Hel Lam! van Heusden en Allena. de Lan?slraal ca tic loimclcnvaard.
FEUILLETON.
-EEN SLACHTOFFER
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1735.
ZATERDAG 8 OCT.
1898.
LAND VAN ALTENi
VOOB
O
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprgs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prgsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke re
meer 7% et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
Buitenland.
Labori heeft een brief aan den minister
van oorlog geschreven, verzoekende toe
lating tot Picquart om dezen een geheim
van dringend belang mede te deelen.
In dat, schrijven betoogt de advocaat dat
de laatste wet van December '97, omtrent
rechtsbijstand lij voorlocpige instructie, de
handelwijze, tegenover Picquart gevolgd,
niet toestaatdat schrijver eerst thans dit
adres indient, vindt verklaring in de ver
zekering, hem Woensdag gedaan door den
kapiiein-rapporteur van den krjjgsraad, dat
het onderzoek in zake Piquart ver van
gtëindigd is, dat het verlengd zal worden
door een expertise, en dat de advocaat niet
had te hopen Picquart te spreken te krjjger
dan over verscheiden weken.
Een aar tal sjouwers te Parijs heeft den
arbeid gestaakt en ook de kolenwerkers
zijn voornemens den arbeid neder te leggen.
De eclildeis staak'en in grooten getale,
tervjjl metselaars, slotenmakers, sloopers,
schrijnwerkers en timmerlieden eveneens
weigerden te werken. Aan de brug-Mira-
bean, verbroken 3000 stakers het politie-
cordon, drongen den tunnel van den in
aanbouw zjjnden spoorweg Courcelles-
Champ-de-Mars binnen en vernielden de
lampen en de electriscbe draden. De prefect
van politie requireerde dragonders en kuras-
siers, die de bedreigde werken beschermen.
Een depotatie uit de stakers zal het bestuur
van den Bond van spoorwegarbeiders
trachten te bewegen, de staking ook in dat
vak af te kondigen. De sjouwers hebben
naar Havre getelegrafeerd, om ook daar
den arbeid neder te leggen. Toen de politie
400 stakers wilde uiteenjagen, ontstond een
gevecht, waarbjj een agent en een politie
commissaris ernstig werden gekwetst. Men
vreest te Parjjs en in de provincie een
algemeen# werkstaking.
Door de politie werd te Bochum in een
restauratie een speelhol ontdekt. Op het
oogentlik dat men de bank in beslag nam,
was deze in het bezit van een bedrag van
15,150 mark. Negen heeren werden aan
het tedrjjf schuldig bevonden. De ontdek-
GEORGES OHNET.
(6
>Uitstekend,« zeide l jj »Gebeden kunnen
ncoit kwaad, maar als rente voor mjjn geld
hel ben zjj weinig waarde. Laat ons eens
gulweg mfrt elkander spreken: in ruil voor
B jjn geldeljjken bjjstand, vraag ik uw steun
op bet tjjdstip der verkiezingen. Gjj hebt
eene vrjje school willen bezitten en deze zal
u geen cent kcsten. Ik van mgn kant wil
lid der Kamers zjjn; wilt gjj mg helpen
daartoe te worden herkozen? Mocht gg mis
schien bovendien nog een kleinigheid voor
eigen beurs verlangenc
Daniel werd vuurrood van verontwaardi
ging en stotterde:
»Mjjnbeer, wien meent gg dan toch wel
dat ik ben?*
>Maar, mgn waarde pastoor, er ligt niets
kwetsend8 in mgn aanbod. Een priester leeft
immers van het altaar; maar laat ons niet
over zulk een nietigheid vallen. Zeg mg
liever of gjj bereid zjjt mg bjj te staan ot niet.
Burgemeester,* antwoordde Daniel, die
geheel zgn zelfbeheerscbing herwonnen bad:
»al mgn paioehianen hebben het recht op
mjj te rekenen.*
>0! geen omwegen riep Lefrargois uit,
driftig met zjjn stok tegen den grond slaande:
metten elkander wel verstaan. Gij kunt
niet anders dan njjn bondgenoot ot wel
mgn vjjand wezen.*
>Zgt gg hier gekomen om mg met iets
te dreigen 1* luidde de hooghartige vraag.
»Neenmaar wel om u te dwingen voor
de v aaiheid uit te komen, Men beweert dat
king geschiedde op waarschuwing van een
heer, die in zeer korten 20,000 mark ver
speeld had.
Het voor den dag brengen van de ljjken
van de ongelukige kolendelvers uit de mgn
Generaal Blumenthal te Recklingshausen
was een droevig werk. Men moest een 3
meter diepen en met water gevulden pot
leegpompen en er een dam in leggen, om
de toestrooming van nieuw water te ver
hinderen. Toen vond men den bak, maar bij
de lijken kon men eerst komen door met
beitels de ijzeren stangen en platen stuk te
slaan. Ze waren erg verminkt, twee tot
onherkenbaar wordens toe. Onder dit werk
kreeg een van de arbeiders nog een onge
luk, hg brak zjjn been. Maandag was het
de begrafenis. Recklingshausen was geheel
in rouwgewaad, geen huis waar de stoet
langs kwam, of het had een rouwvlag uit
gestoken, men gebruikt die helaas dik-
wjjls in mijnwerkerssteden en de met
krip omhangen gaslantaarns brandden. Er
waren zeventien ljjkkoetsen. In den langen
stott waren verscheidene hooggeplaatste
autoriteiten. Achter elke ljjkkoets liepen
bloedverwanten en vrienden. Achter een
kist zag men 8 kindertjes, het oudste nog
geen 14 jaar. Een van de slachtoffers was
pas drie weken gehuwd; aan de jamme
rende jonge vrouw, die ook in den stoet
was, ontstal een schurk in het gedrang
nog haar bears, met den trouwring en een
som van 40 mark erin.
Te Berane, aan de grens van Montenegro
en Turkjje, is het weer tot een botsing ge
komen tusschen Muzelmannen en Christenen.
Van de eersten werden drie gedood en ver-
scheidenen gewond, terwijl de Christenen
twee dooden en drie gewonden hadden.
Volgens het officieele rapport zijn in den
oorlog met Spanje 280 Amerikanen op het
slagveld gedood, terwjjl er 2565 door
ziekten in het graf zijn gesleept.
In China wordt de toestand steeds ver
warder. De Daily Mail* vertelt, dat de
keizer nog wel leeft, maar in zjjn paleis
opgesloten zit en toen bjj onlangs een
poging deed om over den tuinmuur te
gjj mgn mededinger steunt, en ik wil weten
wat daarvan aan is, wat ik van uw zjjde
heb te verwachten?*
»Gjj weet toch zeer goed, mjjnheer,« ant
woordde Daniel, »dat priesters zich met
geen staatkunde mogen inlaten, dat onze
bisschop het ons verbiedt; ik kan mjj der
halve niet in den verkiezingsstrijd mengen.*
»Ziedaar wederom een uitvlucht,* riep
Lefrangois, »gjj wilt er enkel mede te kennen
geven dat gjj mjj tegenwerken znlt. Wat
heb ik tegen u misdreven?*
»Niets, bnrgemeester, en ik wensch n dan
ook geen kwaad toe.*
»Dat is niet voldoende. Men moet be
speuren dat gjj op mjjn hand zjjt.«
»Dat hangt alleen af van u. Ik zal slechts
woorden van lof vinden voor elke goede daad
door u verricht.*
Lefrangois keerde zich tot den pastoor
en bromde op onheilspellenden toon
>Men had mjj vooraf verwittigd dat ik
niets van u gedaan zon krijgenmaar ik
wilde mij vergewissen of dit waar was of
niet. Gg zult altjjd moeten erkennen dat ik
met een vredelievende bedoeling tot n kwam,
en dat gjj het zgt, die weigerdet naar rede
te luisteren. Ik waarschuw u nog eens: zoo
gjj mjj in den weg staat, zal ik mij van u
moeten ontslaan, en mjj van alle middelen
daartoe bedienen. Denk goed na, gjj weet
niet met wien gij te doen hebt.*
»lk weet dat maar al te goed,* sprak
Daniel met tustigen glimlach.
De bankier verbleekte van woede, en zjjn
stok naar den geestelgke uitstrek ende, riep
hjj vloekend:
»Geef acht op uzelven; ik zal u ver
nietigen.*
Yan dat oogenblik af begonnen de vjj-
andelgkheden. Lefrangois liet al de vorde
ringen van Daniel's scfauldeisehers opkoopen
en was bereid hem met het wetboek in
ontsnappen door twee handlangers van de
keizerin beetgepakt en opgesloten is.
De executies nemen toe naar het heet,
er is een algemeene vloot en troepenbe
weging naar Peking toe en vooral de Ame
rikanen zenden nog meer oorlogschepen.
Yan de beleedigers van Europeanen ot
die daarvoor door moeten gaan, zijn er 8
gearresteerd en aan de schandpaal gezet op
de plaats, waar die beleedigingen hebben
plaats gehad.
Uit Washington wordt aan de Daily
Chronicle* gemeld dat president Mc. Kinley
in zijn volgende boodschap aan het Congres
zal voorstellen het staande leger der Ver-
eenigde Staten met 100,000 man uit te
breiden en inlandsche regimenten te vormen
in de koloniale bezittingen.
Een part. correspondent van de »Tel.«
te Michigan, Amerika, schrjjft omtrent de
aankomst van de terugkeerende soldaten
van Cuba het volgende:
In de stad en aan het station was het
den geheelen dag groote drukte. De gene
raals op Cuba hadden aan het dep. van
oorlog geschreven, dat het leger, wat het
Noordeljjke gedeelte betrof, niet langer op
Cuba bljjven kon, daar de meesten zich nu
nog zelf konden helpen, doch zoo ze er nog
3 of 4 weken langer waren, ze allen in de
hospitalen zouden opgenomen moeten wor-
deD. Tengevolge dit scbrjjven zouden ze
heden alhier arriveeren.
De aankomst leverde echter een be
droevend schouwspel op. Van de 150 sol
daten waren er geen tien, die goed gezond
waren. Verschillende stalhouders en parti
culieren hadden hunne rjjtuigen aan het
station voor de soldaten. De trein kwam
en een donderend hoeraging op uit dui
zenden kelen. Zjj namen gretig plaats in
de rjjtuigen, de paarden werden afgespannen
en het volk zette zich voor de pl. m. 36
rjjtuigen en zoo ging het de stad in, naar
hnn verbljjt in de Clay avenue. Voor het
grootste hotel hield de City Mayor eene
toespraak tot de soldaten, waarin hjj hen
allen harteljjk welkom heette. Twee groote
prachtige eerebogen waren voor ben opge
richt, doch geen hoera kwam uit der soldaten
mondze waren te ziek. De optocht verder
handen te vervolgen, toen hjj een geheel
onverwachten tegenstand ontmoette in zjjn
vrouw. Florence, die zich op Fresqneville
had gevestigd zonder den naam van den
pastoor der gemeente te kennen, had dien
al spoedig tot haar grooten spjjt vernomen.
Zjj gevoelde hoegenaamd geen berouw over
het verledenmaar de gedachte hem weer
te zien was haar onaangenaam, en zjj vreesde
ook dat de lang vergeten geschiedenis harer
eerste jeugd daardoor weer opgerakeld zou
worden. Haar eerste zorg was dan ook nooit
anders dan in een naburig dorp ter kerke
te gaanen terwijl zij op die wijze elke
aanraking met hem had vermeden, was haar
man hem gaan opzoeken.
»Gjj hadt dat nooit moeten doen,* ver
klaarde zjj, »het spreekt van zelf dat gjj
niets van hem hebt verkregen. Waarom niet
uw toevlucht tot een derde genomen, die
alles tusschen u in orde zou hebben ge
bracht
»EeD derde?* herhaalde haar echtgenoot,
»maar wie dan?*
»Natuurljjk zjjn besten vriendLe-
tourneur.*
»Ik had hem toch om geen dienst kunnen
vragen,* sprak Lefrangois met bewolkt ge
laat. »Gjj weet wel dat wjj boos op elkan
der zjjn.*
>Ja, maar hg zou zich op het minste
woord van u weer met u verzoenen, daarvan
ben ik overtuigd.*
»Hjj maakte u het hof.*
Zooals zoovele anderen. Ik hoop toch
niet dat gjj jaloersch wordt, of aan mg
twjjfelt?*
»Neenl« riep de bankier met vuur uit,
»van u ben ik zeker; uw houding is altijd
even onberispeljjkmaar met hem is dat iets
anders, Bernard is de eenige die mjj werke-
ljjk vrees heeft aangejaagd. Met de anderen
waart^gjj gewoon den spot te drjjven, ter-
te bese'nrjjven naar hunne kazerne; hunne
ontmoeting met oud rs, tamilie of bekenden
is onnoodig ieder kan zich dat wel voor
stellen.
Maar die levenslustige jonge mannen, in
Juni zoo frisch en welvarend, waren nn
suf suf als oude, afgeleefde mannen.
Sommige jongelingen waren op Cuba ge
bleven wegens ziekte, enkelen te New-York
en weer anderen te Detroit in 't hospitaal
op Ireland Park, het hoofdkwartier van
Michigan's soldaten. De ziekte, waaraan de
soldaten leden, wordt genoemd Malaria en
moet ontstaan zjjn door het doodende kli
maat van Cuba en door de erbarmeljjk
slechte voeding, 't Was in het regenseizoen,
dat zij op Cuba waren, dus zeer ongunstig
en dan bjj die groote marschen rond San
tiago hadden ze tot voedsel *hardjuck«
(scheepsbeschuit) met zout spek. Ieder die
een Amerikaansche keuken kent, weet, dat
wij enkel in den winter een klein beetje
zout spek gebruiken en dan ook nog ge
bakken. Het gewone voedsel voor diner of
spuper is versch vleeseh, aardappels, cakes,
pie, fruit en wittebrood in 2 of 3 soorten.
Nu spreekt het van zelf, dat soldaten op
marsch dat alles niet kunnen bekomen, maar
zelfs »hardjack« kregen ze soms in 2 of 3
dagen niet, zoodat de soldaten daar honger
hebben geleden. En aan wie de schuld?
De regeering had er proviand genoeg heen
gezonden, maar door gebrek aan controle
is een groot gedeelte in verkeerde handen
gekomen, die dat voedsel verkochten aan
anderen en er zoo geld uitmaakten. Ook
aan boord van de transportschepen was
geen voedsel voor de soldaten dan tegen
betaling. Toen ze te New-York aankwamen,
werd alles weer goed gemaakt, want een
massa vrouwen en meisjes uit die stad ging
de booten en de treinen rond om de sol
daten van alles te voorzien, geheel gratis.
Sommigen hunner hebben dan ook teveel
opeens gegeten en daardoor hunne ziekte
verergerd.
Ik denk dat er eerstdaags wel harde
noten te kraken zullen zjjn voor Mc. Kinley
en het oorlogsbestuur over de klachtenen
zullen de schuldigen dan gestraft worden?
Neen, ze zullen 't met den almachtigen dollar
afkoopen. Maar 't is een schande voor de
wjjl gjj alles van hem als ernst opnaamt, en
ik heb zelfs het gevoel dat bjj mjj een kwaad
hart toedraagt.*
»Gjj zgt al te dwaas met uw verbeeldings
kracht, voor het overige moet gjj natuurljjk
handelen zooals gjj wilt.*
Lefrangois onderging nooit zoozeer haar
invloed, als wanneer zjj den schjjn aannam
toe te geven, en hjj prevelde binnensmonds
Alles wel beschouwd zou het nog zoo
kwaad niet zjjn, indien Bernard eens bjj
den pastoor kon slagen. Ik kan hem wel
schrjjven eens naar Fresqneville te komen
»Zooals gjj verkiest,* klonk het onver
schillig.
Welk toeval had er den bankier toe
geleid zich bezorgd te maken over Letour-
neur's voorkomendheden tegenover zjjn
vrouw, nadat hjj Florence tot daartoe steeds
blindelings had vertrouwd? Zooveel is zeker,
dat hij zich geen jjdele herschenschimmen
in het hoofd haalde; de jonge vrouw had
Bernard van ganscher harte lief gekregen,
en deze van zjjn kant had zich zoodanig
laten meesleepen door de hartstoehteljjke
bewondering, welke zg hem al meer en meer
afdwong, dat hij onvoorzichtig genoeg was
geweest om vermoedens bjj den bankier op
te wekken. Maar Florence bezat te veel
overwicht op haar man om niet alles wat
zjj verlangde van hem gedaan te krjjgen,
Letourneur was nog geen veertien dagen
in ongenade vervallen, of zij wist van boven
vermelde gelegenheid gebruik te maken om
hem weer terug te doen roepen.
De jonge man deed niets liever dan aan
die bede gehoor geven, en na op Fresque-
vilie aangekomen te zjjn en te hebben ge
hoord wat zjjn gastheer van hem verlangde,
begaf hg zich luchthartig op weg om zich
van zjjn taak te kwjjten.
Natie en de President krjjgt het op zjjn
hoofl voor eene volgende verkiezing. Hadden
de Spanjaarden op Cuba het nog 14 dag»n
langer kunnen uithouden, Amerika was geen
baas geworden. Het leger was gestorven
evenals de vliegen of muggen in den winter-
tjjdniet een had zjjn geboorteplaats terug
gezien en dat alleen om de vrjjheid van een
paar millioen mikmakshalf Neger en half
Indiaan, welke geen van beiden bg de
Witte menschen in tel zjjn.
Te Savannah (Georgia) heeft een wer
velwind gewoed, waar honderd menschen
het leven bij verloren. Heel de oogst is
vernield.
Een telegram nit Walker, Minnesota,
meldt, dat er dertig mjjlen van Walker
een woedend gevecht heeft plaats gehad
tnsschen de troepen der Vereenigde Staten
onder generaal Bacon en Indianen.
Yolgens een telegram aan de World*
is Bacon met al zjjn geregelde troepen,
vermoedelijk ten getale van honderd man,
vermoord.
Men heeft naar Washington geseind om
vjjf duizend man versterking.
De laatste telegrammen over de gele
koorts in Noord-Amerika luiden onrust
barend. Negen graafschappen en twaalf
steden in de vallei van de Mississippi moeten
aangetast zjjn. De bevolking vlucht naar
het noorden, de sterfte is groot. De gou
verneur van New-Orleans weigert aan een
Fransche mailboot-maatschappjj verlof te
geven om vjjfhonderd Italiaansche land
verhuizers aan wal te zetten, en de boot
verbljjft daarom in quarantaine op de reede.
Aan het Italiaansche ministerie van oorlog
is op geheimzinnige wjjze verdwenen een
aantal gewichtige stokken, betreffende de
mobilisatie. Een onderzoek is begonnen,
maar tot nog toe zonder resultaat.
Rusland heeft voorg steld, de vier vloot
voogden vrjj te laten in de maatregelen die
ze willen nemen om te zorgen dat de Tnrk-
sche troepen Kreta ontruimen, indien de
Porte er niet voor zorgt. Frankrjjk heeft
zich met Ruslands plan ingenomen verklaard;
van de beide andere mogendheden, Enge
land en Italië, verwacht men hetzelfde.
De pastoor van Favières was bezig aan
het openstaande venster zjjner eenvoudige
zitkamer te lezen. Zjjn moeder hield een
breiwerk in de hand en men vernam niets
anders dan het geknetter harer naalden,
tot op het oogenblik dat een ongeduldige
hand den knop der voordeur heen en weer
schudde en men een stem hoorde vragen
»Is de pastoor tehuis?*
>0! moeder,* sprak de geestelgke ont
roerd: »daar is Bernard!*
Reeds ging de kamerdeur open en trad
de bezoeker binnen, om zich aanstonds in
de armen van zjjn vriend te werpen, terwjjl
de oude vrouw beiden met zachten glimlach
gadesloeg. Daniël was de eerste, die zich
harer herinnerde.
Begroet mjjn moeder toch ook eens,*
zeide hjj: »Zjj is nog altjjd dezelfde; de
teederste, de beste der vrouwen.*
Dat is niet moeieljjk aan de zjjde van
een jongen, die in alles het voorbeeld geeft,*
antwoordde zjj vriendeljjk: »Ik ben big u
weer te zien, Bernard. Gjj hebt in lang niet
van u laten hooren; maar Daniël vergat
u daarom niet en sprak telkens over u.«
Al spoedig liet de oude vrouw hen alleen,
en nadat zjj een tjjdlang bjj de herinne
ringen hunner eerste jeugd hadden stilge
staan, begon Bernard, vrjj verlegen:
>Men heeft mg belast met een vervelende
boodschap voor u, beste vriend, en ik hoop
dat gjj overtuigd zult zjjn dat ik er mjj
niet anders van kwjjt dan omdat ik niet
anders kan handelen.*
»Van waar komt gjj dan?*
»Van Fresqneville.*
De geestelgke verbleekte en boog het
hoofd, zjjn gelaat had een bekommerde
uitdrukking aangenomen.
Wordt vervolgd.
NIEVWSBM»
DOOR
VIJFDE HOOFDSTUK.
