Het Land van Heusden en Allena, de L,«straal en de Bomnieleroaard. lei sociaal-democraat over eis lui M 1585. FEUILLETON» voos Uitgever: L. J. VEERMAN, Neusden. WOENSDAG 28 APRIL. 1897. land van alteN^- De oorlog in het Oosten. O Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprjjs: per 3 maanden f 1.00. franco per post zonder prijsver hooging. Afzonderlijke Dimmers 5 cent. Advertentiën van 1(5 regels SO ct. Elke regel meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdapavchd ingewacht, 't Is een onloochenbaar feit dat de vroeger zoo gevreesde, rumoerige sociaaldemocraten, <üe schimpten op koning en vaderland en schoten op de bewaarders der orde, zoo s&chtkens aan zjjn begonnen wat beleef.!e manieren aan te wennen, de harde kanten af te sljjpen en zich te gedragen, z5oals onder fatsoenlpke menschen gebruikelijk is. Met geweld de maatschappij omverwerpen, dat hebben ze gevoeld is on loenbaar en nu slaan ze, zooals elke andere partjj in den staat, den eenigen weg in, welke hun openstaat, den parlementairen, tot be reiking van hun ideaal. Nu ze zoover gekomen xjjn, worden hunne oogen geopend en zien ze dat er in Nederland ook nog iets goeds gevonden wordt. Ja, een hunner woordvoerders, een der voornaamaten in de gelederen, de socia list Liebknecht, lid van den Duitscben Iijjks- dag, beeft eenige dagen geleden zooveel goeds over Nederland geschreven, dat hg zyu partggenooten voor altjjd den grooten «tok uit de hand slaat, waarmee dezen gewoon xjjn te schermen tegen de kapita listen en voor de proletariërs. Zóóveel goeds, dat ze er op afdingen en dat ook wjj geneigd zjjn hier en daar een vraagteeken te plaatsen. Men weet, dat Liebknecht den afgeloopen winter voordrachten over het socialisme gehouden heeft in Delft, Leiden, Utrecht, Amsterdam en Groningen met het doel voornamelijk heeren studenten in te wjjdep in de geheimen der socialistische staatsleer. De ontvangst in die plaatsen, het feit dat zjjn lezingen ongestoord konden gehouden en aangehoord worden, is voor Liebknecht •en ongewone gebeurtenis. •Verbééldt u eens« schrjjft by in de •Neue Zeit.,« »dat ik aan een Dnitscbe universiteit een voorlezing over socialisme aankondigde. Wat zon er gebeuren? Indien de politie niet tusscbenbeide trad, zou de senaat haar niet toestaan of wat hetzelfde is, den studenten verlof weigeren ze bjj te wonen. En gebeurde dit niet, dan zou toch geen enkele professor komen hooren en Tan de studenten alleen wat lawaaimakers. Hier in Holland agiteerde men niet tegen my, maar kwamen professoren èn studenten naar mjjn toespraak booren. Ik scbat bet geheele aantal op ongeveer duizend. Ik weet dat onder dezen maar weinig sociaal democraten waren, maar men luisterde met 5)' De doctor had reeds verscheidene aren gearbeid, toen de zieke eindeljjk uit zijnen verkwikkenden slaap ontwaakte en verbaasd om zich heen zag, alsof by niet begrijpen kon, hoe hjj hier gekomen was. De bruine oogen van den knaap ontmoetten eindelyk met de uitdrukking der oprechtste dank baarheid den blik zjjus verzorgers, die, verheugd over de gunstige uitwerking, welke zjjne zorg bjj den ljjder bad teweeggebracht, hem vriendelijk vroeg: >Hos gaat het thans, kleine? bevindt gjj n wat beter >Ik ben geheel beter, hernam deze >ik keb gedroomd, dat ik daar buiten in de konda sneeuw lag, dat ik was ingeslapen, en dat een vriendeljjke engel mjj op zjjne tchouders naar eene warme kamer droeg tn mjj daar te eten gaf. De vriendeljjke •ngel zjjt gjj mynheer! God loone u zulks duizendmaal.* •Vanwaar komt gjj, myn jongste?* vroeg Herman verder, terwjjl hy hem zjjn aandeel aan het ontbjjt gaf. •Ik kom van We«nen, mynheer!* her nam deze, reeds sedert zes winters had ik en mjjne kleine Annette, mjjn aapje, Frank- Vu iM iiS ii ingespannen aandacht, en ook bij beschou wingen, die met de opvattingen van een groot deel der toehoorders beslist in strjjd waren, bemerkte ik geen enkel gebaar van afkenring, laat staan vaa on verdraag - aam en haRt.« »ïn Duitschland zou zoo iets eenvoudig ondenkbaar wezen,* voegt bjj er aan toe en voor zoover we 't nog niet weten, kunnen we uit zijn artikel leeren dat het begrip vrijheid in ons land een geheel andere be- teekenis heeft dan in Dnitschland. Inderdaad is de vrjjheid, die de broeders aan gindsche zjjde van den Rjjn genieten, van zeer ver dacht allooi. >Das militair* heerscht er in volle glorie, het vrjje woord wordt alleen in zoover geduld als het niet in botsing komt met gevestigde toestanden. De Duit- scher kent de waro vrijheid niet en gunt ze vandaar ook niet aan een ander. >In politieken zin* zegt L. staan we nog op het standpunt der onrjjpe jeugd, die ieder, welk^ 't niet met haar eens is, voor geestelijk en zedelijk defect houdt, Verder heeft Liebknecht een loflied ge zongen op onze arbeidende klassen en den toestand, waarin deze verkeeren. Dat hjj daarmee zjjn partggenooten ontstemd heeft, is reeds gebleken j van verschillende zjjden is er reeds tegen geappelleerd. Het zou ook wat schoons worden voor de party, wan neer hun voorstelling, als zou de arbeidende stand een slavenstand zjjn, geheel onder worpen aan de kapitalisten, door den voor naamste hunner woordvoerders werd ge logenstraft Toch kunnen we zoo maar het oordeel van Liebkneoht niet wegcijferen, Liebknecht kent den toestand in Duitschland op zjjn duimpje, ook. dien in Engeland, waar hg gewoond heeft tjjdens de jaren zjjner bal lingschap. Bljjkbaar heeft hy zjjn oogen hier te lan le goed den kost gegeven, terwjjl hjj verkeerde in een kring van werklieden. Waar men komt,* schrjjft hjj, vindt men sporen van welgesteldheid. Niet, dat ik beweer, dat in Holland iedereen welge steld is (dat is bjj de tegenwoordige in richting der maatschappij onmogelijk) maar de gemiddelde levensstandaard is booger dan in Duitschland, ook, geloof ik, dan in Engeland. Ik heb informaties ingewonnen naar de voedings- en woningtoestanden van de lagere standen, vooral der werklieden en doorgaans bevonden dat wel niet de woning zelf, maar de voeding en de inrichting der woning bepauld boven het pul staat van wat men in Duitschland vindt. In de nede- ken; ik had veel geld, tachtig daalders, bespaard en wjj waren rjjk, my'ne kleine Annette en ik, want Annette had een nieuw scharlaken rokje met gouden randen en een hoedje met veeren en ik zelf had kleederen voor den Zondag en twee nieuwe hemden en een paar niexwe schoenennu wilde ik naar mjjne schoone bergen terugkeeren en met mjjne ouders mynen rjjkdom deelen, zoodat zjj eene koe en eenige geiten konden koopenAnnette zou ik aan myn jongeren broeder geschonken hebben, zoodat ook hjj met baar had kunnen rondreizen, en ik wilde mjj nu eeue lier koopen of bjj myn oom het zegellak leeren uiuken, dan ware ik weder op reis gegaan om ryk te worden, maar thans is alles weg. Eenige dagen ge leden, Weenen verlatende, kwam ik op zekeren avond bjj een groot vaur op bet veld daar waren Heidenen, die kookten en braaddenzy veroorloofden dat ik mjj aan hun vuur verwarmde, myn stuk brood bjj hen nuttigde en van hun water gebruikte; ik bleef bjj hen, om de onkosten van een nachtverbljjf te besparenmaar des nachts toeH ik op een hoop takken sliep, hebben zjj mjj alles ontnomen. Alles, mjjne hemden en myn geld, mjjne nieuwe en oude schoe nen, myn mooien hoed en het nieuwe rokje van Annette. Toen ik des moigens ontwaakte waren zjj allen verdwenen en ik was arm en hongerig. Mjjne Annette alleen was nog bjj mjj, zjj zat op mjjn schouder en was zoo treurig als ik dat zy haar warm rokje had verloren. Van dat oogen blik af ben ik armer en rigste woningen vindt men vloerkleeden en massieve hier aal L- wel de plank mis slaan mahoniehouten meubelen.* Zoover Liebknecht, Dat hq hier de plank misslaat gelooven we nift. Wij Hollanders, zjjn een huiseljjk volk, ook bjj da geringsten onder de werklieden is de zucht groot naar huiselgkan welstand, naar 't toonbaar maken dvr huiskamer en geen verwjjzing naar de arbeiders-enquête geljjk L's partg genooten hem voor de voeten werpen, wïscht het feit uit dat in onze groote steden de werkman beter woont dan in Londen, Parjjs, Brussel en Berljjn. Zooals we reeds opmerkten, zyu Lieb- knechts partjjgenooten tegen zjjn beweringen opgekomen. Hij stelt nu, zeggen ze, het buitenland boven het Duitsche vaderland en prjjst den Hollandschen werkmantoestand boven dien in Duitschland. Integendeel is bet peil, waarop de werkman in Duitschland staat, in de laatste jaren gerezen. Deze onderlinge wisseling van woorden is zeer leerzaam. De sociaal-democraten scbjj- nen tot de overtuiging te komen, dat ook onder de huidige maatschappelijke mis standen nog verheffing van den arbeidenden stand mogelyk is en dat bjj al hun ge schetter omtrent het internationale der de mocratische beweging nog liefde tot het vaderland bestaanbaar is. Liebknecht zelf constateert, dat die liefde groeide tjjdens zjjn gedwongen verbljjf in in het buitenland. Buitenland. Nabjj Grevenmachern, een Luxemburgsch plaatsje, beeft een grensincident plaats ge- bad. Een twintigtal Duitsche soldaten, ker- misgangers, kwamen de grens over en mo lesteerden de voorbjjgangers. Ten slotte liep 't op klappen uit en moest de Luxem- burgsehe gendarmerie zelfs van de revolvers gebruik maken. Enkelen der soldaten wer den gewond. Er is een onderzoek ingesteld. De Belgische Znidpool-expeditie zal 25 Juli uit de haven van Antwerpen vertrekken. Men zegt, dat voorn de komst van Faure door de politie te St. Nazaire vier anar chisten gevangen genomen werden en hun woningen doorzoekt; papieren van belang werden in beslag genomen; o. a. het ont werp van een nieuw soort bom. In de Duitsche pers verwekt het bjjeen- trakken van het Engelsche eskader in da geven ons niets'omdat wij hunne taal niet spreken en zjj ons voor Heidenen aanzien. Zjj hebben groote honden die aan lange kettingen rondom het huis loopen en nie mand toelatentoen ik nu op zekeren dag een huis wilde nadere», ora een stukje brood te vragen, schoot de leeljjke hond uit en greep mjjne arme Annette en beet haar in den nek, dat het bloed er uit stroomde. In mynen angst naui ik eèn groote steen op en sloeg den hond daarmede op zijnen nog van bloed druipenden bek, zoodat hy niet meer blaffen of bjjten kon, maar de boer en zjjne knecht schoten toe, sloegen mjj erbarmelyk en brachten mijne arme Annette om het leven. Nu was ik tot volslagene armoede gebracht en bezat niets meer; nu men mjjne arme Annette had doodgeslagen, gaf mjj niemand iets, maar men sloeg mjj en liet mjj verhongerenmen schold mg uit en wees mg de deur, ik meende van honger en koude te zullen omkomen. In ds steden sloten zjj my in de gevangenis, om dat ik om brood vroeg, en in de dorpen joegen zjj de honden op mjj af; het was zoo koud en ik had geene schoenen, geen hoed en geen hemd meer. Mjjne voeten gingen stuk door het jjs, mjjne knieën zwollen op door bet vele gaan; ik werd ziek en viel op den weg nedertoen namen zjj mjj op en brachten mjj in een groot huis, dat zjj eeu Lazareth noemdendaar verbonden zjj mijne voeten en legden mjj in; maar de oppassers sloegen mg en de anderen ontstalen mij mjjn brood, wanneer ik sliepen toen ik nu op mjjne beurt een 1 1 1 Unfr-TAllr Ui-1 Delagoa-Baai groot wantrouwen; de bladen beginnen een steeds scherper toon tegen Engeland aan te nemen, dat zich naar het schjjnt voor den oorlog tegen de Zuid- Afrikaansche Republiek toerust en zioh in bet geheim met Portugal tracht te verstaan over Delagoa-Baai. Iu do politieke kringen daarentegen vat men de zaak heel wat kalmer op. Transvaal en Oranje-Vrjjstnat worden beschouwd als op militair gebied krachtig genoeg om met goeden uitslag zich zelf te verdedigen. En Portugal i3 voldoende gewaarschuwd dat Frankrjjk en Duitschland bjj een overdracht van Dela goa-Baai aan Engeland een ernstig woord mede zouden^ spreken. Bovendien, Portugal loochent geüeel dat er eene geheime over eenkomst met Engeland zou bestaan. En Eageland weet, dat de Duitsche politiek zich alleen dan wegens de Transvaalscha aangelegenheid inmengt, als er Duitsche belangen of internationale verdragen recht streeks bjj betrokken zjjn, Tet welke uitersten het geven van hypno tische séances als >amusement< leiden kan, is te Simcoe, Ontario, gebleken. Daar werd Dinsdag in een tingeltangel een man ge hypnotiseerd, vervolgens gekist en eindelyk goed en wel begraven. Vrjjdag werd de kist opgegraven, naar den schouwburg gebracht en geop;nd. De hypnotiseur bracht zjjn slachtoffer bjj, doch deze geraakte in een aanval van delirium, sloeg alles kort en klein en verwondde een aantal personen- Vjjf man moesten hem vasthouden tot hjj weder kalm geworden was. Het aantal zelfmoorden in Europa be draagt, voorzoover men kan nagaan, onge veer 60000 per jaar. Onder deze 60000 zelfmoordenaars bevinden zich 2000 knapen en meisjes, die de kinderschoenen nog niet ontwassen zjjn. In de laatste dagen zjjn in Polen 58 handelaars in meisjes door de politie gevan gen genomen. De bende verkocht de meisjes naar Brazilië en Argentinië. In Alabama is een trein op de Louisville en Nashville-baan door roovers aangevallen de drie personen doodden. De rails waren opgebroken en hindernissen er dwars over gelegd, zoodat de trein ontspoorde. Reeds meer dan eens hebben wij gewezen op de onbetrouwbaarheid der telegrammen, welke van Grieksche zjjde afkomstig waren. bad afgenomen, noemden zij mjj een dief, stopten mjj in eene g-evangenis en sloegen mjj met stokkenop zekeren morgen echter, toen een der zieken-oppassers mij zien wilde, ontsnapte ik achter zjjnea rug en ontkwam. Sedert dien tjjd ben ik al door geloopen, ver, ze?r ver, vjjf dagen lang, opdat zjj injj niet weder inhalen en slaan zouden. De boeren lieten my in hunne stallen slapen en gaven mjj melk, brood en aardap pelen; maar mjjne voeten werden al erger en erger en gisteren kon ik zelfs niet eens meer staan en daarom legde ik mij in de sneeuw neder en bad God, dat Hy my toch niet in een vreemd land, ver van mjjne ouders, broeders en zusters zoude laten omkomen. Ach, ik wilde nog eens naar de schoone bergen van myn vaderland terug keeren, naar het kleinste huisje aan den heuvel, waar mjjne moeder woont en mjjne zusters, mjjne geiten en Dragon, de trouwe huishond, en de lieve God verhoorde myn gebed en zond in u myn engel.* Innig aangedaan beschouwde de docter deu armen knaap, die met eene uitdrukking van godsdienstige geestdrift de gevouwen handen op de borst drnkte en nu eens naar den hemel, dan weder naar zjjnen redder zag. Het ongeluk van den knaap trof hem byzonder, door d« gelatenheid waarmede hjj zjjn ongeluk verhaalde, even alsof het niet anders had mogen gebeuren. Hoe heet gij, kleine?* vroeg Herman verder, »en hoe heeten uwe ouders, waar wonen zjj?« •Ik heet Pierre,* hernam de knaap, >en hij werkt in de Set duidelijkst bewjjs voor die onbetrouw baarheid is thans gegeven. Terwjjl de Grieken steeds hebban beweerd, dafc de Turken aan de grens van Thessalië öf waren tegengehou len, öf waren terug geworpen, kooit thans plotseling het be* richt, dat Larissa, het hoofdkwartier van den kroonprins, is ontruimd. •Larissa is geheel verlaten. De troepen vernagelden de kanonnen, voor zjj aftrok ken,* seinde Renter Zondagnacht. Dat het Grieksche leger zjjn kanonnen en ammu nitie heeft kunnon meevoeren, vermindert de nederlaag der Grieken in geen enkel opzicht. Het ontruimen van Larissa is een on- middelljjk gevolg van den uitslag der ge vechten rondom Tirnaro en Mati; na den ongunstigen uitslag van het gevecht bjj laatstgenoemde plaats werd den Turken de weg naar Larissa geopendeen gevechc met het Turksehe leger heeft het Grieksche leger waarschynlgk niet vóór deze plaats durven wagen, doordat bet dan, met het oog op de overmacht der Turken, geheel zou zjjn vernietigd. De kroonprins heeft zich aan zulk een catastrophe niet willen blootstellen en dien tengevolge zjjn kwartier verlegd naar Pher* sala, even ten zuiden van den spoorweg, die loopt van Kalabaka naar Yolo. Met grooten ophef is bekend gemaakt, dat de kroonprins naar de grenzen oprukte; dat de kroonprins de leiding der troepen op zich zou nemendat de kroonprins zich op het slagveld had vertoond. Maar het feiteljjk opperbevel der troepen berustte niet bjj den kroonprins aan wien slechts de eer werd gegund maar bjj generaal Ma oris. Zoodat ook nipt de kroonprins verant- woordeljjk wordt gesteld voor de geleden nederlagen, maar generaal Maoris, die thans het commando heeft neergelegd. Generaal Macromichaelis is zjjn opvolger. Een Grieksch Koninklyk besluit beveelt de vorming van twee bataljons infanterie uit de gendarmes en veldwachters, elk ba taljon sterk 1000 man. Het is niet zonder gevaar, het land aldus te ontblooten van politietoezicht, en het gevolg is dan ook, dat op verschillende plaatsen gevangenen een poging hebben gedaan uit de gevan genis te breken, tot dusver echter zonder succes. Uit Athene wordt geseind, dat het Griek sche leger gedwongen werd zich terug te trekken van Tirnavos en Larissa, en zich de slunzout-groeven te Moatiers. My'ne moe der echter heet Blanche en woont in een groot dal, eene dagreize van Montiers ver- wjjderd, men noemt het slechts het Val de Doron, omdat de rivier welke onder aan den voet van ons huis, voorbjj vloeit, ook Doron heet. Op den eersten Zondag van elke maand komt myn vader met Francois en Louis, mjjne broeders, van Montiers, ons bezoeken, zjj komen des morgens voor de eerste mis, en brengen ons zout, vleesch en wol, om te spinnen, en 's avonds na het Ave Maria klokje vertrekken zjj weder, en nemen eieren en kaas en wollengarens mede, dat moeder en mjjne zusters gesponnen heb ben. Dan vergezellen wjj hen telkens tot aan Pont de Doron, en zien hen zoolang na, totdat zjj in het gebergte niet meer te zisn zjjn. Des winters" echter kunnen zjj niet arbeiden te Montiers en dan bljjven zjj bjj ons en snjjden lepels en borden, of vlechten matten van riet, hetwelk de kinderen in den zomer verzamelen, en manden van teenen die op onze weiden groeien: maar met Pinksteren gaan zjj weder weg en komen eerst terug, wanneer wjj Allerheiligen vieren.* Hoe ond zjjt gjj dan, Pierre?* vroeg Herman verder. •Ik ben een jaar jonger dan Clande, en Claude is een jaar jonger dan MononMo- non echter is een jaar jonger dan Sarotte, die een jaar jonger is dan Francis en Louis, welke tweelingen zjjn. De overigen zjjn allen jonger dan ik, en zullen ook wel niet meer te huis zjjn.* Wordt vervolgd. DE KLEINE SAVOYAARD. «umwiiwii ubiujwbkjmidwbihbmwmwbbimwwwwmmii iw —ir—'ïmwi

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1897 | | pagina 1