1
cl Land van Hensden cn Altena, de Langstraat en de Bonimelcrwaard.
Brieven uit Amsterdam.
VARINKA,
FEUILLETON
asis
Uitgever: E. J. VEERMAN, Heusden.
M 1279.
ZATERDAG 10 FEBRUARI. 1894.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
mco per post zonder prgsveihooging. Afzonderlijke
ammers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
Al de lui, die zich interesseeren voor de
weezen te Neerbosch zien vol verlangen
de uitgave van het Rapport der commissie
te gemoet. Dat zal een zaakje worden voor
den uitgever; ik lees 13 bladzijden voor
een gulden en om het publiek tot koopen
te dwingen, mag geen der commissieleden
vooruit iets inededeelen. Nog een kleine
maand geduld dus! Intussehen weet men
toch al te vertellen dat de heele Neerbosch-
-
beweging een storm in een glas water zal
bljjken te zijn. Hier en daar ontbreekt er
natuurlijk wat aan, maar van oneerlijkheid
geen sprake, van mishandeling geen
sprake, van onzedeljjke handelingen -
niets bekend. De familie Van 't Linden-
hout zal big ken onschuldig te zjjn aan al de
misdaden waarvan Van Deth ze beticht. De
kwalen, waaraan de inrichting lijdt zullen
voortspruiten uit de inrichting zelve en die
wegens de uitgebreidheid der laatste, aan
deze onafscheidelijk zgn. Dit fluistert men,
zal de hoofdinhoud van 't rapport zgn en
dan kan Van Deth zien hoe hg verder zgn
fantastische Neerboschverhalen aan den man
brengt.
We zullen zien wat daarvan uitkomt; dit
is zeker dat Van Deth 't er nog niet big
laat. Er is een ware honger naar schandaal
onder de menschen en ik kan me begrijpen
hoe Van L)eth, die niets om handen en geen
geld heeft, er toe komt dien honger met wat
lezingen te stillen. Ik ben er voor naar
Plancius geloopen, een klein uur van mijn
woning, maar ik beken 't is me te sterk.
Van Deth vertelde daar o. a. dat vier on
bekende heeren tot hem gekomen waren
met een ton gouds, indien hg naar Amerika
wilde uitwgken. Natuurlgk ziet ieder daarin
zendelingen van Van 't Lindenhout, maar
ik jerkies die vertelling nog zoo gaaf niet
aan te nemen. Ik vermoed dat deze onbe
kende heeren* leden zjjn der groote familie,
die ontelbare malen in rechtszaken ten too-
neele gevoerd worden. Ik geloof dat Van
Deth fantaseert en weiger vooralsnog te ge
looven dat er reeds zoo'n massa kinderen
met schurft en ongedierte bedekt, van 't
hoofd tot de voeten Neerbosch verlaten heb
ben, zonder dat daaraan ruchtbaarheid ge
geven is. Al zulke verhalen van een dame
»die ik niet noemen mag*, een predikant,
»wiens naam ik verzwijg*, enz. enz., belief
ik niet zoo voetstoots voor waar aan te ne
men. Daarmee wil ik niet zeggen dat Van
Deth's hoofdgrieven gezocht en het echtpaar
van Neerbosch engelen zgn ik schort
eenvoudig rnjjn oordeel op en wacht op
»meer licht*.
Onze justitie heeft deze week een vangst
gedaan 't Schijnt dat 't in de wereld
Dr. W. JORDAN.
(12
Den priester beving een hevige ontsteltenis
bij baar verbaalbij weigerde haar de ab
solutie.
Deze weigering was verschrikkelijk, want
daardoor ontzegde bij Varinka het avond
maal; dit moest in bet oog loopen, en de
wereld kon de reden slecht s in een of andere
onbekend gebleven misdaad zoeken.
Varinka viel voor den priester op de
knieën en bezwoer hem bjj de eer baars
vilders, op wiens hoofd de schande moest
terugvallen, zgn gestrengheid te laten varen.
De pope dacht lang naeindeljjk meende
lij een redmiddel -gevonden te hebben.
Varinka zou, evenals de anderen, de tafel
des Heeren naderen, maar bij wilde haar
1 dan slechts zeggen: »Ween en bid.* De
l aanwezigen zonden dan gelooven, dat zij als
alle anderen het avondmaal had ontvangen
brengen van valsche bankbiljetten aan meer
bezwaren onderhevig is dau 't er uit helpen
van een mensch. En ze hadden 't nu zoo
voorzichtig aangelegdZe hadden de hulp
ingeroepen van een deskundige en deze
heeft zich zóó correct van de opdracht ge
kweten dat de beambten der Nederlandsche
Bank moeite hebben de echte van de valsche
te onderscheiden. Men veronderstelt dat de
heeren voor f 300.000 klaar gemaakt heb
ben. In één koffertje, dat na de ontdekking,
aan het station te Utrecht leuk neergezet
en vergeten werd, vond men f 216.000.
Het schijnt uitgemaakt dat de bende Maan
dag 29 Jan. met de verspreiding een aan
vang gemaakt heeft. Dienzelfden dag werd
no. 1 gevat. Eerst Donderdag daarna werd
hier het eerste valsche ontdekt door de
firma Kramer, Vijgendam, welke ontdekking
leidde tot nieuwe inhechtenisnemingen. Men
zal na de heele bende wel knippen en haar
vooreerst de moeite van nieuwe proefne
mingen besparen.
Dat geld maken bezwaarlgk gaat, onder
vindt ook de commissie tot ondersteuning
der werkeloozen. Ze grabbelt thans in een
leege geldkist en al is de winter zacht, werk
brengt hg luttel. Slechts 400 personen hebben
de commissie een gave geschonken van de
ruim 400-duizend inwonersIeder gevoelt
dat dit niet kan op den duur. 't Gevolg zal
en moet worden, dat armenzorg Staatszaak
wordt en elk burger zóóveel opcenten op
zgn belastingbiljet krijgt als noodig is om
deze nieuwe zaak naar eisch te volbrengen.
Aan onzen raad is voorgesteld daarmee
alvast een aanvang te maken, maar hjj
maakt weinig haast en denkt zeker ook dat
de armen, nu ze geen gevaar loopen dood
te vriezen, den winter wel zullen doormaken!
Voor velen echter is dit thans een zware
toer. De.influenza woedt moordend onder
de Amsterdammers en al wat van de aan
getasten behoort tot de ouden van dagen,
tot de zwakken, tot de slecht gevoeden, gaat
er aan heen. We hebben weken gehad van
39 sterfgevallen per duizend; in gewone
tijden is dit getal 22 a 23.
Van wege de gemeente wordt er sinds
eenige dagen werk verschaft. We krjjgen
een nieuw postkantoor en men is nu be
gonnen het oude te sloopen. Dat is een zaak
van 't rjjk, doch de stad laat geljjktjjdig een
dozgn woningen aan weerszjj van 't post
kantoor afbreken, ten einde een aanvang te
maken met een nieuwen weg, loopende van
't Paleis der Koningin over de Singel, Heeren
gracht, Westerraarkt, Prinsengracht, ge
dempte Rozenstraat, Buitensingel enz. naar
de Jan Hausenbuurt in Nieuwer-Amstel.
Dat wordt een weg, die geld kostop Singel,
Heeren- en Keizersgracht zal onteigend en
over deze drie grachten bruggen geslagen
moeten worden. De rest van den weg is
Meer kon zjj niet van hem verkrijgen.
Deze biecht had ten zeven ure des avonds
plants gevonden. De duisternis en de een
zaamheid der kerk hadden het tooneel nog
huiveringwekkender gemaakt. Bleek en
bevend keerde de pope in zijn huis terug.
Zijn vrouw, Elisabeth, verwachtte hem.
Zooeven had zij haar achtjarig dochtertje
Arina in de helende kamer te bed gebracht.
Toen zij haar man ontmoette, slaakte zij
een gil, zoo veranderd zag hjj er uit, en
wilde wetes wat hem scheelde. De pope
weigerde, het haar te zeggen. Den dag te
voren had Elisabeth gehoord, dat haar
moeder ziek was, en meende, dat haar man
inar een treurmare bracht. Heden was het
juist Maandag, die bjj de Russen als on
geluksdag staat aangeschrevenbij het uit
gaan had zg een vrouw in rouwgewaad
ontmoet: voor haar reden genoeg, om een
ongeluk te bevroeden.
Zg barstte in luicl snikken uit en riep
>Mgn moeder is zeker gestorven?*
Te vergeefs bejjverde zich de pope, haar
gerust te stellen en te verzekeren, dat zjjn
gemoedsbeweging een andere reden had.
Zij bleef bij haar eenmaal gevat idee en
antwoordde op al zjjn argumenten slechts:
>Mjjn moeder is dood!*
bereids in orde. 't Plan is er een tramljjn
aan te leggen, die de buurt van de oude
Raampoort in verbinding brengt met het
hart der stad, een ljjn, die duizenden met
verlangen te gemoet zien.
We hebben op 't oogenhlik een Russisch
zanghoor hier, bestaande uit mannen (tenoren
en bassen) en knapen (sopranen en alten),
die onder directie van een dame en verge
zeld van een sopraan zanger (een dwerg) een
kunstreis door Europa maken en 't publiek
vergasten op zeer merkwaardige uitvoeringen
van Russische volksliederen.
Het kleine a capella-koor van Averkamp
heeft gisteren een paar uren gewijd aan
Palestrina en daarmee getoond dat 't ons
nog niet zoo geheel aan zangers faalt als
men thans goedvindt te zuchten. Onder
degenen, die ziek met 't onderwjjs in deze
kunst bezighouden is een strjjd ontstaan over
de toonvorming en de register der mensche-
ljjke stem, naar aanleiding van een balletje
door Cato Esser uit Utrecht opgeworpen.
Als men die dame gelooven mag, dan
weten slechts weinigen 't rechte daaromtrent
en worden veel stemmen door onkunde be
dorven. Dat is zeker, dat bg 't zingen meer
dan tot dusverre geschiedt, op de adem-
haling behoort gelet te worden, dat zangers,
die deze aan 't toeval overlaten, steeds de-
toneeren, m. a. w. valsch zingen en dat
zangkoren, waarbij niet zorgvuldig op diepe
ademhaling op bepaalde punten gelet wordt,
het nooit tot hoogen graad van zuiverheid
brengen. Daar 't juist de adem is, die de
tonen voortbrengt, behoeft dit, zou men
zeggen geen verder betoog, doch de corypheëa
in de wereld der muziek klagen steen en
been over de verwaarloozing der allereerste
eischen tot het voortbrengen van reine, zuivere
tonen. Dan. de Lange, Messchaert en Aver
kamp hameren op dit punt voortdurend en
wat zij te voorschijn brengen ook bjj zangers
van gewoon gehalte i3 de proef op de som.
Zoo zal uit deze wisseling van gedachten
meer dan tot dusver de aandacht op dit
onderwerp gevestigd worden en dit kan niet
anders strekken dan tot bevordering der
kunst. Als men nn maar den tempel zuiveren
kon van onbevoegden, die zich aan den
dienst der muzeheeten te wijden, 't Zijn
allen geen koks die lange messen dragen
en 't zijn allen geen musici die den dirigeer
stok zwaaien en zich voor pianist en organist
uitgeven. Daarvan zou ik u vermakeljjke
staaltjes kunnen opsommen. Doch dat onder
wijs is vrjj en 't publiek schijnt zelden naar
een diploma van Toonkunst te vragen. In
tussehen zal men de onderwijzers in de ge
legenheid stellen een diploma als zang-
onderwjjzer te verwerven. De Chevé-ver-
eeniging »Dan. de Lange* heeft daarvoor
een examen uitgeschreven. Geëxanineerd
worden is nu eenmaal 't lot onzer onder
Buitenland,
wijzerstoch maakt daar ter plaatse eene kromming,
Amst. 5 Feb. J. L. zoodat geen hunner tijdig genoeg heeft
kunnen zien, dat de weg versperd was.
Hoe de groote kist op den weg gevallen
was, waaraan in eerste plaats het ongeluk
geweten moet worden, daar de weg hierdoor
versperd werd, dit weet, zoo het schjjnt,
niemand te zeggen.
De trein, die te Compiègne ten 2 ure
's nachts moest aankomen, is eerst te zeven
ure gearriveerd.
Te Lyon is een Duitsch officier wegens
spionage gearresteerd.
Het geheim van de geheimen van Cor-
nélius Herz wordt steeds geheimzinniger.
De Figaro* deelt thans mede, dat dit ge
heim wel nooit zal worden opgelost, daar
de geneesheer die Herz te Bornemouth be
handelt, namens de Fransche Regeering
onderhandelingen met hem heeft aangeknoopt
over de voorwaarden waarop zgn stilzwggen
verkregen kan worden.
Volgens berichten uit Sierra Leone zou
een nieuwe botsing tusscben de Franschen
en Engelschen aan de Noorder grens van
Sierra Leone, in Lamy, hebben plaats ge
had. Het Fransche grondgebied is aan die
zijde onmiddelljjk gelegen aan het Engel-
sche gebied. Men gelooft dat het gevecht
paal, die gebleken was eene groote ikist tel,,,. j i j
slechts is gevoerd tusschen de ïnlandsch-
zgn, ter breedte van omstreeks driemeter,!-, i i im- j- j
j Fransche en Engelsche politie, die aan de
afdomstig van Jeumont. Zoodra de trein,
grenzen gestationeerd is. Men twijfelde er
waarvan de tender en de locomotief in de;
j aan, dat Kuropeesche officieren die politie,
links ter zijde van den spoorweg gelegen
welke gewoonluk onder bevel staat van
inlandsehe officieren, hebben gekomman-
Te Antwerpen, waar men nog onder den
indruk verkeerde van den moord der oude
herbergierster in de rue de Malines, is weer
een dergeljjke moord gepleegd, nu echter
Ju een ander gedeelte der stad. Een meu-
belmaker in de rue des Predicateurs ging
uit met zijn vrouw en liet zjjn beide kin-
deren achter onder de hoede van een veer-
j tien-jarig buurmeisje. Toen zg in den nacht
j terugkeerden, vonden zg het meisje ver
moord, terwijl de beide kleinen gerust lagen
te slapen. Alle kasten waren opengebroken
en de voorwerpen van waarde, welke zich
j daarin bevonden, waren ontvreemd. Het is
der politie nog niet gelukt eenig spoor van
de moordenaars te ontdekken.
Een verschrikkelijk ongeluk heeft er op
den spoorweg bg Compiègne plaats gehad
waaromtrent het volgende wordt gemeld:
De reizigers welke 's avonds te elf ure
met den trein, uit Parjjs naar Brussel ver
trokken, werden omstreeks één uur des
j nachts, terwijl allen sliepen, door een ge
weldigen schok wakker.
De trein stuitte nameljjk op een hinder-
deerd.
sloot geslingerd werden, terwijl verscheidene
waggons in de sloot ter rechterzjjde ge
worpen werden, tot stilstand was gekomen,
Bn eene rechtbank te Berlgn heett een
was het tumult onbeschrgfelgk, terwgleen'
sensatie wekkend voorval plaats gehad. Bg
ieder zich zoo spoedig mogelijk trachtte te
J, j ji i i de behandeling eener civiele actie deed een
redden. Wel maanden de beambten hen 6
j der rechters aan eene vrouw zulke zonder-
aan rustig te big vendoch het bielp niet.
tc j linge vragen, onder anderen omtrent da
Een reiziger zeide: ik had nauwelgks den 8
tgd mij in de sloot te werpen, toen een kleur barer dat *5 bem
goederentrein nit Charleroi in volle vaart elndelÖk 'eI1 d"' «b'eohter
ij j. daarmede niets te maken had. Hierover
kwam aanrennen en de personen, die uit
de waggons gesprongen waren en zich op werd h» 200 woedend' dat de y,oaw einde-
den spoorweg bevonden, verpletterde. t '«k "!r20cht' 'an zulke Meedigingen ver-
Hartverscheurend was het tooneel dat sehoond bIÜven- Daar0P werd b« 200
zich onmiddellijk daarna voordeed. Vele ™»d* d" ook dit ™d« te giog.
personen lagen, deerljjk verminkt, op de En nu bem<irkte men wal goaodewas:
rails te kermen. Zeven personen gaven geen b« wos krankzinnig geworden. Natuurlyk
Daar bekent haar dan de pope, dat zgn
opwinding uit een hem gebiechte, zware
misdaad voorsproot. Maar Elisabeth schudt
het hoofd. »Dit is een list,* zeide zjj, »om
mjjn ongeluk beter geheim te houden.* Zjj
krjjgt hevige toevallen, haar tranen drogen
op, maar epileptische krampen bevangen
haar ledematen. Daar laat dan de priester
haar zweren, dat zij het geheim bewaren
moet en het heiligst mysterie van de
biecht is verraden.
De kleine Arina is reeds bg de eerste
kreet van Elisabeth ontwaakt; uit nieuws
gierig- en bezorgdheid opgestaan, heeft zjj
aan de deur geluisterd en alles gehoord.
De dag van het avondmaal breekt aan
de St.-Simonskerk is met geloovigen gevuld.
Varinka knielt voor het koorhek; achter
haar staan haar vader en zijn adjudanten,
achter deze zjjn dienstpersoneel.
Ook Arina is met haar moeder in de kerk
zjj is nieuwsgierig en wil Varinka zien, wier
naam zjj in dien onheilsnacht gehoord heeft,
waarin haar vader op de heiligste plicht eens
geestelijken inbreuk maakte. Terwijl haar
moeder bidt, verlaat zij den kerkstoel en
sluipt door de aandachtigen heen, bjjna tot
aan het hek. Daar wordt zjj door het dienst-
personeel van den generaal opgehouden.
teeken van leven meer. Twee ljjken waren
letterljjk in tweeën gescheiden.
Dadelijk kwam er hulp, maar ongelukkig
lijk waren er geen geneesheeren en geen
medicamenten. Eindeljjk kwam er ten 4
ure 's nachts uit Compiègne een trein met
verscheidene geneesheeren uit nabjjgelegene
plaatsen, en toen eerst was het mogeljjk
werd de zitting geschorst en de ongeluk
kige weggebracht.
Er
hebben geruchten geloopen, volgens
welke bij de ministerieele crisis, die Servië
doorgemaakt heeft, de invloed van vreemde
mogendheden in het spel zou zjjn geweest,
en te Belgrado schijnt men daaraan g;*oot
gewicht gehecht te hebben. Althans, de
aan de gekwetsten voldoende hulp te bieden. I jeugffig-s Alexander heeft het wenschelgk ge-
Het schijnt dat niet aan den stoker ofvonden dit bij gelegendheid van een feest-
aan geen der conducteurs van den goederen- maal ten pateize openlgk tegen te spreken,
trein verantwoordelijkheid voor dit ongeluk Hij verklaarde, dat d« crisis uitsluitend was
ten laste kan worden gelegd. De spoorweg te wjjten aan den binnenlandschen toestand.
zich het hoofd aan een bank. Bebloed staat
zg weer op en schreeuwt»Ge zjjt zeer on
wellevend voor een lgfeigeneZeker, omdat
gjj bg de voorname dame behoort, die de
roode kroeg in brand heeft gestoken!*
Deze woorden, midden in de diepste stilte
luid uitgesproken, beeft ieder oor vernomen
een mergdoordringende kreet en Varinka
lag bewusteloos.
Den volgenden dag deed de generaal een
voetval voor Paul I en verhaalde hem, als
zijn keizer en rechter, geheel de verschrik
kelijke geschiedenis, welke Varinka hem
dezen nacht beleden had.
De keizer bewaarde een poos het stil
zwggen en verzonk in diep gepeins. Hg
scheen er aan te denken, dat hjj tot dit
ongeluk indirect aanleiding had gegeven.
Dan trad hg aan zgn schrgftafel en schreef
eigenhandig het volgende vonnis:
»De pope wordt, daar hij het biechtge
heim verra en heeft, van zjjn ambt ontzet
en naar Siberië verbannen. Zjj vrouw en
dochter zullen hem daarheen begeleiden.
>Annuschka, de kamenier, gaat eveneens
Maar zoover is zjj niet doorgedrongen, om naar Siberië, omdat zij haar gebieder niet
halverwege te blijven staan; zij poogt door van de voornemens zjjner dochter heeft in
de massa heen te dringen. Een stoot haar gelicht.
ietwat ruw terughet kind valt en kwetst De generaal kan ook voortaan van rnjjn
achting verzekerd zgn; ik beklaag hemen
deel in den verschrikkeljjken slag, welke
hem getroffen heeft.*
»Wat Varika betreft, voor haar weetik
geen straf en zie in haar de dochter van
een braven officier, wiens geheele leven het
vaderland gewijd was. De wijze, op welke
haar misdaad aan het licht is gekomen,
dunkt injj de schuldige buiten het bereik
mjjner gestrengheid te brengen; dat zjj
zelve haar straf kiezeIndien ik haar
karakter begrepen heb en haar nog een
gevoel van waardigheid gebleven is, dan
zullen hart en geweten haar reeds het p^d
aanwijzen, dat zij moet inslaan.
Den volgenden dag waren de bevelen
des keizers reeds voltrokken.
Varinka ging in een klooster; verteerd
door schaamte, zielesmart en berouw, stierf
zjj nog hetzelfde jaar.
De generaal zocht en vond den dood bjj
Austerlitz.
lEIHSRU
SÊêsM
I
DOOR
ft I 4" m* Im f J "ww 1 r~* WA wI w wAt-w f» Lw w 1-i fv Vt f» t
Slot