el Land van lleiisden en Altena, de Langstraat en de Bonimelerwaard.
De Wereldtentoonstelling.
OE GEMBERPOT,
1
FEUILLETON.
Uitgever: h. J. VÜERMAN, Heusden.
A£ 1410.
WOENSDAG 12 JUNI.
is 5.
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prgsveihooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 1regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
ÏL
Wat loopt het me toch mee: daar komt
het Zondagsblad van heden wederom met
een illustratie genomen uit Oud-Holland.
De vroegere waren gemaakt tjjdens den
bouw, dit geeft een kjjk op de gracht in
haar tegenwoordigen. toestand.
Nu begin ik met een waarschuwing. Ieder,
die deze en de vorige illustratiën beziet,
loopt gevaar zich de gracht van Oud-Hol
land grooter voor te stellen dan ze werkelijk
is. De lengte is slechts een 60 meters en
de breedte schat ik op 16. Wanneer ge
aan de rechterzij nog een paar boomen
by fantaseert, hebt ge de gracht in haar
geheele lengte. Deze kleine afmetingen maken
dit grachtje juist tot een typiseh plekje,
omzoomd als het is door sierlijke, kleine
woninkjes waarin en waarvoor winkeliers
in oude kleederdracht tronen, van welke
de meesten weinig moeite behoeven om hun
waren aan den man te brengen.
Men komt Oud-Holland binnen aan de
rechterzjj door de Njjmeegsche poort, die
niet op het plaatje staat. In de toren van
deze poort zit een tweetal maagdekens, die
u voor 10 et een biljet uitreiken waarop
ge toegang hebt. Ge moppert misschien
over al die extra-betalingen, maar dat is
nu eenmaal niet anders. Een tentoonstelling
is voor i/i een finantieele speculatie. Op het
terrein zyn brokken gronds verhuurd aan
verschillende ondernemingen die een tege
moetkoming vragen in de ernorme kosten.
Dat is de reden van die extra-dubbeltjes
bjj Oud-Holland, bjj de boot, bjj 't hypo-
drome, bjj den olifant, by de zitplaatsen
om de muziektent enz. We komen dan binnen
door de Nymeegsche poort. Ik maak u attent
op de schoone deuren terweerszij neergezet.
Ze kunnen niet hangeHdaartoe is de bouw
te zwak, doch ze staan te* zij, alsof ze echte
poortdeuren waren. Dat zijn ze ook wel,
maar niet van deze, maar van een poort
op het slot van Baron van Zuilen, ergens
in Gelderland, die ze tot opluistering der
T. heeft, afgestaan.
Nu links afslaande vinden we de gracht
bebouwd met woningen naar modellen uit
Zaltbommel, Enkhuizen, Oudewater, Alk
maar, Amsterdam, Haarlem, Zwolle en
Utrecht. Daartusschen staan er enkele naar
De zjjde tegenover de brug van het (veel.
plaatje, bevat vier woningen die dienen tot j Ik weet niet of hier nu 't ware adres
berging van wapens, rokken, harnassen en wezen zou, indien ge wezenlyk aan honger
helmen der musketiers en lansknechtenin
leedt, maar dat de waar van Gebr. Kamp
den hoek is een prachtig poortje, toegang huizen van uitstekende soort is, kan ik ge-
tot een schoon geheel gebracht heeft) van Die hon ;herighe ghenesen hier van stonden, Iandsehe winkels, een met het opschrift:
Cnypers e. a. Versaedet, en koopt, maer en eet giensins te »de waere adel wordt uyt arrebeit gheboren*
en het ander: Adam en Eva liepen naeckt
int Paradjjs; hier maeckt men kleeren tot
civielen prijs*. 't Is echter geen kleermaker
die hier zyn tenten heeft opgeslagen, maar
wel de bekende firma Helmhout en Co.,
costumiers der Ned. Opera, Stadsschouw
burg enz. In een woning der poort woont
een handig kunstenaar, die voor 50 ct. uw
silhouet teekent.
Indien we nu de andere zy terug wan
delen, passeeren we »In 't Loddereyndoos-
gen«, van Boldoot, een bakker, die 't over
druk heeft, een Oosterling, die tapijten uit
stalt en >de oude Pelikaan, waar men mot
om Goede Yleysen gaan*.
Wanneer ik hier nu by voeg dat men den
Marker visscher met vrouw en starahouer,
zie de plaat, volgende in de Prinsestraat
komt en daardoor ook het marktplein be
reikt, kan ik voor heden van Oud-Holland
afscheid nemen.
Het comité der T. heeft deze week, om
groote onkosten eenigszins goed te
gevende tot het Doolhof. Dit doolhof is een
getrouwe nabootsing van het nog bij oude
Amsterdammers bekende doolhof op de
Prinsengracht. Het bevat geen enkelen spie
gel, maar alleen gangen, die cirkelvormig
loopen. In een paar minuten kan een in-
gewjjde 't middelpunt een bierhuis
vinden, maar een kwartier of half uur dwalen
is 't lot van iedereen, die er zich in be
geeft. Dolle pret verschaft zoo'n wandeling
aan elk gezelschap en voortdurend hoort
men dan ook uit dezen hoek der gracht
vroolijke kreten opstijgen.
Onze reis voortzettende komen we ter
linkerzyde aan een huiske, waarin de beeld
houwer Tekstra van Leeuwarden proeven
tentoonstelt van houtsnijkunst, die de be
wondering van alle bezoekers wegdragen
Iets verder »In den ouwen Gansenrijer.
Alle andere syn in abuis, maar hier is 't
ware melk en sukeladehuys,* waaruit ge
de strekking reeds begrypt. Daarop volgt
Tesaelschade, een echt antiek geveltje, met
luifel, waarin een jonge dame, in een fluweel
costuum en geplooide kraag, kunstvoor
werpen van de vereeniging aan den man
brengt. Daar naast zien we een gang, op
welks deur met kapitale letters geschilderd
staat STILLEN. Onze oud vaders waren
minder kiesch dan wijof hun dit tot
schande strekt is de vraag nog, maar zeker
is, dat ze de plaatsen, waarop wy tegen
woordig No. 100 zetten, aldus betitelden.
Er zyn «r die zich aan dat woord stooten,
maar 't getal, dat een dankbaar gebruik
maakt van deze op een tentoonstelling on
misbare gelegenheid, is enorm grooter.
Voortgaande staan we stil voor »het
huysje van Crabeth*. Ge vermoedt dat we
nu in Gouda verplaatst worden en zoo
is het ook. Lees maar 't uithangbord
In de Gouwe Spuijte
by
Ghebroeders Kamphuizen.
Spritse van Gouda is goede waere,
Sirop-waefelkens syn van goede mare;
Die ick backe syn suyverlyck ende eêl.
tuigenmen bood my een proefje aan en
ter wille van mijn vtrslagge versambt heb ik
me opgeofferd en 't opgepeuzeld. Ik hou niet
van zoetighedens, doch hier was iets in dat
mijn verhemelte streelde: mijn vrouw zegt
dat dit niets anders was dan echte boter,
die wy Amsterdammers nooit meer te proeven
krijgen en ik geloof dat ze gelijk heeft. De
heeren K. hebben te Dordrecht, by de firma
Becker, keurig bedrukte blikken bussen laten
vervaardigen en daarin gaan nu de Op
rechte Gouwsche Spritsen en de Siroop-
Waefel8«, bekroond te Amsterdam in 1883
en '87, te Batavia in 1893, te Parijs in
1889 met goud, naar alle oorden der wereld.
Nog meer vermaak dan in wafels vond
ik in de schilderyen, in dit huisje opge
hangen, voorstellende de beroemde Goudsche
glazen. Deze kunstukken, behoorende aan
de Herv. Gemeente te Gouda en goedgunstig
ter opluistering afgestaan, trekken veel be
kijks en zijn dat ook ten volle waardig.
Nog een paar woningen passeerende
er zijn er elf aan deze zjjde komen we
aan de poort, links op het plaatje, gemaakt
naar het model van een poort hier ter stede,
toegang gevende tot de Beursstraat.
We gaan nu de steenen brug op en
pakken een poosje da leuning. We genieten
zeer
maken, eenige keeren 2, gisteren zelfs 3
tickets geëischt. Ticket is de Engelsche
naam voor toegangskaart. Daartegen zyn
de exposanten opgekomen, die daardoor
scha ljjden, want 't is juist de kleine bur
gerij die 't meest verteert. Ik hoor heden
dat 't comité beloofd heeft dit voortaan te
zullen nalaten.
We hebben deze week gehad: opening
van de zaal voor de pers, met een harteljjke
toespraak van Mr. Calisch, den president
dan, vooral in den avond, als de kaaimurenvan 't comité, gevolgd door eeu besproeiing
met gekleurde vetglazen geillumineerd zyn, jmet champagne; verscheidene heerlijke con-
een prachtig uitzicht. certen van de orkesten van Kes en Man-
Midden in de gracht ligt een bootje met stadt, waarbij voor de zooveelste maal bleek
lampions versierd en een tweetal zwanen,j dat in ons klimaat een muziektent op open
zich niet storende aan al de drukte, slapen
rustig, den kop in de veeren gestoken. Van
tijd tot tijd doet het muziekkorps, in Oud-
Hollandsche dracht gedost, een ommegang
langs de gracht, gevolgd door een massa
vroolyke menschen, trappelend op de maat
terrein een onding is. Waaneer zal men dit
toch eens inzien en een muziekhal bouwen?
Gisteren is de Fransche, zeer beziens
waardige afdeeling met groote plechtigheid
geopend in tegenwoordigheid van de minis-
zich door de tegenwoordigheid der Fransche
gasten tot een uitvoering der Marseillaise
lieten verleiden, die allerverschrikkelykst
uitviel.
J. L.
I {iiitenland.
De Armenische quaestie geeft voorloopig
nog geen aanleiding tot ongerustheid, on
danks de groote beweging der Engelsche
bladen.
Te St. Petersburg is men zelfs zeer ont
stemd over dit slaan op de alarm-trom te
Londen. Van daar wordt nu gemeld, dat
de Russische regeering volstrekt niet van
plan is mee te gaan met een dergelijk on-
doerdacht optreden tegen Turkjje, als door
de Engelsche pers wordt verlangd. >De
Russische regeering aldus wordt van
officieuse zyde van de Newa gemeld
blijft by haar voornemen om van de Porte
afdoende hervormingen in Armenië te
eischen, maar zy denkt er niet aan daarom
nu reeds tegen den Sultan op te treden.*
Een dergelijke houding der Russische
regeering was trouwens te verwachten. Tus-
schen Rusland en Engeland is niet licht
samenwerking te verkrygen, wanneer het
betreft den Turkschen sultan in zijne rech
ten te beperken, want natuurlijk hebben
beide mogendheden, zoowel op het Balkan-
schiereiland als in Klein-Azië, geheel ver-
schi .lende belangen.
Insgelijks is de verhouding tusschen
Frankrijk en Engeland niet van dien aard,
dat de Fransche regeering zich ia dit geval
van Rusland zal afscheiden en met Engeland
zal medegaan. De Turksche regeering be
grypt dezen toestand zeer goed en heeft,
nadat haar verzoek om uitstel is geweigerd,
een zoo ontwijkend antwoord op de nota
der drie Europeesehe mogendheden gegeven,
dat verdere onderhandelingen daarover on
vermijdelijk zyn.
Derhalve kan men wel aannemen, dat
het nog geruimen tijd zal duren, voordat
ters Roëll en Van der Sleijden en onzen
van een 18de eeuw deuntje. Het Wilhelmus j burgemeester, waarbij ook de champagne deze quaestie, waarover te Londen zoo groot
is hier thuis en het Patertje langs de kant* rijkelijk vloeide. Na afloop werden op het j rumoer wordt gemaakt, zal worden opgelost,
markplein van Oud-Holland exercitien ge- want de kans is zeer gering, dat Fiankryk
houden door een 80-tal musketiers en pie- en Rusland aan den wensch van Engeland,
bij gaande zitten, »als wij een beetje ge
droogd zyn, kookt ook 't water, en dan
zullen we een slokje warme thee drinken,
j en dan is 't beste, dat we naar bad gaan.
is een gereede aanleiding voor de jongelui
om een heerlyke doch goedkoope lekkernij
te rooven van het liefken aan den arm.
Maar we moeten voort. Midden op de
brug ziet ge een poort, toegang gevende tot
het binnenhof en daaruit tot het markt
plein. Ter weerszy staan keurig Oud-Hol-
we maar een paar kleine achterkamers heb
ben met bedden e» in, dan hebben wij al
wat we noodig hebben.*
De eerste kamer, waarin we kwamen,
keniers, keurig uitgedost; welke vertooning,
beschenen door de milde zon een schitterend
effect opleverde. Jammer dat onze Oud-
Hollandsche muzikanten, die met 18de
eeuwsche noten heel aardig terecht kunnen,
om op bjjzonaer krasse wjjze tegen den
Sultan op te treden, zullen gehoor geven.
En natuurlijk is Engeland te voorzicïög
om alleen tot dergelyke maatregelen over
gaan, vooral niet, omdat het oprakelen der
dat die heidenen zooveel mooie dingen
hadden, vooral bakmeel en een Hollandsehe
oven. Altjjd heb ik gemeend, dat ze hun
altaren gebruikten om te koken en te bakken,
gewekt werd.
>'t Is tyd om op te staan,* riep Mevr.
Lecks, »en als uw kleeren nog niet geheel
droog zyn, kjjk dan eens, of ge niet wat
i »We willen den tijd nemen en ook een was tamelyk groot, mooi gemeubileerd en in de kast vindt. Later zal ik een groot;als ze tenminste er geen offers op slachtten.
1 hapje eten,* antwoordde Mevr. Aleshine, bevatte een bedstee met matrassen en kussens vuur in de keuken aanmaken en al ons i »Als je eenmaal iets in je hoofd hebt,
j »want nog nooit in mijn leven was ik zoo zonder overtrekken. »Dit is een heeren- goed drogen.* Barb're Aleshine,* antwoordde Mevr. Lecks,
hongerig. Ik heb een scheepslading beschuitkamer,* riep Mevr. Lecks uit, een kast; lk vond mjjn kleeren nog erg vochtig; terwijl ze opzag van den schotel met pekel-
meegebracht en hier zyn Sardinen; ge kunt openend; »die is voor u, Mr. Craig. Ziet u, maar nadat ik den inhoud van de genoemde vleesch, dat ze klaar maakte, dan hou je
de bus misschien wel met uw mes open- daar hangen broeken en jassen. Bedgereed- kast en van een in de kamer staande com- vol. Meen je dat dit huis aan gewone
maken.* ischap is hier niet, maar ik zal zien, of ik j mode onderzocht had, kon ik schoon linnen heidenen behoort? De meeste heidenen,
Ik droeg een armvol hout en rjjs aan,! Ik legde nog wat meer hout bij en we wat vind.* jen een licht zomerjasje aantrekken, dat me denk ik, die op deze eilanden wonen, zijn
zocht en vond een groote blikken doos met j drongen ons dicht bjj den warmen gloed. Na korten tijd kwam ze met wollen tamelyk paste. Zelfs ontdekte ik sokken en door zendelingen bekeerdmaar die kunnen
lucifers, en spoedig vterd myn moeite door j Buiten scheen wel de zon warm genoeg; dekens, beddelakens en kussensloopen terug, j een paar pantoffels. den bijbel van 'teerste boek van Mozes tot
een goed vlammend vuur beloond. Toen ik I maar 't vuur was ons toch zeer welkom en De twee vrouwen maakten verwonderlijk i By 't binnentreden der keuken zette ik de openbaringen van Johannes met hen veel-
me omkeerde, was ik verbaasd door 't ge- j verkwikkend. vlug het bed op, en binnen weinig minuten grootte oogen op van schrik en brak in een maal doorlezen, eer zy ze zoo ver hebben,
drag der beide vrouwen. Ik had gemeend,! Toen de ketel begon te zingen, sprong stond een uitlokkend bed vóór me. Duiden iacti los. Want vóór me zag ik een dat ze waterleidingen ia de keuken en spring-
ze bevend van koude achter mij te zulten; Mevr. Aleshine op. Ze zette een suikerpot! Terwijl Mevr. Aleshine een kussen mettynet een wit kleed bedekte tafel met borden, veeren matrassen in de bedden hebben. Wat
vinden. In plaats daarvan zag ik, hoe ze jen eenige kopjes op tafel, en weldra ver- de tanden vasthield er er met beide handenkopjes en al 't noodige bezet; aan 't eene ik hier in huis heb gezien, maakt den indruk
FRANK R. STROCKTON.
(10
met vlugge schreden zonder een woord te vreolijk en en sterkten we ons met warme
spreken hier en daarheen, naar de potte- thee, beschuit en sardiuen.
kust, den aanrechtbank en de eetkamer
gingen met de zekerheid waarmee de hond
het spoor van den haas volgt. Uit de ver
warring van een haar vreemde omgeving
waren de vrouwen in een werkkring ge
komen, waarin ze zich volkomen thuis ge
voelden. Wel was de keuken niet zoo als
die, waaraan ze gewoon waren, maar ze
was goed ingericht en uit instinct en oefening
vonden ze spoedig al wat ze noodig hadden,
't Was werkelijk een genot te zien, hoe de
eene een ketel vulde uit de pomp, die in
een hoek stond, terwjjl de andere met een
theebus en een blikken doos vol beschuit
uit de spijskamer kwam.
»'t Is wel geen overdadige maaltijd,* zei
Mevr. Aleshine verontschuldigend, >maar
om wat ordentelijks te koken hebben we
geen tyd, en hoe eer we onze natte spullen
van 't lijf krygen en in bed zjjn hoe beter.*
»Ben ik eenmaal in bed,* ging Mevr.
Lecks voort, »dan verlang ik niets meer,
dan dat de familie niet komt vóór ik een
Hinken langen slaap heb gedaanlater
kunnen ze doen, wat ze willen.
Toen we thee gedronken hadden, gingen
we naar 't huis terug, en de hoofdtrap weer
op, die naar een ruim vertrek midden in
't gebouw voerde.
>We willen de voorkamers niet betreden,*
»En nu,« begon Mevr. Lecks, den ketel;zei Mevr. Lecks, »opdat we niet meer in
-over 't vuur hangend en er op een stoel'de war maken, dan onvermjjdelyk is. Als
een sloop overtrok, zag Mevr. Lecks meteind stond een dampende theepot, aan 'top me, of de bewoners allang Christenen zjjn
de uitdrukking van een opmerkzame huis-andere een schotel met warm vleesch, en en wel katholieken of bisschoppelyken.*
vrouw in 't rond. »Ge zult hier uitmuntend; Mevr. Aleshine nam juist een pan met versch »Om het kruis op den schoorsteen in
gehuisvest zyn, Mr. Craigh,* zei ze daarbij, gebakken broodjes uit een kleinen ijzeren j onze kamer, meent ge?« vroeg Mevr. Ales-
>en ik raacl u zoo lang te slapen, als ge j oven. jhine. >Maar of ze afgoden aanbidden of
kunt. Wij zullen de kamer aan de andere j »U hebt goed lachen,* zei Mevr. Lecks, wel een Engelsch gebedenboek gebruikeflp
zyde nemen; maar ik zal eerst eens naar >maar onze kleederen waren nog erg nat, en één ding weet ik: z-: hebben een yslyk net
wy moesten nemen, wat ons in handen j huis en als ik bedenk, dat de naaste winkel
kwam. Gewoonlijk loop ik 's morgens niet een heel eindje weg is, dan vind ik, dat
in een moeselienen ochtendrok met hemels- die spijskamer veel meer bevat, dan ik iu
blauwe strikken; en wat Mevr. Aleshine eenig my bekend huis verwachten durf, als
betreft, ik geloofde niet, dat we iets zouden de familie niet thuis is.«
vinden, waar we haar in kunnen krygen; j »Ik vooronderstel, bracht ik in, dat dit
beneden gaan om te kijken of 't keuken
vuur geen kwaad kan en de deuren sluiten.
Ik bood aan dit voor haar te doen, maar
zij wees 't bestist af. >Als er gezwommen
of geroeid moet worden, dan komt u aan
de beurt, Mr. Craigvuur en deuren bezorg
ik liefst zelf.*
Myn horloge was blijven staan; maar ik
geloof, dat het midden in den namiddag was,
toen ik me te bed lei, en ik sliep, tot ik
eenige uren na zonsopgang den volgenden
morgen door luid kloppen aan myn deur
maar er moet een dikke vrouw in de familie huis aan een rijk man toebehoort, waar- 1
zyn, want dat gele kleed met zwarte kuoopen schijnlijk aan een Amerikaanschen of Euro-
past haar vrygoed. Alleen moet ik zeggen, peeschen koopman, die op een der grootere
dat het haar veel te kort is.« jeilanden hier in de nabyheia leeft en di
»Ik had nooit gedacht,* zei Mevr. Aleshine, als een soort vaa zomerhu 0 >b a .-.«
>terwyl ze achter de theepot plaats nam,' /Wordt vervolgd.
Van onzen particulieren correspondent
Oud-Holland9 van Zomermaand '95.
l, 1 Goede medecyne ist veur de Ghesonde
plannen van Breman (den man, die dit alles j v
CWAflMtmWW
hen grappig verhaal
TAN
