Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en tie uommeienvaara. Brieven uit Indië. FEUILLETON, M 1590. ZATERDAG 15 MEI. 1897. ^Égr k ~v n Uitgever: I*. J. YEEBMAN, Heusden. xviu. ,'.ye C;. land van voob Dit blad versolt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1,00. franco per post zonder prgsvexhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 1regels SO et. Elke regel meer 71/» et. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Uit de vaderlandsche conranten en uit de jNederlandsche correspondenties in Indische fcladen zieD we, lezers, dat ge moppert, dat -ge ontevreden zjjt over het weer. Ge hadt ^oo gaarne flinke vorst gehad en dan ge legenheid tot schaatsenrijden, doch in stede daarvan kreegt ge sneeuw, regen, mist, jjzel en wat dies meer zy. (Men bedenke, dftt dit geschreven wordt einde Maart, en «lat we tot de 2de helft van Februari alhier 'berichten uit Nederland hebben.) Ge mop pert, want al die nattigheid maakt het zoo onaangenaam en ook zoo ongezond. Neen, koud is niets als het maar droge koude is, maar al die regen en die sneeuw maken ieen mensch totaal van streek. Ge moppert .echter niet alleen, laat u dat een troost zjjn (een schrale troost zult ge wel zeggen), ook wjj, hier op Java mopperen, maar wjj doen het juist om eene omgekeerde reden, nl. wjj krjjgen absoluut geen regen en we verlangen er zoo naar. In de eerste plaats wordt er zoo dringend naar verlangd in verband met het suiker riet en de rjjst, die op de velden staan te verschroeien en in de tweede plaats omdat dan wftllicht een einde komt aan de nog voortdurend heerschsnde cholera, doch de hoofdreden waarom wjj zelf er zoo naar •verlangen is, omdat dan de temperatuur wat afkoelt. We hebben het te warm, ge durende de geheele maand Maart viel zoo goed als geen droppel regen en kwam de thermometer ook niet onder de 80°. Ja, als het 's morgens ten 6 nur reeds 84° a 85° is, als de thermometer successievelijk stijgt tot 97® a 98°, dan wordt wat dik- wjjls de wensch geuit »och kwam er nu van avond maar eens een flinke donderbui,* dan zou het tenminste wat opkoelen, doch wol komen er soms wolken aan den hemel, wel hoort men hat soms in de verte don deren of ziet men het 's avonds weerlichten, doch de verfrisschende regen blijft uit. Daarom lezers, mopperen wjj, wij zjjn in den westmoesson en hebben recht op frissche buien, in den oostmoesson zeggen we soedah, maar nu, neen nu zjjn we ook ontevreden. Kom waar ge wilt, spreek wien ge wilt, overal en altjjd is hetwat een hitte toch den laatsten tjjd. Wil men eene party billard spelen, o neen, het is te warm, het is te warm om te loopen, om te eten, om te slapen, ja het is bjjna te warm om brieven uit Indië te gaan zitten schrjjven, 10) Vertrouw op mg, madame,zeide de vreemdeling, terwgl hg de hand der diep bedrukte vrouw met harteljjkheid drukte »ook ik weet, hoe goed het een ongelukkige doet, wanneer hg in een vreemd land, in de diepste ellende, plotseling een helper in den nood vindt. Ook ik heb de school der tegen spoed doorloopen. Welke ziekte heeft uw man?< »De armendoctor, die ons, nu vier dagen geleden, bezocht, noemde de ziekte typhus, en verzuimde sedert ons weder te bezoeken,* was het antwoord. >Hoe? typhus? Eene zoo besmettelijke ziekte?* riep de heer Lafranc; »en deze wil men genezen in dit koude, vochtige vertrek, waar zelfs iemand, die volkomen gezond is, ziek zoude wordenzonder geneeskundige hulp, zonder behoorljjk voedsel. Zonder bed den? Neen, madame, gjj zet uw leven op het spel, wanneei; gjj hier langer bljjft, of voortgaat deze zieke op te passen. Sta mg toe, dat ik voor u en uwe kinderen een betere en meer gezonde woning hure; uw echtgenoot zal ik echter naar een particulier ziekenhuis doen vervoeren, waar men hem met de meeste zorg zal oppassen doch we trofseeren de 91° en we troosten ods maar bjj het idee, dat men ia het zweet zjjns aanschjjn8 zijn brood moet verdienen. De Indische gastvrijheid en de Indische hartelijkheid zgn overbekend en inderdaad, wij hebben die in alle opzichten onder vonden. Toen we pas een week of 6 in Probolinggo waren, waren we al geheel en al eingebflrgert, de Europeanen kenden we bjjna uilen en we begonnen ons totaal thuis te gevoelen. Zoo van lieverlede leerden we wat Malei8che woorden en zinnetjes, het baarsche raakte er wat af, kortom we be schouwden Probolinggo als onze eigen woon plaats. We gingen op receptie by den resident, we gingen den regent nieuwjaar wenschen, we werden trouwe bezoekers van d<? danspartij, die iederen Zondagavond in d# Harmonie* plaats had en welerkeerig werden ook wij door Probolinggo's inge zetenen geheel als hunne medeburgers be schouwd. Ge weet, dat opera's en comedie's op Java witte raven zgn en is er nog eens comedie, dan moet het een liefhebberij gezelschap zgn, dat een af ander stuk opvoert. Nu, bier was dan ook zulk een gezelschap en als bewjjs, dat we in het geheel niet meer als vreemdeling te boek stonden, dient dat we de vriendelijke invitatie kregen, om in het op te voeren stuk »Ultimo« mede een rol te vervullen. En het was vol in de »Harmonie« op den avond van den 13den Maart, niet omdat wjj mede zouden spelen, dat zal de luidjes wel koud gelaten hebben, maar het was bekend, dat er onder de aetrices en acteurs uitnemende krachten waren, we zonden bjjna zeggen sterren van de eerste grootte en daarom had niet alleen deze plaats zelf zgn contingent geleverd, maar waren ook toe schouwers overgekomen van Pasoeroean, van Kraksaar, van Malang, van Loenadjang, ja zelfs van Soerabaya en maar laten we die comedie verder met rust en laten we u wat vertellen van een tochtje door Java's oosteljjken hoek. Iemand, die Java bezocht heeft en vooral iemand, die in den oosthoek geweest is, moet natuurlijk bergtochten gemaakt hebben en tabaks- en koffielanden gezien hebben. Dit laatste gaat heel gemakkelijk, men geeft aan een administrateur van zulk een land®zijn verlangen daartoe te kennen, waar men zulk eenen maar ontmoet en dan brengt de gastvrjjheid van zelf mede, dat men uitgenoodigd wordt om zijn land eens te komen bekgken. Dan is het direct »wel kom dan eens op mjjn land kjjken,* als ge het eenvoudige voor lisf wilt nemen, kunt imiLiwiiBi iiiiwi«wiirnra—m tmnmm vKtKmTjaknanutMxx^je^m^-m iinwriw. uwe goede bedoelingen, maar niets zal mij bewegen mgn man te verlaten, die thans juist mijn hulp het meeste behoeft.* Gjj hebt geljjk, Madame, en ik voeg mij naar uwe wenschen,* zeide de heer Lafranc. De heer Lafranc verzocht de vrouw de noodige toebereidselen voor het vervoer der zieke te willen maken, betaalde de de achterstallige hnur en keerde spoedig terug met eeD zorgvuldig gesloten draag koets voor den zieke en sleden voor de vrouw en de kinderen, waarna zij naar het huis van den heer Lafranc werden gebracht, waar deze eenige vertrekken voor de hem onbekende familie had doen inrichten. Mevrouw Lafranc wedijverde met haren man, de ongelukkigen eene verkwikkende wjjkplaats te bezorgen. De gevoelvolle vrouw had in de twee ingeruimde kamers alles bijeengeflracht om het voor de ongelukkigen zoo aangenaam mogeljjk te maken. Met een hartelgke welkomsgroet ontving zjj, als vrouw des huizes, de echtgenoote van den doctor op den drempel van haar huis, en hielp haar bjj het overbrengen van den zieke naar zjjne kamer. De geheele familie des heeren Lafranc gaf aan de vrouw des doctors hunne deel neming te kennen. Anatole, de oudste zoon van den heer La franc, die eerst kort geleden tot regiments doctor te Petersburg was aangesteld, nam d<? behandeling van den zieke geheel op zich. Den volgenden morgen bezocht La •Dat nooit, mijnheer!* viel hem de vrouw franc met ziine vrouw en oudste_zflpn zime ge bljjven logeeren en ik zal je alles laten zien, het is hier vlak bij. Vlak bjj, hoe moet men er dan komen O, dat is doodeen voudig, eerst per spoor naar Loemadjang, dat is ruim 8 unr, dan rijdt ge nog 2 uur, met een barretje en dan nog 2 uur te paard, dus als ge 's morgens 0 uur met den eersten trein vertrekt en ge gaat te Loemadjang direct door, dan zijt ge ruim 12 uur bjj me, dan kunt ge daar baden en wordt het juist tjjd voor de rjjsttafel. Wat men maar vlak bjj* gelieft te noemen en dan van 1012 op een paard, terwjjl het zonnetje zoo fel staat te branden, lust ge nog een eitje? Doch, de tccht was te interessant om niet te maken, het koffiehnis lag vlak bij don altijd rookende Smeroe en men had er prachtige vergezichten over de andere bergen. We gaan nog een tocht maken naar den Bromo en we bewaren nu Smeroe en Bromo verder voor een volgenden brief. De tabakslanden vindt men meer in de resi dentie Bezoeki en de Staat legt op het oogen- blik een spoorweg ProbolinggoDjember Panoeroekan (P. D. P. genaamd), om de voortbrengselen van de in die streek gelegen velden te vervoeren. Om te Djember te komen moet men nog gebruik maken van de werktreinen, waarin soms een derde klas wagen of anders wel een goederenwagen aanwezig is om per sonen mede te nemen. Djember is nu nog een klein binnenplaatsje, doch als de spoor weg klaar is zal het, zeer uitbreiden, daar de bureaux er allen heen gaan. Nu is het nog primitief, want toen we er aankwamen en in het eenige hotel, dat er is om kamers vroegen, kregen we ten antwoord, dat we moesten wachten totdat mijnheer de hotel houder zjjn middagslaapje geëindigd had. Wel een pretje, als men een uur of 5 in den trein gezeten heeft en men zeer ver langt om zich wat op te frisschen, maar er was niets aan te doen, we moesten ge duld hebben. Eindelijk, daar kwam de hotelhouder aan en die begon direct een praatje, hjj stelde zich voor als de hotel houder en wilde dadelijk weten, wat of wjj wel te Djember kwamen doen of we zakem hadden, of we iemand moesten hebben, hjj wilde precies het naadje van de kous weten. We scheepten hem af en, kregen gelukkig eene kamer en na ons wat opge- frisckt te hebben gingen we de stad eens bekjjken. We moesten naar een tabaksveld maar waar dat lag, dat wisten we op geen stukken na, we wisten alleen, dat de ad ministrateur dien avond nog in de stad moest komen en dat hjj daar eene bendy knapt en veranderd schenen. Hoe gaat het u allen in uwe nieuwe woning, madame?* vroeg Lafranc na de de eerste plichtplegingen. Wjj gevoelen ons zoo gelukkig, als wij nimmer hadden durven hopen,* zeide ma dame Oswald met van vreugde stralende oogen, met Gods hnlp hopen wjj mgn man te behoudendaarvoor kunnen wij u niet genoeg dankbaar zgn, edele man.* »Wilt gij zoo goed zjjn mjj bjj den zieke te brengen?* verzocht Anatole de jonge Elisabeth, die met de innigste dankbaarheid haar oog op Lafranc en diens echtgenoot vestigde, en licht als eene Sylphide aan net verzoek van den jongen regiments-doctor voldeed. »Wat ik begonnen heb, wil ik volein digen,* sprak nu Lafranc, »toen ik giste ren door het voorval in den apothekers winkel op uw knaapje oplettend werd, en den kleinen in zjjne behoeftige kleeding van koude en smart zag beven, steeg mij eene oude herinnering levendig voor den geest, hoe ook ik eenmaal door de geheele wereld verstooten en veracht, aan alle ongemakken van wind on regen blootgesteld, den dood nabij, een barmhartig man vond, die, zelf door de fortuin karig bedeeld, met mij het weinige deelde, wat hg bezat, ja, nog meer, die de eigenlgke grondlegger van mgn tegen- woordigen zorgeloozen toestand werd. Gaarne echter zoude ik, zonder onbescheiden te zgn, wenschen te vernemen, hoe gjj tot zulk een graad van hulpeloosheid ziit geraakt, daar met 2 paarden had staan. Maar waar stond die? Het gelnk echter diende ons, want we hadden nog geen 10 minuten geloopen, toen we eene bendy zagen en op onze vraag aan wie die behoorde, vernamen we, dat die van den administrateur was, en we zouden daar in dien winkel wel kannen hooren. waar mjjnheer was. Goed, wc liepen de toko binnen en de tokohouder bracht ons direct op de hoogte, mjjnheer zou over een 20 minuten hier zjjn, we kregen een stoel en binnen 10 minuten waren we heelemaal op de hoogte betreffende de Djem- bersche toestanden. We kwamen te weten, dat mjjnheer A vreeseljjke rusie had met mjjnheer B, omdat di8 voor de tabak iets meer gaf dan deze, we wisten precies, hoe de docter, de schoolmeester en andere auto riteiten aangeschreven stonden, hoe de dames onder elkander leefden enz. enz. en het was eene verademing, toen een rjjtuig opüield en de man op wien we wachtende waren uit stapte, zoodat aan des tokohouders woorden rijkheid een einde kwam. [Wordt vervólgd.) Buitenland. De Parjjsche politie houdt nog altjjd de nieuwsgierigen verwjjderd van de plaats waar de bazaar gestaan heeft. Agenten be waken alles wat op het terrein voorkomt. En die voorzorg is niet nutteloos, want een wolk verzamelaars is op de rue Jean Goujon neergeslagen om, zelfs tegen zeer hooge prijzen, voorwerpen te koopen, die van den brand zgn overgebleven. Aldus wilde een Engelschman 5000 fr. geven voor een half verbrande gop De eigenares van het Hotel du Palais* heeft aan een Engelschman de twee jjzeren staven verkocht die in 't boven gedeelte van het venster, waardoor 150 menschen gered werden, waren big ven vast zitten. De verzamelaar heeft er 700 fr. voor betaald, die onder het personeel van het hotel zgn uitgedeeld. In het buitenland schjjnt 't al even koud of wel, nog kouder te zijn dan bij ons. Uit verscheidene plaatsen in Duifcschland wordt sneeuwval gemeld. Te Hamburg stond de thermometer Dinsdag op 2 graden. Op den Inselsberg in Thüringen lag de sneeuw 10 cM. dik. Uit Londen wordt bericht, dat de men schen in winterkleeren bibberend rondloopen, als ware het Januari. In vele Engelsche steden heeft het hard gesneeuwd, zeer hevige sneeuwvallen worden gemeld uit Herfords- hire en Perth. Dinsdagavond vielen er in de I Wil—■lllll Ml ■IllMIIBI II III hebt.* Gaarne wil ik aan uw verlangen vol doen, daar niemand ons vertrouwen waar diger is, dan gjj, onze edele weldoener,* zeide madame Oswald, en wilde juist een aanvang met hare geschiedenis maken, toen Anatole weder binnentrad en aan zgn ouders vroeg, of zij zich zeiven ook niet wilden overtuigen van de ontwjjfelbare beterschap van den patient, v*aarop deze madame Os wald naar den ziekenkamer volgden. •Gjj vindt dus dat de krisis bij den zieke zich t8n goede heeft gekeerd*? vroeg madame Oswald aan den doctor. Het grootste gevaar is geweken,* zeide Anatole, »de zwakte is alleen toe te schrjjven aan gemis aan het noodige. De bewusteloos heid zal spoedig ophouden en de sterke constitutie van dezen man zich weldra her stellen.* Hoezeer dank ik u voor deze gerust stellende verzekering*, sprak de vrouw van Oswald. Lanfranc trad thans naar het bed van den zieke en beschouwde de regelmatige trekken van den patient. Eensklaps kwam een glans op zgn gelaat. Oplettend vestigde hg andermaal zgn blik op het gelaat des lijders, hg meende die trekken meer gezien te hebben, maar waar? Hoe meer hg echter dit gelaat beschouwde, des te duideljjker scheen het hem te worden en des te levendiger schitterde zgn oog. Eensklaps greep kg de naast kern staande vrouw des ljjders bjj den arm. »Ik bid u,« laatste plaats hagelsteenen zoo groot als boonen. In Frankrijk zakte de thermometer op sommige plaatsen 8 graden onder nul en te Ch&lons (sur Saóne) heeft de hagel geduchte schade aangericht evenals te Ma§on, waar de halve wijaoogst verpletterd is. Verschillende correspondenten hebben met lof melding gemaakt van de tucht in het Turksche leger, van het gedrag der Turk- sche officieren en soldaten jegens de over- wonnelingen, waardoor de dunk, dien men in Europa had van alles wat met den naam Turkjje in verband staat, aanmerkeljjk ge- wjjzigd is en niet weinig heeft bjjgelragen tot den sympatieksn loon, waarop in som mige groote buitenland3che blaien over Turkije wordt gesproken. In overeenstem ming daarmede is hetgeen wjj vermeld vin den over het vervoer der Turksche gewonden. Hetgeen wij hieronder mededeelen, is ont leend aan eene correspondentie uit Saloniki aan de »New-York Herald.* De Sultan had een iradé uitgevaardigd, bevelende, dat de gewonden, die hjj in zgn eigen woorden »mjjne kinderen* noemt, ver voerd moesten worden in speciale treinen, waarin gelegenheid moest wezen om te slapen. Den 7 Mei, 's namiddags twee uur, stond te Saloniki zulk een trein gereed, in 't ge heel bestaande uit elf waggons, tien voor de zieken en één voor de geneesmiddelen, ver'oandkisten en andere voor de reis on ontbeerlijke zaken. Op iederen waggon was in een sprekend, scherp uitkomend embleem zgn bedoeling aangegeven; dit embleem was in roode kleur de wassende maan, wat in Turkjje dezelfde beteekenis heeft als in Westelijk-Europa het roode kruis. Den geheelen nacht was met jjver aan de waggons gewerkt en nu nog werd de laatste hand daaraan gelegd, door ze te nomineren. In eiken waggon waren acht bedden, en elk bed was zoo gemaakt, dat de gewonde of zieke, zoo noodig, uit en in het rjj'uig gebracht kon worden. Da matras van lams wol lag op sterke buigzame springveeren een volle peluw en een nieuwe roode wollen deken voltooiden het geheel. Aan beide einden van den waggon ba- vond zich een houten tafel in twee afdee- lingen, zoodat de zieken in de bedden aan het boven- en benedeneinde gemakkeijjk wat te drinken konden krjjgen, het waschgerei bereiken etc. Even vóór het vertrek van den trein ver- de ware naam van uw man, of heb ik gelijk wanneer ik vermoed, dat hjj Herman Walden heet?* »Om Godswil, hoe weet gjjvroeg de verschrikte vrouw. Heb ik geljjk*? riep Lanfranc en zag haar strak in de oogen, terwjjl zij blozend zulks bevestigde. •Ik heb hem gevonden,* riep hg nu met drift en viel als dronken van vreugde in de armen zijner vrouw»mjjn voormaligen weldoener, dien ik alles te danken heb.* Hoe?* riepen vrouw en zoon geljjk, deze zieke zou...?* Dezelfde jonge doctor zjjn, die mij vóór 33 jaren het leven redde. O, de wegen der voorzienigheid zijn wonderbaar. Verheug u dierbare vrouw. Ik ben die Savoyaard, wiens geschiedenis u niet onbekend zal zgn en zou met vreugde al mijne bezittingen met uwen man deelen.* •Ik herinner mjj niet van een Savoyaard gehoord te hebben*, zei madame Walden, die er maar niets van begrjjpen kon. •Ja, daaraan herken ik zjjne edelmoedig heid,* hervatte Lafranc, terwgl hjj de uit geteerde hand des zieken met warmte drukte. Beschouw dit huis als het uwe en de huis- genooten als uwe bloedverwanten. In de eerste plaats, verhaal ons nwe geschiedenis, waar ik thans des te meer naar verlang, nu zjj personen betreft, die mjj zoo oneindig dierbaar zjjn.« Wordt vervolgd. 0

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1897 | | pagina 1