Het Land van [lensden en Altena, de Langstraat en de Bommclerwaard. FEUILLETON. Misdadig uit liefde. UitgeverL. J. VEERMAN, Neusden. M 1754. WOENSDAG 14 DEC. 1898 De vrouw en het huwelijk in Amerika. land van altena- VOOK Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prgsvevhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiè'n van 16 regels 50 et. Elke regel meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Kenners van de toestanden in Amerika komen overeen in bnn oordeel dat, de positie der vronw een der merkwaardigste eigen aardigheden der nienwe wereld uitmaakt. En terwijl de een geen woorden van lof genoeg heeft voor de wijze van opvoeding en de kordate optreding der Amerikaansche vrouw en voor baar rechten en vrijheden, pcludden anderen het hoofd over de ver wende, heerscbzuettige, geemancipeerde Ijdeltuiten der nieuwe wereld en loven de oude, eenwig jonge voortreffelijkheden der Enropeescbe vrouw. Het vprscbil is groot. In Amerika heef* tjjden lang tengevolge der overstrooming van voer 't meerendeel manneljjke land verhuizers, een tekort aan vrouwen bestaan, waaruit zich verklaren laat dat de vronw daar op minzamer, toegeeflijker behandeling aanspraak maakte. In al de Vereenigdp Staten kan de vrouw rekenen op voor komendheid van de zjjde der pndere sekse. Jonge dames reizen dan ook zonder geleide door 't land, zonder eenige vrees hoegenaamd. De zeden verbieden iedere poging tot kennis making, elke aanknooping van een onder houd in waggon of tram. In deze vervoer middelen, zoowel als in boot of hotel, op straat en in gezelschap, zjjn de dames de meest bevoorrechten, voor wie iedereen plaats maakt, iedereen de behulpzame hand biedt. Kom daar hier te lande eens omEen heer reisde dezen zomer met den tram van den Haag naar Scheveningen. Onderweg stapte een echtpaar op, dat, dewjjl de wagen vol Z8t, op het achterbalkon moest big ven staan. Daar 't zeer guur was, stond de heer in den wagen op en bood de dame zijn zitplaats aan. Op 't achterbalkon stappend, werd bjj tot zijn bevreemding door den echtgenoot met een buiging en een hoed- afneming begroet. «Heb ik soms de eer manheer te kensen?* vroeg hg. «Pardon* zei de eehtgenoot der dame, «maar de dienst, dien u daar mijn vronw bewjjst, is zóó zeldzaam bier, dat ik ze hoog op prjjs stel en u zeer dankbaar blgf.c En dat in bet hoofscbe den Haag Keeren we tot onze Amerikaansche dames terug. In hotêls hebben ze aparte toegangen, gezelschapszalen en eetzalen. Het zal geen (S «Heeft zjj geklaagd?* vroeg Claus, terwijl zjjne wenkbrauwen nog somberder dan anders zich te zamen trokken. «Neen* antwoordde ik. «Ik heb gezien dat zg zwak is, en dat uw klein huis met zjjne woeste omgeving niet de geschikte plaats voor een jong meisje is, mag ik n toch zeker wel zeggen.* «Dokter* aldus viel Claus mjj in de rede, «elk mensch moet zich naar zjjne omstan digheden schikken. Ik ben in dat huis ge boren en opgegroeid, op mij rust al het werk en toch heb ik nog nooit geklaagd. Ik weet dat anderen het beter hebben dan ik, ik ben echter tevreden en heb mij nooit aan de wereld gestoord. Wjj leven hier stil en een zaam bg elkander. Mgne zuster is weder hersteU ik dank u voor uwe bemoeiing en als zg uwe hulp nog eens noodig heeft zal ik bg u komen!* Uit zjjne woorden was duidelgk op te maken dat hg van mgne verdere bezoeken verschoond wenschte te blijven. Ik zou dit natuurljjk gevonden hebben als gjjn oog mg wat vriendelijker had aangezien. Waarom zag hg mjj zoo somber en doordringend aan Hg groette tamelgk kort en liep naar zjjn huis toe. Ik was eerst geërgerd over zjjne woorden en zjjn bjjna onbeleefd gedrag, daar elk woord, door mg tot hem gesproken, goed gemeend was. Toen dreef ik mgu paard tot spoed aan en trachtte de onaangename be- Amerikaan invallen in haar gezelschap te rooken. Bovendien kan iedere vreemde dame, van eiken man, wie hjj ook is, hulp vragen ia kleine aangelegenheden of groote moei lijkheden. Ridderljjk hulpbetoon is den Amerikaan in vleesch en bloed overgegaan, waartegen onze z.g. galanterie een droevig figuur maakt. Zwaar lichamelijk werk draagt men ginds de vrouw niet op, althans niet in die mate als hier. Een Amerikaan vond het bar- baarsch toen hjj bij ons een vrouw met een hond samen een handkar voort duwen zag hjj had wel erger kunnen zien 1 Volgens hem was 't zelfs ongeoor loofd zjjn dienstbode de schoenen te laten poetsen, dat zou men ginds zelfs geen negerin opdragen Deze vrijstelling van handenarbeid en de booge plaats, die de vronw daarginds in de maatschappij verzekerd is, hebben baar misschien wel wat over 't paard getild. Althans, een harer zusters Alice Lowson vertelt in de «Revue* niet heel veel goeds van haar. Volgens deze Amerikaansche moet de opvoeding veel te wenschen overlaten. Of schoon door 't heele land de hoogescholen ook door dames worden bezocht, en in grooten getale, zoodat daar co-educatie een feit is, bljjven ze in alle huishoudelijke kundigheden onwetend. De zorg voor het hnishouden, dat de trots en de glorie uit maakt der Europeesche vrouw, boezemt haar afkeer in, die ze zich niet ontveinzen. Zjj studeeren, halen een rang en vinden een plaats als advocaat, predikant, docter, in den handel, aan spoor of telegraaf. Maar een groot deel blijft thuis en wacht. Wacht op een dollarprins, die haar ten huweljjk komt vragen. Vraag bg haar naar geen ideaal, geen poezie haar ideaal is een onoverzienbare stapel banknoten, de rest is haar geen zier waard. Toilet en coquetterie zjjn haar uitspanningen, thuis baar schom melstoel en bonbondoos. Alle Amerikaansche schoonen zjjn snoepsters. In verband biermede is 't eigenaardig te hooren wat genoemde dame van 't huweljjk zegt. Op 't eerste gezicht oordeelt men reeds dat een verbond met zoo'n juf het huweljjkje wel zijn zal. Men vindt ze dan ook bg de vleet onder de gegoede standen, die zeer kort na den huweljjksdag reikhalzend naar verlossing handeling te vergeten. Het was niet voor de eerste maal in mjjn leven dat een goed gemeende raad van mjj kwaljjk was opge nomen en ik had reeds geleerd mij daar over henen te zetten. Mijn paard droeg er ook niet weinig toe bjj om mgne gedachten te verzetten. Het is nauwelijks denkbaar als men op een dravend paard zit om dan nog ergernis te gevoelen, en de achtdaagsche rust was mjjn viervoet zoo goed bekomen, dat hjj met jeugdige drift voortdraafde, het geen mjj groote verwondering baarde. Ik had inderdaad niet kunnen denken dat er nog zooveel vuur in hem zat. Ik legde nog bjj een boer op de heide een bezoek af en keerde toen naar de stad terug Mijn pad leidde laugs de herberg op de heide, die aan den weg en ongeveer een uur van de stad lag. Ik was reeds ver scheidene malen daar binnen geweest en mijn paard wist dit ook zeer goed, want het hield geregeld voor de herberg stil. Ik was dien dag echter niet voornemens om binnen te gaan, ik gaf het dier de sporen om snel voorbjj te rijden, doch het paard seheen er anders over te denken, want voor de deur stond hjj eensklaps stil en zelfs een slag met de karwats kon het niet verder doen gaan. De weerspannigheid van het dier maakte mg boos, want ik was toch zgn meester en het moest mg gehoorzaam zjjn, ik gaf hem opnieuw de sporen, doch bet hielp niets. «Ha ha, dokter, het helpt u toch niets riep de waard uit de herberg, al lachende, terwjjl hjj in de deur stond. «Het dier heeft ook een hoofd. Gjj zult hem niet voorbjj krjjgen!* Een oogenblik was ik in twjjfel of ik mgn wil niet zou doordraven. uitzien. In vele der 49 staten komt men aan dit verlangen tegemoet. In sommige eiseht men een tjjdperk van vijf of meer jaren, in enkele b.v. Dakota, kan men na 3 maanden ree is scheiden. Daar verzuimen de hotel houders niet in hun prospectus op dit buiten kansje te wjjzen. Merkwaardig is 't, dat in 80 pCt. der gevallen, echtscheiding door de vrouw wordt aangevraagd. De man bljjffc lijdelgk. Als zijn vrouw hem verveelt, gaat hjj heen, zoekt een andere en maakt dan alleen werk van scheiding, zoo de tweede op een huweljjk aandringt. Doet ze dit niet, dan vraagt de verlaten vrouw echtscheiding aan. In som mige staten wordi; die al bjjzonder gemak kelijk gemaakt. In Maine b.v. heeft ds rechter bevoegdheid ze uit te spreken, «op gronden, die hem volgens zjjn eigen mee ning, daartoe machtigen,* terwjjl in Oregon het vrjjwillig van elkaar gaan reeds een wettige reden tot scheiding uitmaakt! De schrijfster deelt mee dat onlangs te Barns table, in de buurt van Boston, een dertig jonge vronwen de gerechtsaal vulden, waar van de oudste nog geen 21 jaar was; ze kwamen allen echtscheiding aanvragen! Waar de zaken zoo toegaan, teeft het huweljjk zgn waarde verloren. Het is in Amerika geen zeldzaamheid vrouwen te ontmoeten, die door vorige huweljjken aan vjjf, zes familien geparenteerd zjjn. De kinderen uit dergelijke, door spoedige schei ding gevolgde huwelijken geboreD, kennen niet de hechte banden van ouder- en kin derliefde, het is alles een bvspotiing van 't huiseljjk leven! Op dit pnnt althans behoeven we niet jaloersch te zgn op de zeden der Ameri kanen. ï3nitenlaïid. Een zaak van hoogverraad moet voor den krg'gsraad te Lnik in onderzoek zgn. Men beweert, dat een Belgische vrijwilliger aan een hoofdofficier te Lille een brief heeft geschreven, waarin hjj aanbood, hem voor geld inlichtingen te verschaffen over de mobilisatie. De brief werd niet besteld, kwam te Luik terug en werd daar geopend. De schuldige is gearresteerd. Volgens een der avondbladen is de terug zending van Dreyfus naar Frankrjjk reeds «Bertram, gjj hebt gelijk, het gaat niet,* antwoordde ik, en steeg af. De waard, een jong voorkomend man van ongeveer vjjf en twintig jaren, klopte het paard op den hals en bond het toen vast. «Ziet gjj wel, dat het paard het goed met u meent?* vervolgde de waard. «Hij weet dat u na een ochtendrit een glas bier goed smaken zal. Kom binnen dokter!* Ik volgde hem in huis. Ik mocht den waard gaarne ljjden, daar hjj steeds opgeruimd en voorkomend was en zjjne oogen steeds helder blikten. Hg was tegen eiken gast gelijk, zelts tegen de armste was hjj vriendeljjk. Hjj was vermogend, want de herberg was zjjn onbezwaard eigen dom en werd druk bezocht. Het beviel den menschen wel dat Bertrand ze meestal zelf bediende, dat hjj vriendelijk met hen sprak en dat zoowel spjjs als drank goed bjj hem waren. «Ik heb u in langen tjjd niet gezien, dokter,* zeide Bertram, toen wjj in huis waren getreden. Ik vertelde hem dat ik ongesteld was geweest, dat ik in dien stormachtigen nacht koude had gevat. «De wind kan over de heide dikwijls gevoelig zjjn,* merkte hg aan. «Wie dan onderweg is pakt hjj geducht aan. Uren ver in den omtrek is dikwjjls geen toevluchts oord. Ik herinner mjj dien nacht ook zeer goed, de wind deed het huis zoo geducht schudden, dat ik bang was dat het zou instorten. Het was mij zelfs op mjjne kamer slecht te moede, daar ik alleen ben.* «Waarom trouwt gjj niet, dan zjjt gjj niet meer alleen,* zeide ik lachende. Hij haalde de scbeaders op en zeide, eene fcesloten zaak en zjjn de bijzonderheden daarvan reeds geregeld. Het Hot van Cassatie heeft gelast, dat aan Alfred Dreyfus de stukken zullen worden medegedeeld, welke zijn advocaat Demange hem naar het Duivelseiland wilde toezenden ten behoeve zijner verdediging. Een Fransch blad komt thans vertellen dat, volgens verklaring van een lid van den krijgsraad, die in 1894 Dreyfus veroordeelde, aan een zeeofficier bij wien hjj dineerde, aan genoemden krijgsraad geen stukken in raadkamer zijn voorgelegd. Het eenig bewjjs voor Dreyfus' schuld was het borderel en aangezien niets bewees dat dit stuk van den beklaagde afkomstig was, zou de krjjgsraad hem zeker hebben vrijgesproken, toen een officier de zaal binnentrad, met de mededeeling dat hij van den minister vsn oorlog kwam en dat deze overtuigd was vbu de schuld van Dreyfus, op grond van geheime stukken, welke hjj echter niet kon overleggen. En alleen op die mededeeling werd Dreyfus veroordeeld In hoeverre deze nieuwe onthulling, welke de achting voor den krjjgsraad zeker nog meer doet dalen, waar is, zal het Hof van Cassatie zeker wel ophelderen. In Macedonië beginnen zich onder de Bulgaren teekenen te vertoonen van een opstand. De regeering heeft twee of drie regimenten naar Macedonië gezonden. Ten einde de Rifpiraten op afdoende wijze te tuchtigen voor hunne herhaalde strooptochten, heeft de Saltan van Marokko een paar duizend soldaten te Aschrut, aan den mond der Mnluya doen landen, terwjjl ook over land troepen tegen hen zgn af gezonden. Met belangstelling wordt die expeditie in Frankrjjk gevolgd, want waa neer zjj niet slaagt, dan staat zeker een optreden van die zjjde tegen de roovers te wachten. En de gelegenheid daartoe schijnt thans gunstiger dan ooit. De Sultan ligt ziek te Marakeschde grootvizier Bu-Ahmed is in ongenade gevallen en heeft zich te Fez versterkt, waar hjj ook een groot aan tal zjjner stamgenooten heeft veizameld; een broeder van den Sultan, die oorspron kelijk als troonopvolger was aangewezen maar nu te Marakesch gevangen werd ge houden, moet ontsnapt zgn en uitgeweken naar de kust van Sus, waar den Sultan mjjne vraag ontwijkende: «Dat gaat zoo spoedig niet als men wel zou wenschen.* «Kom, kom, het zal u toch niet veel moeite kosten om eene vrouw te vinden. Gij zjjt vermogend en jong, en in een her berg waar een jonge vrouw is komt men dubbel gaarne.* «Ik wil ook hopen, dat de tjjd spoedig komen zal, dat eene jonge vrouw u hier welkom heet,* antwoordde hjj, terwjjl hjj vergenoegd lachte. «Ik kan aan u zien, dat gjj reeds eene keuze gedaan hebt!* riep ik. Bertram wreef zich vergenoegd d8 handen en zeideDat is nog een geheim, dokter. Binnen een jaar ziet het er lr.er misschien geheel anders uit.* Ik mocht niet verder bjj hem aandringen, want hartsgeheimen zgn heilig. Ik sprak nog eenigen tjjd met Bertram, die juist dien dag bjjzonder opgeruimd was. Toen keerde ik naar de stad terug. «Ik hoop u spoedig weder te zien!* riep Bertram mjj nog na, toen ik reeds een twintig passen van het huis verwjjderd was. II. In den op dien dag volgenden nacht werd ik door luid bellen gewekt. Ik stond op en zag uit het venster; voor de deur hield sea rjjtuig stil. «Kom, dokter, wjj moeten onmiddelljjk naar de herberg op de heide!* riep mjj eene stem toe, die ik dadeljjk voor die van den officier van justitie hield. «Wat is er gebeurd? Wie is daar ziek?* vroeg ik, daar ik toch nog vóór eenige uren in de herberg geweest was en allen daar in gezonden toestand had achtergelaten. Hoe kwam de officier ran justitie er toe om met vjjandige stammen wonen en een oom van den Sultan staat in de oase Tafilet aan het hoofd van den opstand en moet zich meester hebben gemaakt van den over den Atlas bewaarden schat van de Marokkaansche dynastie. Een voor Turkjje geruststellend artikel is in de «Novoia Vremia* verschenen, waarbij o. a. beweerd wordt, dat Rusland den wenseh koestert bjj te dragen tot het behond van den vrele. Turkije, zoo heet het daar, is als natie een organisme, d t nog wel weerstands vermogen genoeg bezit om een sterken directen aanval te verdragen, maar niet meer in staat, om de spaldeprikken van het Europeesch concert te doorstaan. De regeering te St. Petersburg wenscht Turkije niet te verpletteren, maar zal te zijner tjjd de rechten der christenen bjj den Sultan doen gelden. Te Barcelona is Zaterdag een riool inge stort, waaraan men bezig was te bouwen. Achtien werklieden kwamen daarbjj om het leven. De ramp wordt toegeschreven aan doorsij peling van het water. Terwjjl van Washington uit officieel is tegengesproken het gerucht, dat de Ver- eenigde Staten wel gezind zouden zgn de Philippjjnsche eilanden voor een goed prijsje van de hand te zetten, als zich maar een liefhebber voordeed, scbjjnt de positie der Amerikanen op deze eilandengroep, waar voor zjj binnen drie maanden 20 millioan dollars moeten betalen, niet zoo heel gunstig te zgn. De regeering der Vereenigde Staten zal misschien geleideljjk weg tot de overtuiging komen, dat zjj zich bekocht heeft. Meer en meer bljjkt, dat Aguinaldo en zgn mannetjes met een republiek onder Amerikaansch pro tectoraat geen vrede zullen nemen en dat zjj zullen bljjven aandringen op de algeheele onafhankeljjkheid van den archipel. Op den eisch van den Amerikaanschen generaal Otis, tot uitlevering van de Spaan- sche gevangenen, heeft de opstandelingen leider kalmweg geantwoord, dat de Ameri kanen niet het recht hadden hem in deze eenigen eisch te stellen. Aguinaldo heeft zgn hoofdkwartier opgeslagen te Manolos, waar de dertigduizsnd man vereenigd zgn met op de Spanjaarden veroverd geschut. mjj mede te gaan? «De herbergier Bertram is doodgescho ten gaf de officier, Bode genaamd, mjj ten antwoord. «De tjjding is mij zooeven gebracht en wjj moeten nu onmiddellijk daarhenen om proces-verbaal op te maken.* Verschrikt deinsde ik terug, ik kon het gehoorde nauweljjks gelooveu. Duidelgk stond mjj het vroolgke voorkomen van den waard voor oogen, en zou hg nu reeds dood zgn! Met van aandoening bevende handen kleedde ik mjj aan. Nog altjjd hield ik het gebeurde voor onmogeljjk. Bertram doodge schoten Door wien Allen die hem ken den, hielden van hem, hg scheen geen enkelen vijand te hebben. Deze vragen en ge dachten woelden mg door het hoofd. Toen spoedde ik mjj naar beneden. «Hg is heden avond in zjjne kamer dood geschoten,* vertelde Bode mg. «Heeft men het spoor van den dader?* «Nog niet, ik heb er nog niet veel bjj- zonders van gehoord; er kwam een bode bg mg om mjj het gebeurde te vertellen en ik kan niet tot morgen vroeg wachten om proces-verbaal op te maken. Het is mjj nog een raadsel, want Bertram was een voor treffelijk man, en ik kan niet begrjjpen wie hem vermoord kan hebben.* Wjj stegen in het rjjtuig, waarin zich nog iemand bevond om als getuige bg het proces-verbaal te dienen. Op den bok naast den koetsier zat een agent van politie. «Rjjd snel!* riep de officier van justitie den koetsier toe en de wagen reed weg. IHIIWllUI O Wordt vervolgd.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1898 | | pagina 1