[let Land van
lensden en Aliens, de Langstraat
en de Boinniclerwaard.
Brieven uit ïndië.
M 1561. WOENSDAG 3 FEBRUARI.
FEUILLETON.
De Klippen van Kitty Hawk.weten af te weren. Dat echter zeg ik u, een door dit woord. j Frank bemerkte dat hjj van Maggy geen Ontroerd sloot hg haar in de armen.
Uitgever: L. J. VEUnMAN, Heusden.
189T.
iET UNO VAN AtTENA
VOOE
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
A b o n n e^m entsprjjs: per 3 maanden f 1.00.
ranco per post zonder prjjsvexhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
weer
neen, wh wjjzen den mandoer van het hotel
onze koffers en begeven ons naar de douane
loods, waar weldra ook onze bagage komt,
door enkele koelies gedragen. Het onder
van gister zit ook nu weder naast on?, <eu zijn voor en achter met een tuinlje om-
Daar begint het. Een verbazend groote geven, eene soort villa's das, en op dit uur
schotel niet rijst komt voorop, waarvan we,1 zit een ieder in de voorgalerij, wat wjj eens
op het diepe bord voor on?, een lepel of j verandah voor het huis zonden noemen.
is zelfs bij be-
alle mogelijke en onmogelijke zaken om er nadering niet te zeggen. Het koningspaleis,
Het naar bed gaan eiseht ook al
«enige behendigheid. Om de ledikanten zjjn zoek is spoedig afgeloopen (men is alleen wat nemen en vervolgens eene massa van j Hoe groot de stad wel is,
groote gazen omhulsels gemaakt zooge- j streng op vuurwapenen) en we haasten ons
nanmde klamboes, ten einde de muskieten weer naar den trein tem,', want we hebben 1 door te mengen of er bij te eten. Kerry- dat midden in de stad ligt, he?ft een opper-
het binnendringen te beletten en nu is h-ft nog e?n en auder te Batavia te doen. Aller-saus, g-ehakt, viscb, omelet, spiegelei, kom- vlakte van 90 H.A, en men heeft meer dan
de kunst om 's avonds van die klnmboeeerst moeten we ons aan het residentie- j kommer, gv.rnalen, kip, gebakken pisang, een uur noodig om dit rond te wandelen,
niet meer open te maken dan noolig is om kantoor gaan aanmelden en krijgen dan ja men weet al niet wat er al niet hjj komt, Daaromheen woont de aristocratie van Ba-
•r z lf snel door te kruipen en die dan'tegen betaling van f 1.50 eene toelatings- totdat ten slotte de zoogenaamde draai- tavia. Last van zjjne overburen heeft men
weer even vlug te sluiten, want heeft men kaart. We moeten dit do^n binnen drie molen komt met de sambals, die er den er niet, want aan de eene zjjde staande, is
het ongeluk, dat een of. meer van die lastige dag-n na onze aankomst e i krijgen voor smaak aan moeten geven. De eerste schotels het, zelfs met een verrekjjker, onmogeljjk,
insecten mede naar binnen geslopen zijn, iederen dag verzuim f 5 boete, tot een kennen we meestal wel, maar die sambals, aan de andere zijde iemand te herkennen,
dan komt er van slapen niet in en men is maximum van f 100. We bezien vlak daarbij dat is weer vreemd en we vragen alweer Dan heeft men nog het Waterlooplein, dat
bigde als het daglicht zich weer vertoont, ev.i de oude poort van Jacatra en het onzen vriendelijken buurman, of die ons iets kleiner is. Daar staat het groote re-
Het is met die muskieten opmerkelijk, het daarbij ligger de groote kanon, san hetwelk ciet teiecht wil heipen. O ja, die wil heel geeringsgebouw en daaromheen en bij ligt
iv, of zjj ruiken kunnen, wie pas in Indiè' kinderlooze moeders offeren in de hoop dan gaarne en die zegt ons, wat we al en wat het groote garnizoen, daar wonen de offi-
gekomen zjjn, want zit met enkelen d^s
«vonds te praten, zij zullen de lieden, die
langer i'd Indiè' waren met rust latei en
juist de aieuwalingen, ie beren, ma-fden.
aan den hemel komt, dus ruim half zes. De j vreemde
zon komt op en gaat onder circa 6 uur
en de schemering duurt niet langer dan
een kwartier. We doen de deur onzer kamer
open en direct wordt ons een kop geurige
koffie gebracht. De vroege morgenstond is
heerljjk en we gebruiken dien om een kjjkje
onbeleefd zjjn, als men niet tot ruim 8 uur
bleef zitten. Dit gebruik is nog al een last
voor hen, die veel bezoeken moeten afleggen,
want zoodoende kan men er maar één per
dag maken.
Buitenland.
Te Hamborg hebben op vergaderingen
de werkstakers met 72 tegen 28 procent
tegen de hervatting van het werk gestemd,
ofschoon de hervatting door het comité van
de werkstakers dringend aanbevolen was.
Aan de stemming in de vergaderingen waren
zeer stormachtige - debatten voorafgegaan.
De redenaars, die op hervatting van den
arbeid aandrongen, werden honderden malen
in de rede gevallen. Er heerschte een zeer
opgewonden stemming en het resultaat van
de stemming werd met luid hoera-geroep
begroet. De staking zal nu met alle kracht
worden voortgezet.
Deze beslissing was te voorzien, zegt een
bericht uit Hamburg, maar zjj kwam niet-
,i, temin als een verrassing. In alle vergade-
wegerejaagd. Met een en ander is de ochtend'de keel branden ons uit elkander. Het ver- den vice-admiraal. Achter de hoofdwegen
v i v n, ringen is het voorstel tot het hervatten van
al een hed eind opgeschoten en begint het,trouwen op onzen buurman was misplaatst, liggen de kampongs der Javanen. Zoo gaarne
j r den aroeid eerlnk in behandeling genomen,
vooral in de benedenstad, warm te worden, hn liet den baar een koopie snanpen en zoude men den koetsier een en ander vragen x.
fdocb de groote massa wensebte de leiders
We stappen das op de stoomtram en gaan wees hem mist de heetst* sambals aan die omtrent hetgeen men zist, maar helaas, we
I ,1, j te volgen. Met verpletterende meerder-
naar het hotel, waar de mandoer met onze-te vinden waren. Maar men merkt, dat de kunnen niet, we znn het Maleisch nog niet:,
ij j heid werd het besluit verworpen, waarin
bagage intusschen ook reeds gearriveerd is. s geheele tafel op ons let, we willen ons groot machtig en ook dit is weer zoo eigenaardig.
f r s 6 B door de leiders het bewgs wordt gezien,
en daarom weer moedig aan het van het volk verstaan we niets, even goed
dat een groote solidariteit onder de stakers
moeier te zullen worden. we niet nemen moeten en die is zeer be- eieren, allen in gouvornements-gebouwon,
E?n tweed-i, dergelijk groot kanen, ligt nieuwd om straks te hooren, hoe de eerste daar vindt men het hospitaal, de lands-
op de aloon aloon te Solo en nu is het tjj rjjsttafjl ons beviel. We hebben nu alles gevangenis en wat dies meer zjj. De Neder-
d« .Javanen en heilig geloof, dat, wanneer goed dooreen gemengd en vol vertrouwen landsche driekleur, hoog in de lucht wap- j
In ieder geval staan we op als de dag j die twee kanonnen bij elkander komen, alle beginnen we te elen, doch al spoedig leggen perend, wijst ons de wdningen van den
overheerschers van Java worden j we den lepel neer, want het verhemelte en resident, van den legercommandant en van
in de bourt van het hotel te nemen. Aller-j We pakken de koffers, voor zoover noodig, houden
aardigst is het zien van die Javanen in uit en hangen onze bovenkleederen, die eten, doch het is onmogeljjk, we kunnen als we in Konstantinopel zouden loopen, j^taat
soms 7 weken in de koffers zaten, te lachten, nietwe drinken snel een glns ijswater, maar we komen in het hotel, op een kan- j
waardoor het brandend gevoel nog erger toor, op de sociëteit en daar ia weer alles
wordt, zoodat we door den nood gedwongen, Hollandsch.
ons bord maar verder onaangeroerd laten Als de donker invalt, danken we ons
kunne eigenaardig* kleederdracht, zoo bont
en vol afwisseling. Alle nationaliteiten zietVier malen per dag passeert een eigen
men loopen, vooral Chineezen, wel eens de aardig gezelschap. Mannen en vrouwen bij
pest voor onze koloniën genoemd. Tegen- j elkander, allen in een lang touw gesloten,
over het hotel stroomt de kali (de rivier)met recht dus een besloten gezelschap, en
en overal ziet men daarin de Javaantjesdeze trekken zeer de aandacht der nieuwe-
baden, wat in het eerst een heel vreemd
gezicht is, zoo die bains mix tea. Doch we
hebben niet veel tjjd, we moeten ons kleeden,
ontbjjten en dan naar Priok om onze groote
bagage in te klaren. Bjjna ieder oogenblik
gaat daarheen een trein en we betreden nu
voor de laatste maal het schip, dat ons zoo
lang tot woning verstrekte. Wat een ver
schil daar bjj gister. Alles ligt overhoop,
de matrassen en dekens en kussens uit de
hutten, alles ligt op het dek om te luchten,
neen in dien chaos vertoeven we niet langer
dan noodig is, bovendien het is een leven
als een oordeel, de stoomlier is in vollen
lingen. Het zjjn de zoogenaamde dwang
arbeiders, die onder streng toezicht aan de
wegen moeten arbeiden, welk strafsysteem
voor de boeven in Indië beter gevonden
wordt dan hen in gevangenissen op te
sluiten.
Doch daar luidt de bel voor de rijsttafel.
We hebben dus nog een kwartier tjjd, dan
luidt de tweede bel en wordt opgediend.
We hebben over die rjjsttafel veel gehoord,
doch werkeljjk gegeten hebben we ze nog
nooit. Geen wonder dus, dat we in spanning
verkeeren, hoe die ons zal bevallen. We
hervatten aan
Het valt moeiljjk te zeggen welk verloop
f de staking thans zal nemende onder8teu~
i ningsgelden komen allengs moeiljjker bin-
a nen en het is te vermoeden, dat laBgzamer-
en even hongerig van tafel opstaan als we rntuig af en gaan wat flaneeren, wat tus-t, j
I.. :hand verschillende groepen van werklieden
er aankwamen. We hebben inwendig het sohsn 6 en 7 by na ieder doet en alweerleiders zullen afvallen
land, dat we ons zoo hebben laten beet- kjjken we vreemd op, als we zoowel dames
nemen en dat wordt er niet beter op, als als heeren met ongedekten hoofde zien I Er schjjnt sprake van te zjjn om prof.
ons later gevraagd wordt, hoe de rjjsttafel wandelen. Natuurljjk is het, dat we disn j Koch, die naar de Kaapkolonie is, om daar
ons gesmaakt heeft. I dag telkens reisgenooten ontmoeten, doch de runderpest te bestudeeren, terug te roepen
Het is geen wonder, dat we na al de de een gaat hierheen, de ander daarheen, en aan het hoefd te stellen van de com-
wederwaardigheden van dezen dag naar zoodat, als we enkele dagen te Batavia missie, die naar Bombay gaat, om daar de
rust verlangen en we volgen al dadelijk de hebben doorgebracht, het reisgezelschap der builenpest tot onderwerp van studie te
van
boot geheel en al verstrooid is.
Indische gewoonte, om op het heetst
den dag wat te gaan sluimeren. Bezoeken worden afgelegd des avonds ten
Als we ons daarna weder buiten ons 7 uur es is men dit van plan, dan moet
huisje vertooneu, is het verreweg het beate, men 's morgens belet laten vragen, want
dat we oen paar uurtjes gaan rondrgden anders zou men kans hebben de familie nog
en nog bjj daglicht de stad eens bezien, ongekleed aan te treffen. Precies 7 uur
maken.
In verschillende streken van Turkjje
heerscht onder de Armeniërs groote onge
rustheid over de vjjandeljjke gezindheid der
Muzelmannen. De Armenische patriarch
tafel onze zelfde plaats van Welk eeu verschil bjj eene Europeesche stad. zorgt men dan aan de woning, waar men j aantocht van den sultan hierop
gang om de goederen uit het ruim te halen, gister en de zelfde vriendeljjke buurman hnizen hebben slechts eene verdieping het bezoek wil afleggen, te zjjn en het zou j £eves 1,3
Frank streed een zwaren strjjd eer hjj alleen het hoofd der smokkelaars, hij heeft) want tante Kate was zjjn eigen dochter.me ook lief boven alles op de wereld, zooals
beslist antwoordde. »Doe, wat uw kinder- nog dringender reden het station te hatenHaar dood zal hem veel smart veroorzaaktik u?« vroeg zjj»je moet me zeer lief
1 plicht gebiedt,f zei hjj, >en let daarbij niet als aanvoerder der strandroovers.c j hebben, want hg wordt altjjd boos als men j hebben, Frank, want je hebt me alles oat-
j-^117' i TT 1 °P mÖ- Een aanval op mijn persoon zal ik »Der strandroovers?* vroeg ze, verschrikt hem er van spreekt.* nomen, waaraan mjjn hart hing.*
ROMAN
vernieuwde aanslag op het station brengt »Heb je zelf me niet verteld dat uw nadere inlichtingen over deze gebeurtenis,
de
z«
FRIEDRICH ZIMMERMANN.
29)
>Frank« riep zjj luid, >valt u de keus
zoo licht?*
»Ik heb geen keus* zei hjj, >al ware de
verdachte mjjn eigen vader, ik zou hem niet
kunnen redden.*
Zjj stond eenige oogenblikken diep ade
mend voor hem, daarna wendde ze zich
zwjjgend om en ging heen.
Een vlgmende smart doorsneed Franks
borst, thans eerst gevoelde hg hoe lief hg
ze had en hoe onherstelbaar het verlies was
dat hem dreigde.
>Maggy«, riep hjj, alle zelfbeheersching
verliezend.
Bjj dezen wanhoopskreet keerde zij zich
schuldigen voor den rechter en ik kan vader dikwjjls strandgoed thuis bracht?* die hem sedert gisteren zoo interesseerde,
niet beschermen. Zoek uw vader over. »En mag dat niet?* Wat de zee aan-verkrjjgen zou, daar zjj er nog minder van
l te halen de verbintenis met de smokkelaars spoelt, behoort toch aan hen, die het bergen, wist das hg
jop te geven en naar 't vaste land over te dat is duidelijk.*
(steken, anders is hjj nu of later toch) »H*t eigendom der wme schipbreuka-
verloren. lingen behoort aan hunne weduwen en
>En is er geen andere redding Frank? weezei,* antwoordde Frank, doch laten
om,
blikte hem in de oogen en hing in
't zelfde oogenblik krampachtig snikkend
mo zjjn hals.
Frank, Frank, ik kan zoo niet gaan!*
Hg hield ze vast omarmd tot ze had
uitgeweend, daarna streek hjj haar lisfkoo-
zend over 't haar en kuste haren mond.
»Nu zjjt ge de mijne, wat ook geschiede*
zsi bjj, »en geen macht zal ons meer
scheiden.*
»Ontzie de mjjnen danl* vleide ze.
>1* zoo ver ik het met mjjn eer en plicht
overeenbrengen kan,* zou ik dat ook zonder
uw verzoek gedaan hebben, om uwentwil.*
>Mag ik Yader niet waarschuwen
Is net onheil zoo nabg, zoo onafwendbaar?* we dit ruston, we spreken daarover later
»Niet zoo nabjj misschien kind, maar on- wel. Beantwoord me nog eene vraagweet
afwendbaar, nadat de regeering eenmaal je niet dat de visschers van Nagshead dik-
een wakend oog op de smokkelarjj houdt
Ik moet op mjjn post blijven tot de regeerir.g
mg terugroept en niet waar, ge verlangt
zelf niet dat ik een schurk werd door de
uwen van straf te vrijwaren.
»Neen Frank* antwoordde zjj beslist, »ge
moogt uw plicht niet verzaken, door middel
van mjj moogt ge echter de schuldigen
laten waarschuwen, want het is beter zaciit
te zjjn waar zachtheid tot hetzelfde doel
voert als strsngheid. Ge ztjt toch niet ge
zonden om de smokkelaars te vervolgen,
alleen om het station tegen vernieling te
vrjj waren en daar weet ik wel raad tegen.
Oom Konks gehoorzamen allen, wanneer
beveelt het station met rust te laten, zal
het geschieden. Ik zal met oom spreken.*
»Dat is te vergeefs, ik zelf heb reeds met
hem gesproken.*
>0 naar mjj zal hg hooren, hjj heeft mjj
nog nooit een verzoek geweigerd.*
Frank schudde zwijgend het hoofd. »Ge
bedriegt u Maggy. Ik vrees dat ge hem Gp
dit punt onbuigzaam zult vinden, zelis wan
neer zjjn gezag groot genoeg ware de vis-
schers in toom te houdea. Uw oom is niet
wjjls door valsche signalen met opzet schepen
hebber doen stranden om zich van de lading
meester te ruakea?*
>Dat is niet waar!* riep ze levendig »en
nooit geschied zoolang ik leef.*
>Dat is mogelijk, maar vroeger zeker,
de woorden uwer eigen grootmoeder hebben
het mjj bevestigd, ik vrees dat zoowel uw
oom als uw vader meer op hun geweten
hebben dan smokkelhandel van koopwaren,*
en totn Maggy getroffen zweeg ging hij
voort: heeft uw vader u nooit van uw
tante Kate verteld?*
»Zg is van de klip gevallen en verdronken,
lang voor ik geboren werd.*
Hoe ging dat toe?*
»Dat weet ik niet, Frank, daarover heeft
vader nooit gesproken.*
»Maar uw grootmoeder toch wel?*
»Grcotmoeder heeft me dikwjjls van oom
Dan, die met de iMary Jane* vergaan is,
en van tante Kate gesproken, maar altjjd
verward en onsamenhangend, zoodat ik er
nooit wijs uit kon worden. En vader en
oom Konks noemden dat alles klare onzin
en de laatste moest dit toch wel weten,
Sedert wanneer is uw grootmoeder in
dezen toestand?* vroeg hjj na een poos.
tik heb ze nooit anders gekend. Zoover ik
mg herinneren kan, heeft ze altjjd van Dan
gesproken en op zjjn terugkomst gehoopt.
Slechts is ze stiller geworden van jaar tot
jaar. Vroeger ging zjj altjjd naar het strand
om de visschers te vragen Dan thuis te
brengen en dan zat zjj dikwjjls den heelen
nacht op een grooten steen om de komst
der booten af te wachten. Toen heeft ze
eens een zwaren val gedaan en den voet
gebroken maar ik moet voort, Frank,
grootmoeder is ziek, ik zou ze heelecuael
vergeten. Dus je houdt de mjjnen niet voor
zoo slecht hé?<
•Spreek daar niet van,* antwoordde hg
ontwgkead, ik hoop dat mjjn vermoedens
ongegrond zjjn. Leef gelukkig, Maggy
Wanneer zien we elkaar terug?*
Morgen op 't zelfde uur weder hier.*
Met deze woorden wilde ze zich verwjjderen,
hg hield ze echter nog terug.
»En hoe denk je tegenover uw vader
te handelen
Ik weet het niet Frank, 't is aie alles
zoo vreemd, zoo verward, ik moet eerst
tot mezelven komen. Ook wil ik niet overjjld
te werk gaan en niets zonder uw toe
stemming doen.*
•Zwjjg dan tot we elkaar morgen nog
maals gesproken hebben, lieve schat!*
>Ben ik werkeljjk uw schat en heb je
•Mjjn arm, lief meisje, wees gerust! Wjj
zullen samen een nieuwe wereld scheppen,
waarop niet de oude vloek voor de zonde
der oudere rust. Laat mg eerst overleggen,
welke weg de beste i«.<
•Ik vertrouw op jt en heb js zeer lief,
Frank, zei ze,-»en nu, leef wel, tot weer
ziens, morgen vroeg!*
Zjj rukte zich los en jjlde met vlngge
schreden weg. Frank streek zich over het
gloeiende voorhoofd, waarachter de ge
dachten elkaar verdrongen, als wilden ze
hem het hoofd doen bersten. Te vergeefs
zocht hjj ze te ordenen, hg gevoelde op het
oogenblik tot rnstig denken niet in staat
te zjjn.
Langzaam ging hg naar het strand terug.
De frissche zeewind deed hem wonder wel
en de golven des Oceaans met hunne witte,
schitterende koppen schenen hem te lokken.
Zonder zich te bezinnen, wierp hij de kleeren
af en stortte zich in het koele nat.
Het bad oefende een uiterst gunstig#
werking op zjjn ontstelde zenuwen uit. Op
het station teruggekomen, keek hg de in
gekomen weerberichten na.
•Laat het stormsein hjjschen, sergeant,
wjj krjjgen zwaar weer, storm uit 't noord
oosten, twee kegels en een cilinder, zooals
ge weet.* Daarna begaf hg zieh doodeljjk
vermoeid naar zjjn kamer en wierp zich
gekleed te bed. Zjjn gezonde natuur zege
vierde, eu hjj viel oogenblikkeljjk in een
rasten en gezonden slaap.
{Wordt vervolgd.)
VA*