Hel Land van Neusden en Allena, de Langstraat en de Bonimelerwaard.
Wie zijl gij
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 20 NOV.
VOOS
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vry dagavond
Buitenland.
De toestand in Turkije.
(10
IIEUWSXEA»
Dit blad verschynt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
inco per post zonder prjjsve* hooging. Afzonderlyke
miers 5 cent.
Xè 1456.
1895.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7»/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
ingewacht.
Is toch maar waar, dat de dagen die
beleven, dagen van strijd zijn. Op ieder
ded, in gezin en kerke, in de maat-
t ppjj en .op het glibberig pad der poli-
is strjjd. Richtingen en partijen staan
V e tanden gewapend tegenover elkander.
Of nen wil of niet, men moet mede doen,
men moet party kiezen. Neutraal kan
niemand bljjven. Nauw hebt gij u vertoond
of in vereenigde drommen dringt men op
TT aan met de vraag: »Wie zjjt gij
♦Vie zjjt gjj die vraag wordt gedaan,
5 dikwijls wjj komen in een kring, waar
a ..'niet bekend zijn of ons metterwoon
erzetten in een vreemde plaats. Hoe ver
killend echter is de bedoeling waarmede
I tienvoudige vraag wordt gedaan. Veelal
J aet niets meer dan een fatsoenlijke
twsgierigheid en bedoelt zjjvan welke
omst gij zjjt, of gij goede familie hebt
om die reden waardig genoeg zijt om
een deftigen kring te worden opgenomen,
of gij een fatsoenlijke betrekking hebt, of
gij rjjk zijt enz. enz. Van het antwoord op
die vraag hangt voor die vragers veel af.
Zjj maken daaruit hun oordeel op, Wie
gjj zijt. Stand, afkomst, rijkdom maken
^aar hun oordeel den mensch. Zou het geen
;schaal zijn waarop men valsch gewicht
•uikt
Vie zijt gjj? en men bedoelt wat
uw geloof? aan welke zjj de staat gjj in
grooten strijd onzer dagen. Zjjt gjj
ialist of radicaal, liberaal of kerkelijk,
dienen zelve iets te zjjn. 't Behoort toch dwangarbeid.
niet dat waar het aankomt op het mede- j De Fransche politie heeft Arton in geheel
deelen van onze meening, wjj eenvoudig ant- Europa gezocht, maar hem nergens kunnen
woordenik ben liberaal of anti-revolutionair, vinden en nu wordt hjj plotseling opge-
Gemakkeljjk is het zeker, maar voldoende spoord te Londen, waar hjj in een der voor-
is het niet om m t zekere humbug te steden rustig leefde onder den naam van
kunnen antwoorden: ik ben een geestver- Henry Newman.
en Mohamedanen, op geljjken voet moeten
worden behandeld. Tegenwoordig schynen
Turken en Armeniërs de rollen te hebben
omgekeerd. De Armeniërs moorden en plun
deren en de Turken staan in sommige
plaatsen geheel weerloos tegenover hen. Uit
Konstantinopel is bijv. weer gemeld, dat
t
Toen de de Armeniërs van Zeitoen het muzelmansche
want van Tak, Dr. Kujjper spreekt juist Arton werd op straat gevat.
mijn meening uit, ik ben het in alle op- ditective Sexton hem in hechtenis wildedorp Bechau hebben geplunderd en verbrand,
zichten met Schaepman eens. nemen, zeide hjj»lk heet Newman.* Toen en alle huizen van Courtel in de vlammen
Wie zjjt gij? d.i. wat is uwe meening, Sexton eehter antwoordde: »Gjj zjjt Emile hebben doen opgaan. Een inwoner van het
wat leerde uw eigen ervaring, wat is waar- Arton, wjj kennen u«, viel hjj terstond door laatste dorp is levend verbrand. Te Tschou-
heid voor u. Maak kekend en openbaar niet de inand. »Ja« zeide hjj »ik ben komHissar zjjn 80 Mohamedanen ver
wat gjj van anderen overgenomen hebt, Arton. Maak echter geen schandaal en haal moord en 15 gewond. Het dorp is geheel
maar wat leeft in uw eigen gemoed. leen rjjtuig.* verwoest.
Wie zjjt gjj? het antwoord op deze: Aldus geschiedde en spoedig daarna was Wjj vinden de volgende opgaaf der oorlog-
vraag moet zoo het goed is, zeggen wie Arton achter slot en grendel. De politie schepen, die geroepen zjjn den sultan aan
gjj persoonlijk zjjt. Men beoordeelt ons toch vond in zjjn bezit een aantal stukken van te sporen tot haast,
maar al te veel naar de richting die wjj verschillenden aard, maar de inhoud daar- Oostenrjjk Frankrjjk 4, Italië 10,Engeland, had dezer dagen een man zich
hebben gekozen, naar het geloof dat wjj van is natuurlijk nog niet bekend. Zoodra Engeland 19, Vereenigde Staten 2. ,^e verantwoorden voor den dood van zjjne
belyden. Zeg aan den een of ander welke Arton aan de Fransche justitie is uitgeleverd, Griekenland zou ook gaarne meedoen, v*er kinderen. In dezen zomer heerschte er
richting gjj zjjt toegedaan en gij zult ter- zal men daarover wel hooren, wellicht* doch het mag niet; Duitschland mag mee- :nd. *n de ^et dorp, waar hjj woonde
stond kunnen merken, dat hjj juist daardoor zegt de »Figaro« »niet ten genoege van 1 1 «imVitkmno Al tln'Jo',a"
die een brief by zich droeg van den bisschop
te Aleppo aan dien te Orfa; in dezen brief
werd verzocht om buskruit en salpeter te
zenden aan de opstandelingen te Zeitoen
die de overheid bestrjjdenzjj vormen daar
een leger. De Armeniërs te Marasj staan
gereed om een vurig begeerden stryd te
beginnen.
Uit Konstantinopel meldt men, dat de
Sultan de mobilisatie beval van 500.000
man troepende ministers vroegen, van
waar men het geld moest krijgen, waarop
de sultan antwoordde met een uitbarsting
van woede. Verschillende ministers hebben
hun ontslag gevraagd, doch de aanvrage is
nog niet aangenomen.
Voor de rechtbank te Chelmsford, in
ïr
L
v
c
b
0
1 thodox
een oordeel over u heeft geveld, hetzjj ten menig lid der Kamer.*
goede of ten kwade. Gjj zult het aan zijnIn denzelfden geest laten zich ook de
groet kunnen merken, dat hjj thans weet andere bladen uit.
»wie gjj zjjt*. Wij kunnen elkander niet »De inhechtenisneming van Arton*
naar algemeene kenmerken beoordeelen. Het zegt de »Intransigeant »is eerst het be-
doen, doch het wil niet, Het stuurt alleen'diphtherie. A1 zöne yier kinderen werden
zjjn vlag, op het opleidingsschip >Moltke«, aangetast. De man haalde echter geen
en acht hierdoor duidelyk genoeg bewezen, dokter. Dat verbood hem zjjn geloof; hjj
dat het 't met de andere mogendheden behoorde tot eene sekte, die zich Peculiar
eens is. j People noemde. Men zou dit niet oneigenljjk
De Engelsch-Armenische Vereenigi*g te kunnen vertalen als Zonderling Volk. Wel
is niet de vraag wat gjj zjjt, maar wie gjj gin van de algemeene schoonmaak.* En de Londen ontving Maandag een telegram uit werden de kinderen goed opgepast en werd
zjjt. Hebt gij een hart? Zjjt gjj waar? J »Lanterne« zegt: »Na eerst zien wjj, dat Konstantinopel, waarin wordt medegedeeld, trouw door de oudsten van het Zonderlinge
Roemt men u als een goed vriend? Staat wij een eerljjk ministerie hebben.* De »Echo dat allerwege de Armeniërs worden ver- Volk voor hen gebeden, maar een dokter
gij recht en waarheid voor? In het kort, de Paris* noemt Arton's inhechtenisneming moord, en dat meer dan honderd-duizend mocht er niet by komen. De kinderen
welk karakter is het uwe. Het karakter een coup de theatre van den heer Bourgeois, van honger sterven. De hulp der Engelsche stierven. De rechter gaf nu aan de gezwo-
van den mensch bepaalt zjjn waarde. |en de »Gaulois« komt tot deze slotsom: regeering wordt ingeroepen; de Porte is
Streven wjj dan naar persoonlyke waarde. Het leven van het ministerie-Bourgeois is machteloos.
Het zedeljjke in ons ontwikkeld. Steeds meer jnu in elk geval zoolang verzekerd, als de yan andere zjjden meldt men:
ernst en liefde aan ons karakter toegevoegd, besprekingen over Arton's uitlevering zullen üe toestand in Klein-Azië en te Konstan-
of modern. En 't is ook zeer wij behoeven het dan niet te zeggen, maar duren.* tinopel verergert dageljjks en de ongerust-
- uurljjk dat men zoo vraagt. Men gaat wij zullen toonen wie wjj zjjn. j Anderen weer betwjjfelen, of Arton wel heid neemt toe. Te Konstantinopel beginnen
h niet uit van de juiste onderstelling j Gelooft gjj het ook niet, dat van zulke j ooit zal worden uitgeleverd, maar deze con- zjch weder teekenen van een paniek te ver-
iedereen moet weten, wat hjj wil, datkarakters in huisgezin en maatschappy clusie is natuurlyk zeer voorbarig.
4 voor een denkend mensch onmogelijk kracht ten goede uit zal gaan
toonen, vooral onder de Armeniërs, naar
renen te verstaan, dat, als de man ge
weten had, dat geneeskundige hulp voor
zjjne kinderen noodig was, zijne godsdien
stige bezwaren hem niet verontschuldigden.
De gezworenen beslisten, dat het niet be
wezen was, of de man willens en wetens
zjjne kinderen zoo verwaarloosd had, dat
er onnoodig ljjden of schade aan hunne
in dezen tijd te leven zonder partjj te'
dezen.
.1
Een partyman, zeker, het is niet heL Het bericht, dat Emili Arton, de be-
ideaal van een mensch. Maar zjj die niets kende handlanger van den bankier De Rei-
geenerlei kleur hebben, nooit sterk nach in de Panama-zaak, te Londen is ge-
j aanleiding yan den maatregel der Porta om godheid het gerolg ran was, en spraken
aanteekening te honden van de huizen waarin ^em Trö*
Het aantal oorlogsschepen in de Middel- i Armeniërs wonen. Ondanks de ontkennende De Engelsche bladen toonen zich met het
landsche Zee vermeerdert voortdurendenverzekering der Porte bericht de corres- aanbod van den Kongostaat, om aan de
hoe meer schepen hoe meer voortvarend- pondent van de >Standard« te Konstan-1 erfgenamen van Stokes 150,000 frank uit
jjoouor.o. «..vu. lav,*/v,vo*auumu iju uc jl auama-haoiv, K uuuucu io gn- heid de sultan schjjnt te toonen met het tinopel in dezen zelfden geest, en hjj voegt te betalen, geenszins tevreden. Als schade-
or en nooit sterk tegen iets zjjn, zulke vat, heeft natuurlyk te Parjjs groote sensatie J invoeren der beloofde hervormingen. Hon- erbjj, dat de Turksche regeering voortgaatvergoeding vinden zjj de som reeds te gering,
derd acht en twintig bataillons der reserve met het vervolgen der Jong-Turksche partij.maar bovendien achten zjj de zaak met
onder de wapens geroepen, behalve Dertig Jong-Turken zjjn in den omtrek van1 geld alleen niet in orde te brengen. Zjj
eerende quasi onpartjjdige menschen,verwekt,
ntwoorden toch nog minder aan het Toen het Panama-proces werd behandeld,
r aal.
Toch komen wjj in verzet tegen de opper-
akkigheid, die meent dat het met party
ezen gedaan is. Niemand mag ondergaan
eenige richting of partjjieder is ge-
iepen zjjn zelfstandigheid te bewaren. Wjj
Wawwcn*»- i'iwujy j niuwmwuiiMg? CT-.warBfccwoaMmw.tin mi WIWIBBWW"»*
luidde het vonnis, dat tegen hem werd uit
gesproken: Verlies zjjner burgerschaps
rechten, vjjf jaren gevangenisstraf, 400.000
francs boete. Verder werd Arton by de
behandeling van het dynamiet-proces-Le
Guay, bjj verstek veroordeeld tot 20 jaren
zyn
nog het 4de en 5de legercorps. I het eiland Chalki verdronken, en dit moetblyven eischen, dat majoor Lothaire openljjk
Verder heeft de Porte aan alle gouver-vaststaan, hoewel de gebruikeljjke tegen- voor eene deskundige en onpartjjdige recht-
neurs en alle militaire commandanten in
Anatolië bevel gegeven, alD krachten in te
spannen, om de orde te herstellen en hun
op 't hart gedrukt, dat allen, Christenen
of kwaad heeft te rekenen. Zeven zusters j Het gezelschap ging daarop den tuin in
F EN VllOOLIJKE GESCHIEDENIS,
3 Naar het Duitsch
VAN
GE.0RG BAR0H VAN 0MPTEDA.
op één groep kunnen niet doodgezwegen, en daarbij trof het zoo, dat Graaf Wester-
kunnen niet voorbijgezien worden. Zjj vor-lbrant met de dikke Ada vooraan schreed
men een leger, dat het slagveld zegevierenden de anderen volgden. Nauweljjks waren
)e rjjtuigvraag bleef voorloopig rusten
j den eersten middag, dat Luitenant Von
jsyner vry van dienst was en een visite
sakte. Hjj bracht zjjn ritmeester mee, die
<^tond de dames in den salon opzocht. De
Gernop hield den jongen officier bij zich
I troonde hem mee naar de schuur om
•fjffiuer en wagen te bezichtigen.
Hoe zullen we dat maken met rjjden
;g de oude heer.
Koop eenvoudig een omnibus, mjjnheer
hebt ge, op goede wegen alR hier, slechts
paard noodig en brengt allen gelijk over.
-1 omnibus met tien plaatsen!*
>Maar we kunnen toch niet alle tien
'jjk op bezoek gaan, waarde heer!*
♦•■Waarom niet?*
<s»Dat gaat toch immers niet! Kan ik nu
"t zeven dochters naar een bal gaan?*
.»Met uw verlof, heer Von Gornop, vraag
logmaals: w.arorn niet? Heden ten dage
3 men alleen indruk maken door de massa,
uneer ge op een bal verschijnt met zeven
hters, is 't ondenkbaar dat men u over
oofd ziet. Gy representeert dj.n eenvoudig
verlaten zal.*
De heer Gernop liet zich overtuigen en
besloot Deyners raad te volgen. Daarna
gingen ze naar binnen.
Ritmeester Graaf Westerbrant zat naast
de dikke Ada en Mevrouw, die zeer ver
verlegen was, daar 't gesprek gedurig stokte.
Liesbet pruilde omdat vader haar aanstaande
aan de praat hield. De radijsjes hokten
samen in een hoek en waren niet te be
wegen naderbij te komen. Op moeders zachte
vera aning hadden ze slechts geantwoord:
»Mama, wjj willen u niet storen. Graaf
Westerbrant komt toch niet om onzentwille
De andere zusters wisten nog niets van 't
bezoek. Marie was met de leeljjke Bertha
een zieke in 't dorp gaan bezoeken enStefanis
zat ergens op een verscholen bank in den
tuin te lezen.
Nu traden de twee heeren binnen. »Ik
Km nog voor Zondag gekomen*, zsi Wes-
tcvbrant, >om u te danken voor 't genoegen,
ons op de laatste party bereid. We hadden
geen dienst en injjn luitenant Von Deyner
noodigde mjj uit mee te rjjden.*
»Wus het werkelijk niet vervelend?*
vroeg mevrouw en Von Deyner, zyn eerljjk
gezicht tot haar wendende en zyn lorgnet
voor 't oog plaatsende, sprak met over
tuiging: >Anders zouden wij het immers
zeggen
Mevrouw begreep het niet recht; ze vatte
net echter als een vleierjj op en antwoordde j zuster waken moest
macht. Een macht, waarmee men goed' derhalve: »ja natuurlyk, dat is zoo.* 'zoo lang alleen laten
ze een paar schreden voortgegaan of Mevr.
Von Pellbeck werd aangediend, die met
haar ponnywagen gekomen was om Bertha
af te halen. Derhalve keerden de ouders
met de beide radjjsjes terug, terwjjl Ada
met den ritmeester reeds een eind vooruit
was en Liesbet met haar stillen verloofde
den weg vervolgde.
Toen geen schreden meer gehoord werden,
trok Deyner zyn geheime bruid tot zich en
kuste haar hatelijk. Ze wilde tegenstreven,
daar 't volle dag was, doch bij liet haar
niet los, maar rood werd ze toch. »Dat kan
niet, dat kan toch zoo niet, wat zullen de
zussen wel denken?*
Doch bjj beweerde dat ze toch verloofd
waren, al was 't niet publiek, en dat ze
daarmee geen zonde deden. Het moest nu
eenmaal zoo zjjn, het ging altjjd zoo onder
verloofden en kwaad deed het heelemaal niet.
En toen ze dit niet gelooven wilde, zette hjj
haar uiteen dat het eenvoudig slechts een
vraag van uren of hoogstens van enkele
dagen was, dat zich de dikke Ada met
Graaf Westerbrant verloven zou. Deze had
heui uitganoodigd hierheen te rijden en niet
bjj zyn ritmeester. Onderweg had Wester
brant van niets anders gesproken dan
van Ada.
»Nu zal hjj 't haar wel gezegd hebben,
meende Deyner en beiden werden zeer stil
en Liesbet zeide, alsof ze over haar oudere
»wjj mogen haar niet
Wat dankt u als we
spraak wel niet zal uitblijven. bank zal terechtstaan, aangezien hjj zich
Volgens een bericht aan de Times* uit niet eenvoudig heeft schuldig gemaakt aan
Konstantinopel is te Orfa een als Arabier verwaarloozing van justitieele formaliteiten,
verkleede Armeniër in hechtenis genomen, maar aan moord, of voor het minst aan
hen opzochten?* een bjjna onzichtbaar stokje vanille af,
»Zit je zoo in angst?* maar legde alles neer toen Marie terug-
»Ja.« kwam, liep snel hare kamer binnen en
»Er kan toch geen kwaad gebeuren kwam terug met een rood lint dat ze der
»Ik weet het nietl Het is misschien jongere zuster om den hals strikte. Vader
beter!* j had dit voor zyn lieveling Marie in 't ge-
Waarom beter?* heim meegebracht toen hjj de laatste maal
Ze lachte verlegen, want sedert hjj ze^>p in Zevenbach geweest was.
klaarlichten dag gekust had, durfde ze hem
niet meer recht in de oogen zien en ze
vroeg met gedempte stem:
>Ï8 het wel goed, wat we deden?*
»Wat bedoelt ge?«
»Dat ik ik wy
»Dat, wjj elkaar kusten?*
»Kom laat dat toch, Marie,* riep Bertha.
»Je moet er goed uitzien, lievelingI* zei
de oudere zuster en kuste ze barteljjk. Bertha
jjlde den trap af en reed vreugdestralend
met Mevrouw Von Pellbeck af.
Plotseling viel 't den ouders in dat de
beide officieren met de jonge meisjes nog
in den tuin ronddoolden en mevrouw vond
ongepast was. »Wat zegt
»Ja
»Maar dat hoort er zoo bjj,« antwoordde dat dit hoogst
bjj geruststellend en wilde haar weer grjjpen,gjj August?*
maar zjj rukte zich los en liep het andere Hij trok de schouders op. Van ééa ding
paar na, terwjjl hjj lachend volgde. I was hjj zeer zeker, dat het n.l. by deze hitte
Intnsschen hadden de oude lui de nieuwe niet te vergen was den tuin rond te loopen.
gast verwelkomd en terstond uitgehoord hoe
haar en haar man de Zondag bevallen was.
Zjj bleef niet lang, zeide ze, maar had plan
wat te gaan rjjden en daar ze nu één plaats
in haar wagentje open had »ja, ja*
»Wie weet waar die zich verstoken
hebben!* antwoordde bij onverschillig en
deze kalmte joeg mevrouw in 't harnas.
»Hoor eens August, u zegt verstoken?
U is verantwoordeljjk voor uwe kinderen, be
riepen de radjjsjes en sprongen gelyktydig kommer u alzoo eens oui z.Bovendien onze
van blijdschap op. Doch het viel hun tegen, gasten kunt ge loch niet aan hun lot over-
want Mevrouw Von Pellbeck verklaarde laten, dat past niet en ze den ganschen
Bertha beloofd te hebben haar af te halen, middag met de meisjes alleen laten, dat
Deze zoo pas thuisgekomen, haastte zich past nog minder.*
naar boven een anderen hoed op te zetten. »Ja, ja, dat kan gek uitloopen* lachte
Daar trof ze Marie aan. »Kont ge niet be- de heer Gernop, »veroeeld u dat er verteld
neden, er is bezoek Marie!* 'wordt in Groot-Schiemig daar loopen de
»Ik weet het, ik moet nog een en ander luitenants uren lang met de dochters des
voor 't souper gereed maken, want de heeren huizes in 't wild! Wat zal er dan van onze
zullen wel bljjven.<
Ze woog met een kleine handweegsehaai
Zondagen komen!»
/Wordt vervoiofy
