lie! Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Ooininelerwaard.
feuilleton"
Bet teeken der Vier
und van
altena-
Uitgever: L. J. YEERMA1I, Heusden.
M 1684.
ZATERDAG 9 APRIL
1898
VOOE
L)it blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentien van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters Daar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en Yrpdag&vond
ingewacht.
Buitenland.
In een interview heelt Zola verklaard,
dat de uitspraak van het Hof van Cassatie
hem veel genoegen deed. Hij meent, dat er
wel een tweede proces zal volgen, want
het staat vast, dat de krijgsraad-autoriteiten
hun laatste woord nog niet gezegd hebben.
Komt er een tweede proces, zeide Zola, dan
zullen we een beter figuur maken dan de
eerste maal, toen ons allerlei moeilijkheden
in den weg waren gelegd en ons voor het
leveren van onze bewijzen geenerlei steun
werd verleend. Ditmaal zullen we doen wat
we kunnen.
Voorloopig wacht Zola af. Mpn gezond
heid is erg geschokt, verklaarde bjj. Ik heb
vreeseljjk geleden door de spanning in het
laatste proces. Ik ben mpn eetlust kwjjt,
en kan niet slapen. Ik ga nu voor een
paar weken naar buiten om op te knappen.
Ik moet volstrekte rust hebben. Ik ontvang
heel weinig bezoekers en allerminst jour
nalisten. Doch ik heb een reusacht'gen
stapel brieven door te werken en dit is
geen licht werk.
Na gewaagd te hebben van de geruchten
over zijn beweerde plannen, verklaarde Zola,
dat hjj alleen rust verlangde. Is zjjn ge
zondheid hersteld, dan zal hij zich met zijn
plannen brzighouder. Yan zjjn letterkun
digen arbeid sprekende, zeide de schrijver,
dat de laatste vellen van »Paris« de laatste
bladzijden wareD, die hij geschreven had.
Hjj heeft echter een schema voor een nieuwen
roman klaar, die vermoedeljjk verband zal
houden met zjjn vorig werk.
Tenslotte merkte Zola op, dat zjjn in
zichten onveranderd waren gebleven. >Eens
zullen alle feiten van de Drejfus-zaak aan
den dag komen en dan zal men zien, dat
wjj steeds aan de zjjde van waarheid en
recht gestaan hebben.*
De krjjgsraad is nog niet bjjeengeroepen,
doch de »Tfmps« verzekert, dat men de
»verjarings«-iermjjn niet zal laten intreden.
Uit Berljjn wordt aan de »Independance
Beige* gemeld, dat de onthullingen van de
Siècle* (betreffende de relaties van Esterhazy
met kolonel Yon Schwarzkoppan) daar een
diepen indruk hebben gemaakt, ofschoon
de »Siécle« niets geopenbaard heeft, wat
den ingewjjden niet reeds bekend was. Uit
goede bron verneemt die correspondent, dat
de Duitscbe regeering er niet aan denkt
da beweringen van de »Siècle« tegen te
spreken en zal vasthouden aan haar zoo
formeele en uitdrukkelpke verklaring, dat
door A. Conan Doyle.
(31
>Ziet hier hce dit zich heeft toegedragen.
Toen de rajah zjjne juweelen aan Achmet
toevertrouwde, de<d hjj dit, omdat hjj wist
dat deze een vertrouwd man was. De Ooster
lingen zjjn echter zeer achterdochtig: wat
deed deze rajah dus? Hjj stelde een tweede,
nog meer vertrouwd persoon aan om den
eerste te besj ieden. Deze tweede had in last
Achmet geen oogenblik uit het oog te
verliezen, en dus volgde hjj hem als zijn
schaduw. Hjj ging ook in dien nacht achter
hem aan, en zag hem de poort binnengaan.
Bjjgevolg dacht hjj, dat hjj een toevluchts
oord in het foit gevonden had, en verzocht
den volgenden dag ook te worden toegelaten,
doch kon geen spoor van Achmet ont
dekken. Dit scheen hem zoo vreemd, dat
bg er met een sergeant over sprak, die het
ter oore bracht van den commandant. On-
middellpk werd een nauwkeurig onderzoek
ingesteld, en het ljjk gevonden. Dienten
gevolge werden wp, juist op het oogenblik
dat wp ons het veiligst waanden, alle vier
gevangen genomen en, onder beschuldiging
van moord voor bet gerecht gebracht; drie
van ons omdat wp dien nacht op wacht
waren geweest en de vierde omdat het be
kend werd dat 1 ij in gezelschap van den
vermoorde was binnengekomen, Er kwaui
ze nooit in betrekking heeft gestaan met
den veroordeelde van het Duivelseiland. Door
de publieke opinie wordt het zwjjgen der
regeering in een voor Esterhazy ongunstigen
zin uitgelegd.
Uit de bladen der Dreyfus-partp bljjkt
duidelijk, dat de jongste onthullingen over
Esterhazy spoedig door nieuwe nog gewich
tigere zullen gevolgd worden. Zoo schrpft
de vSiècle*, na gewezen te hebben op het
zonderlinge zwjjgea, dat Esterhazy en diens
bladen bewaren
In November, toen de brief van Mathieu
Dreyfus verscheen, zeide Esterhazy tot een
medewerker van de »Echo de Paris:* »Als
het moet, zal ik aan den keizer van Duitsch-
land schrijven om hem te verzoeken zjjn
woord als een handschoen zijn belagers in
het aangezicht te werpen.*
Waar bljjft de handschoen? De bladen
van den generalen staf willen deze zaak
doodzwjjgen, vergeefsche moeite! En ook
de afgevaardigden kunnen hun verwachtin
gen begraven. De kiezers zullen alles weten.
Zelfs al mocht de krjjgsraad weigeren, het
proces tegen Zola opnieuw te beginnen, zal
er licht ontstoken worden. Het zwjjgen van
zekere pers is een bekentenis, doch de steenen
zullen het uitschreeuwen.
De gezanten van Groot-Brittannië, Frank
rijk, Duitschland, Oostenrpk-Hongarjje,
Italië en Rusland hebben president Mac
Kinley in het Witte Huis gezamenljjk be
zocht. Uit naam der mogendheden bood
de Engelsche ambassadeur Sir J. Paunce-
fote den President een nota aan, waarin
een beroep gedaan wordt op hem en op
het Amerikaansehe volk en de hoop uit
gesproken dat de onderhandelingen zelfs
nu nog zullen leiden tot behoud van den
vrede. President Mae Kinley antwoordde
dat de Yereenigde Staten de goede bedoe
ling erkennen, welke tot dit vriendschap
pelijk optreden van de mogendheden aan
leiding heeft gegeven en de hoop deelen,
dat de vrede bewaard zal bljjven door
middel van waarborgen tot herstel der orde
op Cuba, overtuigd als zij (de Yereenigde
Staten) zjjn dat hun pogingen om een plicht
der men schel jjkheid te vervullen door een
eind te maken aan den onduldbarea toestand
op het eiland, door de mogendheden op
prijs gesteld worden.
In Spanje wordt intusschen de geestdrift
van het volk steeds hooger.
Ieder doet zjjn best, om de landsverdedi
ging in goeden staat te brengen en draagt
geen woord omtrent den schat voor het
gerecht aan het licht, want de rajah was
uit Indië gebannen geworden, bjjgevolg
stelde niemand eenig belang in hem. De
moord werd echter zonneklaar bewezen,
evenals dat wjj er allen bjj betrokken waren.
De drie Sikhs werden tot levenslangen
dwangarbeid en ik ter dood veroordeeld,
hoewel mjjn vonnis later in dezelfde straf
als die der overigen veranderd werd.
»Het was wel een verschrikkeljjke toe
stand waarin wij ons toen bevonden. Daar
waren wjj allen met een ketting aan het
been geboeid en met zeer weinig kans om
ooit weder vrjj te komen, terwjjl elk onzer
een geheim bezat dat ons, indien wjj het
konden benuttigen, in een paleis had doen
wonen. Het was voldoende om iemand
razend te maken om stompen en stooten
te verdragen van eiken kwajongen in uni
form, om rijst te eten en water te drinken
te krpgen, terwjjl die onmetelpke fortuin
ginds op hem lag te wachten. Maar ik was
altjjd zeer volhardend geweest, en zoo
wachtte ik ook nu mjjn tpd af.
»Ten langen laatste scheen die gekomen
te zijn. Ik werd van Agra naar Madras
overgeplaatst en van daar naar Blair Island
in de Andamans. Op deze plaats bevinden
zich weinig blanke veroordeelden, en daar
ik mp voortdurend goed gedragen had, ge
noot ik spoedig eenig voorrecht. Ik kreeg
een hut in Hope Trwn, een klein plaatsje
op de helling van Mount Harriet, en werd
tamelpk aan rnjj zelf overgelaten. Het is
een akelige, zeer ongezonds plaats en be-
nalve eenige kleurlingen bevolkt met men-
zjjn penningske bij voor het bouwen en uit
rusten van oorlogsschepen. Valencia heeft
tien booten van 500 ton aangeboden, die
als kapers dienst kunnen doen te Saragossa
wordt in den Koninklijken Schouwburg een
voorstelling gegeven, waarvoor de loges
voor 1000 peseta's verkocht werden; de
provinciale vertegenwoordiging van Leon
heeft 250.000 peseta's uitgetrokken voor
het oorlogsfondsSoria bereidt een aantal
tooneelvoorstellingen, concerten en stieren
gevechten voor; te Malaga staat de bis
schop aan het hoofd eener patriotische be
weging en de jongelingen der beste families
der stad nemen dienst.
Te Burgos ondersteunde de gansche pers
een nationale inschrijving; te Valladolid
heeft kardinaal Cascajares een toespraak
gericht tot het volk, om het op te wekken
tot het bjj wonen in de cathedraal van een
door hem te honden preek; Ferrol biedt
250,000 peseta's aan, wanneer de oorlog
mocht uitbreken, terwjjl de stad Trujilol
de uitgaven wil bestrpden voor den aankoop
van drie kanonnen.
Dit zpn slechts eenige van de duizenden
aanbiedingen, welke de regeering heeft ont
vangen. Een duidelijk bewjjs, dat de geest
drift in Spanje niet verflauwd is en dat
men nog voelt, wat het Spaansche rpk aan
zjjn eer verschuldigd is.
De onderhandelingen loopen, dat bljjkt
uit alle berichten, hoofdzakelpk over de
Cubaansche opstandelingen. Deze toonen
zich nog niet eens dankbaar voor de be
dreiging der Vereenigde Staten, dat zjj met
den sterken arm op het geteisterde eiland
tussehenbeide zullen komen.
De Cubaansche Junta heeft nameljjk bjj
monde van den heer Horatio S. Rubens
op ondubbelzinnige wjjze laten verklaren,
dat èn de voorloopige Cubaansche regee
ring, èn het Cubaaansche leger zich tegen
de tu8schenkomst der Vereenigde Staten
zouden verzetten, zoolang die tusschenkomst
niet wordt voorafgegaan door de onafhan
kelijkheidsverklaring van de Cubaansche
republiek.
En indien de Yereenigde Staten tussehen
beide mochten komen, zonder Cuba's onaf-
hankeljjkheid te verklaren, zullen noch de
voorloopige Cubaansche regeering, noch de
militaire strjjdkrachten de Amerikanen
ondersteunen; en mochten niettemin de
Yereenigde Staten dan nog troepen naar
Cuba zenden, dan zal het Cubaansche leger
desnoods tegen de macht der Amerikanen
scheneters, die er niet tegen opzagen ons,
als zjj er kans toe zagen, een vergiftigden
doorn toe te blazen. Den ganschen dag
moesten wjj werken, alleen des avonds
werd ons eenige tpd voor ons zeiven ge
laten. Onder andere zaken leerde ik dranken
gereed maken voor onzen geneesheer en
ving dus iets van zjjne wetenschap op.
Voortdurend zag ik uit naar een kans om
te ontsnappenmaar het ligt honderden
mjjlen van eenig ander land verwpderd,
en er is bpna geen wind op deze binnen
zeeën, bjjgevolg was het een verschrikkelpk
moeieljjke onderneming.
»De geneesheer, dr. Somerton, was een
sterke, jonge maneen groot liefhebber
van het spel, waarom de andere jonge offi
cieren des avonds in zjjn kamer bjjeenkwamen
om kaart te spelen. De apotheek, waar ik
gewoonlpk de dranken bereidde, grensde
aan zpn zitkamer, zoodat ik hunne ge
sprekken kon hooren en hun spel gadeslaan.
Ik ben zelf een groot liefhebber van het
kaartspel en het zien vermaakte mjj bjjna
even goed als het zelve te doen. Daar waren
dan de majoor Sholto, kapitein Morstan en
luitenant Bromley Brown, die het bevel
voerden over de inlandsche troepen, en de
geneesheer zelf met nog twee of drie ambte
naren over de gevangenen; allen uitmun
tende spelers.
Welnu, één zaak trof my reeds spoedig
en wel, dat de militairen altpd schenen te
verliezen en de burgerlpke ambtenaren te
winnen. Ik wil daar niet mede zeggen dat
er valsch gespeeld werd, maar toch was
het zco. De gevangenbewakers hadden vanaf
optrekken.
Z)u het, nu dit bekend is geworden,
niet veel beter zpn, vragen sommige voor
zichtige Amerikanen, om de Cubanen aan
hun lot over te laten, eenvoudig bezit te
nemen van het eiland en alle Spanjaarden,
de opstandelingen incluis, te verdrjjven
Uit Washington is bericht gekomen, dat
de Europeesche gezanten na de stellige
verklaring van de Amerikaansehe regeering
van verdere pogingen om bemiddelend op
te treden afzienalleen zullen zp misschien
nog de hoop uitspreken, dat de oorlog ver
meden wordt. De bemiddeling van den paus
schpnt geheel afgedaan.
Aan de Times* wordt uit Jamaica ge
seind, dat de Amerikaansehe regeering twee
vruchten booten gecharterd heeft, de Bever
ley* en de »Brookline,« om de Ameri
kaansehe burgers van Cuba af te halen
en naar Key West over te brengen. De
twee stoomschepen zpn reeds naar Cuba
vertrokken.
De Spaansche gezant te Washington staat
aan allerlei beschimpingen van het gepeupel
bloot. Tegen den gevel van het legatie
gebouw zpn steenen en vuilnis geworpen
en het wapenbord is beschadigd. De gezant
heeft de bescherming der politie moeten
inroepen.
In de afgeloopen maand zijn langs het
Belgische grenskantoor Esschen 4956 stuks
slachtvee uit Nederland naar België ver
zonden voor eene aangegeven waarde van
ruim 670,000 francs.
150 booten van Zweedsche en Bornholm-
sche visschers zpn een week geleden te zamen
uitgezeild en door storm overvallen. De mees
ten redden zich aan wal; maar 7 Born-
holmsche en 14 Zweedsehe booten worden
vermist. Men hoorde niets meer en vermoedt,
dat alle booten, elk met minstens 3 man
aan boord, vergaan zjjn.
Van den Zweedsehen consul te San Fran
cisco is te Stockholm het volgend telegram
ontvangen: »Een zekere Jacob Carr is van
Alaska naar Departurebay gekomen en be
weert brieven van »profesor« Andrée bp
zich te hebben. Hp weigert echter nadere
mededeelingen te doen. Er wordt een onder
zoek ingesteld.
Te Tourbes heeft 'n moeder haar 4-jarig
dochtertje doodgeschoten. Zp was eenige
maanden geleden uit een krankzinnigen
gesticht teruggekeerd naar men meende
dat zp op de Andamans gekomen waren,
bpna niets anders gedaan dan kaart spelen,
en zjj kenden elkanders spel op een haar,
terwpl de anderen slechts speelden om den
tpd te verdrpven en meer onverschillig bp
het spel waren. Avond aan avond gingen
de militairen armer heen dan zp gekomen
waren, en hoe meer geld zp verloren, hoe
meer verzot zp op het spel werden. Majoor
Sholto had het het zwaarst te verantwoorden.
Hp placht in het eerst met banknoten en
goud te betalen, maar al spoedig kwam het
tot wissels, en wel voor groote sommen.
Yan tpd tot tpd won hjj weder een weinig,
als om hem den moed niet te doen ver
liezen en daarna keerde het geluk hem weer
hardnekkig den rug toe. Den ganschen dag
liep hp vloekend en grommend rond en
begon meer te drinken dan goed voor
hem was.
Op zekeren avond verloor hp veel meer
dan gewoonljjk. Ik zat in mjjn hut toen
hp en kapitein Morstan naar het kwartier
terug strompelden. Zp waren boezemvrien
den, en altpd bp elkander. De majoor raasde
wegens zpn verlies.
»Nu is alles op, Morstan,* zeide hp, toen
zp mpn hut voorbpgingen. »Ik zal mpn
ontslag moeten aanvragen. Ik ben geheel
geruïneerd.*
»Onzin, kameraad!* antwoordde de ander,
hem op den schouder slaande»ik heb het
er zelf ook slecht afgebracht, maar
Dat was al wat ik kon hooren, maar het
was voldoende om mp tot nadenken te
stemmen.
»Een paar dagen later slenterde majoor
volkomen hersteld. Toen haar man afwezig
was doodde zij het kind in koelen bloede;
op het zien van bloed evenwel trachtte zp
zich zelf te dooden, maar het geweer ging
niet af.
De Sultan, die de lucht gekregen heeft
van het onderling gekibbel van de groote
mogendheden, heeft aan deze een krasse
nota gezonden, met den eisch dat de mo
gendheden nu ten spoedigste zullen zorgen
voor het instellen van de autonomie op
Kreta, met waarborgen voor de veiligheid
van de moslems op Kreta en de onschend
baarheid van het Turksche grondgebied.
Ten slotte deelt de nota mee, dat de Sultan
er niet over dénkt, een vreemd onderdaan,
wien dan ook, als landvoogd aan te nemen.
In het Engelsche leger schpnt men er
niet op te zien, dat officieren, en zeker ook
manschappen, op expeditie uit, eigendommen
van den vjjand buitmaken. Dezer dagen is
te Londen een verkooping gehouden van
voorwerpen uit Benin, vandaar medegebracht
door een officier, die verleden jaar de ex
peditie heeft meegemaakt. De »Times« noemt
alleen de belangrpkste voorwerpen op, en
daarvoor alleen werd reeds f 1782.90 be
taald. We mogen dus veilig rekenen, dat
de geheele verzameling minstens twee duizend
gulden heeft opgebracht, een aardige
som om, bp de eer, mee te nemen.
Overigens getuigden deze voorwerpep, in
sommige gevallen van eenige eeuwen oud,
dat het volk van Benin het in smeed- en
drpfwerk ver gebracht heeft.
De »Daily Chronicle« schrpft een warm
gevoeld woord ter nagedachtenis van Eleanor
MarxAveling. »Zp erfde», zegt hét radi
cale blad, »iets van haar vaders geniale
welsprekendheid en ontleding. Zp was een
van de beste spreeksters over haar eigen
onderwerp misschien de beste die wp
ooit gehoord hebben. Zjj sprak het Engelsch
gemakkelpk en zuiverhaar taal was krachtig.
Haar sterke, heldere, trillende stem, een
zekere hartstocht van doen, met iets hard
er in misschien, en de gave om ekonomi-
sche vraagstukken duidelpk voor te stellen
wezen op een merkwaardige persoonlpkheid
en een talent, die, waren zp wat fpner ont
wikkeld, haar ver zouden gebracht hebben.
Zp was vol leven en werkkracht, sprak
en schreef Engelsch, Fransch en Duitseh
alles even goed. Had zij een populairder
beweging dan het socialisme gekozen, zp
zou misschien op haar tpd een blp venden
Sholto langs de plok waar ik aan het werk
was en ik nam mpn kans waar en sprak
hem aan.
»Ik wenschte uw raad wel in te winnen,
majoor,* zeide ik.
»Wel, Small, wat is er?« vroeg hp, zpn
sigaar uit den mond nemend.
»Ik wensch u te vragen, sir,* antwoordde
ik, »of u ook een geschikt persoon weet
aan wien men een verborgen schat kan toe
vertrouwen. Ik weet een plaats waar zich
een half millioen bevindt en daar ik er zelf
geen gebruik van kan maken, dacht ik dat
het misschien het best zou zpn om het aan
de autoriteiten ter hand te stellenwellicht
zou mpn straftpd dan wel verkort worden.*
»Een half millioen Small?* stamelde hp,
mp doordringend aanziende, als twpfelde
hp eraan, of ik wel in ernst sprak.
Juist sir in juweelen en paarlen. Het
ligt daar onder het bereik van elkeen. En
het ergste is, dat de rechtmatige eigenaar
geen aanspraak heeft op de bescherming van
de wet.*
»Dan is het het eigendom der regeering,
Small,* stamelde hjj, maar hp sprak deze
woorden op een toon, waaruit ik afleidde
dat ik de rechte »snaar« getroffen had.
»Gp raadt mp dus om den Gouverneur-
Generaal ermede in kennis te stellen vroeg
ik zoo kalm mogelpk.
»Gp moet vooral niet overpld te werk
gaan, want dat zoudt gp later kunnen be
treuren. Deel mjj de zaak mede, Small.*
Wordt vervolgd.
