Hel Land van Heusden en Allen a. de Langstraat en de Bominelerwaard.
SYLVIE.
Zondagsrust.
FEUILLETON.
M 1367.
Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 15 DEC.
1894.
hjj haar aan zgn jeugdigen vriend toe.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsveihooging. Afzonderlgke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7l/f ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Wat hebben we lang uitgezien naar
zondagsrust, wat is er over geschreven
door volksvrienden, die ze uit een maat
schappelijk oogpunt beschouwden en door
anderen, die zich op een kerkeljjk-godsdien-
stig standpunt plaatsten. Zondagsrust en
Zondagsheiliging zjjn, wat onze buren
noemen slagwoorden geworden eener be
weging, die in de pers, in de vergaderingen
en meetings ijverig warm gehouden wordt.
En daar schjjnt ze nu plotseling op ons
neder te vallen als een stortregen. Wat we
langzamerhand daehten te zien neerdalen
als een weldoende engel uit den hooge,
wordt met den sterken arm naar beneden
gerukt en ons voor de voeten geworpen,
met de woorden: >ziedaar, nu heot ge
waarnaar ge zoolang gesmacht hebt.c
Of dit bevredigt? Eerljjk gezegd, neen.
We hadden liever gehad dat de goede ver
standhouding tusschen werkgevers en ar
beiders ten slotte eenmaal tot zondagsrust
zou gevoerd hebben.
In de hoofdstad hebben de bakkersknechts
knechts bedanken en nieuwe nemen.
Zoo komt de zondagsrust wel, maar of
't bjjdragen zal tot verbroedering der standen,
is zeer twijfelachtig.
En nog iets anders. De viering van den
Zondag is een behoefte en met de uitbrei
ding onzer middelen van verkeer en met de
toeneming van 't aantal tjjdpasseeringen, is
deze behoefte in de laatste jaren toege
nomen. Muziekuitvoeringen, tentoonstellin
gen, pleizierreizen enz. voldoen voor een
groot deel aan die behoefte. De Zondag is
voor velen een dag van ontspanning en uit
spanning. Men moge dit afkeuren, men
vergete niet dat aan duizenden de vrjje
uurtjes gedurende de week zoo karig toe
gemeten zgn, dat ze zich op Zondag wel
eens in de vrjje natuur mogen bewegen na
de heele week 't stof van kantoor of werk
plaats ingeademd te hebben. Toch is aan
de weldaad van dezen feestdag een gevaar
verbonden, waardoor hg in plaats van een
zegen tot een plaag wordt. Het is overbe
kend dat lieden, die met beperkte middelen
rond moeten komen een neiging hebben
voor hun z.g. genoegen meer geld uit te
geven dan beter bemiddelden. De Zaterdag
avond is reeds voor velen een gevaarlijke
stonde, waarin veel zuur verdiend geld door
ningen tegen koepels, in het artilleriekamp Cavalotti en Coppino, aan eene commissie
te Braschaet, nabjj Antwerpen. Verschil-van vjjf leden ter hand gesteld worden,
met geweld tot zondagsrust gedwongen,
de slagers hebben hun voorbeeld gevolgd j bej. keelgat gejaagd en voor den heelen
en 't laat zich aanzien, nu zjj succes hebben j Zondag het hoofd op hol gebracht wordt,
op hun gewelddadig ingrijpen, dat hun j£n00pt; zich de eerste dag der week aan
wjjze van handelen elders navolging zal dit begin yastt dan zullen
vrouw en kin
vinden. Ook dat nog anderen dan zjj hun dereQ wej[njg profiteeren van vaders vrijen
zondagsrust zullen nemen. Er wordt zelfs Zondag. Integendeel zouden ze er beter aan
reeds onder de dienstmeisjes druk gerede- £oe zjjn( indien hg ook op Zondag iets te
kaveld over verzet tegen de mevrouwen, doen had) aj bracht het nog zoo weinig op.
die 't Zondags niet zonder hulp kunnen j Het is zeer wenscheljjker althans één dag
stellen, t Zijn maar looze besprekiagen, jn de wee^ rust te hebban. Voor de gszond-
maur in onzen tjjd van vergaderen en be- Tan lichaam en ziel is dat gewenscht.
sluiten is een dienstboden werkstaking vol Zonder geweld zal die overtuiging door-
strekt niet ondenkbaar.
Ofschoon nu ook de weg des gewelds
tot zondagsrust voeren kan, is deze toch
minder aan te bevelen. Wanneer de knechten
als één man opstaan, dan kunnen ze allicht
de werkgevers, door den nood gedrongen,
tot hun eisch overhalen, zoodat daarna alles
bjj 't oude bljjft. Dit echter is slechts schjjn.
Een baas, die gedrongen wordt door de
macht der omstandigheden het hoofd te
dringen ten bate van de honderden, die nu
nog zeven dagen werken en geen rustdag
hebben.
En wanneer nu aan dezen maatschappe-
ljjken eisch voldaan is, is 't tevens te hopen
dat de gezondheid en 't welzjjn van 't huis
gezin er wei bjj varen mogen, dat de Zondag
gevierd worde op een waardige wjjze, zoo
lende officieren bevonden zich bjj den
koepel om de uitwerking der schoten te
zien toen plotseling een schot uit het op
3000 Meter afstand staande kanon werd
gelost, nog voor dat de officieren zich achter
hun bedekking hadden gesteld. De granaat
ontplofte, de stukken vlogen naar alle
richtingen, met het gevolg dat de jonge
luitenant Van Campenhout gedood werd.
De overige officieren kregen geen letsel.
Gistermorgen om acht uur is de presi
dent der Fransche Kamer, Auguste Laurent
Burdeau op 43-jarigen leeftjjd overleden.
Het proces wegens hoogverraad tegen
kapitein Dreyfus zal, naar men zegt, met
gesloten deuren gevoerd worden. De Figaro*
komt hier ten sterkste togen op, daar het
noodzakeljjk is, dat licht over deze zaak
wordt verspreid. De beschuldigde bljjft de
hem ten laste gelegde feiten ontkennen en
het feit, dat de advocaat Demange zjjne
verdediging op zich heeft genomen, duidt
aan, dat de bewijsmiddelen niet overtui
gend zijn.
Bjj de jongste rampen in Italië zjjn Bag-
nara, Palmi, San Eufemia, San Procopio, Si-
nopoli, Seminara, Mélinucci, Plati, Santa
Cristina en Coseleto, benevens nog 10 a 15
kleine dorpen geheel of grootendeels ver
woest; 2000 huizen zijn onbewoonbaar of
vernield; 40.000 personen van have en dak
beroofd; 500 menschen werden verwond en
men vermist 86 personen. De totale schade
bedraagt meer dan 30 millioen lire, onge
rekend de nadeelen, die men te Scilla,
Oppido, Tressilico, Reggio di Calabria (waar
Zondagavond weer een nieuwe schok van
aardbeving werd waargenomen), Cattona,
Callica, Villa San Grovanni, Vallepodio,
Giniosa-Jonica, Messino en Milazzo heeft
ondervonden. Ook te Weenen werd
Maandag een lichte schok van aardbeving
waargenomen.
Bjj het gerucht, dat te Reggio liep om
rent de megeljjkheid van nieuwe aard
schokken, snelde de geheele bevolking de
dat na t einde van de beweging om Zon-
i it i straat op. Het ofhcieele getal dooden ten-
dagsviering kan gezegd wordenhet Neder-
buigen, staat daarna op een anderen voet laDdsche volk heeft thans zgn zin gekregen, geTolge Tan de Iaatste aardbevlngeQ b"-
tegenover zijn volk. Het vertrouwen is ge- het heeffc zyn vrijeQ Zondag en het is dien
schokt en 't is begrjjpeljjk dat hg zich, wan- vjaarfj 00£
neer alles weer marcheert, bjj de eerste ge
legenheid de beste, ontslaan zal van arbeiders,
die hem eenmaal de wet gesteld hebben.
Dat geschiedt nu reeds te Amsterdam, waar
vele bakkers, thans van schrik bekomen,
(2
Dinsdagmorgen was de Belgische artil
lerie bezig met het doen van schietoefe-
toebedeeld. Hun eenig verdriet bestond
hierin, dat zg geene kinderen hadden, maar
dat is een van die verdrietelijkheden, waar-
j voor wel vergoeding te vinden is.
>Wjj zullen de kinderen van anderen
liefhebben,* zeide Pierre Clermont meteen
zucht.
Dat deden zjj, en zij ronden weder
liefde. De gelijkmatigheid van hun humeur
en de edelmoedigheid van hun karakter
maakten hen tot vertrouwde vriendende
kinderen, die zij om zich zagen opgroeien,
waren hunne vrienden, evenals de ouders
zelf. Zoo ontstond er tusschen hen en dit
De hinderpalen, die aan de verbintenis
van Mgnheer en Mevrouw Clermont in het
eerst in den weg hadden gestaan, waren
van dien aard, dat zij de flauwe genegen
heid doen bekoelen en den vurigen harts-j nieuwe geslacht eene vertrouwelijkheid, die
tocht aanwakkeren. Na achttien maanden evenveel goed aan deze echtgenooten deed,
geduld gehad te hebben, waren er op den
dag, waarop Pierre zjjne jeugdige vrouw
zjjne woning binnenleidde, geen gelukkiger
menschen op den ganschen aardbodem.
Dit geluk was nooit verminderdmet den
tjjd en de jaren had het een anderen vorm
aangenomenhet was niet meer, zooals
een dichter zou gezegd hebben, een stort
vloed, die alles in zjjne vaart medesleept,
maar eene statige rivier, die tusschen hare
oevers voortkabbelt en vreugde en voorspoed
met zich meevoert.
Mgnheer en Mevrouw Clermont waren
in alles gelukkig. Een fortuin, dat op hechte
grondslagen gevestigd was, eene maat
schappelijke positie, die in staat geweest
zou zgn om hunne eerzucht te bevredigen,
als zj) die bezeten hadden, eene bloeiende
gtzondheid, dat waren de gaven, dje
door hun de vrooljjkheid van den leeftjjd,
dien zjj uitgetreden waren te doen be
houden, als aan de jongelieden zelf, door h«n
voor den ernst des levens vatbaar te maken.
De wjjsheid der Clermonts was daardoor
nog slechts te beminljjker, en de dwaasheid
van die bloeiende jengd zag zich daardoor
eenigszins getemperd.
Onder de kinderen, die zjj tot ontwikke
ling hadden zien komen, was Sylvie Ger
main zeker datgene, hetwelk hun het meeste
belang inboszemde. Zjj was de dochter van
een vriend van Pierre Clermont, die veel
ouder dan^hij en eerst laat getrouwd was.
Een eerste kind was levenloos ter wereld
gekomen. Het tweede, een meisje, verloor
hare moeder bjj hare geboorte, en daar de
draagt 86 en dat der gewonden 600.
De geheime papieren van de »Banca
Romana*, die de vorige minister-president
Giolitti langen tjjd onder zjjne berusting
had, zullen nu, overeenkomstig een besluit
der Kamer, op voorstel van de heeren
»Ge gaat trouwen,* zeide hjj tegen hem,
>w«es een vader voor haar; en als ge met
eene vrouw trouwt, die uwer waardig is,
zult ge reeds dadeljjk een kind hebben om
te verzorgen.*
Pierre werd alzoo de pleegvader van
Sylvie ea koos voor haar dien naam als
eene herinnering aan een boek, dat hjj in
zjjne jeugd gelezen had. Hjj was toen twee
en twintig jaren oud en zou eerst drie of
vier jaren later trouwen. Mgnheer Germain
leefde lang genoeg om getuige van het
geluk van zgn jeugdigen vriend te zgn en
om er zich van te verzekeren, dat Amélie
Clermont inderdaad eene moeder voor zjjne
dochter zou wezen, als dit noodig was.
Het zou Sylvie overigens niet aan pleeg
moeders ontbreken: hare tante Ramey
wjjdde zich geheel aan haar en maakte
haar het leven zoo aangenaam mogeljjk.
Te aangenaam misschienwant het meisje
ontwikkelde zich in vrjjheid, zonder eenigen
anderen dwang dan die der goede manieren,
op welk punt Mevrouw Ramey, die in alle
andere opzichten verschooncnd was, zieh
volstrekt onverbiddeljjk betoonde. Deze tucht,
ofschoon slechts uiterljjk, oefende op haar
een gunstigen invloed, want alle tucht strekt
tot voordeel voor hem, die haar ondergaat;
maar het karakter van Sylvie, dat van
nature ontember was, bleef ongetemd.
Op het kasteel, dat door Mevrouw Ramey
die se onderzoeken zal en daarover rapport
uitbrengen.
De minister-president Crispi heeft zich
in het debat gemengd, en daar steeds be
weerd is dat deze geen goed hart toedraagt
aan Giolitti, wegens de oppositie die hg
vroeger van hem ondervonden had, zoo
kon het van belang geacht worden te
hooren, wat hg omtrent deze gewichtige
zaak in het midden zou brengen. Crispi
nu heeft verklaard, dat de regeering geen
gevoelen wilde uitbrengen; maar dat hjj
als eenvoudig afgevaardigde, voorstelde de
papieren verzegeld in het archief te depo-
neeren. Hjj wilde er voor het overige bjj-
voegen, dat, indien de papieren een en
ander mochten behelzen, dat de justitie
opheldering kon geven, Giolitti die alsdan,
naar zjjne meening, wel aan het gerecht
zou overgeleverd hebben.
In Engeland dreigt weer een werkstaking
onder het personeel der North-Eastern
Railway, naar aanleiding van de weigering
der directie om den secretaris van de afd
Newcastle van de Amalgamated Society
of Railway Servants,* een goederenklerk,
te erkennen. De werklieden handhaven
hun recht om als vertegenwoordiger te
benoemen wien zjj verkiezen, maar de 3000
beambten hebben ook nog andere grieven
over loon en werkuren, die hen doen drei
gen het werk neer te leggen.
De Engelsche bladen moeten thans erken
nen, dat de Armenische gruwelen niet zoo
erg zgn geweest, als het eerst werd voor
gesteld en volstrekt niet te vergeljjken zgn
met de Bulgaarsche wreedheden van 1877.
De Turken zgn ook niet de eenige, misschien
zelfs niet de hoofdschuldigen, hoewel alles
een gevolg is van hun wanbestuur. De
Kurden zgn agressiever geworden en terecht
of ten onrechte gelooft men, dat zjj hunne
strooptochten houden met stilzwjjgende
goedkeuring van het centraal-bestuur.
Ook staat het vast, dat een gedeelte der
Armeniërs met de Turksche regeering on
tevreden is en alle middelen in het werk
stelt, om van haar juk bevrjjd te worden.
Een Amerikaansch zendeling heeft het een
en ander medegedeeld, waardoor veel wordt
opgehelderd. Een Armeniër had hem verteld,
welke taktiek hg en zgn vrienden tegenover
de Turken volgden. Zjj trokken naar een
Armenisch stadje en vermoordden er eenige
Turken. Hierop werden de Turken zoo woe-
rust, dis het groen en de blauwe hemel
buiten te genieten geven, sprak Pierre
Clermont met zjjne pleegdochter over hare
studiën en over hare vorderingen, en hjj
raakte veel beter met dit jeugdige hart
bekend, dan hem gedurende tien jaren van
het leven te Parjjs mogeljjk zou geweest
zgn. Amélie mengde zich niet in deze ge
sprekken zij wist, dat haar echtgenoot in
staat was om den besten raad te geven,
en zjj liet zich alleen gelden als het op
zaken aankwam, die het huiseljjke betroffen,
waarvan zjj dan ook volkomen op de
hoogte was.
Alles ging goed tot op den dag, waarop
Sylvie den leeftjjd van zeventien jaren be
reikt had. Op dien dag had Mevrouw Ramey
hare beste vrienden op het kasteel ge-
noodigd om de intrede van hare pleeg
dochter in het maatschappeljjk leven te
vieren. Op het oogenblik, waarop Clermont
zjjn glas ophief met eene half vrooljjke,
half ernstige toespraak, om de schoone
Sylvie geluk te wenschen, gaf deze hem
een wenk om te zwjjgen.
Haar pleegvader liet zich hierdoor niet
van zjjn stuk brengen en eindigde zjjne
toespraak onder een oorverdoovend applau-
dissement. Nu stond ook Sylvie op en zeide
zonder de minste schroomvalligheid
»Mjjn waarde pleegvader, en gjj allen,
mjjne vrienden, ik bedank u voor de be
langstelling, die ge altijd in mij getoond
hebt, en ik verzoek u, injj die bjj voort-
vader zich niet verzekerd achtte, dat hijbewoond werd, kwamen Mgnheer en Me-
zou leven tot op het tijdstip, waarop zjj vrouw Clermont jaarlgks hunne kleine j during te willen schenken. Van mgn kant
het noodlot hun met kwistige hand had zjjne leiding zou kunnen missen, vertrouwde vriendin bezoeken. Te midden van de zoete heb ik u eene mededeeling te doen. Ik vind,
dend, dat ze een groot bloedbad aanrichtten.
Dit zou zoolang duren, tot eindeljjk de
mogendheden tusschenbeide zouden komen
en Armenië vrjj maken, evenals het in Bul
garije na de bloedbaden van 1877 was ge
schied. >Maar vindt gjj dat geen god-
delooze manier van handelen,* vroeg de
zendeling. »Voor niets schrikken wjj terug
om van het Turksche juk bevrjjd te worden,*
was het antwoord. Niet onaannemeljjk is
het dus, dat de laatste gruwelen door deze
Armenische samenzweerders, die zich ge
woonlijk in het gebergte verborgen houden,
op een dergeljjke manier in het leven zjjn
geroepen.
Bovendien moet men rekening houden
met de talrijke Armeniërs, die vooral sedert
den laatsten oorlog in den vreemde ver
toeven. In verscheidene vreemde landen
hebben zich Armenische comité's gevormd
met het doel, om een betere regeering voor
hnn land te verkrjjgen? dit doel wordt nu
en niet alleen met wettige middelen nage
streefd en men spreekt zelfs van een groot
geheim genootschap, waarvan de Armenische
kolonie te Athene het middelpunt is en het
welk ook Armenië ziine vertakkingen
heeft. Hierin wordt de opstand tegen de
Turksche reg sering voort,er,
Het een en ander hieromtrent zal men
wel te weten komen uit het onderzoek dat
thans door de Turksche regeering is inge
steld, onder toezicht van de Engelsche en
Amerikai
Het »Neue Wiener Tageblatt* heeft de
verschillende wetgevingen doorgesnuffeld,
om te zien, welke bepalingen daarin voor
kwamen omtrent den leeftjjd waarop hu-
weljjken mogen worden aangegaan. Het
is tot de ontdekking gekomen, dat mogen
trouwen i j
Oostenrjjk: meisjes van 14, jongelingen
van 14 jaar; België: meisjes van 15, jon
gelingen van 18 jaar; Spanje: meisjes van
12, jongelingen van 14 jaar; Frankrgk:
meisjes van 15, jongelingen van 18 jaar;
Griekenland: meisjes van 13, jongelingen
van 14 jaar; Hongarjje (Katholieken en
Orthodoxen): meisjes van 12, jongelingen
van 14 jaar, (Protestanten): meisjes van
15, jongelingen van 18 jaar; Portugal:
meisjes van 12, jongelingen van 14 jaar;
Rusland: meisjes van 15, jongelingen van
18 jaar; Roemenië: meisjes van 16, jon
gelingen van 18 jaar; Zwitserland (ver
schillend in de afzonderlgke kantons)
meisjes van 12 tot 17 en jongelingen van
14 tot 20 jaar.
dat ik nu ver genoeg in mjjne studiën
gevorderd ben. Het is volstrekt noodeloos,
ze voort te zetten, omdat dit mjj verveelt,
en omdat ik altjjd zeer slecht doe, wat mg
verveelt. Dus, beste vrienden, zullen wjj er
niet meer over spreken, mgne opvoeding
voort te zetten, die van heden af voltooid
is. Maar daar men niet werkeloos kan
blijven, gjj, beste pleegvader, hebt mij
dit geleerd, en daar ik bovendien gevoel,
dat ik groote administratieve bekwaamheden
bezit, wil ik mij voortaan toewjjden aan
de grondige kennis van den landbouw en
den handel, zoodat ik eenmaal een minister
zou kunnen vervangen, indien het Frankrgk
ooit aan een zoodanigen mocht ontbreken,
hetgeen overigens niet zeer waarschjjnljjk
is, te oordeelen naar de wijze, waarop het
met de zaken gaat, althans naar hetgeen
tnjjn pleegvader zegt. Dus verzoek ik u,
met mjj te drinken op dit kasteel, waarvan
voortaan geen doodo tak mg meer vreemd
mag zijn.*
Deze toespraak, die eerst een ongunstigen
indruk had gemaakt, werd te midden van
een schaterend gelach voltooid; men zag
daarin slechts een inval van de jeugdige
bewoonster van het kasteel, en men had
gelijk; zjj hield zich even weinig met land
huishoudkunde als met taalkunde bezig,
hetgeen niet wegnam, dat zg met die beide
wetenschappen zeer goed bekend was, want
zjj had eene ongeloofëljjke gave om zich
van alles op de hoogte te stellen.
HiEiiffiim
VOOR
(Naar het Fransch.J
Buitenland.
Wordt vervotydj
