Ifet Land van Heusden en Aliens, de Langstraat en de lonmielerwaard.
De aanval op den molen.
M 1690.
FEUILLETON.
UitgeverL. J. YEEBMAN, Heusden.
Amerika en Spanje.
ZATERDAG 30 APRIL
1898.
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Fianco per post zonder prpsveihooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
UfiMAN
VOOB
O
I3nitenland.
De telegrammen uit Amerika komen
hierin overeen dat toenemende verwarring
heerseht aan het departement van oorlog
te Washington. Men zegt dat de militaire
autoriteiten telkens overhoop liggen, en
allerlei tegenstrijdige bevelen geven. De
legercommandant Miles moet niet overweg
kunnen met Schcfield, die door Mac Kinlev
7 v
aangesteld is tot vertrouwelijk adviseur voor
militaire zaken, hetgeen Mil s en de minister
van oorlog Alger afkenren. Algemeene onte
vredenheid wekt het dralen met de oorlogs
toebereidselen, het wordt nu de vraag hoe
veel weken er zullen verloopen alvorens
het Amerkaansebe leger strijdvaardig is,
al wordt ook het bericht van de Herald*
bevestigd, dat reeds meer dan het benoo-
digde aantal vrijwilligers bijeen is. Boven
dien blijkt nu, boe groot het gebrek is
aan moderne vuurwapenen, zoodat de meeste
opsreroepenen met ouderwetsche geweren
geoefend moeten worden. Intusschen njz»n
allerwege in Amerika de prjjzen van de
levensmiddelen zeer sterk.
De Daily Mail* ontvangt uit Washington
het bericht, dat het gemelde wetsontwerp
strekt om het tonnengeld der schepen die
de Amerikaansche havens binnenkomen, te
verhoogen tot 2 dollar 20 cents, dit zou
beteekenen dat de Amerikanen hun oorlogs
kosten op den wereldhandel willen verhalen.
De Daily Chronicle« verneemt uit Was
hington dat volgens besluit der regeering
de voornaamste Amerikaansche havens
's nachts gesloten worden. Dit lokt veel
kritiek uit, maar de regeering rechtvaardigt
den maatregel door de noodzakelijkheid,
daar torpedo's te leggen, hetgeen de vaart
's nachts te onveilig zou maken. Vele schepen
moeten reeds groot gevaar geloopen hebben,
en belanghebbenden vreezen ernstige rampen
dientengevolge.
Te Londen loopen gernchten dat de Unie
de Mirsbaai tegenover Hongkong van China
in pacht wil nemen ten einde daarvan een
operatie-basis te maken tegen de Filippijnen.
Naar de Times* uit Hongkong verneemt,
is aldaar aangekomen de >Etneralda« van
Manila met zeshonderd vluchtelingen, voor
het grootste deel Chineezen, alsook de Ame-
(4
Nauwelijks had bjj dit gezegd, of een ver
schrikkelijke losbranding had plaats. De
groote olm was als gemaaid, een massa bla
deren viel dwarlend neer. De Pruisen hadden
gelukkig te hoog geschoten. Dominique
sleepte Frarxjoise mede, bjjna droeg hij haar,
terwijl vader Merlier hen volgde, schreeu
wend »Gaat in den kleinen kelder, de muren
zjjn hecht.*
Maar zij hoorden hem niet; zij gingen
de groote zaal binnen, waar een tiental
soldaten stilzwijgend wachtte, de luiken ge
sloten en loerend door de reten. De kapitein
was alleen op de binnenplaats gebleven,
gehurkt achter den kleinen muur, terwjjl
de vreeseljjke losbrandingen voortduurden.
Buiten gaven de soldaten, die hjj daar ge
posteerd had, slechts voet voor voet het
terrein prjjs. Evenwel kwamen zij één voor
één al kruipende binnen, wanneer de vij
anden hen uit hun schuilhoeken verdreven
had. Het bevel was tijd te winnen en zich
niet te vertoonen, opdat de Pruisen niet
zouden weten welke strijdkrachten zjj vóór
zich hadden. Nog een uur verliep. En toen
een sergeant kwam melden, dat er niet meer
dan twee of drie man buiten waren, haalde
de officier zjjn horloge uit en mompelde
iTwee en een halt uur kom, we moeten
het vier uithouden.*
Hg liet de groote deur van de binnen
plaats sluiten en alles werd in gereedheid
rikuansche consul te Manila die de behar
tiging van de belangen der Amerikaansche
burgers aan den Engeïscben consnl had
overgedragen. Alle Amerikaansche schepen
verlieten de Filiippijnsche havens den 23sten
AprilAmerikaansche burgers zjjn gehuis
vest op Engelsche schepen. De Spanjaarden
brengen het geschut van hun schepen ge
deeltelijk a&n land het geschut dat daar
is, heet meerendeels verouderd te zijn en
de schietvoorraad ontoereikend, terwijl de
waarde der onderzeesche mijnen en der
torpedo's twijfelachtig zon zijn en het he°le
Spaansche garnizoen zou bestaan uit sleehts
vijfduizend man. De opstandelingen gaan
voort met Luzon af te stroopen en zoudeD
voornemens zgn Manilla aan te vallen,
zoodra de Amerikaansche vloot verschjjnt;
men vreest dan een algemeene slachting.
Oe Amerikaansche vloot in Mirsbaai zon
naar Manilla vertrekken.
Volgens een regeeringstelegram uit Manilla
heeft een Spaansche kanonneerboot het
Amerikaansche schip »Saranoc« met kolen
geladen, in de haven opgebracht. Het Ame
rikaansche eskader is nog niet aangekomen.
Het Spaansche eskader heeft zich in positie
gesteld om het op te wachten.
Van de persboot, waarmede de bewe
gingen van het Amerikaansche eseader nabij
Havana worden gevolgd, komen eenige aan-
teekeningen omtrent den toestand in deze
Cubanneche stad. De zaken staan stil,
wordt er gezegd de prijzen der levensmid
delen werden Zaterdag verdubbeld en 25
April waren de prijzen nogmaals verdubbeld.
Verscheiden kooplieden weigeren zelfs nu
reeds hun waren anders dan in kleine hoe
veelheden van de hand te doen.
Voor de week ten einde is, zullen de
agenten van het leger waarschijnlijk toezicht
uitoefenen op eiken kruidenierswinkel. Het
lijden onder de arme bevolking moet thans
reeds verschrikkelijk zgn. De reconcen-
trado's die door generaal Weyler in de
stad zgn gehaald, worden nu het land weer
ingedreven, om te sterven van honger. Een
blokkade van een maand, en de verschrik
kelijkste ellende zal zgn uitgebroken. Span
jaarden zoowel als vreemdelingen grjjpen
elke gelegenheid aan om Havana te ver
laten. Als er op dit oogenblik honderd
schepen van neutrale naties in de haven lagen,
zouden deze in een oogwenk gevuld zgn.
gebracht voor een krachtigen tegenstand.
Daar de Pruisen zich aan den anderen oever
van de Morelle bevonden, was een onmid
dellijke aanval niet te vreezen. Er was wel
een brug op twee kilometer afstand, maar
zij wisten zeker niet dat zij er was en het
was niet aan te nemen, dat zij de rivier
zonden doorwaden. De officier liet eenvoudig
den weg bewaken. Elke poging moest van
den kant van het land komen. Het geweer
vuur had opnieuw opgehouden.
De molen scheen dood onder de volle zon.
Geen luik was geopend, geen geluid kwam
er vandaan. Langzamerhand echter ver
toonden de Pruisen zich aan den zoom van
het bosch van Gagny. Zjj staken het hoofd
op en werden stoutmoediger. In den molen
legden reeds verscheidene soldaten het ge
weer aan, maar de kapitein riep:
>Neen, neeD, wacht... Laat hen nader
komen.*
Zij legden veel beleid aan den dag en
bekeken den molen met een wantrouwenden
blik. Dit oude stilzwijgende, sombere ge
bouw verontrustte hen. Evenwel rukten zjj
voorwaarts. Toen zij op een Tjjftigtal passen
in -Ie weide waren, vlak tegenover, zeide de
officier alleen: »Vuurt.«
Een losbarsting had plaats, gevolgd door
enkele schoten. Franfoise ontroerd en be
vende, had de handen tegen de ooren ge
drukt. Dominique stond achter de soldaten
te kjjkentoen de rook wat was opge
trokken bemerkte hg drie Pruisische soldaten
uitgestrekt op den rug midden in de weide.
De anderen hadden zich achter de wilgen
en de populieren geworpen, en de belegering
begon.
Meer dan een uur lang werd de molen
door kogels geteisterd. Zg sloegen tegen de
De soldaten echter houden goeden moed
zij hnnkerên naar een treffen en men mag
er van overtuigd zgn dat, als Havana ooit
mccht genomen worden, zulks niet eerder
zal geschieden dan na een moorddadig
gevecht.
Het Spaansche transportschip »Mon-
serrat,* dat ondanks de blokkade Cienfuesros
heeft kunnen bereiken, had aan boord 1000
Spaansche soldaten, 500000 dollar in zilver
en 18 stukken geschut.
Aan het postbureau te New-York is ge
last alle voor Spanje bestemde brievenmalen
op te houden.
De Amerikaansche oorlogsschepen »New-
York,« >Cincinnati« en »Puritan« bombar
deerden Woensdag de forten bij Matanzas.
Het gevecht begon te 12 u. 45 en duurde
een half uur. De Spanjaarden leden groote
verliezen, de Amerikanen hadden dooden
noch gewonden.
In tegenspraak hiermede echter is een
nader bericht, waaruit blijkt, dat de Span
jaarden in 't geheel geen verliezen geleden
hadden.
Met de laatste mailboot is in Spanje een
brief nit Portorico ontvangen, waaraan een
correspondent van de »N.-Y. Herald* het
volgende ontleent
»Er heerseht hier thans groote scbaarschte
van leeftocht; de prijzen stijgen enorm.
Indien wij geblokkeerd worden, beteekent
dat den hongerdood binnen korten tijd en
honger is een slechte raadsman voor de
bevolking, zooals de bladen eiken dagzeggen.
Gisteren ontmoette ik een vriend die uit
het binnenland kwam. Hg zegt dat daar
niets te eten is. Een andere vriend kwam
hier aan om hulp te zoeken tegen het volk
te Canovana, waar opstand dreigtik ver
moed dat de honger daar ook weer achter
zit. De correspondent van de »N.-Y. Herald*
is in de gevangenis gezet onder de be
schuldiging van een spion te zgn.
Aan Daily News* wordt uit Washington
gemeldPresident Mac Kinley gelooft, dat
Cuba door uithongering tot overgave kan
worden gedwongen, zonder bombardement.
In dat geval verwacht hg, dat de Euro-
peesche Mogendheden Spanje znllen nopen
het verlies van het eiland te erkennen en
oude muren als een hagelbui. In het bosch
sloegen zij in met een dof geraas. Soms
duidde een gekraak aan, dat het rad ge
troffen was.
De soldaten van binnen waren spaarzaam
met hunne schoten en gaven alleen vuur,
wanneer zij konden mikken. Van tjjd tot
tijd raadpleegde de kapitein zijn horloge.
En toen een kogel een luik spleet en in de
zoldering terecht kwam, mompelde bij
»Vier uren we zullen het nooit houden.*
Langzamerhand inderdaad sloopte dit ver-
sehrikkeljjk geweervuur den ouden molen.
Een luik viel in 't water, doorboord als een
si uk kant. Vader Merlier stelde zich ieder
oogonblik bloot om de averij van zijn arm
rad op te nemen, waarvan het gekraak hem
door het hart sneed. Het had nu wel afge
daan nooit zou hij het kunnen oplappen.
Dominique had Fran^oise gebeden zich terug
te trekken, maar zjj wilde bij hem big ven
zjj was achter een groote eikenhouten kast
guan zitten, die haar beschutte. Evenwel
drong een kogel in de kast, waarvan de
wanden een dof geluid gaven. Toen ging
Dominique voor Fran^oise staan. Hg had
nog niet geschoten, hg hield zgn geweer
in de hand, daar hij de vensters niet kon
naderen, die in hunne geheele breedte door
de soldaten bezet waren. Bjj iedere los
branding daverde de vloer.
»Pas op, pas op!« schreeuwde de kapi
tein eensklaps.
Een donkere massa kwam juist uit het
bosch. Dadeljjk knalde een geducht peloton-
vuur. Het was als een hoos, die op den
molen neerstreek. Een aader lnik vloog er
uit en door de gapende opening drongen
de kogels binnen. Twee soldaten rolden op
den vloer. De een verroerde zich niet meer
den oorlog op te geven. Meer en meer wint
het geloof veld, dat het niet tot een wer-
keljjken oorlog zal komen.
Mias Gould, dochter van den Amerikaan -
schen millionair Jay Gould, heeft 100.000
dollars geschonken voor de oorlogskosten.
Opnieuw loopt het gerucht, dat de mogend
heden naar aanleiding van een rondschrijven
van Spanje's regeering gedachtenwisselingen
voeren over de middelen om een einde te
maken aan den Spaansch-Amerikaanschen
oorlog door een scheidsgerecht.
Een uit New-York ontvangen bericht
maakt melding van een verschrikkeljjke ont
ploffing in een fabriek van rookeloo3 bus
kruit te Santa Cruz.
Dit mag, volgens »de Globe,* een groote
ramp voor de Spanjaarden worden geacht,
aangezien deze fabriek hun van niet gering
voordeel zou zgn geweest bjj de verdediging
van Cuba.
Een matroos aan boord van den Ame-
rikaanscben monitor »Puritan« is door den
krijgsraad ad hoe schuldig bevonden aan
verraad en tot den kogel veroordeeld. De
man verklaarde een Spanjaard te zgn. Men
betrapte hem, terwjjl hjj bezig was een gat
tc vjjlen in het kruitmagazijn.
Yan den oorlog wordt vooral partjj ge
trokken door de Engelsche mijnindustrie.
Nacht en dag wordt er gewerkt en de mijn
eigenaars hebben besloten de salarissen met
10 pet. te verhoogen.
Ook in Frankrjjk beginnen ten opzichte
van de duurte der levensmiddelen, de ge
volgen van den oorlog zich reeds te doen
gevoelen.
De president van den Algemeenen Raad
van het departement der Monden-van-de-
Rhöne heeft het volgende aan Méline ge
seind »Na kennis te hebben genomen van
de mededeelingen door u in den ministerraad
gedaan, meent de Raad nogmaals met na
druk de aandacht te moeten vestigen op
de noodzakelijkheid om het invoerrecht van
7 francs op graan op te heffen. De Raad
meent die opheffing het eenige middel is,
om den prjjs van het brood te doen ver
lagen, welke in deze streek onrustwekkend
begint te worden.
men schoof hem tegen den muur, omdat
hjj iu den weg lagde andere wrong zich
in allerlei bochten en vroeg telkens dat
men hem zou afmakenmaar men luisterde
niet naar hem, da kogels vlogen steeds naar
binnen, ieder dekte zich en zocht naar een
schietgat, om het vuur te beantwoorden.
Een derde soldaat werd gewond; hjj sprak
geen woord, maar liet zich vallen tegen den
rand van een tafel met starende en woeste
blikken. In het aangezicht van deze dooden
had Franfoise, door afgrjjnzen aangegrepen,
machinaal haar stoel weggeschoven en was
op den grond tegen den muur gaan zitten.
Inmiddels had men al de matrassen van
het huis genomen en er halverwege het
venster mede dichtgestopt. De zaal was vol
puin, gebroken wapenen en verbrijzelde meu
belen.
Vijf uren,* zei de kapitein. Houdt u
goed Zij trachten het water over te
trekken.*
Op dit oogenblik slaakte Franjoise een
kreet. Een kogel, die terug gestuit was, had
haar het voorhoofd geschrampt. Eenige bloed
druppels werden zichtbaar. Dominique keek
naar haar, naderde toen het venster, loste
zgn eerste schot en hield niet meer op. Hij
laadde, schoot, zonder zich te storen aan
hetgeen nabjj hem voorviel; van tijd tot
tjjd alleen sloeg hij een blik op Frau^oise.
Overigens haastte hg zich niet, maar mikte
zorgvuldig. De Pruisen, die de populieren
volgden, trachtten de Morelle over te steken,
zooals de kapitein voorzien had; maarzoodra
een van hen het beproefde, viel hg in het
hoofd getroffen door een kogel van Domi
nique. De kapitein, die dit spel volgde, was
opgetogen. Hjj maakte den jongen man zgn
compliment, zeggende dat hg big zou zgn,
Een enorme brand heeft te Glasgow ge
woed, ontstaan in eenige handelshuizen van
Dnnlop- en East-Howard-direct en Repe-
walk-lane. Het in de onmiddellijke nabijheid
gelegen Metropole Theatre was vol en het
brandgerucht verspreidde zich spoedig. De
directeur wist het publiek gerust te stellen
bjj deed het »God save the Qaeen* spelen,
dat door allen staande werd aangehoord.
Het gebouw bleef gespaard. Niet alzoo de
Roomsch8 kathedraal, een van de schoonste
kerkgebouwenzjj werd ten deele vernield,
evenals 60 handelskantoren, winkels en ma-
gazgnen. De schade bedraagt een paar mil-
lioen guldens.
De mjjnwerkers in Wales, die buiten ver
dienste zgn, beginnen met hun gezinnen
gebrek te ljjden. Er moeten (r ruim 150.000
het werk gestaakt hebben. Gelukkig komen
nu ook de giften ruim in. De mjjnwerkers
van Schotland moeten zeer mild zjjn geweest.
De gevolgen van de terugkomst van
Milan, ex-koning van Servie, worden bjj
den dag ernstiger. Behalve met de radicalen,
ligt de regeering nu ook overhoop met de
liberalen, die zoo verstandig zgn overal
candidaten te stellen die Milan vjjandig
gezind zjjn. De oud-minister Ribarats, de
leider van de liberalen, heeft het hem na-
tuurljjk gedaan, en Milan zoekt nn naar
een stok om dezen hond te slaan, dat wil
zeggen naar een voorwendsel om Ribarats
in hechtenis te nemen. Dit gebeurt achter
den rug van den Koning, die na Papa's
terugkomst niets meer heeft in te brengen.
Bjj de beraadslaging in den Duitschen
Rjjksdag over de aanvullingsbegrooting,
waarvan 5 millioen voor Kiao-tsjou bestemd
is, verklaarde de staatssecretaris van bui-
tenland8che zaken dat Daitschland geen
schikkingen met Engeland heeft getroffen,
maar Engeland heeft uit eigen beweging
verklaard dat het van Wei-hai-wei uit zich
niet zal mengen in den Duitschen oecono-
mischen en politieken kring van belangen.
Daitschland heeft er intjjas voor gezorgd,
dat het, wat er ook gebeuren moge, ook
zgn deel heeft, maar begeert niet dat China
verdeeld zal worden. Daitschland heeft in
Kiao-tsjou een strategisch-politieke positie
verkregen die het een gewichtig aandeel
verzekert aan de toekomstige ontwikkeling
van Oost-Azië, en zal, als overal, ook daar
wanneer hjj veel van zulke schutters had.
Dominique hoorde het niet. Een kogel
schramde hem den schouder, aan ander
kneusde hem den arm. En hg schoot altijd
maar door.
Men kreeg twee nieuwe dooden.
De matrassen, aan flarden geschoten, ver
sperden den doorgang door de vensters niet
meer. De laatste losbranding scheen den
molen te moeten neerhalen. De positie was
niet langer houdbaar.
De officier riep echter telkens: »Houdt
u goedNog een half uur.*
Thans telde hjj de minuten. Hjj had aan
zjjne chefs beloofd den vjjand tot aan den
avond tegen te honden en hg wilde geen
voetbreed terugtrekken voor het uur, dat
hjj voor den terugtocht vastgesteld had. Hjj
behield zjju prettig voorkomen en glimlachte
tegen FraHgoise, om haar moed in te boe
zemen. Zelf had hjj het geweer van een
soldaat opgeraapt en gaf vuur.
Er waren niet meer dan vier soldaten
in de zaal. De Pruisen vertoonden zich in
massa op den anderen oever van de Morelle,
en het was duideljjk dat zjj ieder oogen
blik de rivier zouden kunnen overtrekken.
Eenige minuten verliepen er nog. De kapi
tein was koppig en wilde niet het bevel
tot den terugtocht geven, toen een sergeant
kwam toesnellen, zeggende:
»Zjj zgn op den weg, zjj gaan ons van
achteren aanvallen.*
De Pruisen moesten de brug gevonden
hebben. De kapitein haalde zgn horloge uit.
»Nog vjjf minuten,* zeide hjj. »Zjj zullen
hier niet zgn voor vjjf minuten.*
Wordt vervolgd.
