et Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Soninielerwaard.
FEUILLETON-
Eet teeken der Vier
ZATERDAG 2 APRIL
Uitgever: L. J. VESEMAÜ, Heusden.
M 1682.
1898.
Zonderlinge Redeneeringen.
VOOR
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
franco per post zonder prjjs vei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege]
meer 71/, ct. Groote letters naür plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Men hoort zoo nu en dan, eigenljjk nog
al dikwjjle, zonderlinge redeneeringen, die
met een vrijmoedigheid worden uitgebracht,
alsof aan de juistheid niet te twjjfelen valt.
Bij nader onderzoek en bedachtzame over
weging bljjken die zonderlinge redeneeringen
soms allen grond te missen, maar dat onder
soek en die overweging zjjn niet altjjd »bjj
de hand.*
Ik zeg >bjj de hand.* Liet is u, mijn
waarde lezer of lezeres, zeker als mg meer
dan esns gebeurd, dat ge t' buis komend
na een gesprek, waarbjj verschil van gevoelen
was gebleken, tot u zelf zegt: >ocb ja, wat
■pgt het mg, dat had ik moeten zeggen.*
Haar dat kwam nu te laat in u op. Bij
de hand* is niet altjjd gemakkeljjk, maar
wel van belang, ook in bet dageljjksche
leven. Jammer laat mg er dit tuaschen
twee haakjes bjjvoegen dat we 't maar
zelden een deugd vinden, als vooral van een
vrouw wordt gezeard»zjj is bjj de hand.*
't Is toch werkeljjk een deugd.
Waarom ik nu juist op dat denkbeeld
van die ^zonderlinge r* deneeringen* kwam?
Och, heel eenvoudig. Het onderwerp van
den persoonleken dienstplicht bracht mg er
op. Schrikt niet bjj dat woord, dat we in
de laatste dagen zoo telkens en telkens
hebben gehoord en gelezen. Over de zaak
zelf heb ik niets te zeggen, als alleen dit,
dat er veel vóór te zeggen is, omdat ik dien
plicht beschouw als een landsbelang en als
een eisch van de grondwet. Verder geen
woord er overAls de Tweede Kamer, uit
gerust V8n de vermoeienis door de werk
zaamheden der laatste 3 of 4 weken, later
weer bgeenkomt, dan zal die kwestie wel
worden uitgemaakt. Ik hoop maar, dat wjj
dan verschoond zullen big ven van de zon
derlinge redeneering* dat rempla^anten de
slechtste soldaten zjjn, omdat zjj soldaat zjjn
geworden om het geld.
O, we kunnen ons zoo vroom en verheven
aanstellen. Uit vaderlandsliefde moet het
land verdedigd worden 1 Geestdrift moet den
sddaat bezielen, die de kazerne gaat be
wonen en geweer en ransel dragen zal.
Maar een remplafant doet het niet uit
geestdrift, hg doet het om het geld. Het
•sljjk der aarde* heeft hem bewogen tot
door A. Conan Doylb.
(29
Maar wat is dat dan voor een schat?*
vroeg ik, >ik verlang even zoozeer rjjk te
zjjn als gjj, als gjj mjj maar wilt aantoonen
op welke wjjze ik dit worden kan.<
>Gjj wilt dus zweren,hernam bjj, >bjj
het gebeente van uwen vader, bjj de eer
nwer moeder, bjj het kruis van uw geloof
om nu nock later een hand tegen ons op
te heffen of een woord in ods nadeel te
spreken
>Ik wil het bezweren,* antwoordde ik,
>op voorwaarde dat het fort er niet door
in gevaar komt.c
>Dan zullen mjjn kameraden en ik zweren
dat gjj een vierde van den schat zult out-
vangeu, die gelijkmatig onder ons vieren
zal verdeeld worden.*
Wjj zjjn slechts met ons drieën,* merkte
ik op.
•NeenDost Akbar moet zjjn deel heb
ben. Terwjjl wjj op ham wachten kunnen
we u de zaak mededeelen. Mahomed Singh,
ga gjj voor de poort staan en let op als
zjj komen. Ziehier het geval, Sahib; ik zeg
het u, omdat ik weet dat een eed voor u
verbindend is en dat wjj u kunnen ver
trouwen. Indien gjj een logenachtige Hindoe
geweest waart, al had gjj dan ook bjj al
de goden uit hunne tempels gezworen, dan
zou dit mes reeds niet uw bloed gekhnrd
zfln gew.est, en uw lichaam op den bodem
dar rivier liggen. Maar de Sikhs kennen de
den dienst. Weg met den rempla§«it, bjj
is een slecht soldaat, hg doet het om het
geld, waar wij, edele en vaderlandslievende
mensehen, een heiligen afkeer van hebben.
Ik zeg ook: >weg met den rempls^ant!*
Maar ik laat die zonderlinge geldredeneering,
die we in den laatsten tjjd meer dan eens
hoorden, er buiten. Ik voeg er zelfs bjj,
dat hg, die een ander koopt om werk te
doen, dat als plicht op z{jn weg ligt, waarljjk
nit een zedeljjk oogpunt weinig hooger staat
dan die zich verkoopt.
Is iemand die voor geld in dienst gaat
een slecht soldaat? En ons Oost-Indisch
leger dan, door het hooge handgeld bijeen
gebracht, en toch met de beste legers der
wereld op één ljjn te stellen. En die Zwitsers,
die zich, nog niet zoo lang geleden, voor
geld lieten aannemen, hier en daar en overal,
en die toch overal den naam hadden van
beste en trouwe soldaten te zjjn.
Praat mjj niet met die minachting over
dat geld! Waarom dient een officier, waarom
bezoekt een dokter zijn patiënten, waarom
pleit een advocaat, waarom preekt een
dominee Als aan al die en zoovels andere
werkzaamheden geen geld verbonden was,
zou het er wonderlgk uitzien. En is één
dier mannen minder geacht omdat zjj be
taald worden voor hun werk Maar laat ons
dan ook niet laag neerzien op den rem-
placant, die zich voor geld liet aanwerven,
maar die daarom niet de verdenking op zich
behoeft te laden, dat hjj een slecht soldaat
zou zjjn.
Er is nu iets meer bekend geworden over
het Spaansche Maine-rapport. Onder de be
weegredenen voor de conclusie, tegenover
gesteld aan die van het Amerikaansche rap
port, vinden wjj de volgende:
»In de baai van Havana is geen enkele
dooden visch gevonden, wat toch het geval
had moeten zjjn als er een mjjn of een tor
pedo ontploft was.
Er is geen waterzuil boven de opper
vlakte van de zee gezien, na de ontploffing.
»Het water in de haven is volmaakt kalm
gebleven, en de schepen, in de haven ge
ankerd, hebben geen ongewone beweging
waargenomen.
»Uit den toestand van de huid van de
Maine bljjkt dat de ontploffing van binnen
Engelschen en de Engelsehen de Sikhs.
Luister dus naar hetgeen ik a te zeggen heb.
Er leeft in de noordeljjke provinciën een
rajab, die hoewel zjjn land zeer klein is,
groote schatten bezit. Veel daarvan heeft
hjj van zjjn vader geërfd, en nog veel meer
heeft hjj zelf opgestapeld, want bjj bemint
niets dan goud. Toen het oproer uitbrak
wilde hjj zoowel bevriend big ven met den
leeuw als met den tjjger, met den Sepoy
en met den Raj van de Compagnie. Spoedig
echter bleek het hem dat de dagen van den
blanken man geteld waren, want hg vernam
door het gansche land van niets dan hunnen
dood en nederlaag. Maar, wjjl bjj een zorg
zaam man was, nam hjj zoodanige maat
regelen dat, wat er ook mocht gebeuren,
ten minste de helft van zjjn schat voor hem
bewaard zoude bljjven. Het goud en zilver
hield hjj in de kelders van zjjn paleis ge
borgen, maar de meest kostbare edelgesteen
ten en de zeldzaamste paarlen laadde hg in
een jjzeren kist en zond die door een ver
trouwd dienaar, die als koopman vermomd
was, naar het fort te Agra, om die daar
te verbergen tot de vrede hersteld zoude zjjn.
Zoodoende zoude hjj, in lien de opstande
lingen het zouden winnen, zjjn goad en geld
behoudeD, maar wanneer de Compagnie het
won, zouden zjjne juweelen in veiligheid
zjjn. Nadat hjj op deze wijze zjjne bezit
tingen gesplitst had, koos hjj de partjj der
Sepoys, omdat die in menigte bjj zjjne
grenzen gelegerd waren. Door zóó te han
delen, ziet ge wel Sahib, dat zjjne bezitting
toekomt aan hen, die hun vaandel trouw
bleven.
Deze voorgewende koopman, die reist
ouder den naam van Aehinet, bevindt zich
thans in de stad Agra, en wenscht in het
naar buiten en niet van buiten naar binnen
geschied is.«
In den vorm van eenige vragen geeft het
blad >Lucha« te Havana, te verslaan, dat
er aan boord van de Maine sterke ontevre
denheid heerschte en dat verreweg de meeste
officieren zich kort voor de ontploffing niet
aan boord bevonden, zoodat de ontploffing,
tenzjj aan boos opzet van de bemanning,
aan een ongeluk of nalatigheid toegeschreven
kan worden.
De verhouding tusschen Amerika en
Spanje is er de laatste dagen gunstiger op
geworden. De president der Ameribaansehe
Republiek, jjvert wat hg kan voor den
vrede. De oppositie welke steeds heeft aan
gedrongen op een krachtiger optreden van
de Yereenigde Staten, laat zich echter nog
niet ontmoedigen. Het Maine-rapport heeft
den opposanten geen aanleiding kunnen
geven om een oorlog met Spanje te eischen
daarom verklaren zij, zooals de New-Yorker
correspondent der »Times« zegt, den oorlog
nan den president. Men wil trachten hem
de Cubaanscbe quaestie uit de handen te
wringen en over te brengen naar het Con
gres, doch de heer Mc. Kinley toont nog
weinig lust zich iets van zjjn macht en
invloed te laten ontnemen.
Hjj heeft verschillende politieke leiders
bjj zich ontvangen, maar er bestaat geen
reden om te gelooven, dat hg zich angst
zal laten aanjagen. »Hjj weet meer dan zjj
allen,* zegt de bovengenoemde correspon
dent, en wordt verder gesteund door het
ministerie, dat in alles met den president
meegaat. Bovendien kan hij rekenen op den
steun van zjjn voorganger en van de demo
cratische partjj, welke in den heer Cleve
land haar leider ziet. De president houdt
derhalve nog altjjd >de sleutels in handen.*
De Jingo's* sparen echter hunne krach
ten niet. Zjj zjjn begonnen met in moties
hun wenschen te belichamen. De heer Raw
lins, democraat, heeft den Senaat voorge
steld, de onafhankeljjkheid van Cuba te
erkennen en Spanje den oorlog te verklaren
de senator Foraker, republiklein, verlangt de
onafhankelijkheidsverklaring van Cuba en
een gewapende tnsscheakomst der Yer
eenigde Statende senator Mason, eveneens
een republikein, hield een heftige rede waarin
hg als zjjn overtuiging te kennen geeft,
dat de oorlog al lang binnen de veertig
fort binnen te dringen. Hij heeft als reis
gezel mijn zoogbroeder Dost Akbar bjj zich,
die met zijn geheim bekend is. Dost Akbar
heeft beloofd hem hedennacht bjj deze zjj-
poort te brengen. Hjj zal terstond hier zjjn
en zal Mahomed Singh en mjj op hem vin
den wachten. De plaats is eenzaam en af
gelegen, en niemand zal zjjn komst bemerken.
De wereld zal nooit iets meer van den koop
man Achmet vernemeu, maar de onmeteljjke
schat van den rajah zal onder ons verdeeld
worden. Wat zegt gij daarvan, Sahib?*
In Worcestershire schjjnt een menschen-
leven iets grootsch en heiligs; maar het is
geheel iets anders als er vunr en bloed
allerwegen om iemand heen is, en men elk
oogenblik den dood voor oogen ziet. Of de
koopman Achmet leefde of stierf, woog even
zwaar voor mg als rook; maar toen ik van
dien schat hoorde, sprong mjjn hart op van
vreugde en verlangen, en dacht ik wat ik
er in het onde vaderland mede zou aan
vangen, en hoe rujjne familie zonden op
kijken als zjj hnn deugniet terug zagen
komen met zjjn zakken vol gonden moidores.
Ik had mjjn besluit das reeds genomen.
Maar Abdullah Khau, die dacht dat ik nog
aarzelde, beschouwde de zaak nog van een
andere zjjde.
Bedenk, Sahib,* zeide hjj, »dat wanneer
die man door den commandant gevangen
genomen wordt, hg gehangen of doodge
schoten zal worden en zjjne juweelen door
het Gouvernement verbeurd worden ver
klaard, zoodat er geen sterveling beter van
zal worden. Welnu, daar wjj ze ons toe
eigenen, waarom zouden we dan het overige
niet evengoed doen? De juweelen zullen
bjj ons evengoed bewaar! zjjn als in de
schatkist van het Gouvernement. Er is
dagen zou zjjn verklaard, waaneer er onder
de slachtoffers van de »MaiDe« slechts een
senator of een zoon van een senator was
geweest. Oorlog moest er komen. De
Spaansche vlag moest van het Westeljjk
werelddeel verdreven worden. En eindelgk
zijn nog de senators Frye en Allen gekomen
met voorstellen, waarin ook verlangd wordt
dat de Spaausche troepen Caba zullen
verlaten en Cuba onafhankeljjk zal worden
verklaard.
Ook onder de leden van het Huis van
Afgevaardigden heerschte Dinsdag een vrjj
oorlogzuchtige stemming en van verschil
lende zjjden worden pogingen gedaan, om
invloed uit te oefenen op de commissies
voor buitenlandsche aangelegenheden. De
president verkeert derhalve in geen aan
gename positie. Hij heeft zich tot nog toe
zulk een krachtige persoonlijkheid getoond,
dat hg waarschgnlgk ook wel de aanvallen
en de lagen der »Jingo's« zal weten le
weerstaan.
Sagasta, de Spaansche premier, heeft
verklaard: Wjj hebben alles gedaan, en
zullen altjjd al het mogeljjke doen, om den
vrede te bewaren, maar wjj zullen geen
inbreuk dulden op de eer en de integriteit
van ons vaderland.
Hoe scherp de censuur wordt uitgeoefend
op telegrammen uit Spanje komende, blgkt
ook weer uit het feit, dat in een telegram
van 300 woorden van uit Madrid aan de
Parjjzer »Temps« gericht niet minder dan
226 woorden geschrapt zjjn.
Den 27sten dezer werden bij Sandgate 7
reddingsgordels opgevischt, gemerkt E. S.
Jobson, de vroegere naam van het Engel-
sche as. Magnet, dat aan eene Duitsche
reederij werd verkocht. Dewjjl van genoemd
as. dat 15 dezer Dnngeness passeerde op
de reis van Pomaron naar Stettin, tot heden
niets werd vernomen, kan men het genoeg
zaam als zeker aannemen dat dit bet s.s.
is, dat 16 dezer des nachts bjj Orfordness
door aanvaring met het Engelsche barkschip
British Princess is gezonken.
Amerika overvleugelt tegen woordig Frank
rijk wat betreft de consumptie van
kikvorschen. De Yankees verorberen twee
maal zooveel kikkers per jaar als de Fran-
schen, nl. een millioon. De kikkerjagers
meer dan genoeg om elk onzer rijk en een
groot opperhoofd te maken. Niemand kan
iets omtrent de zaak vernemen, want wjj
zjjn hier van de gansche wereld afgezonderd.
Hoe kon het ooit beter komen? Zeg dus
Sahib of gij vóór of tegen ons zjjt.«
»Ik ben met hart en ziel vóór u,« zeide ik.
»Het is wel,* antwoordde hg, rag mjjn
geweer teruggevende, >gij ziet dat wjj u
vertrouwen, want gjj moogt evenmin als wij
uw woord breken. Wjj hebben nu slechts te
wachten op mjjn broeder en den koopman.*
Weet uw broeder dan wat gjj doen
wilt?* vroeg ik.
Hjj heeft het plan ontworpen. Laat ons
nu naar de poort gaan en met Mahomed
Singh de wacht houden.*
Het regeHde nog steeds, want het was
juist het begin van de natte mousson. Zware,
donkere wolken dreven langs het uitspansel
en men kon nauweljjks een steenworp ver
zien. Er lag een diepe gracht voor onze
poort, maar het water was op verscheiden
plaatsen opgedroogd en kon met gemak
doorwaad worden. Het was een vreemde
gewaarwording voor rag toen ik daar stond
met deze twee wilde Punjaubees te wachten
op den man die zjjn dood tegemoet kwam.
Plotseling ontwaarde ik den sehjjn van
een lantaarn aan de overzjj ie der gracht, in
onze richting naderende.
Daar zjjn zjj!« riep ik.
•Gjj moet hem als gewoonljjk aanroepen,
Sahib,* fluisterde Abdullah, >geef hem geen
aanleiding tot vrees. Zend ons met hem
naar binnen, dan zullen wij de rest doen,
terwjjl gjj hier op wacht bljjft. Houd de
lantaarn gereed, opdat wjj ons kunnen
overtuigen dat het inderdaad onze man is.<
»Het lieht naderde langzaam tot ik dui-
maken daarvoor 50,000 dollars ze brengen
150,000 dollars op hjj de liefhebbers, die
't fija witte, zachte en smakeljjke vleesch
als een groote delicatesse beschouwen. Door
de bjjzondere vraag is het getal kikvorschen
in de laatste jaren in Amerika zeer afge
nomen en men kweekt ze nu kunstmatig
aan. De grootste kweekerij, in Ontario,
levert elk jaar 5000 pond bereide kikkerb
boutjes af en 7000 levende kikkers voor
de vivisectie. De kikkerkweekerjj is zeer
loonend, daar 't artikel steeds gevraagd en
de productie schier zonder kosten is, want
de natuur verschaft den kikkers alles wat
ze noodig hebben.
Aan de beurs te Londen ging Woensdag
het gerucht van den dood van president
Kruger, sommigen beweren, dat hg zou zjjn
vermoord. Anderen zeggen, dat hij een be
roerte zou hebben gehad.
Wij hebben nog geen bevestiging van dit
gerucht kunnen ontvangen, doch volgens
latere berichten wordt verzekerd dat noch
van het eene noch van het andere, iets
aan is.
Uit New-York wordt bericht, dat Zola
in geval zjjn vonnis gecasseerd wordt, naar
Amerika denkt te komen om daar 15 voor
lezingen te houden, waarvoor hem >per
stuk* 20.000 francs zou aangeboden zjjn.
Uit Athene komt het zonderlinge bericht,
dat ender de in beslag genomen papieren
van den ex-koperslager Milas een volledig
plan tot uitdrjjving van de koninklgke
familie (zoo eenigszins als met koning Otto
gebeurd is) zou gevonden zjjn. Volgens dat
plan moest de kroonprinses met haar oud
sten zoon te Athene gehouden worden, die
zoon als »vermoedeljjk koning uitgeroepen,
en zjj zelve met het regentschap belast
worden, bjjgestaan door drie kroonraden.
De brooloproeren in Italië houden aan.
Nu heeft er weder te Adelino een heftig
oproer plaats gehad. Het volk trok met
bjjlen en stokken gewapend naar het stad
huis, en sloeg er deuren en vensters stuk.
De komst van gendarmerie belette hen, de
archieven te verbranden.
De sneeuw ligt op de Simplon drie meter
hoog: te Berisal zjjn de reizigers »5nge-
sneeuwd*. Het telephoon- en telegraaf ver
keer is in geheel Zwitserland gestremd.
delijk twee donkere figuren aan de overzijde
van de gracht kon waarnemen. Ik liet hen
den glibberigen oever afdalen, door de mod Ier
plassen en halverwege bjj de poort opklau
teren, alvorens ik hen aanriep.
Werdal* riep ik op gedempten toon.
Vrienden,* klonk het antwoord. Ik richtte
mgn lantaarn en liet het sterke licht op hen
vallen.
De eerste was een reusachtige Sikh met
een zwarten baard die hem bgna tot aan
zjjn gordel reikte. Ik had nog nooit zulk
een langen man gezien. De ander daaren
tegen was een klein, dik ventje met een
groote gele turban en een in een shawl ge
knoopt pak in zjjn hand. Hg scheen van
angst te beven, en zjjn hoofd wendde zich
onophoudeljjk naar links en rechts, met zjjn
schitterende kleine oogen, evenals een muis
die het wagen wil zjjn hol te verlaten.
Uwe bescherming, Sahib,* stamelde hg,
uwe bescherming voor den ongelnkkigen
koopman Achmet. Ik heb geheel Rajpoo-
tana doorreisd om een schuilplaats in het
fort te Agra te zoeken. Ik ben beroofd,
mishandeld en beleedigd geworden omdat
ik een vriend van de Compagnie geweest
ben. Gezegend zjj deze nacht waarin ik
en mgn geringe bezittingen weder in veilig
heid ben.*
Wat hebt gjj in dien doek?* vroeg ik.
Een jjzeren kist,* antwoordde hjj, »die
een of twee kleine familiestukken bevat, die
voor anderen niet de minste waarde hebben,
die het mjj smarten zoude te verliezen. Toch
ben ik geen bedelaar, en zal ik u, jonge
Sahib en uwen aanvoerder beloonen, indien
hg mg de schuilplaats waarom ik vraag, wil
verleenen.*
Buitenland.
Wordt vtrvoigd.