Het Land van flensden en Altena, de Langstraat en de Bomnielcrwaard.
en
FEUILLETON.
Als ze maar van elkaar honden
Uitgever: Lu J. YLIEIRMAK, Heusden.
m 1506.
WOENSDAG 22 JULI.
1896.
VOOB
Dit blad verschyat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.GO.
franco per post zonder prysveihooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
►O
wee, hoe brandt mijn oude wond!«
zoo klaagt een der door Heïnricb Heine
bezongen grenadiers, die op den terugweg
uit Rusland in Duitscbland de treurige tijding
vernemen: overwonnen en verslagen het
dappere heir en de keizer, de keizer ge
vangen
Menig uitgediend soldaat draagt zulk een
wond in het lichaam mede en wanneer het
weer verandert of de herinnering aan de
bloedige dagen van anno zóóveel levendig
wordt of de krijgstrompet door het land
ten oorlog roept, dan voelen zij pjjn, waar
eens des vjjands kogel of sabelhouw hen
getroffen heeft.
Men behoeft niet in de reien van het
vaderlandsch leger gestreden te hebben om
lichamelijke wonden op te doen, maar het
vinnigst branden de nerven der wonden, die
het gemoed in den strijd met het lot ge
slagen zijn.
Niet ten onrechte wordt beweerd dat een
harde jeugd de beste school voor levenser
varing is. Doch wanneer later voor het oog
der verbeelding de enge woning, de strenge
tucht, de onvriendelijke en vreugdelooze een
zaamhei 1 opduiken, dan trekt toch het arme
hart krampachtig samen bij de gedachte,
hoeveel men ontbeerd heeft, dat anderen
vroolijk genieten konden. Terwijl de eenen
de portretten van vader en moeder om
kransen, verwenschen de anderen het treu
rige lot, dat hun de liefste en trouwste
aller cogen voor den tijd sloot. Menigeen
droomt nog na tientallen van jaren van de
harde broodkorsten, die hp als kind heeft
moeten knagen, en van de slagen, die om
geringe vergrijpen, zjjn rug troffen.
Eens heeft een vriend u bedrogen, een
vriend, op wien ge huizen bouwde. In den
loop der jaren is er gras over gewassen,
gij hebt vergeven en vergeten, uw eigen
aandeel aan de schuld van 't misverstand
berouwvol erkend. Maar wanneer dan plot
seling de naam des bedriegelijken vriends
u in de ooren klinkt, dan brandt de oude
wond
jeugd
kelijkbeid leert dat menig booswicht, in den blik, waarop ons de slag treft, kunnen we liepen daaromtrent reeds verschillende ge-
droom en wakend verschrikt van zijn uit 't niet geloovenwe meenen dat de wond rnchten te New-York, welke eindelijk wer
het graf opduikende offers, niet de rust vindt I onherstelbaar is en zal blijven schrijnen, den bevestigd door een telegram, over Key
voor hij zich in de armen der gerechtigheid Toch zal 't U na jaren meer pijn veroor- West aan de »Herald« gezonden.
geworpen heeft.
In zijn tent bij Bosworth ligt in den nacht
zaken uw vriend, dan uw kind verloren te De Cubanen stonden, zegt de Herald,*
hebben. Het bedrog van den eerste zult ge onder commando van generaal Antonio
vóór den slag Richard III, de moordenaar nooit herdenken dan onder bittere gewaar- Maceo, die de Spanjaarden wist te lokken
van koninklijken bloede. Daar rijzen voor
hem op de schimmen van Eduard, Hendrik,
Clarence, Rivers, Grey, Hastings, de beide
jonge prinsen, koningin Anna en Bucking
ham en van furiën gezweept spreekt de el
lendeling het oordeel over zichzelven uit.
Voor menig lichameljjke wond is nog in
later tijd het geluk der genezing weggelegd.
Het gebeurt dat geweerkogels in het vleesch
doorgedrongen, daarin jarenlang verborgen
blijven en zich hardnekkig schuil houden
vöor de zoekende werktuigen der artsen, ja
dat ze heele reizen door het lichaam vol
brengen, tot ze eindelijk eensdaags door
zwelling en ettering hun plaats aanwijzen
en door betrekkelijk lichte operatie verwij
derd kunnen worden.
Hadden ook de wonden van 't hart het
vermogen, vreemde, ingedrongen voorwerpen
langs den natuurlijken weg af te scheiden
Soms is dit vreemde voorwerp niets anders
dan een enkel woord, een scherp, beleedigend,
van weerhaken voorzien woord en dat heeft
zich nu zoo diep en zoo gevaarvol in de
weeke organen van ons innerlijk leven in
gedrongen, dat geen menschelijke kunst in
staat is het te verwijderenterwijl iedere
aanraking der gewonde plaats nieuwe smart
veroorzaakt.
Onder de offers van den oorlog zijn niet
die het meest te beklagen, die op het slag
veld een spoedigea, roemrijken dood vinden,
maar de anderen, die met verminkte leden
en zieke borst als invaliden omwandelen,
terwijl pensioen en medailles ontoereikend
zijn de lidteekens te bedekken.
Zulke zwaargewonden zijn er op elk ge
bied des levens: in de vriendschap en de
liefde, in den handel en in zaken, op politiek
en kerkelijk terrein. Schijnbaar hebben ze
vergeten wat hun getroffen en benadeeld
heeft; maar brengt onvoorziens het gesprek
en ge gaat den ouden vriend uwer i °P bun ongelukkige liefde, den ondergang
het liefst uit den weg. hunner zaak, de nederlaag hunner party j
wordingen, het heengaan van een
pand wekt zulke niet
zwjjgen toe doen, er in
een geijkte term luidt en er
kalmte aan denken, zonder iets
het hart.
Neen, 't is niet de Dood die de zwaarste
wonden slaat.
geliefd in een uitstekend gelegde hinderlaag. Het
men leert er het gevecht, waarbij 300 Spanjaarden het leven
berusten, zooals verloren, waaronder niet minder dan 14
later met j officieren, had
in provincie Pinar
bitters
den 16
del Rio.
Juli plaats in de
Volgens berichten uit Sofia zouden op de
grenzen van Macedonië weer bloedige bot
singen plaats gehad hebben tusschen benden
Buitenland. I Macedoniërs en Turksche troepen. De Turken
De gezant van DnitaohÜnd te Parijs hesTft imoe,en twee dorPeD en in een
de Fransche regeering de offieieele mede-|d6r ioTfm alle i""™"*' owr de Hing ge
deeling gedaan, dat Dnitsehland zal deel-1 ïfla^ hebben.
nemen aan deParyeche wereldtentoonstellingi Uit Konstantinopel ïb aan de .Daily
van 1900. Het is de eerste maal sedert denj Chronicle* gemeld, dat te Egin in het district
oorlog van 1870/71, dat Duitschland zal j Diarbekir, 400 Armeniërs zjjn vermoord,
vertegenwoordigd zjjn op een Fransche ten- j terwjjl de stad geplunderd is.
toonstelling. Aan dit besluit van de Duitsche
Een kletterende hagelslag heeft in Zwitser
land groote schade aan den landbouw, vooral
aan druiven, toegebracht.
deelneming een vriendelijke ontvangst kan
worden verwacht. De deelneming van
De bjjgeloovige rechtspleging der middel-1 aan hun afwisselende kleur zult ge bemerken,
eeuwen ging van ket beginsel uit dat de j dat de angel nog in de wond zit.
wonden van een verslagene beginnen te j De Dood slaat telken dage nieuwe wonden,
bloeden, wanneer de moordenaar in de na-broeder Tjjd verhoedt dat deze oud j L)e Spanjaarden moeten een geduchte
bjjheid van 't lijk gebracht werd. De wer- worden en blijven bloeden. Op het oogen- nederlaag op Cuba hebben geleden. Zondag
In het »Journal des Débats« komt een
nota voor, waarin ten stelligste wordt tegen
gesproken, dat tusschen Engeland en Portu
gal onderhandelingen zijn gevoerd over den
afstand van de baai van Lorenzo Marquez
(Delagoabaai.) De Portugeesche regeering
heeft geen plan zich van een deel der Afri
ka ansche koloniën te ontdoen.
Behalve de 27 reeds in aanbouw zijnde
torpedobooten voor de Engelsche marine,
zjjn er nog 20 door de admiraliteit besteld.
De
ik zal hem
boeken, orderbrieven, enz. verloren zjjn ge
gaan. De schade wordt Gp 100.000 pond
sterling (1.200.000 gulden) geschat, terwjjl
door de ramp omstreeks 700 menscben wer
keloos zjjn geworden. De oorzaak van den
brand wordt toegeschreven aan het smeulen
van vuur onder een aschhoop op «Ie binnen
plaats. De heer Rucker, de chef der com
pany, heeft tot ontniddelljjken wederopbouw
der fabriek besloten. Aan de afnemers is
bericht gezonden, dat er geen zaken kunnen
gedaan worden.
Aan de Times* wordt van Vrjjdag uit
Kaapstad getelegrafeerd, dat de procureur-
generaal een afzonkerljjke nota, nevens het
rapport van de Jameson-commissie indiende,
waarin hij verklaarde niet in staat te zijn
de bewjjzen voor eenig schuldig medeweten
van het Londensche bestuur der Chartered
Company bjj te brengen, dat voorts de
commissie op de gehoorde getuigenissen de
beschuldiging niet kan staven, dat Rhodes
voor den inval aansprakeijjk is, en dat de
commissie had behooren te concludeeren,
dat Rhodes geen kennis had van Jameson's
voornemen en alles deed wat mogelijk was
om den inval te stuiten toen deze plaats
greep.
De correspondent der Times* te Hong
kong heeft van een missionaris te Formosa
eenige mededeelingen ontvangen omtrent
verschillende wreedheden, welke door de
Japanners op Zuid-Formosa zijn gepleegd.
Ik zeg niets, verklaart de missionaris, dat
ik niet met bewjjzen kan staven. In naam
der menscheljjkheid bid ik u, der wereld
bekend te maken met den waren stand van
zaken.
Dan geeft hjj de volgende bijzonderheden:
De Japanners roeien de Chineezen bijna
totaal uit. Meer dan 60 dorpen zijn geheel
verbrand en duizenden personen gedood.
Company*, is geheel door een brand ver-Op zekeren dag werden 21 Chineezen ge-
nield. De brand brak Donderdagnacht tus-vangen genomener was niets tegen hen
schen twee en drie uur uit in een bergplaats in te brengen. Terwijl hun graven voor
van hout, dat diende ter vervaardiging van hun oogen gegraven werden, werden zij op
pakkisten. Een hevige wind, die sedert Don- afschuwelijke wijze door de Japanners mis-
derdagnamiddag niet opgehouden had tehandeld en daarna met bajonetsteken afge-
waaien, wakkerde het vuur aan, dat zich maakt. Het was een verschrikkeljjk gezicht.
aan de geheele fabriek heeft meegedeeld.In een ander dorp waren de Chineezen
Er was volslagen gebrek aan water en bin- bezig voedsel gereed te maken voor de na-
nen één uur tjjds bleef er van de geheele derende Japanners, die hartelijk werden
inrichting nog slechts een rookende puinhoop verwelkomd, doch als tegenbeleefdheid niets
over. In de fabriek bevonden zich ongeveer beters wisten te doen dan een algemeene
4000 afgewerkte rywielen, die evenals de slachting aan te richten, waarbij 50 Chi-
regeering kan een zekere politieke beteekenis 1
niet ontzegd worden. Wanneer zs besloten
heeft Duitschland in het jaar 1900 officieel
in Parijs te laten optreden, dan heeft ze: Volgens de laatste ebolera-berichten uit
blijkbaar de overtuiging gekregen, zegt de j Egypte, kwamen in de vorige week, tot
sFrankfurter ZeituDg,* dat de betrekkingen Donderdag, in het geheel 273 ziekte- en
tusschen beide mogendheden dermate zijn j 263 sterfgevallen voor.
verbeterd, dat de deelneming van Duitsch-';
land mogelijk is en dat voor Duitschland»
een
Te Palermo,
werkplaats
in
een villa nog wel, is
van valsche munters ont
dekt. Er werden voor meer dan een mil-
n -i. ui j ir i i i u -j ilioen aan valsche lire-stukken gevonden.
Duitschland zelf zal dan ook harerzijds er I 8
j i i Zes personen werden in hechtenis genomen
toe bydragen aan de wederzydsche betrek-3 8
i -ju i-i ZÖ behooren allen tot den gegoeden stand,
kingen een nog vnendschappelyker vorm 88
<Et zijn bijv. twee gepensionneerde officieren
te geven. j y J
n j j i i ii. i 'u "S en een hd van den gemeenteraad,
üp deze gronden kan men het besluit der i v 8
rijksregeering slechts met vreugde begroeten.
De Humber-rjjwielfabriek te Coventry, een
der drie fabrieken van de bekende »Humber
NATALY VON ESCHSTRUTH.
(6
Toekomstige gade? Maria werpt bet kopje
trots in den nek. Daaraan is niet meer te
denken. Met deze sigarette valt de toekomst
droom van grootmama in asch en stof te
zamenl* En de kleine Poolsche bedekte de
sigarette en de battisten doek met heete
kussen, wierp zich op den divan neer en
stak er den brand in.
De tabakswolkjes kringelden als zachte,
liefelijke nevelbeelden omhoog en de blik
der jonge dame volgde ze en las er een
toekomst in ze lachte ingelukkig, legde
de handen onder 't hoofd en begreep maar
volstrekt niet hoe ze Rudolf ooit had kannen
hatenthans beminde ze hem met den vollen
jubelenden hartstocht van haar echt Poolsch
temperament!
Een uur verliep met zoet gedroomplot
seling herinnerde ze zich het aan Thomas
gegeven bevel.
Om geen geld ter wereld mochten oom en
tante iets ran den bewusten rijtoer vernemen.
Ze sprong op en schelde driftig.
»Roep terstond Thomas den koetsier bij
my, wanneer hjj met het rytuig terug is,«
beval zij het binnentredende meisje.
»Tot uw dienst, comtesse, hy is zooeven
bij mevrouw binnen gegaan
opwachten en direct...*
>By tante? Hij is reeds bjj tante?
Als een kreet van schrik klonk dezei
vraag van de lippen der jonge dame.
Jawel, comtesse!*
De Poolsche hoorde en zag niets meer;
als een wervelwind suisde ze het verschrikte
dienstmeisje voorbij naar het boudoir harer
tante. Ja, daar stond de oude Thomas en
vertelde vrjj en frank de ongelukkige ge
schiedenis. De kleine gravin kuchte, zette
groote oogen op en kneep, tot een teeken
dat hij zwjjgea zou, de lippen stijf op elkaar,
maar hjj begreep niets, de domkop en ba
zelde van tantes neef en een koffievisite,
waarop deze morgen verschjjnen zou!
Maria kende het gelaat van tante; zjj
beeft en probeert een paar kalmeerende woor
den in te voegen, doch een kort bevel zendt
ze naar haar kamer terug. Vertrouwt tante
haar niet? Grootmama heeft haar bereids
tegen Rudi ingenomen en Maria weet dat
de nitnoodiging tot het diner slechts op
uitdrukkelyk bevel van haar oom geschreven
is, die den jongen officier zeer goed ljjden
mag. De comtesse gaat zwijgend heen;
't laatste, dat ze hoort, zijn tantes woorden
»het is goed, Thomas; je zult tegen niemand
over 't voorgevallene spreken, begrepen? Ga
nu heen en stuur Johan hier.*
Johan ging binnen en toen hy weer op
den korridor kwam, stond de jonge gravin
voor hein.
>Zyn de uitnoodigingen rondgezonden,
Johan
»Neen, comtesse, ik heb ze hier en ga
terstond.*
Geef ze mij.* Met bevende vingers zag zjj
- de adressen na, Baron Von Bernau zou im-
ijmers ook geinviteerd worden?*
Aanvankeljjk wel, comtesse! Zooeven
zeide mevrouw mij echter dat was een ver
gissing', er zullen slechts vierentwintig gasten
zjjn en toen heeft mevrouw de kaart van
den baron teruggenomen?*
»Ah zoo, het is goed, Johan.*
Op haar kamer gekomen, sloeg Maria
Tosca luid snikkend de handen voor het
schoone gelaat en toen ze uitgeweend had,
hief ze moedig 't hoofd op en 't oog straalde.
Vroeger wist ik slechts, dat ik u lief had,
Rudi, thans echter weet ik, dat ik u, slechts
u alleen de hand ten huweljjk rjjkIk
wil 't, en ik zweer 't, trots tante en groot
mama
En zij steunde met haar handje het blanke
voorhoofd en zon op een middel hoe zjj en
Rudi elkaar bereiken konden. Dat zjj als
dame daar weinig aan doen kon en 't haar
oneindig moeilijk zou vallen langs den weg
der strenge vormen met Bernau kennis te
maken wist zjj, maar zjj kende ook een
heerlijk lied, vol zaligen troost, frisch, vroo-
ljjk, vol vertrouwen, als een echte karne-
valswys
»Het water zjj breed,
En de muur hoog en zwaar,
Als zjj slechts volharden,
Dan krygen ze elkaar!*
Zachtjes neuriede zjj de melodie, zette
zich voor de piano en zong ze. Prins Carne-
val echter stond achter haar, sloeg de maat
met zjjn tooverstaf en dacht: lachen en
weenen in 't zelfde oogenblik! Precies als
bjj vriend Rudi! Waarlyk, die moeten een niet zoo vertwjjfelend, als had hjj daarbjj
paar worden en ikzelf zal huwelyksmake- in den dienst ook nog den grond onder de
laar zjjnvoeten voelen wegzinken.
Men had hem zoo dikwjjls van de macht
II. zijner onweerstaanbare oogen gesproken,
wie weet, misschien is Maria Tosca's hartje
Gelijk een badgast, die van den oever:toch niet zoo geheel onverzoenljjk, als hjj
langzaam het koude water inloopt en bijwel vreest. Vóór het diner bad hjj ze dik-
elke schrede meer en meer den adem ver- wjjls voor het raam gezien, uitkjjkende naar
liest, zoo naderde Rudi von Bernau zjjn den Overste, misschien doet ze dat ook heden,
kommandant bjj de eerste samenkomst in j Rudi heeft geen dienst meer; hjj gespt
het officietscasino na de onzalige wagen- »Hans« om en komt juist te rechter tijd in
affaire. Hjj verwachte saamgetrokken wenk
brauwen, een jjzig, ongenaakbaar knikje en
daarom werd hjj donkerrood ran vrooljjke
verrassing, toen de Overste hem welwillend
als al tjjd de hand reikte en zeide: »wel,
hoe gaat het, beste Bernau? Ik had je
onlangs gaarne bjj mij gezien, en je reeds
door Wolteck laten vragen den 18den dezer
maand vrjj te houden, maar tujjn gestrenge
»Opperkommandant« verklaarde slechts vier-
en-twint.ig personen te kunnen plaatsen en
dewjjl juist mjjn neef Görnitz in de stad
kwam, moesten we de plannen wyzigen!
Nu, het beteekent niets, hoor, een volgende
maal halen we de schade in!« En daarbjj
klopte de spreker op zjjn joviale manier den
tweeden luitenant op den schouder en stapte
verder.
Rudi ademde vrij. De hemel zjj lof en
dank, de Opperkommandante was tenminste
zoo barmhartig geweest, hem niet aan de
genade van haar gade over te levereneen
lichtpunt in de duisternis van zjjn door be
rouw gekweld hart. De dames alleen hebben
hem den oorlog verklaard en hoewel ook
dat reeds troostloos genoeg is, het is althans
de straat voor het huis zjjns kommandants
»de schoone wieg van al zjjn ljjden* aan.
En waarlyk, het is geen verbeelding, achter
de hooge spiegelruit beweegt zich iets; de
gordijn wordt haastig teruggeslagen en
Maria Tosca's verrukkeljjk kopje wordt
zichtbaar. Droomt hjj Geldt die heerljjke,
tonnige lach waarlyk hem? Hjj is haar
nooit voorgesteld, hjj weet zelf niet hoe hjj
de vrijheid durft nemen, maar hjj heft
salueerend de hand aan de pet. Keert ze
zich beleedigd om? Wonder boven wonder,
neenZjj buigt het kopje tot wedergroet,
zjj knikt hem zoowaar toe als een oudbe-
kende en daarbjj houdt zjj, schjjnbaar toe
vallig, in de eene hand haar zakdoek, in de
andere een brandende sigarette, lacht nog
maals dat de tanden blinken en treedt
achterwaarts.
Maria is dus niet vertoornd? Ze bewjjst
hem dat ze de scherts met zakdoek en
sigarette niet kwaljjk genomen heeft!
VCUIlMBSst
DOOK
Wordt vervolgd.)
land van altera*
