Kei Land van Neusden en Allena, de Lanïslraal en de Bommelenvaard. FEUILLETON. toiss: Uitgever: L. J. YEERMAK, Heusden. M 1653. WOENSDAG 22 DECEMBER. 1897. Met hei oog op het Kerstfeest zal ons eerst volgend Nummer Vrijdag 24 dezer verschijnenwij verzoeken dus onze Correspondenten en 11.11. Adverteer ders hunne toezendingen een dag vroeger te doen plaats hebben. DE REDACTIE. LAND VAN ALTEN&' VOOR Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG. Aboncementspr^s: per 3 maanden f l.OO. franco p#r post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7*/j ot. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrgdagavond ingewacht. In het Nummer dat op 1 Januari a.s. ver spreid wordt, zal weder gelegenheid gegeven worden de gebruikelijke NIEUWJAARSGROET te plaatsen. Voor tijdige toezending beveelt zich beleefd aan DE UITGEVER. Pas bp de begrootingsdebatten maakten Kamer en Ministerie inderdaad over en weer kennis. Voor dien tjjd werd er verwacht en geloofd en gehoopt, nu echter weten ze wat ze aan elkaar hebben, weet de Kamer wat ze van dit Ministerie verwachten kan, weten ook de dienaren der Kroon in hoe ver ze met deze Kamer zullen kunnen samenwerken. Verrassend was 't optreden der socialis tische groep. De Kamer, nog niet vergeten de cynisch-opruiende taal van den vroegeren leider der partjj, maakte nu kennis met drie leden, die haar zouden verzoenen met hun beginselen, wanneer daar mogelijkheid op was, met een Troelstra, een welsprekend jurist, Van Kol, niet minder welsprekend en Van der Zwaag, een man uit 't volk, die goed ontwikkeld is. Wat ook verras send was, 't optreden voor 't eerst van een onderwjjzer, bjj de behandeling der ondor- wjjszaken. Daarover redeneerden vroeger de heeren honderd uit, ofschoon ze overtuigd waren dat geen enkel hunner op de hoogte was, want zelfs schoolopzieners schjjnen zóó weinig er in te zjjn dat Ketelaar vooral aanbeval toch specialiteiten uit te zoeken voor dit ambt. Ketelaar kreeg van ver scheiden kanten een pluimpje; die mogen hem zoovele bloempjes zjjn op zjjn parle- (11 Met kalmen tred begaf hjj zich naar het voorvertrek, en daar, in de kille ochtend schemering zag hg een wezen staan, dat hem voor een oogenblik inderdaad als een onbekende voorkwam, zoozeer hadden enkele uren tjjds haar herschapen. Eu toch was het de gravinmaar eene andere vrouw als die welke hg tot dusverre gezien had. Al het luchthartige en zorge- looze was uit haar gelaat verdwenende zachte blos, die anders hare kaken kleurde, was weggevaagd; de zoo fraai gevormde wangen waren van diepe voren doorgroefd de oogen schenen veel grooter dan vroeger en brandden van een vuur als hjj slechts bjj koortsljjders had zien schitteren. «Gjj zjjt ziek, mevrouw,mompelde hjj, den blik doordringend op haar vestigende. »Ziek?« herhaalde zjj onstuimig. «Neen, ik ben het geweest, mjjn leven lang; maar dat is nu voorbjj. Deze nacht heeft de crisis gebracht en ik ben thans herstellende. Ik heb gedroomd; want ik die mjj verbeeldde aan Adrianis te hechten, ik kon slapen ter- wjjl hjj hier met den dood te worstelen lag en mjjn droom heeft mg genezen. Ik zag hem liggen op zjjne legerstede, even dui- deljjk als ik u nu voor mjj zie; zjjne adem- mentaire loopbaan, die overigens niet veel bloempjes belooft. Het onderwijs, zal het goed zijn, kost veel geld, dat is nu een maal niet anders en een minister, die zijn uiterste best moet doen om zuinig te zijn, kan op dit stuk geen beloften afleggen, die stjjging der uitgaven tengevolge hebben. Op bet hoofdstuk «Onderwijs* heeft de minister voor 't eerst een onaangename ontmoeting gehad, waarbij men zich ver wonderen moet dat de heer Borgesiu3 niet beter op de hoogte is van de gevaren, die zijn politieke vrienden hem berokkenen kunnen. De wet van '76 op het H. onderwjjs, wil dat aan alle hoogescholen de facul teiten genoegzaam bezet zjjn en de minister, die verklaard heeft dat hij de wetten wil uitvoeren in derzelver geest, stelde voor een professor in de geschiedenis aan te stellen te Utrecht, aangezien daaraan be hoefte bestaat. De heer Kuyper, dien men niet van over dreven liefde voor de Staatshoogescholen verdenken zal, had daarop met andere heeren een amendement ingediend, om die aanstelling tegen te gaan. De gronden waarop dit amendement gebaseerd was, kunnen we laten rusten en alleen vermelden dat de politieke vrienden des ministers vóór dit voorstel stemden, om den heer Borge- sius een aansporing te geven tot omwer king van de wet op het hooger onderwjjs. De heer Kerdijk was de man, die den heer B. dit echec bezorgde. «Van zjjn vrienden moet men 't hebben* zegt het spreekwoord en 't is te meer onverantwoor- deljjk van den heer Kerdjjk, daar hjj weet dat de minister volstrekt geen plan heeft, de wet te veranderen. De heer Kerdjjk is een lastig man. Men heeft dezen zomer te Amsterdam gewaarschuwd tegen zijn ver kiezing en als men nu ziet dat hjj op het onverwachtst en op een punt, waar althans van hem en de zjjnen geen tegenstand te wachten is, den minister een steen voor de voeten werpt, kan men de vrees niet onder drukken dat het ministrieel leven van den heer Borgesius wel eens plotseling een einde zou kunnen nemen. En dat zou jammer zjjn, want geroepen de sociale vraagstukken op te lossen, is hjj de rechte man op de rechte plaats. En wonder mag 't heeten dat de minister 't er door gekregen heeft te den Helder een hoogere burgerschool op te richten, maar 't ging dan ;ook slechts met één stem meer derheid. haling was benauwdeene ijskoude, ont- vleeschte hand strekte zich naar hem uit. Gjj die naast het bed stondt, zaagt haar evenals ik, en het behoefde u slechts een enkele beweging te kosten om haar af te weren. Ik zelve, ik kon het niet doenik was machteloos en als verlamdmaar al mjjne hoop was op u gevestigd. En toen toen aanschouwde ik een vreeselijk ietsgjj bleeft daar met gekruiste araien werkeloos staan, gjj lachtet spottend, als wildet gjj den Dood aanmoedigen zjjn werk te vol brengen. Ik kon niets tegen hem, maar in mjjn zielsangst verbrak ik de onzichtbare banden, die mg beklemd bielden, en wierp ik mjj op den stervende neder; zoo hg be zweek wilde ik met hem gaan. Ik wist ein delijk wat liefde wastot dusverre was ik slechts een speelpop, een onziunig schepsel geweest, ik was eindeljjk vrouw geworden, en het is de vrouw, die tot u komt, en u toeroept: mjjn droom was meer dan eene zinsbegoocheling, meer dan eene jjdele nacht merrie gjj bezit al de geheimen der weten schap; gjj zijt grooter dan wie ook, dien ik tot zjjn behoud aan zjjne zjjde zou kun nen halen, red hem!* Damer had haar met sombere uitdrukking aangehoord, en zjjne stem trilde van eene ongekende aandoening, toen hjj ten ant woord gaf: «Ziedaar wederom een der groote dwa lingen der wereld: nu eens schrjjft zjj ons slechts onkunde toe, dan wederom verwacht zij van ons dat wjj wonderen zullen ver richten. Slechts in één opzicht heeft uw Wat ook opmerking verdient iu de ken nismaking van Kacner en Miaisterie is blind heid van den minister van marine vior den geest der kamerleden. Verschillende sprekers ontraadden den minister ernstig den bouw van een vierde pantserschip, type de Kor- tenaer. Er werd aangetoond dat niet alleen de achtereenvolgende ministers van marine verschillende stelsels volgden, maar dat zelts de heer Jansen than-s een heel ander plan voorstaat dan bjj zijn vorige ministerschap. De Kamer verlangde een vast plan en ver klaarde door afstemming nu met 5 stemmen meerderheid van 't gevraagde schip, dat ze eindeljjk moede is van 't offeren aan de marine, in den blinde. De heer Jansen heeft den wenk ter harte genomen en zjjn ontslag gevraagd. Eindelijk nog verdient de aandacht het opheffen van den sluier, die hangt over de ongeboren wet op den leerplicht. Van zekere zijden heeft men reeds getracht dien sluier, op te heffen om te wjjzen op de leeljjke dingen, die bjj de geboorte te berde zullen komen en nu heeft de minister tot waar schuwing van degenen, die zich bang laten maken, enkele algemeene regelen gesteld, waarnaar hjj trachten wil de wet te ont werpen. Deze regelen zjjn in hoofdzaak de vol gende lo. Leerplicht is noodig ia 't belang van de kinderen die geregeld schoolgaan, nog meer dan in dat van hen, die verzuimen. (Dit zjjn we zoo vrjj te betwjjfelen.) 2o. Bij regeling van den leerplicht zal met bestaande toestanden rekening gehou den worden, aan oogattjjd b.v. in land bouwstreken. 3o. Boete en gevangenisstraf zullen slechts als uiterste maatregelen worden toegepast. 4o. Bestreden moet worden niet in de eerste plaats het volstrekte maar het be trekkei jjke school verz ai m. 5o. Leerplicht mag niet lijden tot ge wetensdwang; gemoedsbezwaren zullen ont zien worden. fmUMBB—■BBMMB—IIIHHIIIIWII—IIITHUIII ■lil' Buitenland. De uitwisseling van het GriekschTurk- sehe vredesverdrag heeft Zondag plaats ge had, volgens een bericht aan de «Indépen- dance beige.* Parijs heeft Zaterdag van den mist ga- noten. Gedurende den ganschen dag was de helft der stad in duisternis gedompeld, terwjjl de andere helft van geen mist wist. droom u niet bedrogen: de prins heeft geen krachten gehad om de ziekte te weerstaan deze nacht besliste over zjjn lot. Hjj is verleren.* Als eene tjjgerin sprong zjj op hem toe en schudde zgr>9 beide handen, alsof zjj ze verbrijzelen wilde. >En dat zegt gjj mij met eene onverstoor bare kalmte,* riep zjj uit. «Maar waar dient dan al uwe wetenschap toe? Hjj leeft nog en gjj laat hem alleen worstelen met den dood »Ik verliet hem slechts, omdat ik bjj n werd geroepen,* kiosk het jjskoud. Er had een plotselinge ommekeer in haar plaatsvan dringend werd hare houding smeekend, en zjj, de lichtzinnige vrouw, die gespeeld had met al wie tot daartoe voor baar neergeknield waren, zonk aan zijne voeten in het stof, en hief de gevouwen handen sidderend tot hem op. «Red hem;* bad zjj. >Ik geloof in uwe kunde, in uwe macht; neem al mijn goud, zoo dat u kan bekoren; ik ben bereid armoede te dragen, zoo hg slechts in leven bljjft «Dwaasheid!* prevelde Damer tasschen de opeengekleemde tanden: «Gjj weet dat hij zelt rjjk is en u spoedig zon huwen, met of zonder geld; maar zoo ik, die geheel zijn leven ken, u zeide dat hjj reeds ver loofd was, dat het hem onmogeljjk was zich vrjj te maken, dat gij nooit zjjne vrouw zoudt zjjn «Eed hem!* kermde zjj, «al moest ik arm big ven, al moest ik hem tot den echt- Zoodra men langs den boulevard des Ca- pacines ging en de «Place de l'Opéra* be reikte was de lucht zoo helder ala op den schoonsten wintering. Op enkele plaatsen daarentegen, vooral aan de Seine, was de mist zoo dik, dat de politie op de drukste plaatsen met bran dende toortsen was voorzien. Men schjjnt in Frankrjjk weer een ge- recbteljjke dwaling op het spoor. Twee personen, Jarnet en Léger, zijn tot levens langen dwangarbeid veroordeeld, wegens aanslag op de eerbaarheid van een meisje beneden de twaalf jaar. Hun straf is, waar- schijnljjk op vermoeden van onschuld, tot vjjf jaren opslniting ingekrompen en de tw69 veroordeelden zjjn nu uit Nieuw-Cale- donië teruggekeerd. Het meisje had iutus- schen haar vader beschuldigd, wiens ver oordeeling de onschuld der twee gestraften aan den dag gebracht zou hebben. Wegens haar ongeloofwaardigheid is nu de vader van rechtsvervolging ontslagen, maar de commissie van revisie houdt zich niettemin bezig met de vraag of er aanleiding bestaat om het proces van Jaraet en Léger te herzien. De toestand in Oost-Azië wordt bjj den dag ingewikkelder. De Duitschers bezetten Kiaotschau en zenden onder vorsteljjken woordenklank een paar schepen naar Chi- neesche wateren en tegeljjkertjjd verschjj- nen Russische oorlogschepen in Port Arthur, naar het heet, om met volle toestemming der Chineesche regeering daar te overwin teren 1 Het voorwendsel is zoo onschuldig mogeljjk maar niettemin gevoelt Engeland, een der meest belanghebbende partgen in het Oosten, zich niet bjjzonder op zijn ge mak. De artikelen in de leidende organen toonen zulks duideljjk. Men schjjnt zelfs reeds rekening te houden met de mogeljjk- heid, dat de Europeanen onderling China gaan verdeelen. En zoodra het daartoe komt, is het natuurljjk zaak voor elke Europeesche mogendheid, om voor zich het beste stuk te eischen. Zoo legt onder meer de «Standard* den nadruk op de noodzakeljjkheid, dat de Engelschen zorg moeten dragen, niet te kort te schieten bjj een eventueele machtsver schuiving. De «Daily Telegraph* is van dezelfde meening; de «Morning Post* gaat nog iets verder en schjjnt van oordeel, dat, waar Duitschland onrechtmatig bezit neemt van eens anders goed, Rusland onder den schjjn van wettigheid nagenoeg hetzelfde genoot eener andere zien worden, ik kan alles dragen, alles, alles zoo hjj slechts in leven blijft.* Eene onbeschrjjfeljjke woede maakte zich van den geleerde meester en deed hem alle zelfbeheersching verliezen. «En zoo het werkeljjk ware dat ik zjjn bestaan in mjjn handen hield,* sprak hg op gesmoorden toon, «zoo het mij slechts één wenk kostte om hem aan de maat schappij weder te geven, zou ik dan geen krankzinnige zijn met dit te doen? Roep alle geneesheeren ter wereld aan zjjn sponde; geen die hem redden kan. Ik alleen ken de ware oorzaak van zijn naderend einde, ik alleen ben meester over zjjn lot. Maar gjj verrjjst tusschen ons beiden, gjj die mg door uwe schoonheid tot een dwaas hebt gemaakt; ik heb het in mjju hand u aan elkander weder te schenken of voor eeuwig te scheiden. Mjj toebehooren zult gjj nooit, dat weet ik; maar ik zal ten minste de foltering ontgaan u vereenigd te denken; en zegen mij daarvoor; nu kunt gjj dat wellicht nog niet bevatten; maar de dag ware aangebroken, waarop gjj toch van elkander zoudt zjjn vervreemd; dat wat men liefde noemt, sterft in een jaar, een enkelen dag tjjd soms, en gij zoudt het leven voort gesleept hebben, het uur vervloekende, waarop gjj aan elkaar gekluisterd werdt.* «Dus weigert gjj?« vroeg zjj overeind rijzende. »Ja.« Zjj antwoordde niet, maar trad op de deur der ziekenkamer toe. doet, Engeland toch in het betrachten der Europeesche diplomatieke deugden niet ten achter mag big ven en minstens Port Ha milton of Port Lazarews moet bezetten. De «Times* betoogt, dat Engeland even veel recht heeft op een Chineesche haven plaats als Rusland en Duitschland. «De Russen kunnen, wanneer zjj voor goed de hand leggen op Port Arthur, daarvoor even goed een rechtsaanspraak doen gelden, welke niet mindsr steekhoudend is dan die, welke de Duitschers hadden toen zij zich nestelden in Kiaotschau. Eogeland heeft een bevoorrechte stelling betreffende Tschu- san, welke niet geringer is dan die, waarop Rusland aanpraak maakt in Port Arthur. Met het oog op de wjjzigingen aan de Noord-Chineesche kust en op de overwe gende beteekenis van den Engelschen handel in Shanghai zon de regeering te Peking beleefd verzocht kunnen worden, dezelfde sympathieke belangstelling, waarmede zjj neerziet op het vestigen van het Russische escader in Port Arthur, ook uit te strekken tot de Britsche vloot.* Eh verder betoogt het blad, dat ook Japan niet met onverschillig oog het op treden van Rusland en Duitschland tegen over China zal mogen gadeslaan. Japan zal er bjj voorbeeld toe kannen worden ge bracht, om in Wei-Hai-Wei te bljjven, al betaalt ook China de verschuldigde oorlogs schatting. Men ziet dus, dat er in sommige kringen groote lust bestaat om van China te halen wat er te halen valt. Wie de sterkste is en de slimste, krijgt natuurljjk het meest! Te Perugia, Rome, Siena, Arezzo Velletri en Cassamiciala heeft een sterke 12 secon den aanhoudende aardbeving nog al ver woesting aangericht. Tal van schoorsteenen werden afgerukt, daken en muren scheurden en enkele huizen zjjn ingestort. De klokken begonnen overal in de torens te luiden. Er heerschte groote ontsteltenis onder de be volking. Overal werd de aardbeving te 8.30 uur waargenomen. Persoonljjke ongevallen worden niet gemeld. Ter gelegenheid van zjjn 60-jarig priester jubileum krjjgt de Paus een zeldzaam kost baar geschenk van de Amerikaansche ge- loovigen. Het is een massief gouden kruis beeld de armen zjjn met 90 diamanten bezet, in het midden bevindt er zich een van 90 karaat. De waarde van het geschenk wordt geschat op 112 duizend gulden. «Wat gaat gjj doen?* riep de dokter uit. «Met hem sterven. Zoo mjjn laatste om helzing mjj den dood niet aanbrengt, zal ik zelve mjj dien geven.* Damer was met een enkelen sprong tus schen haar en de deur, en een oogenblik staarde hjj haar sprakeloos aan, maar met een blik, die nooit te voren in zjjne oogen was verschenen. Hjj, die slechts aan positieve wetenschap hechtte, hjj had nooit aan de ziel geloofd; en nu stond daar voor hem een wezen dat op eenmaal één en al ziel geworden was, en dat door de alles herscheppende macht van liefde alleen. En zjj was zóó groot, zóó verheven aldus, hg zag zoozeer dat haar woorden haar ernst ware», zjj scheen hem zoo onbesehrjjfeljjk schoon toe op dat oogen blik, dat zjj zelfs zjjn ateenen hart ver murwde, en hjj mompelde: «Bljjf waar gjj zjjt; gjj hebt mjj over wonnen. Ik zal hem redden voor u, ea tenminste éénmaal ia mjjn leven hebben bemind.* De gravin staarde hem aan, als wilde zjj in het diepst zjjner ziel lezen. Daarop boeg zjj het hoofd en zeide eenvoudig: «Ik geloof u. Ga.« Een kwartier later was het tegengif toe gediend en Adrianis behouden. Hjj huwde eenige maanden daarna Vero nica. Wat Damer betreft, hjj was spoorloos verdwenen, en eerst veel later vernamen zjj dat hjj in een gekkenhuis opgesloten zat. Eene andere toxine dau die vau de Diph- teritis had zjjn verstand gedood, Slot.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1897 | | pagina 1