Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
EERSTE BLAD.
BE GEMBERPOT,
Het Gedragboekje. j
Uitgever: E. J. VEERMAN., Heusden.
ZATERDAG 1 JUNI.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATEBDAG.
Abonnementsprjjs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjs vex hooging. Afeonderljjke
nummers 5 cent.
M 1407.
1895.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrgdagavoad
ingewacht.
grooter genot is dan 't berekenen van de
drukking der atmosfeer, die meer op heeft
j met de slooten in den omtrek dan met de
bjjstroomen van de Donau en al de oorlogen
j van de zeven koningen van Rome present
geeft voor één ritje op zijn wieier. En voor
i de vrouwelijke komt er nog een kolom hand
werken bij, straks missehien huishoudkunde
D^ schoolexamens worden langzamerhand en koken Ach, en in geen enkele kolom ont-
atgeschafi, waar ze zich nog in stand hebben breekt het noodlottige cijfer, door de heeren
gehouden. Ia de plaats daarvan is getredeD j en zwart, door de leeraressen fijn en
een schriftelijke opgave van de vorderingen schuchter neergezet.
der leerlingen, waardoor aan de ouders een
overzicht gegeven wordt van den vooruit
gang hunner zonen en dochters binnen
zeker tijdsverloop. Zonder deze controle zou
't den ouders onmogelijk zijn na te gaan,
welke vorderingen ze maken, hoe ze zich ge-
En gelijk in de heele wereld, waar 't om
geld en geldswaarde handelt, alleen hooge
cijfers in aanmerking komen, zoo zijn ook
hier de hooge cijfers teekenen van tevreden
heid. Welk een vreugde, wanneer de eene
met eene vlag wapperende 5 zich nan de
dragen en hoe 't met de vooruitzichten voor;an(]ere paart,! Welgevallig is nog de 4, me
de toekomt staat. Eigen waarneming is hier - gemengd gevoel wordt de 3 begroet; doch
veelal ongenoegzaam, het oordeel is niet (je ontzettende 2 voorspelt weinig goeds en
zelden beperkt of eenzjjdig en de getuige-1 tje simpele 1 wordt met afschuw bejegend
Aor. 1-,'nriavan onn üe meegt ver biuffende ontdekkingen bljjven
nissen der kinderen gaan veelal mank ran
een hardnekkig optimisme.
Onder deze omstandigheden is het ver
klaarbaar dat men tegen den tjjd der vacantie
de cjjfers van het gedragboek met zekere
spanning tegemoet ziet. Bp uitzondering
mag men hier of daar een vader ontmoeten,
die de uitspraak der leeraren geen blik
waardig keurt omdat hjj ook zonder dat ge
krabbel wel weet wat hg aan zijn stamhouder
heeft en wat hjj er van denkt te maken, of
een moeder die met haar dochter snel heen-
gljjdt over de bekende* onrechtvaardigheid
waarmee haar kind door de leeraren of
leeraressen behandeld wordt in het alge
meen geldt het gedragboekje voor wat het
iseen oorkonde, waarin het eindoordeel der
leeraren samengevat wordt «ver de vorde
ringen en 't gedrag hunner leerlingen.
Daar staat dan zwart op wit, in veelzeg
gende cijfers, in aan- en opmerkingen, wat
gedaan en verzuimd is, wat te loven of te be- j
rispen valt. Een vierendeels jaar of een half
jaar is een korte spanne tjjds, een niet noe
menswaardig deel van een menschenleven,
maar het is een zeer gewichtig deel van den
jaarcursus. Dat wordt ons eerst recht duidelijk,
wanneer we die breede rjj kolommen over
zien, ieder prijkende aan het hoofd met den
naam eener wetenschap. Daar staan ze, Neder-
landsche, Fransche, Duitsche, Engelsche
talen, Geschiedenis, Aardrijkskunde, Natuur
kunde, Gymnastiek, enz. al deze polypen
steken hunne vangarmen naar den knaap
uit, wien nu eenmaal 't vlieger oplaten een
"feuilleton.
FRANK
R. STROCKTON.
(7
»Barb'ra Aleshine,* zei Mevr. Lecks, toen
haar vriendin zich gereed maakte om de
tweede worst aa> te snijden, »leg je me»
niet op de tafel als je klaar bent, want het
kon anders zoowat zes mijl diep zinken. Ik
heb gelezen, dat de zee op sommige plaatsen
zoo diep is.«
»Mjjn hemel,* riep Mevr. Aleshine, »ik
hoop maar, dat we niet juist boven een der
diepste plaatsen zjjn.«
»Dat kan men niet weten,* antwoordde
Mevr. Lecks, >maar als u de meening rust
geeft dat ze maar drie mjjl diep is, willen
we dat aannemen. En nu willen wjj ons
maal met een kleinen slok besluiten. Ik
heb anders geen trek in spiritualiën, maar
ik reis nooit zonder een weinig brandewijn
met water, dan kan men 't zoo dadeljjk
drinken.*
Bjj deze woorden dook ze met de hand
weer in haar zak en haalde een stevig ge
kurkt flescbje te voorschjjn, dat de rondte
deed, waarbjj Mevr. Aleshine opmerkte, dat
we, behalve bjj een aanval van koliek, een
verwarmenden dronk nooit beter kon ge
bruiken dan bjj deze gelegenheid.
Zoo verfrischt en versterkt, grepen de
niet uit. De ouders meenden ontdekt te
hebben dat hun Klaartje een wezenljjk talen
voor teekenen bezat en ziedaar, de leerares
weerspreekt die ontdekking door haar talenten
op 3 te schatten. Adolf, die in huis een
rechte deugniet is, neuswjjs tegenover zjjn
moeder, een plaag voor zjjn zusters, komt
thuis met een 5 in de kolom »gedrag« en
Willem die praten kan als Brugman wan
neer 't geldt zijn gedrag te verontschuldigen
komt met een onuitstaanbare 2 thuis voor
zjjn eigen moedertaal!
Het is natuurljjk dat al de in 't oog
springende bjjzonderheden met de patiënten,
die 't aangaat, worden besproken. Maar wee
n, zoo ge al de geheimenissen van het
boekje tracht te onthullenEen stroom van
verzekeringen, van tranen zelfs bewjjst u
dat niet alles in den haak zjjn kan, dat ver
gissing en misverstand een dol spel in deze
kolommen gespeeld hebben, dat mede
scholieren zelf zich over deze ongehoord
lage cijfers verwonderd en hun misnoegen
te kennen gegeven hebben en wat dies meer
zjj. En neemt ge dan de moeite achter hun
rug den leeraar te polsen, dan komt ge in
den regel tot het besluit dat er in de zelf
kennis uws oudsten zoons nog een bedenke-
ljjke leemte bestaat.
Wat is het toch goed, dat wjj, vaders en
moeders voor ons eigen persoon geen cjjfers
op een gedragsboekje te vreezen hebben!
Het zou nog de vraag zjjn of rechtvaardige
en onpartjjdige rechters onze plichtsbetrach- De omstandigheden zjjn overigens bjjna
ting zouden becjjferen met nummers, die we geljjk als in 1875: een koude winter, zeer
op het gedragboekje van ons kroost metveel sneeuw en een vochtig voorjaar met
voorhoofdfronselen missen. Laten we daarom warm, drukkend weder en langdurige regen-
niet hard zjjn tegenover 't kleine volk, dat j buien. Als het kouder wordt, is het gevaar
de ongezeggeljjkheid en lichtzinnigheid nog geweken, doch nemen de warmte en de regen
toe, dan vreest men voor overstroomingen,
die nog veel ernstiger zjjn dan die in 1875,
daar er dezen winter meer sneeuw is gevallen
dan destjjds.
De Figaro* deelt mee, dat Pasteur ge
polst is, of hjj een ridderorde van keizer
leden draagt. Hoeveel dwang moet
zoo'n kwikzilverig ding niet aandoen
in de
zich
om aan 't eind van 't kwartaal met een
wapperende 5 voor rekenkunde thuis te
komen
Toch is, in het algemeen, de som dezer
cgfers een profeet vo.r het leven. Daar zijn lWi]helm zou "wiIlen
uitzonderingen op, zeker; er zjjn beroemde
personen, wier talenten eerst na de school
jaren tot ontwikkeling kwamen, maar 't
gaat niet aan om nu maar van elk, wiens
talenten te wenschen overlaten, te verwachten
dat hjj toch later beroemd zal worden. In
den regel is een gedragboekje een programma
van de toekomst. We wensehen allen ouders
toe dat het dezen zomer rjjke beloften
brengen mag.
wmanuwi
üuitenland.
aannemen. De ver-
diensteljjke man zou verklaard hebben, zich
als geleerde vereerd te gevoelen door zulk
een onderscheiding, maar toch de gebeurte
nissen van 1870 niet te kunnen vergeten
en dus nooit een Duitsche orde te kunnen
aannemen. Reeds in 1870 had hjj het diploma
van doctor in de uiedicjjnen honoris causa
hem door de Bonnsche universiteit gesehon
ken, teruggezonden. Denzelfden dag da
Pasteur bewees, dat een groot man een
treurige chauvinist kan zjjn, benoemde de
académie de médecine tot correspondeerenc
lid, dr. Esmarch te Kiel, den oom van den
keizer van Duitschland, tengevolge van he
huweljjk van den doctor met een tante van
dien souverein. De académie des incriptions
et belles lettres heeft eveneens enkele dagen
geleden den beroemden Mommsen tot corres-
Na de sneeuw, den hagel en de werk
stakingen, heeft men het thans in het zuiden
van Frankrgk weer te kwaad met over
stroomingen en de bewoners klagen, dat zjj
sedert het begin van den winter niets dan
rampspoeden en tegenslag hebben gehad.
Doordien de temperatuur plotseling hooger
j j pondeerend lid benoemd en aldus getoond,
is geworden, valt er sedert verscheidene
de vgandige houding van dien geleerde
dagen een malseh maar al te overvloedig
u x tegenover Frankrjjk in 1870 vergeten te
regentje, waardoor de sneeuwmassa s m het! s
u j i j hebben. Die houding is waardiger dan die
gebergte spoedig afnemen en de daardoor j p j.
ontstane waterstroomen met geweldigde
ïracht naar beneden storten. De Caronne is Met de meeste arbeiders, die bjj de ont-
reeds buiten hare oevers getreden, gelukkig ploffing in den te Kiel gebouwden Turkschen
zonder zeer veel schade te veroorzaken. Te torpedojager gewond werden, gaat het naar
Toulouse dreigen de ontketende baren van omstandigheden goed. Een der zwaarst ge-
twee vrouwen weer naar de riemen, terwjjl
ik voorait zwom. Nadat we met behoorljjke
rustpauzen en veel gepraat zoowat een uur
gezwommen hadden, riep Mevr. Lecks eens
klaps: >Ik kan nu het ding veel beter zien;
maar het ljjkt niet veel op een schip, meer
op kreupelhout.*
Zonder bril ben je vreeseljjk verziend,*
den breed gezwollen stroom de voorstad
Saint-Cyprien te overweldigen evenals in
875, toen dit stadgedeelte geheel werd
verwoest, terwgl de 25000 inwoners geheel
geruïneerd werden en zeer velen den dood
in het kille graf vonden. De wielerbaan,
die men op een bekoorljjk eilandje bjj de
Geroemde molens van Bazuele had gebouwd,
is reeds den baren ten prooi gevaileu. Deze
overstroomingen in het dal der Caronne
keeren periodiek om de 15 of 20 jaren terug.
►Sedert 1875 heeft er geen ernstige over
strooming plaats gehad, zoodat men thans
aan de uiterste grens van het noodlottige
tjjdvak is gekomen.
en zoolang 't niet werkeljjk zinkt, geef ik
er de voorkeur aan. Er is aan boord genoeg
te eten en goede bedden om op te slapen,
en dat is beter dan een boschachtige streek
zooals die daar vóór ons. Maar, 't is waar,
een schip met bedden en victualiën en al
kan spoedig ondergaan.*
Geloof u dat dit het eiland is, dat de
antwoordde Mevr. Aleshine, »en je zult ten andere booten wildon zoeken vroeg Mevr.
slotte wel geljjk hebben.*
Ik had al tien minuten lang getobd over
't vreemde uitzicht van 't voorwerp, dat nu
goed in 't gezicht kwam. Zjjn vreemde vorm,
Lecks.
Die vraag had ik me zelf reeds gesteld.
Ik wist, dat het eiland, waarheen de kapi
tein zijn booten wilde sturen, zoowat dertig
het ontbreken van masten en touwen, hadden j mijl ten zuiden lag van de plaats, waar
me op de verschrikkelijke gedachte gebracht,we ons stoomschip verlaten hadden. Dat we
dat het stoomschip met zjjn kiel naar boven .'echter nog geen dertig mjjl afgelegd hadden,
lag, hoewel ik genoeg scheepskennis bezat j kon ik ongeveer berekenen en daarbjj kwam,
om dit voor onwaarschijnlijk te houden. Ik;dat we gedurende het laatste gedeelte van
ben niet verziend; maar toen Mevr. Lecks onze avontuurljjke tocht in bjjna noordeljjke
van kreupelhout sprak, beschouwde ik hetrichting hadden aangehouden, 't Was niet
verre voorwerp met geheel andere oogen en aan te nemen, dat de plaats van't voor
kwam spoedig tot de meening, dat het inons liggend eiland onzen kapitein onbekend
't geheel geen schip, rechtop noch gekeerd,was, en 't lag voor de hand te vermoeden,
maar misschien een eiland was. Dit ver- j dat hjj 't ongeschikt had gekeurd om er
moeden deelde ik mjjn lotgezellen mee en j met zjjn passagiers te lauden, 't Eiland kon
een tjjd lang werkten we voort, met degeheel onvruchtbaar en onbewoond zjjn of
wensch er dichter bjj te komen en zeker- ong&stvrjje inboorlingen herbergen, en, be-
heid te erlangen. j langrjjker dan dit alles, 't was misschien een
»Zoo waar ik hier sta,« riep Mevr. Lecks, J plaats, waar nooit een stoomboot voorbjj
»die in de verte heel scherp zag, hoewel'kwam.
ze zonder bril niet kon lezen, dat zjjn boomen Maar wat ook zjjn schaduwzjjde mocht
en boschjes, hoewel ze onmiddelljjk uit hotzjjn, ik was machtig verlangend de plaats
water schjjnen op te rijzen.* Ue bereiken, nog meer geloof ik dan mjjn
»Dan is er ook een eiland onder,* ant-1 gezellinnen. Ik wil daarmee niet zeggen,
woordde ik, »daarop kunt ge u verlatenen dat ze de ons bedreigende gevaren niet
dat is veel beter dan een zinkend schip.* helder inzagen, maar ze waren vrouwen,
»Dat weet ik nog niet,* merkte Mevr. die, zoo 't scheen, reeds veel in 't leven
i
i
V
kwetsten is echter overleden.
Omtrent het ongeluk zelf wordt nog ge
meld
De ontploffing had bjj de geforceerde
proefvaart plaats; als oorzaak wordt water
gebrek in een ketel opgegeven. De gezag
voerder is letterljjk in stukken gescheurd.
De machine-ingenieur Pohls wordt vermist.
De overige ingenieurs, de directeuren der
werf en de Turksche officier Mehemed Ali
bevonden zich op het achterdek en bleven
schokken van aardbeving voor. De schade
is door de technische comisaie op 3.138.700
gulden begroot; 145 gebouwen moeten
worden afgebroken. Op 't land is voor 4
millioen schade aangericht.
De gewezen Bulgaarsche minister-presi
dent Stambuloff heeft nog geen verlof
kunnen krjjgen om het land te verlaten.
Yoorloopig zal derhalve deze staatsman,
ondanks zjjne ziekte, wel in Bulgarjje moeten
bljjven.
Intusschen werpt de >Kölnische Zeitung*
weer eens een balletje op van een op handen
zjjnde verzoening tusschen Rusland en Bul
garjje. Yolgens het Keulsche blad is het
den partjjleider Zankoff, die nog steeds te
St. Petersburg vertoeft, gelukt, czaar Nico-
laas tot een vergeljjk met vorst Ferdinand
over te halen.
Natuurljjk vereischt dit bericht, dat niet
zeer waarschjjnljjk luidt, nog nadere be
vestiging.
Een dienstbode te Berzek, in Hongarjje,
die oneenigheid met haar mevrouw had
gehad, wreekte zich dezer dagen door het
geheele gezin te vergiftigen. Negen per
sonen werden ziek; twee kinderen kwamen
om het leven en de andere verkeeren nog
in gevaar. De meid bekende volledig haar
schuld.
Een bende Kozakken vervolgde dezer
dagen weder een aantal landverhuizers, die
Rusland verlieten, tot over de grens en namen
daar twee personen in hechtenis. Bjj hnn
pogingen om eenige der vluchtende land
verhuizers te ratten, onderzochten de
Kozakken de woningen van eenige Pruisische
boeren en mishandelden de bewoners.
Te Husat, in klein-Azië, heeft het korte
lings en dagen achtereen gesneeuwdelders
in de buurt viel ontzettend veel hagel. Het
verkeer werd er door gestremd en twee
personen werden zwaar verwond.
Bljjkens uitvoeriger berichten over het
vergaan van de >Colima,« de stoomboot
der Pacific mailcompany, welke bjj Man-
zanella op de Mexikaansche kast is ver
ongelukt, verloren van de passagiers en de
bemanning bjj deze ramp 160 personen het
leven. Sleohts 4 personen werden gered,
gespaard. Vjjf mannen werden onmiddelljjkj Waarschjjnljjk is eene aanzienlgke hoeveel-
gedoed, 7 zwaar gewond. De torpedojager heid goud en zilver, aan baren, welke de
is tot aan de waterljjn vol scheuren. j »Oolima« aan boord had, mede verloren
Nog steeds komen te Laibach lichte'.^e^aan*
Aleshine op. >Aan 't schip ben ik gewend, ondervonden hadden, en die dus, als ze
buiten den engen kring harer landeljjke wat ophief, was 't door een rotsachtige rif
omgeving kwamen, de tegenspoeden, die omgeven, waarvoor een tatneljjk hooge
den mensch in de wereld kunnen overkomen, branding stond. Ik was genoog mst de
met onverschilligheid, als iets van zelf spre- koraalvorming bekend om te weten, dat
kends, zouden opnemen. binnen dit rif een lagune met rustig water
»Ik geloof niet,* antwoordde ik op Mevr. moest zjjn, waarbjj men door een opening
Lecks vraag, »dat dit het eiland is, waar- in 't rif kon komen, 't Was dus zaak deze
heen de kapitein ons wilde brengenmaar opening te vinden, want een poging om door
wat het ook moge zijn, 't is in elk geval de branding te komen, kon zeer gevaarlgk
vast land, en we moeten 't zoo gauw mo- zjjn.
gelijk zien te bereiken.* i Voor ons zagen we een aaneengesloten
»Heel goed,* antwoordde Mevr. Aleshine, reeks stortgolven. Ik voerde mjjn klein ge-
»'t zou me heel lief zjjn, iets minder dan zeischap dus naar rechts, in de hoop, dat
zes mjjl met mjjn voeten van den vasten we spoedig een opening in het rif zouden
grond te zjjn, en als we niets te eten en ontdekken.
geen slaapplaats vinden, dan is 't nog niets We zwommen en roeiden echter nog een
meer dan van onze tegenwoordige verbljjf-langen tjjd en nog altjjd rolde de branding
plaats ook gezegd moet worden.* 'dreigend over de rotsen links van ons. Nu
Je maakt te veel jacht op gemak, Barb'ra waren wjj er zoo dicht bjj als we zonder
Aleshine,* zei Mevr. Lecks; >als je den gevaar konden, en ik was besloten, als 't
grond te hard vindt om te slapen, kan je noodig was, liever geheele eiland rond te
je zwemgordel omdoen en in 't water te bed zwemmen, eer ik beproefde met de beide
gaan.*
»Heel goed,* antwoordde Mevr. Aleshine,
»en als dit eiland, zooals ik wel eens ge
hoord heb, van koralen is gemaakt, dan
heeft het een massa kleine puntjes, als een
paar koralen die ik thuis heben dan zult
ge heel blij zijn Mevr. Lecks, als ik je een
plaats naast me aanbied.*
Ik gaf mjjn vriendinnen den raad, mg
zoo schieljjk mogeljjk te volgen, en wjj
zwommen ijverig voort. Toen we zoo dicht
bjj 't eiland gekomen waren dat we zjjn
gesteldheid konden opmerken, zagen we,
dat het een weinig boven het water uitstak
en, zoo 't scheen, met planten begroeid waB.
Zooveel we konden zien, als een golf ons
vrouwen op 't getande rif te landen. Ein
delijk ontdekten we, op geringen afstand
vóór ons, een plaats, die vrjj scheen te zjjn
van stortgolven, en, toen we haar bereikten,
zagen we tot onze groote blijdschap, dat de
stroom rustig door een wjjde opening van
't rif vloeide. De rotsen waren hier hoog
op elkaar gestapeld en 't rif, ten minste op
deze plaats, heel breed; want toen we d«
opening naderden, bemerkten we, dat het
zich spoedig vernauwde en naar links wendde,
zoodat we van buiten niet in de lagune
konden zien.
(Wordt vervolgd.)
IIIIVSIUI
Een
grappig verhaal
VAN
ifv. Uw:Jfcim»«
