Brieven uit Amsterdam.
FEUILLETON
De Klippen van Kitty Hawk.
Urtgwer: Li. J. YEERMAM, Heusden.
M 1536. WOENSDAG 4 NOVEMBER.
1896.
land van alt£"
VOOE
van
ei
le
Langs
en de iloniiiii'lcnvaai'd,
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprp: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjsve. hooging. Afzonderljjke
summers 5 cent.
Advertentien van 1(i regels SO ct. Elke regel
meer 7*/j ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
November is in 't land en op't centraal-
gebouw der telefoon wappert de vlag. Trots
*lle ongeluksprofeten en de velen, die zich
jreeds bjj voorbaat in de handen wreven
■over de tekortkoming der gemeente, is de
telefoon hedenmorgen begonnen, haar veel
omvattend werk te verrichten. Ze zal niet
klaar zjjn, riepen de handenvrij vers en ze
is klaar; ze zal een massa meer kosten
dan de raming en ze is onder de raming
gebleven; ze zal niet genoeg abonnenten
krjjgen en ze heeft meer abonne's dan
ba;e voorgangster, die nu afgedaan heeft.
Toch moet dat getal nog groeiendrie
duizend voor een stad met ongeveer een
half millioen inwoners is te weinig. Maar
ze zal toenemen. De telefoon zal, langzaam
maar zeker, zich een plaats verwerven in
het verkeer, ze is onontbeerlijk voor allen
die zaken doen. Nu ze gemeentezaak ge
worden is, bestaat er hoop dat 't abonnement
mettertjjd dalen zal, winstderving zal daarvan
niet een voorzekerljjk gevolg zjjn, evenmin
als 't dat geweest is toen de postadmini
stratie het port der brieven verlaagde.
Jammer dat de gemeentedienst niet ge
broken heeft met de salarisregeling harer
voorgangster. De telefoon, moet ge weten,
wordt bediend door daiues. Alle abonne's
zjjn aangesloten aan het centrualbureau.
Wil een particuliere nu visch bestellen bjj
Van Laar, een theepot bjj Miele, sigaren
bjj Van Maurik, pianomuziek bij Seijffart,
wjjn bjj Koopman en Bruinier enz., dan
telefoneert ze naar het bureau en dit brengt
de opdracht over naar de firma's, die 't
aanguat. Het is den heelen dag en nacht
een voortdurend aansluiten, berichten aan
nemen en voortzeggen, een zeer ingespannen
en zenuwachtig werk en de vorige Bell-
telefoon was niet zeer scheutig in 't betalen
harer ambtenaren. Deze schrale bezoldiging
heeft het gemeentebestuur gehandhaafd en
een poging, bij de behandeling der begroo
ting gewaagd om daarin al dadelijk ver
betering te brengen, is voorloopig mislukt.
De begrooting voor 't volgend jaar is
verrassend vlug behandeld en vastgesteld.
Aan B. en W. zijn enkele wenschen kenbaar
gemaakt, zooals te doen bij elke begrooting
gebruikelijk is en van uit de raadzaal
hebben die en gene der geëerde burgerij
een zweepslag ontvangen, die al of niet
aankomt, naar gelang de getroffenen zieh
er weinig of veel van aantrekken.
't Was te voorzien dat den onderwijzers
een snuifje zou toegediend worden. Reeds
in het verslag der afdeelingen waren noten
gekraakt over sommige onderwijzers. Zoo
b.v. o?er een hoofd van wien bekend is,
kleertjes electrische lampen verborgen zitten,Oppervlakkig gezien is er niets veranderd,heden met haar minnaar, den vader harer
op sommige oogenblibken, baden iu 't licht, en zou men kunnen denken dat de toestan- kinderen, die blijkbaar nog een liaison had,
We hebben nu in de laatste jaren zooveel i den in Syrië en Palestina normaal en
moois gezien op dit gebied, dat Catré, wan-j vreedzaam zjjn. Dit is echter onjuist, want
neer bij zijn eigen, leegstaand circus weer;in het geheim bestaat er groote ontevre-
moeten oorzaak van dit droevig geval zijn.
De ongelukkige vrouw liet eeu briefje aan
haar lieven Wilhelm* na, waarin zjj ver
dat bjj soms in kennelijken staat verkeert eens betrekt, een harde dobber zal hebben denheid en gis ing. Maakt men een reis j klaarde hem het leven niet langer onaan-
en over anderen, die niet meer of minder
dan anarchistische gevoelens zijn toegedaan.
In de openbare zitting hebben de wethouder
Van Hall en de schoolopzieners Sterk en
om 't publiek to voldoen.
Hooger dan dit, toch altijd maar zinnelijk
genot, staat een avond, doorgebracht in ge
zelschap van een onzer vocaal kwartetten of
door het land, en spreekt men met dengenaam te willen maken door haar dood
een of ander, dan krijgt men den indruk
alsof men aan den vooravond eener revo
lutie staat, zonder eigenljjk te kunnen
en die van de kinderen, kon hjj nu vrjj
»de andere trouwen."
Bruno Werner, de 17-jarige hoofdader
j van den gruweljjken moord op adv. Levy
Nolting de school verdedigd tegen verschil- van 't tweemanschap Messchaert en Röntgen. zeggen, waarom. Men ziet geen reden voor
lende aanvallen, vooral van den heer Fabrins. Als de eerste zijn liederen zingt en de laatste j die algeineene onrast, en toch bestaat ze'fca yerigni ;8 te Zellerfeld i/epakt. Hjj reisde
Eerstgenoemde der schoolopzieners, de heeraan de piano plaats neemt, kan men voor en wordt ze in vertrouweljjke gesprekken 1 een vai8Cfc, paspoort als handelsbediende,
Sterk, redactielid van »de Tijd*, heeft alleen j zoo'n avond een heel circus present geven, onverholen uitgesproken. 'Robert Winter. Zonder middel van bestaan
toegegeven dat op enkele inrichtingen de
orde wel wat te wenschen overlaat. En heel
naïef heeft hjj de goedheid gehad daarbjj
bet middel aan te geven tot verbetering.
Het is hem n.l. opgevallen, dat juist in die
scholen, waar voor en na schooltijd gebeden
wordt, de orde aanmerkeljjk beter is. Als
dat waar was, dan zouden er van de 90
armenscholen geen tien ordeljjk zjjn en dat
kan zelfs de grootste vijand van 't openbaar
onderwijs niet constateeren. Als de heeren
wat minder naïef waren en beter ingewijd
in de werkelijkheid, dan zouden ze erkennen
Deze twee doen van tjjd tot tjjd een kunst
reis in 't land en daarbuiten tot in Weenen,
oogsten er lauweren en maken er onzen
naam bekend. Dat is nu maar halt waar,
want Röntgen is van geboorte een Duitscher
en ofschoon hjj lange jaren in ons midden
vertoeft, het bljjft hem nog altjjd moeite
kosten een Nederlandschen zin te smeden, gen zal. Men heeft het gevoel dat het jongste
Het is me daarom eeu raadsel hoe hij in i incident in staat is om een uitbarsting te
»Eigen Haard* in goed gestyleerd Neder- veroorzaken. En daarbjj doen nog allerlei
lanlsch een levensbericht schrijven kan. onzekere en onrustbarende geruchten de
De handel is te gronde gericht, de koop- j ^a(j aan rijkswerkinrichting hulp
man die geleien heeft in te vorderen, kan j gevraagd. Bjj de inspectie had de gendarme
dat niet, omdat de winkelier wien hij deWkjkert hem, naar aanleiding ran de ver
waren op krediet gegeven heeft niets ver-flpreic1ing van 3jjn portret, herkend. Hg
koopt. Iedereen krimpt zich in en schaft jgaf dadelgk toe Werner te zjjn en na een
zich slechts het allernoodzakelijkste aan, j korfc verhoor beleed bjj ook zgn schuld;
omdat niemand weet wat de toekomst bren- jjjj zegt met Grosse alleen den moord te
hebben gepleegd, zonder verdere hand
langers hij beweert echter, dat Grosse
den heer Levy gedood, hn
Laatst hoorde ik een karakteristiek staaltje
van zijn bekendheid met onze taal. Zooals
j Levy
verwond heef
ronc*e- l te Werningrode doo; - er .a.ï
De christenen zgn allen gewapend en zgn; en verh00rd, maar deze
dat er tengevolge van het fraaie systeem van ge weet is hij directeur der afd. Amsterdam j op alles voorbereid, de Droezen harmo-1 toont veei berouw.
benoeming door vergeljjkend examen, tal Ivan de maatsch. v. Toonkunst. Op de eerste nieëeren met de christenen, en zoo zjjn S
van hoofden gevonden worden, die op het j repetitie van Beethoven's groote mis, die op allen in gespannen verwachting van de ge-
19 Dee. zal worden uitgevoerd, vertelde hjj beurtenissen die komen kunnen. De situatie ^er vor'8e
wervelstorm geteistei ;oo
stuk van ordebewaring in kennelijken staat
van onvermogen verkeeren. Er zgn er onder,
die als onderwijzers reeds uitstaken door hun
volkomen gemis aan tact om hun klasse
ordeljjk te besiuren. Niettemin zjjn ze tot
boofd bevorderd, tot groote voldoening van
hun hoofden, die er zoo op een heele nette
De stad Sevilla in 8p iija is Woensdag
week doer een ontzettenden
van een ontmoeting dezen zomer met den is vooral gevaarlijk in Aleppo en Damuskus,
gevierden Noordschen componist Grieg. Dieen mochten de mohammedanen en chrisfce- Srafiso^e gemeenscha
twee hebben toen afspraak gemaakt datnen daar eens handgemeen raken, dan zul- ouuiiddelljjk verbroken
Toonkunst Grieg's compositiën instudeeren j len de Droezen voor de christenen partjj j ^atttrdag M- l^e berich
en ia Februari '97 onder Grieg's leiding trekken. Daarenboven zorgen een zeker aan-001 zau^^a sc'la(^e enz* c
5 uitvoeren zou. En, zei Röntgen, toen ik hem tal lieden er wel voor dat, de gerustheid j st°rin woedde met 1
manier afkwamen. Wie ter wereld, behalve 'j vertelde, dat Amsterdam een koor van 300 in de gemoederen niet zoo spoedig terug- tigLeid. Sedert menscht
de schoolopziener Sterk, zou nu durven be
weren dat zulk een schoolhoofd door een
formuliergebedje voor en na schooltjjd zjjn
inrichting in orde bewaren kan?
Om me eenigszins te ontspannen tusschen
een vracht van werkzaamheden ben ik eens
een avondje in het circus Renz geweest. Wat
daar wordt vertoond spot met alle beschrij
ving. De paarden zgn er uitmuntend
zeventig tegelijk in de manége, 'teen aljj
schooner dan 't andere, is geen zeldzaam- j
dames en heeren rijk was, toen tand- keert. Deze agents provocateurs, die over j dergeljjk noodweer no
waterde bjj. groote geldsommen, waarschijnlijk uit En-j regen viel bjj stroo
Hollander of Duitscher, Röntgen is een geland, te beschikken hebben, weten dej^ schoorsteenen werd
groot kunstenaar, we mogen er trotsch op
zgn dat hjj ons althans niet verlaat, waar
zoovele Nederlandsche kunstenaars den
vreemde ingaan.
A. 2 - 11 - 96. J. L.
*TBi* to'wrmiwwx—IT "I II'iUlTPlIIfWWfWIf
Buitenland.
hartstochten telkens opnieuw aan te blazen.^roo^e eü zware boomen werden ontwortel,,
üe geringste onvoorzichtigheid, een op- eü ve^e buizen in pninhoopen veranderd,
stootje, veroorzaakt door de Turken, kan j veï"keer door rjjtuigen en trams leverde
voor de Porte van de allertreurigste ga-j £r°°te gevaren op en alle spoorwegdiensten
volgen zjjn. Men k&n de Turken daarom hoesten worden gestaakt. Verscheidenen
slechts aanraden om tegenover elke provo
catie van welke zjjde ook, hun bedaardheid
niet te verliezen, want de Engelsche vloot
ligt niet ver van de kust en is reeds lang
klaar om in geval van onlusten haar be-
werden gewond en onder de inwoners der
geteisterde stad heerechte tjjdens het gewel
dige natuurverschijnsel een ware paniek.
Uit Rome seint men aan Daily News,*
dat volgens berichten uit Syrië de Turken
de Italiaansche werklieden hebben aaage-
ROMAN
FRIEDRICH ZIMMERMANN.
(4
Bell Konks rookte stil door en blikte
slechts een enkele maal op, als de wind
huilend door den schoorsteen spookte en
een regen van asch en vonken in de kamer
blies. Dan knikte hg tevreden met het hoofd,
liet de oogen een moment onderzoekend op
zjjn zuster of zgn dochter rusten en ver
zonk daarna weder in stil gepeins. Het was
doodstil in de kamer, men hoorde slechts
het melancholisch suizen en fluiten des
storms en het doffe dreunen der branding
aan de klippen van Kitty Hawk.
>Zou je niet wat doen, Kate?* vroeg
Gritty Raffles na een poos aan haar schoon
dochter.
»Ja moeder*, antwoordde de jonge vrouw,
nadat ze met een schrik uit het land der
droomen ontwaakte, en ze greep een schaar
om uit het linnengoed dat op haar schoot
lag, kinderhemdjes te knippen.
»Het is een booze nacht*, ging Gritty
voort, »voor al de schepen, die nabjj de
kust zgn. God behoed? de »Mary Jane*
De Politische Correspondentz behelst een
heid de kunstenaars of liever kunstenmakers brief uit Beiroet waarin de toestanden in
geven er de grootste en meest halsbrekende Syrië en Palestina als zeer treurig beschre-
toeren te zien, de clowns zgn van 't echte ven worden. Op de bevolking in die landen manniUg te ontschepen,
lachverwekkende ras, maar dat alles valt in j heeft de t jjding van het doodslaan der
't water bjj 't overschoone ballet, waarin j Armeniërs ir^ de straten van Kosstanti-
een honderdtal personen schitteren in de j nopel een verpletterenden indruk gemaakt, heeft zich door ophanging van 't leven
fijnste toiletten en met electrisch licht zoo Want dit feit bewees dat de christenen beroofd, nadat zij ook haar drie kinderen De Daily Cc t
kwistig gewerkt wordt, dat zelfs de dames,j ingeval van een mohammedaansche volks- van vier maanden, vier jaren en zes jaren, vertrouwbare br u lat r -r
doordat tusschen hun prachtige luchtige j beweging op geen veiligheid kunnen rekenen, op deze wijze had gedood. Onaangenaam- land vertrokken is met p.uu do ^o.o-
vallen, 19 hunner gedood ea x>p fill -n-
Een 26-jange schoone vrouw te Berlijn T
j u Qominen der ltal df u
»Ik dacht juist aan hem*, zei Kate, weder
de handen in den schoot leggende, »hjj
hoopte in het begin der volgende maand
terug te komen,*
»Nu, dat laat zich niet zoo precies zeggen,
het kan vroeger, het kan ook later zgn.
De »Mary Jane* is wel een flink schip en
een snelle zeiler, maar wind en golven heb
ben ook een woordje mee te spreken en ge
moet u niet angstig maken, wanneer hg
eerst midden October thuis komt. Iu elk
geval is hjj bjj je, wanneer ge moeder
wordt daarover behoef je geen zorg te
hebben, kindlief.*
Een vluchtig rood kleurde de wangen
der jonge vrouw.
»Ik weet tegenwoordig niet hoe ik het
heb*, zei ze zacht. Vroeger was ik vol
moed en sidderde nooit, al bad ook de
stormvloed de duinrjj verbroken. Nu echter
is 't mjj altjjd bang om 't hart, wanneer ik
de wind huilen en de branding donderen
hoor. Ik moet dan altijd aan Dan denken,
die misschien in doodsgevaar verkeert en of
ik hem wel ooit terngzie.*
»Kom, kom, dat is kinderachtig, Kate,
je moet zulke dwaze gedachten niet in 't
hoofd halen, 't Is waar, niet ieder, die
vrooljjk en gezond uitvoer, keert terug, maar
aan zoo iets moet geen zeemansvrouw den
ken. Als 't ongeluk komt is 't vroeg genoeg.
Ik herinner mjj nog als of 't vandaag ge
beurd is, hoe de buren, 's avonds uit zee
teruggekomen, mjj de tijding brachten, dat
mjjn man overboord geslagen en verdronken
Jn.i. ,i. i vi i iv. j v
en 't hart dreigde mjj te breken. Doek wat misdadig en onmenscheljjk. Ik wil een eer-
hielp het? Het moest gedragen worden en lgk zeeman big van en kan niet Ie karne-
de tjjd brengt troost. Raffles heeft me ten raad van strandroovers zjjn. Daarom wil f
minste de beide jongens gelaten, John en ik liever nog een paar jaar op een flink
Dan, die waren steeds mijn vreugde en .schip als matroos varen en ee* paar hon-
fliak zjjn ze opgegroeid, vooral Dan.* iderd dollars overleggen, waarvoor ik dan
»Om uit te gaan en om te komen als later op 't vasteland een stuk grond koopen
zjjn vader*, zei Kate, met bevende lippen.en een woning bouwen kan. We gaan dan
»Maar kind*, riep Gritty, >moeten ze dan
allen verdrinken Goede moed en bljjde
hoop tot het laatste oogenbiik, dat is zee
mansaard en daar moeten hun vrouwen 't
ook bij houden. En zal uw man dan een
maal iets overkomen, wat God verhoede,
dan bent ook jij in de toekomst niet zonder
troost.
>En het arme kind zal opwassen, zonder
zjjn vader gekend te hebben*, voltooide
Kate met bitterheid.
Beware!* zei Gritty hoofdschuddend,
»je spreekt er over, alsof je 't zeker weet.
Wat scheelt je toch, vroeger was je zoo'n
dappere meid, voor niets bang. Kom zing
een liedje en wees vrooljjk!*
De jonge vrouw schudde zwjjgend het
hoofd en verzonk weer in haar riroomerij.
Haar gedachten zweefden terug naar de
gelukkige dagen, aan de zijde van haar man
doorgebracht en altjjd maar door kwamen
haar de woorden te binnen, waarmee hg
vier maanden geleden afscheid van haar
had genoman.
iKate* had hjj gezegd, en zgn eerljjk
van hier weg, aan de overzjj vinden we beter
land en betere menschen.*
In het eerst had zij hem niet begrepen.
Opgewassen op dit afgelegen stuk aarde,
onder menschen, die zich aan geen recht
stoorden, dan aan dat van den sterkste en
't ruwe geweld, scheen haar de strandroof
toe als een natuurlijk recht der visschers.
Wel had ze dikwjjls medeljjden gehad met
de arme schipbreukelingen, maar wat kon
zjj het helpen wanneer deze in den storm
het leren verloren? En wat de golven op
het strand wierpen, was toch vrjj goed,
dat aan dien toekwam, die het met gevaar
van eigen leven aan den Oceaan ontrukte
zjj verwonderde zich hoe iemand daaraan
twjjfelen kon! Van Dans zjjde was de
grootste overredingskracht noodig geweest,
om haar oogen op dit punt te openen.
Hg had ze gezegd hoe in de andere streken
der aurde, die hjj in de tien jaren van zgn
zeeleven bezocht had, de menschen leefden,
hoe ze den strandroof verafschuwden en hoe
hem zelf zulk een broodwinning tegen de
borst stuitte. En toen zjj hem, reeds halfl
gen, haar teeder op den mond gekast en
gezegd: »het moet zgn, lief vrouwtje, ik
zou mjj zeiven verachten als ik ging der'
nemen aan een werk dat ik voor onme
schelijk houdt. Nog maar een paar jart
dan trekken we heen en kan ik voor alt
bjj je blijven. Wees niet bang, Kate,
zal een schip zoeken, dat kleine reizen maa
zoodat ik dikwjjls aankomen kan. Is dat
gezicht stond er zeer ernstig bjj. »Kate, van de waarheid zjjner woorden overtuigd,
ik deug hier niet meór. Wat uw vader en niettemin gebeden had, haar niet te ver-
igoed?
Weeeend, doch niet in staat hem terng
te houden, had zjj eindeljjk toegestemd.
Thans was hg weg, buiten op den woesten
Oceaan en de jonge vrouw stelde zich sedert
dag op dag de vraag voor: zon ik hem
weerzien, zon hg het doel bereiken, dat kg
beoogt, en zouden we eenmaal gelukkig en
tevreden ons nieuwe huis bewonen aan de
knst van het vasteland? Hg en ik en
ons kind?»
Weder stiet de wind hüilend door den
schoorsteen, dat vonken en asch rondvlogen
en het blokhuis op zgn grondvesten schudde.
Kate kromp in elkaar en drukte de hand op
het hart. Zoo vergingen uren. Daar werd
de deur geopend en John Raffles trad binnen
geheel aitgerust tot den tocht naar het
strand.
»Het is tjjd, bootsman,* zei hjj.
Konks verhief zich, trok zjjn oliejekker
aan, zette den zuidwester op, en zocht een
zware bootshaak nit. Kate zag met angstige
blikken deze voorbereidende maatregelen.
Nu trad zjj ep Konks toe en legde haar hand
op zgn arm.
VAN
r\
- ni Ja u J auam 11 ïi-TTA <-••• a - lo4-«a-r« ViorI ka n oenn n.rm r»m li u.n.r L »"An
U/r^rlt
ai/xlrtri