van Heusden en Alteua, de Langstraat en de Bommelerwaard.
WEEDE BLAD.
Appetil-Haring
A. P. C. Roothaert%
fijne Meubelen,
M 1241. ZATERDAG 30 SEPTEMBER.
1893,
A vail der Mooren Zonen,
Biljai'tballou
UitgeverL. J. YEERMAH, Heusden.
rSi
Tweede Kamer.
hoek Wijksche Straat, Heusden.
ZALM en KREEFTEN in Blik.
Sardines a l'huile.
VOOR
Dit blad verschqnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
jsnee per post zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
amers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 et. Ilk« regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagsser-
gen ingewacht.
VERVOLG BUITENLAND.
ie vrouwen van de in Frankrijk komende
sische zeelieden zullen, evenals deze,
t gedachtenis aan bun bezoek ontvangen.
denkbeeld is uitgegaan van mevr.
m, directrice van de Nouvelle Revue.
vraag was, waarin het voorwerp zal
aan. Mevr. Adam had aan de Parjjsche
eliers verzocht een model voor een kunst-
k in te zenden, en meer dan 50 mo-
en zijn haar geworden, waaruit door
jury van sdhilders eene keus is ge-
a. De keus heeft zich bepaald tot een
band, samengesteld uit elkaar afwisselen-
ringen van mat en glinsterend goud.
raan eene gedachtenismedaille, aan wier
zjjde een oljjftak zich slingert om
wapenschilden: dat van Frankrjjk
Lusland, waarop de woorden in Russische
rs Kroonstad* 1891 en in Ro-
ïsche letters: Toulon* 1893. Aan
seerzijde der medaille vergeet-mijniet
es, samenverbonden door een fijn lintje
het opschrift: Gedachtenis van de
asche vrouwen
e aalmoezeniers van het Russische
deel zullen een kruis ontvangen in
vorm van het Grieksche kruis,
e uitgaven voor dit alles worden ge-
door vrijwillige inschrjj vingen van
ische vrouwen.
p verzoek der Fransehe Regiering heeft
Engelsche Regeering CosvNius Herz
euw door drie geneesheeren dóén onder
en. Het advies der doctoren was, dat
niet vervoerd kan worden. Na het
srzoek deed Rosebery aan de Fransehe
sering weten, dat tot een nieuw onder-
niet meer kan worden overgegaan
sns de groote zwakte en de onge
lde hartbewegingen van den zieke. Hij
nt dus niet op reis te zijn.
en heeft te Berlijn thans ook een elec-
h rijtuig beproefdhet loopt op drie
sn, de electriciteit wordt geleverd door
mulatoren. Het schijnt, dat de snelheid,
en met een electrisch rijtuig kan be-
n, grooter is dan die met de gewone
ïgen, ten minste voor de groote af-
den.
i de Ardennen zjjn reeds groote troepen
'en gezien. Het volk zegt, dat dit een
teeken van een buitengewoon strengen
;er is.
e anarchisten te Londen gaan zich nu
met de beweging der mijnwerkers be
ien. Zij hebben een manifest uitgevaar-
11, waarin zjj de laatsten tot geweld aan-
en.
Je kolen vooraad te Londen slinkt schrik-
md. De prijzen rjjzen dan ook nog
dskolen, die vroeger 8 shilling per
kostten, gelden nu 21 shilling. En de
i der eerste qualiteit kolen is reeds ge
en tot 40 shilling!
Nottinghamshire en in Derbyshire
en de mijnwerkers besloten de be
ing vol te houders
e Miskalcz-Honri ^weerde een 15
l boerenmeisje beken van de Heilige
gd te hebben gehad. Het volk bracht
r fraaie geschenken en hield haar in
re eere en toen de priester tusschen-
wilde komen, werd bij door het volk
I eigd. Voor eenige dagen zou het meisje
gestorven met de mededeeling aan
Ir moeder dat de Heilige Maagd haar
verzekerd, dat zij na drie dagen zou
den opgewekt. Het meisje lag in een
(kist; het volk was er om heen vér-
,eld toen de autoriteiten met een dokter
ween, die instrumenten in de hand hield.
4e nadering van den geneesheer sprong
de heilige in den doodkist op en riep:
»Snij me niet, dokter, ik kan ook dadelijk
worden opgewekt.* Zij is thans opgenomen
in het hospitaal van een gevangenis.
De berichten uit Argentinië zijn weinig
minder oorlogszuchtig dan uit Brazilië.
Een groot gedeelte van het land is in op
stand de radicalen tellen vele vrienden in
de republiek, en sinds de radicale elementen
uit het ministerie zijn verwijderd en het
Mitristen-kabinet de regeering in behoudende
richting stuurt, steken zij overal het hoofd
op en grijpen naar de wapenen. Met af
wisselend geluk wordt de krijg gevoerd.
De laatste berichten luiden voor de op
standelingen niet gunstig. In Santiago del
Etero zijn zij geslagen en Pellegrini is op
weg om met zijne troepen de onlusten op
nog andere punten te bedwingen. Boven
dien zijn nu een aantal leiders der radicalen
gevangen genomen, en moet een hunner
hoofden, dr. Alem, vermoord zijn. Maar
aan den anderen kant is er eene stijgende
verbittering tegen den president der repu
bliek, dr. Saenz Penna. Van verschillende
kanten komt tijding van nieuwen opstand
en van elders verwacht men hetzelfde.
De negers gaan vooruit in de Ver-
eenigde Staten. Onlangs is er een ge
storven, die l millioen dollars naliet; hij
was vroeger slaaf geweest en was kleer
maker geworden. De rijkste neger van
Louisiana heeft te Parijs gestudeerd, bezit
500.000 dollars en een zeldzaam fraaie
bibliotheek. In Arkansas zjjn een half
dozjjn negers, die, als slaven geboren, thans
50.000 a 250.000 ds. bezitten.
VERVOLG BINNENLAND.
(Zitting van Dinsdag 26 September.)
Adres van Antwoord.
Aan de orde is de beraadslaging over
het ontwerp-adres van antwoord op de
Troonrede.
De heer De Mejjier richt tot de Regee
ring, en in het bijzonder tot den Min. van
Fin., de vraag waarom onder de ontwerpen,
in de Troonrede aangekondigd, niet de her
ziening van het Personeel is genoemd. Die
herziening is dringend noodig, urgent, en
van uitstel mag geen sprake zijn. Herhaal-
deljjk is door den Min. van Fin. erkend,
dat vermindering van den druk, door het
Personeel uitgeoefend, een zijner eerste
daden zou zijn.
Spr. wenscht, dat nog deze Kamer de
herziening van het Personeel met de Regee
ring zal kunnen behandelen.
Spr. hoopt dit èn voor de belastingschul
digen èn voor den Minister, die immers
zeide, dat de dag, waarop de hier bedoelde
herziening tot stand zal komen, »tot de
gelukkigste zijns levens zal behooren.«
De heer Van Kerkwjjck herinnert aan
de afschaffing der tollen, ook beloofd als
aequivalent over de nieuw geheven belas
tingen. Waar een aequivalent is gegeven,
dient men de beloften te houden en tot af
schaffing over te gaan. Spr. zou gaarne in
deze opheldering ontvangen.
De heer A. van Dedem acht sommige
zinsneden der Troonrede te optimistisch.
Zoo die aangaande den oogst en den vee
stapel. Is die toestand op het oogenblik
tamelijk bevredigend, er is aanleiding
om den winter niet zonder zorg tegemoet
te gaan. Van handel, nijverheid en scheep
vaart wordt gezegd, dat daarin geen merk
bare verandering is gekomen.* Is dit zoo,
dan kan men dien toestand niet anders dan
slecht heeten. En vanwaar dan de uitlating,
dat de algemeene toestand des lands be
vredigend* is?
Z. i. was er dus lang niet zooveel stof
tot blijdschap en tevredenheid. Spr. zal geen
nieuwe redactie voorstellen, maar bepaalt
zich tot een woord van protest.
De heer Pyttersen dringt met den heer
De Meijier aan op herziening van het Per
soneel. Dochmm bedenke, dat in elk ge
val het gevaar voor uitstel der behandeling
van de Kieswet moet worden ontweken.
Daarom zou het ongewenscht zijn, om de
urgentie van het Personeel al te zeer op
den voorgrond te plaatsen.
Verschuiving van d# Kiesrecht-behande
ling zou spr. een gioot gevaar achten,
waardoor tweedracht ei ontevredenheid zou
worden gewekt. Daartm neme men liefst
de soberheid, door de Regeering betracht,
tot voorbeeld.
De heer Bahlmann gdooft, dat de niet-
toezegging der herzieninj van het personeel
groote teleurstelling, zo«wel in als buiten
de Kamer, heeft gewekt.
De indiening van dst ontwerp is ook
hierom zoo urgent, wjjl zij in nauw ver
band staat met de behanieling der amen
dementen op de Kieswet de bepaling der
huurwaarde). Aarzelt de Minister, omdat
hij, daar de kapitaal-belasting niet zal op
brengen wat men raamde, niet weet waar
het aequivalent te vinden t
Desnoods behoude men de tollen, als het
maar komt tot de zoo dringend noodige
verlaging van het Personeel.
De heer De Beaufort (Amsterdam)
voorzitter der Commissie van Redactie
heeft in de financieele paragriaf der Troon
rede eene zekere »rust van voldaanheid
gevonden. Waarin vindt de tankondiging,
dat belasting-verhooging nie: noodig zal
zjjn eigenljjk haar grond!
Is de Minister niet geneigd met zjjn her-
vormings-arbeid voort te gaan 5 Deze indruk
zou zeker door de nadere verklaringen der
Reg. worden weggenomen.
Om al deze redenen achtte de Commissie
't het best, een blooten weerklank op de
Troonrede te geven.
Wat de opmerkingen van den heer Van
Dedem aangaat, beter achtte men het
daarover geen debat uit te lokken, waar
zeker groote verscheidenheid van meening
zou hebben geheerscht.
De Minister van Financiën wjjst erop,
dat, waar de Troonrede zegt, dat geen be
lastingen moeten worden verhoogd, daarmee
zou gezegd zjjn, dat herziening niet noodig is.
Aan rust denkt de Minister niet; er is
op het gebied van belasting-hervorming nog
zeer veel te doen en de Min. aarzelt niet
op den ingeslagen weg voort te gaan.
Waarom is niet van het Personeel ge
waagd Zoodra de Bedrijfsbelasting was
aangenomen, is de Min. aan het werk ge
gaan om te onderzoeken, in welke richting
verlichting in deze sal kunnen worden
gevonden.
De Min. meent de uoeieljjkheid te hebben
opgelost, maar is er aog niet geheel zeker
van. Daarom gewaagde de Min. er in de
Troonrede niet ran.
Men zegthet aequiralent is in de tollen.
Maar die zaak is zeer moeieljjk. En boven
dien men heeft den zoutacejjns meer ver
laagd dan de Min. oorspronkelijk heeft
voorgesteld.
De Min. ontkent, cat hij meer heeft be
loofd dan hjj heeft gedaan. De Min. heeft
zijne uiterste kracht ingespannen.
De algemeene strekking van het adres
werd, ondanks de beswaren van den heer
A. van Dedem, die zï nader ontwikkelde,
zonder stemming goec^ekeurd.
Het geheele adres is aangenomen met
65 tegen 1 stem (die van den heer A. van
Dedem.)
Volgens het verslag van het college voor
de zeevisscherijen over 1892, was dat jaar
voor de haringvisseh3rjj een, dat de be
langhebbenden zeer ang heugen zal. De
vangst bt droeg, bjj matige berekening, naeer
dan 500 millioen stukshet weder was zeer
gunstig en er gingen bijna geen netten of
tuigen verloren. Toch was het eindresultaat
verre van voordeelig. Vooreerst was de vangst
reeds bjj den aanvang der visscherjj bjj-
zonder ruim en oorzaak, dat de prjjzen
laag waren. De groote hitte in den zomer,
waartegen het vroege product weinig be
stand is, had vervolgens nog een prijsdaling
tot f 5.75 per gepakte ton volle haring
(kleine soort) ten gevolge. Voortgaande
overvloedige vangst, gepaard met zulke
prijzen, kon niet anders dan nadeelig werken.
De cholera werkte vervolgens nadeelig op
de consumptie en eenige reeders staakten,
wegens verschil over 't loon, in Sept. en
Oct. de visscherjj.
De haring was over het algemeen van
goede hoedanigheid, doch voor het groote
meerendeel klein van stuk; vandaar een
verschil in marktprjjzen voor kloeke en voor
haring van kleine soort zóó groot, als mis
schien nog nooit is voorgekomen.
Het is moeiljjk den juisten middelprijs
voor de haring te schatten. Het college
meent zich echter niet al te zeer te ver
gissen, wanneer het dien stelt op f 8,60
tegen f 16,25 in 1891.
Gelukkig heeft dit ongunstige jaar de
energie onzer ondernemers niet geschaad,
veel min gedoofd. Zoo zullen bjj de Vlaar-
dingsche loggervloot in het loopende jaar
weder drie nieuwe schepen in de vaart
worden gebracht, waarvan één nog eerst
een beugreis zou ondernemen. Bovendien
staan nog een drietal schepen in aanbouw.
Te Scheveningen wordt het aantal bommen
weder met zes vermeerderd.
Niettegenstaande de vrij goede uitkomsten
van menigen tak van het visschersbedrjjf
in de Zuiderzee was toch, bjj gemis van
ansjovis, de verdienste uiterst gering.
Hoezeer een ruime ansjovisvangst een
grooten steun aan het bestaan van den
visscher geeft, deze visscherjj alleen zal op
den duur niet bjj machte zjjn de uitoefe
ning van het visschersbedrjjf voor allen,
die het thans nog uitoefenen, mogelijk,
laat staan loonend te maken. De groote
uitbreiding der vloot en der visschersbe-
volking in de laatste jaren is oorzaak, dat
de opbrengst door een al te groot aantal
belanghebbenden moet gedeeld worden.
De toestand is thans van dien aard, dat,
met uitzondering misschien van Vollendam,
Urk en Bunschoten en enkele gegoeden
in andere plaatsen, de visschers bevolking
aan de Zuiderzeekusten behoeftig te noemen
is en zjj op den duur niet in het noodige
zal kunnen zoorzien. Reeds in den afge-
loopen winter moest hier en daar aan de
visschers kerkeljjke ondersteuning worden
uitgereikt.
Een lichtpunt is de gesteldheid der zalm-
visscherjj. De verwachting, dat de vermeer
dering van den zalmaanvoer te Kralingcn
jzou aanhouden, is gegrond gebleken. Het
aantal op die markt verkochte zalmen,
dat in 1891 met 11,536 was toegenomen,
is in 1892 opnieuw met 19,390 stuks ver
meerderd. In verband met den grooteren
aanvoer zjjn de prjjzen ietwat gedaald.
Te Heerenveen is gevankelijk binnenge-
gebracht een 21-jarige vrouw, moeder van
drie kinderen. Zjj wordt verdacht van brand
gesticht te hebben. Het jongste kind, elf
maanden oud, had ze bjj zich. Bjj een
botsing tu8schen twee schuiten viel te Vlaar-
dingen een 18-jarige schippersknecht over
boord. Hjj verdronk. - Onder Zoeterwoude
is een tweejarige jongen in het water ge
vallen en verdronken. - Ook de tweede per
soon, die Donderdag te Oosterbeek met een
kar met paard door de stoomtram werd
aangereden, is aan de gevolgen bezweken.
De man was 70 jaar oud. - De tram van
Deutichem naar Terborg is Zondag buiten
deze plaats ontspoord. De machine en goe
derenwagen sloegen voorover, met het ge
volg, dat de machinist in de machine beklemd
geraakte. Eerst na een half uur kon men
hem uit zjjn benauwden toestand bevrijden;
hjj bekwam vrij erge brandwonden.
rveorlandsch Iriclië.
Omtrent de jongste gebeurtenissen in
Groot-Atjeh schrijft de »Java-Bode:«
>De berichten uit Atjeh zjjn zoo mooi,
dat men onwillekeurig bang is voor een
adder onder het gras. Zonder slag of stoot
hebben op vriendelijk verzoek van Toekoe
Oemar de moslemins van Man Amin het
onneembare Kaloet verlaten, de sterkste ves
ting, ooit in die streken gezien, door een
Atjeschen Van Uoehoorn omringd met een
aarden wal, natuurljjke paggers van onge
kende breedte, grachten, wolfskuilen en
andere verdedigingsmiddelen, waarvan een
reeks van zeven poorten den toegang af
sloot.
Het is niet denkbaar, dat vrees den vjjand
deze sterkte heeft doen verlaten, waar hjj
die tegen ons zoo dapper had verdedigd en
de onzen er voor had zien afdeinzen, en
daarom wordt het waarschjjnljjk geacht,
dat Toekoe Oemar met de partjj der mos
lemins eene schikking heeft getroffen, waar
van de bjj zonderheden ons niet bekend zjjn.
Wel is bekend, dat de geesteljjke party
heeft doen aanzeggen, dat de strjjd van
Atjehers onderling aan de gevallenen den
hemel niet verzekert, geljjk dit de oorlog
tegen ons doet, waaruit men moet op
maken, dat zjj naar verzoening streeft, en
ook weet men, dat Toekoe Oemar aanzien-
ljjke voorraden peper bezit, die hjj gaarne
wil uitvoeren en te gelde maken.
Maar met dat al zjjn thans uit de land
streek tusschen Ketapan-doea en het ge
bergte de benden verdreven, die daar den
strjjd tegen ons onderhielden, en hebben
wij er Kesoemba, Boekit Daroe, Boekit
Tring, Tjot Goëe en Kaloet bezet, terwjjl,
naar de berichten luiden, Anagaloeëng
spoedig zal volgen. Wat zullen wy er mee
doen? Het zal wel niet in de bedoeling
liggen onze geconcentreerde linie uic te
breiden en voorloopig zal dus wel enael de
gelegenheid worden aangegrepen om de
strook van 1000 meter buiten de linie
schoon te kappen. Kaloet wordt met den
grond geljjk gemaakt. En wat er met Toekoe
Oemar zal gebeuren, is wellicht aan ons
bestuur zelf nog niet helder. Generaal Doy-
kerhoff heeft den naam van een gelukkig
man te zjjn; de omstandigheden zullen dus
misschien wel verder aanvullen wat met
goed beleid schjjnt begonnen.*
ADVERT ENTIEN.
PAS ONTVANGEN
bij
Biljart- en Meubelmaker,
PIUSSTRAAT 178, TILBURG,
beveelt zich beleefd aan voor de levering
van
(xoedloopende
worden aan concurreerende prijzen, onder
de uitgebreidste garantie en conditiën ge
leverd.
BESTE ADRES VOOR
A L Les ten ter* e.
NIEUWSBLAD
