el Land van Ileusden en Alteiia, de Langstraat en de Bommelerwaard.
IILAD.
Allerlei steenen.
FEU IELE'
De Zwanenzang.
Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden.
M 1201. ZATERDAG 9 DECEMBER.
1893.
ei
VOOR
I Dit blad verschflnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
b-fchico per post zonder prjjBvei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagmor*
gen ingewacht.
A,
jdoopsteen het beteekenisvolle water ons op
't voorhoofd gesprenkeld. Verbroken zijn
voor ons lang reeds de steenen tafelen,
waarop eens Mozes de wet gegrift had,
maar dieper en vaster dan door de letter
der wet is den volken in 't hart geschreven
dat majestueuze: »gij zult niet dooden* en
»gjj zult niet stelen*. Zij, die Mohammed
als Allahs eenigen profeet vereeren, gaan
ter bedevaart naar den heiligen steen der
Kaaba te Mekka; wij verzamelen ons in de
eerwaarde, steenen hallen onzer christen
kerken, zonder te vergeten dat de onge-
p het gebied der mineralen-kimde treft
men zelden leeken aan. In botaniek lief
hebberen alle kleine meisjes, wanneer ze in
vaders tuin en op vreemde weien bloemen
ukken en een weinig zoölogie beoefenen
ile knapen terwijl zij vlinders vangen en
opprikken. Muur met steenen laten j schapene niet binnen woningen door men-
h niet in of 't moet wel een bijzonderschenbauden opgericht, ingesloten is.
erige burgerscholier zijn. Zoo ook Wordt een opeubaar gebouw opgericht,
n onze eerste voorouders, terwijl zyj i dan legt uien met bijzondere feestelijkheid
m jaagden en naar vruchten gr? pen, den grondsteen; vorsten en staatsmannen
volkomen onverschilligheid al wat steen rekenen het zich tot een eere daarop ge-
vonrbij, tot ze langzamerhand merkten,baaierd te hebben; in behoorlijk gesloten
ook deze weinig in 't oog loopende on- j vakken brengt men diep onder den grond
de oorkonde van den bouw en de bewijzen
a
lo<
o}
iet nare dingen tot menigerlei doei kon-
Ibenuttigd worden.
Steenen waren de eerste wapens, waarmee
de meiisch het gevangen dier doodde steenen
">e eerste werktuigen, waarmee hij hout
kloofde en den bodem bewerkte. Steenen
richtte hij op als merk. eekenen van bij
zondere plekken, steenen vereerde hij als
ueilige voorwerpenvan steenen bouwde hij
zjju eerste altaar om de goden te offeren;
over steenen goot hij de gewijde olie onder
rodsdienstige plichtplegingen. Niet zeer lang
hielp hjj zich met hutten van boomstam
men en twijgen en met tenten van dieren-
vellen, spoedig dwong hem 't klimaat en de
noodzakelijkheid tot den bouw van woningen
uit onbehouwen steen. Hij leerde ze bakken,
in landen arm aan steen het weeke leem tot
steen bakken en op steenen wegen ging de
menschelijke beschaving met reuzenschreden
voorwaarts. Welk een ontwikkelingsgang
van de rotsholen der eerste menschen tot
de pyramiden der Egyptische koningen,
van het altaar uit steenen blokken tot de
orenspitsen onzer Kathedralen!
Heden ten dage is onze samenleving op
>teen gegrondvest, in steenen gevat, door
steenen gestut, en daarmee opgesierd. In
steenen huizen zijn wij geboren, onver-
chillig of de trotsehe gevel van het paleis
f het nederige dak der arbeiderswoning
ich over ons welfde. Op steenen wegen
Hebben we ons eerste paar schoenen ver
sleten, de een op de oneffen gebaande dorp-
traat, de ander op hef gladde trottoir der
ceden. Misschien is uit de holte van den
GEORGE OH NET.
9)
De Markies luisterde naar het gedrnisch
;jner voetstappen op de trap en op het
.ektoen hjj ni> ts meer vernam, slaakte
'ijj een diepen zucht. En toen Daisy, in
nestige spanning omtrent den uitslag van
t vreeseljjk onderhoud, naar hem toe-
nelde, breidde hij de armen uit, drukte
j aar aan zijn hart en snikte hevig.
VI.
De komst baars vaders scheen Maud een
ieuw leven geschonken te hebben. Heur
achten namen weer toe, zij kwam de
nbescbrijfeljjke treurigheid, welke aan haar
.art knaagde, te boven, en leerde weer
jimlachen. Zij was weer in staat, zelve
«p te staan en de paar stappen naar het
enster te doen. Daar zat zjj dan en bracht,
oor den ruilden zonnescbjjn verwarmd,
eerljjke uren door en verstrooide zich in
et schouwspel van het vrooljjke strand
den.
Ieder ander had kunnen gelooven, dat
e geneesfceeren zich bedrogen en dat
laud nog genoegzame levenskracht bezat,
ni de ziekte te bestrijden, maar Stenio
af zich met een helderzienden blik reken-
ïhap aangaande de toestand zjjner vrouw.
der tegenwoordige ontwikkeling, opdat de
nakomeling zich bij afbraak een duideljjk
beeld van onzen tijd kan vormen.
Uit steenen brood te maken werd eens
door den booze man den goede verweten.
Dat is tegenwoordig geen wonder en ook
geen misdaad meer. Uit steengroeven halen
de menschelijke dwergen onmetelijke schatten
aan ruw materiaal, uit diepe mjjnen erts-
houdende gesteenten, door hemelhooge bergen
boren zij hun verkeerswegen, langs de stjjle
rotswanden en effen postweg.
Wat heeft minder waarde dan steenen,
in ontelbare menigte aan de zeekusten en
over 't land verspreid? Wat heeft meer
waarde dan steenen, in woestenijen ge
zocht, door de menschenhand geslepen, in
goud gevat, het hoogst begeeren der vrouw,
de kostbaarste tooi der schoonheid Inbraak
wordt gepleegd, bloed vergoten, eer en vrjj-
heid op 't spel gezet om den vonkelenden
roof deelachtig te worden.
Wanneer de menschen zwijgen, dreigde
eens een profeet, zoo zullen de steenen het
uitroepen. Behelst de sage waarheid, dan
hebben eens de steenen amen geroepen
toen de eerwaardige oude monnik Beda
door zijn gids gedwongen werd iD een een
zaam, door rotsblokken bezaaid dal een
predicatie te houden. Dat is zeker, dat er
menscheljjke harten zijn, gevoelloozer dan
steen, doof voor beden en vermaningen
van vrienden en weldoeners.
En welk een taal spreken niet de steenen,
door kunstenaarshand tot levende beelden
herschapen! Welk een hemelsche rust en
welk een aardsche hartstocht in deze marmer-
groepen 1 Welk een kracht en majesteit in
deze mannen, welk een liefeljjkheid in deze
vrouwen, welk een onnavolgbare onschuld
in deze kinderengelen. Van Phidias, den
ouden Griek tot op onzen tijd altjjd dezelfde
genius, die den kouden steen bezielt, als
ware bij vleesch van ons vleesch, bezielt tot
sprekende steenen. verkondigende de uit
muntendheid onzer groote mannen, ter
exempel van ons en 't nageslacht.
Wat blijft er over van den mensch, wanneer
de koude des doods over hem komt? Het
spoor van zijn geest leeft in de zjjnen voort,
maar zjjn stoffelijk overschot wordt ter ruste
gelegd onder een steen, waarop zijn naam
en verdiensten te lezen staan. Wel hem,
wanneer hij een beter gedenkteeken nalaat
dan een marmeren steen met gouden letters,
die sneller tot stof keert dan de nagedachtenis
der eere en der liefde, die niet weet van
steenen en inschriften.
berg een ernstige ministerieele crisis heerscht.
Buitenland.
De commissie voor de Brusselsche ten
toonstelling heeft besloten het jaar 1895
daarvoor te handhaven.
De Wurtembergsche gezant te Berlijn, de
heer Moser, is onverwachts naar Stuttgart
op reis gegaan, vanwaar thans wordt ge
meld, dat hij niet meer naar Berlijn zal
terugkeeren. Trok dit reeds bijzonder de aan
dacht, zoo zal dit nog wel te meer het geval
zijn nu uit Stuttgart wordt gemeld, dat de
Wurtembergsche minister-president von
Mittnacht en de minister van financiën
van Riedel naar Berljjn zjjn vertrokken,
naar het heet in het belang eener goede
verstandhouding tusschen de beide hoven.
Het ware van de zaak is nog niet bekend.
Er wordt wel gesproken van een conflict
tusschen Berljjn en Wurtemberg wegens
het plan der wijnbelasting, alsook over groote
ontevredenheid des Keizer? wegens het ach
terwege laten der groote manoeuvres in
Wurtemberg, welk uitstel de Keizer later
onvoldoende gemotiveerd zou hebben be-
vonden. Ook is er sprake van ontevreden
heid bjj den Keizer over de oefeningen der
Wurtembergsche troepen, zooals hg die had
gezien bjj de kleine manoeuvres, die in
plaats der groote zjjn gehouden. Vooralsnog
schijnt dit alles echter nog louter gissing
te zjjn, en zoo is het ook de vraag, waarop
het gerucht is gegrond, dat er in Wurtem-
Hjj zag haar tjjdelijk herleven door de
onverwachte vreugde, zag, hoe zij haar
lichamelijke zwakheid bestreed. Maar hjj
gevoelde, dat dit opflikkeren en die strjjd
niet van langen duur kon zijn, en zag
vooruit, dat de ongelukkige als een ge
wond vogeltje, dat met de laatste kracht
zijner vleugels hemelwaarts poogde te vlie
gen, ter aarde zinken zou, zoodra die
kunstmatige energie ten einde was.
Zijn hart dreigde te bersten, wanneer
hjj zag, hoe de jeugd in haar zich aan
het leven vastklampte. En omdat hij de
draad, welke dit bestaan nog uan de aarde
knoopte, voor al te breekbaar hield, had
hij der tijden loop het: »tot hiertoe en
niet verder!* willen toeroepen; hij ver-
wenschte den snellen loop der dagen, steeds
bevend voor den morgen, die de noodlot
tige beslissing zou brengen.
Lord Mellivan had zich op reis begeven,
zooals het zjjn plan geweest was, maar hjj
had Daisy en Harriet achtergelaten, en
beider voortdurende tegenwoordigheid droeg
er niet weinig toe hjj, Maud die innerlijke
vrooljjkheid te doen behouden, welke haar
zoo nieuw was, dat zij haar de gezond
heid scheen te hergeven.
lederen morgen kwam het jonge meisje
met haar begeleidster, en de geheele kamer
scheen vroolijker en zonniger te worden.
Zjj ging en kwam, keuvelde en zong. hield
plotseling op, om haar zuster te kussen,
en verspreidde de onweerstaanbare toover-
kracht van jeugd en aanvalligheid.
Zwjjgend beschouwde haar Maud en vaak
kwam het haar voor, alsof' al hetgeen zy
geleden had maar «en zware droom ge
weest was. Niets van al het doorstane leed
was werkeljjkheid. Zjj was Stenio's vrouw
geworden met de toestemming haars va
ders; zjj had haar vaderland nooit ver
laten zij was nooit gescheiden geweest
van haar zuster, en het blonde kind, waar
voor zoo vele tranen gestort waren, moest
eerst geboren worden.
Wanneer haar de werkelijkheid plotse
ling opschemerde, sloot zjj de oogen, om
het aangenaam bedrog niet te verliezen,
en zeide zich, dat het zoo had moeten zjjn,
en dat het nu zoo was en zjj was ge
lukkig.
Het was haar een weemoedige vreugde,
met Daisy en Harriet over het verle
den te keuvelen. Allengs trokken al de
vrienden, welke zjj sedert drie jaren niet
meer gezien had, als vriendeljjke geesten
haar voorbij, en uren achtereen kon zij
zich in haar herinneringen verdiepen. Zoo
vergat zij allen angst van het tegenwoor
dige en leerde in waarheid weer gelukkig
zjjn.
Wanneer Stenio zjjn geliefde patiënte op
deze wijze verstrooid zag, trok hjj zich
stillekens terug, en verheugd, van den dwang
zich te kunnen ontdoen, verheugd, zjjn
tranenstroom den vrijen loop te mogen
laten, ging hg heen en doolde in de een
zaamheid rond. Wanneer hjj de hoogte der
stjjle krijtrotsen bereikt had, vleide hij zich
neer in het spaarzame, door de zon ver
zengde gras en verloor zich in een pjjnljjk
droomen, alteen met zich zelve in het ein-
deiooze van newel en zee.
Het aangekondigde wets-voorstel der
anti-semieten, betreffende de vestiging van
Joden in Duitschland, is thans door de
heeren Leuss c.s. ingediend. Het komt
hierop neder: lo. De immigratie van Joden,
geen Staatsonderdanen zjjnde, is verboden.
2o. Buitenlandsche Joden, die bg het in
werking treden dezer wet zich in Duitsch
land ophoden om er zich big vend te ves
tigen zonder tot dusver in een Duitschen
Bondsstaat de naturalisatie te hebben ver
worven, en niét reeds voor 1 Augustus 1893
een zelfstandig beroep of bedrjjf in Duitsch
land uitoefenen, moeten ten spoedigste uit
het gebied des Rijks worden verwjjderd.
3o. De verleening van naturalisatie in een
Duitschen Bondsstaat aan buitenlandsche
Joden is verboden. 4o. Begunstiging der
immigratie van vreemde Joden wordt ge
straft met een boete van 500 tot 1000
Mark, of gevangenisstraf. 5o. De Bonds
raad geeft de noodige voorschriften tot uit
voering en zekerheid van volledige toe
passing dezer wet.
De Russische politie is een nihilistisch
komplot op het spoor gekomen, dat wjjd
vertakt is. Talrjjke arrestaties hebben plaats
gehad te St. Petersburg en Warschau.
Het voorloopig onderzoek heeft aan het
licht gebracht, dat de leden van het komplot
een geheime vereeniging vormden, Voor
uitgang* genaamd en ten doel hebbende
den czaar van het leven te berooven. De
hoofdleiders zjjn zekere Swiderski en zekere
Andriewsky, vroeger leerlingen van het
seminarie te Czernichow, maar van die in
richting verwjjderd als verdacht van nihilis
tische neigingen.
Een 15-jarig meisje, mede gearresteerd,
is in de gevangenis krankzinnig geworden.
Volgens een bericht uit Lemberg staan
de vele arrestaties van nihilisten, grooten-
deels studenten, op verscheidene plaatsen
in Rusland, in verband met een ontdekte
wjjd verspreide samenzwering tegen den
Czaar.
De Russische grenswacht, die onlangs
gereorgoniseerd is, zal nog worden ver
sterkt. Thans is het corps reeds sterk
26,542 soldaten, 670 onderofficieren, 162
officieren en 11 generaals.
Ook in Denemarken werd in de laatste
jaren de depressie in den landbouw zeer
Aandachtig luisterde hij naar de storm,
die in zijn eigen doodeljjk gekwetste ziel
woedde van lieverlede nam al zjjn zuchten
en worstelen een muzikalische gestalte aan,
zjjn vertwijfeling zelve werd gezang, een
lied, dat dof snorrend in zjjn binnenste
weerklonk. Het was een namenlooze kwel
ling, naar deze harmonieën te luisteren,
welke, uit zjjn smarten geboren, deze terug
gaven met een kracht en diepte, welke hem
zelve diep ontroerden. Hg had zjjner fan-
taisie het zwjjgen willen opleggen, maar
de strjjd tegen het eigen genie was eèn
vergeefsche. Majestueus ontplooide het zijn
vlerken en droeg hem mede, geljjk de adelaar,
die zich met den weerloos in zijn klauwen
spartelden buit hoog door zjjn zwerk ver
heft.
Treurmarschen waren het, die in zjjn ge
prikkeld brein ontstonden, doordringend als
de klank der doodsklok, dof en treurig in
den rhytmus, als de gelijkmatige tred der
ljjkbezorgers, terugdaverend van zuchten en
snikken, en daarbjj zongen de golven, die
tegen de rotsen klotsten, met diepe stem
het eentonig accompagnement. Beweging
loos wachtte Stenio, als door geesten aehter-
1 volgd, een wijken dier vreeseljjke zinsbe
goochelingen. Hij vloekte den demon der
muziek, die hem aangreep en zjjner ellende
zelfs die artistieke uitdrukking verleende,
waaraan hjj zjjn leven ge wjjd had.
Wanneer hjj eenige oogen blikken rust
vond, staarde hjj,'naar buiten op de verre,
eindelooze, OE afzicht bare watervlakte, die
zich voor hem uitbreidde, blauw, diep, aan-
lokkeljjk, en hjj zeide zich zelve, dat hjj in
gevoeld. Een agrarische beweging breidt
zich thans met den dag uit. Een landhou-
wersgenootschap, dientengevolge ontstaan,
telt reeds 80.000 leden. Het heeft een aan
tal wetsontwerpen in het belang der finan-
cïeele positie van de landbouwers bg het
Parlement doen indienen, als: tot oprich
ting eener voorschot- en beleeningsbank
voor het gansche land; eener onderlinge
credietbank voor gemeentensubsidiën uit
de schatkist aan verschillende landbouw
ondernemingen wjjziging der tienden en
instelling eener algemeene landbouwkun
dige commissie.
Men herinnert zich den gernchtmakendeH
moord, door baron Von Rahden in een
circus te Clermont-Ferrand gepleegd op een
Deensch officier, luitenant Castenskiöld, die
tot de bewonderaars van de barones Von
Rahden, een bekende paardrjjdster, be
hoorden. De baron heeft nu terechtgestaan
voor het hof van assises te Riom en is
vrijgesproken.
Te Liverpool heeft een vrouw haar 55-
jarigen man met een ketting doodgeslagen.
Bjj de arrestatie bekende zjj dat zjj ge
woon was haar man met een ketting aan
het bed vast te maken, om te beletten
dat hg het hnis 's nachts verliet.
Een deurwaarder te Londen moest in
de voorstad Hampstead beslagleggen op
den boedel van een vreemdeling, zekeren
Schneider, die voor Nederlander doorgaat.
De man der wet nam ook den inhoud van
een koffer op en ontdekte bg die gelegen
heid een vierkante blikken doos, bevattende
24 pond eener geheimzinnige stof, welke
de politie voor dynamiet houdt, doch die
nog onderzocht wordt. De doos bevatte
geene lont, maar wel een verdacht stuk
koperdraad.
Ook werden eenige flesschen glycerine
gevonden.
Schneider had zich vóór de komst van
den deurwaarder uit de voeten gemaakt,
maar de politie beweert te weten, waar
hjj zich moet bevinden.
De 17.000 Schotsche mjjnwerkers, die
volgens een Renter-telegram met werk
staking dreigen, zgn de arbeiders, die aan
het werk bleven tegen een voorloopige
loonsverhooging. De mjjneigenaars weiger
den een vergadering met de leiders der
mjjnwerkers en daardoor dreigt thans ook
een werkstaking van deze mjjnarbeiders.
de koele golven in één eenig oogen blik
rast en vergetelheid kon vinden. Dan ver
rees voor zgn geestesoog een wit geraamte,
Maud's bleek gelaat en vermaande hem aan
zgn plicht, en langzaam, het hoofd diep
bewogen, troosteloos en uitgeput van ver
moeienis, wendde hjj zgn schredsn stadwaarts.
Zonder op te staren, schreed hg door de
straten, beantwooidde geen enkelen groet,
ging allen indringers uit den weg en trad
dan met kalm voorhoofd en opgeruimd ge
laat iu de kamer zjjner geliefde patiënte.
In Dieppe had zich natuurljjk de tjjding
van Marackzy's aanwezigheid als een loo
pend vuur verspreid, en aanstonds had zich
een groot aantal bezoekers aangemeld. Allen
hadden de deur gesloten gevonden, de groote
kunstenaar wilde niemand zien. Maar water
en wind zjjn, zooals men weet, gemakke
lijker in hnnne vaart te stuiten en op te
houden dan der vrouwen nieuwsgierigheid.
Hoeveel wordt gekeuveld, hoeveel laster
taal en beuzelingen worden uitgebazuind
op zulk een badplaats, op de eindeloos
lange dagen, welke men aan het strand
doorbrengt, waar de geljjkmatig ruischende
branding ons indommelt en ons tot het
»dolce far niente* als het ware uitnoodigt.
De wedrennen hadden aan dit anders zoo
stille Normandi3che strand een uitgelezen
gezelschap gelokt, hetwelk zich eenigljjk
ten doel stelde, zich te amuseeren, en de
hooge adel gevoelde zich ietwat uit haar
vaarwater geraakt, want eerljjk gesproken,
bjj amuseerde zich niet.
(Ytordt vervolgd,,!
imiui
DOOK
- ff- -■ T' f
