Hel Land van Hensden en Altera, de Langstraat en tie Bommelenvaard.
Jozef en zijne broeders.
FEUILLETON.
Dit blad verschg'nt WOENSDAG en ZATERDAG. Uitgever: L. J. YESHMAN, Heusden. Advertentie-n van 1-6 regels 50 et. Elke regel
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
nummers 5 cent. I M 1720. ZATERDAG 13 AUG. 1898.
ingewacht.
Tot de onbeminnelijkste eigenschappen,
die sommige of vele mensch n er op na
honden, behoort voorzeker de onverschil
ligheid. Met doffen oogblik, hangend hoofd
en Blenterenden gang bewegen de onver
schilligen zich in huis en op straat. Alles
rondom hen laat hen koud. Zjj geven niet
om politiek noch godsdienst, kunst noch
wetenschapalles is hun om het even
verrukking OTer een prachtig boek, een
welsprekend woord, een edele daad kennen
zjj niet, ja zelfs vinden zjj dat bjj een
ander belacbeljjk. Zg sleuren het leven maar
door van den eenen dag op den anderen,
met trage hand doende wat onvermijdelijk
moet gedaan worden voor het dageljjksch
brood. Alleen wanneer eenig stoffelijk voor
deel te behalen is, of een zaak, waarbjj
zg geldelijk betrokken zjju, gevaar loopt,
worden zjj een oogenblik uit hunnen apathi-
schen toestand wakker geschud, om straks
weder tot den vröegeren staat te vervallen.
Een dergeljjke toestand is voorzeker af
te keuren.
Wjj Hollanders hebben over het alge
meen daartoe wel eenige geneigdheid. Wjj
staan bjj den buitenlander als flegmatiek
te boek en niet geheel ten onrechte. Er
moet heel wat gebeuren om een Hollander
warm te maken. Een welsprekend redenaar
ten onzent heeft vrjj wat meer welspre
kendheid, talent en zeggingskracht noodig
om zgn gehoor in vuur te brengen en meê
te sleepen dan b.v. een Franschman. Wan
neer men spreekt in een letterkundigen
kring in Frankrjjk of België, dan wordt
een fraaie zinwending, een schoone tirade,
in één woord meesterschap over vorm en
taal en stjjl hooggewaardeerd en in luide
toejuichingen geven de hoorders telkens
hunne ingenomendheid te kennen.
Dat is bemoedigend voor een spreker,
opwekkend en spoort hem aan tot steeds
meerdere ontwikkeling zjjner talenten.
Ten onzent heerscht daaromtrent meer
onverschilligheid en het moet al een rede
naar van den eersten rang zgn, die het
publiek tot geestdrift weet te vervoeren.
Sommige opvoedkundigen meenen, dat
bjj een kind in den regel weinig of geen
onverschilligheid gevonden wordt; het stelt
belang in alles wat hem aangaat en luste
loosheid is hem geheel vreemdzjj be-
De haas hield op de driehonderd schreden
verder gelegen turfhoopen aan wjj van twee
zjjden hem na. Plotseling maakt de haas
voor den hoogen tegen den winter met
plaggen toegedekten hoop (de Hollanders
zgn bedaehtzaam, bjj 't geen ze doen, weet
je rechtsomkeerten zoo gauw heb je niet
gezien, of hg is al verder landwaarts in.
Wel weerlichtsroept broer Willem
daar schuilt wat gewapends achter dien
turfhoop; 't zgn, God beware me, de Hol-
landsche kommiezen; loopt wat ge kuntl
Wat hjj vreesde, bleek maat al te waar.
De kommiezen waren reeds uit hunne hin
derlaag te voorscbjjn gesprongen en zetten
ons na, met de hand aan den haan van 't
geweer. Er waren er twee, de eene vervolgde
de broeders, die een eindweegs vooruit waren,
de andere Jozef en mg. Wjj konden maar
langzaam vooruitkomen, daar wjj, tot ons
ongeluk, in een soort van losse kruimelturf
geraakt waren, terwjjl al het land om ons
heen, sterk was uitgebaggerd.
Staat,* riep de Hollandsche ellendeling,
»of ik schiet!* De keuze tusschen de ge
vangenis of eene lading schroot in de beenen
van den kommies, was spoedig gedaan. Ik
brandde los en hjj zonk op de knieën. Maar
dit schot deed ook den tweeden grenswach
ter op ons afkomen. Mjjn beide loopen
waren afgeschoten. Ik rukte Jozef zgn ge-
schouwen het als een ziekte, die alleen door
een goede opvoeding kan genezen of voor
komen wordenanderen meenen, dat de
onverschilligheid bjj velen gemaakt en voor
gewend is, omdat men bang is zich be
lacbeljjk te maken of voor sentimenteel te
worden aangezienmen geeft zich een air
van onverschilligheid en verbergt angst
vallig het sprankje vuur, dat in hem gloort.
»Ik ben stellig van meening* zegt een
schrjjver »dat onverschilligheid meer
een kwestie is van temperament, meer een
zielsgebrek, dan een gevolg van een leemte
in ons kennen en weten!*
De oude Stcïcjjnen waren stelselmatig
onverschillig. De leer van den stichter
hunner secte, Zeno, heette ongevoelig te zjjn
voor indrukken van buiten, onverschillig
voor vreugde of smart. Werd een Stoïcjjn
de tijding gebracht, dat zgn zoon in den
oorlog gesneuveld was, hjj ontroerde niet,
maar antwoordde eenvoudig, dat hjj wist
een sterveling voortgebracht te hebben.
Vandaar spreekt men dan ook van Stoxcjjn-
sche kalmte. En de Cynische wjjsbegeerte,
een uitvloeisel van de Stoïcjjnsche, ging
nog verder en predikte een volslagen on
verschilligheid, die in Diogenes, ons allen
bekend, een waardig beleider heeft gek weekt.
Met een ton als woning en het eenvoudigste
voedsel stelde bjj zich volkomen tevreden,
en toen Alexander de Groote, de machtige
koning van Macedonië, hem de eer aandeed
hem te bezoeken en hem elke gunst toe
stond, verzocht Diogenes hem eenvoudig
wat uit de zon te gaan, daar de koning
hem eenigszins belette van hare verkwik
kende warmte te genieten. Alexander zou
toen in bewondering uitgeroepen hebben,
dat, ware hjj Alexander niet, hg zou wen-
schen Diogenes te zijn.
Wjj kunnen die bewondering niet volko
men deelen, evenmin als wjj dwepen met
de leer der Stoïcijnen, hoeveel edels en schoons
daarin ook moge gelegen zgn.
Doch het is hier de plaats niet daarover
breeder uit te weiden.
Ten slotte alleen nog dit.
Teleurstellingen noch ontgoochelingen in
het leven mogen ons onverschillig maken.
Tegen onverschilligheid moeten wjj geest
drift stellen en met volle instemming nemen
wjj de volgende woorden van een schrjjver
over:
>0, de heerljjke, heilige geestdrift, de
scheppende kracht van alles wat er moois
weer uit de handen en wierp het mjjne op
den grond. De tweede kommies schoot op
ons, maar miste. Ook de eerste deed zgn
best, om weer op de been te komen. Jozef
en ik waren beiden zoo goed als verloren.
Toen gaf de angst mg eene gedachte in. Ik
greep twee handenvol van de, door de vorst
indroge veenaarde, wreef deze uit al mjjne
macht tot stof en wierp dit Jozef in de
oogenHjj gilde en sloeg met de armen in
de lucht, maar was te zeer verblind, om
nog verder te kunnen loopen. Terwjjl de
kommiezen hem grepen en knevelden, ont
kwam ik de andere broeders waren reeds
in veiligheid!*
»En verder?* vroeg Ann' Lene.
>Ja, verder gebeurde er niets. Wjj
liepm, wat wjj konden naar het dorp en
vertelden, dat Jozef daar en daar in den
Eems was gevalRn, en daarop is er van
gemeentewege een geheelen dag naar het
ljjk gezocht!*
>En Jozef?* vroeg de vrouw al weder.
>0 toenmaals, en ze is zich daarin vrjj
geljjk gebleven, was de Hollandsche justitie
niet gewoon zich te overhaasten. Wjj kouden
er dus zeker van zgn, dat er eenige jaren
zouden verloopen, voor men hem weer op
vrjje voeten zou stellen en dan moest
het gaan, zooals het wilde, wjj waren in
elk geval ook zeven tegen een. Nooit
is er echter een brief of eenig bericht van
hem tot ons gekomen
Met een kermenden zucht wierp Ann'
Lene zich op het ljjk van haar kind en lag
daar, zelf een doode geljjk. Rolfes wendde
zich at van dit beeld van stomme wanhoop
en dwaalde doelloos over de weiden, waaruit
de neveldampen opstegen, door de golvende
en goeds en groots is in ons leven, zij is
het goddeljjke vuur, waarvoor de kilheid
wegsmelt als do sneeuw voor de zon. Wie,
die nog een sprankje levenskracht in zich
heeft, kan koud en onverschillig bljjven,
wanneer bjj met zijne vrienden gezellig is
gezeten om het koesterende haardvuur Kom
latfn we ons licht niet stellen onder de koren
maat, laat ons het vonkjs van het heilige
vuur, dat we in ons omdragen, niet angst
vallig bedekken, laat ons enthousiast zgn
Wanneer we in den kleinen of grooten kring,
waarin wjj werkzaam zgn, maar bezieling
weten te wekken voor wat schoon en goed,
wat groot en edel is, wanneer wjj belang
stelling vragen voor groote daden en groote
vindingen en waken tegen bekrompenheid
en eenzijdigheid, wie weet, of dan de dag
niet nabjj is, waarop wjj den laatsten onver
schilligen mensch zullen begraven.*
Inderdaad, weg met de onverschilligheid
en daarvoor geestdrift en gaestkracht in de
plaats gesteldLiever geworsteld en gestre
den met al den gloed onzer overtuiging en
al de warmte van ons hart, dan onverschillig
te zgn en des levens zat, te midden van
zooveel goeds en heerljjks als het leven aan
biedt voor hem, die daarvoor een open oog
heeft en een gevoelig hart.
De voorsteden en omstreken van Brussel
hebben Maandagavond veel te ljjden gehad
van den regen en de daardoor veroorzaakte
ovorstrooraingen. In Elzene liepen tal van
kelderwoningen onder; in Etterbeek stonden
eenige straten blankin Laken trad de
Maalbeek buiten haar oevers en overstroomde
een groot deel van de gemeente, een huis
in aanbouw bezweek; in Schaarbeek, Cureg-
hem en Molenbeek werden huizen, kelders
en stallen onder water gezet en aardappel
velden verwoest; in Ukkel, Foreest, Ander -
lecht en elders leden de moestuinen onher
stelbare schade.
Uit Brussel werd Donderdag geschreven:
Een der voorsteden, St. Joost-ten-Noode,
is vanochtend in opschudding gebracht door
een bloedig drama, waarin eenige anarchist m
de hoofdrol hebben gespeeld. Ziehier wat er
gebeurde. Een officier van politie, Momaerts,
vervoegde zich bjj een schrjjn werker, zekere
Willems, om van dezen betaling te vorderen
van boeten, die hg wegens overtredingen
bjj de burgerwacht opgeloopen had. Mo-
korenvelden, de heide op, waar het heide
kruid onder zjjne voetstappen knetterde en
borstelig tegen zjjne zolen opstond.
Jozef Jozef Jozef!* riep de on
gelukkige, als zoekend.
»Lobet Gott! lobet Gott!« antwoordde
de kwartel en eene flauwe lichtstreep in 't
oosten, waar de woeste, uitgestrekte heide
den horizon scheen te raken, verkondigde
het aanbreken van den nieuwen dag.
Alle reizigers waren reeds goed en wel
gezeten, het sein tot vertrekken was ge
geven en de conducteurs haastten zieh, de
kaartjes te knippen, toen men op het perron
eene stem bjjna jammerend hoorde roepen
»Barmhartige hemel, onze juffrouw Martha
moet mee, mevrouw zou vreeseljjk brommen,
als ze niet aankwam. O, hier is nog plaats,
vlug kind, Martha haast je!<
En tegeljjk werd er, den conducteur
voorbjj, den naastbjjzjjnden coupé een meisje
binnengeschoven, dat er in haar li ht, een
voudig zomerkleedje zoo frisch en jeugdig
uitzag, als eene menschenbloem ooit kan zgn.
»Wat beteekent dat? billet! billet!*
riep de conducteur barsch, terwjjl de trein
zich reeds langzaam in beweging zette.
»Ach,« zei het meisje en hare oogen
schoten vol tranen, »ik kwam te laat, door
dat mjjn kanarievogel was weggevlogen
ik heb, helaas, geen billet
»Geen billet?* herhaalde de beambte, op
een toon, zoo vol diepe verontwaardiging,
alsof zgn zedelijkheidsgevoel ten hoogste
was gekwetst. >Dat is rnjj hier eene fraaie
geschiedenis waar wilt gjj daan heen?*
Zjj wrong de handen in kinderljjke hul
peloosheid.
roaerts werd met revolverschoten ontvangen
en gewon! aan zjjn r.'chterwjjsvinger. Hjj
schoot met zgn revolver torug en trof
Willems aan het gezicht, welke echter nog
wist te ontsnappen en op straat voortging
met schieteD. Hjj verwondde daarbjj twee
menschen, den een aan het been en den
ander aan den arm. Een derde kreeg een
kogel door zjjn hoed. Een agent van politie,
die den woesteling wilde grijpen, kreeg zoo'n
hevigen trap tegen den buik, dat hg neer
viel en naar het gasthuis gebracht moest
worden. Willems zette intusschen zgn vlucht
voort, liep de overdekte markt over, aldoor
schietende, zonder echter iemand te raken.
Ten slotte kreeg men hem beet. Het bleek,
dat hjj drie geladen revolvers en een pak
patronen bjj zich droeg.
De officier van politie begaf zich ver
volgens naar de woDing van Willems. Hjj
trof daar twee andere anarchisten aan, die
ook op hem schoten. Momaerts schoot uit
zgn revolver terug en trof een der anar
chisten aan den hals. De toestand van dezen
is hopeloos. De andere werd gevangen ge
nomen.
Eene afdeeling gendarmen bewaakt thans
de woning van Willems, die als een vecht
lustig anarchist bekend stond en reeds
meermalen met de politie kennis maakte.
Te Esschen nam de echtgenoote van den
heer H. een revolver op, vermoedeljjk in
de meening dat zij niet geladen was. Plot
seling echter ging het schot af en trof haar
zoodanig, dat zjj dood neerviel.
Bjj het schoonmaken van hat bassin om
het standbeeld van den Afrika-reiziger Co-
quilhal te Antwerpen zgn daarin uitstekend
uitgevoerde platen voor de vervaardiging
van Duitsche bankbiljetten van 5, 10, 20
en 50 mark gevonden. Men vermoedt dat
de platen in dit bekken zgn geworpen door
valsche munters, die een ontdekking hadden
te vreezen.
De in den Rjjn, nabjj Emmerik en Rees,
gevonden vier vrouwenljjken, zgn vermoe
deljjk die van de echtgenoote van den ka
dasterbeambte V., uit MunchenGladbach,
met hare 3 kinderen, die te Kochem a/R.
bjj familie logeerden. De oorzaak zou wezen
zelfmoord wegens geldgebrek.
Op het landgoed van prinses Chulakoff,
nabjj Simferopol, in de Krim, hebben dieven
alle kostbaarheden ontvreemd, na de prinses
Mjjne mama is te Brunndorf, ik wilde
naar haar toe en en
»Het overige kan mjj niet schelen
kost vier mark vjjftig en ik heb er de moeite
van juffrouw!* Dat >juffrouw« viel als
een rottingslag op het onschuldige hoofd
van het arme kind. Rechts en links zocht
ze nu naar hare handtasch, maar plotseling
werd ze doodsbleek en fluisterde bjjna on
hoorbaar
>Ach hemel, de oude Lotte heeft in hare
haast mjjne tasch in de hand gehouden
Eer nog de ontzagwekkende toorn van
den wagen-geweldige zich in woorden had
kunnen uiten, was plotseling een jonge man,
de vis a vis van het jonge meisje, opgestaan,
had, terwjjl hjj vluchtig groette, met de
andere hand der bedrukte Martha zgn eigen
billet overgereikt, was toen, den conducteur
voorbjj, op de loopplank gesprongen en
vandaar, ofschoon de trein nu nagenoeg
in volle vaart was, met een uiterst be-
hendigen zwaai op den spoorweg, 't Ver
haal van deze, op zichzelf zoo onbeteeke-
nende gebeurtenis, door de me !edeeling van
een der medereizigers ruchtbaar geworden,
werd op velerlei wjjze veranderd en ver
sierd, in de plaatselijke couranten opge
nomen en gaf eindeljjk aanleiding tot de
plaatsing der volgende, met vette letters
gedrukte advertentie:
»De heer, die zoo vriendeljjk was, mjjne
dochter den 18n dezer, een biljet, geldig
tot Neustadt, at te staan, wordt hierbjj ver
zocht, het bedrag van zgn voorschot in
ontvangst te komen nemen.
Mevrouw Brand,
eigenares eener steen bakker jj
te Brunndorf.*
en hare beide gezelschapsjuffers te hebben
vermoord.
Dr. Lilienfeld heeft op den laatsten dag
van het congres van scheikundigen te Wee-
nen een opzienbarende mededeeling gedaan,
nameljjk, dat het hem gelukt is, op kunst
matige wjjze eiwitstof samen te stellen.
Men heeft groote verwachtingen van de
gevolgen dezer ontdekking. Het menschelijk
voedsel, zoo hoopt men o.a., zal er veel
goedkooper door worden. Vleesch b.v. kan
gemakkeljjk worlen vervangen door een
kunstmatig gefabriceerd voedingsmiddel van
geljjk eiwitgehalte, enz. enz.
Men verzekert dat ambassadeurs te Kon-
stantinopel de nota van de Porte ter zake
van Kreta met een eenvoudige weigering
zullen beantwoorden, en dat zjj de Porte in
overweging zullen geven, haar troepen van
Kreta terug te trekken.
Als wjj nu maar geen tweede interventie
krjjgen. Immers uit Panama wordt aan de
»New-York Herald* gemeld, dat Indianen
een aantal ambtenaren en hunue gezinnen,
in het geheel veertig personen, hebben
vermoord, om zich te wreken over onder
drukking.
Geheel en al als op Cuba.
Spoedig zal dus ook Amerika hier over
vloeien van sympathie voor de verdrukten,
vooral als Panama de opstand niet be
dwingen kan en een sleepend-bloedige oorlog
er uit ontstaat.
Naar verzekerd wordt, heerscht er ern
stige verdeeldheid tusschen den rechter van
instructie Bertulus en den officier van justite
te Parjjs ten aanzien der zaak Esterhazy-
Pays en is er binnenkort een buitengewoon
ernstig rechterljjk incident te wachten. Ber
tulus wil verwjjzing der beide beklaagden
naar het hof van assises ter zake van valsch-
heid in gesehrifte en medeplichtigheid; de
officier wil niet-ontvankeljjk verklaring der
aanklacht. Te dezer zake hebben de procu
reur-generaal Bertrand en de officier van
justitie Feuilloley een langdurig onderhoud
gehad met den minister van justitie en den
minister-president. Wat daar besloten is,
wordt strikt geheim gehouden. Het feit dat
de rechter Bertulus Parjjs heeft verlaten en
naar Dieppe is vertrokken, bewjjst echter
voldoende dat hjj voet bjj stuk houdt ea
niet bereid is om aan knoeierij mede te werken.
De conclusies van het zeven kolommen
Al hadden haar kanarievogel, haar telaat-
komen, het waagstuk van den onbekende,
de verwjjtingen van hare moeder en de
dwaze courantenpraatjes, juffrouw Martha
Brand reeds vele tranen doen storten, de
bitterste schreide ze eerst over den kern-
achtigen steenbakkersstjjl van hare niet veel
praatjes makende moeder. Zooals vanzelf
sprak, was Lotte de aangewezen persoon,
aan wier trouwe borst zjj veilig al haar leei
kon toevertrouwen. Lotte was een familie
erfstuk uit dien bjjna onheugljjken tjjd,
toen het nog de trots der dienstboden was,
nooit moede te worden. Lotte had er in
negen-en-veertig jaar nooit aan gedacht
zich moede te voelen. Dat zjj een bed had,
waarin ze zich 's avonds nederlegde, nadat
ze de lamp zedigljjk en, wegens mogeljjk
brandgevaar, met de uiterste voorzichtigheid
had uitgeblazen, dat gebeurde alleen om
geen inbreuk te maken op een oud en
eerwaardig gebruik; van vermoeidheid was
geen sprake. En al had Lotte zich te bed
gelegd, toch vermeed ze zooveel mogeljjk
om te slapen. Ze lag daar dan stil en dacht,
en dacht, o, aan zooveel, en die gedachten,
welke ze natuurljjk niet nader kon om-
schrjjven, verleenden aan haar geheele wezen
een tintje van zachten weemoed.
Vroeger, toen juffrouw Martha Brand
nog geheel aan hare zorg was toevertrouwd,
had deze dat weemoedige nooit recht kunnen
uitstaan, maar sedert dat spoorweggeval,
voelde ze zich juist daardoor tot de oude,
trouwe dienstmaagd aangetrokken, vooral
ook, daar ze in haar de natuurljjke ver
trouwde moest zien, van 't geen haar zelf
overkomen was.
Wordt wrvoigd.
franco psr post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
(3
wmmasmmmmmmmmumaumma—mmmmmmMmm*i iinww—u
Buitenland.