lol Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
De Wereldtentoonstelling.
DE GEMBERPOT,
FEUILLETON.
iifeil
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prgsvexhooging. Afzonderlijke
anrnmers 5 cent.
Uitgever: L.. J. YUERMAN, Heusden.
1406.
WOENSDAG 29 MEI.
1895.
Advertentiën ran 16 regels SO ct. Elke regel
meer T1/, ct. Greote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën werden tot Dinsdag- en Yrgdagarond
ingewacht.
Inleiding.
Ja, ge leest goed en ik heb het goed
geschreven't is wereldtentoonstelling en
geen haar minder. Of ze met recht op dien
naam aanspraak maakt, zal later bljjken,
want een wereldtentoonstelling beteekent
nog al zoo iets zeker is 't, dat den
ontwerpers een ander idee voor den geest
stond, niet minder grootsch, ofschoon dat
wereld er niet in voorkwam, zóó grootsch
den Mottige de pleizierjachten als van 1 Het publiek moge een uurtje slenteren tus- een Franschman, Trajane genaamd, reeds
schen deze kiosken, tafels, vitrines etc.,sedert langen tjjd metterwoon gevestigd op
voerders als Dirk Rietheuvel, bijgenaamd] kostbare en minder kostbare waren uitstallen, teekend 20 Mei, waarin wordt gemeld, dat j bevredigend, maar zijn de aangezichtspjjnen
die dikwjjls slapeloosheid ten gevolge hebben,
weer erger dan vroeger.
Uit Metz wordt gemeld dat twintig per
sonen, die gevlucht waren in de kerk van
Aboncourt, door den bliksem zjjn getroffen.
Verscheidene personen sjjn zeer ernstig ge
wond.
Lode wijk Blaak; de barken, waarmee Hout
man voor 't eerst naar Indië voer de pink,
waarin Prins Willem V naar Engeland
overstak; de duizende beurtschepen, varende
tusschen X en Y, vice versagondels, kano's,
stoomschepen van allerlei afmetingen, pon
ten, gierponten, veerbooten (de oude platl.
van Katendrecht niet te vergeten), Leidsche
smulschuiten en alweer enz. enz.
Ben ik er nu? Neen, nu komt 't hotel
aan de beurt en plotseling rijzen voor uw
geestesoog op de blokwoningen uit de prai-
rieën, de karavanserais uit de woestjjn, de
zelfs, dat het bij een idee gebleven is.
Oorspronkelijk was de naamhotel- en i D ,,v
r v stal van Bethlehem, de herbergen in t woud,
j het klooster op den ot. Bernard, onze en
breDgen, wat betrekking heeft op middelen
or onzer vaderen dorpslogementen, de armeluis-
van vervoer en gelegenheden om te over
nachten in vroeger tjjd en uit onze dagen.
Dat doel stond den ontwerpers nog voor
oogen, toen ze hun eerste reclameprent de
wereld inzonden. Die prent stelde een voer
man voor, loopende naast een kar. Met
moeite en niet zonder zelf een handje uit
te steken is hjj tegen een heuvel opgeklom
men. Zjjn magere knol is den top over en
verheugt zich reeds bij 't gezicht van de
torens der stad in de verte waar hem een
maal eten wacht. Deze plaat, die uitge
scholden is en daarom vervangen door een
andere, die veel leeljjker is en heelemaal
toevluchten van 10 ct. per nacht, de kos-
telooze logementen van 't Lager des Heils,
de burgerlijke en de weelderig ingerichte
hotels van den jongsten tijd.
Dat alles te saam te brengen was 't oor-
spronkeljjke idee. Doch 't is daarbij gebleven,
men heeft geen kans gezien het te ver
wezenlijken. Wanneer men 't had willen
doordrjjven, dan had men zich van de
medewerking van alle geschiedvorscbers in
Europa, om niet verder te gaan, moeten
verzekeren, men had de vrije beschikking
moeten hebben over de kostbaarheden in
alle museums en eenige millioenen, om die
niets zegt, deze plaat geeft zeer juist aan te hMen navolgiügen en indien dit
het komt eerst in zjjn element, wanneer
het bmten dwaalt, tusschen de café's en
restaurants, melk- en bierhuizen, in de
wereld bazar nester jjen besnuffelt, in Oud-
Holland een gebakje nuttigt, in 't doolhof
giert van pret om zjjn eigen hulpeloosheid,
in 't hippodrome op een kameel rondrjjdt
of in den »reussen olifant* een glaasje
Wiener-melauge slurpt door een rietje.
Er is van deze vermakeljjkheden niet te
veel, zoodat ge 't op uw gemak alles onder
zoeken kunt.
Dat was in 1883 andersToen heette de
T. niet wereld-tentoonstelling, maar ze was
't wirkeljjk. Toen was er een machine-galerjj,
reusachtig groot en propvol. Toen kwam
ik tegen etenstijd doodaf thuis met mjjn
logé's, die alles op één dag moesten bezien.
Nu kunt ge op uw gemak alles bezichtigen
tusschen 10 en 5 uur en dat is ook wat
waard. Wat de T. dus aan grootte achter
staat, wint ze aan gemak en wat Oud-
Holland betreft neen maar, dat is zoo
snoeperig en daar is 't zoo echt gezellig,
dat ge u bepaald voorneemt in den avond
terug te komen, om 't concert van Oud-
Hollandsche voicen bij te wonen.
De volgende maal zal ik dat kleine lust
oord trachten te beschreven. Die van de
het grensgebied, waarover gesehil bestaat
tusschen Frankrjjk en Brazilië, door e n
bende Braziliaansche avonturiers is uitge
plunderd en in hechtenis genomen.
De gouverneur zond terstond eeD com
pagnie infanterie, ten einde den Franschman
te bevrjjden. Toen de bevelvoerenue officier
als parlementair voor het front trad en de
invrjjheid88telling van Trajane eischte, gaven
de aanvoerder van de troep en eenige zjjner
partjjgangere onmiddelljjk vuur op de Fran-
sche soldaten.
Er ontstond toen een hevig gevecht. Het
dorp, waar de Brazilianen waren gevestigd,
werd geheel vernield. Van de Brazilianen
werden 60 gedood en velen gewond. Van
de Franschen sneuvelden er vjjf, waaronder
de commandant, terwjjl een twintigtal sol
daten werd gewond.
Zooals men weet, heeft Paschal Grousset
het plan ontworpen, een put van 1500
Volgens de >Kieler Zeitung* heeft Maan
dagmiddag in d» baai van Eckeford eens
ontploffing plaats gshad aan boord van een
torpedo-jager, die op de werf »Germania«
voor rekening der Turksche regeering werd
gebouwd.
Het dek der boot werd geheel vernield.
Van de personen, die zich daar bevonden,
werden 7 gedood, terwjjl 12 ernstige brand
wonden bekwamen. Onmiddelljjk werd de
stoomboot >Hollmann< uit Kiel uitgezonden*
om hulp te verleenen. Deze boot nam den
torpedo-jager op sleeptouw en bracht dezen
te Kiel binnen.
De gewonde werklieden zjjn naar Ecken-
I iford gebracht en worden daar verpleegd.
meters diepte te doen boren ten einde het j
i Allen, die by deze ramp het leven verloren
vraagstuk van het onderaardsche vuur op 1 v r
te lossen. In 1853 zjjn er te Creusot reeds
boringen verricht, met h«t oogmerk om
steenkoolbeddingen te onderzoeken. Op eene
diepte van 920 meter brak echter het boor
werktuig en was men niet in staat, dit weer
wat den ontwerpers voor oogen stond.
Ge ziet ze reeds in uw verbeeldinghuif
karren naar 't model van den Limburgschen
voerman uit de Camera, diligences, geknipt
uit Laurillards vers, dat als een kaars uit
gaat, of naar de gele waarin Hildebrand
reed naar de familie Stastok; char-a-bancs
en gele barouchettes uit den Haarlemmer
hout; staatsiewagens van Europeesche vor
sten en Indische sultans; de gele berline,
waarin Lodewijk XVI uit Parjjs vluchtte;
de toilet-reiswagen door Napje gebruikt;
de jan-pleziers, waarin onze grootmoeders
uit rjjden gingende draagkoetsjes, waarin
haar grootmoeders op visite trokken enz.
enz. Het schemert u, wanneer ge op dit
veld doordenkt. Heel Amsterdam zou te
klein zjjn om al de middelen van vervoer
wjj
I uit den grond te halen. Men had echter bjj
lezers dan in 't bezit is van no. 18 van 't'
ideze boringen ontdekt, dat de warmte bjj
Zondagsblad zal er een goede illustratie 1nn t,..
en gewond werden, behooren tot de werk«
lieden der werf »Germania.«
Te Madrid zjjn nog nadere berichten ont
vangen over den dood van Senor Marti,
den hoofdleider van den Cubaanschen op
stand.
Door een verspieder waren de 8panjaar-
iedere 27 meter één graad steeg. Bjj eene d^n er van verwittigd, dat 800 bereden
diepte van 1000 meter zou volgens deze j Cubanen te Los Rios bjjeen waren. Kolonel
alles alzoo geschikte, ware, zou 't toch wel
1900 geworden zijn vóór een dragelijke bij hebben.
tentoonstelling van HOtel- en Keisweeenj Voor ik bij dit sehrS een een speld steek, "e I Sandoral rokte terstond met ejjne diróie
ware saamgebracht. past me nog een woord van hulde aan t1
Zoolang echter konden we geen geduld comité der T. voor de wijze waarop ze de
geljjk zjjn met de temperatuur van kokend jiit, verraste hen, terwjjl zjj rust hielden cm
rT x water of 100 graden. Op 20.000 meter jdreef hen, na een hevig gevecht van twee
oefenen, zooveel geld konden we er ook met j pers gastvrijheid verleent. Het portret der l_„„„
Ari, r diepte zou de hitte zoo groot zyn, dat alle uren uiteen,
aan ten koste leggen. Al is een 1. nu geen verslaggevers heeft ze laten zetten in een i m,i
leggen. Al is een T. nu geen verslaggevers
rentegevende zaak, ze moet toch, als 't j allersierljjkst boekje met 't wapen van Am-
eenigszins kan, zichzelf bedruipen en daarom sterdam, in goud gevat, op den omslag. Dit
was 't noodig spoedig de hand aan 't werk diploma, even getoond, opent de groote
te slaan, nu in 't zuiden, te Antwerpen, poort en alle binnendeuren. Dat is goed
zooveel gereed lag, wat zeer goedkoop hiergezien van 't comité, dat stemt de pers
gebruikt kon worden. jvriendeljjk en deze machtige vriendin kan
gesteenten en metalen in vloeibaren toestand
verkeerden. Deze gegevens zjjn zeer belang-
rjjk en zouden het plan van Grousset totaal
onuitvoerbaar maken.
Toen de Cubanen begonnen te wyken,
stelde Marti, met een revolver in de hand,
zich aan de spits en poogde zjjne soldaten
tot staan te brengen. Terstond stortte hy,
door twee kegels getroffen, dpodelgs. gewond
ter aarde. De val van den leider gaf feet
sein tot eer algemeen® vuicót.
Murti's ljjk werd door de Spanjaarden
meegenomen naur Santiago, de hoofdstad
Prins Bismarck ontvangt telkens nog
deputatiëu. Zaterdagmiddag waren er weder
Hierin schuilt de reden ook waarom ze men nu eenmaal niet meer negeeren in onzen 1500 Leipzigers naar Friedrichsruh ge-
zoe laat gereed is. Gisteren heb ik een tjjd. 't Zal me echter niet verhinderen vol- trokken, om den grjjzen staatsman te hul-
uurtje doorgebracht tusschen de uitstallingen, komen onpartjjdig de T. te beschouwen, j digen en hem geschenken aan te bieden. ^er 0proerjge rovincD
maar in de afdeelingen Frankrijk en België aan ophemeling wensch ik allerminst mee .Bismarck antwoordde op de toespraak van balsemd en ngesta.d i- opdat dé
moet nog heel wat gewerkt worden, zoodat te doen. .den geheimraad Wialicenns met een TrBICubanen er nek Tan kon. - tkigen,
A., 26, 5, 95. J. L. lange rede, waarin hg rich op g-eUd- L^ bjj
kundig en staatkundig terrein bewoog, toe- steed> de loofdn)! ,.,ra
nadering tot Rusland aanbe.al, en den BTeld. Tot da,Ter werd het berieht tul
koning van Saksen pree. .1. een jjTerig dood „p Cab. nQg nie, g„loofd.
bevorderaar van den vrede.
Buitenland.
te bevatten waarin wjj, en waarin onze zelfg met Pinkster de T. nog niet in orde
vaderen reisden. |zyn j)e afdeeling1 machines is zoo leeg,
Ik nu ben als een vreesachtige landrat, da^. men er wej wedrennen in houden kan
nog maar uit het water gebleven. Maar een paar locomotieven en twee raderen met
neem er dat bij en wat een klassieke voer- drjjfriemen is al wat er op 't oogenblik staat.De Fransche regeering ontving een tele-
tuigen komen u dan niet in gedachten.|jet ZWaartepunt der T. ligt echter niet gram van den gouverneur van Guyana (de
in de groote hal, waarin fabrikanten hun Fransche kolonie in West-Indië), gedag-
Daar hebt ge de echt vaderlandsche trek
schuiten met hun gezellige roef en gezag-
FRANK R.
STROCKTON.
wij 't sehip eindelijk wel zouden bereiken,»van nu af zal ik 't me tot rvgel stellen
als 't tenminste nog dreef. Ivoor haaien zwarte kousen.*
»Als men maar eenmaal in 't water is,« i »In uw geval,* wendde Mevr. Lecks zich
zei Mevr. Aleshine, »terwjjl ze voorwaartstot mij, »zal een zwarte broek wel even
veegde, hoewel niet met die snelheid, die goed zijn.*
door di-ze uitdrukking gewoonlijk wordt Waarop ik antwoordde, dat ik't oprecht
aangeduid, is de geschiedenis niet half zoo
1 erg, als ik eerst dacht, 't Komt me heele-
1b .nam nu mjjn plaats vóór mijn lot-
genotL 'D, en daar ik langzaam zwom konden
ze rne toed bijhouden. Mevr. Aleshine, die
heel dik wasi verder boven t water
uit dan Lecks en ik en dat maakte
baar 't gebruik van den riem gemakkeljjken
Menigmaal ze zoo'n krachtigen slag,
dat ze om zie h ze^ ronddraaidespoedig
echter leerde ze C-0 <'n krachtverspilling ver-
napden.
Heel zeker dat vve de rechte richting
hielden, was ik niet, want ik kon niet ver
over 't water zien.maar ik bedacht, dat,
toen ik overeind in boot gestaan had,
de zon recht voor me was opgegaan, ter
wjjl de donkere vlek in de zee aan mijn
linkerhand had gelegen. Naar den tegeu-
woordigen stand der zon te oordeelen zwom
men wij in Noordelijke dus goede richting.
Hoe ver de stoomboot verwjjderd was, kon
ik niet weten, want ik had me nooit ge
oefend ir. 't schatten van afstanden op zee;
maar ik geloofde, dat, als we onze krachten
spaarden en de zee zoo rustig bleef als thans,
hoopte.
»Nog voor wat anders ben ik dankbaar,*
maal niet voor alsof ik ingezouten ben;]ging Mevr. Aleshine voort, »en dat is dat
ik de voorzorg gehad heb een flanellen
hemd aan te trekken.*
»Dat zul heel wat helpen,* antwoordde
Mevr. Lecks, »als 't doornat is.«
»Flanel is flanel,* zei haar vriendin, »nat
of droog; en als je zoo'n last had van
rhumatiek als ik, zou je 't begrijpen.*
Mevr. Lecks antwoordde alleen met een
minachtend bahen vroeg me toen, wan
neer ik dacht, dat we 't schip in 't gezicht
zouden krijgenwant als we in verkeerde
richting zwommen en moesten omkeeren,
zou 't erg zjjn.
't Zou me recht aangenaam geweest zijn
op die vraag een bevredigend antwoord te
hebben kunnen geven. Telkens als een golf
ons omhoog tilde, bekeek ik met snellen
blik den ganschen horizont en eindelijk,
zoowat een kwariier na Mevr. Leck's vraag,
smaakte ik de vreugde de donkere vlek byna
vlak in de richting, die ik vermoed had,
weer te zien. Met luide stem verkondigde
ik die blijde tjjding, en toen we weer door
een golf werden opgetild, richtten mjjn ge
zellinnen den blik naar de door mjj aan
gewezen plaats.
»Nu schjjnt het toch ten minste,* zei
maar 'k moet zeggen, toen ik eerst onder-
.jJging smaakte 't afschuwelijk.*
»Je hadt toch niet verwacht, dat het zou
smaken als nat van pekelvleesch?* vroeg
Mevr. Lecks. »Ja, als 't dat was, konden
we, geloof ik, zittend zwemmen.*
»En wat de kou betreft,* ging Mevr.
Aleshine voort, »dan is 't stuk dat van me
in 't water hangt warmer dan wat er uit is.
»Voor een ding zou ik bang wezen,* zei
Mevr. Lecks, »als we ons er tenminste niet
op ingericht hadden, en dat zjjn de haaien.*
Ingericht!* riep ik nit. »Hoe ter wereld
hebt ge u op baaien ingericht?*
>0, heel eenvoudig,* antwoordde Mevr.
Lecks. »To?n we naar onze hut gingen om
ons voor de boot klaar te maken, hebben
we zwarte kousen aangetrokken. Ik heb
namelijk gelezen, dat haaien nooit negers
oppeuzelen, maar blunken als een peulschil
letje binnenslokkenen zwarte kousen waren
't beste om voor negers te kunnen door
gaan. Ziet ge, ik dacht dat we heel makke
lijk konden omtuimelen voor de reis uit was.*
»'t Geelt me heel wat rust, en 'k ben
recht dankbaar dat ge daaraan gedacht
hebt, Mevr, Lecks,* sprak Mevr. Aleshine
Volgens de Ham burger Nach rich ten is
Zondagochtend werd Praag geteisterd
's prinsen gezondheidstoestand tegenwoordig door een wolkbreuk. Er viel «ene boo groote
Mevr. Aleshine, »dat we ons niet nutteloos voedzaam, en daar ze een dikke rok aan
afjakkeren,* en ze zwaaide krachtig haar hebben, kan 't water er niet bjj, hoe mem
riem. ze ook houdt. In de boot wilde ik ze niet
»Al8 je je krachten uitpntten wilt voor te voorschjjn halen, want daar hadden We
we aankomen, Barb'ra Aleshine,* merkte boonen, die we konden eten» Hebt ge een
Mevr. Lecks op, »ga dan zoo maar vo >rt mas, Mr. Craig?*
Mjjn raad is, dat we nu heelemaal ophouden Ik haalde een druipnat mes uit mjjn zak,
met roeien en wat eten't. is noodig dat en nadat ik 't een tjjd lang open door de
we onze krachten spareu.* lucht had gezwaaid om 't te drogen, ging
»Eten!« riep ik. >Wat wilt ge dan eten? Mevr. Lecks er toe over een worst te snjjden,
Zijt. ge van plan een viscb te vangen?* terwjjl ik de andere rast hield.
»En die rauw opeten vroeg Mevr. Lecks »Eet nu de worst, maar niet zonder brood,
terug. »Nee, ik dank je! Maar denkt ge anders bekomt ze u niet goed,* zei Mevr. Ales-
missehieu, Mr. Craig, dat Mevr. AleshiaC hine, terwjjl ze ouder water in haar zak zocht,
en ik het schip zouden verlaten, zonder iets J »Ik ben bang, dat uw brood wel wat UMt
om te eten mee te semen? Komt maar hier, zal zjjn,« zei Mevr. Lecks.
kinderen! We willen eens zien, welk ontbjjt j >Dat zal wel schikken,* antwoordde haar
we bijeen scharrelen. En Barb'ra Aleshine, vriendin en bracht eindeljjk oen inmaakglas
als je je riem hier op 't water legt, dan met metalen sluiting boven water,
raad ik je, hem met het lint van je hoed »Dit heb ik byna leeg in de proviant-
vast te binden, anders drjjft hij voort, en kamer van 't schip gevonden en er zooveel
dan kan je naar hem fluiten.* i beschuit in gestopt als ik kon. Op den
Met deze woorden stak Mevr. Lecks haar 1 bodem was nog wat appelmoes, en wie de
rechterhand in 't w.-.ter en greep daarin laatste beschuit krjjgt, krjjgt die appelmoes
rond, blykbaar naar haar zak zoekend. Ik toe. En nu, Mevr. Lecks,* ging ze voort,
moest onwillekeurig lacheu als ik aan den .terwjjl ze den stop er af draaide, »kijk eens
toestand dacht, waarin de voedingsmiddelen j naar dezen ring van gummi, hjj is zoo droog
zich bevinden moesten, nadat ze langer dan als hooi. Daar ben ik erg bly over, want
een uur een paar voet onder water waren ik had heel wat moeite om 'c ding in mjjn
geweest; maar itc kreeg een heel ander in
zicht in de zaak, toen ik zag hoe Mevr. Lecks
twee Duitsche worsten te voorschjjn haalde,
en de zoute droppels van de gladde glanzende
worsten afschudde.
»Bjj een schipbreuk gaat er niets boven
worst of zoo iets,* zei ze daarbjj. »Ze zjjn
zak en weer er uit te krjjgen.*
Dat was de eerste maal in injjn leven,
en ik hoop dat het ook de laatste maal zjjn
zal, dat ik, tot aan de schouders iu 't water
zwemmend, met worst en weeke beschuit
ontbeet; maar kwaad smaakte 't niet.
Wordt vervolgd./
O
Van onzen particulieren correspondent
reiswezenen de bedoeling alles bijeen te n, D
lariara 7 moror PAn nrronn ataorr Kr» oorio i
Een grappig verhaal
van