et Land van Ileusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
EERSTE BLAD.
SPAREN?!
FEUILLETON.
Kapitein Ouison-IJzerhoofd.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1309.
ZATERDAG 26 MEI.
1894.
TOOK
Dit blad verschpnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprp: per 8 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsve. hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
Gelukkig dat de gemoederen in ons land
weer wat bedaard worden. De stembus,
behoudens voor enkele aanvullingsverkie
zingen, is gesloten. De nieuws laden kun
nen nu weder aan hunne lezers wat anders
geven dan kansberekeningen of Tak winnen
of verliezen zal. Het pleit, is beslist! De
ministers zijn beëedigd en de verschillende
departementen bezet. De Kamers zjjn ge
opend, de vertegenwoordigers der natie
beëedigd. De voorzitter is benoemd. Summa
Summarum, al de voorbereidende werk
zaamheden zijn afgeloöpen. Aan het werk
dus Excellenties en Hoog Edelmogenden -
Edel Mogenden Hi erenhet volk van
Nederland wacht. Wacht op veel dat ver
betering, herziening of tegemoetkoming
eischt - maar wacht bovenal en in de
eerste plaats op een wet tot uitbreiding
van het kiesrecht.
Kierechtuitbreiding is meer dan ooit een
dringende eisch van het oogenblik. Zij was
het groote struikelblok waarover de vorige
Kamer viel, dat de doodsklok voor het
ministerie Tak en het geboorteuur voor
dat van jonkhr. Roëll deed slaan. Voor
alle dingen mag de natie eischen dat ver-
tegenwoordigers van de Kroon en het volk
zich met de uitbreiding van het kiesrecht
zullen bezighouden.
Aan Mr. van Houten, de nieuwe minis
ter van binnenlandsche zaken is de lang
niet lichte en in vele opzichten niet be
nijdenswaardige taak opgedragen zijn denk
beelden in een nieuwe kieswet saam te
vatten.
De meer dan 25-jarige parlementaire
loopbaan van Z.E., zjjn vele redevoeringen
als afgevaardigde van Groningen, zjjn Staat
kundige brieven, dat alles doet hopen, dat
al gaat de nieuwe Ex. niet zoover als zjjn
voorganger, hp toch niet schroomen zal, de
9 bevoegdheid om te kiezen uit te breiden en
het aantal kiezers te vermeerderen. Het is
dan ook minder naar het hoofdidée van de
te komen wet als naar de onderdeelen dat
velen nieuwsgierig zijn. Een kleinigheid kan
soms groot nadeel doen. Een woning met
minstens twee vertrekken, hoe onschuldig
zag dat amendement De Meijier er uit, en
toch, dat was de steen des aanstoots, waarop
het gebonw, van maanden arbeids, in duigen
viel. Zulk een schijnbare kleinigheid doet,
GÜSTAVE AIMARD.
(15
Zoo bereikte men de landingplaats. Be
neden aan den trap lag een sloep te wiege
len met tien man er in.
Nu begon het afscheid nemen.
Kapitein Ourson-IJzerhoofd en zijn vriend
le Poletais drukten nog eenmaal de hand
van den heer d'Orgeron en van de voor
naamste hoofden der vrijbuiters, terwijl
f Alexander, de lijfeigene van den Boekanier,
de honden en de zwjjnen, de getrouwe
makkers van Ourson, in de boot bracht,
waar zjj dadelijk onder de banken kropen.
De twee Broeders van de Kust gingen
a»n boord en men stak van wal.
De lucht was frisch, de zee kalmeenige
wolken dreven vluchtig over het donker-
t" 'iwe uitspansel, dat met schitterende
sterren evenals met diamantgruis was be
zaaid; de bijna volle maan verlichtte den
nacht met haar bleek scbjjnsel.
Op hunne riemen gebogen, legden de
roeiers in minder dan een kwartieruurs den
afstand af die hep van hot ter reede liggende
nn juist aan den heer v. Houten de taak
is opgedragen een nieuwe kieswet saam te
stellen, wel een weinig vreezen, dat ook voor
dien arbeid geen meerderheid te krijgen is.
Immers, toen Z.E. nog volksvertegen
woordiger was, wilde hij bij de behandeling
van de nu verdwenen kieswet, de maat-
schappeljjken welstand van den arbeider
zoeken in het bezit van een spaarbankboekje.
Alzoo, bestaat er tusschen de rijkspost
spaarbank, ot die van het Nut, of van eene
particuliere onderneming uitgaat en een
kiezer in spé, eenig contact, waarvan het
spaarbankboekje het bewijs is, dan ontvangt
hij een certificaat van welstand en geschikt
heid: goed voor kiezer. Doch geen spaar
bankboekje, dan hebt ge geen stem in het
capittel en kunt ge thuisblijven.
In die kleinigheid schuilt gevaar. Gevaar
juist daarom, omdat zij onder aanprjjzing
van een schoone deugd een toestand in het
leven zou roepen, onwaar en valsch. Het
recht om mede zijn volksvertegenwoordigers
te kiezen, zou een belooning zijn voor de
beoefening van de deugd der spaarzaamheid.
Sparen, daar zal wel niemand zjjn, die
niet gaarne zou wenschen dat die dengd
door velen wat beter beoefend werd. Waar
is het, dat er in den winter minder ellende
en armoede zou worden geleden, als men
's zomers van zjjn overvloed wat spaarde en
bewaarde. Goed zou het zjjn als vehn de
les van het oude Bjj belsehe verhaal eens in
praktjjk brachten, en in de vette jaren
schuren bouwden, en verzamelden al het
overvloedige koren, opdat in de magere
jaren de hongersnood niet treffe. Sparen
een schoone deugd, het eenige middel tegen
de ondeugd der verkwisting. Niet te vroeg
kon het jeugdig gemoed dan ook worden
opgewekt, door voorbeeld, woord en daad
die deugd in beoefening te brengen, al zjjn
wjj nu juist geen bewonderaars van school-
spaarbanken enz. Zulke kunstmatige mid
delen tot beoefening van een deugd treffen
zelden doel, en het is dan ook zelden het
kind dat uit zich zelve spaart, maar wel de
ouders, die hen tot sparen dwingen of voor
hen laten sparen. Na deze kleine uitloop
nogmaals: Hulde aan het sparen en de
spaarzaamheid.
Hnlde ook aan den Staatsman, Excel
lentie of Volksvertegenwoordiger, die van
achter de groene tafel, of van uit de banken
der parlementairen, sparen en spaarzaam
heid prjjst en aanprjjst!
Maar die schoone deugd nu te verheffen
tot een kenmerk van welstand of geschikt
heid om mede te kiezen en deel te nemen
aan het raderwerk van de groote staats
schip scheidde.
Nadat de sloep door de schildwacht op
bet achterkasteel was gepraaid, legde zjj
aan stuurboordzjj aan.
Pierre Legrand, de onderbevelhebber,
wachtte zijn opperhoofd bjj de valreep af
en liet hem met de aan zjjn rang verschul
digde eerbewijzen ontvangen.
Nauwelijks had Ourson den voet op dek
gezet, of hjj wierp een onderzoekenden blik
in het rond en vroeg:
»Is alles klaar?*
Het anker is recht op en neêr, de spaken
in 't spil en de zeilen op stootgarens,
antwoordde Pierre le Grand.
De kapiten ging op een halfdeksbank
staan, keek eenige oogenblikken naar den
horizont en riep, terwjjl hjj zjjn roeper
opnam, met forsche stem, die over het ge-
heele schip gehoord werd
Ieder op zijn werk om zeil te zetten!*
Terzelfder tijd zag men de door de zon
gebruinde krachtvolle aangezichten der zee
lieden uit alle luiken te voorschjjn komen
en in weinige seconden hun plaats bjj het
loopend touwwwerk innemen.
Alles klaar vroeg Onrson nogmaals.
»Ja kapitein,antwoordde de tweede
stuurman, die zjjne plaats op 't voorschip had.
Zoekt spil! jongens.c
Een hondertal mannen, die aan de spaken
van 't spil stonden, hieuwden met kracht,
waardoor het anker lichtte.
»0p het roer! Marszeils los! hjjsch ze
Buitenland.
Te Luik worden nog altijd anarchistische
machine in Nederland, is toch wat al te
kras en onwaar tevens.
Onwaar, omdat de beoefening van de
j j dreigbrieven ontvangen, zoodat de politie
deugd der spaarzaamheid moet bewezen
j i,,i- tot de overtuiging komt, dat zn nog niet
worden uit een spaarbankboekje.
xt i i ad0 leden van het komplot in handen heeft.
Zgn er niet vele bekwame Nederl. werk- T_
De Express* bevat een briet van den Rus-
lieden die belang stellen in het land waarin f
'sischen baron-anarchist sternberg, van 17
zu wonen en het kiesrecht ernstig begeren.
dezer uit Amsterdam gedagteekend, tot
Wie er aan moge twjjfelen, twufele na al
terechtwijzing van sommige hem betrefiende
de vergaderingen van werklieden-vereeni-
bjjzonderheden. Dg commissaris van politie
gingen en de moties daar aangenomen, T
f Orval en etteluke Luiksche agenten zijn
met langer. Waarom ook niet. Heeft de t
volgens de »Independanee« in Nederland
werkman znn plichten, die hn vervullen r i
ten einde hem op te sporen. De te Luik
moet, onthoude men hem dan ook zijn
aangehouden vriendin van den baron en znu
rechten met die hn eischen kan. I
geestverwante is weer vrijgelaten. Zn moet
Zulk een arbeider wil kiezen. Bezit ge i
echter de justitie zekere aan wgzingen hebben
een s
paarbankboekje, zoo niet, dan zijt ge
T gedaan. Er wordt ook beweerd, dat Stern-
voor kiezer niet geschikt. Is zulk een be-
e berg schuldig is aau den aanslag tegen
paling nog met onrechtmatiger dan de c, D
r het cate fioyot te Parjjs. Even voor dien
die thans nog het kiezerscorps n -j
r aanslag ging hg naar Parijs en zeide tot
census
bepaalt.
iemand»Ga met mjj mede, dan zult ge
Of, een arbeider stelt belang om het m
eens een mooi stukje bgwonen.* Twee
kiesrecht te bezitten, en nu weet. hijzon- 0,
7 r, dagen na den aanslag keerde Sternberg te
der spaarbankboekje geen kiesrecht. Zou T p.
r Luik terug. De politie heeft nu, heel Europa
het dan niet kunnen dat hn, wellicht ten Q.
door, het signalement van Sternberg met
een photographie.
koste van zijn gezin, of door andere on
geoorloofde middelen, zorgt in het bezit;
van zulk een bewjjs te komen. Is zoo de Fransche Ministerraad bood gister-
beoefening van een deugd de rechte, en ochtend aan Carnot het ontslag van het
het middel dat die beoefening in de hand j Kabinet aan.
werkt niet onwaar? Daarenboven bljjkt de f De twee Franschen, die, onlangs te
spaarzaamheid alleen uit een spaarbank-Mainz verdacht van spionage werden ge-
boekje. Wij denken nu niet aan hen die vangengenomen, bljjken gewone toeristen
zeggenik heb geen spaarbank noodig te zjjn geweestzjj zjjn weer vrijgelaten.
om mijn geld te sparen, ik kan dat thuis1 ni.
41 r Het is thans aan geen twijfel meer on
wel doen. Die sparen wellicht juist het, j-
derhevig, dat de anarchist remjean, die
minst. Doch de nnvere arbeider, die ïuist
ontvlucht is uit het huis van bewaring op
verdient wat znn gezin behoeft, vooral hjj,'
het oogenblik, dat hjj voor den rechter van
die zich opofferingen getroost om van het
instructie zou verschnnen, zich thans te
zuur verdiende loon znn kinderen wat meer T u it j
Londen bevindt. Hn heeft in de Londen-
en beter te laten dDderwnzen, spaart die
sche »Starc bekend gemaakt, dat hu naar
niet? Al bezitten zg geen spaarbankboekje,
missen zjj daardoor de geschiktheid om te
kiezen? Moge Z. E. er ook zoo over den
ken. Minister van Houten zou dan in de
nieuwe wet een kenmerk van welstand niet
opnemen, wat de volksvertegenwoordiger
van Houten wel had willen plaatsen in
de wet van zjjn voorganger. Zeker zou er
dan alweer een onrechtvaardigheid minder
worden begaan.
Waartoe een denkbeeld over sparen iemand
al niet brengen kan. Geheel en al politiek.
Ziet ge, dat is het juist, tegen spaarzaam
heid als politieke deugd trekken wjj te velde,
het sparen zelf
Hulde aan de spaarzaamheid. Onze moeite
ware ruimschoots beloond, als uw lezen en
mijn schrijven ons hadt opgewekt die schoone
deugd wat beter dan tot heden te beoefenen.
goed voor! kluiver hjjschen! maak vast
bakboord!*
Deze verschillende bevelen werden met
een bewonderenswaardige vlugheid en be
hendigheid uitgevoerd.
»Bakboords voor- en stuursboerds achter-
brassen maakt vast kluiver, val stuurboord
Het schip viel statig af naar stuurboord
en toen het vier streken gevallen was nam
de kapitein zjjn roeper wedermen hieuwde
nog altijd aan 't spil om het anker onder
den kraakbalk te krjjgen.
»Rond voor!* riep de kapitein, »'t roer
in de midscheeps! stuur je koers
Het schip was na onder zeil, de kapi
tein ging van de bank af, gaf den roeper
over aan Pierre le Grand, die belast was
met het anker te visscben en de booten te
hjjschen, zoodra men van de reede zou zjjn.
Twintig minuten later kliefde het schip
der Flibustiers, in den nacht, als een spook
gestalte, de golven, met twee reeven in de
marszeils, den kleinen kluiver, de fok en het
brikzeil. Ofschoon er een frissche bries woei,
zoo had men er geen moeite mee en kwam
het schip met zjjn zeilen ruim halverschoots
goed vooruit.
Een schelle fluit riep het scheepsvolk aan
't gebed. De Flibustiers waren zeer gods
dienstig 's ochtens en 's avond werd, aan
boord hunner schepen, gezatnenljjk gebeden
de stuurman las het gebed, dat de matrozen
hem nazeiden. Een uur later was al het
volk, met uitzondering van de wacht die
Parjjs zal terugkeeren, als hjj geroepen
wordt voor de jury te verschjjnen.
Alweer is te Parijs eene bom gelegd,
voorzien van twee brandende lonten, dit
maal voor de woning, op de eerste ver
dieping van de Avenue Niel, vau den
abbé Gamier, christeljjk socialist en direc
teur van het blad »le Peuple fra^ais*.
Toen de vrouw van de congierge eergisteren
avond te acht ure het gaslicht wilde ont
steken op de trap, bemerkte zjj, gelukkig-
ljjk, eene brandlucht. Zij riep onmiddelljjk
haren man, die dadeljjk het vuur uitdoofde,
dat zich reeds verspreid had tot dicht bjj de
bom, eu vervolgens eenige emmers water
over het helsche werktuig uitgoot.
Daarna riep hij do politie, die de bom
naar het gemeen telg k laboratorium bracht.
bovendeks bleef, ingeslapen met die onbe
zorgdheid, welke den zeelieden eieren is.
Het schip, waarop Ourson-IJzerhoofd
bevelhebber was, had een inhoud van acht
tien honderd ton, en was nauweljjks een
jaar geleden te Ferrol ran stapel geloopen.
De Spanjaarden hadden het met dertig
stukken bewapend, er eene bemanning van
vjjfhonderd koppen op gebracht en het
naar de golf van Mexiko uitgezonden om
de rjjkbeladen galjoenen te beschermen.
Het voerde den naam van de »San José,*
't was rank gebouwd, een vlug zeiler en
uitmuntend in alle bewegingen.
Ongelukkig voor den »San José* was dit
fraaie schip nauweljjks in de wateren van
de Antilies gekomen, of het werd in een
donkeren nacht overvallen en bijkans zonder
slag of stoot, bjj entering genomen door
een vijftal sloepen met Flibustiers bemand,
onder bevel van Onrson-IJzerhoofJ. De
Spaansche kapitein en ziju generale staf
werden aan de ra's opgehangen, de »Sau
jJosé* naar Port-Margot opgebracht, en het
scheepsvolk aan de inwoners en de Boe
kaniers verkocht.
Nadat Ourson aan zjjne tochtgenooten
het hun toekomend aandeel in den buit had
uitgedeeld, kocht hjj voor zich den »San
José,* welken naam hjj herdoopte in dien
van »la Taquine,« eene benaming die in
alle opzichten voegde aan dat slanke, vlngge,
zoo flink gebouwde schip.
't Was de eerste maal sedert de »Taquine«
Aldaar werd een onderzoek ingesteld en
het bleek toen dat de bom buskruit, lood
en schroot bevatte. De hoeveelheid water,
die over de bom was uitgegoten, belette voor
alsnog nader de samenstelling van de bom
te onderzoekenmaar men gelooft dat het
buskruit vermengd was met chloorzure ver
binding.
Een afgrijselijke misdaad is te Ludwigs-
hafen in Baden gepleegd. De vrouw van
een daglooner, die sedert eenige weken van
haren man gescheiden leefde, heeft eene
poging gedaan hare beide kinderen, een
van 2 en een van 6 jaren, levend te ver
branden. Zjj legde de kinderen te bed,
bracht het huisraad nit de woning en wierp
een brandende lamp op een hoop krullen,
die zjj in de kamer opgestapeld had. Hierop
sloot zjj de deur en verliet het huis. De
kleinen, door de vlammen gewekt, snelden
naar het venster en riepen angstig om
moeder, waardoor de buren op het gevaar
opmerkzaam werden. Dezen liepen de deur
open en bevrjjdden de ongelukkige kinderen,
die echter reeds deerlijk gebrand waren.
Het jongste kind is bezweken, het oudste
hoopt men in het leven te houden. Na eene
afwezigheid van anderhalf uur keerde de
ontaarde moeder naar hare woning terug
zjj werd onmiddelljjk gevangen genomen.
De staatsgreep in Servië schjjnt. geene
gevolgen te zullen hebben, welke den Euro-
peeschen vrede gevaar kunnen doen loopen.
De groote mogendheden schjjnen de ge
beurtenissen te Belgrado als zuiver binnen
landsche aangelegenheden te beschouwen.
Intusschen is de Servische constitutie van
1888 vervangen door die van 1869. De
verschilpunten zjjn waarlijk niet gering en
de Kroon verkrijgt thans weder hare oude
veelomvattende macht. Volgens die grondwet
benoemt de regeering niet minder dan een
derde deel der Skupshtina, waarvan twee
derden gekozen worden door een klein kie
zerskorps, dat in het openbaar zjjne stemmen
uitbrengt. Persvijheid bestaat wel, maar de
oprichting van een blad eischt concessie van
het gouvernement, en deze kan ieder oogen
blik herroepen worden. Bovendien kan de
politie naar goedvinden enkele exemplaren
in beslag nemen. Eindeljjk wordt koning
Milan met al zjjne wettige afstammelingen
volgens die grondwet tot den troon ge
roepen, terwjjl volgens de constitutie van
1888 de regeeringsrechten uitsluitend beperkt
waren tot zjjne nakomelingschap uit zjjn
huweljjk met koningin Nathalie.
De proclamatie door den jongen Koning
tot zijn volk gericht, bevat een beroep op
van meester verwisseld was, dat deze bodem
weder zes koos.
Omst.reek3 twee ure in den ochtendstond,
kwam de kapitein wesr op dek. De bries
had aangehouden.
Ourson fluisterde den komniandant van
de wacht eenige woorden toe. 't Viel juist
dat die officier le Poletais was, een even ruw
zeeman als een stoutmoedig Boekanier.
Le Poletais deed een lantaarn hjjschen
in den top van eiken mast, een and.er aan
den gaffel, en het groote marszeil bedekken.
Toen werd de vaart van het schip gestuit.
Men bevond zich op ten hoogste vijf of
zes kabellengten van de kust, die men,
bjj 't heldere van den nacht, best onder
scheiden kon.
Zoo verliep er een half uur.
Ourson stapte op het achterdek heen en
weer, met de handen op den rug, zoo 't
scheen iu diep gepeins verzonken.
Kapitein,* zei le Poletais heel eerbiedig,
want de tucht was zeer streng aan boord
van de schepen der Flibustiers, »ik zie
lichten dwarsaf van bakboord.*
»Hoe veel ziet ge er wel?«
Vier.*
»Goed geteld; laat men een ljjn aan de
booten toewerpen, als zjj, na de herkenning,
op zij zullen komen.*
Le Poletais groette en begaf zich weer
naar zjjne wacht.
Naar het Fransch
DOOR
/Wordt
