let Land van Heusden en Allena. de Lansslraat en de Bominelerwaard. LUISTE BLAD. De eerste Mei! DE GEMBERPOT, FEUILLETON. Uitgever: L.. J. YKKRMAH, Heusden. M 1401. ZATERDAG 11 MEI. VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsve*hooging. Afzonderlijke aammers 5 cent. 1895, Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7*/g ct. Groote letters Daar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagavond ingewacht. Meimaand, Bloeimandl Welke aaDgename gedachten wekt die naam bjj ons op; ge dachten aan bloemen en zonnelicht, zie de winter is geweken, alles is tot leven ge roepen Geen wonder dan ook, dat die maand en de eerste dag vooral, sedert vele eeuwen niet onopgemerkt zjjn voorbijgegaan. Onze Heidensche voorvaderen vierden reeds han Meifeest. Reeds vroeg trok oud ?n jong naar het naburige bosch om den Meiboom te kappen en naar het gehucht te voeren; met dien boom haalden zij den zomer inDe achtergeblevenen, ouden van dagen, zuige lingen op de armen der moeders, komen de vrooljjke schare tegemoet en te zamen voert men den versierden boom, door om kranste ossen getrokken, naar het midden der marke. De Meiboom, omslingerd met groene, geurige slingers, overal met bloemen omzet, wordt weder in den grond geplaatst en met zang en dans ingewijd. Alle huis deuren zjjn met bloemen en kransen ge sierd. Juichende wordt de dag doorgebracht, en gaat de zon onder, dan worden alom de Meivuren ontstoken om de booze geesten te verdrijven en den oogst tegen rampen en ongevallen te beschermen. Het heidendom is door het zwaard ver- dieven, maar het gekerstende volk vergat zjjn oude feestdagen niet, en men behield ze onder Christelijke namen en Christelijke vormen. Ook van het groote Meifeest is nog hier en daar iets overgebleven. Nog loopen de kinderen met versierde takken, hun Mei- liedj s zingende, nog worden de Meivuren ontstoken, en vereenigt zich de jeugd daarom heen, om de intrede van het schoone jaar- ge tg de te huldigen. En waarom moest nu die bigde feestdag ontwjjd worden tot een partijdag? Waarom het feest der natuur overgebracht naar de sombere zalen, waarom het gejubel der feestvierende schare vervangen door wraak- kreten Sedert een jaar of tien heeft men den eersten Meidag weder een bjjzondere be- teekenis willen geven. Op dien dag moesten allen zich vereenigen, die zich verdrukt en miskend achtten door de maatschappeljjke toestanden. Die dag moest een dag van een PRANK R. STROCKTON. (1 EERSTE AFDEELING. 't Was op mijn reis van San Franzisko naar Yokohams, toen ik kennis maakte met de dames Lecks en Aleshiue. De stoomboot, die ens tamelgk snel voortdroeg naar 't land der waaiers en verlakte doozen, was goed bizet met reizigers, meestal Amerikanen, en onder deze trokken, van den eersten dag af, twee vrouwen van middelbaren leeftijd vcoral mjjn opmerkzaamheid. Ze geleken volstrekt Liet op de gewone reizigers; op 't eerste gezicht kon men ze wel voor farmers-vrouwen houdeD, die om deze of pene buitengewone oorzaak een reis over den Stillen Oceaan ondernamenbjj nadere beschouwing evenwel drong zich 't; ver moeden op, dat men te doen had met vrouwen, die in ei n kleine landstad tot eeu handelsfamilie behoorden, en die daardoor, behalve kennis van eene landelijke huis houding, ook nog eenige algemeene wereld kennis bezaten. Bljjkbaar behoorden ze niet tot hen, die gewoon zijn eerste kajuitte krachtig protest worden tegen de heerschappjj van het kapitaal, tegen de verdrukking van den werkman door den werkgever. Sluit u aaneen, werklieden, viert alom nw arbeiders- feest, vergadert in de geheele wereld, toont wat gjj kunt! Zoo luidde het, en die op roeping vond gehoor in alle landen. Met bezorgdheid werd de oude feestdag tegemoet gezien! Wat zouden de gevolgen zijn dier vergaderingen, die aan opgewonden sprekers da gelegenheid boden om zaden van haat en njjd rond te strooien? Wat had de maatschappij te wachten als de duizenden tienduizenden, en de tienduizenden honderd duizenden werden? Zou de rust bewaard kunnen blijven? En wat niet meer gevraagd werd, toen de eerste Mei bestemd werd tot den dag waarop de arbeiders bunne verdruk king zouden gedenken, hunne verbroedering zouden vieren? Tien jaren zjjn voorbijgegaan en de dui zenden zjjn geen tienduizenden geworden, integendeel de leiders der beweging zullen moeten erkennen, dat de belangstelling jaar- ljjks minder wordt en dat de oude Meidag schjjnt terug te keeren. Een kinderfeest, kan men op schooner wijze Bloeimaand in wijden De kinderen des volks, omringd door het eerste frissche groen, spelende en juichende, etende en drinkende, wil men zoo het oude Meifeest in eere herstellen, dan mogen de duizenden gerust tienduizenden worden, dan mogen de oude van dagen volgen, de muffe straten ontloopen om daar buiten, onder ge zang en muziek, den vriendeljjken zomer te begroeten; gelukkig is reeds zoo veel ver anderd in de denkbeelden, dat zelfs de strengste Calvinist dit niet zal kunnen ver- oordeelen, zooals in de vorige eeuw nog bjj keuren en verordeningen van overheidswege plaats had. Zoo goed waren toen de be stuurders met vroegere zeden en gewoonten bekend, dat zjj het Meifeest-vieren, als popistisch bjjgeloof, veroordeelden en ver boden. Zingt en juicht op het schoone Meifeest, maar laat dan ook op dien dag die onhar monische wraakkreten verstommen! Viert feest, het feest der ontluiking der natuur, een dankdag dat de gure winter voorbjj is, een bededag, maar niet met hangend hoofd, doch spreekt dan niet over acht-urige werkdagen of maximum werk tijd en minimum loonl Moge het Meifeest een feest van ver broedering worden, geen feest alleen voor de arbeiders, maar voor alle menschen. Jaren, ja eenwen lang is gestreden om j vrijheid, vrjjheid voor de volken in hun ge heel, voor het individu in het bijzonder. In den loop der tijden zjjn de ljjfeigenen vrij gelaten, de slavernjj is afgeschaft en wil men nu den eersten Meidag bezigen om voor de menschheid nieuwe ketenen te smeden? Want wat vraagt men anders dan een belemmering der persoonljjke vrjjheid? Waarom iemand gedwongen niet langer dan acht uren te werken, als hg gaarne langer bezig wil zjjn? Waarom een bepaling van het loon geëischt en daardoor al weer de vrijheid van bet individu belemmerd? Geeft men daardoor ni«t te kennen dat men on mondig wil zjjn, uat men zjjn vrjjheid prjjs geeft, zjjn erfdeel, zjjn recht op vrijheid voor een schotel lenzen verkoopt, Er zjjn zeker misstanden in de maat- schappjj, er is veel, wat in aller belang moet veranderen, maar is ooit uit dwang, uit belemmering der vrjjheid, iets goeds voort gekomen Stelt men vrjjheid voor allen op den voor grond, wordt alles opgeruimd wat de per soonlijke vrijheid in den weg staat en niet noodig is voor het behoud van het geheel, dan zal men vrjj wat verder komen dan door het smeden van nieuwe ketenen. Het kapitaal heeft den arbeid even noodig als de arbeid bet kapitaal. Niet door dwang, door toepassing der vrjjheid moeten zjj in j overeenstemming gebracht worden en reeds geschiedt dit door de mindere opbrengsten j van het kapitaal. De verlaging van den rentestandaard ontneemt meer macht en j invloed aan het kapitaal dan de krachtigste betoogingen en de heftigste redeneeringen. Het laissez faire, laissez aller der Manchester school moge nu ten strengste veroordeeld worden, het beoogt toch de vrijheid van het individu en alleen daarom staat het hooger dan alle dwangmaatregelen, die nu door zoo velen worden aangeprezen. Moge het Meifeest meer en meer een broederfeest der geheele menschheid worden I Moge het kinderfeest van heden een waar i volksfeest worden, een feest van liefde, een feest van dankbaarheid, een feest, den Christen waardig schikbaar te stellen tot het organiseeren eener zending om een nauwgezette studie te maken van den oeconomischen toestand der Chineesche provinciën, grenzende aan Tonkin. Zjj behoudt zich het recht voor, zoo haar plan ingang vindt, vertegenwoor digers van de voornaamste takken der nationale ngverheid aan te wjjzen om aan die zending deel te nemen. De minister heeft der Lyonsche Kamer een compliment gemaakt over haar zeer ge lukkig plan en besloten dat een zeker aantal beurzen, ingesteld om jongelieden handels reizen in den vreemde te laten maken, ter beschikking van deze onderneming zullen worden gesteld. Misschien dat de eerste af gezanten reeds bjj het begin van d<m zomer vertrekken. Intusschen heeft de Lyonsche Kamer reeds eenige personen naar China gezonden om de handelsquaestiën te bestudeeren, die zich na da definitieve regeling van het Chineesch- Japansche conflict zullen voordoen. Welk een voorbeeld, ook voor ons land! Het gerucht loopt in den Duitschen Rijksdag, dat de regeering vermoedelijk de Umsturz-vorlage zal intrekken, nu de mo gelijkheid is buitengesloten, dat men op de hoofdpunten tot een vergelijk zou kunnen komen. Honderd zestien personen, 72 Saksische steden vertegenwoordigend, kwamen eergis teren naar Friedrichsruh om Bismarck te huldigen, en hem van al die plaatsen het eereburgerschap aan te bieden. Zooveel een stemmigheid in het brengen van hulde is, verklaarde de woordvoerder, nog wel nooit voorgekomen. Bismarck herinnerde aan de dagen van '66, wees er op hoe Duitsch- land nu weer aan de spits der Enropeesche mogendheden staat, en hield toen een korte, snjjdende kritiek op de tegenwoordige partij verhoudingen Het Keizer-diner den 19n Juni te Hol- tenau te geven, bjj gelegenheid van de opeaing van het Noord-Oostzeekanaal, kost 100.000 mark; het wordt door een firma Aan' Times* -- it .Cc uit Berljjn geleverd. Duizend a 1200 per- dat de eb.. ra ut j ;s - I en de koningin van Italië van Florenee naar Rome reisden, derailleerde Maandag avond bjj Incisa. Plotseling werd een schok waargenomen, en velen uit het gevolg werden licht gewond. De koningen koningin, die op het oogenblik, dat het ongeluk gebeurde, sliepen, kwamen met den schrik vrjj. Een onderzoek bracht aan 't licht, dat door den slechten toestand van de rails een wagen ontspoord was. In de golf van Gasconje is de driemaster Danube*, van Bordeaux, aangevaren door het Engelsehe stoomschip »Woodbals«. De Danube* zonk; het Engelsehe vaartuig bekwam belangrjjke averjj. Vjjf man van het Fransche schip zjjn verdronken. De keizer van Oostenrjjk heeft gisteren het geteisterde Laibaoh bezocht, heeft er zieken en gekwetsten toegesproken, de man nen, die zich in de gevaarljjke en moeilijke uren verdienstel ijk hebben gemaakt, bedankt en staatshulp toegezegd. Bljjkens een te Shangai uit Chefoo ont vangen telegram zjjn daar Woensdag de stukken, betreffende het tractaat van Si- moneseki, door de Japansche en Chiueesche gemaebtigden aan elkaar uitgeleverd. (Het vredestractaat is derhalve door deze uit wisseling der stukken officieel bekrachtigd). De Russische bladen zjjn natuurljjk over het toegeven van Japan zeer verheugd, al maken enkelen zich over het tijdelyk bezet houden van Port Athur ongerust. Dat heet eene groote overwinning voor de mogend heden, Rusland vooral, en eene nederlaag voor Engeland. Ook wordt de regeering aange- geraden op te passen voor de weerwraak, die Japan niet verzuimen zal te nemen. Een particulier telegram aan de »Amst.« uit Ch ld. 8 Mei, meldt, dat de uit wisseling der vredestractaten niet. heeft plaats gehad. Op het laatste oogenblik ont stonden moeilijkheden. De Russische oorlogs schepen zjjn gereed om handelend op te treden. Buitenland. varen en toch was de hut van Mevr. Lecks en Mevr. Aleshine een der beste van 't ge heele schip. Hoewel ze tamelgk op zich zelve leefden en geen verlangen aan den dag legden om met de andere reizigers te verkeeren of door hen opgemerkt te worden, bleek toch uit haar houding, dat zjj zich voor even goed als iemand anders hielden en dat zjj gevoelden recht te hebben om, juist zooals ze verkozen, naar elke nioge- ljjke plek der were''! „e reizen. Mevr. Lecks was tamelgk lang, een weinig hoekig en gespierd, en in haar gebruind gelaat straalde zelfbewustzijn en bezonnen- heid, die men gewoonljjk opmerkt bjj hen, die lang de teugels van een staat of een groote huishouding in handen hadden. Mevr. Aleshine was een weinig jonger dan j haar vriendin, iets kleiner en veel dikker. Ook zjj had de uitdrukking van krachtige persoonljjkbeid en flinkheid, welke Mevr. j Lecks kenmerkte; maar daarbjj bemerkte men een zekere hartelijkheid en zachtheid, j die vermoeden liet, dat ze haar, die j ge?D gelegenheid gehad hadden of wie na tuurlijke aanleg ontbrak om zulke flinke huisvrouwen te worden als zij zelf was, met zeer veel verschooning zou beschouwen. Deze beide waardige dames brachten 't grootste deel van den tjjd op 't dek door, waar ze altjjd samen in een hoek van het schip zaten, waar ze voor wind en weer beschut waren. Daarbjj waren ze altjjd bezig met breien; maar, zooals ik bjj mjjn heen en weer wandelen op 't dek bemerkte, dit hinderde haar niet om lange gesprekken te voeren. Een vraag, die Mevr. Lecks tot mjj i De Kamer van koophandel te Lyon heeft den minister van handel medegedeeld dat zjj bereid is een som van fr. 100.000 be richtte over een in de verte zichtbaar zeil, bracht ons in kennis. Er was niemand anders aan boord, aan wiens gezelschap me iets gelegen was, en daar deze beide landeljjke dames iets bjjzonder aantrekkeljjks hadden, j verheugde 't mij, dat ik door een gezellig praatje wat afwisseling kon brengen in mjjn eenzame wandelingen op 't dek. Ze waren volstrekt niet. geheimhoudend over hare per- soonljjke omstandigheden. Beiden waren weduwen; Mevr. Aleshine reisde naar Japan om eun zoon te bezoeken, die daar in een handelshuis was. Mevr. Lecks daarentegen had geen kinderen. Zo begeleidde haar vriendin, omdat ze, zooals ze zei, Mevr. Aleshine zulk een reis niet alleen wilde laten ondernemen, en omdat ze niet inzag, waarom zjj niet even veel recht had als anderen om de wereld te zienbaar mid-1 deRn veroorloofden 't haar. De beide vriendinnen waren eigenljjk geen fiju beschaafde dames. Ze maakten bji 't spreken heel wat taalfouten en er waren in haar uitspraak en uitdrukkingen nogal wat provincialismen. Ze hadden veel lan deljjke voorstellingen mee op zee genomen maar ze bezaten een goed deel gezond ver stand, en ze maakten detarvan dikwijls zulk een gebruik, dat het mjj zeer ver maakte. Ook geloof ik, dat ze mij een groote schat kennis aangaande scheep vaar taange- legenheden, vreemde landen en verschillende zaken toeschreven, waardoor we heel goede scheepskennissen werden. Onze stoomboot deed de Sandwichs-eilan- den aanen 't was iets meer dan twee dagen na ons vertrek van Honolulu, dat sonen zullen met de bereiding en bediening belast zjjn; als kellners fungeereu Kieler infanteristen. Er zjjn 42 koks en 2 chefs werkzaam in de drie door de Marine be schikbaar gestelde keukens. Het couvert komt op 100 mark per persoon. De koninkljjke trein, waarmede de koning wij 's avonds tegen negen uur 't ongeluk hadden in aanvaring te komen met een schip, dat naar 't Oosten voer. De schuld lag geheel aan 't andere schip, dat niet tegenstaande den donkeren en nevelachtigen nacht heel goed bjjtjjds onze lichten had kunnen zien om een aanvaring te voor- j komeD, als de man op den uitkjjk niet? geslapen of zjjn post verlaten had. Maar j hoe dit ook zij, het vreemde schip, dat j wnarschijnljjk eeu kleine stoomboot was, I trof het onze met groote kracht diehtbjj den boeg, voer toen wat terug, en verdween in den nevel; we hebben »r nooit, meer iets van gezien of gehoord. Algemeen veronder stelde men, dat het, veel zwaarder beschadigd dan het onze, spoedig na de aanvaring ge zonken was; want toen na ongeveer een uur do nevel optrok, was er van zjjn lichten j niets meer te zien. Zooals dat bij zeerampen nog al dikwijls gebeurt, hield men de schade, die ons schip was toegebracht, in 't begin voor gering; maar al spoedig bleek, dat ze heel groot, ja onherstelbaar was. De romp van onze stoomboot was aan bakboord ingedrukt en 't water drong onrustbarend naar binnen. Bijna twee uren werkten de manschappen en een groot, deel der reizigers aan de pom pen, en al 't mogelijke werd beproefd om 't groote lek te stoppenmaar alle inspan ningen om 't schip te redden bleken weldra vruchteloos, en kort voor middernacht kon digde de kapitein aan, dat het schip on- mogeljjk drjjvend kon g. houden worden, en dat er niets overbleef dan van de booten gebruik te maken. De nacht, was helder, der Japansche transportschepen te Taliën- wan; van de helft der transportschepen werd de gele vlag gehesehen. Te New-York is een teieg ontvangen, naar luid waarvan de opstand op een eind loopt. De leiders hebben den moed verloren. de starren fonkelden, en daar er weinig wind was, hadden we een kalme zee. De kapitein verzekerde ons, dat we bjj zulke gunstige omstandigheden geen gevaar hoef den te vreezen. Hjj meende, dat we den volgenden dag, tegen den middag een klein bewoond eiland konden bereiken, waar we een toevlucht konden vinden tot een voor- bijzeilend schip ons op zou nemen. Er was tijd genoeg om alle noodige voor bereiding te maken en er heerschte daarbjj orde en gehoorzaamheid. E;nige dames onder de kajuitpassagiers waren echter zeer angstig en zenuwachtig; ook waren er neeren met bleeke wangen. Maar ieder ge hoorzaamde aan de bevelen van den kapitein, en allen maakten zich gereed om in de booten te gaan. De eerste officier zei ieder van ons welke boot hem toebedeeld was, en waar wg op 't dek bjjeea moesten komen. Mg werd een groote boot aangewezen, die grootendeels met tusschendekspassagiers ge vuld zou worden en toon ik uit mjjn kajuit, waarheen ik gegaan was oin mjjn geld en kostbaarheden te halen, weer naar boven giug, ontmoette ik op de trap Mevr. Lecks en Mevr. Aleshine. Ze waren teleurgesteld, toen ze vernamen, dat wij niet in dezelfde boot zouden varen, en haastten zich naar beneden terwjjl ik op 't dek ging. Na om streeks tien minuten kwam Mevr. Lecks bij me; ze had me bljjkoaur gezoen t. Ze zei me, dat ze me iets bgzonders had mee te deelen, en voerde me naar 't eind van 't schip, waar we Mevr. Aleshine ontmoetten. Een grappig verhaal TAN De schipbreuk. Eïkstk Hoofdstuk. 7 j 3 /Wordt vervolgd

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1895 | | pagina 1