!!c( Land van Neusden en \llena. de Langstraat en de Bomnielerwaard.
TWEEDE BLAD
A. A, -SENS,
M 1374.
s
HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN.
lectrisehe Sehelleiding,
Gas- en Waterleiding,
Uitgever: Ll. J. YEURMAH, Heusden.
ZATERDAG 5 JAN.
1895.
Sport- en Kinderwagens.
VOOR
O
Uit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjs vei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels SO ct. Elke re
meer 7*/j ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjj dagavond
ingewacht.
VERVOLG BUITENLAND.
Oostenrjjk-Hongarjje is door snseuw-
stormen hevig geteisterd, bet meest echter
bet Noord-Oosteljjk deel van Hongarjje. De
stad Miskolcz is sedert twee dagen van alle
gemeenschap met de buitenwereld verstoken,
evenals Satoraljauhely. In de buurt van
laatstgenoemde stad zjjn een aantal dorpen
ingesneeuwd.
De »Gazette di Venezia* deelt het vol
gende mede»Een Italiaansch echtpaar, dat
binnen 4 dagen 260.000 pond sterling aan
de speeltafel had verloren, schoot zich voor
de deur van den toegang van het Casino
van Monte Carlo dood, in tegenwoordigheid
van een aantal personen. De indruk, die
daardoor teweeg werd gebracht, was van
dien aard, dat de speelzalen den volgenden
dag leeg waren.*
Het is een schande, voegt de »Köl. Zeit.«
^hieraan toe, dat deze rooversholen niet ge
sloten worden. Hier zou een internationaal
tusschenbeide treden dringend noodzakelijk
zjjn.
Aan een der loketten van de afdeeling
aangeteekende brieven van het postkantoor
te Amsterdam heeft een dief, die vermoede
ljjk reeds geruimen tjjd op de loer hac
gestaan, gebruik gemaakt van de gelegen
heid, dat <'e ambtenaar, die belast was met
het in ontvangst nemen, zich eenige passen
van het loket had verwijderd, om twee van
de drie pakketten, welke daar bezorgd waren
door een bediende van den effectenhaudelaa
U., te ontvreemden. Onderwgl de pakketten
werden opgeschreven, lagen ze nabij het loket.
Het eene pakket was bestemd voor Schoon
hoven, het andere voor Rotterdam. Beide
vertegenwoordigden een gezamenlijke waarde
van f 20.000.
De gruwelen in Armenië. Te Kon
stantinopel begint men nu te erkennen, dat
er in het »Vilayet« Sivas inderdaad ernstige
ongeregeldheden zjjn voorgekomen. De bij
zonderheden over hetgeen daar is voorge
vallen, worden nog niet medegedeeld, maar
de Porte erkent nu, dat de toestand in
Kir u-Azië niet is, geljjk deze behoort te
w in.
-ver het algemeen luiden dan ook de
bei chten, welke men te Konstantinopel uit
A nenië ontvangt, zeer ongunstig. Onder
de Christenen heerscht groote ontevreden
heid en in de meeste groote plaatsen staan
alle zaken stil. De vervolgelingen waaraan
de Armeniërs namens de Turksche autori
teiten bloot staan, duren steeds voort. Op
grond van allerlei voorwendselen worden
de Christenen gevangen genomen, vooral
in de provincie Aleppo, waar alle gevange
nissen vol zjjn.
Te Eghin, in het disirict Erzinghian en
te Aienghur, in het district Brussa, zjjn
opnieuw ongeregeldheden voorgevallen. De
jrklaringen, welke Armenische uitgewe-
enen te Konstantinopel over den Staat van
aken hebben afgelegd, zjjn niet zoo on-
unstig, als hetgeen de Engelsche bladen
'er den toestand mededeelen, maar aan
deze mededeelingen der Armeniërs wordt
geen groote waarde gehecht, omdat zjj uit
vrees voor de Turken de waarheid niet
durven zeggen. Wellicht zal nu eindeljjk
big ken, wat, werkeljjk van de zaak aan is,
want de eDquête-commissie is nu ten minste
zoover gevorderd met haar arbeid, dat haar
rapport spoedig kan verwacht worden.
Intusschen gaat de Turksche regeering
steeds voort met het zenden van troepen
I ;ar Klein-Azië. Het doel der Porte is de
rksche garnizoenen te versterken. Iu de
?rste plaats zullen de Turksche troepen
Ook Weststellingwerf heeft haar begroo
ting zien afkeuren. Ondanks hetgeen ver
leden jaar was geschied met d« gemeente-
begrooting, had de Raad dier gemeente op
de begrooting voor 1895 weder f 48,000
als onderstand van het Rjjk aangebracht,
terwjjl voor 1894 slechts f31,500 was toe
gestaan. Geljjk niet anders was te verwachten
hebben Gedep. Staten de begrooting nie
goedgekeurd, maar den gemeenteraad uit
genoodigd genoemden post tot f 31,500 te
verminderen. Na het vroeger voorgevallene
is het niet wel te verwachten, dat de Raac
aan de gedane uitnoodiging zal voldoen.
Dan volgt natuurlijk definitieve niet-goed-
keuring der begrooting door Gedep. Staten
en ongetwjjfeld weder beroep op de Koningin,
doch stellig met geen beter gevolg dan met
de begrooting van 1894 is verkregen.
In de Oostenbiargerstraat te Amsterdam
stak een jongen eenige hazelnoten in den
mond, die hem in de keel bleven zitten.
Onder groote benauwdheid stierf hjj.
verstrekt worden te Erzinghian, waar de
irgste wreedheden werden gepleegd.
Nu weer is Abdullah-Pacba toch als pre
sident der enquete-commissie gehandhaafd.
Eerst werd deze beambte tot voorzitter be-
loemd en daarna werd zijne benoeming in
trokken, maar nu weer heeft de Sultan
f besloten, dat Abdullah-Pacba voorzitter der
commissie zal big ven.
VERVOLG BINNENLAND.
Aan de onderwjjzers in de gemeente Op-
jsterland is te kennen gegeven, dat hun tot
nader op te geven tgd geen traktement
over het 4e kwartaal 1894 kan worden
uitbetaald.
Een bewoner van de Boekhorststraat te
s-Hage kwam aan het politie-commissariaat
mededeelen, dat voor zjjn woning gisteren
grove baldadigheid was gepleegd, ja zelfs,
de man vermoedde, dat niet meer of minder
dan »ven bom* vlak tegen zjjn huis zou
zjjn gesprongen. Bij het ongeval was een
zijner winkelramen verbrjjzeld.
De politie stelde dadel ijk een onderzoek
in, dat leidde tot het volgende resultaat.
Omstreeks 12 uur kwam gisteren een
voerman met een kar voorbjj het boven
bedoelde huis rjjden, en op hetzelfde oogen-
blik weerklonk een knal, harder dan van een
geweerschot, waardoor een winkelruit was
stukgeslagen. Zooals te begrijpen was, liepen
de voorbjj gangers te ho >p om te zien, wat
de aanleiding was van den hevigen slag;
en ziedicht bij den muur lag iets, een
blikken busje, en spoedig ging dan ook van
mond tot mond, dat er >een bom* was ge-
venden. Het blikken doosje, dat ingedeukt
was door het wiel van den wagen, bevatte
schilvers van glas en lei en ook zou 't de
sporen van losgebrand kruit hebben ge
dragen. Het busje ging, toen de eerste vrees
voorbjj was, weldra van hand tot hand,
totdat 't geheel was verdwenen en misschien
in den broekzak van den een of anderen
straatbengel was verhuisd, zoodat de politie
het voorwerp niet meer kon vinden.
Volgens de verklaring van een juffrouw
zou eenige uren van te voren een man ter
hoogte van het huis verdacht hebben rond-
geloopen.
Het waarschjjnljjkste zal echter wel zijn,
dat men te doen heeft met een oudejaars
avondprojectiel, dat is big ven liggen en nu
een paar dagen te laat sprong.
waarts verplaatst. Ziedaar cjjfers die spreken.
En wanneer de metingen voor 1894 ver
richt zjjn, zal bljjken, dat op dit oogenblik
het resultaat nog veel treuriger is, dan wat
wjj boven mededeelden.
Dr. Blink besluit zjjn zeer actueel artikel
met een opwekking, om de oogen niet te
en te
maakt voor het behoud van een deel van
ons dierbaar vaderland.
Dr. H. Blink te Nieuwer-Amstel, die op
zjjn beurt dit »ernstig vraagpunt van onzen
tgd* in de »N. R. Ct.« berandelt, wjjst er
met recht op, dat de voorstelling uit de
j^ugd, als zouden de duinen langs onze kust
zich landwaarts verplaatsen niet geheel juist I sluiten voor het dreigend gevaar
en het bovenal de afslag der duinen aan handelen voor het te laat is.
de zeekust is, welke de strandljjn en bui- Hjj zegt
tenduinvoet landwaarts verplaatst en welke De geschiedenis onzer duinkust is, zoo-
het duin in breedte doet afnemen, zonder als uit het bovenstaande bljjkt, de tragische
dat het duin verplaatst wordt. historie van het wjjken voor een vjjand.
De geschiedenis der duingrens van Neder- Nu met geweldige slagen, dan kalm en
land wjjst over het geheel op een afneming schjjnbaar zonder bedoeling, tast toch voort
der kust. Niet alleen bij den jongsten storm, durend de zee onze stranden aan, en dringt
maar gedurende meer dan 10 eeuwen is er de kustljjn verder landwaarts. Volgens een
van tgd tot tjjd hevige afslag van de duinen niet te hoog geraamde berekening, zou er
geconstateerd. sedert den aanvang onzer jaartelling langs
En ook buiten en behalve die hevige de kust ongeveer 150,000 H.A. lands door
catastrophen, die in enkele oogenblikken de zee verzwolgen zjjn. En de historie der
het duin een of meer meter in breedte doen laatste dagen leert ons dat het proces der
verminderen, schuurt de Noordzee met haar afneming, hetwelk eeuwen geduurd heeft,
getjjdenstroornen, die door den westenwind nog niet ten onzen voordeele veranderd is.
tegen het land gedrukt worden, alsmede met Mag men dien toestand aldus rustig aan-
de windgolven voortdurend langs de Neder- zien Mag men de wateren laten voort-
landsche kust, om ook in normale jaren woekeren tot de laatste sporen der natuur-
zonder bijzondere s ormen deze te doen af- ljjke verdediging van ons land tegen de zee
nemen. Meer en meer bedreigt de ze« van verdwenen zjjn? Bjj Westkapelle, bjj Delf-
ïet westen ons land, en de oogen dienen land, in de Hondsbossche vindt men reeds
geopend te worden om den vjjaudeljjken kostbare djjkwerken tusschen de duinen,
nabuur tot staan te brengenniet alleen Doch zou het niet verstandiger zjjn de
;egen de strijdkrachten uit het oosten en het duinen beter te beschermen en te verzeke-
zuiden, ook tegen die der natuur uit het keren, vóór de zee deze geheel heeft weg-
westen hebben wjj ons te wapenen. geslagen
En om aan te tooneïï; dat het waar-
voorbarig IS, deelt dr. Blink het een en Voor Noord-Holland bleef ook in 1890 de afneming
ander mede uit de geschiedenis der afneming voortduren. De metingen voor 1894 zullen de verhou.
dingen nog ongunstiger maken.
van onze kust, uit welke interessante bgzon-
De duinen aan onze kust.
De jongste stormen hebben tenminste dit
nut gehad, dat opnieuw de aandacht is ge
vestigd op de natuurljjke borstwering van
ons land aan de Noordzeekust, onze duinen,
wier plotselinge afneming reeds menig op
recht Nederlander ernstig bezorg heeft ge-
derheden wij slechts een greep kunnen doen, I Luitenant Clockener Brousson schrjjft o.a,
waarom wjj ons bepalen tot Scheveningen, het volgende in het »Nieuwsblad voor Neder
dat ook in de laatste dagen weer zoo zwaar land*
geteisterd is. Trots de werkloosheid kan Indië nog een
In het jaar 1470 werd het strand te tienduizend vrijwilligers gebruiken, trots de
Scheveningen zoo geweldig door de golven werkloosheid komen wjj hier te lande bj
aangetast, dat de kerk, welke er toen stond, de infanterie nog zevenduizend vrjjwilligers
wel 2000 schreden ver in zee geraakte, en te kort, trots de werkloosheid roepen de
iet dorp meer dan de helft van zjjn huizen koloniale reserve, het korps mariniers, de
verloor. De historieschrjjver vermeldt er bjj, marine, de cavalerie, de artillerie, de mineurs
at het dorp door de ongelukken op zee en om vrjjwilligers, om flinke Hollandsche jon-
andere oorzaken zoodanig ontvolkt was, dat gens, die korporaal en onderofficier willen
men er niet meer dan 190 personen telde, worden,
van welke 40 moesten gaan bedelen. Wanneer een jongen naar Indië gaat,
Vreeseljjk werd Scheveningen nog weder ziet hjj veel van de wereld, hg komt in da
bedreigd in 1530 (5 Nov.) in 1538 toen prachtige land, hjj doet er veel menschen-
e zeewering weer voor een deel werd weg- kennis op en heeft er kans op een leven vo
geslagen, in 1548 en 1551, toen zelfs 50 afwisseling en avonturen,
luizen wegsloegen. Doch de verschrikke- Eén ding moet hjj zich plechtig voor-
kste en gevaarljjkste vloed was die van nemen, dat is, geen sterken drank drinken
Allerheiligendag 1570. Daarbjj werden niet dat is er slecht, nog slechter dan hier en ver
leen een groot aantal huizen omvergerukt, oorzaakt er ziekten
maar het geheele strand vóór het dorp De sterfte is er met sneuvelen mee niet
werd van gedaante veranderd. De huizen, grooter dan hier. Overal kan men dood gaan
welke eerst aan den zeekant en tusschen en mocht men in den strjjd vallen, welnu
dé zee en de kerk stonden, spoelden weg dan sterft men een eervollen dood voor het
of werden vernield; de kerk, welke achter vaderland, veel schooner dan door het vallen
alle huizen gebouwd was, geraakte daardoor van een dak of het overrjjden van een trein
aan den zeekant, waar zjj nog staat. Ju- Geen jeneveris en blijft de boodschap en
nius deelt mede, dat 120 huizen bjj dien dan is het er gezonder dan honger lijden in
vloed vernield werden. een koud, guur land als hier
Wat hier van Scheveningen wordt gezegd, Van honger gesproken: de Europeesche
kan met eenige variatie van bijna alle soldaten krjjgen in Indië 's morgens, een
plaatsen aan de Noordzee, blijkens de oude kwartier na de reveille, koffie met suiker en
kronieken, worden getuigd. Slaat men een brood met 't een of ander, b.v. sardines, twee
blik op hetgeen de meer nauwkeurige on- eieren, gekookte ham, biefstuk of worst,
derzoekingen van deze e^uw ons omtrent tegen tien uur de lekkere soldatensoep met
de geschiedenis der Nederlaudsche kustljjn vleesch en rijst met sambal. Om drie uur,
leeren, dan blijkt uit de strandmetingen, j hetzjj Indisch eten, als: vleesch of visch of
welke sedert 1843 in Noord-Holland en gevogelte of dingding met rijst en sajar en
sedert 1857 in Zuid-Holland geregeld plaats sambal of Europeesch eten, alsaardappelen
vinden, dat van 1857 tot 1890 langs de met vleesch of visch of vogels en groenten of
kust van Zuid-Holland de duinvoet gemid- peulvruchten,
deld 7.23 M. is afgenomen, m. a. w.in Men ziet het, onze Indische fuseliers heb-
1857 lag de duin voet 7.23 M. verder west- ben het veel beter dan de Hollandsche sol-
waarts dan in 1890. (1) Dit cijfer wjjst het daten; maar het gaat er ook uit een
gemiddelde aan. Langs de kust van Noord- ruimere beurs! Het gouvernement levert
ïollanl was van 1843 tot 1890 de duin- bijna alle spjjzen en hier moet de soldaat
grens aan zee gemiddeld 15.68 M. land-j alles zelf betalen!
Daar zit hem de kneep!
Als zakgeld big ft er in Indië minstens de
helft van de soldjj over. (De onderofficieren
hebben nog veel beter menage).
In de vjjf dagen ontvangt een soldaat-
schrjjver, een hospitaalsoldaat, een kanon
nier le klasse, een geniesoldaat le klasse en
cavaleristen 2e klasse f 1.25 zakgeld, na
zes jaren dienst 5 maal f 9.12 is f 0.60
meer of f 1.85.
Een gewoon fuselier van de infanterie
f 0.85 en na 6 jaren f 1.45.
Tamboers en hoornblazers bjj de infan
terie f 1.05 en bjj de artillerie en genie
f 1.25, na 6 jaren f 1,65 en f 1.85.
Trompetters bjj de cavalerie f 2.50, na
6 jaar f 3.10.
Cavaleristen le klasse f 1.45 en na 6
jaren f 2.05.
Kanonniers 2e klasse en geniesoldaten 2e
klasse f 1.05 en f 1,65.
Korporaals f 2,20 en later f 2.80.
Sergeanten, wachtmeesters en fouriers
2,80 en na 6 jaar f 3.60.
Sergeanten-'.. >r n opperwachtmeesters
4,55 en f 5,3a.
Adjudanten-onderoimner f 7,50 en f 8.30.
Een adjudant dienstd. officier bjj de infan
terie f 12.25 en f 13.05.
Bjj de artillerie, genietroepen en cavalerie
zelfs f 13.50 en f 14.30!
Begrijpt eens, boeren, burgers en buiten-
ui 1 dat is zakgeld. De soldaat heeft dus
uitstekend eten, geen zorgen en dan nog
zooveel geld op zakl
Komt, vooruit, in dienst, kantoorbedien-
en, fabrieksjongens en gezonde, werklooze
onge mannen 1
De sociaal-democraten zijn erg bang, dat
onze jongens naar Indië trekken en dat
is te begrjjpen: le komt er minder gebrek,
2e komen die jongens later met een pensioen
terug. De ontevredenheid zou daardoor
schrikbarend afnemen en daardoor natuur-
ljjk hun propaganda I
Het pensioen bedraagt per jaar:
na na
12 jaar 20 jaar
voor een adjud.-onderofficier f 320
sergeant-majoor - 290
sergeant - 260
korporaal - 220
soldaat - 200
Het pensioen wordt voorts toegekend
wegens verwonding, verminking enz.
Het pensioen wordt met l/z verhoogd
wanneer de militair een der ledematen of
't gebruik daarvan mist of blind is aan één
oog. Het pensioen wordt met verhoogd
bjj twee of meer ledematen of blindheid
aan beide oogen. Ridders van de Militaire
Willemsorde houden de soldjj, die ze hadden
oen ze geridderd werden, tot hun dood.
Bovendien hebben gepensioneerde mili
tairen van het Indische leger allen recht
op plaatsing in het Koninkljjk Koloniaal
Militair Invalidenhuis te Bronbeek (bjj
Arnhem) waar zjj op uitstekende wjjze ver
zorgd worden.
f480
-450
-420
-380
-320
ADVERTENTIEN.
3reestraat u6 bi, Heusden.
Beveelt zich beleefd bjj een ieder aan voor
iet leveren van alle
Eenig aanlegger van
tevens van
SPREEKBUIZEN,
POMPEN,
ood-, Zink-, Koper- en Blikwivk.
Ook verkrijgbaar:
Alles tot eoiLCurreerente prijzen.
IEUWSBM»
(1) Deze opgaven zijn genomen uit de Verslagen der
Openbare Werken aan de Koningin. Na 1890 geven
schuwen tegen de dreigende Noordzee niet I deze plotseling voor Zuid-Holland een toeneming van
- j ii. j Tïi- i i het strand, terwijl vóór 1890 afneming algemeen was.
