Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
EERSTE BLAD.
Drie uit één bron.
FEUILLETON, j
Kunstenaar s-Eer-
Uitgever: U. J. YEERMAM, Heusden.
M 1245.
ZATERDAG 14 OCTOBER.
J 893.
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagmer-
gen ingewacht.
*In een der voornaamste hotels alhier
werd kamer No. 13 herdoopt in No. 12b,
ter tegemoetkoming aan een bezwaar van
het reizend publiek, 't welk van geen kamer
gediend belieft, die met 13 genummerd is.«
Aldus werd een poos geleden bericht
uit het hart van Italië, als om te bewijzen
lat nog op het eind der 19de eeuw het
bijgeloof in vollen bloei verkeert. Bedenkt
men p.l. dat hier geen sprake is van een
afgelegen logement in een onherbergzame
landstreek, waar men bp veel ongewoons
nog wat bijgeloof op den koop toeneemt,
maar van een hotel in een der grootste
steden, waar de voorname wereld afstapt
en intrek neemt, dan is het een klaar
bewijs dat de aloude vrees voor nummer
13 nog geenszins geweken is.
Dat die vrees zeer oud is, kunnen we
met een paar voorbeelden gemakkelijk aan-
toonen.
Er waren eens een koning en een
koningin aldus beginteen bekend
sprookje die treurden omdat hun geen
und geschonken was. Eindelpk werd hun
een meisje geboren, zóó schoon, dat de
koning besloot een groot feest te geven.
Hij noodigde niet alleen zjjn bloeverwanten,
;rienden en kennissen uit, maar ook alle
f wijze vrouwen die in zpn gebied woonden.
let getal der laatsten was 13, doch daar
>e koning slechts twaalf gouden borden
ezat, moest een harer thuis blpven. Na
loop van ;het feest schonken de wpze
rouwen het kind kostbare gaven, de een
*eugd, de andere schoonheid, de derde rpk-
lom enz. .Nadat de laatste hare gave ge-
W urofiteerd had trad onverwacht de onge-
>oode dertiende binnen en riep met luide
tem: »De koningsdochter zal zich op haar
jde jaar aan een spinrokken wondén en
ood neervallen!* De dertiende brengt
f ugeluk
Nog veel vroeger leefde er in Thessalie
en koning PgLeus geheeten, die met Thetis
i 't huwelpk trad. Op de bruiloft waren
e twaalf godinnen genoodigd, die op den
erg Pelion woonden, waar het huwelijks-
iest ge.vierd werd. Eris echter, de godin
er tweedracht, werd uitgesloten. De ge-
oodigde dames schonken het echtpaar
door B.
(38
Van Pierrepont's vertrek noch van zpn
ïuwelijk kon meer sprake zijn. Dat kwam
selfs niet meer in hun gedachte op. Maar
ie vroegen zich af, hoe ze die verandering
j/n plannen zouden bekend maken aan hen,
ie daarbij betrokken waren. Miss Nicholson
cas met zoo weinig nauwkeurigheid onder-
ieht van Pierrepont's reis, dat men zich
ver haar niet ongerust behoefde te maken,
daar mevrouw d'Aymaret? Hoe zou men
ij haar een verbreking van het woord recht-
aardigen, zonder natuurlpke en gegronde
chterdocht op te wekken? Pierrepont moest
/•,ieh er aan onderwerpen te melden, dat hij
tienvoudig door dringende en onverwachte
bezigheden, zijn vertrek moest uitstellen,
ïijgeloofde er niets van, want zij ant
woordde niet. Zij schreef ook niet meer aan
léatrice, die, geheel opgaande in haar
lieu'wen hartstocht, het beleedigende van
beat zwijgen niet eens gevoelde. WatFabrice
Stdreft,-hij vond het dadelijk natuurlijk, dat
j)t urepcnt een reis, waarvoor hij nooit veel
vngstelling had getoond, uitstelde.
■>en begon voor Pierrepont en Beatrice
leven vol genot en bitterheid, opge
|*i nheid en berouw, geheime liefde en
|ree
Ue
1
heerlpke geschenken, doch daar verscheen
plotseling de niet-genoodigde Eris en wierp
een gouden appel onder de gasten, met den
uitroepvoor de schoonste. Drie der godinnen
maakten op dien titel aanspraak, zoodat ze
een scheidsrechter benoemden, die zich van
zpn moeilijke taak kweet, maar een oorlog
verwekte, die het land zeer teisterde. De
dertiende bracht ongeluk.
Zullen we nog aan het derde feest her
inneren, waarbij de dertiende ongeluk bracht
Het is de laatste maaltijd, die Jezus met
zijn jongeren hield. De dertiende was de
verrader, maar ook de Verlosser zelf was
de dertiende. Zoo kwam het dat het volks
geloof het verwekken van ongeluk los liet
en zeidede dertiende moet sterven.
Het lpden en stervén van Christus heeft alle
eeuwen door de gemoederen aangegrepen
en is op alle mogelijke wjjzen veraanschou
welijkt. In de middeleeuwen was elke stad,
elke kathedraal een Ober-Ammergau. De
geloovigen van dien tijd stelden zich niet
tevreden met bloot zien, ze wilden zelf in
de handeling meewerken, op Palmzondag
optocht houden, naar Gethsemané trekken
en op Golgotha het kruis oprichten. De
evangelische geschiedenis was tot in de
minste bijzonderheden bekend en liet haar
sporen achter in de zeden en gebruiken
des volks en zoo kan het geen verwondering
baren dat het getal dertien een afschuw
wekkend getal is geworden.
Hetzelfde is het geval geweest met de
vrees voor den laatsten dag der week, thans
den voorlaatsten en, men meent dat, ook
de angst voor een omvallend zoutvat, in
dezelfde bron haar oorsprong vindt.
Op de bekende schilderij door Leonardo
de Vinci in de eetzaal van het klooster
te Mailand geschilderd, stoot Judas Isca-
rioth met den linkerarm het zoutvat om.
Ai steunt dit op geen geschiedkundige
gronden, onmogelijk is het niet. Het zout
ontbrak nooit op den discb der Hebreërs,
ja, het gold onder hen voor een zinnebeeld
der vriendschap en der trouw. Alle volken
hebben in hunne kindsheid het zout hoog
geschat en aan het zoutvat de eereplaats
op tafel gegeven. Het zout vergeten of
op tafel staan laten beteekende ongeluk,
het omwerpen vertoornde de huisgenooten.
-Men mag vertrouwen dat de evange
listen, wanneer Judas bp 't avondmaal het
zoutvat had omgeworpen, dit feit niet on
vermeld hadden gelaten. Daar ze er van
zwpgen, moet de Vinei het opzettelijk
hebben bijgevoegd om uitdrukking te geven
geheime schrik, zooals het leven van allen
is, die een schuldige liefde leven. Eindelpk
konden ze tot elkander spreken zonder terug
houding, elkaar alles toevertrouwen wat ze
vroeger hadden gevoeld en geleden voor
elkander, en de laatste sporen van het ver
schrikkelijk misverstand, dat hen gescheiden
had, uitwisscben. Maar ze ontmoetten el
kander zelden, minder nog dan vroegernu
ze niet meer onschuldig waren, werden ze
nauwlettender. Ze waren nog niet nauw
lettend genoeg. Fabrice was van te edel-
moedigen en vertrouwelijken aard, hij was
te zeer gewend aan de bijzondere vertrou
welijkheid tusschen Pierrepont en Beatrice,
en misschien ook was hij te zeer verdiept
in zijn werk, om zelf het verraad op te
merken, waarvan hp het slachtoffer was.
Maar een wantrouwender en ongelukkig ook
helderder oog waakte voor hem.
De antipathie van zpn schoonbroeder,
Gustaaf Calvat, tegen Beatrice was lang
zamerhand door hun dagelijksche botsingen
en de weinig verborgen verachting van de
jonge vrouw, in haat overgegaan. Even
min hield bij van den markies De Pierre
pont, die hem altijd met koele hoogheid
behandelde. Hoewel Fabrice uit goedheid
van ziel voortging hem bp zich te ontvan
gen en hem geldelijk te helpen, moest
Calvat wel bemerken, dat hij een lastpost
was, dat bp minder dikwijls ten eten werd
genoodigd, en dat Beatrice, die zich veel
bemoeide met de opvoeding van de kleine
Marcelle, deze niet gaarne met hem alleen
liet. Er w-as geen wraak, waartoe hij niet
bmeid zgf'u zijn tegen haar, die hem alweer
I
beschaafde vróuwen die geen winkel zullen
binnén gaan, welke No. 13 voert, al is
't in góuden cpfers.
Voor geen geld zal men op een feest 13
personen noodigen. Treft het dat plotseling
iemand laat afzeggen of een onverwachte
gast aankomt en zit men dan toch met
dertien, dan moet maar spoedig een neef
of nicht opgeschommeld, of een onschuldig
kind aan tafel gezet worden. Ja, men ver
telt, dat in groote steden lieden gevonden
werden, die in den nood telefonisch worden
opgeroepen de 14de te zpn, wanneer het
ongeluk wil dat er 13 uitnoodigingen
worden aangenomen. Ze verschijnen dan
in rok en witte das, gaan door voor goede
kennissen van den gastheer en verdienen
een paar achterwielen benevens een goed
maal eten. Voor dezulken zijn de clubs der
Dertienen, gelijk er in Londen en New-York
bestaan een ware ramp. Deze clubs eten
nooit dan in groepen van 13, op den 13den
van elke maand. De muzikanten, die den
disch opvroolijken, zpn 13 in getal en spelen
13 stukken, waarvoor ze 13 shillings per
hoofd ontvangen. Met derdaad willen deze
vrijzinnigen bewijzen dat ze voor geen vrees
vatbaar zijn. Het laat zich denken dat ze
ook de andere veroordeelden den Vrijdag
en het zout en allerhande sproken te lijve
gaan.
Vruchteloos bemoeien! Het bijgeloof zal
i niettemin leven blpven, een der dertienen
wel eensdaags er aan gelooven moeten en
dan wordt de schuld eerst recht op het ge
tal geschoven.
Buitenland.
aan het toen al verspreide bijgeloof.
Dat Vrijdag een ongeluksdag is ligt
voor de hand. Toch mag men aannemen
dat dit volksgeloof niet zonder strpd in
gang gevonden heeft onder de Germaan-
sche en Romaansche volken. De zesde dag
was bp hen gewijd öf aan de godin der
liefde Venus, öf aan de jonge, schoone
Treia. Nog heden wordt hp daarom in
Schotland en Westfalen tot trouwdag ge
kozen. Maar overal elders staat Vrij dag in
een slecht blaadje. Niet alleen behoort een
feest op dien dag tot de zeldzaamheden,
men kan op Vrijdag niets van belang
ondernemen, niet op reis gaan en geen
nieuw werk aanvangen, niet eens een
schoon hemd aantrekken, zeggen de boeren
in Oostenrijk. Zij meenen wanneer er toe
vallig dan een onweer opkomt, dat het
niet zal aftrekken. H
In Amerika wordt integendeel de Vrij
dag in eere gehouden. Columbus, moet men
weten, heeft zich op een Vrijdag inge
scheept en landde op Vrijdag. Op dien
dag is hij ook weer naar 'Spanje terugge
zeild. V?)ndaar dat de Vrijdag voor d©
Amerikanen een goede dag, een lucky
Day'' is. De Engelsche ifaatrozen en die van
't vaste land kennen alleen den unlucky
Friday." Zij storen zich niet aan Columbus.
Hun is de vliegende Hollander, die op
goeden Vrij ag in zee stak en nu tot straf
rusteloos omzwerft, en bij Kaap de Goede
Hoop met de stormen kampt, een waar
schuwend voorbeeld.
Den ban waarin Vrpdag staat, minach
ten; het zoutvat omstooten en met dertien
aan tafel zitten, dat loopt volgens bpge-
loovige zielen op 't zelfde uit: in alle drie
gevallen volgt ongeluk.
Het voornaamste bewijs, dat het getal
dertien door het paschamaal in discrediet
geraakt is, is dit, dat, steeds de oneven
getallen voor beter gegolden hebben dan
de even. De 3, 5, 7, 9 stonden hooger
in aanzien dan de andere, de 7 was bij
de ouden een heilig getal. Het schijnt dat
de volken een zekeren afschuw hadden
voor de even getallen en dit is nog niet
geheel over. Waarom leest men anders van
101 kanonschoten en van een oneven aan
tal stokslagen bp de strafgerechten in
Oostersche landen? Het getal 13 zou dus
eer een goed dan een kwaad getal zijn
moeten dat het 't slechtste, 't gevaarlpkste
is, dankt het aan de genoemde oorzaak.
De gevallen waarin dit aan 't licht
treedt, zpn niet zelden komisch. Er zpn
nit het huis verdrong, dat hp als 't zijne 't sppt me, dat ik je de oogen moest openen,
beschouwde. en je meening omtrent je prinses in de war
Fabrice had om tijd te sparen hem twee moet sturen Maar je wilt hetwel
of drie keer verzocht om hulp in eenige nuweet je, wat Marcelle me aanstonds
werktuigelijke onderdeelen van het groote vroeg over haar uitmuntende moeder en
werk, dat hij ondernomen had; en Calvat ijverige onderwijzeres»Oom,« zei ze, kussen
maakte van deze gelegenheid gebruik om de dames en de heeren, die geen bloedver-
vaker in 't atelier van zijn schoonbroeder wanten zijn, elkaar? Somtijds antwoordde
te komen onder voorwendsel, dat hp hem ik bp gelegenheid, bij feesten waarom
zijn diensten kwam aanbieden; waren dezevraag je me dat, kleine? Omdat ik gis-
niet noodig, dan ging hij in den tuin teren na 't diner, toen ik papa in 't atelier
rooken, of hij dwaalde door het huis om was goedendag gaan zeggen, bp het terug-
Marcelle te zoeken. [komen zag, dat M. De Pierrepont mama
Eens dat hij met bet kind in 't park kuste
had gewandeld, trad hij plotseling het Hij had deze woorden nog niet uitgespro-
atelier binnen, en toen hij zich had ver- ken, of Fabrice had hem reeds in de borst
zekerd, dat Fabrice alleen was zei hijen schudde hem hevig heen en weer.
»Mijn waarde, ik wou je wel eens spreken.»Ellendelingc riep hij, je bent dronken
Spreek,zei de schilder rustig met werken WegVoort van hier
doorgaande. En hij joeg hem naar de groote opening,
»'t Sppt me, dat ik je lastig moet vallen, die tot deur diende in 't atelier.
maar ik zou gaarne zien, dat je Marcelle »Arme dupe!« grinnikte Calvat.
naar haar klooster te Auteuil terug zond. j »Heb ik je niet verzocht wey te gaan!«
Ze is de dochter van mijn zuster, en ik.zei Fabrice naar hem toeloopend.
Eene belangwekkende proefneming is op
den spoorweg van Brussel naar Luik ge
daan. Te 8y2 uur is een trein vertrokken,
waarvan de locomotief eene telephoon- en
telegraaf gemeenschap met den achtersten
waggon bezat. Van daaruit kon men zich
dus, hetzij mondeling, hetzij telegraphisch
in gemeenschap stellen met den machinist.
De werking van den Westinghouse-rem
wordt ook door een bijzonder toestel aan-
geteekend, zoodat men kan zien of de
machinist bijtijds den trein vertraagt en
stilhoudt.
Bij het bestuur van den Belgischen Congo-
staat is een telegram ontvangen uit Kasson-
go, in de residentie Sefu, meldende dat
luitenant Dhanis een nieuwe overwinning
op de Arabieren heeft behaald. Kassango
moet door de Belgische expeditie veroverd
en de zoon van Tippo Tip gevangen ge
nomen zpn. De omstandigheden waren den
Europeanen in die streek zeer gunstig.
Met deze overwinning is een einde ge
maakt aan de wreede heerschappp der Ara
bieren in die streek van het Zwarte
Werelddeel. En tevens zal nu de vereeniging
der troepen van den Belgischen Congostaat
met de posten aan het Tanganika-meer tot
stand gebracht kannen worden, evenals de
verbinding van dit meer, gelegen aan de
uiterste grenzen van het gebied van den
Vrij staat, met de Westkust.
Een individu te Saint-Etienne gaf dezer
dagen aan een besteller op een der open
bare pleinen aldaar voor eenige oogen-
blikken een mand te bewaren. Toen de
man weg was, kreeg echter de besteller
achterdocht en bracht de mand naar het
politiebureau, waar bleek dat zp 150 dy-
namietpatronen bevatte. Er werden nu
politie-dienaren uitgezonden om den man
op te sporen, wat gelukte. Voor den com
missaris gebracht, verklaarde hij Bailly te
heeten en de patronen gekocht te hebben
van zekeren Arsac, een mijnwerker. Eene
huiszoeking, bp dezen gedaan, leidde tot
de ontdekking van gelijksoortige dynamiet-
patronen. Arsac heeft bekend ze gestolen
te hebben van de mpnmaatschappp te
Villeboeuf, toen hij er werkte.
Bailly en Arsac zijn in verzekerde be
waring gebracht.
De directeur van het ^Journal de Com
merceheeft den Franschen Minister van
Binnenl. Zaken voorgesteld een inschrijving
te openen voor een geschenk, den Czaar
aan te bieden bij gelegenheid van het be
zoek van het Russische eskader. Ieder ge
meente zou daartoe 10 frs. bijdragen; voor
100.000 frs. is reeds door particulieren
geteekend. Het geschenk, een kopie van
den Eiffeltoren in diamant, zou 500.000
frs. kosten. Daar Frankrijk ongeveer
36.000 gemeenten telt, zou er nog boven
dien 40.000 frs. bijeengebracht moeten
worden.
heb plichten jegens baar.«
Fabrice kwam langzaam van het trapje
af, waarop bij stond, en zag Calvat vast aan.
Wat wil dat zeggen
»Dat wil zeggen, dat Marcelle hier op
een slechte school is, en dat ze er niet moet
blpven.
sMijn beste Gustaaf,zei Fabrice, Mar
celle is hier in de handen van een reeht-
schapen vrouw, van een uitmuntende moeder
en van een ijverige onderwijzeres, en daar
blijft, ze in.
»Mpu beste Jacques,hernam Calvat,
Calvat maakte een dreigende beweging
met het hoofd en giug heen eenige schreden
door Fabrice achtervolgd, die hem niet uit
het oog verloor, eer hjj het hek achter zich
gesloten had.
In 't atelier terug gekomen beproefde de
schilder werktuigelijk zpn werk voort te
zetten, maar bij bleef staan met starend
oog, het penseel opgeheven en de band ge
strekt. Hp legde met een gebaar van ont
moediging zpn palet en penseel neer, zette
zich op den rand van een tafel, en gaf zich
aan gedachten over: Ja, Calvat was een
Uit Riga wordt gemeld:
Op het strand bij Bilderlingshof is door
visschers eene gekurkte flesch gevonden,
bevattende het volgende briefje in het Rus
sisch»Des avonds 9.45. »Russalka aan
den grond geloopen. Alles verloren. Bidt
God voor ons. Frolow.* Deze flesch werd
door de visschers geopend en bij de politie
bezorgd.
ellendeling, een door luiheid en uitspatting
verlaagd wezen, tot alles in staat om aan
zijn haat en nijd voldoening te geven
Hp verachtte Beatrice hij had haar altpd
met zwijgende kwaadheid vervolgd, nu begon
hij haar openlpk te lasteren Dat was
heel eenvoudig Fabrice overdacht dat
alles; maar hjj overdacht tevens dat zpn
vrouw, die hij altpd even teeder had blpven
liefhebbeu, niet had opgehouden hem mar-
merkoud te behandelen. Dat lag zeker in
haar temperamentMaar wat had ze hem
dikwijls met smart doen denken aan de
voorspellingen, aan de verfoeilijke zinspelin
gen van Mevrouw De MontauronHoe
dikwijls had hij inderdaad bij Beatrice dat
gevoel van mésalliance, van verachting, van
berouw meenen op te merken, dat men hem
had voorspeld Die gedachte, dat zp
hem niet liefhad was voor hem een voort
durende marteling, waarvoor hij alleen ver
getelheid kon vinden in ingespannen arbeid.
Maar, zij mocht dan haar man meer of
minder liefhebben, ze was niettemin Beatrice,
de kuische en trotsche vrouw, die hij met
zooveel zielenadel de vernederingen van haar
lot had zien verdragen Al beminde ze
hem niet, ze beminde haar plicht, haar
eer Haar sympathie voor Pierrepont was
twijfelachtig noch bedektmaar zeer goetf-
te verklaren uit overeenkomst van geboorte
en opvoeding, familieoverleveringen en ge-^>
deelde herinneringen
I\aar den lOn druk van Octave Feuillet.
Wordt vervolgd.)