el Land van Heusden en Alleiia, de Langslraal en de Bommelerwaard.
EERSTE BLAD.
Een godsdienstige sekte.
FEUILLETON.
Uitgever: L.. J. YEïïüMAM, Heusden.
m 1409.
GATEED A 8 JUNI.
is 5.
If
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7*/j ct. Groote letteers naar plaatsrnimte.
Advertentiën werden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
FRANK R. STROCKTON.
(9
I
VOOR
O
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsve.hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
om tot inkepr te koinec en zjjn zonden te I gebazel over kunst aan te hooren.
personen werden in hechtenis genomen.
Wie de Amerikanen wil leeren kennen
van hnn beste en tegeljjk eigenaardige zijde,
moet ze niet zoeken in de groote steden,
waar het marktgeschreeuw alle andere stem
men verdooft en het geloof in de almacht
van den dollar de heerschappij gewonnen
heeft, waar 't leven een reusachtige, nooit
eindigende dans gelijkt, de dans om het
gouden kalf die moet ze zoeken in de
stille dorpen van de staten Pennsylvanië en
Connecticut, waar de Kwaker zijn teuten
heeft opgeslagen en de heuvelen en dalen
in een paradjjs van vrede herschapen heeft.
De Kwakers vormen een godsdienstige
sekte, ofschoon ze geen priesters of predi
kanten erkennen, geen ceremoniën hebben,
noch kerken bouwen. Zij noemen zich
eigenljjk »vriendenc, en minnen alle men-
schen, ofschoon zjj voor niemand den hoed
afnemen. Hun getal is niet groot; op pro
selieten maker jj zijn ze niet verzot en ze doen
zich ook niet voor als hadden zjj uitsluitend
't middel in de hand tot de eeuwige geluk
zaligheid. De echte Kwaker lacht nooit luid
of geweldig, hij lacht echter graag, maar
stil en bedaard; hij is mild, vriendelijk,
menschlievend. Zijn ideaal is niet de lente,
die ontkiemen wil en in kleuren en tonen
zwelgt, maar de reine, heldere herfst met
zjjn zonnig-blauwe dagen en doorzichtige
luchten. Wie voor het eerst met de vrienden
in aanraking komt, voelt zich aangenaam
gestemd door hun stil, vredig gekeuvel
later ontdekt men dat alle dagen vetpot
ook niet goed is en dat men ook van 't
goede en 't lieve te veel krijgen kan. De
vorm alleen doet het niet, ook onder de
meest honigzoete woorden en achter het
meest stille, lieflijke wezen kan geestelijke
hoogmoed verborgen zjjn.
De godsdienstige samenkomsten, die in
een vereenigingslokaal gehouden worden,
kenmerken zich door den streDgsten een
voud. Diegeen, welken de geest daartoe uit
kiest, treedt voor en houdt een toespraak,
een predikatie als men 't zoo noemen wil.
Dikwijls gebeurt het intussehen dat zich
niemand uit de gemeente geroepen gevoelt
tot spreken en dan heerscht er een diep
stilzwjjgen. Ieder kan nu den tjjd nemen
overdenken. Een wereldling mag dit ver
velend noemen, den vrienden* bevredigt
het ten volle. Eentonig en kleurloos, gelijk
hun godsvereering, is ook hnn levenharts
tochten en den storm, dien deze te voor
schijn roepen, kennen ze niet. Daardoor
derven ze ook het hooglied des gevoels en
den jubelkreet der verrukking: wien de
diepste smarten onthouden zijn, ban niet
deelen in de hoogste vreugde. Zwart, grjjs
en bruin zjjn de lievelingskleuren der »vrien-
den« de jonge deernen dragen zelfs zwarte
rozen op hun donkere hoedeu. Een aller
aardigste tegenstelling met dit kunstig ko
loriet vormen de vrooljjke, hazelnoot-bruine
oogen, waaruit de schalksche jeugd als een
onderdrukte vlam straalt. Och, die natuur
De oudeu zeiden 't reedsmet ruw geweld
mag men ze trachten uit te drjjven, toch
breekt ze zich baan en herneemt hare
rechten.
Deze zwartgerokte mannen en vrouwen
nu bevolken de njjvere vlakten van Penn9yl-
vanië. De honden zelfs blaffen daar schuchter,
de koeien loeien in gedempten toon. Uren
ver in den omtrek geen bierhuis, in de
woningen geen prikkelende dranken, geen
verborgen fleschje in een donkere kast;
slechts een onschuldig appelwjjntje, de cider,
mag het hart der vrienden verheugen.
's Nachts bljjven de huizen open, zoo weinig
vreest men diefstal. In de tuinen lachen de
roodwangige appels door 't dichte loof, ver
kwikken zich reusachtige kalebassen en
meloenen in den zonneschjjn, schitteren hoog
rood gekleurde tomaten tusschen 't groene
kruid, prjjken hooggewassen bramen met
zoete, zwarte vruchten en beschutten nog
hooger maisplanteu als een heg tegen nieuws
gierige blikken. Geen enkel wild dier ver
schrikt de vreedzame bewoners; in troepjes
dartelen grijze eekhorentjes tusschen 't ge
boomte en aan den zoom der bosschen kruipt
de schuwe woodchuk, een middending tus
schen das en mormeldier, tegen zonsonder
gang uit zjjn hol maar alles is stil, als
de raenscb, die daar zjjn ideaal droomt, als
het woud, waarin de duiven kirren en de
bjjen hun zomerdroom droomen.
Er is geen twijfel aan, dat menigeen iü
een zwak oogenblik gaarne in zulk een
dorp de vergetelheid zou willen zoeken om
den zielenvrede te gewinnen, die den be
woners op het strakke voorhoofd te lezen
staat. Niemand behoeft daar moderne romans
te lezen, naar slechte concerten te gaan of
«IMMWaiLlHaglggMrt [1 M Ma^lli «paCTKTW.
opdat we den vloer niet natter maken dan
noodig is.«
We wachten eenige minuten en toen ging
ik, omdat ik 't minst van ons gezelschap
droop, naar de huisdeur en klopte nog eens. derzoek mee.
De medaille heeft echter haar keerzijde, juist op het oogenblik, dat zjj de effecten
De Franschman zegt: »het belacheljjke overleverden.
draagt den dood in zich.« De »vrienden« Er is reeds een commissie naar Parijs
staan te midden van den stroom des modernen gezonden om de daar verborgen effecten
levens, die in de YereenigdeStaten in groote op te zoeken; te Villette heeft men inder-
golven voortstuwt als voorhistorische wezens daad een menigte gevonden,
met versteende begrippenzjj hebben nog j Onder de gevangenen behooren Passé-
minder hoop op een bekeering des raensch-rieuv, bjj de politie te Parjjs zeer goed
doms dan de vredebonders, die elk jaar een I bekend als steler van effecten, waarvan hij
feest aanleggen en zich in onschadeljjke en
onvruchtbare redevoeringen te buiten gaan.
Telkens, wanneer ze in de stad der broeder
liefde Philadelphia of in het zondige New-
York hun zomervergadering houden, pleegt
het met bakken van den hemel te regenen,
zoodat de volkshumor een regendag een
Kwakerdag noemt. Die ze om dezen tjjd
gezien heeft, die stil vriendelijke gezichten
met hun eeuwiggrjjze kleeren, geknipt naar
een eeuwenoud snit, met hun geschifte
renzenschermen en oudmodische hoeden,
kan er niet buiten ze glimlachend moeljjdend
te aanschouwen. Ook de Grieken wisten
reeds dat maat houden goed is, maar zjj
waren van een vroolijk, levenslustig geslacht,
dat met de zeden der Kwakers niet sytn-
pathiseeren zou. Aan die vrienden* kleeft
iets kleins. Wanneer ondïr de heele mensch-
heid hartstochteloosheid en ontbering den
toon aangeven, zouden er zonder twjjfel
minder ondeugden en misdaden op aarde
gevonden worden, maar de menschheid zou
ook geen vooruitgang maken. Het genie
zou uitsterven, de talenten begraven worden
en de groote bjjenkorf tot stilstand geraken.
De kamp des levens vordert nog iets meer
dan zich bang uit de drukte terugtrekken.
In 't bjjzonder als onderwjjzers zjjn de
de cijfers op zeer kunstige wjjze wist te
veranderenhij zond ze dan naar het buiten
land, naar Londen of naar Brussel, waar
medeplichtigen ze van de hand deden.
Hjj is het hoofd eener uitstekend geor
ganiseerde bende dieven en valsche mun
ters en aan wier hoofd vóór hem iemand
stond, die zich een kogel door het hoofd
heeft gejaagd, toen hjj zag dat zjjn ge
vangenneming zeker was.
De gevangen genomen personen hebben
erkend, dat zjj meer dan één millioen vijf
maal honderd duizend francs aan effecten
in hun bezit hebben. Al het geld is ver
borgen op een geheime plaats, die zjj niet
willen aanduiden.
Bjj de groote loterij te Brussel doet zich
het zonderliuge geval voor, dat de hoofd-
prjjs, groot 150 duizend francs, tweemaal
is getrokken en wel op de nummers 26388
en 10067. Een proces zal waarschjjnljjk
volgen.
Te Balingen bjj Stuttgart had Donderdag
nacht een wolkbreuk plaats; de hoogge-
zwollen Eynach sloeg een woonhuis weg;
alle bewoners, ten getal van 9, zjjn ver
dronken.
Te Frommern zjjn 4 huizen weggeslagen
Kwakers met roem bekend. Door hun op-!en worden 9 personen vermist; te Dürrwan-
voediug bezielt hen die rustige, vriendeljjkegen spoelde een huis wegte Laufen worden
ernst, die door den leeraar op zoo hoogen
prijs gesteld wordt en die hunne opvoedings-
inrichtingeu beroemd gemaakt heeft.
■wwamanj' i wmiwu: «n—aa
Eenigen tjjd geleden werd den effecten
makelaar Cordeweener te Brussel voor eenige
duizenden francs aan effecten ontstolen.
jVan den dag af, dat deze diefstal bjj hem
had plaats gehad, was hij steeds jjverig in
de weer om met behulp der politie de daders
op te sporen. Hjj gaf zich uit voor een
makelaar, die veel in verdachte zaken deed,
zoo kwam hjj in aanraking met eenige
dieven, die hem effecten zouden leveren in
een herberg in 't centrum der stad, en deze
15 personen vermist.
heel klein moest zjjn, en dat het huis, dat
wij gezien hadden waarschjjnljjk 't eenige
op 't eiland was. Ik keerde nu terug en
deelde de vrouwen de uitslag van mjjn on-
Een grappig verhaal
TAN
»Nu, dat moet ik zeggen,riep Mevr.
Aleshine uit, »ik wou wel dat ik niet zoo
droop na ik bjj nette menschen een visite
maak.»
»Nette menschenantwoordde Mevr.
Lecks boos. »Als je te trotsch bent om zoo
naar binnen te gaan, ga dan wat in de
zon zitten, tot je droog bent. Ik voor mjj
zal naar de dame van 't huis vragen, en sta
ik haar niet aan, dan is 't ook goed, als
ze me maar wat eten en een droog bedgeeft.«
Ik was te verbaasd om te kunnen spreken
mfiar mjjn gezellinnen namen alles op alsof
't van zelf sprak. Ze hadden verwacht
vreemde dingen in de wereld te ontmoeten
en toen ze die nu zagen, waren ze niet in
't minst verbaasd. Ik was niet in staat te
begrijpen hoe zulk een gebouw daar ep een
klein eiland midden in de oceaan was ge
komen. Maar mjjn hoofd te breken over
die vreemde verschjjning was nutteloos, en
ik had daartoe ook geen tjjd, want Mevr.
Lecks liep driest op de huisdeur toe en
klopte aan, maar trad toen schieljjk weer
terug om de veranda niet al te nat te maken.
>Als er iemand komt,* zei ze, »zal ik
verzoeken me de achterdeur binnen te laten,
»Ik geloof, dat ze niet thuis zijn,* zei
Mevr. Lecks nadat we weer lang gewacht
Thans, nu Mevr. Aleshine niet meer be'
zorgd hoetde te zjjn om zóó gekleed voor
hadden; »maar misschien vinden we iemand nette menschen« te verschjjnen, veranderde
van de dienstboden.
Toen we nu om 't huis liepen, bemerkte
ik, dat alle blinden gesloten waren en mjjn
vermoeden dat het huis verlaten was, werd
bewaarheid, toen we meermalen aan deachter-
deur geklopt hadden, zonder eenig teeken
van leven te krjjgen.
»Ze zjjn allemaal uitgegaan, dat is zeker!
meende Mevr. Lecks.
ze geheel. »Of de familie op 't land is,zei
ze, »of wat ze ook anders uitvoeren is mjj
't zelfde: ik wil in huis en zoo gauw moge-
ljjk. We vinden daar zeker wat te eten. In
elk geval kunnen wjj ons drogen en uit
rusten, want sinds twee nachten heeft geen
van ons een oog dicht gehad.
»lk zou denken,* meende Mevr. Lecks,
zich tot mij wendend, »dat, als gij 't ven-
»Ja, en ze hebben den ingang tot het ster van de bovenste verdieping kondt be-
eiland versperd, toen ze weggingen,* voegde reiken, gjj dan wel hier of daar zoudt kunnen
ik er bjj. 1 binnenkomendan kondt ge naar beneden
»Of er misschien hier dichtbij een ander gaan en de deur openen. By zulke gelegen-
huis is?« vroeg Mevr. Aleshine. jheden wordt licht vergeten een venster van
»Ik geloof niet, dat deze streek heel dicht J de bovenste verdieping te sluiten. Ik weet
bewoond ismaar wanneer gjj hier een paar wel, dat het niet goed is, met geweld eens
De Servische regeering heeft een kloek
besluit genomen en wereldkundig gemaakt:
zjj zal al haar verplichtingen jegens haar
schnldeischers volledig nakomen. De gezant
te Weenen, Simits, die tjjdelijk te Belgrado
is geweest, is gisteravond met den sneltrein
weer naar zjj q staanplaats vertrokken. Hij
zal trachten een geldeljjke overeenkomst te
te treffen met de La ader bank daar.
In Thessalië is weer eens een rooverbende
gevangen genomen. De aanvoerder heet
Tzekoeresi. De bandieten gaven zich eerst
over na een gevecht van acht uur, waarin
twee veldwachters gedood en twee gewond
jCTW-a—MUM'i BWUMK flUlimWIL.WB—
waarmee 't gesloten was, los te maken en
het te openen. Als 't noodig geweest was,
had ik een ruit ingeslagen; maar 't venster
ging gemakkelijk open. Toen ik naar binnen
geklommen was, zag ik, dat ik me in een
kleine gang aan 't boveneind van een trap
bevond. Vlug ging ik naar beneden en
tastte door 't halfdonker van een vertrek
naar een s ilondeur, die door twee grendels
en een stang gesloten was, maar zonder
moeite kon opengedaan worden.
Naar buiten tredend riep ik Mevr. Lecks
en Mevr. Aleshine.
»Eindeljjk!« riep deze. »Ik ben waarljjk
blij, dat ik binnen mag, en daar wij in
tussehen onze kleederen uitgewrongen heb
ben, maken we den boel ook niet zoo in
de war.«
Nu traden we binnen en ik deed een
blind open.
»We zullen dadeljjk naar de keuken gaan
en vuur aanmaken; dat is 't eerste, wat
we doen moeten,* zei Mevr. Lecks.
Maar 't huis was geheel anders dan die,
l .■■■■n.m» i- ii.mi.,1 mg
werden, terwijl ook twee van de roove-s
wonden kregewn.
Maarschalk Campos heeft bericht 'a-
kreifen, dat w-eldra eenige hoofden der op
roerlin/ea te «Cu1»-, w r-
Men bemerkt teekeuen au u- r v n-
heid in verschillende provinc.ëa en vr—s',
dat de onrusst zal doordringen. Campos
vroeg zes batsaljons; het Spaansche Gou
vernement beasloot er onmiddellijk tien ie
zenden, tenge volge van de mededeelmgen
van Campos. De minister van Koloniën had
een langdurig onderhoud met Sagasta en
den president der begrootings-commissie.
De Regeering zal de Kamer nieuwe voor
stellen doen bt treffende credieten voor Cuba.
minuten wilt wachten, wil ik om dezen muur anders woning binnen te dringen, maar er waarin zjj gewoon was te verkeeren. Voor-
loopen en zien, wat daar achter is. Misschien j bljjft ons niets anders over, en lang praten zoover ik naar het uiterlijk een besluit kou
vind ik eenige hutten van inboorlingen of kan niet baten,
een paar arbeiders.*
trekken aangaande 't iuwendige, geleek het
Ik was 't geheel met haw eens. Jas en op de Engelsche huizen, die ik in West-
Ik volgde dus het pad, dat langs den schoenen uittrekkend klauterde ik langs een Iudië gezien had. 't Was een gebouw, waarop
muur liep, maar toen ik 't eind er van be-i der steilen van de veranda naar boven en de nieuwere denkbeelden, wat bouworde en
reikt had, zag ik niets vóór me, dan dichtraakte zoo op 't dak der veranda, 't Liep inrichtiug voor een tropisch klimaat betreft,
houtgewas en boschgrond, in verschillendelaugs twee zijden van 't huis. Nadat ik aan waren toegepast, 't Scheen geen keuken te
richtingen door paden doorsneden. Een daar
van volgde ik en kwam weldra weer op 't
open strand tegenover de lagune. Uit den
verscheiden vensters te vergeefs had geschud, hebben. Trappen, die naar een kelder voer-
vond ik er eindelijk een, waaraan een der den, waren er niet, en de donkere kamers,
planken ontbrak. De daardoor ontstane waarin we voor en na blikten, waren zeker
vorm van 't strand en 't rif en uit den al-'opening was breed genoeg om mijn handen niet voor keukeu bestemd,
gemeenen indruk, die alle omstandigheden er tusschen te steken en nog een plank Intussehen had ik 't huis weer door de
op me maakten, besloot ik, dat het eilajrd weg te breken. Nu geluktte het me den haak deur verlaten, waardoor we binnen getreden
Het Leger cles Heils heeft Maandagavond
zjjn nienw hoofdkwartier te New-York in-
gewjjd. Het gebouw is een geschenk van
rjjke burgers van de stad. Het heeft met
den grond 3*50.000 dollar gekost. In de
groote zaal bunnen drieduizend menschen
een plaats vin den.
Een telegram» uit Kaapstad meldt, dat goede
tjjding is ontvangen van de Boeren die op
weg naar he* Ngami-meer zjjn. Al de
>trekkers« zjjia behouden te Kyonst aange
komen zjj m»eld«n, dat zjj aan geen egde
van de Kalali ari woestjjn een heerljjk en
gezond land, >vaar overvloed van water is,
hebben gevomden en roemen de nieuw
ontdekte streets boven Transvaal en Oranje-
Vrjjstaat.
De hoofdmaan der Orenburgsche Kozakken,
Manssoerof, in door de militaire rechtbank
in het district Kjef wegens verduistering
van aan de regeering toekomende gelden
veroordeeld tot verlies van al zjjn rechten
en acht maamden gevangenisstraf, gevolgd
door verbannisng naar Siberië.
Als een nieuwsblad zoo luidt een ar
tikel van de apansche perswetnadeelig
is voor de op»enbare orde of strjjdig met
de openbare zedeljjkheid, is de minister
van binnenlau-dsche zaken bevoegd het ver
schjjnen gehee l of gedeeltelijk te verbieden.
In de maand, volgend op de afkondiging
der constitutiewerden twee dagoladen ge
schorst per vweek en het geheele aantal
schorsingen va.n dagbladen in het jaar 1889
bedroeg 43; ia» 1890 16; in 1891 34. Ge
vangenisstraf voor persimsdrgven is zeer
gewoon en de meeste bladen nouden er een
»gevangenis-rwdacteur« op na: iemand, die,
ofschoon in maam hoofdredacteur, weinig
waren en ontdekte spoedig aan de andere
zjjde een klein, gebouw met een schoorsteen.
Dat moest de> keuken zgn, daar was ik
zeker van. D«eur en vensterblinden waren
geslotenmaar eer ik beproefde ze met ge
weld te opene-n, ging ik in huis terug om
mjjn ontdekking mee te deelen.
»De deur dicht, wat?* vroeg Mevr. Ales
hine. »Nu wfetcht maar!* Ze verdween en
kwam kort daarna met een bos groote
sleutels terug.
»Dat is altijd zoo,* verklaarde ze, toen
de twee vrouwen mjj volgden achter 't huis.
Als de ruenschen een huis toesluiten ea ver
laten, leggen ze qltjjd alle deursleutels in
den achterste hoek van een la in de woon
kamer en netnen de huissleutel mee. Ik
wist dus dadelijk, waar ik moest zoeken.*
»Een slechte» kip kakelt, als ze naar 't nest
gaat,* zei Mevr. Lecks. »Een goede wacht,
tot ze haar ei gelegd heeft. We willen zien,
of één van de sleutels past.*
't Was een» groote triomf voor Mevr.
Aleshine, dat reeds de tweede of derde
sleutel, dien ik probeerde, paste. Binnen
tredend bevonden we ons in een tameljjk
ruime keuken met een groocen haard aan
een der einden. Een deur leidde naar een
neven vertrek, waarin een hoop droog hout lag.
»Nu willen we, zoo gauw we kunnen,
vuur aanmabtsn,* zei Mevr. Lecks, »want
sinds ik 't geUoten huis ben binnengegaan,
voel ik me steenkoud.*
»Zoo is 't,« antwoordde Mevr. Aleshine,
»en nu weet ik ook, hoe prettig een visch
zich in 't water voelt en hoe naar nat en
ellendig hij zi<eh moet voelen, als hjj er uit
wordt gehaald.* (Wordt vervolgd
