Land van Heusden en lllena, de Langstraat en de Bonnnelerwaard.
1STE BLAD.
Brieven nit Amsterdam.
ante Ursula's ongeluk
M 1287.
FEUILLETON.
UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 10 MAART.
1.85)4.
firn
voor
it li
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
f ranco per post zonder prjjs vei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
In uw hoofdartikel van Woensdag 28
Februari jl. hebt ge gewezen op den eisch
tot veroordeeling der gevangen werkeloozen,
waarbjj door het O. M. alleen regard ge
slagen is op het getuigenis der politie, met
voorbjjgang van dat der dagbladschrijvers.
Dat moest ook wel, merktet ge op, want
indien 't waar was wat de laatsten geheel
eenstemmig verklaarden, dan moesten niet
Geel en Schaaf, maar de politiemannen op
de bank der beschuldigden plaats vinden.
Verbeeld u nu den schrik ran 't heele
politiekorps toen de rechtbank, uitspraak
doende, de beschuldigden vrjjsprak van 't
un ten laste gelegde, overwegende o.a.
»dat de politieagenten de grenzen van
et noodzakeljjke hebben overschreden, toen
jj op eigen gelegenheid, onverhoeds en
nder eenige waarschuwing met de blanke
bel insloegen op de menschen, die zich
n geen enkel vergrijp hadden schuldig
'emaakt.*
Ziedaar een veroordeeling van het politie
beleid, zoo vernietigend als maar met mo
gelijkheid is te geven. Ze hadden derhalve,
opgedrongen menschen, niet eerst met
:.en geworpen, ze hadden zich ran geen
,VjVergrjjp schuldig gemaakt en des-
i is er met de blanke sabel op
jflgen. Nu moet de politie op de bank
beschuldigden, en dat zal ze ooker
J reeds een tijd geleden procesverbaal op-
lit tegen den inspecteur-aanvoerder,
iU^lvast vermoeden kan, wat de recht-
over zjjn daden zal concludeeren.
■Deze uitslag der rechtzaak zal den heer
..#uing Meinesz zich nog wel eens herinneren,
guneer in den raad het beleid der politie
gr sprake komt. Als hoofd der politie stelt
zich evenals Mr. Van Titmhoven geheel
antwoordeljjk wanneer uit een of anderen
k een aanmerking komt. Dit nu is wel
er correct, maar 't is gevaarljjk. Het
loofd der politie heeft zjjn mannen niet aan
en touwtje en wanneer zij op expeditie
uitgaan, is 't niet mogeljjk andere dan zeer
Jgetneene instructies te geven, de bijzondere
ïoeten afhangen van omstandigheden en
is kunnen overgelaten worden aan com-
ssarisstn en inspecteurs. Dit laatste schijnt
e tegenwoordige organisatie niet wel
door
GEORGE OH NET.
J
(8
VZoo gjj er bebngen in schept, mjjn beste
ievrouw Bernard, dan is zjj een heilige.
[mȕ deze soort van heiligen behandelt
ien met koude stortbaden breng uw
pter in een koudwater-geneesinrichting of
rd haar wat flink door elkaar dat
baar zielesmart geen kwaad doen!*
.Hiar schudden, groote God! terwijl zij
ni'«t eens waagden, haar onder de oogen
kom enOm echter een weinig afwisse-
'g te zoodat de dokter het noemde,
«jmen z\j op den inval, Aline bij haar
>egflmatige ochtendwandeling tegenwoord:g
1. doen zijn. Het kind, dat men gelijk een
Jjng geitje den tuin losliet, hing zich
fan ook, toen de peettante uit het hout
gewas te voorschijn trad, gelukkig aan haar
>k. Maar deze wilde zich van de kleine
•v->o, die haar omstrengeld hielden, los-
n en haar weg vervolgen. Met een on-
♦rimige beweging rukte zij haar kleed uit
üö's handjes; het kind echter, door den
igen ruk neervallend, begon luid te
.netuwen en riep voortdurend: Tante
ft rug pjjn veroorzaakt, en ik heb baar
ots een kus willen geven, Tante heeft mg
mogelijk, adres aan bovenaangehaald oor
deel en aan de taptoehistorie. Zoo zal dus
ook dit muisje een staartje hebben.
Voor het dagblad »De Telegraaf* heeft
het Neerboschrapport ook een staartje ge
had. De uitgever Wijt heeft de goedheid
gehad aan de groote bladen een paar dagen
voor het verschjjnen een exemplaar van het
rapport te zenden, met verzoek daaruit niet
te putten vóór Donderdag 22 Februari
's midd. 12 uur. De Telegraaf echter heeft
zich .".an die afspraak niet gehouden en be-
helsde reeds in den vroegen morgen een j
uittreksel. Daarover op de vingers getikt
verontschuldigde ze zich door het te doen
voorkomen als had ze van 't gezonden ex.
geen gebruik gemaakt, maar 't heele ver
slag per telefoon uit den Haag ontvangen.
Dit laatste gelooft geen sterveling, de Tele
graaf blijkbaar zelf ook niet, want ze houdt
wjjselijk in haar latere ophelderingen die
geurmakerij voor zich. Nu ook de journa
listenclub haar ondeugd veroordeeld heeft,
doet zij het voorkomen alsof broodnijd haar
zusters tot dit vonnis gebracht heeft. Die
groote bladen kunnen soms zoo klein doen
vooral zoolang ze nog niet wezenlijk groot
zijn en hun grootheid zich dus bepaalt tot
het formaat. Tegen de welgevestigde en
rjjkbeklante zusters: het Nieuws, Handels
blad en N. Rolt. Ct. kunnen ze niet con-
curreeren en toch willen ze ook wel eens
geuren met hunne machtige middelen en
laten zich een rapport telefoneeren dat reeds
twee dagen op hun bureel ligt 1
De beurskwestie schijnt eindelijk van de
baan te zullen geraken. Vijftien jaren lang
heeft men ach en wee geschreeuwd over
de volstrekte ondoelmatigheid der effecten
beurs. Men heeft belasting op het bezoek
gelegd ten einde tot een maatstaf te komen
van het aan een nieuwe te besteden kapi
taal; men heeft het Damrak gedempt om
plaats voor deze te krjjgenmen heeft tal
van plannen uitgelokt, het een al duurder
dan het andere; men heeft gedroomd van
een beurspaleis, waarbjj geen enkel Euro-
peesche beurs te vergeljjken is en du
komt het slotmen zal trachten door welke
middelen het gebouw te herstellen is. Daar
toe is een commissie benoemd en aangezien
deze oplossing de goedkoopste is, geloof ik
dat we nu het einde dezer jarenlange kwestie
nabjj zjjn. Er is wezenljjk geen geld voor
luxe tegenwoordig.
We hebben verleden week een gratis
tentoonstelling gehad van schilderijen in
Ursula bleef staan, en toen zjj het aanval
lige kind in tranen zag baden, vermurwde
haar verbitterd hartgeljjk een gier op de
duif, stortte zjj zich op haar peetekind, sloot
haar in de armen, kuste de roode, kleine
handjes, die rood en opgezet waren van de
kiezels en begon zelve hevig te snikken.
Geruimen tjjd zat zjj daar onbewegelijk en
zag eerst op, toen haar zwager en haar
zuster toegesneld kwamen.
Van af deze crises bleef mjjnheer en
mevrouw Bernard altjjd een zeker wan
trouwen bjj. Zjj vreesden voortdurend een
achteruitgang en sloegen Ursula in haar
kalme tjjden gade, gelijk de zeeman het
ruime sop, wanneer het stil is altijd vree-
zende, of niet een plotselinge storm in aan
tocht is.
V.
En de gevreesde aanval kwam, maar eerst
eenige jaren later en onder veel minder on
rustbarende omstandigheden.
Toen Aline oud genoeg was, om met het
pianospel een aanvang te kannen maken,
schepte tante, die in de muziek tameljjk ont
wikkeld was, er behagen in, haar onderricht
te geven. Zij had haar in de treurige ge
heimen van het vingerhouden ingewjjd en
door het eertijds eenzame huis dreunden de
klanken van het lied: »De Tiroler en zjjn
kind.« Maar aangezien Aline vlugge vorde
ringen gemaakt had, moest men tot andere
maatregelen zijn toevlucht nemen. De ont
vanger der belastingen, een vreedzaam staats
burger, had een uitstekenden musicus aan-
waterverf. >Ons Huisc trakteert van tjjd
tot tjjd op dergeljjke voortreffelijke ver
snaperingen. 't Is alleraardigst waar te
nemen hoe 't volk langzamerhand vermaak
leert vinden in kunstuitingen. De eerste
avonden in »Ons Huis* aan goede muziek
gewjjd kenmerkten zich door rumoerigheid
en onattentie. Doch dat is allengs veran
derd in groote belangstelling. Voor 10 ct.
de persoon kan de man en de vronw uit
het volk thans op Zondagavond genieten
van solozang en uitvoering van koorwerken,
en aangezien 't ook hier geldt: voor 't
volk is niets te goed, zorgt de muziek-
commissie (waartoe ik de eer heb te be-
hooren) onder presidium vau den jjverigen
directeur Tours steeds voor een degelijk,
afwisselend programma. Ik mag hier tot
mijn groot genoegen bjjvoegen dat aan de
zucht tot ontvangen onder 't volk zich
tegenwoordig een zucht tot geven paart
onder de kunstenaars, zoodat >Ons Huis«
de meest welwillende medewerking onder
vindt onder onze eerste zangers, zange
ressen en instrumentisten. Zoo trad gisteren
avond een zangklasse op onder directie van
Joh. Veth benevens mej. Klein met sopraan
solo's en hebben we een poos geleden
mevr. Noordewier-Reddingius gehad en de
Arnhemsche soliste Cappeyne van de Copello
en krggen we a.s. Zondag het koor Thalia*.
Aan »Ons Huis* zelf zijn twee zangkoren
verbonden, een van jonge mannen, een
van dito vrouwen, in October opgericht,
dus nog te jong om in 't openbaar op te
treden.
Dat »Ons Huis« geljjkt door de week
's avonds een bjjenkorf, waarin geen honig,
maar kunst en wetenschap verzameld wordt.
Dan vindt ge alle zalen en kamers bezet.
Beneden gymnastiseert men, ontvangt men
boeken ter lezing, brengt men zjjn centjes
op de spaarbank, zet men zich rustig neer
tot lezen, dammen of schaken; booger op
ontvangt men les in Engelsch, Franscb,
Duitsch of boekhouden (5 ct. per les), lezen
meisjes onder de leiding van een speciali
teit, wordt les gegeven in naaien en knip
pen, elders in koken, bakken en braden;
nog hooger in den zang en op een andere
kamer in verstellen, 't Is een bedrijvig Huis,
dat onberekenbaar veel nut sticht onder
de klasse, waarvoor 't opgericht is. En in
den heer Tours heeft het getroffen een
man, als geschapen voor dergeljjke inrich
ting, een man blakende van belangstelling
in 't lot der arbeidende klasse en van een
bevolen, een zjjner intiemste vrienden, met
name Perseran, die het bjjzonder talent
bezat, alle instrumenten te bespelen alle
trouwens niets meer dan middelmatig.
a Voor het accompagnement is deze veel
zijdigheid zeer doelmatig,* meende mjjnheer
Bernard en de beschermeling van den ont-
vangtr was in genade aan- en opgenomen
geworden.
De eerste dagen, teneinde door haar tegen
woordigheid den leeraar niet in verlegenheid
te brengen, had tante zich zeer bescheiden
naar dm tuin onder de groote boomen
teruggetrokken en had door de geopende
salonventters achtereenvolgens de wellui
dende accoorden der concertvariatie voor
piano en fluit van Tulou, de polonaise voor
piano en room van Arban en de fantaisie
Faust vooi violine met piano van Alard
vernomen. En of zjj nu nit hout of blik,
met greepen mondstuk of snaren voorzien
waren, op alle instrumenten accompag
neerde mijnteer Perseran zjjn leerlinge met
de dolste brarour. Met een donkerrood ge
zicht, vn] vivir, met spitsen knevel sloeg
hij met den vcet de maat, en wanneer de
pianiste, bedrensaeld door de dubbele kruisen,
iets »voorbjjgreep,« dan liet hjj zich een
donderend saprenent ontvallen.
Tante, wie van dit alles niets ontging,
werd bepaald orgerust, en een zachte ver
denking ontkiende in haar ontvankelijke
ziel. Waarom vloikte deze musicus? Mijn
heer Bernard, wim zij daarmee in kennis
stelde, wilde dit g»mis aan fijne manieren
op rekening der mizikale geestdrift stellen.
»Die beste Perseran wordt door den
organiseerd talent, dat ge moeite zoudt
hebben zijn evenknie te vinden.
Amst., 5-3-'94.
J. L.
Buitenland.
De Wereldtentoonstelling te Antwerpen.
De wereldtentoonstelling te Antwerpen,
die in Mei geopend zal worden, begint
zachtjes aan vorm en wezen te krjjgen. Reeds
verleden jaar in November waren de groote
gebouwen, waarin de tentoonstelling zal ge
houden worden, gereed; het is een fraai
bouwwerk, geheel van jjzer opgetrokken.
De gebouwen beslaan 1/s der oppervlakte
van het tentoonstellingsterrein. Ijverig wordt
aan het gereedmaken der tentoonstelling
gewerkt. De Koning zal de tentoonstelling
den 5den Mei plechtig openen en daaraan
een geheele reeks feestelijkheden, ter ge
legenheid van het vorsteljjk huweljjk te
Brussel, verbinden. De Congo-tentoonstel-
ling, waaraan een land- en volkenkundige
verzameling verbonden wordt, begint haar
voltooiing te naderen; reeds zjjn 80 zwarten
in Afrika voor die verzameling aangeworven
en op reis naar Europa.
Van den grooten tuin voert een breede
trap en een uit cement vervaardigde brug,
in één stuk van 18 M. lang en 10 M. breed,
naar de algemeene en de machine-galerjj.
Bjj die brug is een grootsche kunst-rots
gebouwd, waaruit het water komt, dat voor
den badvgver der negers bestemd is, en dat
een waterval vormen zal. In de beneden
verdieping van het Museum wordt een aqua
rium aangelegd, waarin alle vischsoorten
uit de Belgische stroomen zullen te zien
zijn, ongeveer 80 soortenen waarin verder
een groot aantal waterdieren uit den Congo-
staat ver big f zullen vinden.
Het oud-Antwerpsch plein en het Congo-
dorp naderen ook reeds hun voltooiing. De
bezoeker wordt verplaatst naar Antwerpen
der 15e en 16e eeuw; aan een groot plein
liggen 38 gebouwen, opgetrokken naar de
voorbeelden der huizen, die vroeger aan de
Raadhuisplaats stonden. Deze gebouwen
zjjn van een bjjzonder hard soort gips op
getrokken; men vindt er een kerk in goti-
schen stijl, naar het plan van Van Kuyck;
een reproductie der oude Beurs; een Kip-
dorp-poort uit de 16e eeuw; een poesje
nellenkelder, zooals Hendrik Conscience
dien in zjjn »Geschiedenis mjjner jeugd*
zoo aardig heeft geschetst; een begijnen
hofje; een boogschutters-doelen; een thee-
muzieklemon beheerscht,* zeide hjj. »Zie
hem maar aan, tante, wat 'n vuur, wat
'n jjver! Men zou waarljjk meenen, hjj diri
geert een geheel orkest en blaast ten aan
val op alle moeieljjkheden van het contra
punt!*
Tante schudde het hoofd. »Ten aanval
blazen!* dat was juist, en met instinct-
matigen tegenzin bevroedde zjj in dezen
wonderljjken leermeester een soldaat. Op
zekeren dag, toen dé oude juffrouw, krachtens
haar gewoonte, van verre toehoorde, be
reikten de klanken van een krjjgsmarsch
voor klavier en cornet-a-piston be
droevend haar oor. Aline ontlokte klank
volle, geweldige accoorden aan de schoone
toetsen en Perseran, zjjn noten met liefde
en toewjjding uitgalmend, liet het huis
dreunen van de bekende melodiePartant
pour la Syrië.
Een schaduw, welke plotseling op zijn
notenblad viel, verhinderde hem in de vol
tooiing van het muziekstuk. Hjj wendde
zich om en ontdekte tusschen zich en het
venster tante Ursula, die hem met zeld
zame blikken aanstaarde.
»Wat speelt gjj daar toch, mjjnheer
Perseran vroeg de dame met bittere ironie.
Mejuffrouw,* sprak de kunstenaar, met
een glimlach en bescheiden buigende, »het
is een stormmarsch van eigen vinding.*
»Een stormmarsch? Gjj componeertstorm-
marschen? Ja, voor wien dan?*
»Voor het muziekkorps van het eerste
regiment voltigeurs, waarvan ik de eer heb,
kapelmeester te zijn, mejuffrouw!*
Tante hief de armen ten hemel, haar
tuin >In den aangenamen Hof*, waarin
niet alleen goed Vlaarasch bier zal worden
getapt, maar ook de ouderwetsche Vlaamsche
keuken zal worden gevonden eenige gilde-
huizen, en andere merkwaardigheden. Dat
alle bewoners van dit oude Antwerpen in
de kleederdracht der 16e eeuw moeten ver-
schijnen, spreekt van zelf.
Verder zal men een straat uit Cairo te zien
krggen, tegenwoordig een onmisbaar ten-
toonstellingsartikel, een Syrische tentoon
stelling en andere merkwaardigheden. De
technische en industrieele afdeelingen vooral
schijnen zeer rjjk aan fraaie inzendingen
te zullen wordenBelgië zet zelf natuurljjk
het beste beent je voor, en uit het buitenland
komen dageljjks berichten van nieuwe in
zendingen.
De Fransche regeering heeft dezer dagen
van de Kamer een crediet tot een be-
langrjjk bedrag gekregen, voor de behar
tiging der Fransche belangen ep de expositie.
Onder de anarchisten, die, geljjk tegen
woordig eiken dag, in Frankrjjk weer ge
vangen zijn genomen, behoort de beruchte
Francis, ook Francis genaamd, die als
verdacht van den aanslag tegen café-Véry
gedaan te hebben, door de Engelsche re
geering uitgeleverd was, maar van wien
de misdaad niet bewezen kon worden. Fran
cis weerde zich, toen hg gevangen zon
worden genomen, als een razende. De deur
zjjner woning moest opengebroken worden
en de politie moest hem letterljjk er nit
sleepen.
Twee als zeer gevaarljjk bekende anar
chisten, Bourgeois en Claumann, die men
insgeljjks wilde vatten, zjjn gevlucht.
Een anarchist, Edouard Marlo te Ron-
baix, is gearresteerd, omdat hjj zjjnen pa
troon heeft trachten te vermoorden. Aan
den rechter van instructie, die hem naar
de beweegredenen zjjner misdaad gevraagd
had, heeft hjj geantwoord: »Ik ben anar
chist sedert een jaar; ik heb voor acht
dagen mjjne vrouw verlaten. Een com
pagnon heeft mjj voor vjjf dagen bjj zich
genomen. Ik heb eenen patroon willen doo-
den. Het toeval wilde dat het Cauchies was.
Ik had evengoed een ander, dezen of genen
kunnen dooden.* En daarna noemde hjj de
namen van verscheidene andere patroons.
Verder zeide hg tot den rechter van in
structie, die hem ondervraagd had 1 Vraag
mjj niets meer. Ik antwoord niet.*
De Engelsche gezant te Parjjs, Lord
oogen puilden uit hunne kassen, zjj opende
den mond, maar tot spreken was zg niet b|f
machte. Perseran bemerkte haar ontroering)
daar hjj zich echter van derzelver geheime
aanleiding geen begrip kon maken, liet hjj
er hoffeljjk op volgen: »Maar geloof mjj,
mejuffrouw, dat ik daarom niets minder
in de vrjje uren, welke de dienst mjj laat,
mjj tot nw beschikking stel.*
Bjj deze woorden herkreeg ook tante
weer het spraakvermogen. »Tot onze be
schikking GjjMaar hoe heeft een mensch
het kunnen wagen, u hierheen te zenden,
daar men immers weet, dat gjj tot het leger
behoort? En gjj, waarom hebt gjj het niet
gezegd?*
»Maar, mejuffrouw heeft mg immers
nooit gevraagd
Bernard!* gilde de oude jongejuffrouw,
Bernard
En toen haar zwager, doodeljjk ontsteld,
binnentrad, riep zjj»HierBewonder uw
talent! Want gjj gjj hebt dezen heer
gekozenZoo hebt gjj mjjn vertrouwen mis
bruikt!*
»Ja maar wat is er dan aan de hand?*
Tante nam Perseran van kop tot teenen
op en zeide met een uitdrukking van on-
miskenbaren afschuw: »Hjj is voltigeur.*
En daarmee zweefde zjj naar buiten. Den
volgenden dag word Perseran door een
muziek-onderwjjzeres vervangen. Tante
gromde drie dagen, daarna scheen zjj het
te vergeten, en alles ging weer den ouden
gang.
<- ju
Jlb
/Wordt vtrvol/fdj