Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelervvaard.
ji J7etqn.
Vuur "blusschen.
Uit gebrek aan bewjjs
rr
ïtgever: L». J. VEEEMAK, Heusden.
m 1459.
ZATERDAG 8 FEBRUARI.
1896.
voor
land van altena
(7
imiu»
O
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco p«r post zonder prijsve, hooging. Afzonderlijke
numsQ»rs 5 cent.
Adrertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Greote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Gemakkelijker dan een vuur te blusschen
is het, in den aanvang de vonken uit te
dooven.* Een spreekwoord uit een oud
boekje van den jare 1630. Zou de brand
fakkel van den tachtig- of dertigjarigen
oorlog den schrjjver tot het licht dezer
kennis gebracht hebben? Wel mogelijk, in
elk geval is zjjn spreuk een nieuw getui
genis, dat het vuur in verschillende op
zichten als een zinnebeeld kan gebezigd
worden van menseheljjke handelingen, gelijk
het dan ook gebruikt is door Homerus en
Plato, Jesaja en Jezus, door dichters en
redenaars van alle eeuwen.
Het vuur heeft dit gebruik te danken
aan zijn hoogst gevaarlijke eigenschappen,
als b.v. zjjn bjjna onmerkbaren aanvang,
zjjn snellen voortgang, zjjn enorme uit
breiding. Uit deze drievoudige waarneming
spruit als vanzelf voort, een gansche reeks
historische en zedekundige toepassingen.
Het goede zoowel als het kwade vertoonen
zich in den aanvang in de gestalte van
kleine onmerkbare vonken. Het eerste ge
luid van een jonggeborene is het preludium
van het zeer verschillend gebruik dat de
volwassene van zijn stemorganen maken
zal. Het eerste, zacht verzet tegen den wil
der moeder, is de voorhoede van een leger
onbehoorlijkheden en onwettigheden. Het
eerste toegeven eener zwakke moeder aan
den wil der kleine opent de poort voor een
reeks ondeugden, waaronder diezelfde moeder
later zuchten zal en zich afvragen waar
aan heb ik zoo'n behandeling van de zjjde
van mjjn kind verdiend De eerste druppel,
door den leerjongen op de werkplaats ge
proefd, is de aanvang geweest van zjjn later
ongelukde eerste cent, door den zoon aan
zjjn moeder ontstolen, is de sleutel die hem
later in de gevangenis brengt.
Ook op het groote veld der historie ziet
men de gebeurtenissen groeien uit schijnbaar
onaanzienlijke oorzaken. Uit een dozjjn
treffende woorden, een handvol visschers en
tollenaars en een vonkje goddeljjken geest
in den tonder van dorre letters is het Chris
tendom gesproten op het Pinksterfeest. Gaat
men het ontstaan der oorlogen na, zoo vindt
men veelal niet anders dan een boos woord,
een doodeljjke beleediging, een toevallige
botsing tusschen vorsteljjke machten en
DOOR
CHARLOTTE BRAEME.
nationale gevoelens. Stoom en electriciteit,
die de wereld thans veroveren of reeds
veroverd hebben, ze zjjn geboren uit het
toeval, nit schijnbaar nietige oorzaken. De
mythe over het ontstaan der drukkunst, die
in invloed en macht alle kunsten en uit
vindingen te boven gaat, brengt ons in den
Haarlemmerhout, bjj een ouden man, die
in den bast der boo men kerft. De predi-
catiën van Peter van Amiëns hebben heel
Europa in beroering gebracht en bet te
wapen geroepen tegen de belagers van het
Heilige Graf in 't Oosten.
Nu sticht de bliksem slechts d&ar brand,
waar zjj voedsel vindt. In het water dooft
hij, langs de rots glijdt, zjjn straal onmerk
baar af. Alleen waar hij brandstof gereed
vind, sticht hij onheil. Zoo bezwijkt ook
alleen de jjdUe maagd voor verleiding en
wordt de zwak in zjjn schoenen staande
man medeplichtige. De rabbi van Nazareth
had tien bergredenen zonder resultaat kunnen
houden, wanneer niet onder de uitgedoofde
lava van Messiaansche verwachtingen een
vonk van ingehouden verlangen naar het
rjjk des geestes gesluimerd had. Napoleon I
had nooit de stralenkrans om het hoofd
gekregen, wanneer hij niet een vonk had
vermogen te werpen in de naar glorie
dorstende ziel van 't Fransche volk.
Een snelle greep, een haastige tred, een
spoedig omgeworpen deken verstikken de
vonk, blusschen het ontstane vuur. Maar
om !s hemels wil gean oogenblik verloren
geen atoom van tjjd verzuimd, waar het
geldt een gevaar te overwinnen, hetwelk met
de snelheid der gedachte hem over 't hoofd
groeit, die het niet meester kan worden. Een
oogenblik te laat is in dit geval voor altjjd te
laat. Want ontembaar, reuzensterk is het
vuur en een brandende stroohalm vernietigt
een geheel dorp.
Gelukkig is de natour van het goede even
zoo epidemisch als de natuur van het kwade.
Toen in het groote Romeinsche rijk het
christendom als een vonk was neergelegd
en als een vuur zich verspreidde, dachten
zjjn beheerschers den voortgang te stuiten
door de nakomelingen der visschers en tol
lenaars gevangen te zetten en om hah te
brengen. Het was echter te laat: de wereld
was vol brandstof, aan blusschen was geen
denken.
Het was te laat toen op het laatst der
vorige eeuw de adeldom in Frankrjjk trachtte
YI.
»0M HEM TE REDDEN.*
Mevrouw Blair zweeg en zag den advo
caat nadenkend aan.
»Ik weet niet,« hervatte zij, »of gij ooit
armoede geleden hebt, of gij al het s.hrik-
ljjke daarvan kent.»
»Neen, God zjj gedankt, ben ik daarvoor
gespaard.*
»Nu, ik voor rojj had het kunnen dragen,
als ik mijn vader niet zoo had zien ljjden.
Wjj gingen steeds meer achteruit. Mjjn tante
Flora ontsloeg de dienstboden, zij en ik
zouden het werk doen. Alleen de arbeiders
voor den tuin en de velden bleven in onzen
dienst, soms hadden wij nagenoeg niets te
eten, maar toch bleven wij op Firmanse
wonen en bewaarden den uiterljjken schjjn.
Maar mjjn vader verminderde met den dag.
Ik ken al de pogingen die bjj aanwendde.
Ik bracht, zjin manuscripten naar de post
».'u ontving ze als zij teruggestuurd werden.
Toen ik zestien j .ar oud was moest ik in
stad zjjn'horloge en ketting gaan ver-
koopen. Hoe ging het mjjn vader aan het
hart daarvan te scheidenStuk veor stuk
verdwenen de juweelen van mijn tante, toen11
onze kostbare boeken, daarna de schilderjjen
en eindeljjk het oude eikenhouten ameuble
ment, dat mjjns vaders trots was geweest.
Het oude huis werd leeg en kaal. Toen
kwam de morgen, waarop mijn vader mjj
bij zich riep. Hij had een geopenden brief
in de hand en tranen biggelden langs zjjn
wang.
«Hester!* riep hij, »alles is gedaan. Ik
heb al mjjn krachten aangewend, maar nn
ben ik verslagen. Ik kan niet meerl*
Ik kuste en liefkoosde hem, zei dat ik
jong en sterk was en voor hem zou werken
en zorgen, maar hjj glimlachte flauw en
zuchtte.
»Mjjn liefste!* riep hjj, »gij kent de
wereld niet!*
Toen zei hij mij wat er aan haperde. Hij
was twee jaren achterstallige huur schuldig
en de huisheer schreef, dat als dit niet binnen
een maand aangezuiverd was, hij den weg
van rechten zou inslaan. Dat bet,eekent, zei
mijn vader, dat al onze inboedel verkocht
zal worden en wij op straat gezet.
»Wjj moeten trachten geld te krijgen,*
zei ik, rncar mjjn vader weende nog meer.
De maand verliep en geenerlei hulp deed
zich op. Mjjn vader was waobopend, mijn
tante schreide dag en nacht, maar redding
kwam niet En hebt gjj reeds gegist, dat
Anges Graham Blair mjjus vaders huisheer
was? Begint gij thans te begrijpen boe ik
zjjn vrouw heb kunnen worden? Firmanse,
waar wij woonden, lag ongeveer tien mjjlen
van Ardrossan, en Blair bezat veel land in
die buurt, ja hij was een der grootste grond
bezitters. Een pear dagen eer de maand ver
streken was, schretf hy, of het geld b schik
baar was. Myns vaders antwoord was »ueen<
den voet te zetten op de vonk van vrjjheid
in het dorstende volk neergelegd. Er was
geen blusschen aan en eer men er aan dacht
stond heel Frankrjjk in vlam.
Wanneer is het de rechte tijd voor ouders
en opvoeders om de ondeugden nit te roeien
in de harten der kinderen? Niet wanneer
de wil gesterkt, de trots opgeschoten, hun
neiging tot gewoonte geworden is. Moeten
ze 't kwade met, het goede maar laten op
groeien in de hoop later 't eerste uit te
roeien en het laatste aan te wakkeren Ze
zonden bedrogen uitkomen. Alleen wat pas
ontkiemt is gemakkeljjk uit te trekken met
wortel en alschiet het hooger op dan bljj-
ven bjj het uittrekken de wortels stand
houden en schieten van nieuws uit. De beste
tjjd is dus de zeer prille jeugd, wanneer een
woord zo nog bang maakt, een tik ze nog
betert.
Waaneer is het de tjjd voor den staats
man de sympathie des volks te winnen en
h:.t volksinstinct te brengen op de rechte
paden naar vaderlands geluk? Wanneer de
wenschen des volks nog sluimeren als de
bloem in den knop, niet dan pas wanneer
het dof gebrom der proletariërs, de schrille
oproep der partjjleiders, een algemeen mis
noegen onder alle standen een nieuwe los
branding van vulkanische krachten voor
spellen. Men treedt wel op de vonken, maar
men smoort den brand niet die innerlijk
woedt.
Is niet ieder ziekteproces het beeld van
een zacht knetterende vonk tot een vnur
uitgebarsten? Een heel onaanzienljjk wondje,
door zijn kleinte veronachtzaamd bij 't ope-
reeren van een met een onhebbelijke ziekte
besmette vrouw heeft ons vaderland korte
lings beroofd van een geleerde, wiens kunde
tot ver in 't buitenland doorgedrongen was.
Een lichte verkoudheid, een onbeduidende
stoot, een tijdelijke storing der organen,
worden door voorzichtigheid, matigheid en
heelmiddelen spoedig overwonnen. Slaat men
er geen acht op, spot men er mee, trotseert
men ze, zoo bedreigen ze de gezondheid en
brengen het leven in gevaar. Een dag van
ontbering is beter dan een week van pijn
ljjden en zich zeiven een poos ontzien is
lichter te dragen dan den last van jaren
lange pijn. Wie een vuur heeft te blusschen
doet beter in den aanvang de vonken te
dooven.
Buitenland.
Alle maatregelen door de Duitsche re
geering genomen om de veesmokkelarij uit
Holland naar Dnitschland te beletten, bi jjken
hun doel te missen. Aan de Duitsche gren
zen zjjn telkens suaokkel&arsbenden gepos
teerd om hun slag te slaan. Daar men ver
moedt, dat deze lieden werkzaam zjjn voor
bnitenland8che groothandelaars, die met vee
handel drijven in Duitschland, zoo zon bjj
de Duitsche regeering het plan bestaan,
dergeljjke lieden hun patent te ontnemen.
Ongeveer een week geleden kwam in den
Dnitschen Rjjksdag het zalmtractaat met
Nederland ter sprake. Eenige sprekers ver
klaarden zich toen voor opzegging van dat
tractaat. Minister von Bötticher's houding
was vrij afwerendhjj geloofde van Neder
land geen betere voorwaarden te kunnen
bedingen. Het geheele debat maakte niet
den indruk, alsof er zich een ernstige
politieke veldtocht uit ontwikkelen zou.
Heden vat nu de National Zeitung in een
hoofdartikel het thema van het opzeggen
van het tractaat op en verlangt, dat Neder
land, hetzij de vangst beperke, hetzjj meer
achtige bedrijvigheid gereed voor de plech
tigheid der kroning van Nicolaas II Een
der meest zeldzaamste en meest grandiose
episoden dezer nationale gebeurtenis zal zeker
een volksfeest zjjn van ongeveer 400.000
personen.
Het terrein daarvoor heeft een opper
vlakte van een vierkanten Kilometer en men
zal er een 200-tal barakken opslaan en
andere inrichtingen, welke bestemd zjjn om
aan de menigte verschillende vermakelijk
heden te bezorgen.
Een reusachtig keizerlijk paviljoen over
treft alle gebouwen en zal gebouwd worden
in Ru88ischen zeventiende eeuwschen stjjl.
Op de tooneelen der verschillende schouw
burgen zullen »fonlaines Inminenes* worden
aangebracht; deze schouwburgen moeten drie
dagen na het feest afgebroken zjjn, om den
Keizer gelegenheid te geven tot het houden
der revue over de troepen van het militaire
district Moscon.
Men beoogt ook e#n feeërieke illuminatie
van het Kremlin, volgens de teekeningen
van drie der beste Russische aquarellisten.
Deze illuminatie zal aangebracht worden
langs alle architectonische ljjnen van het
geld toesta om zalmen uit te broeden en
i r. j j (paleis, waar tusschen de wapenschilden van
te poten. Onder bedreiging, dat aan densr
r» D-. j iden overleden Czaar en van de stad Moscou.
ooven-Kyn de staten geen zalmen meer j
j xt i. rjL i Veertienduizend kleine electrische lampjes
zullen poten, hoopt de »Mat.-Ztg.« ongeveer. rj
v. j xt j i j i. i zullen schitteren op de toppen der torens
net volgende aan Nederland te schryven:; r rr
p, van het Kremlin en op den klokketoren van
l. De bestaande tgden, waarin de vangst! r
j j.j n xt j llvran den Groote, en van de zyde van het
verboden is, big ven gehandhaafd; 2. Neder-*
i jji.Lij-ji.Li lx x Roode Plein zullen de muren van het antieke
land doet het driedubbele aan het poten van
j l j it xx gebouw overgoten worden met licht uit dui-
)onge zalmen van hetgeen de bedeelde staten i
i x l i x j- i zenden gasbekken. Meer dan 100.000 veel
doen, d. van het geheele tegenwoordige;
getal dat 4Y9 millioen bedraagt l1/®
i kleurige lampions zullen deze verlichting
f van het Kremlin uitmaken,
plaatsen,
millioen3. vermeerdering van
x x x Up den dag van het volksfeest zal de ge
waar zalmvangst is toegestaan, wordt ver-
boden. Voorts pleit de »Nat-Ztg.« voor op-i
heffing van het snoekbaarsverbod. Het blad
möenteraad eveneens een illuminatie en een
banket van 50.000 couverts voor de sol
daten organiseeren.
Ongeveer 200.000 roebels zjjn bestemd
en toen kwam hg zelf.
»Ik heb mjjn echtgenoot nooit liefgehad,
maar ik moet toch verklaren, dat hij vele
goede eigenschappen had. Op een Augustus
avond kwam bjj op Firmanse. Mjjn vader
zat in het droevig overbljjfsel van onzen
eens zoo schoonen tuin, mjjn tante ging
opendoen en kwam bleek en bevend bjj mij
teruer.
»He8ter!« riep zjj, »wat moet ik doen 1
Het is mjjnheer Blair. Wat zal uw vader
zeggen Wij zagen elkander ontsteld aan,
maar toen, weinig vermoedende wat er uit
volgen zou, zei zjj»Ga gij er heen, Ht-ster,
gij zjjt jong en mooi, misschien kunt gjj zjjn
hart verzachten.*
Deze woorden riepen voor het eerst het
bewustzijn in mij wakker, dat ik het aan
genaam vond mooi te zijn en toen ik de
kale, nagenoeg ledi ge kamer binnenkwam,
had ik besloten onze zaak te bepleiten en
hem neg eenig uitstel af te smeeken. Ik
vond een jong knap man, maar van dit
eerste oogenblik af tot nun zijn dood, heb
ik hein nimmer mogen lijden. Hij zag mjj
zeer verrast aan.
Mijnheer Blair?* vrc^g ik.
Hjj antwoordde niet een buiging.
»Ik ben Hester Carol,* hernam ik, »ik
zal mjjn vader gaan zeggen dat u bier is,
maar ik moet u verzoeken eenige minuten
geduld te hebben, hij is niet wel en hij mag
uiet schrikken.*
>us weet gij waarvoor ik kom?*
»Ju.«
»Dan moet ik in uw mooie oogen er wel
als een onbarmhartige kerel uitzien!*
»Ik wilde zoo anrne dat u nog wat op
het geld wildot wachten.*
noemt het een overdreven toegeven aan
Nederland, als de andere Rijnstaten de ver-!
"x ix i voor de weldadigheids-instellingen,
pachting op zich nemen, de teelt van snoek- j ..JL_
baars niet meer met staatssubsidie te steunen. Men is algemeen overtuigd, dat de Czaar
Tot zoover de »Nat.-Ztg.« Of daarin zich peter zal zjjn over Prins Boris,
alleen belanghebbenden bjj de visscherjj uit-j In Spanje) v00ral te Madrid, maakt de
spreken dan wel meeningen uit regeerings-inflaenza vele 8lachtoffers.
kringen is nog niet duideljjk.
In Amerika is het brievenvervoer een bron
bevat een Win van ^roote inkomsten; alleen in New-Ym-k
Het »Journal des Débats*
briefje uit Moscou, gedateerd 18/30 Jan., werj 0ver 1895 ean zuivere winst van 4ys
over de aanstaande feestelgkheden ter ge-1 millioen dollars behaald.
legenheid van de kroning van den Czaar. I
Moscou maakt zich nu reeds met koorts- j Engeland trekt het vraagstukpen-
»Zoo, wilt gij dat? Hoe oud zjjt gij,
juffrouw Carol?*
Zeventien jaar,* antwoordde ik, terwjjl
zich eenige afkeer jegens hem van mjj meester
maakte, zonder dat ik wist waarom. Ik trad
een stap achteruit toen een onaangename
glimlach zjjn lippen plooide en hjj zei:
»Ik zou uw vader gaarne spreken als gjj
deukt dat het hem gelegen komt. Kant gjj
mg een glas melk geven?*
»Onze koeien zjjn verkocht,* antwoordde
;ik met een zucht.
Hjj zag eens in de kale kamer rond en zei
»Hebt gij dan niets anders voor mij?*
Ik ging heen maar kon niets beters
vinden dan een flesch lichten wjjn en wat
beschuitjes en hjj zeide dat hij daarmede
I zeer tevreden was. Hjj vroeg mjj vau allerlei:
waar ik vroeger geweest was, wat ik deed,
wie mijn vriendinnen waren. Later begreep
•ik dat hij helaas, liefde voor mij had op
gevat. Hij een man van veertig jaar, ik een
j kind van zeventieuNa een poos kwam
mjjn arme vader met zjjn grijs hoofd, bevend
en beangst voor den man aan wiens genade
bjj was overgeleverd.
»Ik heb geen verontschuldiging, mijnheer
Blair,zei hij, »ik had de huur moeten be
talen, maar ik btn ongelukkig geweest. O,
heb nog wat geduld en ik zal u alles be
talen
Mijnteer Blair was i.ivt onvriendelgk
tegen hem. Hjj sprak over zijn tegenspoed,
over het slechte weer en de slechte tjjden
!en de droevige voornitzichien voor den land- j
bouw. Hij sprak met verstand en niet on
gevoelig, ja er was zelfs iets aangenaams in j
zjjn wijze vau doen, zoo lat uiijn tante Flora,
hem wel mocht ljjden en ik zag dat mjjn
vader evenzoo met hem op bad. Maar rujj
was dat onmogeljjk.
»Wjj zullen later nog wel eens over die
ongelukkige geschiedenis praten,* zei hjj,
toen bij opstond. »Ik blijf eenige dagen hier
in de buurt en kom nog wel eens aan.*
Eu hjj kwam reeds den volgenden dag en
den daarop volgenden, hij kwam op alle
uren, in alle jaargetijden. En hij scheen niet
verlangend oin mijn vnxLr of mijn tante te
zien, maar alleen mjj. »Ga jjj bjj hem,
Hester,* placht rnijn tante te zeggen, »gjj
kunt hem in zjjn humeur houden en dat is
de beste manier om uw vader te helpen.*
Zoo moest ik togen wil en dank bjj hem
komen en met hem praten en het gevolg
daarvan was, dat ik hem ging haten. Mjjn
vader werd onder en bleeker.
Hester,* zei Blair op een morgen, want
hy was mjj bij mjjn naam gaan noemen
zonder mijn verlof, en ik durfde hem daar
niets over te zeggen. Hester, wien hebt gjj
wel het meest op aarde lief?*
»Mjjn vader,* antwoordde ik.
»En gjj hebt verdriet over zijiv zorg?*
Onuitsprekelijk.*
Zoudt gij alles willen doen om geld voor
hem te krjjgen en hem zjjn oude huis terug
te geven?*
Ja,antwoordde ik volmondig.
»Nu, dat is gemakkeljjk g«noeg. Hester.
Word mjjn vrouw en uw vader zal nooit
meer geldzorgen kennen, hij zal al zjj a
overig»! levensj-tren in overvloed leven.*
Toen snelde ik niet een angstkreet weg.
God alleen weer, hoe ik hem haatte!
Wordt vervolgd./
