Het Land van neusden en Alleua, de Langstraat en de Domnielenvaard. Kroningsnummer, Jozef en zijne broeders. Correspondentie. 27 Augustus gesloteIT FEUILLETON. ZATERDAG 20 AUG. Uitgever: L. J. YEERMAM, Heusden. M 1722. 1898. 'sS.'-Vf: LAND VAN ALTENA- VOOB Dit blad versehjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. franco per post zonder pry svei hooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke rege] meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Aan Deeren Corresponden ten wordt bil deze bericht, «lat op 31 AIIGUITIIS zal Ter- schijnen een «lat aan alle Abonnees op dit ltla«l gratis zal worden Ter- strekt. In dat nummer zagen w|| gaarne uit elke plaats Tan onze omgeTing opgenomen op welke wijze aldaar «1e FEESTEN zullen geTier«l worden. Toezending der Copie wordt gaarne uiterlijk op te gemoet gezien. Gjj weet wellicht niet wat gesloten is? Ga eens een wandeling maken voorbij die groote gebouwen, waaruit, in het morgen en middaguur, dat eigenaardig zachtgonzend geluid tot u komt van vele jonge stemmen, waar boven nu en dan, de heldere, klank volle stem van een ouder persoon, zich gebiedend of vermanend verheft. Geen van die geluiden zal thans uw oor treffen; een doodsche stilte heerscht alom. Ja, de school is gesloten Elders juichen de jeugdige stemmen, vrjj en onbedwongen: een heerljjke, zalige tjjd van niets doen is aangebroken. >'t Lieve leven is weer begonnen,* zucht menige huismoeder, die haar kleinen vei lig weet onder de hoede van den meester en ze liefst maar op de vaste nren ziet gaan en komen. Maar meester zegt: »zie zoo, dat geeft men eens een gevoel van verlichting't knapt weer eens op;« en de jongens en meisjes staan bjjna op het hoofd, dol van pret. Er is waarheid aan twee kantenwaar heid is het, dat de inspanning van den geest, het leeren, lichaamskracht en gezond heid niet bevordert. Hoe meer ongestoord de eer3te ontwikkeling van het lichaam in (5 Mevrouw hjj is het, de heer, die het billet gaf en den gevaarlijken sprong uit den trein deed!* riep Lotte, bjjna buiten adem van ontroering. Hare meesteres wachtte niet eens het slot van deze mededeeling af, maar plaatste zich, in 't volle gevoel harer waardigheid, vlak voor den vreemdeling, terwjjl ze, na even genegen te hebben, zeide: »Ik ben mevrouw Brand, steenfabrikante, heb u opgeroepen, om het door u voorge- schotene te komen incasseeren en zal nu onmiddellijk En reeds kwam er eene reusachtige por- temonnaie uit den zak van haar japon opduiken. >0, 'k vraag wel exenus!* zei de ander met een afwerend gebaar; >de moeite niet waard, er van te spreken, maar gjj kunt mjj een wederdienst bewjjzen, sta mjj uwe drie kaartjes af ga de neger voorstelling niet bywonen, laat de juffrouw hier niet binnengaanMjjn tjjd is cp 't oogenblik zeer beperkt ik dank u goeden avond 1* Hjj nam, zonder omslag, de drie ge nummerde plaatska&rten, groette zeer be- lettd en verdween achter 't gordjjn, waar door de circns werd afgesloten. Mevrouw Brand stond verstomd; Lotte mompelde; >0, die nietswaardige negers!* de prille j*ugd kan plaats hebben, hoe beter het in lateren tjjd tegen den arbeid van den geest bestand zal wezen. Die waarheid is van groot gewicht, vooral in een tijd waarin het leeren zelfs van bet kind heel wat meer beteekenis heeft dan voorheen, en waarin, in latere jaren, vun de verstandelijke ontwikkeling zullen hooge eischen worden gesteld. Daarom is de instelling der vacantie een zegen voor het kind niet alleeD, maar voor de geheele maatschappij. Vroeg leeren, veel leeren en lang leeren, dat zy'n de wachtwoorden van ODzen tjjd, waartegenover maar te dikwjjls staat: te kort leeren n te weinig Leren. Het een staat in verband met het andere. Laat ons dat wel bedenken, wanneer we onze kinderen, die voor moeder wel eens wat lastig of wat tijdroovend zjjn, zoo heel vroeg zenden naar de bewaarschool. Ze zjjn er goed bewaard, daarvan zjjn we over tuigd, en, als ze er slechts spelen, dan hindert het niet zoo heel erg, wanneer dat spelen leeren is, waarbij de natuur de onderwijzeres is, die les geeft naar aan leiding van het spel. Maar hoe vele ouders willen niet dat hun kinderen reeds op zesjarigen leeftjjd geleerd hebben, om flink mee te knnnen doen op de lagere school. Juist met verstandige kinderen, die best klaar kunnen gemaakt worden om dadeljjk in de tweede klas te gaan, moet men voorzichtig wezen. Een kind moet nooit klaar gemaakt worden. Als wjj onze kinderen verstandig willen liefhebben, dan moeten ze spelen tot het zevende niet tot het zesde jaar. Dat tjjd- perk moet de ware, de groote vacantie van het leven zijn, waarin de kinderen als kin deren spelen, hun lichaam, hun spier- en zenuwstelsel gehard wordt. Eerst daarna vangt de hersenarbeid aanhet leerenen wèl zal het zjjn, als de onderwjjzer dan het kind overneemt uit de vrjje natuur, om het van meet af aan te onderrichten. Laten onderwjjzer en kind zich daarbjj toch niet te veel haasten. Laten we de natuur den rug niet toedraaien. De lagere school is en bljjft de grondslag van het gansche leven. Daar worden verstand en hart, dit is althans nog altjjd de regel, het meest gevormd. Voor sommigen is later nog zulk esn harde werktjjd wegge legd, maar voor anderen houdt met de lagere school alle onderricht op. en Martha beefde en wist niet wat te be ginnen, tot een nadrukkelijk uitgesproken »Naar huis!* het drietal deed zwenken en aanleiding gaf tot een ongeregelden terug tocht in de richting van het Brandsche woonhuis. En wat nog het vreemdste was, Mevrouw Brand deed hare dochter geene verwjjtingen over baar onbetameljjken gil. Ook zjj zelf was immers overrompeld geworden en had zwijgend gebogen voor den wil van een ander, van iemand haar ten eenenmale vreemd, wiens naam ze niet eens kende Bij nader inzien was ze 't dan ook niet recht met zich zelf eens, of ze door haar weerloos toegeven aan hare waardigheid te kort had gedaan of deze juist daardoor gered had? Martha daarentegen scheen ontnuchterd en terneergeslagen. Hij was nu gekomen, maar hoe geheel anders was hunne ont moeting g< weest, dan zjj het zich ge droomd had Den volgenden morgen zat mevrouw Brand in haar kantoor. De groote, plompe schrjjftafel was beladen met rekeningboeken, brieven, papieren en monsters van dak pannen. Martha werd bjj haar binnenge roepen zjj moest in de zaak worden inge- wjjd. Deze lessen in de praktjjk waren voor de dochter eene marteling en wekten gewoonlijk zoozeer het ongeduld der moeder, dat deze zich, al pratende, hoe langer zoo driftiger maakte. Die heftigheid verhinderde de leerlinge dan weer, het onderwjjs van hare ongeduldige leermeesteres met de noo- dige opmerkzaamheid te volgen, en zoo bad het er dan ook meer van, dat deze kantoor uren aanleiding gaven tot eene treurige Waarom moet een kind altjjd overgaan, verhoogd worden? Waarom moet iets anders gesteld worden in de plaats van wat de na tuur zelve beschikt? Waarom zon een kind, dat zijn best doet, onnatuurlijk gedrild moe ten worden, om toch vooral te gaan naar een hoogere klasse? Er zjjn geen ongelukkiger dingen in de wereld, dan de eerzucht en het ongeduld van onders om knappe en vlugge kinderen te hebben want ze offeren kun kin deren op aan de eischen van den tjjd, zonder het te weten en zonder het te willen, en ze kweeken in de borst van het kind allicht ge voelens van wangunst en jaloezie. Waarom zou een kind, dat zijn best ge daan heeft, maar niet mee kan zooals anderen naar die anderen gewezen moeten worden? Waaruit bljjkt het toch, dat die anderen er zooveel beter aan toe zjjn? Daarom zjjn er ook geen ongelukkiger dingen, dan her-examens, strafwerk en vacan- tiewerk. Ook vacantiewerk, want het doel van de ontspanning wordt verydeld, om de latere inspanning reeds vooraf te bederven. Een stelsel van meerdere en kortere vacan- ties ware beter, omdat de fijnere deelen van het lichaam van tjjd tot tjjd rust behoeven. De groote vacantie is daar. Laat ze voor allen zjjn een tjjdperk van vrjjheid èn van betamelijk genot. Een jaar is weer voorbjj en dat jaar had zijn geschiedenis voor ouders, kinderen en onderwijzers. Laat de vacantie een tjjdperk wezen om de schatten van levens wijsheid, die dat jaar weer gaf, in praktjjk te brengen. Yoor de meesten van ons, ouderen, is het nimmer vacantie. Dat is niet alleen voor ons zeiven een kwaad; het wjjst op ver keerde maatschappelijke instellingen, omdat in de welgeordende samenleving een altijd durend voortarbeiden slechts tot schade van lichaam en geest kan geschieden. Laat ons daarom de instelling van den vrjjen rusttjjd reeds bjj de jeugd in hooge eere houden. Eerst dan zal hjj in later tjjd onder de algemeene maatschappelijke gebrui ken de plaats kunnen innemen, die hem toekomt. De arrestatie van den anarchist Willems te Brussel heeft de woede zjjner partjj- genooten opgewekt. Tal van strooibiljetten zjjn op de muren van de voornaamste huizen in de arristocratische wjjk te Brussel familieverdeeldheid, dan dat ze bevorderljjk zouden zjjn voor den opbouw van een ge meenschappelijk levensdoel. Na het voorval van den vorigen avond toonde Martha zich nog onbevattelijker dan gewoonljjk. Driemaal had de witte muts van mevrouw Brand het reeds raat een fermen ruk moeten ontgelden, zoodat zjj bjjna tot een stormhoed scheen opgerezen. »Is 't toch waar?* riep zjj en hare zware altstem klonk eenigszins heeseh. >Is 't toch waar Jjj ziet dus niets bjjzonders aan deze dakpan Aan eene gans of eene musch zou het zeker niet ontgaan, dat zjj een duim breed scherper is ingebogen, dat ze ander half daim hooger en een daim breeder ligt. Dergeljjke dingen vallen toch reeds op twin tig schreden afstands in het oog. Men gaat dan onwillekeurig eens berekenen, hoeveel van deze soort er noodig zouden zjjn, om tien vierkante voet te bedekken en hoeveel de prjjsverhooging per honderd zon kunnen bedragen En jjj, mjjne eigene, vleescheljjke dochter, houdt het ding in de pooten en van dat alles, hoe is 't Gods ter wereld mogeljjk, valt je niets, hoegenaamd, inDat heeft men nu van al die kosten aan de op voeding besteed, 't is om dol te worden En nn hier, deze boogvormige tegels, die voor etn put moeten dienen. Zou het je ooit in de gedachten komen, dat ze, netjes naast elkaar geschikt, een kring moeten vormen, en dat men door een van die tegels te meten in staat is te zeggen, zoo en zoo veel doorsnede zal de pat hebben O neen, jjj ziet niets, van al 't geen eiken metselaar, ja zelfs eiken opperman, onmiddellijk in 't oog valt. En dat moet nu beschaving heeten Wat helpen mjj al myne berekeningen en aangeplakt gevonden met de ontboezemin gen»De kazerne en de school, bet moor- denaars-ministeriLeve de anarchie! Weg met de politie en de bonrgeoisieIa paleis, kerk en kazerne, overal dynamietLeve de anarchie!* De biljetten zij a door de politie afgescheurd en de aanplakkers op gespoord men denkt echter met grappen makers te doen te hebben Nog vier van de mjjnwerkers die Zaterdag bij de mijngasontploffing te Mariemont wonden hadden gekregen, zjjn daaraan be zweken. Het waren vier broers, alle ge trouwd en met kinderen. Te Brussel is de markt Sainte-Marie in de rne Royale Sainte-Maria geheel in de a9ch gelegd. Het groote marktgebouw, een opper vlakte beslaande van 4000 meter, stond in een oogwenk in lichter laaie; tal van groentewinkels, vleeschwinkels enz. lagen in korten tjjd tegen den grond, terwyl ook aan de omliggende huizen ernstige brandschade is toegebracht. Yan het groote marktgebouw staan nog slechts de vier muren. Het blnsschingswerk werd zeer bemoeiljjkt door het opdringen der menigte nieuwsgierigen, dat dikwjjls zoo erg was, dat de brandweermannen niet naar behooren konden werken en soms gedwon gen waren hun slangen te richten op het publiek in plaats van op het brandend gebouw. Men schat de toegebrachte schade op 400.000 francs. Over de in vrjjheid stelling van Esterhazy schrjjft Clémenceau het volgende in de >Aurorec, dat zeker aan beslistheid niets te wenschen overlaat. »Men heeft Esterhazy losgelaten, omdat hjj anders geklapt zou hebben Lig en vrouw Pays zijn in vrjjheid en de regeering ligt aan hunne voeten. De verrader speelt baas over den g ener alen staf. Men kan hem niet ver- oordeelen, want dan zou hjj spreken, en zjjn zwygen moest men koopen voor de veiligheid der op-het-getouw-zetters van het leugenver haal. Hjj zou zjjne medeplichtigen noemen, de misdaad bekennen, die niet alleen de zjjne is. Onze meesters hebben, om onze meesters te bljjven, er bet grootste belang bjj, dat by zwjjgt. En wat is daarvoor noodig Niets Alleen het verkrachten der wetten, het dooden in de harten van het geloof aan het men schel jjk gevoel voor recht, het vernietigen al myne inspanning, als Er werd geklopt. Binnen!* riep mevrouw Brand, op alles behalve vriendelyken toon. De deur ging open en voor haar stond de vreemdeling van het spoorweggeval en van den vorigen avond. »Zoo, zoo, komt het nog niet uit met het voorschot?* vroeg mevrouw Brand korzelig, »ik dacht toch, dat de drie genummerde plaatsen Geven zelfs een surplus van drie en een hal ven groschen,* zei de ander, haar in de rede vallend, >maar niet dat is de reden van myne komst, mevrouw, ik kom voor zaken, en ik verzoek u, mjj een dienst te willen bewjjzen!* »Hum zoo wel, laat eens hooren!* Mevrouw Brand schoof met een dreunenden slag de geldlade van hare schrjjftafel dicht. »Yoor ik verder ga,« zei de ander, zonder zich te laten afschrikken, terwyl hjj de be deesde Martha, die nog altjjd voor hare moeder stond, een stoel aanbood, om daarna zelf, zonder omslag plaats te nemen, »voor ik verder ga, myn naam is Jozef Hollera. 't Doet er wel niets toe, of ik zóó heet of anders, maar een goede naam is toch altjjd eene aanbeveling. Ten tweede, myne plan nen en de zaak, waarover ik u kwam spreken, zjjn deze, dat ik voornemens ben, het grond eigendom mjjner vaderen, dat in de laatste jaren zeer bezwaard is geworden, onder uw naam, mevrouw, aan te koopen. Hier zjjn de papieren, die de betaling waarborgen. Van myne kindsheid af, was deze aankoop mjjn wensch en myn streven en 't geluk heeft my gediend, om de benoodigde som bjjeen te krjjgen. In den gloed der keer kringen en in de kou van 't hooge noorden, van de hoop, dat het recht eenmaal zy'n dag zal hebben, het tachtigen der onschuld en het verheerlyken der mis laad!* Ook Paul de Cassagnac, die zeker niet voor een vriend van Dreyfus zal worden ge houden, vraagt of de regeering dan werkeljjk bang was dat Esterhazy uit de school zou klappen en zjj hem daarom aan den rechter van instructie ontrukt heeft? Als de interpellation in de Kamer losko men, zal de regeering van dat zaakje weer pleizier hebben. De Engelsche couranten hebben onlangs bewejrd, dat de Fransche en Russisehe regeeringen tegen November een gemeen schappelijk optreden in het verre Oosten voorbereidden. De »Novosti« van St. Petersburg geven dat bericht, maar zeggen, ofschoon zjj meestal goed op de hoogte zjjn, er niets bjj. In ieder geval zou door zoo'n optreden de Engelseh-Russiscbe verhouding nog scher per en vijandiger worden en staat het te vreezen, dat een wereldoorlog het gevolg zou kunnen zjjn van zoo'n bedrjjf. Een Enropeesche oorlog is al een te eng begrip, nu Amerika ook mee wil en zal doen. Alleen Znid-Amerika en Afrika bljjven er buitenhet eerste, omdat het te zwak is, het tweede zeker, omdat het te onbeschaafd is om met de oomes mede te mogen vechten. Als men de Export*, een groot Russisch blad, mag gelooven, zou Rusland met hon gersnood bedreigd worden. Het land telt 63 gouvernementen, waarvan er 44 in de ge middelde oogstopbrengst reeds 40 percent te kort komen. Tenzjj de overige provinciën dat verlies vergoeden, wat niet waarschjjnljjk is, zal Rusland niet in zy'n eigen graan- behoeften kunnen voorzien. Da »Russkjja Wadamoski* bevat bedroe vende beschrijvingen van de ellende in den Kaukasus. De openbare liefdadigheid houdt uitdeelingen van levensmiddelen in volks huizen, waarheen de ongelukkigen van 4 en 5 wersten rerwjjderde dorpen komen loopen om wat soep en een pond brood van de slechtste soort te kannen krjjgen. De paarden worden geslacht en opgegeten. De Daily Mail* meldt dat de trein van Johannesburg naar Kaapstad nabjj Matjes fontein is verongelukt. Vijf blanken werden gedood. Het ongeval werd veroorzaakt door* dat een wagen van een goederentrein los- heb ik gewerkt en ontbeerd tot ik thans op het punt sta, myn doel te bereiken!* Mevrouw Brand liet de papieren onder zoekend door de handen gaan; haar be wolkt gelaat helderde op en reeds bjjna vriendeljjk merkte ze aan >Maar ik begrjjp niet, waarom gjj dien koop niet zelf en onder uw eigen naam wilt sluitenik heb myn tjjd ook noodig en kan mjj met dergeljjke opdrachten niet in laten zonder provisie.* Zonder deze zon ik uwe diensten ook niet kunnen aannemen antwoordde Jozef Hollera. »Kwam ik zelf als kooper opdagen, dan zouden myne my vyandige broeders mjj het goed onder geene voorwaarde willen verkoopen. Myn oude, blinde vader, die zelfs niet in de verte vermoedt, dat zjjn erfgoed hem nog maar alleen in schjjn behoort, mag van den geheelen koop niets merken. De broeders doen intnsschen, in stilte, maar alles wat hun goeddunkt en zullen, indien hun wantrouwen niet wordt opgewekt, bjj een verleideljjk bod gaarne toeslaan, en dan..* »Aha, ik begryp,* zei mevrouw Brand met een hoofdknik. »Gjj hebt nog preten ties op die bezitting en werd een ander kooper eigenaar van het goed, dan zouden deze voor u verloren zy'n!* >0 ja, pretenties heb ikmompelde de ander met een wilden, toornigen gloed in de oogen. »En ge hebt uw onderljjk erf zeker lief?* vroeg Martha beschroomd. »Of ik het liefheb? ja neen ik weet niet, of men wel uit liefde kan zwoegen als een slaaf, zooals ik dit gedaan heb ik deed het uit haat!« Wordt vervolgd. t - -- - .ïTT-'fr- REDACTIE en UITGEVER. Buitenland-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1898 | | pagina 1