Hot
and van Heusden en Allena, de Lamstraalen de lloniineierwaard.
Brieven over Indië.
FEUILLETON»
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1603. WOENSDAG 30 JUNI. 1897.
EEN K.U
\J(
r-#
LAND' VAN ALIENS*
VOOB
Dit blad veischjjnt WOENSDAG en ZATEIiDAG,
Abonnementsprga: per 3 maanden 1.00.
JFranco per post zonder prgsveihooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Ad vert-en tien van 1—45 regels 50 et. Elke regel
meer 7*/t ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentifin worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
XXXI.
Een vit je te paard maakt hongerig, zoodat
we bigde waren toen werd aangekondigd,
dat het tjjd was voor de rijsttafel, waaraan
alle eer bewezen werd. Onze vrees, dat het
na den middag zou regenen, werd gelukkig
niet bewaarheid en de tempera*nar liet toe
om eene wandeling te gaan maken en wel
allereerst naar den waterval aldaar. Dit is
een bergstroompje, hetwelk zich ia een ravjjn
stort, dat 1900 voet diep is. Wanneer ket
flink geregend heefr, dan geelt dit eene
massa water. Op een grooten, vooruitste
kenden steen staande, kon men in de diepte
kgken, maar dit is min of meer een angstig
gezicht en hoewel niet bang uitgevallen,
durfden we toch maar een oogenblikje een
kgkja in den afgrond nemen. Zoo gaarne
waren we naar beneden gegaan om vandaar
er een gezicht op te hebben, doch dat was
te bezwaarljjk, men kon er slechts met een
grooten omweg komen en bovendien na het
dalen moest weer het stijgen volgen, waarbij
nog kwam, dat we in ieder geval vóór het
invallen der duisternis in het hotel moesten
terug zjjn, zoodat daarvan niets kon komen.
Nu biedt het hotel weinig amusementen
aan, men heeft er geen billard, geen spelen,
ja zelfs speelkaarten om een ombertje te
maken, werden vergeefs gevraagd, geen
wonder dus, dat we verlangden naar de
avondtafel en vroeg ter ruste gingen, daar
den volgenden dag weer een heete toer
wachtte.
Onvoorziene omstandigheden echter maak
ten, dat we nog een dag te Soekapoera
bleven en we kregen daar toen weer een
staaltje te zien van Indische hartelijkheid.
Van Soekapoera toch zouden we gaan naar
Nadisari en om in de pasangrahen te over
nachten, moesten we verlof hebben van den
controleur. Nu, dit verlof werd ons dadelijk
gegeven, maar bovendien kregen we nog
schoone beddelakens, kussensloopen en een
paar wollen dekens om daarheen mede te
nemen, want, zoo was de boodschap er
bjj, dut waren zaken, die daar niet voor
radig waren, we moesten dus een en ander
maar gebruiken en daar achterlaten, de
mendoer zou dan wel zorgen, dat het weer
terugkwam.
Nu, den volgenden morgen vroeg trokken
we dan weer op pad, den weg naar Nadisari
op. Het was het prachtigste weer van de
8
>Dat weet ik,« antwoordde Karita, en
uit hare stem klonk een ingehouden snikken.
»Ik had hem liever met mpzelve een millioen
aan de voeten gelegd. Hoe gaarne zou ik
hem rgkdom en geluk geven Maar het
kan niet, en nooit zal hg mg dit later
verwijten.*
»In 't begin niet, maar als hg in geld
verlegenheid begint te geraken, zal hij het
oogenblik verwenschen, waarop zijne ge-
litfde vrouw hem als jong meisje om den
hals is gevallen, en hem hare liefde ver
klaard heeft, zonder dat hg er ooit te voren
aan gedacht heeft met zjjn jongezellenleven
te breken.*
»Genoeg,« riep Karita snikkend uit. »Geen
man zal ooit zoo over mg denken, nog
minder spreken. Zoo heb ik het niet ge
meend. Geen lastpost wil ik voor h«m zjjn,
geen beletsel van zjjn levensgeluk. Ik zal
hem laten zien, dat ik hem niet noodig
heb. Laat hg voor mjjn part eene schatrijke
vrouw trouwen, die hem gelukkig zal maken
en die later geen last voor hem wordt. Ik
ga met het kind mee.*
Arme Karita. Hoe zwaar haar dit viel,
hem en zjju leveugeluk te moeten opofferen,
dat wist ze pas, toen ze 's nachts snikkend
in haar bed lag. Toen voelde zjj, dat zij
wereld en zoo helder mogelijk, zoodat we
volop genoten van de heerlijke vergeziGhtea.
Tweemaal moesten we diepe ravijnen pas-
seeiren en de wegen daar waren zoo steil,
dat men er overal dikke bamboes had neer
gelegd om het uitglijden der paarden te
voorkomen, We bereikten Nadisari circa 10
uur en nu was het wel wat heel sterk om
daar, midden in eendessa een heelen dag
te blijven, bovendien het weer liet zich gun
stig aanzien en we vernamen, dat we via
den Bromo gaande, ten circa 3 uur op
Tossari konden wezen, waartoe we dus het
besluit namen. We lieten een paar bussen
erwtensoep warm maken en bestegen weer
onze paarden. Na een half uurtje bijna
voortdurend gestegen te hebben, kwamen
we weer voor een ravgn, dat we door moes
ten, eerst dus afgedaald om vervolgens aan
de andere zijde weer te stjjgen en toen we
nu bovenkwamen, hadden we plotseling
zulk een indrukwekkend panorama voor
ons, dat we niets konden zeggen, dan, hé
hoe interressant,
We zagen daar n.l. heel diep beneden
ons de uitgestrekte Zandzee, waar de Bromo
midden in ligt, zoodat we dien ook beneden
ons zagen, Dat is de Bromo, riep de jongen,
die als gids medeging en we hoorden hem
reeds ruischen en stoomen en zagen de
rookwolken er uitvliegen. De Zandzee is
eene groote kale vlakte, waarschijnlijk ont
staan tengevolge van uitbarstingen van
den Bromo en men heeft te paard drie
kwartier werk om ze over te steken.
We daalden in de Zandzee af en gingen
te paard, zoover het mogeljjk is, den Bromo
op, totdat we niet verder konden, waarop
we nog een steile ladder moesten beklimmen
van 180 sporten. Die opgeklauterd zjjnde,
waren we op den rand van den krater
en keken zoo de diepte in. Het was een
helsch lawaai, overal zag men damp te
voorschijn komen en kreeg men dien damp
in het gezicht dan was het een offreuze
zwavellucht, die alles behalve aangenaam
op de longen werkte.
Het moet beneden in den krater schrik
kelijk heet zjjn en toch zagen we nog vrjj
diep vlinders en vogels vliegen. Natuur! jjk
is de Bromo een heilige berg en heeft men
ieder jaar een Bromofeest (dit j^ar was het
19 April), hetwelk een feest is vau de
Boeddhisten. Duizenden en duizenden per
sonen komen dan over om dat bij te wonen
en getuige te zijn van het offeren. Vroeger
jaren werd dan een meisje in den krater
levensgeluk verwoest had. Waarom had ze
niet geduldig gewacht, totdat Lodewijk
Steiner haar zjjne liefde verklaard had in
plaats van hem ongevraagd om den hals
te vallen? Verwend als zg was, bad ze de
vrucht begeerd voor ze rjjp was, en in haar
schaamte lag haar bitterste verdriet. Als zg
rijk geweest was, dan zon ze hem alles
kunnen aanbieden, dan zou ze hem in weer
wil van alles voor zich behouden hebben.
Maar nu haar zwager had geljjk
't was eene dwaasheid, die hem later on
gelukkig zou maken, bewillig zou zjj alles
verdragen hebben, alleen dit niet, dat hij,
dien ze gelukkig wilde maken, door hare
schuld ontevreden en verdrietig door alle
zorgen zou worden. Neen, dan was het
duizendmaal beter van hem afstand te doen.
Opnieuw stroomden hare tranen. »Lode-
wjjk, mgn eenig geliefde Lodewjjk,* snikte
ze zachtjes. »Is dat dan het einde van ons
kort geluk? Zullen je kinderlijk verlegen
lippen dan nooit meer op de mjjne rusten?
Och, was ik toch maar in plaats van Irene
gestorven, destjjds, toen ik u zoo vol zalig
heid in mgue armen hield. Maar na is alles,
alles voorbij, liefde, geluk, toekomstdroo-
men, alles!
IV.
Het was nu twee jaren geleden sedert
Irene gestorven was, en ook twee jaren
sedert een jong vrooljjk meisje in onna-
denkenden overmoed dien ernstigen man in
hare verlokkende armen gehouden had...
Lodewjjk Steiner's eersten liefdesdroom!
Zonder een enkel afscheidswoord was zü
geworpen, doch dit mag niet meer en thans
werpt men er enkele geiten iu. Men zegt,
«lat er na ufl >op van &et feest ah jjd waag
halzen zjji}, die den krater ingaan om van
die geiten er nog wat uit te halen, doch
wij begrepen de mogelijkheid daarvan niet.
Ja iodor geval moet men met touwen afge
laten en opgetrokken worden, maar dan
nog de hitte daar beneden.
Wa daalden de lalder weer af, bestegen
opni-uw de paarden en redtn de Zandzee
verder door om aan de andere zijde het
gebergte weer op ta gaan. Het was de
Lamoen pas, di?n we op moesten, doch die
is zoo steil en vol scheuren en gaten, dat
bet onmogelijk is er te paard tegen op te
komen. We moesten dus afstijgen en dien
ruim 2000 voet hoogen pas te voet be
klimmen, wat inderdaad wel een min of
meer vermoeiend werkje was. Maar ge
lukkig kwamen we toch boven, waar men-
schen en dieren een kwartiertje moesten
uitblazen. En daarna ging het steeds naar
boven, soms weer eens door diepe ravijnen
heen, op Tossaria af. Nu doet man het
beste om de paardjes maar hun gang te
laten gaan, die zoeken het wel uit en
maar absuluut niet bang te wezen, doch
het is een eigenaardigheid van die dieren
om altijd preoies op het randje der bergen
te loopen, zoodat men aan eene zijde altjjd
in de diepe afgronden kjjkt, en nu kan
men ze naar de andere zjjde trekken,
oogenblikkeljjk zijn ze weer op hun oude
paadje terug. Ten circa 4 nur kwamen
we te Tossari aan. Tossari is ook
maar eene gewone dessa, op rnim 6000
voet hoogte, doch daar staat inderdaad een
groot hotel, waaraan zelfs een docter ver
bonden is. Het is een herstellingsoord,
voornamelijk voor malarialjjders en wordt
door de bewoners van Oost-Java druk be
zocht. Tossari is voor Oost-Java, wat
Soeksboemi voor West-Java is. Het was
er vol in het hotel, doch gelukkig was
juist dien dag een klein gebouwtje, waarin
zes logeerkamers waren, afgekomen en
konden we daarin nog terecht.
Er waren veel patiënten en ook enkele
gasten, die alleen een dag of wat de warmte
eens wilden ontloopen, maar de dag was
nog al vermoeiend geweest, zoodat we niet
heel veel lust hadden ons al dadelgk met
de mede-logé's in te laten. Integendeel
gaveu we er de voorkeur aan om keel
rustig, op een gemakkeijjken stoel wat op
de voorgalerij te gaan zitten, doch dat viel
dige handelwijze hoopte hij, dat hij spoedig
eeriig bericht zou ontvangen, met het ver
zoek haar overhaast vertrek niet kwaljjk te
nemen. Maar toen weken en maanden ver
liepen, zonder dat hij eenig levensteeken
van Karita ontving, toen eerst schold hg
zich voor een gek nit, die dwaas genoeg
geweest was om in zijn kinderlijken een
voud, een zomermiddag lang als speeltuig
van eene luimige, overmoedige coquette te
dienen. In alle gedaanten zag hjj Karita
voor zich, maar het bogeerljjkst vond hij
haar dien middag, toen zij iu stralende, in
verlokkende schoonheid voor hem stond,
terwjjl de zonnestralen op haar goudbruin
haar speelden en ze hem iu verleidelijke
lieftalligheid hare liefde verklaarde.
Terwjjl Karita met het kind in Italië
was, had luitenant Von Hartwig drie maan
den verlof gevraagd om het kind te be
zoeken, zoo hoorde Steiner door een vriend
vertellen, en voegde de vriend er bg Karita
Benter zal nu niet waer als meisje terug-
keeren, maar dat Hartwig met eene jonge
vrouw uit Italië terug zal komen, geloof
ik zeker!* En alle vrienden van Hartwig
hielden het voor een uitgemaakt feit, dat
Frans met juffrouw Karita zou trouwen.
Voor het kind zou dit zeker wel het beste
zijn. Karita's kennissen dachten er eveneens
over. Wel was het verschil in leeftijd tus-
schen haar en haren zwager niet gering,
maar daarover zou Karita wel heenstappen,
want hjj was zoo'n knappe beminneljjke
man, en daarbij achatrijk, en dat vergoedde
veel.
He^wa^len avond van Hartwig'a aan
lang niet mede, het was daar betoel, betoel
koud en we moesten wel naar binnen,
naar de conversatiezaal, alwaar we kalm
het oogenblik afwachtten, dat de avondtafel
begon. Onze buurman daaraau was een
heer, die ljjdende was aan zenuwhoofdpijnen,
doch dat heer at voor 3 andere menschen,
wat bij ons de wensch dead opkomen ora
hem ook eens te sien eten, als hjj geen
zenuwhoofdpijnen had.
Doch op het punt van eten hadden
we den volgenden middag aan de rjjsttafel
nog een aardiger episode. Onze overbuur
man nd. nam eene portie rjjst op zjjn bord,
zoo groot, dat men er, om zoo te zeggen,
met geen stok overheen kou springen, hij
nam er do noodige bjjkomende gerechten
bjj, maar bedankte voor een gehakken visch,
die er juist zoo heerljjk uitzagen. Op onze
vraag, of hij geeD liefhebber was van ge
bakken viseh, antwoordde hij, dat hij er
dol van hield, maar thans durfde hg niet,
want zjjne maag was niet in orde. Dat met
het oog op de hoeveelheid die hij dan in
die niet op orde zjjnde maag zou gaan
stoppen, een algemeen gelach volgde, be
hoeft wel geen betoog,
Het is algemeen Indische gewoonte om
zich, wanneer men geene plannen meer
heeft om uit te gaan, na de avondtafel in
d« grondverf te zetten, d. w. z., men trekt
zijne slaapbroek (de dames sarong) en
kabaai aan en maakt het ziek dan op de
voorgalerij nog wat gemakkelijkmen pro
fiteert van den heerlijken avond, als de
muskieten en andere insecten het ten minste
niet al te lastig maken, doch op Tossari
was daaraan geen denken, zelfs in eene
gesloten k^mer en in een Europeesch pak
vonden we het nog*vrjj koud.
Van uit Tossari kan men heel aardige
tochten te paard maken en op die wjjze
den omtrek bezichtigen, doch het is ook wel
interessant er een dag stil te big ven en dan
te voet een en ander te bekjjken. Tossari is
n.l. de groentetuin van Oost-Java en men
vindt daar alle mogelijke Europaesche groen
ten, aardappelen, kool, doperwtjes, knol
rapen enz., enz., iets wat "beneden niet het
geval is en men is er feitelijk geheel Euro
peesch. 's Morgens toch hadden we een
Indisch pakje aangetrokken, maar hadden
dat al heel gauw tegen een Europeesch
verwisseld en na een uurtje geloopen te
hebben wilden we gaan zitten op het achter-
balcon, om aldaar wat te genieten van het
mooie panorama, maar jawel, dat hoefde
terras der kleine villa, die Karita sedert
hare afwezigheid met het kind bewoonde.
Voor hen lag de golf van Genua, en zAcht-
kens woei de zeelucht de jasmjjn en rozen
geur uit den tuin naar den oever. Thérènna
zat op den grond bjj haren vader, op haar
vroeger zoo ljjdend gezichtje lag een blos
van gezondheid. Ze lachte en babbelde druk,
en zoo aanhoudend, als ze vroeger nooit in
staat was geweest, en bij alles wat ze zeide,
klonk het voortdurend als slot van eiken
zin >niet waar, tante Karita?* weet ge
nog, tante Karita?* Men zag dadelgk, dat
de plaats, die hare moeder eens in haar
hartje had ingenomen, nu reeds lang aan
Karita was afgestaan. Toen het 's avonds
buiten koeler werd, zoodat de kleine meid
door de kinderjuffrouw naar bed werd ge
bracht, greep Frans de beide handen zjjner
schoonzuster, om haar innig te danken voor
de goede zorgen, waardoor het kind weer
geheel hersteld was. Hg vertelde haar van
huis, hoe Kathrine niet meer dezelfde was,
sedert haar lieveling haar had verlaten, hoe
haar vader naar haar verlangd had, en hoe
hij, Frans, beloofd had, haar spoedig thuis
te zullen brengen en plotseling had hg
een oogenblik met vertellen opgehouden, en
toen hg vervolgde, begon hg haar te zeg
gen, hoe er nog iemand was, die zoo vurig
naar haar, zjjne kleine schoonzuster ver
langd had, hoe hg zich al die lange een
zame winteravonden op een weerzien had
verheugd; hjj sprak van zjjne oude trouwe
vriendschap voor het jonge meisje neen,
het was geen vriendschap, hjj had haar
heel zjjn leven liefgehad!
niet. We zaten daar midden in de wolken
en nu is het merkwaardig dat alles daar
even droog is, maar het was te koud en
al heal gauw gingen we naar binnen om
in d8 Gonversatieaaal een party te gaan
billardspelen om daardoor w6Gj? wat warm
ts worden. Behalve het hotel is ta Tossari
niets, dus raen moet daar zjjn amusement
vinden, waarvoor echter in voldoende mate
gezorgd is.
Personen die nu bepaald om gezondheids
redenen eenigen tijd te Tossari hebben
doorgebracht, mogen na niet dadelijk weer
naar de tropische warmte beneden en voor
hen is nu eene filiale van het hotel ge
bouwd in de dessa Poespoh en daar kunnen
dan de patiënten eerst eenige dagen heen
gaan om den overgang meer gtleidelyk te
maken. Van Tossari tot Poespoh moet de
weg te paard worden afgelegd en dan kan
men verder weer met wagens. Nu naar
beneden gaande, wordt het zachtjes aan weer
warmer, men krjjgt weer klappers te zien
en in het eerst doet het bepaald weldadig
aan en vindt men het heerljjk, dat de
warmte bljjft toenemen en als men dan
eenige dagoa in de bergen vertoefd heeft,
valt het dubbel op, zoodat we heel verge
noegd waren toen we het hotel te pasos*
roean bereikt hadden en ons daar door een
koel bad weer eenigszias konden opfrisschen,
Buitenland,
't Gaat er met Cuba's financiën treurig
uitziende schuldenlast bedraagt nu reeds
6000,000,000 peseta's (zegge zesduizend
millioen) en de ambtenaren wachten reeds
sinds zes maanden op hun salaris, terwjjl
de bijdragen aan de scholen ook niet worden
betaald.
Wat Cuba aan Spanje gekost heeft in de
eerste twee jaren van den opstand en de
Philippgnen gedurende de eerste 6 maanden,
is nu zoo ongeveer vastgesteld.
Toen iu Februari 1895 op Cuba de
opstand uitbrak, waren er 10,000 man
troepen (18000 op 't papier!) en van Maart
1895 tot Maart 1897 zijn er been gezonden
10 generaals, 675 hoofdofficieren, 6222
officieren en 180,335 manschappen, totaal
187,288. Naar Porto-Rico in den zelfden
tijd 3 generaals, 25 hoofdofficieren, 179
officieren en 4620 manschappen, totaal
4827.
Van 16 September 1896 tot 26 Februari
1897 werden naar de Philippgnen gezonden
6 generaals, 96 hoofdofficieren, 735 offi-
ken nn zjjne woorden iu Karita's oor, en
als in een droom luisterde zij naar die gloei
ende hartstochteljjke ontboezeming. Helder
scheen de maan nu over de golf en over
den tuin. Was het het matte maanlicht, dat
Karita's gelaat zoo veel bleeker dan anders
deed schijnen, en aan de zachte ljjnen van
haar gelaat eene uitdrukking van diepe
smart gaf? Klonk het niet in hare oorea
als het ruischen van beukenboomen, en
bracht de wind op zjjue vleugelen niet de
woorden van dat lied meê:
>0, als een kus op 't hart mg brand!*
Zg kon niet dadelgk een antwoord vin
den op de smeekbeden van haren zwager.
En al was er veel vroolgkheid uit dit jonge
meisjesgelaat geweken, nu Frans haar terug
zag, vond hg haar weer evenals altjjd,
sedert jaren, beeldschoon, lief en bekoorljjk.
>Laat het verleden vergeten zjjn, lieveling,*
fluisterde hjj teeder en zonder Karita's ant
woord af te wachten, drukte hjj de slanke
gestalte onstuimig in zjjne armen en al die
jaren van sterk onderdrukten hartstocht
stroomden over in ontelbare gloeiende kas
sen, waarmee hjj Karita's mond, oogen,
wangen en haar bedekte. Karita liet heen
stil begaan, hoewel er tranen in hare oogen
blonken. Wat moest ze doen? Kon ze ten
tweeden male een' man, die haar zjjn liefde
bood, tot in 't diepst van zjjn hart ver
wonden? Was het gebeurde nog te ver
anderen, nog goed te maken Spraken niet
Frans' stem en die van het kind »bljjf bjj
ons, Karita, bljjf bjj ons?*
Wordt vervolgd.
.X -•
da
Vrij naar het Duitsch.