Hel Land van Heiisden en Alleiia. de Langstraat en de Bommelerwaard.
Onze moedertaal.
FEUILLETON.
GE0RG BARON VAN OMPTEDA.
(3
IIEDWIBLAD
VOOR
O
H Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Q Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
cnco oer post zonder prjjsve* hooging. Afzonderlijke
4-
jmm? i& 5 cent.
Uitgever: Ll. J. VBltSHMAN, Heusden.
J%* 1449
ZATERDAG 26 OCT.
1395.
Advertentiën Tan 16 regels SO ct. Elke regel
meer 71/, ot. Greote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën werden tot Dinsdag- en Vrjj dagavond
ingewacht.
1
r
B
n-
d
T
doch worden die dan vervangen door pan- papjgaai, die klanken opvangt en ze dan Het minimum der te kiezen Raadsleden geP* generaal Dunst van Adelheim en zjjn
talon of chemise. Waarom? Ja, 't eeuigste nazpgt, zonder er verder hij na te denken, is 7. Men kan het gemiddeld getal op 12 echtgenoote, de eerste 72, de laatste 50 jaren
'doch het alleen doet, omdat hij denk*. dan rekenen. Dat maakt dus voor geheel hetjoud, door pistoolschoten van het leyen be-
voor een weinig meer dan rechtuit te land (altjjd in ronde cjjfers) 32.000 Raads- j roofd. Men yindt de oorzaak van deze daad
worden aangezien. leden, die moeten gekozen worden. iQ financieeleu achteruitgang.
Er zjjn zaken, waatroor onze moedertaal1, In vele kleine gemeenten is er geen strjjd,
geen bepaald eigea woord heeft en die dus maar in andere daaraantegen zjjn drie, vier,
in eene andere taal moeten worden aange- f zelfs vjjf ljjstea, zoodat men zonder over-
duid, zooals bjjv. billard, doch dergelijke drijving mag schatteu, dat er ten minste
woorden hebben zoodanig het burgerrecht tweemaal zooveel candidaten als zetels zijn,
antwoord, dat hierop te geven is, omdat
het gewoonte geworden is kleedingstukken
tin het Fransch te noemen.
Wanneer aan iemand een kaartje wordt
Te Luik is onlangs een boek verschenen, gezonden om hem geluk te wenschen,
j medeljjden te betuigen of te bedanken,
,etiteld: »La France en Hollande*, m. a. w.
en boek, handelende over den invloed derjworderi daar den rege' opgezet p. f.,
'ranschen op ons. Over den inhoud van'P* c* P* r"' terwjjl toch zeker evea goed
it boek hebben verschillende Fransche ende bedoeling zoude begrepen worden als er verkregen, dat ze met Hollandsehe woorden j dus 64.000 candidaten of omtrent 1 per
Volgens een bericht uit Stockhelm, be
weert een ingenieur rjjke goud- en zilver
mijnen te hebben ontdekt in Zweden en
Noorwegen.
ielgische bladen zich vrooljjk gemaakt en °P stond m" r' of m* d'' of klinkt °P éé'ie 1Ön staan' en die woorden zullen honderd Belgen.
erkGjjk niet ten onrechte, want als men feliciteeren en condoleeren deftiger dan ge- ook nooit verbasterd of ia eene verkeerde' - -
I
De politie te Brugge heeft een goede vangst
ens nagaat, hoevele Fransche woorden wjj lukwenschen en rouwbeklag doen? beteekenis gebruikt worden. gedaan. Zg heeft drie Amerikanen, Anderson,
n het dagelijks leven gebruiken, dan moet! Van verschillende z«llen wordeD pogingen Wjj, Nederlanders, zjjn trotsch, en terecht, Ra8gftl eQ Kalle0Da geheeten, zoomede een
oen wel tot de gedachte komen: Is onze;in het werk 8esteld om onze moedertaal trotsch op ons Vaderland; onze nationale juffrouw< Auna jonc9i die hen vergezelde,
noederUal dan zoo arm, dat wjj bjj vreemde' we(?r in eere te herstellen, doch die pogingen driekleur wordt in alle havens gezien en ingerekend. Deze bende wordt verdaeht van
jatiën leentjebuur moeten gaau spelen? i hebben tot nog toe weinig resultaat. Men geëerd, en mocht men onze vlag beleedigen eeQ postdief8tai te New-York, van 22.000
Wjj, hedendaagsche Hollanders, vinden jis zo° doordrongen, dat men niet voor be- of oneer aandoen, dan zouden we allen ons dollar8 m yoortg yaQ den onlangs gepleegden
-ze costumes, onze uniformen, onze tenues,«cbaafd man doorgaat als men geene stad- j dat aantrekken en zoude eens de tgd moeten jaweeiendiefstal te Ostende.
ze jacquetten, onze pantalons, onze bot-huiswoorden gebruikt, dat zelfs lieden, die aanbreken, dat onze onafhankelgk'neid als
in de verste verte de beteekenis er niet van natie in gevaar kwam, dan, het ljjdt geen Green, de advocaat van ötoke9 familie,
begrijpen, alleen om toch maar voor wel-twjjfel, zon oud en jong, arm en rjjk, naar door Koning Leopold ten gehoore ont-
opgevoed door to gaan, met vreemde woor- de wapens grjjpen om die to:h, zoo mogelgk vangen. Volgens de »btandard< vraagt de
den, die in den zin, waarin ze die gebruiken, te behouden en waarom dau onze moeder- een millioen trs. schadeloosstelling
onwillekeurig een ander, die de beteekenis taal prjjs gegeven? Hoe langer zoo meer de »IQdépendance« zegt, dat de Koning de
wel begrjjpt een glimlach op het gelaat j uitheemsche woorden zullen onze eigen uitbetaling dezer som heeft toegezegd,
bezorgen, zoo niet hem in luiden lach doen woorden komen onderdrukken en die zullen Het Kaiser Wilhelmkanaal is vóór Sep-
es, onze parapluies en parasols in de
r- -t'aire of garderobe. We sluiten onze
outerieën, braceletten, broches, medailles,
edaillons, colliers, parures en portemon-
ai s iu het kabinet, de chiffjnière of com
aode, en onze odeurs, flacons en paifu-
neriëu iu de toilettafel. Wjj redi/eeren onze
irochures, rapporten, circulaires en requ sten,
ve verzenden onze invitatiën voor bal,
<onée, diner, souper of theater, we cache-
ler-n onze enveloppen en zetten daarop
•vt adres, gezeten voor ons bureau. De
.uiiliën unubileeren en tapisseeren huune
dons met lustres-gravuren, aquarellen, fan-
uiis, cunapé's, tapgten en portières; ze
rj eeren d« schoorsteenmantels met pendules,
»ndelabres en coupes, de "onsole met por-
^.etten, albums, bustes en na het dessert
V efereeren we als pousse café of likeur
le sec boven cognac of chartreuse.
Genoeg om aan te toonen ^oe het Fransch
n onzent is binnengedi ;gen. Er is nu
t "het aangehaalde geen e ikel woord of
c kan door een volmaakt goed Hollandsch
orden vervangen, doch het schijnt een
Teken te zgn van een meer geschaafde op-
oeding als men door zijn gesprek, zoo
nige geleerde woorden heengooit.j
Er zgn enkele woorden, die in een fat-
s mljjk gezelschap niet in het Hollandsch
bezigd mogen worden, doch die in het
ansch geuit, niet den minsten aanstoot
iven. Zoo is het bjjv. niet behoorlijk om
e woorden broek of hemd te gebruiken,
i V—wwii-pi i—mi? mmmm m swiw
uitbarsten eu alzoo voor den betrokken j ten slotte de meerderheid gaan krggen. tember overal op een diepte van 81/, M.
persoon juist het omgekeerde uitwerken,; Ons daartegen te verzetten is de plicht gebracht: de ergste pessimisten kunnen door
van hetgeen hg zich had voorgesteld. j van ieder rechtgeaard Nederlander. Men is dit feit eenigermate bekeerd worden. Toch,
Wanneer iemand u vertelt, dat hjj zwaartegenwoordig druk bezig om de spelling te zegt de »Vossische Ztg., voldoet het verkeer
ziek is geweest, dat hg een verbazendenvereenvoudigen en in overeenstemming te door het kanaal nog niet aan de meest
aandrang van bloed naar het hoofd had en j brengen met de uitspraak, maar het ware bescheiden verwachtingen. September is de
daarom naast zjjn gewonen geneesheer nog veel wenscheljjker, eerst weer geheel en al maand waarin het verkeer tusschen Noord
tot onze moedertaal terng te keeren «n inder- en Oostzee het levendigst is; toch wjjst de
daad weer zuiver Hollandsch te gaan spreken, de statistiek slechts 133,500 ton daarvoor
en zgn we zoover, laten we dan de spelling aan, terwjjl de raming 812,500 ton per
in overeenstemming gaan brengen met de maand gemiddeld bedroeg; voor September
uitspraak, want, hoe kunnen we thans uit- ZOu dit cjjfer wel op 1,200,000 ton ge
spraak en spelling overeenbrengen, thans, bracht behooren te worden. Tariefsverlaging
de hulp heeft ingeroepen van een tweeden,
die samen lang met elkander gesproken
hebben, dan zal het toch niemand in de
gedachten komen om te gaan beweren, dat
die verteller niet welopgevoed is. Doch nu
zal de verteller u ditzelfde mededeelen en
daarbjj stadhuiswoorden gebruiken, die hjj
niet begrjjpt, doch hjj heeft zoo iets ge
hoord en wil dat nu na doen. Hjj vertelt
u nu bjjv. weer, dat hjj zwaar ziek geweest
is, dat hg verschrikkelijke professors (con
gesties) naar zgn hoofd heeft gekregen,
dat hjj daarom door twee doctors is ge-
Men meldt thans, dat de jonge Boris van
Bulgarjje Zondag a. s. orthodox gedoopt
zal worden.
nu we zeker een vierde van hetgeen we
spreken, dit in een andere taal doen.
Daarom, waar we trotsch zgn op ons
onafhankelijk Vaderland, laten we daar ook
een lans breken ter eere van onze, ons heilige,
moedertaal.
JBuitenland.
T -
v
1 1
rJ
a
J
EEN VROOLIJKE GESCHIEDENIS,
Naar het Duitsch
VAN
De moeder keek haar man beteekenisvol
m: August, zeg nu eens, heeft Mevrouw
*'on Koolstein recht of niet?«
,Hjj schoot trots den bestraffenden blik
oer vrouw in een lach, nam Liesbet bjj
i -""hand en vroeg: »hoe heeft hg het ge-
d j, mijn kind?«
I» li eel mooi,« zei ze nadenkend, terwjjl
drong nauwkeurig te worden ingelicht.
fje dociiter dacht een oogenblnc na, bloosde
i a weinig, wat, haar bg baar doorschjjnen-
m, zachten tint dikwijls overkwam en
IritwGordde verlegen: »dat kan ik zoo niet
tggen, maar liet was zeer mooi!«
1De heer Gernop wist niet wat hjj verder
vragen zou om den graad van des luitenants
verliefdheid vast te sullen en daar zgn
vrouw, toen bjj den mond opende, em teeken
guf te zwggen, wyl zg vreesde dat hij wetr
alles bederven zou, hield hg zich muisstil.
Liesbet eciiter pprak met htftig zwoegenden
loezem en glanzend oog: »papa, hjj heeft
jie gezegd alles voor me te zullen doen,
zelfs nog zeven jaren te zullen dienen bg de
I zeven, uie hij achter den rug heeft, als ge
.^aeen zegt. Zooals hij in den bjjbel, zei hjj
arresteerd (geassisteerd), die samen lang
geconcurreerd (geconsulteerd) hebben. Ge? De Belgische Raadsverkiezingen veroor-
zult moeite hebben om hem niet in zgn j zaken reeds heel wat beweging,
gezicht uit te lachen, niet waar, en hem Naar aanleiding daarvan geeft >La Ga-
in uwe gedachten allicht voor verwaand 1 zette* een aardige berekening,
uitmaken. Doch aan wien de groote schuld Er zgn in België in ronde cjjfers 2600
Niet aan hem, hg is niet meer dan een gemeenten.
zal wel het eenige middel zgn tot verbete
ring, vooral ook om de zeilvaart naar het
kanaal te trekken.
Het Berliner Tageblattc ontving uit
Londen een telegram dat den toestand van
den sultan van Turkjje zeer hachelijk doet
voorkomen, en als volgt luidt
»De berichten uit Konstantinopel wekken
in diplomatieke kringen ernstige bezorgd
heid. Er moet een samenzwering ontdekt
zgn, waarbjj ook personen uit des sultans
naaste omgeving betrokken schjjnen. Een
feit is het, dat de sultan zich in de laatste
dagen formsel opgesloten houdt, eH slechts
aan zjjn vertrouwden toegang verleent.
Voorts beweert men, dat hg zelf zich niet
meer veilig acht, daar hjj bemerkt heeft
dat men hem van zgn troon zou willen
stooten om zgn broeder, prins Mobamed-
Resjad, den vermoedelgken troonsopvolger,
tot sultan te proclameeren. Dat de Engel-
sche gezant juist op dit pjjnljjke oogenblik
Konstantinopel verlaat, wordt verklaard door
de omstandigheid dat naar men beslist
verzekert ook de gezant zich bedreigd
acht. In den laatsten tgd moet de gezant
ook niet meer in zgn paleis, maar op een
der Engelsche schepen verbljjf gehouden
hebben.*
De Standard* verneemt uit Konstanti
nopel, dat de Porte strenge maatregelen
neemt tegen de Jong-Turksche partjj. Men
zegt, dat 50 leden dier partjj Zaterdag zjjn
f gevangen genomen en naar de medische
Tegen Paschen zal een electrische tram school gebracht, waar men kort proces met
in gebruik komen van Brighton naar Rot- j hen maakte en allen ter dood bracht, naar
tingdean, die dwars door de zee, langs dehet heet omdat zjj gemeene zaak zouden
kust loopt, ten einde de enorme kosten van hebben gemaakt met de Armeniërs,
een viaduct over de rotsen te ontgaan. De
wagens zgn zoo hoog gebouwd, dat ze zelfs
wist den naam niet meer wachtte
op dien naam wist hij ook niet meer.
Is dat niet mooi gezegd?*
bg hoog water door de golven niet bereikt
kunnen worden, maar de eigenljjke spoorweg
zal dan natuurljjk onder water liggen.
In Weenen hebben zich eergisteren de
aflegde, maar aL 't ware om 't gewicht van
't oogenblik aan te duiden, een zwarten rok.
De jonge officier zette het portret neer,
Een glans van vreugde kwam over 't ge- Smaakte een lichte buiging en zeide: »mjjn-
laat der ouders en Gernop zei triomfeerend, heer Gernop, ik vraag u verschooning dat
als had hjj de zaak weer heel alleen in
't reine gebracht: »Emilie, vici!<
»Wat bedoelt ge papa?* vroeg Liesbet,
maar de ouders sloten haar den mond met
kussen.
H.
Den volgenden dag meldde zich Luitenant
Von Deyner aan en werd in mjjnheers kamer
gelaten. De jonge officier was een lange,
magere man met een vrooljjk gelaat en
lichtblonden knevel, welks einden sierljjk in
de hoogte gedraaid waren. Zgn zwarte
huzaren-uniform met zilveren snoeren stond
hem voortreffelgk.
Binnengekomen nam hjj de omgeving
nauwk.urig op en bekeek met aandacht de
photografiëD, die op een klein kasije tusschen
twee ramen stonden. Het waren de portretten
der zeven meisjes, in 'o midden stond een
grooter van de moeder, lang geleden ge
maakt, want hierop droeg zjj nog haar eigen
haar. De dochters doorliepen alle trappen
der jtugd van kind tot maagd, bij de oudste
Marie, die nu reeds 27 telde, tot oude maagd.
Luitenant Von Deyner beschouwde vooral
Litsbet, die door twte portretten vertegen
woordigd was. Voorzichtig blikte hg rond
of hem niemand bespeuren kon, daarna nam
bij het eene portret van de kast om het
meer van nabij in oogenschouw te nemen.
Op dat oogenblik kwam juist de heer Gernop
binnen, lijj droeg thans niet zgn jachtbuis,
dat hjj slechts bg bgzondere gelegenheden
ik zoo vrjj geweest ben, dit portret op te
nemen, doch daar ik natuurlgk nog geen
afbeeldsel uwer dochter bezit, wilde ik dit
alvast eens nauwkeurig bezien.*
Uit de woorden »nog« en »alvast« was
't te bespeuren dat de spreker vasteljjk over
tuigd was na vjjf minuten er een ten ge
schenke te zullen ontvangen en de heer
Gernop, die een vast plan gemaakt en een
heele redevoering klaar had, werd er door
afgeleid en antwoordde: »hoewel 't mjj zeer
sPyL geachte heer, weet ik nog niet of ge
cut portret wel zoo spoedig uw eigendom
noemen zult.*
Deyner glimlachte slechts, alsof 't on-
mogeljjk was dat hjj een blauwtje liep. »U
is zoo goed, mjjnheer, dat we die zaak wel
spoedig in orde zuilen brengen.*
Iu stilte dacht de heer Gernop dat de
oude Mevr. Koolstein 't toch niet zoo ver
mis had, doch hg liet niets merken, maar
bood den luitenant een sigaar aun om zelf
te kunnen rooken. Daarop namen ze plaats
en zwegen een poos, tot Deyner gemoedeljjk
vroeg: »heb u wat tegen mjj?«
»Neen, dat niet, maar ik twjjfel of 't
wel gaan zul.*
»Maar waarom niet?* Potseling viel hem
in dat des Gernops geen vermogen bezaten,
gelijk algemee.'i bekend was, en Groot-
Öchiemig, onvoorzichteljjk tot majoraat ver
heven, na den dood van den bezitter aan
een neef zou komen, terwjjl wat er dan
oversehoot nog in zeven porties moest ver
deeld worden. Misschien opperde zgn a.s.
schoonvader twjjfel of 't jonge paar wel
zou kunnen leven. Derhalve voegde hjj er
aan toe: >Overigens heb ik genoog om te
leven. Ik ben zelfstandig en in zeer gunstige
positie.*
Maar de heer Gernop schudde het hoofd.
>Dat is het niet, hoewel 't me genoegen
doet dit te vernemen, want ik ben niet bjj
machte mjjn dochters ook in het huweljjk
te onderhouden. Gjj weet Groot-Schiemig
is een majoraat
Luitenant Von Deyner viel hier plotseling
in en zag den ouden heer zoo vertrouweljjk
aan dat deze niet boos kon worden: »maar
Mjjnheer Gernop, waarom hebt u dat toch
gedaan
Dit klonk precies als: waarom toch
zoo'n domheid begaan enj de ongeluk
kige majoraatsheer antwoordde beschaamd:
>ik kan toch niet vooruit weten dat ik
louter meisjes zou krjjgenEn ik zeg u,
zoo zeven dochters, daar komt wat bjj
kjjken
Dadeljjk viel Deyner in»als ge mjj er
nu een geeft, Mjjnheer Von Gernop, dan
zgn 't er maar zes meer!*
»Dat gaat. niet.*
»Maar waarom dan niet?*
De oude heer zocht angstig naar een
grondige reden, daar hjj de ware niet zeggen
wilde en in den nood verschanste hjj zich
achter zgn vrouw: >mjjn vrouw wil het
niet
De luitenant scheen boos te worden,
daarom voegde hg er tot verdediging bjj
waarde heer, geloot toch niet dat we iets
tegen u heboen, heusch niet, en van uijju
kant is er niets tegen, maar op dit punt
De Fransche, Russische en Duitsehe re
geeringen zgn in overleg getreden met
Japan, naar aanleiding van den eisch der
Japansche regeering, die aanspraak maakt
op eene buitengewone schadeloosstelling
wegens het teruggeven van het schiereiland
dien ik mjjn vrouw te raadplegen.*
Deyner keek lang niet vriendeljjk: »alzoo
heeft de genadige vrouw iets tegen mjj
»Geloot dat toch niet!*
Waarom kan ik dan uwe dochter niet
krggen? Zjj wil, dat kan ik u wel geljjk
zeggen, mjjnheer. We zgn 't geheel eens.
Indien uw vrouw iets tegen mg heeft, dan
bid ik u, informeer naar uie bjj den com
mandant of waar u wil.*
Nu moest de heer Gernop wel kleur be
kennen, want Deyner was in staat zgn vrouw
af te vragen wat ze tegen hem had. Der
halve ging hg eindeljjk op zijn doel: »ik zal
u zeggen, wat er van is. We hebben per-
soonlgk niets tegen u en ik bid u, spreek
daarover niets tegeu mjjn vrouw. De zaak ia
eenvoudig deze: »Liesbet is de jongste
Hier hield hjj op, want hjj verwachtte
hiervan reeds een goed resultaat, doch de
luitenant schrikte slechts en bleef' zwjjgen,
zoodat Gernop nog eens met nadruk her
haalde: »zjj is de jongste!*
>Des te beter,* viel hier Deyner vroolijk
lachend in, »des te bet r, dan geeft ze haar
oudere zusters een goed voorbeeld!*
»Maar dat is juist de oorzaak, waarom
we onze toest mming niet geven kunuen
Zjj is zeventien jaar oud en heeft nog zas
ongehuwde zusters voor zich en nu zal zjj
aanvangen? Ziet ge, Meneer Von Deyner,
dat gaat toch uiet, dat i3 eenvoudig on mo
gelgk. Dat zou nijd en afgunst verwekken,
moord en doodslag tengevolge hebben. Dat
ziet ge toch in?«
Met het onnoozelste gezicht van de wereld
antwoordde Von Deyner: »neea, dat zie ik
volstrekt niet in
/Wordt -"ervrUfdJ
