Hel Land van flensden en lllena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
M 1678*
GYMNASTIEK.
FEUILLETON.
Eet teeken der Vier
Landman alten*-
VOOR
5: -
wmM
O
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Uitgever: Lu J. YELIRMAIL Heusden.
ZATERDAG 19 MAART
1898
Advertentien van 16 regels 50 ct. Elke rege]
meer 71/* Groote letters Daar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Overtuigd dat een gezoQile geest alleen
wonen kan in een gezond lichaam, heefc
onze wet voor de kinderen des volks gym
nastische oefeningen verordineerd. Gymna
stiek is een heilzame medicijn tot neutra
liseering van de ongezonde lichaamshouding,
waartoe velen door studie, ambacht of
ambt gedwongen worden. Zjj oefent de
spieren der ledematen, dis tot onnatuurlijke
rast gedoemd zijn, zjj brengt er 't bloed in
aan 't slroomen en verj ngt ze. Gymnastiek
moest niet alleen in de scholen, maar ook
in de huiskamer e(n goede bekende zjjn.
In theorie zal niemand dit tegenspreken,
in de praktjjk echter ziet men nog veel te
weinig dat 't nut der gymnastiek begrepen
wordt. De wet, die haar voorschrijft, wordt
door een latere wet voor jaren buiten werking
gesteld.
We willen hier op een oefening wjjzen
van een orgaan, dat bjj velen onzer aan
mishandeling bloot staat en dat dan ook bij
zeer velen in ljjdenden toestand verkeert.
Wjj bedoelen de longen. Een zittende hou
ding, 't verbljjf in vertrekken, waarin te
weinig gelucht kan worden, of in andere,
waar de lucht verontreinigd is, doen de
longen schade. Wjj weten, dat de tuberkel
bacil, die de oorzaak der longtering is, wan
neer hjj eenmaal in 't lichaam plaats heeft
gevonden, in de longen zjjn besten akker
vindt. Maar we weten ook van de maanen
der wetenschap dat zuurstof juist voor deze
bacteriën een vergif is en dat dus het in
ademen van zuurstof doodeljjk werkt op den
ingetreden vjjand en de sljjmaangroeiing
tegengaat.
Daarom is het inademen, het volgens een
bepaalde wijze inademen van zuivere, stof-
vrjje lucht een uitstekend middel om de
zieke long, die dreigt werkeloos te worden,
weder in werking te stellen. Ons gewone
ademen bereikt dat doel niet, daar het de
longen niet genoeg uitzet. Door verwijding
der borstkas de toetreding van lucht mogelijk
te maken, dat is ademendaardoor zetten
de longen zich uit, doch bjj de gewone in
ademing geschiedt dat slechts ten deele en
bljjft het benedendeel buiten werking.
Daarom moet de zieke long gymnastische
oefeningen verrichten.
In het algemeen hebben de meeste gym
nastische oefeningen, ook de vrij- en orde
oefeningen, zooals die op de scholen plaats
door AConan Doyle.
(25
Onze gevangene zat in de hut tegenover
de jjzeren kist waarvoor hjj zooveel onder
nomen, en op welks bezit bjj zoo lang ge
wacht bad. Bij was een door de zon gebruind,
onverschillig uitziend persoon, met een net
werk van ljjnen en rimpels over zjjn ma-
honiekleurig gelaat, dat getuigde van een
zwaar leven in de open lucht. Er lag een
trek op dat baardig gelaat die hem ken
merkte als een naan die een eenmaal opgevat
voornemen niet licht weder liet varen. Hjj
kon omstreeks vijftig jaar oud zijn, want
zijn zwart, krullend haar was zeer met grjjs
doorschoten. Als hg kalm was, was zjjn
gelaat in geen geval terugstootend, hoewel
zjjn zware wenkbrauwen en breede kin hem,
zooals ik had kunnen waarnemen, als hij
zich in gevaar bevond, een verschrikkelijke
uitdrukking gaven. Hg zat nu met zgn ge
boeide handen op zgn rug en zijn hoofd op de
borst gezonken, terwjjl hg met zijne kleine
schitterende oogen op de kist staarde, die
de oorzaak zjjner misdaden geweest was. Het
scheen mij toe dat zjjn uiterljjk mser leed
dan toorn uitdrukte. Eenmaal keek hg mg
zelfs met een eenigszins spotachtigen blik aan.
»Zeg eens Jonathan Small,zeide Holmes,
een sigaar opstekende, »het spjjt mij dat
het hiertoe gekomen is.c
*Mjj ook, sir,« antwoordde hjj openhartig,
vinden, of zouden moeten plaats vinden, ten
doel, de werkzaamheden der longen te be
vorderen en stelselmatig do borstkas te ver
ruimen. Dcch wanneer de longen ljjdende
zgn is een aparte oefening noodig in het
in- en uitademen, op de maat, waarbjj de
luchtstroom gelijkmatig in- en uittreedt, die
de ribben verwjjdt en het middenrif in wer
king stelt. Deze ademgymnastiek moet da
gelijks meermalen plaats vinden, doch niet
dan na den geneesheer geraadpleegd te
hebben, die de krachten van den patient
kent, opdat het zonder te groote inspanning
geschiede. Spoedig bemerkt men de zegen
rijke gevolgen: de spieren, bjj de aleming
in 't werk, worden krachtiger, de borstkas
verruimt en welft zich, de stem klinkt hel
derder, eetlust en stofwisseling nemen toe.
Ook de eenvoudige oefening aan de brug
heeft een versterkenden invloed op de longen,
wijl ze de spieren der armen, schouders en
romp sterkt en de bovenste helft der borst
holte verwijdt. Voor zwakken is een lichte
oefening met staven en halters aan te be
velen, om langzamerhand tot zwaarder
oefeningen over te gaan. Hardop voorlezen,
declameeren en zingen zjjn eveneens oefe
ningen, die in stofvrije, en liefst droge lucht
verricht, tot versterking der longen bij
dragen.
Waartoe ook de falrijke heilgymnastische
oefeningen aangewend worden, ze gaan alle
van deze grondstelling uitin het in 't werk
stellen van een orgaan ligt het middel tot
versterking. Indien de gymnastiek van het
ademen de longen tot werkzaamheid brengt,
kan ze, al is het van langen duur, de ziekte
heelon. Vooral wanneer deze zich nog pas
in eerste stadium bevindt, mag men ze vol
vertrouwen aanwenden.
Buitenland.
De Belgische regeering heeft een prjjs
van 50.000 frank uitgeloofd voor een middel
om lucifers te vervaardigen zonder witte
fosfor.
Een jury van negen personen, genomen
uit de eerste specialiteiten op het gebied der
fosforfabrikage, is aangewezen om den prijs
toe te kennen.
Aan de Belgisch-Fransche grens bij
Quiévrain hebben een dezer dagen Franscbe
douaniers een verdacht man aangehouden.
De man schoot op hen, doodde een hunner
en kwetste een tweede zwaar, doch werd
ik geloof niet dat ik reden heb om op mijn
onderneming te snoeven. Maar ik geef de
heilige verzekering dat ik nooit een hand
tegen mr. Sholto heb opgeheven. Het was
die kleine hei-hond Tonga die een van zijne
verwenschte dorens in zgn hoofd schoot. Ik
had er evenveel leed van alsof het een mjjner
bloedverwanten ware geweest. Ik ranselde
den kleinen duivel er met de streng touw
voor af, maar het was gebeurd, en ik kon
het niet ongedaan maken.
Hier hebt gij een sigaar,zei Holmes,
•en gij deed er goed aan een teug uit mjjn
flesch te nemen, want gij zjjt zear nat. Hoe
kondet gjj verwachten dat een zoo klein en
zwak man als die zwarte, mr. Sholto zou
kunnen overmeesteren en in bedwang houden
terwijl ge langs het touw opklomt?*
Gjj schjjnt er evenveel van te weten, alsof
gjj er bij geweest waart, sir. De waarheid
is dat ik de kamer ledig dacht te vinden.
Ik kende de gewoonten van het huis zeer
goed. Ik zal geen geheim van de zaak maken.
Welnu, indien het de oude majoor ware
geweest zou ik er mij weinig om bekommerd
hebben. Ik zou er even weinig om gegeven
hebben hem te doorsteken, als deze sigaar
te roeken. Maar het zou vervloekt hard zijn
als ik blijde zou zjjn om den dood van dien
jongen Sholto, met wien ik nog nooit een
kwaad woord gehad heb.*
Gjj zijt de gevangene van mr. Atbelney
Jones van Scottland Yard. Hij brengt u
naar mijne woning, en daar zal ik je om
een trouw verhaal van de zaak verzoeken.
Gij moet mg er alles van mededeelen, want
als gg dit doet hoop ik je nog van dienst
te kunnen wezen. Ik geloof dat ik bewjjzen
zelf door een d-rdo beambte neergeschoten.
Men vond bij hem een dolk, een revolver
met sneer dan vierhonderd patronen en
11,000 frs. aan baar geld. Men gelooft dat
de man een Duitsche anarchist was, Kotte-
nath geheeten.
De beruchte Spaausche adellijke dieveggen,
die te Brussel tjjdens de Tentoonstelling
han slag sloegen in de spoorwegstations,
zgn nu weer te Parijs voor dezelfde feiten
aangehouden. Zjj werden in 't bezit gevon
den van eene menigte portemonnaies en 2000
fr. in Spaansch, Fransch en Duitsch geld,
juweelen, enz.
Mevrouw Alfred Dreyfus heeft den vol
genden brief geschreven aan den minister
van kolonie'n
Ia alle brieven die mjjn man mij ge
schreven heeft van Hes du Salut, heeft hij,
in weerwil van mijn hevig verlangen om
zjjn lot te deelen, gelast hier te bljjven en
alles te doen om licht te ontsteken over de
gruweljjke gerechtelijke dwaling waarvan
hjj het slachtoffer is.
»Nog verleden zomer schreef bjj mjj, in
een brief welks origineel zich in uwe banden
bevindt: »Dat doel moet gjj bereiken als
echte en dappere Franscben, die het mar
telaarschap dulden, maar die geen van allen,
hoe bitter zjj ook verdrukt en beleedigd
zijn, ooit bun plicht tegenover bet vaderland
vergeten hebben.
Maar ik m8en dat mjjn plicht thans is,
bet lot van mjjn man te gaan doelen. Hjj
is ziek geweest, hjj teert langzaam weg in
zjjn afschuwelijke onverdiende straf; in
weerwil van zjjn zielskracht en zjjn hel
denmoed, is hjj er niet altjjd in geslaagd,
zjjn ljjden voor mij verborgen te houden.
Ik smeek u, mjj te vergunnen, hem te
gaan opzoeken in zjjn bagno, hem te mogen
weerzien.
Dit verlof, dat uw voorgangers mij niet
toegestaan hebben, weigert de wet niet aan
de echtgenoote van de ergste misdadigers
ik beroep mjj op de wet, ik doe een beroep
op uw medelijden.
Wat kunt gjj te vreezen hebben van
mjjn aanwezigheid bij mjjn man, op dat
verre eiland. Ik onderwerp mjj bjj voorbaat
aan den leefregel waaraan hjj onderworpen
wordt, ik zal dien in alle gestrengheid
deelen. c
De minister heeft geweigerd, evenals zgn
voorgangers.
kan dat het vergif zóó schielijk werkt, dat
de man dood was vóór gjj de kamer be
reikt hadt.«
•Dat was hjj ook, sir. Ik ben nooit in
mjjn leven zoo geschrokken, als toen ik hem
mjj zag aangrjjnzen met zijn hoofd op zjjn
sehouder, toen ik het venster binnenklom.
Het schokte mg geweldig sir. Ik zou Tonga
half dood geslagen hebben als hg zich niet
uit de voeten had gemaakt. Dat was de
oorzaak dat hjj de knots en eenige van zijne
doorns achter liet, zooals hij mjj later zeide,
en welke s volgens mijne meening ons op
het spoor brachten hoewel het mjjn begrip
te boven gaat, hoe gg het hebt kunnen
volgen. Ik draag u er geen kwaad hart om
toe. Maar toch is het al zeer ongelukkig,*
voegde hjj er met een bitteren glimlach bjj,
dat ik, die eerlijk deel heb aan een half
tnillioen, de. eerste helft van mijn leven heb
doorgebracht met het bouwen van lucht-
kasteelen op de Andamans en nu alle kans
heb om de andere helft in de gevangenis te
Dartmoor door te brengen. Het was een
ongeluksdag voor mjj toeu mjjn oog voor
het eerst den koopman Achmet ontmoette
en ik met den Agra-schat te doen kreeg,
die nooit anders dan onheil bracht over den
man dien zjj toebehoorde. Hem bracht zij
moord, aan majoor Sholto vrees en wroeging,
en mg levenslange galeistraf.*
Op dit oogenblik stak Athelney Jones zijn
breed gelaat en forsche schouders door de
opening van de hut.
Het lijkt hier wel een famiüe-partjjtje,*
riep hij, »ik denk dat ik dat varken wel
zal wasschen, Holmes, en dat wg elkaar
waarljjk geluk mogen wenschen. Het is
De geneesheeren, belast met onderzoek
van den geestestoestand des herdermoorde
naars Vacher, hebb°n hun verslag uitge
bracht. Naar 't schjjnt besluiten zjj tot de
verantwoordeljjkheid van het monster. Hij
zal dus binnenkort voor het Assisenhof
verschijnen.
Donderdagochtend zgn de teekenaar
Steinlen en een reiziger, Dussart de Quenlen
genaamd, te Metz, in het koffiehuis »Am
deutschen Thor* gevangen genomen. Zjj
worden van spionnsge verdacht en men zegt
dat een onderzoek van hun bagage bezwa
rende dingen voor hen aan 't licht gebracht
heeft.
De 12-jarige ThusDelde Henkei uit Auer-
bach, die sedert een jaar werd vermist en
trots alle nasporingen niet ontdekt, is dezer
dagen door een persoon, die vroeger bjj den
vader in betrekking geweest was, te Gries-
heim, in de buurt van Darmstadt, in het
kamp van een bende Zigeuners, dis het
kind gestolen hadden, teruggevonden.
Naar aanleiding van den moordaanslag
op den koning van Griekenland hebben
nog verschillende arrestatiè'n plaats gehad.
De overheden zgn blgkbaar tot de over
tuiging gekomen, dat er een geheime samen
zwering bestaat. Dientengevolge heeft men
naar aanleiding van de door Karditzi af
gelegde bekentenissen naar er wordt
gezegd Dinsdag-middag zekeren Milas
gearresteerd, diens zoon John, een advocaat
met name Schinoponlos en een gewezen
kapitein, zekeren Moraitis. Verscheidene
compromitteerende stukken moetenten huize
van Milas gevonden zijn.
De vier gevangenen werden aan een streng
verhoor onderworpen en hebben de namen
van verschillende hunner partjjgenooten
verraden.
De acte van beschuldiging tegen Karditzi
en Kriakos is bekend. Den aangeklaagden
wordt ten laste gelegd een poging tot moord
op den koning, prinses Marie, den koetsier
en den bediende Neris.
Donderdag is te Athene eene samenzwe
ring tegen het Vorstenhuis ontdekt. Gear
resteerd zgn de schrjjnwerker Milas en zjjn
zoon, de ex-kapitein Moraitis en de advocaat
Ko8kinopoulo. Bij Milas zgn belangrgke
geschriften in beslag genomen. De club stond
vermoedeljjk in verband met Karditzini, den
dader van den aanslag op den Koning.
jammer dat wjj den andere niet levend in
handen konden krjjgenmaar wij hadden
geen keus. Je moet toestemmen, Holmes, dat
je den knoop wel wat spoedig doorhakte.*
Eind goed al goed,* zei Holmes. »Maar
ik wist niet dat de »Anrora« zulk een
vaart had.*
•Smith zegt dat zjj de snelste stoomer op
de rivier is, en dat, indien hij een betere
machinist had gehad, wij haar nimmer zou
den hebben ingehaald. Hjj zweert dat hjj
niets van de Norwood-geschiedenis afweet.*
Geen enkel woord,* riep onze gevangene,
•ik koos zgn boot omdat ik van hare snel
heid gehoord had. Wjj deelden hem niets
mede, maar wjj betaalden goed, en hg zou
nog een flinke som ontvangen, indien wij
ons schip, de »Esmeralda«, te Gravesend,
in lading voor Brazilië, zouden bereiken.*
Welnu, als hg geen kwaad gedaan heeft,
zullen we zorgen dat hem geen leed over
komt. Indien wij er al vlug in mogen zgn
om onze lieden gevangen te nemen, wij zjjn
toch lang zoo haastig niet om ze te ver-
oordeelen.*
Het was aardig om op te merken hoe de
dwaze Jones zich op het geval verhoovaar
digde. Er speelde dan ook een beteekenis-
volle glimlach om Holmes' lippen.
Wg zullen terstond bij Vauxhall Bridge
zjjn,« vervolgde Jones, »waar ik u met den
schat aan wal zal zetten, dr. Watson. Ik
behoef u gewis niet te zeggen, dat ik daar
door een zeer groote verantwoordelijkheid
op mij neem. Het is geheel buiten den regel,
maar »een man een man, een woord een
woordMjjn dienst verplicht mg echter om
u een inspecteur mede te geven, wjjl gg
Hoe streng de Engelsche douane is op
den invoer van alles, wat maar de Trans-
vaalsche reepest naar Engeland zou kunnen
overbiengen, blijkt een verbeurdverklaring
van een prachtig randergewei, dat geheel
bereid, per Castle-line door een landgenoot
naar Nederland werd verzonden. De douane
te Southampton meende, dat door den door
voer van het gewei naar Nederland in En
geland de veepest zou kunnen uitbreken.
Een sensatie-proces wordt seiert eenige
dagen te Londen behandeld, dat nl. tegen
zekere inrs. Nicholl's, een dame die be
klaagd wordt haar dienstbode zóó slecht
gevoed en bovendien mishandeld te hebben,
dat de arme meid aan de gevolgen is be
zweken.
Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat
door onvoorzichtigheid van een wachter
brand is ontstaan in de mjjn Saturnus, toe-
behoorende aan prins Hohenlohe. Een 50-
tal werklieden verloren het bewustzjjn, doch
werden allen, op 6 na, in het leven terug
geroepen.
Ter zake van de berichten over de crisis
seint de correspondent van de »Times« te
New-York dat Spanje er de aandacht van
de regeering te Washington op gevestigd
heeft, dat het bjjeentrekken van de Ame-
rikaansche vloot te Key West, en andere
oorlogstoebereidselen niet kan strekken om
de Cubaansche opstandelingen te ootmoe-
digen of den vrede op Cuba te bevorderen.
De Amerikaansche regeering moet geant
woord hebben met een verzoek om inlich
tingen over het zenden van de Spaansche
torpedo-flottielje naar Havana.
De toon van de regeeringsgezinde bladen
in de Vereenigde Staten bljjft hoopvol, maar
de regeering blijft intusschen haar oorlogs
toebereidselen op groote schaal en met
koortsachtige haast voortzetten.
Volgens een telegram uit Washington
worden toebereidselen gemaakt om het smal
deel van den schout-bjj-nacht Sicard (bg
Key West) met zes kleine oorlogsschepen
te versterken.
De correspondent van de »New-York
Herald* te Washington heeft vernomen dat
Polo de Bernabe, de nieuwe Spaansche ge
zant, in een onderhond met den oud-secretaris
Day verzekerd heeft dat Spanje bereid was,
schadevergoeding te geven voor het verlies
van de Maine*, als big ken mocht dat de
zulke groote waarden bg n hebt. Gij zult
zeker rjjden?*
•Ja, ik zal een rjjtuig nemen.*
Het is jammew.dat er geen sleutel bij is,
om eerst inventaris op te maken. Gij zult
de kist dus moeten openbreken. Waar is de
sleutel, beste man?*
Op den bodem van de rivier,* ant
woordde Small kortaf.
Hum! Gij hadt ons deze onnoodige
moeite kunnen besparen. Wjj hebben reeds
genoeg werk door u gehad. Evenwel acht
ik het niet overbodig u te waarschuwen om
voorzichtig te zgn, dokter. Breng de kist
weder terug op onze kamers in de Baker-
Street. Als gjj u naar het bureau begeeft
zult gjj ons daar kunnen vinden.*
Zjj zetten mij met mjjn zware jjzeren kist,
in gezelschap van een iaspecteur van politie
op Vauxhall aan wal; en een kwartier later
stapten wg voor de woning van mrs. Cecil
Forrester uit ons rjjtuig. De dienstbode
scheen wegens een zoo laat bezoek ten zeerste
verbaasd. Zjj deelde ons mede dat mrs. Cecil
Forrester den avond elders doorbracht en
eerst zeer laat zoude tehuiskomen. Maar,
miss Morstan bevond zich in de huiskamer,
ik begaf mjj dus met de kist naar de huis
kamer, terwjjl ik den beleefden inspecteur
in het rijtuig achterliet.
Zjj zat bg het open venster, in een wit
met rood afgezet avondkleed, terwjjl het ge
temperd licht haar kalm gelaat bescheen.
Toen zjj echter mjjnen, haar reeds be
kenden voetstap vernam, richtte zjj zich
jjiings overeind, terwjjl een hoog rood hare
anders zoo bleeke wangen kleurde.
Wordt vervolgd.