trog de andere leden der bemanning hingen
over de verschansing, lusteloos kijkend naar
de vjjandelijke sehepen.
Toch schjjnt het, dat de bemanning den
Amerikanen een poets speelde en een gat
boorde in den romp. Althans in de haven
van Key-West raakte de Buenaventura*
vast op een zandbank.
Men zette de bemanning aan wal en
Amerikanen namen hnn plaats in. De
»distric-attorney« verklaarde 't schip goede
prjjs. De Buenaventura* behoort tot een
EngelsehSpaansche maatschappij, geves
tigd fe Liverpool. Het diplomatieke korps
te Washington bespreekt de vraag of dit
prjjsmaken wel gerechtvaardigd is, omdat
de termjjn, in bet ultimatum gesteld, nog
Diet was verloopen.
De eigenaars van bet schip hebben protest
aangeteekend.
De Amerikanen loerden tegelijk op de
Buenaventura* en nog een ander schip.
De >New-York« zond daarheen een boot
af; doch het schip voer onder Duitscbe
▼lag en de papieren waren in orde.
Of de Spanjaarden zich niet in de vingers
sneden door het nemen van de »Shenan-
doab,« sehpnt twiifelachtig. Het schip zeilde
toch onder Engelsche vlag. Tegen het prjjs-
maken is protest aangeteekend.
Men z°gt, dat het Engelsche stoomschip
»Gr8cia,« dat aan Liverpoolsche reeders
toebehoort, maar onder Spaansche vlag
vaart, door de Amerikanen buitgemaakt is.
Er liepen geruchten, dat de »Yale,« vroe
ger Paris* geheeten, door de Amerikanen
tot hulpkruiser ingericht en Vrijdagmiddag
uit Southampton vertrokken met een lading
munitie en met 136 passagiers aan boord
(van wie 16 salon-passagiers) door de Span
jaarden was aangehouden. De »Yale« heeft
geen escorte en het scbjjnt niet twijfel
achtig, dat de Spaansche Marine op dit
schip loerde. Er moeten Spaansche oorlogs
schepen bjj den ingang van het kanaal
gezien zjjn. Volgens een ander bericht zjjn
drie Spaansche kruisers uit Coruna ver
trokken om de >Yale« achterna te zetten.
Intusschen wordt gemeld, dat twee snel
varende Amerikaansche kaperkruisers de
»Yale« tegemoet gaan. Dat schijnt toch
aan te duiden, dat men gevaar voorziet
voor het schip, hoewel het zelf zeer snel
loopt, nl. 20 knoopen.
Het gerucht is evenmin bevestigd als van
het buitmaken door de Amerikanen van
den Spaanschen kruiser »Alfonso XII* in
de nabjjheid van Havana.
Schepen, die te St. John, Newfoundland,
binnenloopen, zeggen, dat een Spaansche
kruiser nabjj Kaap Race op wacht ligt, ge
tuigd als een schoener. Signalen werden
door dit schip niet beantwoord.
De Daily Chronicle* vestigt de aandacht
op de Amerikaansche pleizierjachten, die nu
in de Middellandsche zee zjjn, en gevaar
loopen, bjj een tocht door de straat van
Gibraltar buitgemaakt te worden, terwjjl
een omweg door het Suez-kanaal zeer kost
baar en toch ook gevaarljjk zou zjjn. Van-
derbilt's Valiant, A. J. Drexel's Margarita,
J. Drexel's Sultana, Weavers Noma, Lord's
Queeen Mab, Walters' Nurada, de Andria,
Arcturus, Fleur-de-Lys, Erl King, en een
half dozijn anderen vertegenwoordigen een
waarde van millioenen dollars. Deze jachten
zullen of in neutrale havens moeten blijven,
6f van eigenaar en vlag moeten veranderen.
De >Mangrove< is Dinsdag te Key West
aangekomen met de Spaansche transatlan
tische stoomboot Panama*, welke den
20en April van New-York vertrokken is
naar Havana met Spaansche vluchtelingen
en eene kostbare lading, waaronder zich
kr jjgs- en mondvoorraad voor het Spaansche
leger moet bevinden. De Mangrove*
maakte zich van de »Panama« meester op
20 mjjlen afstands van Havana.
De kanonneerboot >Newport« is ook
aldaar aangekomen met twee Spaansche
zeilschepen, en gisteren werden in de buurt
van Havana twee andere, kleine, schepen,
buit gemaakt.
Maandag is bevel gegeven een aantal
Amerikaansche havens op verschillende, niet
bekend gemaakte punten van mjjnen te
voorzien. De mjjnen zullen echter zoo be
waakt worden, dat schepsn van bevriende
Staten onverlet bljjven.
Een rjjke Spaansche financier, die te
Parjjs woont, heeft voor een kwart millioen
geteekead op de inschrijving voor de
Spaansche vloot.
Groote steenkolen-bestellingen worden in
allerjjl zoowel door Amerikaansehe als door
Spaansche agenten gedaan in Lancashire
en Yorkshire. Te Sint-Vincent (West-Indië)
waar 13,000 ton kolen te koop waren,
hebben de kolenhandelaren geweigerd aan
Spanje te leveren, omdat zjj niet in wissels
betaald wilden worden en de Amerikanen
hun klinkende munt boden.
EeB bestelling van 900 torpedo's door
Spanje te Fuime gedaan, is mislnkt, omdat
de voorhanden zijnde vernielingswerktuigen
voor Japan bestemd waren en onmiddelljjk
geleverd moesten worden.
Terwjjl Canada en Mexico reeds verklaard
hebben, onzijdigheid te zullen betrachten,
is in de Oude Wereld een dergeljjke ver
klaring afgelegd door Engeland, Nederland,
Denemarken en Italië; de drie eerstgenoemde
staten hebben bezittingen in West-Indië.
De onzijdigheidsverklaring van Frankrjjk
zal hedenavond in het »Journal Officiel*
verscbjjnen.
Daarentegen wordt officieus verzekerd,
dat Duitschland znlk een verklaring niet
zal afleggen, evenmin als bjj den Chineesch-
Japanschen en den Turksch-Griekscben
oorlog. Het wil vrjjheid ran handelen
behouden.
Daily News* bevat een interview, over
de kansen van den oorlog, met twee ma
rine-specialiteiten, vice-admiraal lord Charle3
Btresford en commandant Crutschley. De
laatste geloofde stellig, dat de Vereenigde
Staten winnen zonden; de eerste achtte de
kansen geljjk. Noch Amerika, noch SpaDje
waren bekwaam in het voeren van een ma
rine-oorlog. De Vereenigde Staten hadden
de meeste hulpmiddelen en kondm het dus
langer uithouden. Beider vloot was nu juist
niet van de beste soort; de Amerikaansche
slagschepen waren beter, doch de Span
jaarden waren de baas in het torpedo-wezen.
Het kon, meenden deze deskundigen, een
lange oorlog worden, vol verrassingen. Er
zou niet veel van te leeren zjjn. Van de
moderne slagschepen, in dezen oorlog be
trokken, hadden de heeren bljjkbaar geen
groote verwachtingen. Zjj meenden, dat de
oorlog zich om Cuba zou concentreeren en
Charles Beresfort voegde er bjj, dat de uit
gestrekte kusten z. i. een Amerikaansche
landing vrjj gemakkeljjk maakten.
De Deensche Regeering heeft een ver
klaring van onzjjdigheid afgegeven.
Te Liverpool wordt gevreesd, dat er door
den oorlog een ernstige storing zal plaats
hebben in het verkeer met de Amerikaan
sche havens; men gelooft zelfs aan een
aanval van de Amerikaansche vloot op de
Canarische eilanden.
Ook te Antwerpen voelt men nu reeds
den invloed van den oorlog. Verscheiden
Amerikaansche schepen, die reeds geladen
waren, hebben hun vertrek uitgesteld, uit
angst voor Spaansche kruisers. Verscheiden
Spaansche schepen nemen in allerjjl steen
kool in.
De diamant-industrie, welke een sterken
afzet naar de Vereenigde Staten heeft, ge
voelt niet minder den invloed van den krijg.
Daar de uitvoer naar Amerika op dit oogen-
blik stokt*, zjjn reeds 1500 diamantslij
pers werkloos en men vreest, dat dit aantal
nog zal toenemen.
De Spaansche minister van financiën zal
waarschijnlijk heden de Staatsbegrooting bjj
de Kamer indienen. Bjj dat wetsontwerp
worden voor de regeering de meest uitge
breide volmachten aangevraagd om zich de
middelen te verschaffen, noodig om te voor
zien in de uitgaven voor den oorlog.
Als nieuwe bronnen van inkomst, worden
voorgesteld: leeningen, gegarandeerd door
de belastingen op de scheepvaart, en de
kwikzilvermijnen van Almadenen nieuwe
belastingen op gas, petroleum en electriciteit.
Bjj het wetsontwerp verzoekt de regeering
tevens machtiging om de biljetten-circulatie
van de Bank van Spanje van ll/2 milliard
peseta's te brengen op 2 milliard, in welk
geval de metaal-reserve der Bank naar even
redigheid vergroot zal moeten worden.
Te Johannesburg is er zooveel werkloos
heid onder de blanken, dat het comité tot
werkverschaffing de koelies, met den aanleg
van straten belast, ontslagen «n blankea
voor hen in de plaats aangenomen heeft.
Er zijn er al dadeljjk negentig aan het
werk gezet, en honderden komen nog in
aanmerking. Allerlei nationaliteiten zjjn
onder hen vertegenwoordigdAfrikaners,
Engelschen, Russen, Polen, Duitschers enz.
wjj lezen van geen Hollanders. Het loon is
45 ct. in het uur of f 21 in de volle week.
Heeft iemand f 120 verdiend, dan moet hg
plaats maken voor een ander, maar kan
weer onder op de ljjst komen.
In Gladstones omgeving is men nu sedert
kort met de ware oorzaak van zijn lijden
bekend, liet is kanker in de bovenkaak.
Aan een operatie valt niet meer te denken.
Eenmaal in de 24 oren krjjgt de patient
een morpkine-inspuiting om de hevige pjjnen
te stillen.
Uit de kolenmijn te Whitwick in Wales
zpn negen lijken voor dag gehaald. Men
houdt zich overtuigd dat de lijken der
and-re verongelukte mjjawerkers niet ge
vonden zullen worden.
Op den verlengden Waitzener weg te
Boedapest, den weg die de hoofdstad met
Nieuw-Ptst verbindt, zakte Vrjjdag een
nieuw gebouw van één verdieping is, en
sleepte in zijn val een muur van de beien-
bende fabriek van Tarnoczi mee. Tot dusver
zjjn zes ljjken en twaalf zwaargewonden
uit de puinhoopen te voorschjja gehaald.
De »Echo de Paris* (orgaan van den
generalen staf) meldt, dat Zola en zijn
verd»digers onmiddellijk bjj het begin van
het proces te Versailles in beroep zullen
kom n op grond van de onregelmatigheid
van de dagvaarding. Zola en zjjn verdedigers
beweren nameljjk dat de aanklacht niet
had moeten ingediend worden door den
krijgsraad, die Eslerhazy vrijgesproken heeft,
doch door den gewonen (permanenten)
krjjgsraad. Het blad meent te weten, dat
deze conclusie door het Hof vaa assises te
Versailles verworpen zal worden. Het is
dan waarschjjnljjk dat Zola en zjjn ver
dedigers zich terugtrekken. Wordt de be
handeling van de zaak dan toch voortgezet,
dan zal Zola andermaal bjj het Hof van
cassatie appèl aanteekenen.
Anderzijds wordt betoogd, dat de uitspraak
van het Hof van cassatie onwettig was,
daar elke cassatievoorziening moest geschie
den, vóór de jury haar verdict geveld had.
De »Aurore« sommeert den president van
de Republiek in de Dreyfus-zaak eindelijk
de waarheid te huldigen. Hg weet, dat Dreyfus
op het Duivelseiland een onverdiend mar
telaarschap ondergaat en heeft dit herhaal
delijk zonder omwegen aan vrienden ver
klaard. Laat hjj het nu ook in 't openbaar
zeggen, want als hg nog langer zwjjgt,
zullen voor het Hof te Versailles getuigen
opstaan om te vertellen, wat zjj uit zjjn
mond gehoord hebben. (Naar het heet, is
één dezer getuigen dr. Gibert, uit Havre,
de vroegere arts van de familie Faure. Majoor
Panizzardi vertoeft nog te Bern, waar hg,
naar men zegt, in drukke briefwisseling
staat met kolonel Von Schwarzkoppen. De
»anti-Dreyfusianen« vertellen, dat het Drey-
fus-cyndicaat* Von Schwarzkoppen 1875000
frs. aangeboden heeft ten einde hem over
te halen zich voor de onschuld van Dreyfus
uit te spreken 1
Plaatselijk Nieuws.
HEUSDEN, 27 April.
Een zeer bekend persoon, zoowel te
Heusden als in zijne omstreken, is plotseling
overleden. De heer J. van Grondelle, vroeger
postbode op Dussen, later op 's Bosch en
sints een 15-tal jaren gepensioneerd, werd
des avonds ongesteld en overleed in den
vroegen morgen van den volgenden dag.
Eene beroerte sloopte in enkele uren het
krachtig gestel.
WERKENDAM. Wij vernamen dezer
dagen een verhaal, zoo vreemd, dat we het
als curiositeit vermelden. Een 13jarig meisje
onzer gemeente ziet met angst den tijd
naderen moeder te zullen worden van kindjeg,
wier vader een hond is. Zou de ontrouw
van Genoveva dan toch bestaanbaar zjjn
geweest?
Gisterenavond werd door de firma
Albers en Wigaad aan belanghebbenden,
in eene daarvoor ingerichte zaal barer fa
briek gelegenheid gegeven kennis te maken
met electrisch licht. Zooals men weet heeft
deze firma eenigen tijd geleden concessie
aaagevraagd om Werkendam van electrisch
licht te voorzien. Deze werd in den gemeen
teraad zoo angstvallig behandeld, men scheen
van die nieuwigheid zoo bang te zjjD, dat
nadere kennismaking ten hoogste gewenscht
was. Deze kennismaking kon gisterenavond
aangeknoopt worden. De leden van den raad
schenen weinig belangstellend. We zagen er
geen onder het talrijk aanwezige publiek.
Is betere en goedkoopere verlichting geen
gemeentezaak? Toch was er veel te zien
en veel te leeren, o.a. de sterkte van het
licht van 5, 8, 16 en 24 normaalkaarsen,
electrische strijkbouten, koken van water,
ventilator met electromotor ete. Op de een
voudigste wjjze werd alles duidelijk uitge
legd, werd op het totaal ontbreken van
eenig gevaar gewezen, o.a. dat het aanraken
van den draad en de lamp niets hinderde,
zoo ook dat bjj mogdjjke onvoorzichtigheid
van den machinist, waardoor de spanning
te hoog zou komen, de in de geleiding aan
gebrachte loodverbinding alle nadeel te niet
deed. De belangstellenden gingen hoogst
voldaan en ingenomen huiswaarts. Zij allen
zagen het groote nut en gemak van invoering
van electrisch licht in deze gemeente in. De
firma A. en W. stellen den prijs bjj vol
doende deelneming niet hoog, nl. 5 ct. p*r
lamp van 16 kaarsen per avoud; maar te
dien einde zou de leiding bovengronds ge
legen dienen te worden en daaraan heeft
onze gemeenteraad jnist hare toestemming
tot heden geweigerd te geven. We hopen
niet alleen dat ze van dat besluit zal t-rug-
keeren, maar zelf spoedig overga tot elec
trische verlichting der straten, dan ten
minste zil W-rkendam eiken avond verlicht
zjjn en het publiek niet, zooals gisteren avond
nog bet geval wa3, de gro-te kans hebben
door den donkere misleid in de haven
te loopen, als t )evallig een schip de brng
moet passeeren.
SLEEÜWIJK. Mej. E. H. van den
Brink, voormalig kwekelinge aan de
openbare school aluier en later als zoodanig
overgegaan naar het Pensionaat van 't
Heilige Hout te Koningsbosch, gemeente
Echt, heeft met succes te Maastricht de
vorige week examen afgelegd als onder-
wjjzer-s en mocht ook eene aauteekening
op de acte erlangen voor nuttige hand
werken. Te voren werd door haar de acte
voor vrjje- en ordeoefeningen reeds behaal 1.
WOÜDRICHEM. De heer W. L.
Varossieau alhier mocht Maandag van den
Directeur-Generaal der posterijen en tele-
graphie het verbljjJend bericht ontvangen,
dat hjj, na voldoend afgelegd vergeljjkend
exirnen, met ingang van 1 Mei a.s. als
klerk 2e klasse wordt geplaatst aan het
post- en telegraafkantoor te Rotterdam.
DUSSEN. Zondag nam de WelEerw.
heer A. M. Bloem, predikant der Ned.
Herv. kerk alhier, afscheid van zjjne ge
meente. De woorden van den apostel Paulus
aan Petrus, het 25sten vers van I Petr. I:
»Maar het woord des Heereu bljjft in der
eeuwigheid; en dit is het woord dat onder
u verkondigd is,« tot grondslag zijner rede
leggende, hield Z.Eerw. een schoone af-
scheids predikatie, die door de talrijke schare
met onverdeelden aandacht werd gevolgd.
Bjj het eindigen der plechtigheid zong de
gemeente haar vertrekkenden, hooggeachten
leeraar, de bekende zegenbede uit psalm
121 toe.
DALEM. Aan den Rjjks-archivaris van
Gelderland, de heer J F. Bijleveli te Arn
hem, is opgedragen een onderzoek in te
stellen naar de archieven in genoemde pro
vincie. Zoowel aan de gemeentebesturen als
aan de kerkvoogdijen en kerkeraden der
Ned. Herv. gemeenten heeft hjj eene circu
laire verzonden, waarin verzocht wordt ant
woord te geven op een vijftal gestelde vragen,
de archieven betreffende.
Binnenland.
In de Dinsdag gehouden zitting der Tweede
Kamer werd een voorstel van den heer
Lohman verworpen, strekkende om het ont
werp op den leerplicht nog niet in de af-
deelingen te onderzoeken.
Bjj het uitbreken van een oorlog tusschen
twee met Nederland bevriende Mogendheden,
verklaart de Ned. Regeering, dat zjj de
strengste onzjjdigheid tegenover de oorlog
voerenden zal in ach t nemen.
Zjj herinnert allen Nederlanders, ook die
buiten Europa gevestigd zjjn, dat zjj zich
behooren te onthouden van handelingen,
die met de onzijdigheid geacht knnnen
worden in strjjd te zijn.
Zjj wjjst hen voornameljjk op het, naar
de regels van het volkenrecht ongeoorloofde,
om zich op eenigerlei wjjze in te laten met
het aanwerven van krjjgslieden of met het
uitrusten van oorlogschepen of vaartuigen
voor de kaapvaart bestemd, ten behoeve
van de in oorlog zjjnde mogendheden, en
voorts op het gevaar, verbonden aan schen
ding van werkeljjke blokkade en aan het
verkoopen en verstrekken van oorlogsbe
hoeften of andere contrabande aan of het
vervoeren daarvan naar de oorlogvoerenden.
Zij vestigt verder de aandacht op de be
palingen van de artikelen 100, lc., 388
en 389 van het Wetboek van strafrecht,
luidende
Art. 100, lo. »Met gevangenisstraf van
ten hoogste zes jaren wordt gestraft hjj,
die in geval van een oorlog, waarin Nederland
niet betrokken is, opzettelijk eenige hande
ling verricht waardoor de onzjjdigheid van
den Staat wordt in gevaar gebracht, of
eenig bjjzonder voorschrift, tot handhaving
der onzjjdigheid van Regeeringswege ge
geven en bekend gemaakt, opzettelijk
overtreedt.*
Art. 388. »Met gevangenisstraf van ten
hoogste vier jaren wordt gestraft de Neler-
lander, die zonder vergunning van de Ne-
derlandsche Regeering een kaperbrief aan
neemt, of als schipper dienst neemt op een
vaartuig, wetende, dat het zonder vergun
ning van de Nederlandsche Regecring voor
de kaapvaart bestemd is.*
Art. 389. >De Nederlander die als sche
peling dienst neemt op een vaartuig, wetende,
dat het zonder vergunning der Nederland
sche Regeering voor de kaapvaart bestemd
is of gebruikt wordt, of vrgwilli? in dienst
blijft na die bestemming of dat gebruik te
hebben vernomen, wordt gestraft met ge
vangenisstraf van ten hoogste driejaren.*
De Regeering zal ge°n hanlelingea ge
dongen, die geacht kannen worden in strjjd
te zijn met de verplichtingen van een onzjj-
digen Staat, en zij waarschuwt alle Neder
landers, waar ook gevestigd, dat zjj op
haar bescherming of op tusschenkomst te
hunnen behoeve alleen dan zullen kunnen
rekenen, wanneer zjj zich zorgvaldig ont
houden van elke schending der plichten die
de neutraliteit oplegt.
Uit Den Haag meldt men
Vanwege het ministerie van buitenlandsche
zaken werd heden een waarschuwing uit
gevaardigd aan de Nederlanders in het
buitenland, in het bjjzonder in Amerika,
om de meest mogeljjke neutraliteit in acht
te nemen in den oorlog tusschen Amerika
en Spanj-1.
In de Parjjsche uijgave van de »New-
York Herald* vinden we het bericht, dat
de regeering van de Vereenigde Staten druk
onderhandelt met de Nederlandsche over
den aankoop van een onderzeesche torpedo
boot, de Holland,* van welk vaartuig de
meest uitgebreide beschrijvingen gegeven
worden.
De proeven, die zeer goed geslaagd moeten
zijn, zouden reeds betrekkeljjk langen tjjd
genomen zijn in de Arthur Kills-Sound.
De »Scientific American* wijdt een lang
artikel aan de beschrijving van de wjjze,
waarop de torpedo duikt, onder water vaart,
weer boven komt boven en onder water
zjjn verwoestende taak verricht enz. enz.
Wanneer het bericht van den verkoop
of van de onderhandelingen om daartoe te
geraken waarheid bevat, zal men het hier
natnurljjk spoedig vernemen.
Begin Mei worden de detachementen
vesting-artillerie der vesting Wouirichem
en van het fort Loevestein opgeheven.
Het staat nu vast, dat de sultan van
Siak zich eerlang naar Nederland zal be
geven, om de Inhuldigiugsfeesten bjj te
wonen.
Aan bet verslag der Indische Rekenkamer
ontleenen wij het volgende fraaie verhaal;
De nalatenschap van een Europeaan, die
een inlandsche vrouw had benoemd tot erf»
genaam zjjner in Indië aanwezige goederen
en tot executrice vau den boedel, werd
door de weeskamer te Soerabaja als onbe
heerd aanvaard. Vandaar een proces, wie
executrice zjjn moest. De Raad van Justitie
te Soerabaja stelde de inlandsche vrouw
iu 't geljjk, maar in hooger beroep be
sliste het hoog gerechtshof, dat zjj on
gel jjk bad.
Kosten der beide processen f 1437.61 V9.
Aangezien de inlandsche vrouw niets bezat,
konden de kosten niet op haar worden
verhaald en kwamen zjj ten laste van
's lands kas.
De totale waarde der nalatenschap be
droegf 3.98, »niet eens voldoende, om
de kosten van beheer te dekken.*
Te Emmen worden niet minder dan 12
onderwjjzers en onderwijzeressen gevraagd.
Te Wedde (Gr.) kreeg de zoon van den
heer Christiaans van een p iard zoo'n ge-
duchten klap in zijn gezicht, dat hjj bij a
dadelijk e n ljjk was.
Door de politie te 's Gravenhage is aan
gehouden een jongraensch van goeden huize,
bekend in de sportwereld, verdacht van het
maken van een valschen wissel tot een be
drag van ruim f 700. De aangehoudene
heeft bekend, bewerende uit geldverlegen
heid te hebben gehandeld.
Nadat proces-verbaal tegen hem is opge
maakt, is hjj weder op vrjje voeten gesteld.
Een werkman van 's Heerenberg, die te
Oberhausen ann den arbeid i«, kwam daar
voor eenigen tjjd op onaangename wjjze
met de politie in aanraking voor een on
doordacht geuit woord. Een zjjner kame
raden, een Duitscher, schold op >diedummen
Hollander*, daar in ons land de koningin
reeds op jeugdigen leeftjjd de regeering zal
aanvaarden, en hg gebruikte met betrekking
tot den leeftijd, om de vorstin als zeer jong
aan te duiden, een oneerbiedige benaming.
Onze Nederlander vat hierop vuur en zegt
dat in Duitschland hetzelfde heeft plaats
gehad. Ook daar is, volgens hem, de tegen
woordige keizer eveneens op zeer jeugdigen
leeftjjd aan de regeering gekomen. Nu ge
bruikte de Nederlander denzelfden oneer-
biedigen term ten opzichte vau den Duit-
