de Bommelerwaard. Het nieuwe Kabinet. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 1613. WOENSDAG 4 AUG. feuilletönT 1897. Dit blad verschijnt "WOENSDAG en ZATERDAG. Abonaementaprj b: per 3 maanden f 1.00. franco per post zonder prjjsvei hooging. Afiosderljjke nummers 5 cent. Zwenking naar links: dat is het resul taat der verkiezingen geweest. De liberale meerderheid is geslonken beneden het half- honderd, deck met de radicalen en sociaal democraten daar weer boven gestegen, 't Gevolg is een zwenking naar links, d. w. in dit geval zeggen: de kiezers hebben al9 hun wensch te kennen gegeven dat de staat meer dan tot dusverre ingrijpe in het maatschappelijk leven. Dat is het ideaal der radicalen en sociaal-democraten, daar heen stuurt de Liberale Unie en daarvoor jjveren ook velen der verbonden tegen partijen, voornameljjk der anti-revolutio nairen, die zich heel gaarne tot de demo cratie rekenen. 't Ministerie heeft gemeend ontslag te moe ten nemen en terecht. Opgetreden met een bepaald doel kiesrechtuitbreiding heeft het die taak met grooten tact vol bracht en 't daarbij niet gelaten. Ja, er zjjn weinig Kabinetten geweest, die zoo ijverig gewerkt hebben als dit. Wanneer de'partjj- verhouding dezelfde gebleven ware, had bet nog zeer veel goeds kunnen afwerken. Nu die verhouding echter eenigszins veranderd is, handelde het volkomen constitutioneel door de portefeuilles ter beschikking van H. M. te stellen. En zoo is dan ook dit ministerie ten grave gedaald en een nieuw heeft zjju plaats ingenomen. Alweer volkomen in den geest der grond wet, vindt men in het nieuwe Kabinet alle schakeeringen terug der verbonden partgen, die de meerderheid vormen, behalve de sociaal-democratische. We sturen nu een richting uit, die ook deze party met ge noegen ziet volgen, waarvoor ze al jaren lang heeft gearbeid, onverstandig en lawaai makend dikwgls, maar vasthoudend en nooit verflauwend. Aan de spits treffen we aan mr. N. G. Pierson als mini: er van Finantiën. We achten het een geluk voor 't land dat H. M. dezen uitmuntenden staatsman als dienaar der Kroon heeft teruggeroepen. De hervor ming onzer belastingen onder 't voorlaatste Kabinet door hem aangevallen en onder 't laatste door min. Van Eyk met omwer king der personeele belasting zoo gelukkig voortgezet, kon aan niemand beter ter voortzetting toevertrouwd worden dan aan Pierson. EEN NOVELLE VAN HET STRAND. 5) Hendrik had die woordenvloed kalm over zich heen laten gaan, tussehenbeiden glim lachende of knikkende, hjj beschreef vlug de ligging van zjjn vaderlijk huis, en was toen met enkele snelle schreden achter de duinen verdwenen. Zijn begeleider zag hem vol gedachten na. Jong, flink en een vrolijke knaapIk ben nieuwsgierig of alleen het verlangen naar zyn vader hem zoo onrustig maakte. By streek met de hand over zyn donkerblond dik haar, waarin de eerste nog weinige witte ouderdomsteekenen te ^ien waren, terwjjl de kleur van zyn bakkebaard reeds zeer naar geheel grjjs overhelde. Zyn glad voorhoofd sprak met de vroolyke diepblauwe oogen van een zorgeloos leven zonder ont beringen, maar in de fijne trekken om den mond lagen sporen van diepe smart wel overwonnen, maar de herinnering aan vroe ger leed vloog nog dikwyls over het gelaat, hoewel ook de oogen poogden te lachen. Hg zag over de dorre zandheuvels heen, waarop slechts spaarzaam de stekelige zand- haver groeiie, dan ov?r het eenzame kale strand, en ^hjj huiverde plotseling, zooals men zegt, alsof iemand over zjjn graf ging. fly keerde zich snel om, maar de gloed van de zon was verdwenen, witte nevel- I T Met Pierson noemen w? in één af!em mr. W. II. de Beaufort, van dezelfde, z.g. oud-liberale richting, die over enkele tien tallen van jaren de conservatieve genoemd zal worden. Aan dezen intelligenten man is de portefenille van Bnitanlanrlsche zaken toevertrouwd. Tot heden een sieraad in 't Parlement, van welk lichaam hjj een der schitterendste figuren uitmaakt, is hij met Pierson ons een waarborg, dat het Rturen in democratische richting bedachtzaam zal aangevangen of voortgezet worden. De post van Buifenlandsche zaken is toevertrouwd aan mr. II. Goeman Borgesius. Deze geleerde is eenige jaren redacteur van 't Vaderland geweest; hij behoort tot de mannen der Liberale Unie, tot de voor uitstrevender Toch i3 hij overtuigd dat dit streven niet mag geschieden zonder wyze bedachtzaamheid; bewijs daarvoor is deze aanhaling uit een artikel in de Vragen des Tjjds :c Ook de vooruitstrevenden weten geduld te oefenen. Vast zijn zjj overtuigd, dat ook in ons land weldra de tjjd zal aanbreken, dat de groote meerderheid der kiezers zal onderschrijven hun levensbe ginsel: alle politiek is slechts kleinzielige politiek als ze zich niet ten doel stelt ver betering te brengen in hot lot van de overgroote massa Over mr. Cort van der Linden als minister van Justitie, is in de wereld der rechts geleerden maar één stem: ieder erkent hem als een der knapste koppen op dit gebied. Door min. Van der Kaay tot adviseur aan het departement van justitie verkoren zooveel als onder-minister heeft deze gewezen hoogleeraar een praktische school doorloopen, wat hem op zijn zetel zeer te stade zal komen. Met den heer Pierson maakten ook de heeren Lely en Jansen, deel uit van 't Kabinet Tak. Zoo we 't nog niet wisten uit Piersons mond, dan staat de min. van W. H. en N., Lely, ons borg, dat de vaan des vrjjen handels boven ons land zal bljjven wapperen. Jansen, min. van Marine is een zeeman 't hart; bij de marine heeft zyn naam een goeden klank. De min. van Oorlog, generaal-majoor K. Eland is een nieuw man op politiek gebied. Hij is ontegenzeggelijk een der meest eminente mannen van 't leger. Van hem verwachte men een voordracht tot algemeenen dienstplicht, afschaffing der schutterjj, tienjarigen diensttyd. Dit althans heeft de heer Eland eenige jaren geleden door den avondwind gedreven, zweefden zjj naar hem toe en strekten zich, als lange witte armen naar hem uit. Met een spotachtigen trek om den mond draaide hij zich om, en naar den planken- weg gaande, zeide hy halfluidIk zou terug- keeren, als ik zoo bjjgeloovig ware, als vermoedeljjk de menschen hier zullen zjjn; de watergeesten schijnen mij terug te roepen, en ik heb ook inderdaad genoeg bjjge- loof in mjj, om mjj hoogst onaangenaam aangedaan te gevoelen, hoewel ik weet wat het is. Deed ik misschien niet verstandiger, om met de boot, die mjjn goed hier zal brengen, weer terug te gaan? O, o, wat is er van mjjn hefrlyk dorp, mjjne schoone visschers en visscbersmeisjes geworden? Hy stond op de hoogte van de duinen en overzag met een lichte huivering de beklagelyke huisjes, waaruit dunne, blauwe rook opsteeg, om dadeljjk door den wind gegrepen en verspreid te worden. Blootvoetige, armeljjk gekleede kinderen lagen op het zand voor de hutten en streken het lange, over het gezicht hangende haar weg, om den vreemde verbaasd aantezien. Voor de in twee helften gescheiden, half geopende huisdeuren, stonden vrouwen, wier strenge hardvochtige gezichten, door ontbering en harden arbeid nog strenger en hardvochtiger waren gemaakt, terwjjl de zwarte hoofddoeken niet tot verfraaiing bij droegen. De zwarte jakken waren even leeljjk, als de overige kleeding slordig. Hier is een vreemdeling even zeldzaam als een goede maaltjjd, ging de vreemde voort, ik wensckte niet gaarne van den ■^jy als zyn ideaal voorgesteld in eea lezing. Rest nog de heer J. T. Cremer, min. van Koloniën, uit zjjn politieke loopbaan genoegzaam bekend als een man van hel deren blik en volkomen op de hoogte der Indische z^ken. Met eerug overleg en kunnende rekenen op de medewerking der Kamers, mag van deze ministers veel verwacht worden. Het is een achttal inderdaad kundige en wel gezinde mannen. Waarop nu gestuurd zal worden? We zullen daartoe de opening der Kamers in September moeten afwachten. Wanneer in het a.s. vierjarig tijdvak van 't groote program der Liberale Unie slechts een deel wordt omgezet in wets ontwerpen zullen we reeds dankbaar zjjn. Buitenland. De hervatting van het werk in de Bel gische mjjndistricten ondervindt belangrijke vertraging door eenige gisting, die een ge volg is van het ontslaggeven aan ver scheidene werklieden, die de werkstaking bevorderd of kameraden den arbeid belet hebben. Op drie verschillende plaatsen in de Borinage werden dynamiet-aanslagen gepleegd, die groote schade aan materiaal enz., doch geen persoonljjke ongelukken ten gevolge hadden. De Londensche dierentuin is onlangs een schildpad rjjk geworden, die volgens de Daily Mail,* ongeveer vjjfhonderd jaar oud is. Hot is thans betrekkeljjk rustig te Lissa bon en Oporto. Er bevindt zich in die twee steden voorzoover men te weten kan komen uit de weinige berichten een re volutionair hoofdbestuur dat met enkele militairen een staatsgreep voor den 14den Juli voorbereidde. De toeleg mislukte door de voorzorgen van de regeering, die de ver dachte officieren bewaakte en de garnizoenen van enkele steden verplaatste. Thans zou de beweging gedempt zyn, ook doordat het kabinet zyn voornaamste financieel© ont werpen moet hebben ingetrokken, Dit alles is echter noch duidelijk noch betrouwbaar. De te Liverpool aangekomen anarchisten moeten geld vragen van partjjgenooten en anderen om aan den kost te kómen, want zjj zy'n totaal broodeloos. Zjj doen gruw zame verhalen van hun ljjden in de ge- mjjne evenmenschen afhankeljjk te zjjn, en mjjne begrippen over comfort of genoegens van Europeesche badplaatsen moet ik hier vergeten neen, daaraan mag ik 'niet denken. Moge het naar het vele overige gaan, wat ik gaarne zou willen vergeten. Met een zucht liep hjj eeuige armzalige tuiyaanplantingen voorbjj en naar het huis dat hij naar de beschrijving voor dat van den kapitein hield. Het was iets grooter dun de overigen, met een klein haisje er naast, in welks be nedenruimte eene boot en allerlei gereed schappen lagen. Eene geit zocht onafge broken naar frisch gras, en zag wantrouwig naar de vreemdsoortige verschjjning, die het huis binnentrad, alsof de vroljjke, jeug dige stem daarbinnen haar daartoe uit- noodigde. Er lag ook zooveel frisehheid in de stem, zjj sprak zoo duideljjk van reine vreugd, en tegelijk had zjj toch een vasten klank, die men gaarne volgde, overtuigd, dat de oogen, die by de stem behoorden, scherp waren en de handen vlug om te handelen. Een groote open haard nam de eene hoek van de keuken, die tegel jjker tjjd woonkamer was, in, en boven het vlammende haardvuur hing aan een lange ketting, een kokende ketel. Naast den haard zat kapitein Cassen, wiens haar en baard even pluisterig en grys waren als zyn buis en broek, waarvan de kleur in 't geheel eigenlyk niet te onder kennen was. Orer 't geheel zag hjj er recht verweerd uit, en het glas grog, dat naast hem stond, was eene passende stoflage. Hjj lachte over iets wat Hendrik had gezegd Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 71/# ®t. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond ingewacht. vangeniasen ten hunnent, waar zjj acht dagen lang zoutevisch moesten eten zonder drinkwater, men hen met jjzers brandde, hun de nagels uitrukte enz. De »Times« meldt uit Konstantinopel, dat de geheime politie zestig Turken van goeden stand in hechtenis nam, onder ver denking van tot de jong Turksche party te behooren. Ook vele arme Armeniërs moeten weder opgepakt zjjn. Uit Canea wordt bericht, dat de admi raals zich desnoods met geweld tegen het landen van Turksche troepen zullen ver zetten. Met den algemeenen toestand in Eugelsch- Indië is 't wat beter gesteld. In verscheiden districten is overvloedig regen gevallen. Toch wordt nog aan 3,220,000 menschen onderstand of werk verstrekt van over- e. In de »Revue des Revuesc kwam voor eenigen tjjd een belangwekkend artikel voor over het ruilen van kinderen in Deneraarken, een nieuwigheid, die in de Scandinavische landen vormen van philantropische betee- kenis aanneemt. Het railsysteem is in weinige woorden verklaard. De bewoners van het land staan gedurende de zomervacantie hun telgen tot zekeren leeftjjd natuurljjk aan de stadsmenschen af en ontvangen daarvoor in ruil stadskindertjes, die de buitenlucht behoeven. De staat zorgt voor gratis ver voer en de scholen eipediëeren de kleinen naar gelang van de aanvragen, welke van stads- en buitenmenschen zyn ingekomen. De kinderen reizen alleen, wat geen be zwaar oplevert, daar elk zyn vervoerbiljet, dat in duidelijke letters de plaats vau be stemming vermeldt, op de borst gehecht draagt. Wanneer door de eene of andere omstandigheid kinderen mochten verdwalen, dan worden zjj aan het eerste het beste station geherbergd en terecht gewezen. Aan de stations, waar de vacantietrein stopt, ïtaan boeren en boerinnen op de kleine reizigers te wachten en nemen hun welwillend in ontvangst, waarbjj de reiswjjzers elke vergissing buiten sluiten. Nu breekt voor de kinderen eerst een leventje aan. De stads jeugd doet zich te goed aan alles wat hun het vrjje landleven biedt, terwjjl de jonge boertjes en boerinnetjes huu hart ophalen aan al het stads moois, dat hen onder een geschikt geleide wordt voorgesteld. Bjj zulk een ruil vaart men aan beide zjjden wel, wezen in overeenstemming was, en welke de opreehtste bewondering van den vreemde opriep. Juist wilde hjj te voorschjjn komen, toen eene andere deur werd opengestooten, en een meisje binnentrad met een brandende kaars in de hand. Had Hendrik een zuster en hoe was het mogelijk dat het eiland zulk eene wonderbloem voortbracht? Waren dit meisje en die onschoone, strenge vrou wen zusters, in deze groote famielje, welke hier op het eiland leefde? Het zwarte jak, liet den slanken, schoonen hals zien, waarop nu het sierljjke kopje eenigszins gebogen stond, alsof de last der lange tressen te zwaar was. Om het teedere liefeljjk gezicht hingen krullende roodblonde lokken, en groote donkere oogen richtten zich vragend op den jongen man. Zjj werd bleek, dan weder rood, eene siddering doorliep hare geheele gestalte, hare oogen openden zich wjjd »Nu ïSina, wat zegt gjj? Gjj kent hem in 't geheel niet meer. Ja hjj is een flinke jongen geworden!* riep de kapitein op vroolyken toon. Met een stralend gelaat strekte Hendrik beide handen uit, waarin zjj de haren lag, nadat zjj snel het licht had weggezet, en juichende riep zjj: Hendrik? Zjjt gjj het werkeljjk? O, God zjj gedankt, dat gjj er weer zjjt.« Er was minder menschenkennis voor noodig dan de vreemde bezat, om uit deze woorden te verstaan, welk een last van verlangen met hem was afgeschud. Hare oogen schitterden, haar mond glim lachte en zjj zag den #pitein aan, die haar daar al het mogeljjke wordt gedaan om den kinderen zooveel mogcljjk genot te verschaffen. Dit vernuftig denkbeeld is van een vrouw, die er zich thans op kan beroemen, dat zjj in het belang van de ontwikkeling der jeugd iets grootsch heeft verricht. In De nemarken heeft het railsysteem zooveel op gang gemaakt, dat Kopenhagen jaarljjks 10.000 kinderen eenige weken naar buiten zendt om er evenveel boerenkinderen voor in rail te ontvangen. Volgens een bericht uit Kaapstad zouden de Portugeezen in Gazaland, bjj de Delagoa- baai, door de inboorlingen verslagen zjju. Uit Gothenburg wordt gemeld, dat vol gens een walvischvaarder op de hoogte, waar de kapitein van de Dordrecht* An- dreé's ballon meende gezien te hebben, verscheidene doode walvisschen worden aan getroffen. Elf stoomschepen, die op reis zjjn naar de Jenessei, hebben bevel- ontvangen om het door kapitein Lehman aangeduide water nauwkeurig te onderzoeken. Een deel van Daitschland en Oostenrjjk wordt zwaar geteisterd door stortregens, welke de rivieren onrustbarend doen stjjgen. Het water is zoo plotseling komen opzetten, dat verscheidene menschen zich helaas niet hebben kunnen redden. Het grootste aantal slachtoffers telt Zwickan, in Saksen, waar twaalf arbeiders het leven hebben verloren. Met welk eea kracht het water is komen opzetten getuigt het feit, dat te Löbtau het nieuwe raadhuis geheel in elkaar is ge slagen. De meest geteisterde streken worden ge vonden in het Silezische gebergte, vooral het Reuzengebergte, de Sudeten, h?t graaf schap Glatz, het Lausitzer gebergte, de om geving van Zittau en bet Salzkammergut. Men krjjgt een juist beeld van de aan gerichte verwoestingen wanneer men de be richten leest, welke uit de verschillende plaatsen worden ontvangen. Uit Spaottau bjjv. wordt gemeld, dat binnen een uur tjjds het water in sommige deelen der stad twee tot drie meter hoog stond, zoodat de stad slechts van ééne zjjde kon. worden bei rikt, Tegen vier uur Zaterdagnach' werden de burgerjj en de brandweer door vuursignalea gewaarschuwd eu men toog onmiddellijk het werk om inboedeL en vee te .r Uien waarin ongelukkig nog niet een. allen kon den slagen. De bevolking der overstroomde »Ja hy is het werkeljjk; gelooft gk; het nog altjjd niet, meisje? kor fc ou voor iets goeds voor het avondeten, er komt nog iemand.* De vreemde hield het oogenblik voor zeei geschikt, om zich aar te melden, en zoo trad hy snel naar de groep, de aanwezigen groetende. Hendrik had aan zyn vader reeds het noodige gezegd, en snel werden alle détails besproken en de voorwaarden geregeld voor een verbljjf van eenige weken van den heer Raad in het huis van den kapitein, en Sina snelde heen, om het noodige te bezorgen. »Naar hetgeen ik in het voorbjjgaan vluchtig van de vrouwen hier heb gezien», begon de heer Raad, verschilt uwe dochter veel van hen.* >Zjj is mjjne dochter niet,* zeide de kapitein ruw. »Dus misschien eene nicht, of* - hjj hield op en wierp een blik op Hendrik, die hem den rug had toegekeerd, maar zich onrustig heen en weer bewoog. >Neen,< bromde de kapitein. >Zjj behoort in 't geheel niet bjj onszjj wordt zoo maar mee onderhouden. Hendrik, geef den heer een grog.* Hendrik gehoorzaamde en wierp den heer een verzoekenden blik toe, dien deze zoo uitlegde, dat hjj niets meer over het schoone meisje moest zeggen. Met een fijnen glim lach vroeg hy den kapitein, of hjj binnen kort nog eene groote reis had gedaan, dan wel of hjj de nu welverdiende rust genoot. I Wordt vwolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1897 | | pagina 1