liet Land van lli'iisilcn en Altena, de Langstraat en dc Bomnielerwaard. Statistiek FEUILLETON VARINKA, M 1269. Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 6 JANUARI. VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. franco per post zonder prjjsve. hooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. IS'. Advertentiën ran 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 et. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor gen ingewacht. Wat beteekenen cijfers, waartoe die op gaven, welk nut steekt daarin, vraagt men wel eens, en oppervlakkig beteekenen de meeste opgaven zeer weinig als men ze slechts op zich zelf beschouwt. Alleen door vergelijking kunnen cijfers leerzaam zijn. Als men bijv. leest, dat Zuid-Holland 54 vierkante mjjlen groot is en 17900 in woners per vierk. mijl telt, dan zijn die cijfers vnn weinig nut, maar ziet men later dat bijv. de residentie Soerabaja op Java 105 vierkante mijlen groot is en 19000 inwoners per vierk. mijl bevat, dan krijgt men terstond eenig denkbeeld van Java's bevolking, vooral als men nagaat boe de bevolking van andere provinciën en andere residentiën is. Op die wijze krjjgen de cijfers groote waarde Jaarlijks worden door de regeering sta tistieke tabellen bekend gemaakt, die meestal ongelezen bleven. Nu zijn die door een com missie bijeen gebracht, en van een over zicht voorzien, waaruit de belangrijkheid van vele opgaven blijkt. Daaruit kan men een overzicht verkrijgen van den toestand onzer bovolking in velerlei opzichtindustrie, spoorwegen, post- en telegrafie, belastingen, uitgaven, enz. worden achtereenvolgens be handeld. Daar nu tevens door de commissie een overzicht gegeven is van de cijfers der laatste 25 jaren, kan men daaruit opmaken of wij in sommige zaken vooruit of achter uit zijn gegaan, en dan is de uitslag van dat onderzoek weinig bemoedigend. Klaagt men nog al eens over achteruitgang, ver mindering van welvaart, dan stellen dik wijls die cijfers de klagers in het gelijk. Al is het tarwebrood de helft goedkooper dan voor 25 jaar, al zijn vleesch en spek goedkooper dan een tiental jaren geleden, de welvaart is niet toegenomen zooals uit verschillende cijfers blijkt. In 1889 is het aantal bedeelden met 15000 vermeerderd; in 1891 werden meer dan 2 r Jlioen panden beleend in de stedelijke banken van leening, waarop ongeveer acht millioen in voorschot werd gegeven, 62000 panden moesten verkocht worden, omdat men geen geld had ze op tijd te lossen. Waarlijk geen bewjjs van welvaart In 44000 gezinnen wordt één dienstbode gehouden, in 8000 houdt men er twee, in 2000 gezinnen 3. Deze cijfers blyven vrijwel dezelfde, maar brengt men de geregelde toe- Dr. W. JORDAN. (2 >Nog één oogenblik geduld, uw genade, sprak Iwan, in de hoop, dat er uit het onverbiddelijk venster nog een wenk zou verschjjnen»mijn knoet heeft hier een knoop in het midden, en indien ik dezen er in liet, zou Gregor reden hebben, zich Ie beklagen.* Het instrument, waarmee de executant van diens treurige taak 'zich kwijten moest »n welks vorm den lezer wellicht onbekend is, is een soort zweep met een ongeveer twee voet langen steel; daaraan is een twee vingers breede en vier voet lange riem be vestigd, die in een koperen of ijzeren ring uitloopt. Die leerstrook wordt eerst in melk geweekt en dan in de zon gedroogd, waar door het laatste eind van deze zoo scherp en snjjdend wordt als een pennemes. Overigens wordt de riem gewoonljjk na zes slagen verwisseld, daar het bloed hem weldra week maakt. Hoe onbedreven zich Iwan ook bij de ontknooping met opzet betoonde, hij moest er toch eindelijk een eind aan maken. Reeds ontstond een dof gemor onder de toeschouwers, hetgeen den jongen adjudant uit de droomerijen, waarin hij verzonken was, deed ontwaken. Hij beurde het op de neming der bevolking in rekening, dan is dit achteruitgang. In 1876 had men nog 637 gezinnen met 4 en 311 met 5 dienstboden; in 1891 waren die cijfers gedaald tot 557 en 270. Om bjj de personeele belasting te blijven met de paarden van weelde, was de ver mindering nog meer; in 1883 hadden 3352 personen één paard voor hun genoegen en 965 personen hielden twee luxe paarden, in 1892 waren die cjjfers 2602 en 810. En al moge nu die vermindering voor een ge deelte toe te schrijven zijn aan de verbeterde middelen vuu communicatie aan de spoor wegen, tramwegen en stoouibooten, die het honden van paarden van weelde onnoodig gemaakt hebben, zjj getuigt toch ook van verminderde welvaart. De Amsterdamsche patriciër schaft zijn rijpaard of koetspaard niet af, omdat hij nu gelegenheid beeft ge kregen zich van de democratische trainljjn te bedienen, de baronnesse encanailleert zich niet, als zij daartoe niet gedwongen is. Het afschaffen van weeldepaarden getuigt zeker niet van vermeerderde welvaart. Ook de opbrengst der accijnsen is niet vooruitgaande. In 1882 bracht bet geslacht op f 0.73 per hoofd, in '93 was dit slechts f 0.66, bij een vermeerderde bevolking. Mis schien zijn de prijzen van het rundvee eenigszins gedaald, en heeft dit invloed op het eindcijfer, maar toch, het getuigt van achteruitgang in het vleesch verbruik en dit is geen bewijs van welvaart, want zoo veel vegetariërs heeft men hier te lande niet. In de laatst 10 jaren is het bedrag der hypothecaire schulden met de kolossale som van 200 millioen vermeerderd, ruim 45 millioen gulden moeten aan intrest opge bracht worden voor hypothecaire schulden 254.102 panden zijn met minder dan f5000 belast, ruim 60.000 panden hebben hypo theken van meer dan f 5000hoofdzakelijk worden dus panden van kleiner bedrag be drag bezwaard. Wat wordt cr aan belastingen betaald? In 1892 werd aan het rjjk opgebracht 119 millioen, aan de provinciën 5 millioen en aan de gemeenten 76 millioen, samen 200 millioen, door een bevolking van 4 en een half millioen, zoodat ieder, groot en klein, rjjk en arm ongeveer f 50 belasting moet opbrengen. En die uitgaven stijgen jaarlijks In 1884 kostten marine en oorlog 32 millioen, in 1892 3öys millioen en nog zjjn wij vol gens deskundigen vrjj wel op dezelfde hoogte wat onze verdedigbaarheid betreft Ruim 36 millioen voor onze defensie, het is een cijfer dat veel te denken geeft, als men de verslagen leest omtrent de be grootingen. Blijkbaar is er nog vrij wat meer noodig als men alles in orde zou willen hebben, en blijft alles wat tot nu gedaan is slechts lapwerk van weinig of geen nut. Geld, meer geld blijft de leuze, en jaarlijks stijgen de begrootingen zonder dat wij veel verder komen Maar niet alle cjjfers zijn ontmoedigend Werd in 1882 ongeveer 2 millioen in de rijks-postspaarbank belegd in 1892 was dit cijfer gestegen tot 27 millioen. Iedere maand brengt een nieuw millioen aan en een twaalfde gedeelte der bevolking is als inlegger scbuldeischer van den Staat. Voegt men nu hier nog bij wat in de nutsspaar- banken wordt ingelegd, dan komt men tot de overtuiging dat sparen nog niet tot het verledene behoort, dat integendeel de op richting der postspaarbank een zegen voor velen is geweest. Hef kapitaal wordt in dezen tijd aan gevallen. Wordt het getal kapitalisten groo- ter, dan zal de strjjd met des te meer hoon op een goeden uitslag kunnen ge voerd worden, want het gezin, dat f 100 in de spaarbank heeft hecht veeltijds meer aan dat kapitaal dan een andere die f 2000 bezit, en het moge veel of weinig zijn de bezitters van een spaarbankboekje behooren tot de kapitalisten. Het toenemen van het sparen is das een gunstig teekenkon nn ook een aan zienlijke vermindering van den jenever- accjjns en van het vergunningsrecht gecon stateerd worden, dan behoefde men nog niet aan de toekomst te wanhopen. Hierop is echter, helaasnog niet te rekenen, de schatkist zal zich zeker nog lang kunnen verheugen in de inkomsten die voor een groot deel zouden ophouden als naar den wensch der Friesche volk spart jj Schiedam gesloten werd. Mogen de cijfers over 1893 meer ver blijdende uitkomsten geven en getuigen van meerdere welvaart Buitenland. borst neergezonken hoofd op, wierp nog een laatsten blik op het venster en wendde zich, daar hij geen teekenen van genade ont waarde, opnieuw tot den koetsier en beval hem op gestrengen toon, een aanvang te maken. Iwan moest gehoorzamen en zocht nu geen verder voorwendsel. Hij trad twee stappen achteruit, om een loop te kunnen nemen, dan weer voorwaarts, verhief zich op de teenen, zwaaide de knoet om het hoofd en trof dan Gregor met zulk een groote bedrevenheid, dat de riem zich als een slang driemaal om het lijf van het slachtoffer slingerde, maar met de spits de stralplank trof. In spijt dezer voorzichtig heid slaakte Gregor een luiden gil en Iwan telde: »Een«. De knoet had op Gregor's rug drie donkerroode striemen achtergelaten. Iwan nam weer zijn loop en liet den riem opnieuw op den delinquent neerdalen, doch altijd zoo, dat de spits hem niet trof; Gregor schreeuwde weer en Iwan telde. »Twee«. Ditmaal gudste het bloed uit vele wonde plekken. Bij den vierden slag spatte het als uit een tontein. Bij den vijfden spatte het den jongen officier in het gelaat. Hij trad terug eu wischte zich het gezicht met den zakdoek schoon. Deze omstundigheid maakte Iwan zich ten nutte en telde zeven in plaats vau zes, zonder dat de kapitein het bemerkt had. j By den negenden slag maakte Iwan een pauze, om een anderen riem te nemen, en telde, in de hoop, dat een tweede bedrog In een onzer vorige nos. hebben wjj melding gemaakt dat allerwege in Frank- rjjk huiszoekingen zjjn gedaan bjj bekende anarchisten en dat tal van arrestatiën er het gevolg van zjjn geweest. even goed zou afloopen als de eerste, elf in stede van tien. In dit oogenblik opende zich een venster, hetwelk tegenover dat van Yarinka lag. Een man van vijf- tot acht- en-veertig jaar verscheen aan hetzelve. Hij droeg den generaals-uniform en riep met dezelfde uitdrukking, waarmee hij gezegd zou hebben: Vooruit, steeds beter!« »Ge- noeg, het is goed!* en sloot het venster weer. Terstond had de jonge adjudant zich in positie gesteld, de linkerhand aan den naat, van zijn broek en de reehter aan den hoed gelegd en was onbewegelijk blijven staan, zoolang hij zijn generaal zag. Toen het venster weer gesloten was, herhaalde hjj de woorden van zijn overste, en Iwan liet de reeds opgeheven knoet zinken, zonder den getuchtigde verder aan te raken. Bedank zjjne excellentie,* sprak bjj en wikkelde den knoetriem om den steel; want zjj schenkt u twee slagen, en zoo hebt gijliet hij er zachter op volgen, terwijl hij hem losbond, de beide verduisterde meegerekend, slechts acht gekregen, in plaats van twaalf. Helpt mij toch,* vervolgde hij, tot zijn kameraden gewend, >en bindt hem de andere hand los.* Maar de arme Gregor was niet bij machte, zich bij iemand te bedanken, want, haast bewusteloos van pjjn, was hij nauwelijks iu staat, op de been te blijven. Twee lijf eigenen grepen hem onder den arm en brachten hem, door Iwan begeleid, in de dienstbodenkamer. Maar aan de deur draaide hij zich nogmaals om en zeide tot den adjudant, die hem meewarig nastaarde >Mjjnheer Feodor, betuig zjjner hooge Naar men thans verneemt, was er last gegeven om bij niet minder dan een paar duizend anarchisten huiszoeking te doen. In Commentry, departement Allier, heeft de politie 450 bommen ontdekt, waarvan 63 geladen waren met dynamiet, 275 met grisovtine en de overigen met saamgeperst kruit. Eene bjjzondere vangst deed de politie nog te Havre, waar in de woning van een der anarchisten 15000 francs werden ge vonden. Dat bedrag bestond uit verschillende stukken van waarde, welde reeds lang ver mist werden, maar die men tot dusver niet kon opsporen. De inhechtenisnemingen geschiedden vol gens een vooraf vastgesteld plan in alle plaatsen op hetzelfde uur en gaven nergens tot bjjzondere incidenten aanleiding. Te Parjjs werd door enkele anarchisten den toegang geweigerd, maar natuurljjk stoorden de agenten zich niet aan een dergelijk verzet. De regeeering gelooft, dat zij nu de ge- vaarljjkste leden der anarchistische beweging in Frankrjjk in banden heeft. De in hechte nis genomen anarchisten werden terstond door den rechter verhoord en zullen zoo spoedig mogeljjk terechtstaan. Behalve de ontplofbare stoffen zjjn ook alle anarchistische stukken en brieven, welke de politie vond, in beslag genomen, als bewjjsstukken voor de meerdere of mindere medeplichtigheid der bewuste personen aan de algeraeene anarchistische beweging, waar tegen de regeering na den jongsten aanslag in de Kamer zoo krachtig mogeljjk wil optreden. Aan bet onverwachte optreden der politie is het te danken, dat zjj nergens op ernstig verzet is gestuit. Uit het overzicht van den Britschen land bouw in 1893 bljjkt, dat dit jaar ook daar niet erg voordeelig mag genoemd worden. Een schier weergalooze droogte werkte noodlottig op haast eiken taak van land bouw; en dan nog drukten de oeconomisehe omstandigheden de prjjzen van den geringen oogst, dien de landman mocht binnenhalen. De aanvoer van broodstoffen uit den vreemde is dan ook nimmer tevoren zoo groot ge weest. Opmerkeljjk was vooral de achter uitgang van tarwe. De met deze graansoort bebouwde oppervlakte verminderde sedert 1892 met ongeveer 343.000 acres, terwjjl deze inkrimping tegenover de cjjfers van twiutig jaar geleden nu reeds 1.500.000 acres bedroeg. Haver heeft in dezelfde twin tig jaar een half millioen acres gewonnen doch ook boekweit nam af; en de totale vermindering van den graanbouw over 1892 wees 304.000 acres aan, die, ongelukkiger- wjjze, niet door grasbouw bjj voorbeeld, in beslag genomen werden, maar eenvoudig braak gelaten zjjn. En ware het nu daar- bjj nog maar geblevenDoch ook de vee stapel leed geduchte verliezen. Het aantal schapen in het Vereerfi.gd Koninkrjjk ver minderde met 1.800.000, en In Engeland alleen met 1.188.000. Het hoornvee at»»» met 300.000 stuks af. Kortom, waarheen men blikt, oreral in het landbouwersbe- drjjf achteruitgang en kwyning. Nu spreekt men wel van verlaging der pachtgelden en verkondigt dat deze op den voet van de in betere dagen gesloten cootracten nooit meer zullen kunnen worden opgebracht. Doch men vergeet daarbjj, hoezeer de meeste landheeren alreeds door tydelyke en ge- deelteljjke korting of kwjjtschelding in het nauw gedreven zjjn, en hoe de twintig of dertig percent afslag, die men verlangt, voor menigen grondeigenaar juist datgene uitmaakt, waarvan hjj zelf heeft te be staan. Het vraagstuk, wat er op die wjjze van den landbouwenden stand moet worden geeft tot de ernstigste overdenkingen grond. Excellentie mijn dank,* zeide hjj zacht, >By juffrouw Varinka,* zeide hij gedempt. »wil ik mjj zeiven bedanken.* »Wat prevelt gjj daar in den baard?* riep de jonge officier toornig, want hij meende in de stem van Gregor een dreigenden toon te bespeuren. »Niets, uwe genade, niets,* sprak Iwan; »de arme kerel bedankt slechts mijnheer Feodor, dat gjj zoo goed geweest zjjt tegen woordig te zijn, en meent, dat zulks te veel eer voor hem was; verder niets.* »A1 wel,* riep het jongmensch, die wel begrypen kon, dat Iwan den oorspronke- lyken tekst gewijzigd had, maar niet meer weten wilde; »indien Gregor mjj verdere moeite besparen wil, moet hy minder bran dewijn drinken, of, wanneer hy beschonken is, ten minste den eerbied niet ait het oog verliezen.* Iwan boog zich vol eerbied en volgde zijn kameraden. Feodor verwjjderde zich en de menigte trok zich eveneens terng, zeer ontevreden met Iwau's onredelijkheid en de edelmoedigheid des generaals, waardoor zjj het verrukkelijk* schouwspel, dus een derde van het genot, moesten derven. Wjj hebben den lezer met eenige personen van dit verhaal bekend gemaakt en willen hem nu degenen voorstellen, die tot dusver slechts een oogenblik verschenen, of achter het gordjjn verscholen bleven. Generaal graaf Tscherinayloff was door Paul I, die hem met zijn bijzondere vriend schap vereerde, uit de omstreken van Pul- tawa naar St. Petersburg ontboden. Als weduwnaar woonde hy alleen met zjjn dochter, die den rjjkdom, de schoonheid De correspondenten van Engelsche bladen te Rome seinden zeer ongunstige berichten uit Sicilië, alwaar de wanordeljjkheden toe nemen zonder dat men den werkeijjken om vang kent, zelfs te Rome. Te Trapani, een dorp, kwam een soort van revolutionaire Junia bjjeen, welke den meest onpopulairen kommies der accijnzen berechtte en ter dood veroordeelde, waarna de voltrekking van dat vonnis door fusilleering plaats had. Naar de »Standard« uit Rome vernam, rap porteerden de Siciliaansche bisschoppen aan het Vaticaan dat de beroeringen van zuiver socialen aard zjjn. Het is een volksopstand tegen uitzuigerjj. Andere berichtgevers aan den Paus beweren dat er eene Siciliaansche separatistische omwenteling ophanden zou zjjn, hetgeen aan het Vaticaan geenszins onwelgevallig zou wezen, daar de erkenning van het onafhankeljjk Sicilië het herstel 's Pausen wereldlijke macht minder onwaar- schjjnljjk zou makeu. Het Vaticaan beval dan ook aan zjjne private agenten op Sicilië, volledig omtrent den toestand op het eiland te rapporteeren. en den ongeëvenaarden trots hnrer moeder geërfd had, welke daarop boogde, in rechtt lyn van een der Tartaren-opperhoofden af te stammen, die onder Tschingischan in de dertiende eeuw Rusland overweldigden. De trotsche geaardheid van Varinka ontving door haar opvoeding ruim voedsel. De gene raal kon zich niet zelf met zjjn dochter bezighouden en had een Engelsche dame voor haar aangenomen, welke, in stede de overmoedige neigingen harer kweekelingt te bestrjjden en te temperen, deze zooveel te meer ontwikkeld en bevestigd had, dooi deze in haar met de moedermelk ingezogen nukken door de grondbeginselen van den Engelschen adel, den meest ingebeelde van geheel het wereldrond, krachtdadig te steunen Zjj kende nauwkeurig alle den adel toe komende rangen en kon, zonder zich ooi! te bedriegen, ieder bjj den titel noemen, dien zijn rang hem verleende, hetgeen in Rusland veel zeggen wil. Voor al wat niet minstens een excellentie was, had zjj d< diepste minachting. Het behoeft geen be toog, dat dienaren en ljjfeigenen in haai oogen eigentlyk in het geheel geen menschel waren, maar beesten, die misschien geringen waarde voor haar hadden dan wellicht haai hond of paard. Zij zou ook geen oogenblil geaarzeld hebben, het leven van een moug't voor dat van een dezer belangwekkem dieren op te offeren. Bovendien was zjj ii de muziek vrij ontwikkeld en sprak evei goed Fransch en Italiaansch als Duitscl en Engelsch. IIMJ W HBL AD DOOR /Wordt vervolgd.!

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1894 | | pagina 1