fel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. - Boter en kaas. FEUILLETON. 11 ri VOOB J It e Dit blad verschflnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprjjs: per 3 maanden f l.OO. yt "anco per post zonder prgsve* hooging. Afzonderljjke immers 5 cent. Uitgever: L.. J. YEEEMAN, Heusden. M 1464. WOENSDAG 18 DEC. 1895. Advertentiën van 16 regels SO ct. Elke regel meer 7% ct. Greote letters Daar plaatsruimte. Advertentiën werden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. r Wanneer een Nederlander in dit laatste r* acenniam der 19de eeuw landbouwbelangen r r sprake brengt, loopen hem de tranen ,ver de oogen. E<-n slecht jaar gehad? Volstrekt niet, Integendeel, een zomertje, waarvoor men teekenen wil ook voor de volgende jaren, op zijn tijd zomerwarmte, op zjjn tijd regen; op zjjn tjjd droogte, wat wil men meer! De oogst kwam droog binnen en leverde een flink beschot, de vruchtboomen droegen redelijk, de aardappelen kwamen in over vloed uit den grond maar de prijzen, de prijzen! Wat zegt 6 pop voor een H.L. 'arwe, f 4.75 voor een tl.L. rogge en f 1.50 voor een H.L. aardappelen Deze prijzen zjjn bedroevend voor den landbouwer die tegen Kersttijd zijn pacht betalen moet, welke niet berekend is op lage prjjzen der voortbrengselen, doch er staat tegenover dat de groote massa pro fiteert van dezen overvloed door goedkoop voedsel. De landbouwer kan en moet daarin berusten, hij doet 't zichzelven niet aan en behoeft zich niets te verwijten. Erger is het wanneer we de producten ter sprake brengen, hier boven genoemd. Geljjk Kanaan in de gewijde bladen het land heet »overvloeiende van melk en honig* zoo was ons land vóór jaren het boter- en kaasland bjj uitnemendheid. Onze boter gold in Europa voor een delicatesse en de kaas overtrof alle elders gemaakte soorten in gehalte en duurzaamheid. Een gevolg daarvan was dat de prijs steeg, zóó hoog, dat de veehouder verheugd in de handen wreef, maar de huismoeder uit den kleinen burgerstand steeds zuiniger werd in de toebereiding van boterhammen. Toen kwam de margarine baar te hulp en nu kan ze in alle prjjzen weer terecht. We zullen niet afgeven op deze nage maakte boter. Als ze zuiver toebereid wordt uit zuiver vet is ze nog zoo slecht niet en dat onze boterhandel een gevoeligen knak gekregen heeft na de invoering der kunst boter komt niet op het schuldboek der margarine, maar wel op dat der boterbe- reiders en handelaars. De zaak staat tegenwoordig zóó dat er gruwelijk geknoeid wordt met boter en margarine. En we hebben een boterwet? Zeker, we hebben ook een vergunningswet, maar 't aantal plaatsen waar een mondje vol* verkocht wordt zonder vergunning is legio. De margarine moet een merk dragen en ze krijgt dat ook bjj aflevering aan de fabrieken, maar de boertjes, die onder 50 pond boter 50 pond margarine mengen, zetten geen merk op hunne vaten en potten, maar sljjten hun waar onder den leuken termnatuurboter. En daar loopt de stedeling op in. Er gaat geen week om of in een woning te Amsterdam, aan schrijver dezes goed be kend, wordt een biljetje bezorgd waarbjj de landbouwer uit Nisse, de Rijp, Hillegers- berg of elders afnemers zoekt voor zjjn j onvervalschte natuurboter van de fijnste kwaliteit. Gewoonlijk wordt er een Lilli- puttersch Keulsch potje bij overhandigd met een proefje, genoeg om een beschuit te smeren. Een paar dagen later worden èn potje èn de circulaire benevens de ge- eerde orders terug gehaald. j »Ha,« denkt een onervaren, goedgeloovig huisvrouwtje»zoo heelemaal uit 't land j van DHft of Alkmaar, dat zal wel echt wezen en zie maar, de landbouwer geeft permissie zijn product te doen onderzoeken bjj dr. Van Hamel Roos* en de arme weet niet dat genoemde Dr. in niet de minste relatie met het boertje staat en dat deze, juist om de huismoeders eens een kijkje in de kaart van dergeljjke boertjes te geven, van een drietal hunner de onver- EEN VROOLIJKE GESCHIEDENIS, Naar het Duitsch (18 »Mjjn zusters zijn er, mijnheer Von Pellbeek en wjj zijn met ons zevenen. We kannen ons toch niet allemaal op de officieren storten.* Storten?* Nu begreep zij een heel verkeerd woord gebezigd te hebben en verontschuldigde zich. Doch hjj scheen er niet op te letten en be keek ze van ter zjjde, hoe ze daar bedremmeld stond met haar lange armen langs het lijf en aan haar kleed plooide. Laten we toch maar liever het plein opgaan, juffrouw,* zeide hjj en zij gingen den tuin in, waar ze allen verzameld vonden. Het korps trompetters d*r huzaren stond in halven cirkel om den staftrompetter, bestoft van 't exerceeren en blies uit volle borst een potpourri uit den Vogelkoopman,* zoodat de radjjsjes een weinig bang werden en de kleine oortjes toestopten. Overste van Meerling, die steeds groote paarden bereed, was in gesprek met mevrouw Gernop, terwijl haar man van den een naar den ander liep, om ze de hand te schudden en de jonge dames brachten de officieren Ja, die stedelingen slikken van alles, zal de lezer van 't platteland uitroepen. Dat hjj echter op zijn hoede zijNiet zoo heel lang geleden stonden eens in een veerhuis der Dortsche booten een aantal vaatjes met het merk margarine. Voor wie die bestemd waren, vroeg een reiziger en de veerman antwoordde met een ondeugend lachje: die gaan de Waard in en ze komen later als echte boter weer naar Rotterdam terug! Als nu dergeljjke knoeierjj den zak der boterbereiders spekte en er geen erger on geluk geschiedde dan dat stedelingen en plattelanders bedot werden en margarine aten in de meening echte boter te nuttigen, och, dan was dat nog wel te overkomen, maar ze heeft onzen boterhandel naar elders in discrediet gebracht en deze, eertjjds van hoog belang, dreigt geheel onder te gaan. Dat is erger! Wjj Nederlanders kunnen, dank zij onze jarenlange ondervinding, de voorlichting der wetenschap en de lessen der Deensche boeren, uitstekende boter 1 een verfrissching. Het heele corps was vol- tallig en van alle zjjden klonk het: »hoe is u de avond bij ons bevallen? Yerlangt ge niet naar de bruiloft? Hoeveel gasten j zullen er zijn? Is het niet een goed idee) van den overste, bjj 't inrukken hier halt te maken?* De heeren Zundt hadden zich reeds van de radjjsjes meester gemaakt. Eerst hadden ze Stephanie aangesproken, doch deze had voor de zusjes het slachtveld geruimd toen ritmeester Von Pellbeek op haar toetrad. »Mijn broeder is hier, zie ik, wat zegt ge er van dat ik hem tot uw buurman ge maakt heb?* »Ik geloof dat papa er zeer mee inge nomen is, nu eens een buur te krjjgen, die bljjft. De vorigen vertrokken in den regel zeer spoedig nadat ze uitgeboerd waren.* Daarvoor bestaat nu geen gevaar, want mjjn broeder wil het goed verpachten. Of I hjj nu eindeljjk een gezeten burger worden zal?* en daarbjj lachte de ritmeester, als wilde hij zeggenik geloof het niet. De leelijke Bertha had deze woorden ge- hoord. Moeder had ze naderbjj geroepen om den overste vaarwel te zeggen. Ritmeester [Von Pellbeek zag haar en vroeg wanneer zijn vrouw haar weer eens zou afhalen, of 't haar van middag gelegen kwamBertha nam het aan en de broeders schudden elkaar de hand. Nu stond zij weer nevens hem. Zij had zonderlinge dingen over bem gehoord, dat bij ki 't geheim verloofd was, en dat zijn broeder twijfelde aan zjjn standvastigheid en toch was hjj de eenigste onder de heeren maken, want we hebben een runderras van de bovenste plank, maar wat helpt ons die zewen als we onze goede boter vervalscht ter markt brengen? En nu de Kaas! Hoort wat onze consul te Londen, de heer Maas schrijft »Het is een groote dwaling te meenen, dat dit product (hij bedoelt de fabriekskaas) hier verlangd wordt. Dat product teert op den naam, dien de goede Hollandsche kaas hier te lande een paar eeuwen heeft bezeten.* Hierbjj een aanteekening. Het zou een even groote dwaling zijn te meenen, dat alle fabriekskaas van ondeugdeljjke kwali teit is. Integendeel, wanneer ze bereid wordt uit versche, onafgeroomde melk, zal ze beter zijn dan die van particulieren. De dwaling, door den heer Maas gebrandmerkt, doelt op de kaas, tegenwoordig te Londen aan gebracht, een soortje, dat gemaakt wordt uit geheel ontroomde melk, »goed voor hen, die alleen aan den scbjjn hechtende, alles eten, wat men hun voorzet.* Onze kaasboeren maken zichzelven en elkaar wijs, dat Londen de goede soort niet meer betalen wil en daarom zenden ze er kaas heen van een kwaliteit, die niet eens concurreeren kan met een soort uit Duitsch- land komende, welke grootendeels uit mar garine bestaat. De consul geeft hen, wier belangen op het spel staan, den raad zich aaneentesluiten en een bond op te richten, merken uit te denken voor goed product en dit te laten keuren vóór 't vervoer, zooals thans in 't Westland geschiedt met ooft en groenten. Daar heeft men ook jaren lang het water over den akker laten loopen en liep de goede naam van 't Westland groot gevaar, doch men is bedacht geweest dien weer terug te winnen. Het staat geheel aan den zuivelboer de boter en de kaas, eenmaal beroemd, weer in eere te brengen en op de markt loonende prjjzen te bedingen. Maar de kaasmakerij zoowel als de boter bereiding moet geschieden met inachtneming der wenken, door spe cialiteiten, op dit gebied gegeven. En van knoeien met boter- en kaasbereiding met kunstmiddeltjes mag geen sprake meer zjjn. Buitenlan ei- Keizer Wilhelm bracht Maandag prins Bismarck een bezoek. De keizer kwam per extra-trein te Frie- die zich met haar bemoeide. Ofschoon de anderen beleefd jegens haar waren, haastten ze zich in den regel een der zusters op te zoekenhjj daarentegen was bjj haar ge bleven. Hjj was leelijk, zeer leeljjk, dat moest ze bekennen; hij was ook niet jong meer, reeds veertig jaar oud en die diepe roode groeven ontsierden hem zeer maar hjj was goed voor haar geweest. En plotseling kwam haar een vraag op de lippen, haar gedachtengang uitdrukking gevende: »op welken grond meende uw broeder, ge zoudt wel niet lang blijven in Röhnsdorf?* Heeft hjj dat gezegd?* vroeg hij op een toon, alsof hjj niet gaarne over zjjn bijzondere aangelegenheden sprak. »Ja, dat heeft hij gezegd,* antwoordde zjj, een weinig geschrokken. De heer Von Pellbeek fronste het voor hoofd. Misschien heeft hjj zich een scherts veroorloofd,* zeide hjj. Bertha, beschaamd en verlegen, gevoelde behoefte haar vrijpostigheid weer goed te maken. »Zijt ge er boos om,« vroeg zjj, »het was van mjj ook niet goed dit over te vertellen, maar ik bid u het niet kwalijk te nemen, ik ben nooit onder de menschen ge weest, het bal in Zevenbach was mijn eerste.* Heel deemoedig bekende ze dat. Plotseling wendde hij zich tot haar: waarom zou ik boos zijn, juffrouw?* >Omdat ik u dit gevraagd heb!* Waarom zoudt ge dat niet vragen?* »Ik het was alleen nieuwsgierigheid van me »Zijt ge dan nieuwsgierig iets te hooren, wat mjj betreft?* drichsruhe aan. De trein stopte in de na bijheid van Bismarcks buitenverbljjf. Prins Bismarck, in kurassiers-uniform, met den helm op, ontving den keizer, toen hjj uit stapte, vergezeld van zjjn schoonzoon, graaf Rantzau en zjjn ljjfarts, dr. Schweniger, Bis marck betuigde den keizer zjjn dank voor het bezoek en geleidde hem vervolgens naar zjjn woning. De keizer bleef geruimen tjjd te Frie- drichsruhe en keerde toen naar Berljjn terug. Het aantal gepensioneerde Pruisische officieren bedraagt thans 8000, bjjna de helft van het aantal officieren, die in dienst zjjn. De jaarljjk8che uitgaaf voor pensioenen is sedert 1870 van 47 tot 84 millioea mark gestegen. Bjj de marine zjjn 37 gepensio neerde admiraals, fiaast 13 die in dienst zjjn. Te Dresden is de post-secretaris Kretsch- mar vermoord, bljjkbaar om hem te be- rooven, want de beurs en het horloge van Iden vermoorde waren verdwenen. De moor- f denaar is niet gevonden. De zaak baart groot opzien. De »Reichsanzeiger« maakt de diploma tieke briefwisseling openbaar, welke er ge voerd is tusschen Duitschland en den Kongo- staat over de terechtstelling van den En- gelschman Stokes. Betreffende de quaestie van schadeloos stelling en de maatregelen tegen Lothaire genomen, bljjkt er uit deze correspondentie niets dat nieuw of van belang is. De Kongo- staat betaalt 100,000 francs algemeene schadeloosstelling voor de begeleiders van Stokes die uit het gebied waar Duitschland het protectoraat over heeft, afkomstig zjjn. Al de gevangen dragers, 86 man, uit stammen, onder Duitsch protectoraat staande, werden door den Kongo-staat uitgeleverd, zjj zjjn kosteloos naar de Duitsche kust vervoerd, en voor eiken niet wederuitge- leverden drager is 1000 mark bloedgeld betaald. Belangrjjker dan deze bjjzonderheden is echter de mededeeling, dat de Duitsche ge zant te Brussel in een nota van den 25en November berichtte, dat volgens pas van den Keiz. gouverneur Wissmann ontvangen telegrammen »de Kongo-ambtenaren en in zonderheid de commandant van het Tanga- nika-district hun onloyale handelingen voort zetten en dat d» keizerljjke regeering zich, wat dit aangaat, totdat zij nadere tijdingen zal hebben ontvangen het recht om nieuwe maatregelen te nemen, voorbehoudt.* De »Kölnische Zeitung* bevat het vol gende bericht uit Tribizcmde: »Volgens be trouwbare berichten is de ellende onder de landeljjke bevolking zeer groot. De winter is ingevallen met de snelheid, welke hem in het hooggebergte van Armenië kenmerkt de oogst en het vee zjjn in handen gevallen der Koerden, duizenden families zjjn van haar kostwinner beroofd; weduwen en wee zen dwalen rond op de straten en in de bosschen, waar zjj den hongerdood ten offer vallen. Dicht bjj Sievat zjjn zoo verscheiden honderden vrouwen en kinderen omgekomen. Te Weenen is het gerucht in omloop, dat keizer Frans Jozef er ernstig over denkt de regeling der troonopvolging in Oostenrjjk te wjjzigen. Krachtens de Pragmatieke Sanctie van 1714 gaat, bij ontstentenis van een kroon prins, de kroon over op den naasten man nel jj ken agnaat des keizers. Derhalve is nu 's keizers broeder, aartshertog Karl Ludwig, de vermoedeljjke troonopvolger, of, indien de reeds bejaarde aartshertog afstand mocht doen van zijne rechten, zjjn oudste zoon, aartshertog Frans Ferdinand van Este. Naar men weet, is aartshertog Frans Ferdinand aangetast door eene ernstige borstziekte, welke hem noodzaakt den ge- heelen winter in Egypte door te brengen. Met het oog op den hoogen leeftjjd van zijn broeder en de zwakke gezondheid van diens oudsten zoon aldus heet het is de keizer nu voornemens de Pragmatieke Sanctie, welke vrouweljjke personen van den troon uitsluit, in te trekken en zjjn jongste dochter Valerie, de echtgenoote van aartshertog Frans Salvator tot zjjne erf gename te benoemen. Op de werven te St. Petersburg is men druk bezig met het maken der toebereidselen voor het bouwen van het nieuwe oorlogsschip »Ostyabya«, 13000 ton; van twee gewa pende kruisers, elk 6000 ten; van een derden kruiser van andere type en van twee torpedobooten. De kassier van een mode-magazjjn te New-York verzekert dat een zjjner klanten hem jaarljjks voor haar en haar dochter meer dan vjjftig duizend dollars betaalt, en dat veertig anderen per jaar tien duizend dollars, of vjjf en twintig duizend gulden, aan japonnetjes besteden 1 Uit New-York komt het bericht dat, Bertha zweeg. Het kwam een oogenblik mjj vraagt, zal ik het u zeggen, omdat ge in haar op eenvoudig te zeggen, het was een ernstig meisje zjjt en me wellicht ver zoo maar een vraag geweest om toch iets staan zult. Ik ben verloofd geweest. Mijn te zeggen, maar ze wilde niet liegen en bruid verklaarde echter geen vertrouwen in een ander antwoord vond zjj niet. Na een mjjn standvastigheid te bezitten omdat ik poos sprak de heer Von Pelbeck: »ik zal jaren lang tot voor kort een zwervend leven het u zeggen, want sedert ik of liever sedert lei. Nu, 't geld had ik er toe, en wel van hjj in onderhandeling over het landgoed mjjn eerste vrouw, die veertien jaar geleden trad, is mjjn positie veranderd. De koop stierf. Om nu zekerheid te hebben verlangde werd toegestaan buiten mjjn volle toe- zjj dat ik in ons land een landgoed koopen stemming en wanneer ik het contract ver- zou, onverschillig waar. Vandaar de onder- nietigen kon, zou ik het doen. En en handelingen om Röhnsdorf. Ik heb echter nu ik kan 't weer verkoopen, ofschoon ik de verloving afgebroken en wel intijds, daar nog niet besloten ben wat te doen het ik een gewichtige ontdekking deed. Welke is mogeljjk ik weet het nog niet doet thans niet ter zake. Genoeg ik had 't Bertha had hem onder 't spreken aange- bewjjs in handen dat ze uitsluitend aasde zien en in haar oogen was 't te lezen dat op mijn geld. Ze wilde ook het landgoed ze er niets van begreep. Hjj bemerkte het. overgeschreven hebben op haar naana! Ik »Hebt ge me niet begrepen?* vroeg hjj. was dom genoeg geweest dit niet vroeger »Neen.< ingezien te hebben, misschien met jjdelheid »Ik kan 't ook moeiljjk uitdrukken, ik mjj inbeeldende dat een vrouw mjj beminnen heb reden, een grondige reden, een zeer kon mjj leelijksrt, die nog bovendien treurige reden ik spreek er niet gaarne j veertig jaren oud is. Mjjn eerste vrouw had over het valt me zwaar en ik heb het zeer veel geld, toen die mjj nam, had ze me de lui tot heden niet aan den neus gehangen, werkeljjk lief. Maar deze! Begrjjpt ge omdat men mij zou misverstaan of in V me nu?« geheel niet begrijpen.* Bertha zweeg getroffen stil en staarde hem Bertha's hart klopte, ze was op ewonden met hare goedige oog*n aan. Daar hieven en eer ze een vraag uitte, vroeg ze zich de muzikanten een marsch aan, onder welks angstvol af of ze niet op 't punt stond een tonen ze 't landgoed verlieten en de instru- indiscretie te begaan. Doch ze kon niet menteD gingen zoo te keer, dat 't ondoenljjk anders, ze moest het nu weten: welke was een woord te wisselen. De officieren reden had ge dan om Röhnsdorf te koopen?* namen afscheid, ook van Bertha en Von Zij gevoelde dat hjj haar aankeek, terwjjl Pellbeek en Bertha ging dien avond vol hij onwillekeurig met den arm een beweging hoop op de toekomst ter ruste, maakte. Hjj antwoordde niet terstond en i trek ze een weinig zjjwaarts. »Nu ge 't ilMJWÜBMD VAN GE0RG BARON VAN 0MPTEDA. f valschte natuurboter heeft onderzocht, waarbjj 't uitkwam, dat ze niet minder dan 40, 50, 60 margarine bezigden. /Mordf \>erv< lg&J

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1895 | | pagina 1