Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bomnielenvaard. Pensionneering FEUILLETON. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heueden. M 1731. ZATERDAG 24 SEPT. 1898. van Werklieden. EEN SLACHTOFFER 'n LAND VAN ALTENAi VOOB Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7l/t ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. In de Dinsdag 11. door H. M. de Ko ningin uitgesproken troonrede komt veel belangrijks voor toch is er de laatste jaren een zaak besproken door eene commissie, daartoe aangewezen, die minstens even be langrijk is als vele andere, ja, die, mogen we gernst zeggeD, zoo ingrijpend in ons volksleven zal zjjn als weinig anderewe bedoelen de pensionneering van werklieden bg ouderdom of bjj invaliditeit. Reeds vroeger hebben wjj eens aange toond, dat, al mag de nitvoering van dit onderwerp een eisch des tjjds genoemd worden, ons Nederland toch hierbjj zich niet spiegelen kan aan andere landen, omdat tot nog toe nergens een in alle opzichten gunstig resultaat verkregen is. Als men iets wil, is 't noodig dat men 't vóór en tegen goed onder de oogen ziet, de lichtpunten zoowel als de schaduwzijden goed beschouwt, temeer bij een zoo grool nationaal belang. Dit nu heeft de Staatscommissie, belast met het onderzoek van deze hoogst belang rijke kwestie zeer juist begrepen, en het door baar ingediende rapport geeft hiervan dan ook alle bljjken. Wjj wenschen dit rapport hier en daar getrouw weer te geven, waardoor 'fc ge makkelijk zal wezen, een overzicht van den stand der zaken tot op heden te krijgen. Den 2en September 1895 werd de com missie gtïnstalleerd door den toenmaligen Minister van Waterstaat, Handel en Nijver heid, den heer Pb. W. van der Slejjden, met eene rede waaraan het volgende wordt ontleend In de vergadering der Tweede Kamer der Staten-Generaal van 29 Maart 1895 werd met overgroote meerderheid van stem men een motie aangenomen, voorgesteld door den heer Heldt en van den volgenden inhoud: >De Kamer van oordeel dat ver zekering van het lot van oude werklieden door een pensioenstelsel wenscheljjk is, ver zoekt de Regeering te doen onderzoeken op welke grondslagen en op welke wjjze die verzekering zal kunnen en behooren te worden geregeld.* GEORGES OHNET. (2 De bekoring van het goud bleek den ouders van het meisje te sterk, en ook zjj- zelve schijnt slechts al te gereedeljjk hare eerste geluksdioomen te hebben prjjsgegeven, want enkele dagen later ging zjj, zonder Daniel vooraf gewaarschuwd te hebben, uit logeeren. Terecht wanhopig over hetgeen bem aanstonds als een bewijs van volkomen onverschilligheid voorkwam, vroeg de arme jongen zich af wat bjj doen zou, en juist op dat oogenblik kwam Bernard hem met een bezoek verrassen. >Reis haar achterna!* was diens eerste woord, zoodra Daniel hem zjjn leed toever trouwd had. >Ik zal u vergezellen en ik ben zeker dat zjj u een goede reden zal opgeven voor haar gedrag.* Maar hg vergiste zich. Ofschoon Flo rence zelve hen met de grootste vriendelijk heid ontving en beloofde spoedig weder naar de stad terug te keeren, dit laatste ge schiedde niet, niet altkans voordat Paul van haar vader had vernomen dat zij haar woord terng nam en de vrouw zou worden van een ander. Vader Guèpin had eene vreeselgke uit barsting van droefheid verwacht; maar tot zjjne verbazing bleef Daniel Z6er kalm en ging hjj zelfs heen, zonder hem een enkel verwjjt toe te voegen of zjjn verloren ge luk ook maar een oogenblik te verdedigen. Hg liep stil voor zich uit te turen, niet wetende waarheen hg gingmaar instinct matig de rivier opzoekende, om in zjjn ver- Uit de opdracht aan uwe commissie ver strekt, bljjkt, dat haar arbeidsveld zich verder zal uitstrekken dan het onderzoek dezer grondslagen. De RegeeriDg wenseht dat het geheele vraagstuk van de werk- liedenverzekering tegen de geldeljjke ge volgen van ouderdom en invaliditeit worde onderzocht, dat alzoo niet worde uitgegaan van de stelling, dat een pensioenstelsel tot verzekering van het lot van oude en invalide werklieden wenscheljjk is, maar deze stel ling zelve aan den toets der kritiek worde onderworpen. Dat de werkman den dag, waarop hjj niet meer door arbeid zijn brood kan ver dienen, zal kannen zien naderen zonder angst voor die toekomst, wie is er die dit niet wenschelgk zal achten? Wie, dien het algemeen welzjjn ter barte gaat, zal de zekerheid, dat de toekomst van een ieder gewaarborgd is, niet begeerljjk voorkomen? Het komt er echter op aan welke de middelen zjjn, die kunnen worden toege past, om dit doel te bereiken. Onderzocht behoort te worden of het mogeljjk zal zjjn tot heil van allen, zonder bevoorrechting van enkele klassen, zonder achterstelling van anderen en niet eerbiediging van ieders rechten, algemeen werkende bepalingen voor werklisden en daarmede geljjk te stellen personen vast te stellen, dan wel of de toestanden, waaronder deze personen ver- keeren, zoo groote verscheidenheid opleveren, dat een maatregel, die begeerlgk kan zjjn voor den een, hinderlijk voor den ander zou wezen. Onderzocht behoort te worden met welke bezwaren het invoeren van algemeen bin dende wetsvoorschriften gepaard zoude gaan, waardoor de voordeelen, die met den maat regel beoogd worden, in de schaduw zouden kunnen worden gesteld. Het is derhalve uwe taak, mjjne heeren, niet alleen het oog te vestigen op de heil- rjjke vrachten, die de invoering van een pensioenstelsel zon kunnen opleveren, maar tevens op de velerlei belangen die door zoodanige invoering zouden kunnen worden geschaad. Mocht uw onderzoek tot de uitkomst leiden, dat naar de overtuiging van uwe commissie de voordeelen van een pensioen stelsel niet tegen de nadeelen daarvan op- teerend verlangen een eind te maken aan de pjjn, die in hem was. Eenmaal bij het water gekomen greep hem eene schier onweer staanbare begeerte aan daarin voor altjjd zijne smart te begraven, en reeds sloot hg de oogen, om die laatste rustplaats op te zoeken, toen hg plotseling eene kleine kamer voor zich op zag dagen waar eene oude vrouw bjj het schijnsel eener lamp zat te werken, onder het wachten op zjjne thuis komst en het was hem als hoorde hg haar prevelen: »hjj blijft lang uit van avond; als hem maar niets overkomen is!« On- middelljjk daarop kwam het hem voor alsof hg uit eene ontzettende nachtmerrie ont waakte. Hjj wierp een blik om zich heen, bemerkte dat bjj reeds met de voeten in het water stond en vluchtte van daar met het vast besluit nog enkel voor zjjn plicht te leven. Alleen maar, wat zou hg voortaan be^ianen met een bestaan, dat zoo waar deloos voor hem geworden was Het scheen hem onmogeljjk toe weder de oude werk zaamheden te hervatten, dag aan dag, jaar op jaar tegenover hem geheel onverschillige leerlingen te staan, zijn geest bij dezelfde taak te mceten bepalen, zonder het bewust- zjjn iets te verrichten dat niet even goed door den eersten dm besten man van ver stand kon worden gedaan, iets dat van eenig big vend nut zou wezen. Zjjne moeder zou niet lang meer leven, hare gezondheid was wankelend en zg werd oud. Wat zou hij aanvangen na haar dood. Zou hjj niets overhouden, in het geheel niets, dan zjjn cursus en dat misschien dertig, veertig jaren achtereen? Terwjjl hg zich dit huiverig afvroeg, sloeg hg langzaam den weg naar de stad in. Het was donker na en hij ontmoette slechts enkele wandelaars. Over het kathedraal-plein komend, werd hg door eene onweerstaan bare opwelling aangespoord het kerkportaal wegen, zoodat de Staat de wenschelgkheid niet zou mogen uitspreken, dan zal deze uitkomst van nw onderzoek, waardoor de verwachtingen van velen in den lande zouden worden teleurgesteld, reeds daarom eene breede motiveering ei&chen, opdat htt een ieder duideljjk zij, dat niet de wil, wel het vermogen om eene afdoende regeling tot stand te brengen, ontbreekt. L?jdt uw onderzoek daarentegen tot de uitkomst dat aan de Staten-Generaal kan worden aangeboden een wetsontwerp met de overweging, dat verzekering van het lot van oude werklieden door een pensioen stelsel wenschelgk is, dan zullen tevens een aantal daarmede samenhangende hoogst belangrijke vragen op bevredigende wjjze door uwe commissie moeten worden be antwoord.* Dien zelden dag ving de commissie haar werkzaamheden aan. Eene Ijjst van vraagpunten als leiddraad voor de werkzaamheden der commissie werd in de eerste plaats opgesteld. Aan deze ljjst werd later nog eene suppletoire ljjst toegevoegd. Met uitzondering van een der leden hebben allen het verslag geteekend. De reden dezer uitzondering wordt niet vermeld. Ter uitvoering van oQs voornemen, een beknopt overzicht te geven van het rapport, meenen we ons te moeten beperken tot het mededeelen van de uitkomsten welke het onderzoek over de verschillende vraag punten, die de commissie zich heeft gesteld, heeft gehad. Wjj achten het namelijk niet doenljjk eenigszins juist in beknopten vorm weer te geven, wat voor en tegen elk dier vraagpunten is in 't midden gebrachtwie daarvan op de hoogte wil komen zal het rapport er op moeten naslaan. Wjj volgen bg de ons gestelde taak de paragrafen van het rapport. Buitenland. Er wordt te Parjjs thans verteld, dat Sarrien bij den laatsten ministerraad heeft gezegd: »Iïoe meer ik de stukken van Dreyfus nazie, des te meer word ik over tuigd, dat er een schuldige is, maar wie kan ik niet zeggen.* De »Siècle« kan dit wel en vermeld onder binnen te gaan, en eenmaal daar, sloop hg ook verder. Hij trad toe op het altaar, dat verlicht werd door een kleine Godslamp, en te midden van de zachte schemering dier gewjjde plaats, knielde hjj neder en verzonk hg in een even innig als langdurig gebed. Hg lag nog in dezelfde eerbiedige houding voorover gebogen, toen een licht geritsel aan zjjn zjjde hem op deed zien. Een priester stond naast hem en sloeg hem vol belang stelling gade. Een oogwenk keken zg el kander aan, daarna rees de jonge man overeind, en wilde hg zich met een groet verwjjderen maar de geestelgke, die zich getroffen voelde door de verwrongen ge laatstrekken en de wanhopige uitdrukking van zjjn blik, trad hem in den weg en sprak op vaderljjken toon: »Gjj zg hier al sedert lang, mgnheer. Om u niet te storen, gaf ik last dat men de kerk nog niet sluiten zou, maar de koster wacht daarop en wij mogen hem niet al te zeer ophouden. Zeg mg echter of ik mjj vergis als ik meen dat gjj ljjdt?* »Ja, dat doe ik,« gaf Daniel met moe deloos gebaar ten antwoord.* >Van waar kwaamt gjj, toen gjj hier binnen zjjt getreden?* »Ik had juist zelfmoord willen plegen.* »Zelfmoord? Welk een zonde! Bezit gjj dan niemand meer op aarde, die u liet heeft?* »Ik houd ingn moeder over.* >En toch dacht gjj er aan haar op die wjjze te verlaten? Arme vriend, wat moet gjj dan niet ongelukkig zjjn!« Bg het vernemen van den diep mede- Ijjdenden klank, waarmede deze woorden geuit waren, werd Daniel door eene sidde ring aangegrepen; hg wierp den priester een blik vol erkentelijkheid toe, en zich overgevende aan heel den omvang zjjner ellende, vergetende dat de man tegenover hem slechts een vreemde voor hem was, dit bericht: Er zijn er zelfs twee, de eerste is Esterhazy, die het borderel schreef en op wien het geheime stuk '94 eigenljjk slaat; de tweede is het >caDaille de D.«, een burger beambte aan het ministerie van oorlog, die een plan van een Alpenvesting aan Pannizardi verkocht heeft. Bjj de behandeling van de zaak Picquart en Lebois voor het correctioneele Hof te Parijs, verzoekt de snbstitnnt-officier ver daging op grond dat op aanvraag van den militairen gouverneur van Parjjs tegen Picquart een nieuw onderzoek wordt iage- steld ter zake ven het stuk, bekend als het petit bleu. Mr. Labori bestrjjdt dit verzoek. Hg biedt aan, inlichtingen te geven in volle open baarheid. Hg wil niet, dat Picquart ont trokken wordt aan den burgerlijken rechter om overgeleverd te worden aan de militaire justitie. Spr. bevestigt dat het petit bleu een authentiek stuk is. Picquart verzet zich eveneens tegen de verdaging, onder bjjvoeging: Het is mis schien de laatste maal dat ik in het open baar spreek. In de gevangenis zal ik wellicht het scheermes van Henry vinden. En dat zal een moord zjjn, want ik denk er niet aan mg zeiven het leven te benemen. (Kreten: Leve Picquart Het Hof beveelt de verdaging van de zaak tot den eersten dag waarop zg weder aan de orde zal kunnen komen. Aan Picquart wordt een ovatie gebracht. Hij verlaat met de agenten de zaal en weigert zijne voorloopige invrijheidstelling te verzoeken. De stjjging der vleeschprjjzen in Dnitsch- land is zóó sterk, dat het verbruik aanmer kelijk is afgenomen. In den Berlgnschen Gemeenteraad werd de vorige week mede gedeeld, dat tegenover het minder gebruik van rund-, schapen- en varkensvleesch, de verkoop van paardenvleesch en ook van hondenvleesch aanmerkelijk is toegenomen. Er werd eene commissie benoemd om te be raden welke stappen het gemeentebestuur doen kan om een einde te maken aan een toestand, die zjjn oorsprong vindt in de slui ting der grenzen voor buitenlandsch vee, wat op aandrang der protectionitische agra riërs is geschied. barstte hjj in snikken los. >Kom, mjjn kind,* hernam de geestelijke, hem zachtjes bjj den arm grjjpende: »Laat ons hier niet blijvenkom met mg mede uw moeder zal zich zonder twgfel ongerust over u maken, en ik breng u naar huis. Onderweg kunnen wij samen praten en, zoo gij dat verkiest, kunt gjj mg morgen toe vertrouwen wat u tot zulk een hopeloozen stap aandreef. Gjjzelf hebt reeds ingezien dat het een slechte daad ware geweest, want gjj zjjt er voor teruggedeinsdwat mij be treft, ik zal pogen u te bewgzen dat gg heel wat beters te doen hebt dan het leven te ontvluchten omdat het u teleurstelde. Ons verbljjf op deze aarde van smarten en tranen is maar zeer kort, wjj behooren het met ge latenheid te dragen en elke droefheid aan te zien als een beproeving, waarover men zegevieren moet. Maar het valt gemakkelijk lijdzaamheid te prediken aan een bloedend hart en gjj zoudt mg wel eens kunnen antwoorden dat mjjn taal u hoegenaamd geen verlichting aanbrengt. Kom das aller eerst mede naar uw moeder. Zg zal uw wonden lichter kunnen verbinden dan ik, die slechts al het mogelgke aan hoop te wenden om de door haar begonnen genezing volkomen te maken.* Zg verlieten te zamen de kerk en in de diepe duisternis op elkander geleund als twee vrienden, begaven de beide mannen, die elkander een uur te voren nog nooit hadden gezien, zich op weg naar Daniel's woning. Panl Daniel was sedert twee jaar pastoor te Favières, een der moeiljjkste parochiën van het diocees, toen hjj vernam dat het naburige landgoed Fresqaeville aangekocht was door Lefran^is, die er den zomer wilde doorbrengen. Zjjn eerste opwelling, bjj het Het conflict van Fashoda heeft eerst on gemerkt, daarna spoedig groeiend, een groote bitterheid gezaaid tnsschen Franschen en Engelschen en het is tot een vraagstuk ge worden, dat meer aanlacht verdient, dan er zoo in het algemeen aan gewjjd wordt, dat het in ernst en gevaar Cuba wel even aart en weer actneeler is. Frankrijk noch Engeland wenschen zich terug te trekken, en zien de zaak liever in den minne geschikt, doeh willen ook weer geen van beide toegeven, en in sommige kringen wordt gevreesd, dat 't tot een bot sing komen zal. De werking van den Vesuvius neemt steeds toe en wordt al heviger. De lava heeft alle planten op de helling van den berg vernield. De spoorwegdienst is gestremd en het personeel heeft een veilige schuilplaats gezocht. Voortdurend komt een dikke asch- regen uit den hootdkrater. De Prager »Narodni Listy* meldt dat de ex-koning Milan van Servië weder in de grootste verlegenheid verkeert niet alleen, maar door een zevental Parjjsche geldschie ters, wien hij een millioen of wat schuldig is, met een proces wordt bedreigd. In de nabjjheid van Söderasen, in het n oorden van de Zweedsche provincie Scho nen woont, schrjjft men uit Stockholm, een boer, tu8sehen de 70 en 80 jaar oud, die zeer onontwikkeld is, nauweljjks lezen of schrjjven kan, maar die van tjjd tot tjjd geïnspireerd wordt en dan zoo verzekeren de bewoners dier buurt komen de ge beurtenissen, met groote juistheid voorspeld. Zaterdagnamiddag, 3 September, stond hg met drie personen voor zjjn huis te praten; plotseling zweeg hg, staarde naar den hemel en gaf geen antwoord toen men hem aan sprak. Na verloop van eenige minuten ont waakte* hg weer, haalde diep adem en zei »Wat verschrikkelijk Toen men nu vroeg wat er was, antwoordde hgHeden over acht dagen znlt gg nieuws vernemen uit het zuiden; daar zal een vrouw worden vermoord.* Den volgenden Zaterdag kwam het be richt van het vermoorden van keizerin Elizabeth. De oude man heett bovendien voorspeld, dat nog vóór het einde van het jaar een hooren dier tjjding, was om den bisschop te smeeben hem over te willen plaatsen, zoo ondrageljjk was hem het vooruitzicht zich tegenover de beide echtgenooten ta zullen bevindenmaar de noodzakelijkheid de redenen tot dat verzoek op te geven hield hem daarvan terug. Het viel hem te hard anderen een blik in zjjn verleden t8 laten slaan. Hg beging evenwel een grooten misslag door zjjn moeder niet aanstonds te spreken over de ontroering door die tgding bg hem opgewekt, want de goede vrouw zou anders zonder eenigen twgfel haar invloed op haar zoon hebben doen gelden om hem van daar te verwjjderen. De pastoor van Favières koesterde tegen rjjke lieden, die hun schatten niet op edel moedige wjjze besteedden, een bitterheid, welke zich dik wjj ls in al te heftige woorden lacht gaf. Daarentegen had hg de goede rjjken lief, droeg hjj hun een ware ver eering toe en schonk hjj hun een eindelooze dankbaarheid in ruil voor de hulp door hen aan zjjn armen verleend. Onder deze laatsten behoorde ook de oude mevrouw de Fresqaeville, die, slechts losbandige achterneven bezittende, het grootste deel harer inkomsten aan aal moezen besteedde. Daniel en zg waren spoedig bevriend geraakt, en de pastoor wist haar goedkeuring te verwerven tot het volvoeren van e8n grootsch plan, niet meer of minder dan de oprichting eener particuliere school in de gemeente, ter ver vanging van de nonnenschool die men ge sloten had. Op de hulp van den gemeente- r .ad behoefde men geen oogenblik te rekenen, maar door mevrouw de Fresqaeville gesteund, kocht de geestelgke voor twee duizend gulden een terrein aan en begon hg te bouwen, persoonlgk borg bljjvende tegen over de aannemers. Wordt vervolgd. DOOR (Wordt vervolgd.) TWKEDB HOOFDSTUK.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1898 | | pagina 1